:rij
iS
DE STEM
leis wereld is optimistisch
JLE
KOOP
lKTIE!
>lste
Izaak
ROOM
(tLAND
ER
k gevolg van slechte zomerweer en tekort aan vliegtuigstoelen:
eniorenlabel moet voor ouderen comfortabel huis garanderen
modellen
1670) 63385
nodig veel ongevallen bij vervoer
n kleine kinderen op de fiets
)DEMPRIJZE
ANWB geeft advies bij
onjuiste verkeersboete
Vliegen met Dagvlugje
Nieuwe en goede editie
Werken met MS-DOS
Minder vet op het menu
Jonge jenever populair
21.00 uur
21.00 uur
XEKTIE '93/ 94
IERENKLEPING
ïsjassen 499
ïsjassen 398
fsjassen suède 198.
»njassen
jck 498.
ie 369.
>a Lam 395.
>rjassen voor dames
Nieuw
condoom
dunner
Consr/ment
tens Veldhuis
- De Nederlandse reiswereld is optimistisch
md over 1994. Ondanks het gegeven dat de consu-
volgend jaar een flinke financiële aderlating zal
rgaan als gevolg van overheidsmaatregelen en ook
onomisehe recessie zal aanhouden.
irwachting is gebaseerd op
esluit van velen om, als
van het slechte weer in de
pen zomer, volgend jaar
n eigen land vakantie te
Op dit moment worden
al meer wintervakanties
•ht dan gewoonlijk. Maar
»t massaal opgevolgde en
ie branche zwaar bekriti-
adries' van Vakantieman
3om op RTL 4 om laat te
3 in de hoop gebruik te
n maken van eventuele
■dingsprijzen, zal naar ver
ing een belangrijke rol
leien.
|volg van het daardoor uit-
t van de boekingen, beslo-
toeroperators eerder dit
en deel van hun gereser-
vliegtuigstoelen af te sto-
pede als gevolg van het
zomerweer ontstond de
|pen maanden echter zo'n
nhaalvraag, dat de reisbu-
duizenden malen neen
In moeten verkopen.
aal zullen dit jaar als ge-
laarvan ongeveer 100.000
assagiers minder worden
ird dan vorig jaar. Toch
die markt niet aan de
ie verloren, want de ge
seerde autovakanties ste-
let eenzelfde aantal. Het
kelijke beeld is ongeveer
liljoen vliegvakanties en
fde aantal autovakanties.
De (pendel)bussector wist 10%
beter te scoren. In totaal was de
bus dit jaar goed voor ongeveer
430.000 vakantiegangers.
Spanje
Met name de belangstelling voor
Spanje zal volgend jaar flink
toenemen. De reiswereld ver
wacht dit, omdat dé waarde van
de peseta vergeleken met verle
den jaar al zo'n 20% is gezakt.
Portugal zal het eveneens goed
gaan doen. Minder optimistisch
is de reisbranche over Grieken
land, dat dit jaar met -17% fors
achtergebleven op de prognoses.
Ook de verwachtingen over Tur
kije, topbestemming van de Ne
derlandse toeroperators, zijn
minder hoog gespannen als ge
volg van de politieke onrust en
enkele bomaanslagen van de op
positie op toeristische plaatsen.
De belangstelling voor verre rei
zen' groeide met plm. 6%, een
beeld dat naar verwachting vol
gend jaar niet zal afwijken van
dit jaar. Overigens vormt die
sector maar een relatief kleine
markt. Naar de VS gingen
55.000 toeristen, het Verre Oos
ten 26.000 en het Caraïbisch ge
bied 16.000.
Onderzoek
Dagbladen, radio en televisie
Verwacht wordt, dat de belangstelling voor Spanje volgend jaar flink zal toenemen. Hier een verlokkelijk strandtafereel in
Benalmadena.
spelen een grote rol in de keuze
van de Nederlandse consument.
Uit een in opdracht van de Eve-
nements Reizen Groep uitge
voerd onderzoek onder 100 re
presentatieve Nederlandse reis
bureaus blijkt 93% daarvan dit
effect duidelijk te merken. Voor
al het NOS-journaal scoort zeer
hoog (78%) waar het gaat om de
beslissing om ergens niet naar
toe te gaan. Ook het programma
'De Vakantieman' van Frits Bom
vloedende werking te hebben.
Kranten en tijdschriften spelen
volgens directeur Jan Hoekstra
van Evenements Reizen even
eens een belangrijke rol in de
vakantiekeuze van de consu-
op RLT4 blijkt een sterk beïn- ment, maar wel in mindere mate.
FOTO SUNSHINE
„Het verschil is dat het effect
van de televisie meteen merk
baar is, terwijl de invloed van de
gedrukte media een langere pe
riode beslaat". Radio-uitzendin
gen hebben nauwelijks of geen
invloed op het reisgedrag.
'Paul Spapens
- Er gebeuren nog
Js veel ongelukken met
eren die op de fiets of op
Bromfiets worden ver-
Met voldoende voor-
Jmaatregelen is dat hele-
niet nodig. Aldus meldt
longste nummer van de
Tvrije Fietser, het blad
le Fietersbond ENFB.
jt Reglement Verkeersregels
irkeerstekens is bepaald dat
jren jonger dan acht jaar
op de fiets en de bromfiets
worden vervoerd, als
ien een 'doelmatige en vei-
zitplaats met voldoende
voor handen, rug en voe-
anwezig Is'. Hoe doelmatig
lig kinderzitjes zijn, wordt
zocht door TNO en het
uut voor Huishoud-tech-
Advies, de instantie die het
ïerk 'Goedgekeurd door de
'landse Vereniging van
rouwen' uitdeelt. Dat lijkt
rel snor te zitten, maar dat
niet zo.
lar schatting 4.400 fietson-
ken raakte volgens het blad
87 een fietspassagier met
chaamsdeel tussen de spa
an een rijdende fiets. In dat
!eren OOrf*
juin en zwart voor maar 3ov>
Ojö&tmme/
7 zijstraat Axelsestraat
lertje Terneuzen
jaar maakten 'spaakongelukken'
tien procent uit van het totaal
aantal eenzijdige fietsongeval-
len. In zeker tweederde van de
gevallen waren kinderen onder
de vijf jaar het slachtoffer.
Van de oorzaken van beknellin
gen tussen spaken, het meest
voorkomende ernstige fietsonge-
luk bij kleine kinderen, was tot
voor kort weinig bekend. De
Stichting Consument en Veilig
heid liet daarom onlangs een
analyse maken op basis van ge
gevens uit het Privé Ongevallen
Registratie Systeem. 'Vaders en
moeders die kinderen dachten te
vervoeren zonder fietszitje zou
den, samen met een bekeuring,
eens een kopie moeten krijgen
van de bijlagen van dit rapport',
aldus een cynische aanbeveling
van de Vogelvrije Fietser.
Aan 185 ouders, van wie een
kind na een fietsongeval in het
ziekenhuis was opgenomen,
heeft de stichting gevraagd
waarom het kroost niet in een
zitje was vastgesnoerd. 71
Ouders gaven te kennen dat het
kind te oud was. 24 Merkten op
dat geen zitje beschikbaar was
of dat een andere fiets dan ge
woonlijk werd gebruikt (23). An
dere argumenten: het was maar
een kort ritje; het kind wilde niet
in een zitje.
Uit de ongelukkenanalyse valt
volgens het blad een belangrijke
eis voor de zitjes af te leiden.
Eenderde van de slachtoffertjes
dat wel in een zitje zat, werd
vervoerd in een zitje dat geen
goede bescherming bood aan be
nen of voeten. Daar zou dus in
moeten worden voorzien. De
montage van een stevige jas-
beschermer verdient ook aanbe
veling, 'maar die zijn helaas niet
te koop', aldus het blad. Met een
combinatie van deze twee voor
zieningen zou tachtig procent
van de ongevallen zijn te voor
komen.
Conclusie van de Vogelvrije
Fietser: ouders die kinderen op
de fiets vervoeren, hebben dik
wijls weinig inzicht in het ge
vaar van beknellingen tussen de
spaken. Preventieve voorlichting
is daarom welkom.
Bij de Fietsersbond ENFB in
Woerden is voor vijf gulden een
brochure te koop over het ver
voer van baby's en kinderen op
de fiets. De brochure bevat een
bijlage met informatie over alle
kinderzitjes die verkrijgbaar
zijn.
Veel ongevallen met kinderen op de fiets zijn te voorkomen
wanneer ouders zich tevoren beter informeren.
FOTO WOUT VAN ASSENDELFT
Van onze redactie
consument
New York - Een doorschij
nend condoom dat ontwor
pen is om meer seksuele
prikkelingen door te laten
dan de huidige latex con
dooms wordt volgend jaar
op de Amerikaanse markt
verwacht. Het condoom, ge
maakt van polyurethaan, is
dunner en daardoor gevoeli
ger in het gebruik.
Proeven met gebruikers
hebben aangetoond dat het
even sterk is als de huidige
condooms. Andere voorde
len zijn dat het nieuwe con
doom geschikt is voor men
sen die allergisch zijn voor
latex en dat het te combine
ren valt met glijmiddelen op
oliebasis. Latex wordt door
olie verzwakt. Net als het
latex condoom voorkomt
het polyurethaan condoom
aids en besmettelijke ge
slachtsziekten. Wel is het
duurder dan het latex con
doom. Het vrouwencon
doom wordt al gemaakt van
polyurethaan.
nacht in de krant.
Aad Begemann
■da - in hoeverre voldoen in
Ierland woningen aan de sepci-
te eisen die ouderen stellen? Het
angs geïntroduceerde 'senioren
el moet hierin duidelijkheid
agen. Het label geeft aan of een
s geschikt is voor een oudere.
betekent niet automatisch een
uier huis, maar een comfortabe-
woning met twee slaapkamers
irin een aantal zaken veiliger
.^makkelijker is ontworpen.
Ie achterliggende jaren heeft steeds
'r de mening postgevat dat ouderen
?er zelfstandig in hun woningen
•ten blijven wonen. Ook als zich
jdicaps voordoen. Hierdoor zouden
'oorbeeld minder bejaardencentra
ag zijn. Maar in hoeverre voldoen
Nederland woningen aan de speci-
•e eisen die ouderen, al of niet met
handicap, stellen En wat zijn die
pi eigenlijk?
door de Stuurgroep Experimenten
«huisvesting (SEV) en de geza-
uijke ouderenbonden onlangs uit-
fapbte seniorenlabel, wil hierin
gelijkheid geven. De SEV is door de
eid ingesteld maar is een onaf
hankelijk werkend advieslichaam met
het doel experimenten in de volkshuis
vesting te stimuleren.
Volgens René Scherpenisse van de SEV
moeten de lokale afdelingen van de
ouderenbonden nu 'de boer op' en
woningbouwcorporaties, bouwers, ge
meenten en provincies wijzen o_p de
resultaten van het onderzoek en op de
eisen die daarin naar voren zijn geko
men. Op twintig plaatsen in ons land
zijn corporaties en provincies inmid
dels aan de slag met dit 'consumenten
keurmerk' zoals Scherpenisse het se
niorenlabel noemt.
In Etten-Leur wil de plaatselijke wo
ningstichting het seniorenlabel gebrui
ken bij de nieuwbouw van ongeveer 23
ouderenwoningen in de huursector, het
zogeheten projekt Jozefscholen. De
bouw moet deze maand beginnen. El
ders in deze gemeente gaat dezelfde
woningbouwvereniging samen met
bouwbedrijf Mabon 80 koop- en 80
huurwoningen bouwen volgens de ei
sen van het seniorenlabel.
De provincie Zeeland, maar ook de
gemeenten Vught en Berlicum, gaan
aan de hand van het seniorenlabel
bekijken welke woningen in de hele
provincie Zeeland en in beide genoem
de gemeenten voldoen aan de eisen van
het seniorenlabel. Het stadsgewest
Breda zal 45.000 woningen toetsen en
in kaart brengen.
Bouwvereniging De Woonstad in Til
burg wil 96 huurwoningen in een gale
rijflat aan de Meulenmanstraat aan
passen voor de doelgroep ouderen. Om
zicht te krijgen op de gewenste en
mogelijke aanpassingen, gebruikt De
Woonstad de eisen van het seniorenla
bel. De uitvoering van deze renovatie
is eveneens deze maand gepland.
Scherpenisse: „We moeten af van het
beeld dat een ouderenwoning automa
tisch ook een kleine woning is. Het
moeten comfortabele woningen zijn
met twee slaapkamers, waarin een
aantal zaken veiliger en gemakkelijker
is ontworpen. Het gaat om kleine din
gen, zoals bijvoorbeeld lichtschake
laars dichter bij de vloer dan gebruike
lijk is, zodat ook een rolstoelgebruiker
ze makkelijk kan bedienen. En verder
het weglaten van drempels bij de
bouw, het -zijn obstakels voor mensen
die met een stok of met krukken lopen.
En in de badkamer geen opstap naar
de douche. Dat voorkomt uitglijden.
En zo mogelijk ook wat extra handgre
pen."
Scherpenisse wijst erop dat per jaar
honderdduizend ouderen in een zie
kenhuis moeten worden behandeld of
zelfs moeten worden opgenomen na
ongelukken in de woning. „Nederland
kent de steilste en bochtigste trappen
van alle Europese landen en dus de
gevaarlijkste. Een trap zonder bocht
scheelt later ook in de kosten van een
eventueel aan te brengen traplift."
Overigens blijken woningen die op een
dergelijke wijze worden 'uitgerust' ook
voor andere mensen prettiger. Want
waar een rolstoel makkelijk kan
draaien in een hal, daar kan ook een
moeder met een kinderwagen makke
lijker uit de voeten. Volgens Scherpe
nisse zal de woningbouw meer reke
ning moeten houden met het stijgende
aantal een- en tweepersoons huishou
dens, van zowel starters als ouderen.
Aan het tot standkomen van het senio
renlabel hebben senioren zelf een groot
aandeel gehad. De resultaten van het
onderzoek zijn door ouderen zelf ge
toetst. De ouderenwoningen worden
ook wel 'levensloop bestendige wonin
gen' genoemd, bewoners moeten er in
alle fasen van hun leven kunnen wo
nen.
Het beoordelen van woningen die voor
het seniorenlabel in aanmerking kun
nen komen, gebeurt via vijf categorie-
en. Dat zijn de woonomgeving, de
veiligheid in het huis, het gebruiksge
mak, de toegankelijkheid en tenslotte
de aanpasbaarheid van de woning aan
eventuele handicaps.
Wat betreft de sociale woningbouw is
uitgegaan van een minimum pakket
aan eisen. Volgens Scherpenisse moet
het mogelijk zijn nieuwbouw wonin
gen zonder prijsverhoging te laten vol
doen aan deze eisen. Er zijn aanvullen
de, luxere eisen die uiteraard meer
geld kosten en bijvoorbeeld voor koop
woningen kunnen gelden.
De toetsing gebeurt nu vanuit de SEV.
De bedoeling is, aldus Scherpenisse,
dat in 1993 en 1994 experimenten
plaatsvinden. Daarna wordt een ba
lans opgemaakt en zal de SEV samen
met de ouderenbonden bekijken of de
eisen en het systeem aanpassing be
hoeven. Na een evaluatie in 1995 zul
len de eisen, verbonden aan het senio
renlabel en het systeem, worden vast
gesteld en overgenomen worden door
de ouderenbonden. Zij zullen uiteinde
lijk de toetsing en de certificering op
zich nemen. Scherpenisse is enthou
siast over het seniorenlabel. „Eigenlijk
zouden deze adviezen heel gewoon
moeten zijn. Architecten, corporaties
en bouwers zouden ze als vanzelfspre
kend moeten gaan hanteren."
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1993 DEEL I
Van onze redactie consument
Breda - Vroeger kwam het wel eens voor. Iemand die per
post een boete thuiskreeg wegens te hard rijden, liet
justitie weten dat hij op dat moment zijn auto had
uitgeleend aan zijn oom uit de buurt van Ottawa die voor
vakantie over was. Justitie vond het een te grote heisa om
de Canadees op te sporen en de zaak werd geseponeerd.
Als je sommige mensen moet geloven, hebben ze op die manier
hele bossen bekeuringen afgewimpeld. Terwijl het al een tijdje
niet meer kan.
Want sinds 1992 is er een wet ('Mulder'), die wanbetalers straft
door de boete automatisch te verhogen. Dat geldt overigens
alleen voor lichte overtredingen. Maar justitie gaat voortaan wel
uit van de houder van het kenteken, als de politie geen
persoonlijke gegevens van de overtreder vastgelegd heeft. Dus
als die tante uit Singapore ergens verkeerd geparkeerd zou
hebben, moet de eigenaar van de auto toch betalen. Doet hij dat
niet dan krijgt hij met tussenpozen hogere boetes.
De ANWB heeft over de verkeersboetes die per post worden
afgehandeld een nieuw inlichtingenblad samengesteld. Daarin
wordt uitgelegd hoe iemand in beroep kan-gaan als hij of zij
vindt onterecht beboet te zijn. Leden kunnen het blad gratis
aanvragen.
Van onze redactie consument
Schiphol - Op één dag naar een Europese bestemming en
met hetzelfde vliegtuig weer terug. Tot vlak voor vertrek
niet weten welke bestemming. Dat kan met een KLM-
Dagvlugje. Het moet deelnemers dan ook zuiver gaan om
de lol van het vliegen. Een volwassene betaalt 149 gulden,
reizigers tot 18 jaar 99 gulden.
Reizigers die met zo'n Dagvlugje op pad gaan, weten tevoren
niet waar ze terechtkomen. Dat horen ze pas bij het ophalen van
het ticket op de luchthaven. De bestemming is afhankelijk van
het aantal- plaatsen dat op diverse vluchten beschikbaar is.
Enkele van de in totaal 23 mogelijkheden: Parijs, Nice, Frank
furt, München, Barcelona en Stavanger. Vertrek is mogelijk
vanaf Schiphol en vanaf Rotterdam en Eindhoven met KLM
Cityhopper.
Omdat KLM denkt dat deze tickets als een leuk cadeau kunnen
dienen, zijn er speciale cadeauverpakkingen voor gemaakt. Een -
reservering is mogelijk vanaf 13.00 uur op de dag vóór men wil
vliegen en op de vertrekdag zelf. Het is mogelijk om op elke dag
van de week zo'n verrassingsvlucht te maken. Passagiers kunnen
ook belastingvrij winkelen en krijgen aan boord dezelfde service
als de andere reizigers.
Door Nico Koolsbergen
Breda - De auteur Van Wolverton schrijft al vele jaren
boeken over computers en bijbehorende programma's. Hij
is zo'n beetje de huisschrijver van Microsoft, het Ameri
kaanse softwarehuis dat de wereld heeft verrijkt met
programma's als MS-DOS en MS-Windows (MS is een
afkorting van Microsoft).
Wolverton heeft een nieuwe editie het licht doen zien van zijn
bekende boek'Werken met MS-DOS' en dat was noodzakelijk
omdat er een nieuwe DOS-versie (nummer 6) is verschenen. De
eerste uitgave van het boek dateert uit de oertijd van de
personal computer.
De schrijver heeft het zijn werk door de jaren heen voortdurend
uitgebreid en aangepast, maar in de nieuwste uitgave zijn toch
nog sporen uit die oertijd te vinden. Hij heeft het geregeld over
diskettes van 360 kb en 1,2 mb (die op nieuwe computers niet
meer worden gebruikt) en maakt nog enthousiast tekstbestand
jes met het commando 'copy con'; waarschijnlijk is hij de enige.
Los hiervan is Werken met MS-DOS een prima werk, dat de
mogelijkheden van alle DOS-versies uit de doeken doet, dus niet
alleen van versie 6. Het boek maakt beginnende computerge
bruikers wegwijs in alle DOS-commando's, is ronduit voortref
felijk in zijn informatie over batch- en configuratiebestanden,
en heeft ook de gevorderde gebruiker nog veel verrassends te
bieden. Voor niet-computergebruikers klinkt dit wellicht alle
maal als abracadabra. Lees het boek en alles wordt duidelijk.
Naarmate Windows terrein wint, zal de behoefte aan een boek
als dit afnemen. Een Windows-gebruiker die het doorbladert,
ontkomt nu al niet aan enige nostalgie: ach ja, wat was DOS
toch ingewikkeld. En leuk.
Van Wolverton: Werken met MS-DOS (de Nederlandse versie 6). Uitg.
Kluwer, prijs 66.
Van onze redactie consument
Breda - Nederland eet minder vet. In 1992 daalde het
vetgebruik per hoofd van de bevolking (exclusief boter)
met honderd gram per jaar. In totaal gebruikte de
Nederlander vorig jaar 22 kilogram vet per jaar, ook
daarbij is boter niet meegerekend.
De daling van het vetgebruik wordt vooral toegeschreven aan
het toegenomen marktaandeel van margarine en halvarine
produkten, die een verlaagd vetgehalte hebben. De afzet van
bak-, braad- en frituurvetten steeg. In 1992 ging daarvan
duizend ton over de toonbank.
Van onze redactie consument
Breda - Nummer één met stip op de lijst van meestge-
dronken borrels in Nederland staat jenever. In totaal
gooide Nederland vorig jaar 89 miljoen liter aan gedestil
leerd achterover. Bijna 40% daarvan bestond uit jonge
borrels.
Op de tweede plaats komt whisky (8,6%) en vieux (8,6%). In
1992 werd in Nederland bijna 190 miljoen liter wijn gedronken,
dat is ongeveer 12,5 liter per hoofd van de bevolking, een halve
liter meer dan in 1991.
Sherry steeg tot een kleine twee liter per jaar, er werd iets meer
port gedronken en vermouth daalde wat in populariteit. Aan
champagne wordt in Nederland slechts voorzichtig genipt. Het
champagne gebruik daalde met 15% tot 0,8 liter per hoofd van
de bevolking, daarmee is champagne terug op het afzetniveau
van vijf jaar geleden. Het bierverbruik steeg in 1992 naar 20,6
miljoen hectoliter, 3,8 meer dan in 1991.
