Computer-koper in de war wmmfflsm Magd Nieuwe stevige Cabrio en opgekrikte Passat Ondoorgrondelijk jargon rondom een woud van allerlei uitvoeringen iooten en De Smartegeld Laatste ontwikkelingei op Dag van het Wone\ Intieme lessen Meer fris door de keel DE STEM CONSUMENT LETSELSCHADE DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1993 Door Jan van de Ven Breda - Computer-advertenties overschreeuwen elkaar. Het lijkt almaar mooier en goedkoper te kunnen (hoewel de prijzen tijdelijk zullen stijgen door schaarste aan geheugenchips). Wie voor de aanschaf staat, moet zich echter eerst door haast ondoorgrondelijk jargon heen worstelen: 80486, SX, DX, SL, kloksnelheid, local bus, EISA, SVGA, multisync, non-interlaced, harddisks, me gabytes... Hierbij een opfrisser voor wie hiervan enigs zins in de war mocht raken. Maakte een beperkte keus ooit de aanschaf van een computer relatief eenvoudig, tegenwoordig moet je goed uitkijken welke 'configuratie' je aanschaft. Voor alleen eenvoudige tekstverwer king hoef je je niet blind te staren op de in schreeuwende advertenties aangeprezen toeters en bellen. Maar snelheid en kracht zijn wel nodig voor bij voorbeeld het beheer van grote bestanden, desktop publishing en toepassingen die draaien on der de grafische gebruikersinter face MS Windows. De eerste keuze betreft het soort computer: wordt het een MS/ DOS-machine of iets anders? Voor stand alone computers (zelfstandig gebruikte compu ters, die niet in netwerken aan elkaar zijn geknoopt) domineert de MS/DOS-computer de markt: een combinatie van een microp rocessor van het Amerikaanse bedrijf Intel (of een kloon daar van) en het Microsoft Disk Ope rating System (MS/DOS). Zo'n operating system of besturings programma moet de op zich domme computer vertellen hoe hij opdrachten moet uitvoeren. Het tweede computertype dat van belang is, is de Apple, ge bouwd rond een microprocessor van het Amerikaanse Motorola en een besturingssysteem van Apple zelf. Uitwisselen Apple- en MS/DOS-computers kunnen eikaars programma's in principe niet draaien. Wel zijn er mogelijkheden om bestanden van beide computertypes via floppydisks, kabeltjes of tele foonlijnen uit te wisselen, en bestaat er programmatuur (een zogenoemd emulatie-program- ma) om de Apple te laten werken als een MS/DOS computer (het omgekeerde is niet mogelijk). Het grote uiterlijke verschil tus sen Apple- en MS/DOS-compu- ters is dat de Apple standaard een zogenoemde grafische ge bruikersinterface heeft, die het beeldscherm voorstelt als een bureaublad. Het abstractieni veau van de computer is omlaag gebracht door ikoontjes die als het ware bureauladen en map pen vormen waarin je je gege vens op kunt slaan. Er zijn sim pele keuzemenu's die met een muis kunnen worden aangeklikt in plaats van de ondoorzichtige opdrachten van MS/DOS. Wie het gebruiksgemak van de Apple op een MS/DOS-machine wil, is aangewezen op het hulppro gramma dat het bedrijf Micro soft in navolging van Apple heeft ontwikkeld: MS Windows. Intern geheugen 'Windows' kan niet zomaar op elke pc gedraaid worden. Mini maal is een pc met een micropro cessor van het type 80386 (kort weg 386), een intern geheugen van 2 megabyte en een harddisk van 40 mb. Het is echter alles zins raadzaam om het iets rui mer te nemen: 4 mb intern ge heugen en een harddisk van 80 mb. Bij gebruik van Windows in combinatie met 'zware' pro grammatuur is een configuratie rond een 80486-processor (kort weg 486) geen overbodige luxe. Ook een kleuren-beeldscherm met een hoge resolutie is voor zowel Windows als spelprogram- matuur aan te bevelen. Hart De microprocessor vormt het hart' van de computer. Bij MS/ DOS machines zijn ze van het merk Intel, of het zijn klonen van concurrenten als AMD en Cyrix. Niet zo zeer het merk als wel het typenummer bepaalt de iMm - i u"« t U t V t' "i n De gebruiksvriendelijke ikoontjes van Windows 3.1. FOTO'S ARCHIEF DE STEM Het typenummer bepaalt de belangrijkste mogelijkheden. mogelijkheden. Na de inmiddels achterhaalde 8086 en 80286 wordt de 80386 nu toch wel als het absolute minimum gezien, terwijl de opvolger hiervan, de 80486, al tot standaard is verhe ven. De opvolger is er ook al: de Pentium, die weer vijf keer zo snel is als zijn voorganger. Apple-computers werken op Mo- torola-processoren. Na eerdere versies is hier de 68030 de on derkant van de markt en zit in de topmodellen een 68040. Ook Apple heeft een nieuwe genera tie klaar: Motorola's PowerPC- chip, die qua prestaties overeen komt met de Pentium. De nieu we generaties microprocessoren zouden op den duur een eind aan het probleem van de gebrekkige uitwisselbaarheid van program matuur en bestanden van ver schillende computertypes moe ten maken. Wie de mogelijkhe den van de Pentium straks be nutten wil, moet nu een MS/ DOS-computer met een 486 pro cessor kopen en nagaan of deze upgradable is, of er - met andere woorden- straks zo'n Pentium kan worden ingestoken. Apple zegt dat zijn huidige computers zonder problemen met de Po werPC kunnen worden opge waardeerd. Architectuur Niet alleen het 'typenummer' van de microprocessor bepaalt de prestaties. Er zijn per type ook verschillen die worden weergegeven door een lettercom binatie en/of een aanduiding van de snelheid. De snelheid (de 'kloksnelheid') wordt weergege ven in megaherz (mhz), waarbij 16 mhz naar de huidige begrip pen wel het minimum is en de top bij de 486-processoren ligt op 66 mhz. Maar die kloksnel heid is slechts een deel van het verhaal. Ook de 'architectuur' van de chip bepaalt voor een groot deel de rekensnelheid., Door die verschillen in architec tuur is in principe de 486 sneller dan de 386. Maar per processor zijn er dan weer verschillen. De lettercombinatie SX geeft aan dat het gaat om het basismodel van de processor. De SL-versies zijn minder energie verbruiken de typen, speciaal bedoeld voor portable computers. De DX-ver- sie heeft een ingebouwde co-processor, die de snelheid flink kan opvoeren door tijdro vend rekenwerk van het gewone processorgedeelte over te nemen. En dan is er nog een DX2-versie die weer sneller is. Bij deze type aanduidingen is uitgegaan van originele Intel-processoren. Klo nen van andere merken kennen soms weer andere aanduidingen, wat vergelijken weer een tikje moeilijker maakt. Cache-geheugen De snelheid van de computer is verder onder meer afhankelijk van de toegangstij d tot de hard disk, de communicatie tussen computer en randapparatuur, het beeldscherm, uitbreidings kaarten en de manier waarop de verschillende onderdelen in de computer zelf met elkaar com municeren. Daarnaast kan extra snelheid ook gehaald worden uit een cache-geheugen. Dit is een klein stukje geheugen waarin in formatie die veel wordt opge vraagd, paraat wordt gehouden. Dat kan nogal wat snelheids winst opleveren. Bij veel syste men is dit niet standaard, maar bestaat de mogelijkheid om een aparte cache-chip te installeren. Overigens moet daarbij worden opgemerkt dat elke uitbreiding achteraf, relatief veel geld kost. Dat geldt niet alleen voor een optionele cache, maar ook voor bijvoorbeeld het installeren van extra werkgeheugen (in het jar gon simm's geheten). De prijzen van simm's zijn de laatste weken omhoog geschoten, wat uitbrei den van een systeem nog eens extra duur maakt. Local bus Hoe breder de stroom, des te groter de transportcapaciteit. Dat geldt ook bij computers. Het. data-pad waarlangs gegevens worden vervoerd is bij een 486-computer twee keer zo «breed (32-bits) als dat bij een 386 (16 bits) en dat kan nogal schelen. De betere computers bieden slots waar 'uitbreidings kaarten' kunnen worden inge stoken die de prestaties flink opvoeren (soms reeds inge bouwd, anders bij wijze van extra optie leverbaar). Local bus bijvoorbeeld, een directe verbin ding tussen beeldgeheugen en microprocessor die de beeldver werking op de monitor fors op- Maar er zijn in het ver lengde van local bus ook aparte 'kaarten' die zorg dragen voor een snellere aansturing van randapparatuur, zoals een EI SA-bus of een accellerator. Deze opvoer-setjes bewijzen hun dien sten vooral bij grafische pro gramma's (cadcam, desktop pu blishing), zwaar rekenwerk en de meer ingenieuze spellen. Monitoren Beeldschermen zijn er ook in alle soorten en maten. Een gewoon monochroom scherm zou voor veel computerprogramma's vol doende zijn, maar veel nieuwe programmatuur vraagt om hoge re resoluties (meer beeldpunten op een zelfde oppervlak). Daar om wordt een standaard VGA- scherm (resolutie 640x480 beeld punten) tegenwoordig als mini maal gezien. Verder zijn er (mul- tisync)monitoren die ook resolu ties van 800x600, 1024x768 (Su per VGA of SVGA) en zelfs 1280x1024 beeldpunten aan kunnen. Hoe "hoger de resolutie, des te fijner het beeld. Maar voor de beeldkwaliteit zijn nog een paar begrippen van belang: non-inter laced en dot-pitch. De dot-pitch geeft de doorsnede van de kleinst mogelijke beeldpunt aan in millimeters, bij voorbeeld 0,26 of 0,28. Hoe kleiner de dot-pitch, des te scherper het beeld. Eenvoudiger Bij de hoge resoluties wordt zo veel informatie van de computer naar het scherm gestuurd, dat veel monitoren dat niet in één keer kunnen verwerken. Daarom worden om de beurt de even en de oneven beeldlijnen 'ververst'. Die methode heet interlaced. Het beeld wordt er wat onrustig door. Een (vaak veel duurder) non-interlaced SVGA-scherm heeft die truc niet nodig en ver verst steeds het volledige beeld. Hoe vaak dat gebeurt hangt af van de in herz (hz) weergegeven frequentie. Hoe hoger de fre quentie, des te rustiger het beeld. Voor Apple-computers ligt het wat eenvoudiger. Er is dan ook maar één aanbieder: Apple zelf. De types van dit merk variëren grofweg van 4 mb intern geheu gen, 68030 processor, 40 mb harddisk en een klein ingebouwd zwart/wit scherm (Macintosh Classic II en Performa 200) tot het topmodel Quadra 950, met minimaal 8 mb intern geheugen, een veel snellere 68040 proces sor, een standaard-harddisk van 230 mb en een kleurenbuis op het formaat van een halve kran tepagina. Qua gebruiksgemak is de Apple de ideale computer, maar hij is verhoudingsgewijs wat duur. Dat geldt ook voor de randappa ratuur. Vroeger was de gebrui ker van grafische programma tuur vrijwel volledig op Apple- computers aangewezen, maar door de komst van MS Windows en de vertaling van de betere grafische programmatuur naar MS/DOS is de hegemonie van Apple doorbroken. Door Rien van der Steen De 'grote' Volkswagen wordt voornamelijk gekocht van wege de ruimte die de auto biedt. Maar het is de bou wers in Wolfsburg een doorn in het oog, dat de stationcar van de Passat veel geliefder is dan de sedan. Dat komt vooral omdat het de sign van de laatste de mensen niet aanspreekt. De Passat rijdt voortreffelijk en de afwerkings kwaliteit is prima. Maar de auto is nogal saai. VW heeft het model überarbeitet in de hoop dat het nu wel in de smaak valt. Tegelijkertijd verschijnt de nieuwe Golf Cabriolet. Mét rol- beugel, want dat is altijd veili ger, houden ze in Wolfsburg vol. Importeur Pon in Leusden zal er nog een hele dobber aan hebben. Want in Duitsland wordt de vernieuwde Passat maar DM 1.830 duurder. Met standaard twee airbags, hoofd steunen voor en achter, stuur bekrachtiging, toerenteller, in- terieurluchtfilter, gordelspan ners en bovendien ABS vanaf de 2.0/115 pk. Het fantasieloze front heeft een grille(tje) gekre gen en achter ziet de auto er wat krachtiger uit door de grote achterlichten en de in de ach terklep geïntegreerde spoiler. Uitvoeringen zijn er genoeg in nieuwe, opvallende kleuren. Het topmodel is de Passat VR6 Ex- clusiv, maar er is ook een nieu we direct ingespoten 1.9 turbo diesel. Dezelfde die Audi heeft, alleen heeft die concerndochter De open Golf Cabrio is een voorbeeldig vormgegeven en vooral stevige cabriolet. de motor geruislozer weten te verpakken. De TDi van Volks wagen bromt nogal, maar pres teert het wel om met een liter diesel ruim twintig kilometer ver te komen. Bij een tankin- houd van 70 liter dus goed voor een actieradius van pakweg 1400 kilometer. De Passat is inmiddels twintig jaar oud en wereldwijd zijn er intussen al 6,2 miljoen van ver kocht. Het was in 1973 de eerste VW uit Wolfsburg met een voorin geplaatste watergekoel- de motor op de voorwielen. Met name de Variant (1980) werd een trendsetter: elegant, enorm ruim en praktisch. Audi-achtig Het onderstel van de Passat is gelijk gebleven. De nieuwe auto wordt eind oktober leverbaar. Als Pon erin slaagt de prijsver hoging te beperken tot een klei ne drieduizend gulden, zou de vernieuwing best eens vruchten af kunnen werpen. Het eigen gezicht van de Passat is ver dwenen om plaats te maken voor een meer Audi-achtig ont werp met een hoge taillelijn. En de Variant blikt aan de achter kant zelfs ietwat als een BMW 3-Touring. Maar de sedan is in elk geval niet zo afgrijselijk saai meer. Cabriolet Op basis van de Golf III heeft VW nu een nieuwe cabriolet. Opel heeft de nieuwe open As- tra zónder rolbeugel, VW houdt vanwege de veiligheid vast aan de indertijd door de Amerika nen geëiste voorziening. De eer ste Golf Cabrio (1979) heeft het uiterst lang volgehouden. Het model sloeg zelfs een complete Golf-generatie over. Gevoed door de wetenschap, dat open rijden geliefd is én door het feit, dat de Duitse markt er enorm op gebrand is (1992: 100.000 cabrio's) komt nu de nieuwe. De open Golf is ongetwijfeld een van de beste cabrio's op de markt. Airbags en ABS zijn le verbaar, er zijn drie verschillen de motoren, het eventueel elek trische te bedienen dikke dak en er is een windscherm te krij gen, dat aangebracht achter de hoofdsteunen de rijwind effec tief beperkt. Standaard zijn stuurbekrachtiging aan boord, verstelbaar stuur en sportstoe len en de 'Avantgarde' heeft bovendien lichtmetalen velgen, elektrisch verstelbare en ver- warmbare spiegels en een iets verlaagd onderstel. Versterkingen Het zijn niet al die foefjes die de nieuwe cabriolet van VW tot kwalitatief eenzame hoogte drijven. De rolbeugel en de extra versterkingen in portie ren, stijlen, dorpels en onder het dashboard maken dit een onge meen stevige auto. Ook met twee wielen op de weg en twee in de berm vertikt deze 'oben ohne' auto het te rammelen of een onveilig gevoel van drei gend uit elkaar vallen (torsie) te geven. En dat is bij veel cabrio lets belangrijk anders. Uiteraard is de Golf een vierzit- ter gebleven. Want, aldus het Volkswagen-credo, een cabrio let hoeft beslist geen flitsende tweezitter voor vermogende mensen te zijn. Voeg daarbij een opvallend grote kofferruimte, een slim bedachte 'snelle' af- dekhoes voor de neergeslagen kap en de nieuwste open VW mag een schot in de roos heten. Van de vorige werden er bij Karmann in Osnabrück bijna 400.000 gemaakt. Karmann, dat indertijd de Kever Cabrio con strueerde, zal ook deze cabrio in elkaar zetten. Elegant, eenvou dig en stevig. VW heeft de afge lopen jaren voor haar doen ge stunt met de prijzen om de Golf cabrio in de markt te houden. Het nieuwe model zal vanaf eind oktober zeker boven de vijftig mille kosten. Door mr. L.J.A.M. Hanssen De advocaat mr. L.J.A.M. Hanssen behandelt op deze gevallen van personen die als gevolg van letsel schade opgelopen. Hij legt uit hoe de daardoor ontstane fintt emotionele of psychische nood via juridische weg kan gelenigd. Als jongen droomde hij er al van zoveel mogelijk van de wereld te zien. Reizen is zijn lust en zijn leven. Maar door zijn drukke baan kan hij maar een of hooguit twee keer per jaar weg. Hij is vrijgezel en vindt het niet leuk om alleen op reis te gaan. Daarom heeft hij zich aangesloten bij een reisvereni- ging. Met heel wat leden heeft hij inmiddels een hechte band. Bovendien organiseert de club alleen low-budgetreizen. Die zijn tenminste te betalen. Een reorganisatie bij zijn werkgever biedt hem de moge lijkheid op zijn 54e vervroegd met pensioen te gaan. Tot de pensioengerechtigde leeftijd behoudt hij 70 procent van zijn salaris. De vrijgezel vindt het een prima plan. Hij krijgt dan alle tijd om met de club op stap te gaan. Dit keer staat Frankrijk op het programma. Net voordat hij bij de Eifeltoren in Parijs in de bus stapt, wordt hij aangereden. Een snerpende pijn trekt door zijn been. In het ziekenhuis zien ze al gauw dat hij zijn heup heeft gebro ken. Na een paar dagen mag hij naar Nederland vervoerd worden. In zijn woonplaats stellen de artsen vast dat algeheel, her stel niet te verwachten is. Hij zal zijn verdere leven gekluis terd blijven aan een rolstoel. Verre reizen kan hij verder wel vergeten. De rolstoel past niet in de bus en de organisa tie van de club is niet bere kend op mensen die hulpbe hoevend zijn. De wet schrijft voor dat wie door zijn schuld een ander letselschade berokkent, die schade moet vergoeden. Dat wil zeggen, de kosten maakt moeten worden slachtoffer zoveel als m« in de toestand te brengei het ongeluk niet had pla vonden: huishoudelijke speciale vervoerskosten, passingen in huis, koste protheses waarvoor hi verzekerd is. Onder letselschade valle de kosten die gemaakt worden om te bereiken an onze rtv-redactie Hilversum - Na vijf seizoenen 112 uitzendingen - van Keek op de Week' gaan Kees ran Kooten (52) en Wim de lie (54) een andere doelgroep aanspreken. Onder het motto Er komen gezien de uitval op ie arbeidsmarkt steeds meer t verjaarden' beginnen ze op alsnog met rolstoel enncjag 3 oktober met een Hp rpisvprprncnnp rtm aieuw van 25 minuten dat Krasse Knarren' gaat heten. letsel en de rolstoel wetenschap dat hij nooil gewoon kan reizen. Hij aan huis gekluisterd doi :unnen. bilist. Met een redelijke smart betaling kan zijn verdrii ^as^a djva. beperkt worden. Hij ka eens naar de schom dagtrips maken in eet videofilms huren en wat uit eten gaan. Maar mei een symbolische vergt worden. Van onze redactie consument Utrecht - Wie zich op de hoogte wil stellen van de li ontwikkelingen op interieurgebied, kan zondag terecj de Dag van het Wonen in de Jaarbeurs te Utrecht, alleen de nieuwste meubels en woonideeën zijn te ook verschillende exposities. De Dag van Won onderdeel van de Internationale Meubelbeurs, die tot en met 8 september wordt gehouden. „Er is enorme diploma-in Kinderen moeten meer ins] leveren om op hetzelfde pm komen als hun voorgang G. de Vries, MM IMiiHlf sle we „OH leen tor) eeu Nei ner ren len voc jon gis var Ho pre Kit de reisvereniging met blijven gaan. Maar dat tuurlijk een ondoenlijke Je mag van de club nie langen dat ze uitsluiten In er is nog een verandering, hotels aandoet waar j le heren komen voortaan een rolstoel binnen kunt. Letselschade is soms niet maal te vergoeden. Wel drag er ook op tafel ko: ongelukkige vrijgezel zal meer met de club op kunnen. Hooguit kan eens met een speciale gel captenreis van De bloem mee. Maar die zal kunnen bieden wat de re hem kon geven. Door zijn handicap is dl materiële schade van hi )oor Ivo Postma >en Bosch - Zij debuteerde ir| aanrijding en van zijn vi -Urijn. Binnen enkele jaren het ziekenhuis, het bl ;angeres wier vertolkingen p.oemd. In 1941 stopte ze met nog overschaduwd do -ezjn te wjjden. Tien jaar later HrotoncnnQn Hot nn rmnill J le podia terug te keren en beg; Deze week geeft Magda Olivenj onoplettende Franse au ;ader van openbare lessen aai De toehoorders in :e Bossche schouwburg Het Ca- ino zitten op het puntje van hun toel wanneer de oude dame op jet podium een passage uit Bel- ini's beroemde aria voorzingt. ,e horen een zilveren stem, een Aandachttrekker is de ten toonstelling van 84 tot kunst werken getransformeerde klapstoelen. Op verzoek van het organiserende BAS Cul tuurfonds uit Raamsdonksveer hebben 84 kunstenaars, waar onder Ans Markus, Patty Har- penau en Peter Klashorst, zich over het veranderen van de klapstoel gebogen. De stoelen en bijbehorende kunstwerken zullen in het najaar worden geveild ten bate van de stich ting SOS-Kinderdorpen, een hulporganisatie die wezen en ontheemden een thuis en scho ling biedt. Het geld zal wor den gebruikt voor een project in Somalië. Er is ook een unieke expositie te zien van fauteuils in ver schillende stijlen, vormgeving en prijzen. De zitmeubelen zijn volgens oplopende prijs- schaal geëxposeerd. Een de signfauteuil naast een model in klassiek eiken, een oorfau teuil naast een nuchter buis model. Er is onder meer een ontwerp te zien van Hugo de Ruiter, die bekend is gewor den met zijn meubels voor Leolux. Het bedrijf heeft 17 verschillende modellen inge zonden voor de expositie. „De fauteuil in het klassieke bank stel is eigenlijk niets anders dan een ingekorte bank", al dus De Ruiter. „Leolux is zich hierop in de jaren tachtig gaan bezinnen. De fauteuil van vandaag wordt bij ons dan ook als afzonderlijk meubel ontworpen en heeft een eigen kan Jiet echter niet gei jannende boog van zuivere no va, een perfecte beheersing van e adem. ten kijkt elkaar verrast aan en laakt bewonderende grimassen, ©aar staat een vrouw te zingen ~.ie in 1912 geboren is. p het podium geeft Magda Oli- vero, gekleed in een zwart-grijs geblokt mantelpakje, adviezen met woorden en gebaren. Haar eerlinge is dit half uur de Bel- jische zangeres Angelique Zyde, :n van de 22 artiesten die mo ten deelnemen aan de eerste asterclasses van het Interna- lonaal Vocalisten Concours in en Bosch. Na een uitgebreide jpleiding aan prominente insti- ten heeft Zyde al veel ervaring [pgedaan in wat men 'het grote pertoire' noemt. Zij geeft zelfs :ngonderricht aan Belgische luziekacademies. aar zoals zovele anderen wil .ngelique Zyde graag een paar adviezen opzuigen van deze ge- aghebbende dame die in de ja- en vijftig en zestig door alle peraliefhebbers in de wereld 'erd bewonderd. Allereerst om- at Magda Olivero het operavak >t in de finesses kent, maar het in dit vak nu eenmaal leuk ranneer je kunt zeggen dat je bij Dlivero gestudeerd hebt, of bij 'ischer-Dieskau. karakter. Hij is ook kleii heeft daardoor meer moj heden. Hij is niet aai vaste plaats geebonden. Van Wim Marseille is ontwerp te zien, de Gir hij voor Sterling maakte, seille houdt van experin ren: „Ik ben op zoek meubels waaraan men kan hechten. Veel ontu zijn te bedacht om da een relatie aan te fauteuil moet iets noncli hebben, een lekker plekj jezelf. Ik vind ook dat h zachtaanvoelend meubel zijn." Totempaal Andere opvallende be waardigheden op de Da Jubtiel begeleid door de Duitse lianiste Nicole Winter is Zyde egonnen met het voorzingen an de aria uit Norma. Staande p een meter afstand van haar lerlinge luistert Magda Olivero. e maakt de mondbewegingen het Wonen zijn de inzendBsee. Ze wijst op haar eigen voor de Nederlandse M< prijzen en de opvallende wijzer: de totempaal vai kenstoelen van Rob Eckl „Als er een meubel is dat loop der eeuwen zijn kaï heeft weten te behouder wel de keukenstoel. Ve mij is onze huidige woo tuur terug te voeren simpele recht-toe-rech keukenstoel. Hij lijkt als zelf te zijn ontstaan." De Jaarbeurs is zondag het publiek geopend v tot 18 uur. Entree: tien voor kinderen tot 12 jaai toegang gratis. De jaarbf 'ert van Mourik, artistiek coor- makkelijk bereikbaar openbaar vervoer. Van onze redactie consument Breda - Nederland drinkt meer fris. Vorig jaar stef naakten en zangers soms open- frisdrankconsumptie per hoofd van de bevolking 76,6 liter per jaar. In 1991 was dat 73 liter. Cola is met een aandeel van 45,4% de populairste frisi gevolgd door sinas (22,9%) en de lemon/lime dranken (I De omzet van de light-frisdranken nam in 1992 wa Sportdranken blijken ook te scoren. Volgens schattingen Nederlandse Frisdranken Industrie werd vorig jaar in I land 13 miljoen liter sportdrank afgezet, tegen 11 miljof jaar daarvoor. De frisdrankenindustrie verwacht veel v nieuwe ijsthee. In de Verenigde Staten is dat drankje populair, verwacht wordt dat Nederland trouw volgt. trottehoofd om duidelijk te ma- en dat de zangeres daar teveel panning heeft. Ze kijkt naar het niddenrif en naar de stand van e voeten. Tijdens een intermez- o van de piano fluistert ze de angeres iets toe waarop deze nikt. Vanneer de laatste tonen ver lonken zijn, krijgt de leerlinge ledurende enkele minuten ad- iezen in het Italiaans. Magda Hivero spreekt zo zacht dat ze t de zaal niet te verstaan is. lelukkig drukken ook haar ge- aren uit wat ze bedoelt. Een Dik vertaalt in het Engels en we oren de Belgische zeggen: "Oui, pi, absolument." linator van het evenement, zegt eel waardering te hebben voor !e intieme manier waarop de taliaanse haar masterclass 'eeft. Zonder de naam van Eli- abeth Schwarzkopf te noemen, lerinnert hij aan meesterklassen 'an andere sterren, die er een omplete publieksshow van pjk vernederden. Climax pa aandachtig naar haar lerares ;eluisterd te hebben begint An tique Zyde de aria van Bellini 'pnieuw, terwijl ze voortdurend oogcontact heeft met Olivero die taar bezwerend volgt. Het is een root verschil met de eerste keer. Jet klinkt aandachtiger, stiller n rustiger. Er is veel meer in- t

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 22