Eindelijk nieuws rond de klok'
lingen bij
il Holland
icht
UIT gids
[oofdredacteur Gerard van der Wulp blij met uitbreiding NOS-Journaal:
rkunmcheikunde
|h Onderwijs
taogwaardicBO.
Den Bosch wil de 'sterren van 2000' leveren
6Beleid is pas beleid
als er veranderd wordt'
sn aantal interessante
|zon te verbreden.
'ijs
Herwijs
holland
Dag-tv, waarom en voor wie?
Acteur Verstraete overleden
heer H J. Renders, coördinato:
school West-Brabant, Sector
in 2, 4814 EH Breda, telefoon
„Het jodendom en Anne Frank, daar
mag je tegenwoordig weer mee
spotten. Het is een soort geflirt met
wat niet mag."
Edwin de Vries, acteur
de stem gids
ur Maarten van de Rakt
Iversum - „Ik heb al
iker geroepen dat het de
logste tijd is voor een
euwsvoorziening rond de
ok. Technisch was het al
frder mogelijk. We kre-
ji wel beelden, maar
inden die pas vanaf het
Jjlletin van vier uur bren-
Dat is heel pijnlijk,
ser als je die beelden
inkzij kabeltelevisie wel
ntreft bij de acht bui-
Lovensdijkstraat 61
4818 AJ Breda
telefoon 076 - 250500 Wdse zenders.
or Gerard van der Wulp, de
as van het NOS-journaal, gaat
!t de invoering van dagtelevi-
eindelijk een hartewens in
(milling: nieuws-rond-de-
ak. Daarnaast is het NOS-
irnaal voortaan in staat snel-
uit te rukken' als zich onver
achte, belangrijke gebeurtenis-
voordoen: al binnen enkele
auten.
k ben dolblij dat we nu die
«gelijkheid krijgen en er zijn
iherkenbare tijdstippen", zegt
i hoofdredacteur, verwijzend
lar de nieuwe journaals van
10,8.00, 9.00 en 13.00 uur. Gijs
snde cursussen voor
laken (Drama)
Schrijfvaardigheid
Leerkrachten
Wanders en Marga van Praag
gaan deze edities, waarvan de
eindredactie in handen is van
Laurens Borst, vanaf aanstaande
maandag presenteren.
Ambitieus
„Bovendien kunnen we sneller
extra uitzendingen gaan maken.
Vanaf de start kunnen we bin
nen enkele minuten reageren op
bijzondere nieuwsontwikkelin
gen, de hele dag door. Met onze
journaals kunnen we ons nu
scharen bij de grotere Europese
landen. En van de kleinere zijn
we de eerste", klinkt het trots uit
de mond van Van der Wulp.
Redactie en facilitaire beman
ning zijn voortaan niet meer
vanaf 16.00 uur uitzendgereed,
maar staan al vanaf 6.00 uur
klaar. De tachtig man sterke
journaalredactie is met enkele
medewerkers uitgebreid.
,,In de ochtendjournaals gaan we
ons vooral toeleggen op de meest
actuele stand van het nieuws.
Dat is anders dan we kennen van
de latere journaals, die meer een
overzicht geven van wat er .ge
beurd is. Het middagbulletin
biedt actuele ontwikkelingen
maar blikt ook een beetje voor
uit op wat er die dag aan
fcrlands, Engels, Economie
mie) en Wiskunde
Ij aar.
In die les willen geven aan
louw van HAVO en VWO.
naar.
fcduur: 4 jaar.
Iroepshalve te maken heeft
pet als moedertaal hebben,
bnden van 4 uur.
Os uw belangstelling uitgaat
Ultuur.
pnden van 2 uur.
door onderstaande bon in
jn aan Hogeschool Holland
;cht.
ichtingsavond:
ustus
O uur.
atie Dordrecht,
elefoon 078-175400.
bon
:ltijdop!eiding(en)
DS 28-8
Door Maarten van de Rakt
Dagtelevisie kost 28 miljoen gulden. Dagtelevisie betekent
een uitbreiding van zendtijd op Nederland 1 met 2834
uur. Duidelijke cijfers, maar waarom en voor wie de
omroepen vanaf maandag Nederland 1 overdag vullen,
dat is stukken minder concreet.
NOS-vicevoorzitter Albert van den Heuvel noemt de start van
dagtelevisie de 'realisering van een hele oude droom', die al lang
door de NOS-hoofden spookt. „Volwassen televisie behelst
uitzenden van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. Jaren geleden
stonden we voor de keuze: of eerst een net erbij of eerst overdag.
In 1988 startte het derde net. Natuurlijk speelt bij de invoering
de concurrentie door RTL4 ook een rol."
Of Nederlanders behoefte hebben aan dagtelevisie, en zo ja, wie
dat willen en wat ze willen, dat heeft de dienst Kijk- en
Luisteronderzoek (KLO) niet recent onderzocht. Wel weet de
dienst te vertellen wie er wanneer thuis zijn en 'geen verplichte
werkzaamheden hebben'; dat heet het potentieel. Vijftig-plus
sers, vrouwen en jongeren zijn er prominent in vertegenwoor
digd. Dit potentieel is grofweg twee miljoen.
De dienst KLO wijst op riante cijfers uit het buitenland.
Engeland scoort goed met ontbijt-tv, in Frankrijk ligt een
prime-time-achtig accent op lunchtijd en in Spanje wordt de
siësta-tijd lang niet altijd benut voor een slaapje.
Vast staat in elk geval hoeveel Nederlanders nu overdag naar
RTL4, de buitenlandse zenders of een videoband kijken. Het
gaat om een paar procent kijkdichtheid: een paar honderddui
zend man.
Aan een prognose over kijkdichtheid waagt Wim Bekkers, hoofd
KLO, zich niet. „Ik denk dat er meer mensen overdag tv gaan
kijken dan die paar procent. Dagtelevisie is ook een kwestie van
cultuur. Zoiets moet na verloop van tijd groeien."
Van den Heuvel is niet bang voor een fiasco. „Wat we doen als
er geen kip kijkt? Dan gaan we op zoek naar die kip, kijken hoe
we de mensen beter kunnen bedienen." Hij laat zich er niet over
uit of dagtelevisie een soort bestaansminimum kent in de vorm
van een minimaal aantal kijkers.
Rouleersysteem
De NOS maakt het de kijker niet gemakkelijk. Een inventief
dubbel rouleersysteem is bedacht, uit een oogpunt van gelijk
waardigheid van netten en eerlijke verdeling van lusten en
lasten voor de omroepen.
De omroepen die 's avonds te zien zijn op Nederland 1, 2 en 3,
komen in die volgorde overdag op Nederland 1 op de buis in
drie blokken van drie uur, van 7.00 tot 16.00 uur. Althans in het
eerste seizoen, want elk seizoen wordt er gewisseld.
Nederland 1 wordt een soort herhalingennet (gelardeerd met
extra nieuwsbulletins, ontbijt-tv en ochtendgym), Nederland 2
een evenementen- en calamiteitermet, terwijl voor Nederland 3
Tekst-TV is bedacht. Het jaar erop draait ook hier een carrousel.
De evenementen gaan naar Nederland 3, de herhalingen naar 2
en Tekst-TV naar 1.
Twee voorbeelden geven de pijnlijke plekken aan. Avro, KRO en
NCRV beginnen een gezellig ontbijtprogramma op Nederland 1
om 7.30 uur; Tros, Veronica en EO schotelen de kijkers
ochtendgymnastiek voor om 10.00 uur.
Na een jaar gaat de dubbele rouleermachine draaien: de twee
trio's verkassen naar andere tijden én naar Nederland 2 en
collega-omroepen zouden in hun voetsporen moeten treden. De
toekomst van ontbijt-tv en ochtendgym staat daarmee al voor de
start op losse schroeven. „Dat is een probleem dat we nog
moeten encounteren"meent Tros-baas Cees den Daas monter.
Amstelveen (anp) - In zijn woonplaats Amstelveen is gisteren de
jcteur Bob Verstraete overleden. Hij is 71 jaar geworden. Bob
'ctstraete, jongste zoon van Jules Verstraete, werd in Rotterdam
Scoren. Hij was naast acteur ook schrijver van toneel- en televisie-
kukken en regisseur.
fijn eerste rol speelde hij op 14-jarige leeftijd bij de Amsterdamsche
'cneelvereeniging. Daar had hij de rol van Bobby in het stuk 'Een
Tijdagskind'. Charlotte Kohier speelde zijn moeder. Later speelde
bij onder meer Toneelgroep Centrum en de Nederlandse Comedie.
1966 moest hij om gezondsheidredenen zijn werk in het theater
Eindigen en werd hij hoofd culturele zaken in Amstelveen. Wel
telde hij nog enkele film- en tv-rollen.
'cgin jaren zestig schreef en regisseerde hij onder meer voor televisie
's serie 'Flip de tovenaarsleerling' met Leen Jongewaard en Lex
Amudsmit. In de jaren zeventig presenteerde hij voor televisie de
Jrie "t Stokpaard' en was hij verteller bij 'Peppie en Kokkie'.
'®straete was ook een kenner van de Japanse kunst. Hij maakte met
beurs van UNESCO in 1962/63 een reis naar Japan om onder
ter de invloed van het traditionele theater op het moderne theater
k bestuderen.
nieuwsthema's te verwachten
is."
De nieuwe bulletins duren maar
vijf minuten. Voor Van der Wulp
zijn ze het begin van iets moois:
„Vaak zullen we strenger selec
teren dan we zouden willen. Ik
beschouw deze bulletins als een
voet tussen de deur, de start van
een ontwikkeling, waarmee v?e
ambitieus aan de slag gaan."
Schotelwagens
Het NOS-journaal weet zich ge
steund door twee nieuwe ont
wikkelingen. In september gaat
het Permanent News Network
van de European Broadcasting
Union van start. „Dit kanaal
komt 24 uur per dag open voor
de uitwisseling van nieuws via
een satelliet. Voor ons is dat heel
belangrijk." Op elk.gewenst mo
ment kunnen alle deelnemende
publieke omroepen in Oost- en
West-Europa elkaar actuele
nieuwsbeelden toesturen.
Verder gaat het Journaal werken
met binnenlandse beeldverbin
dingen via de satelliet. Het krijgt
de beschikking over twee hyper
moderne schotelwagens (zogehe
ten satelliet uplinks), die worden
ingezet naast het bestaande net
werk van landlijnen. Daarmee
kunnen in korte tijd vanaf elke
plek in Nederland beeldverbin
dingen tot stand worden ge
bracht. De wagens zijn ook in
zetbaar in de buurlanden als
aanvulling op het EBU-netwerk,
zoals is geëxperimenteerd in de
Duitse plaats Solingen en bij de
uitvaart van koning Boudewijn
in Brussel.
„De redactie heeft een perma
nent beèld van nieuwsontwikke
lingen en krijgt de kans om dat
bijna onmiddellijk uit te zen
den", vat Van der Wulp de uit
dagende vooruitgang samen.
Gerard van der Wulp: „Met
onze journaals kunnen we ons
nu scharen bij de grotere Euro
pese landen.foto dijkstra
Internationaal Vocalistenconcours (IVC) vandaag van start in nieuwe opzet
Operazanger Tom Krause geeft samen met Magda Olivero les
aan geselecteerde jonge zangers. foto pieter alferink
Door Niels Swinkels
Den Bosch - In het Casinotheater in Den
Bosch gaat vandaag het Internationaal
Vocalisten Concours (IVC) van start, in
de vernieuwde opzet. Niet langer is het
IVC uitsluitend een zangwedstrijd, maar
een evenement met een hoog educatief
gehalte. Dit jaar bestaat het IVC uit een
masterclass, te geven door Magda Oli
vero en Tom Krause. Artistiek directeur
Bert van Mourik reisde de afgelopen
maanden de wereld rond om docenten
en studenten voor te lichten over de
nieuwe opzet van het IVC.
Bert van Mourik heeft de afgelopen maan
den in een groot aantal landen van de wereld
persoonlijk uitleg gegeven aan zangstuden
ten en -docenten over de nieuwe opzet van
het IVC. Na 39 jaar is het IVC niet langer
slechts een zangwedstrijd, maar een educa
tief instituut. Daarin krijgen masterclasses
en interpretatiecursussen een plaats, en van
af september 1995 zelfs een eenjarige oplei
ding voor zangers. Daartoe is de European
Vocal Arts School opgericht als een samen
werking van het IVC en de Hogeschool
Zuid-Nederland wordt (waartoe onder meer
het Brabants conservatorium in Tilburg be
hoort).
Met deze vernieuwde opzet lijkt de naam
Vocalisten-concours de lading niet meer te
dekken. „Ik heb inderdaad nagedacht over
een nieuwe naam", geeft Van Mourik toe,
„maar in het buitenland bleek de naam TVC
's-Hertogenbosch zo'n begrip, dat ik dat
voorstel snel van tafel heb gehaald. Veel
docenten die ik heb gesproken zijn hier zelf
ooit in Den Bosch geweest of ze waren zeer
bekend met het IVC. Ze waren vaak bereid
om hun beste leerlingen speciaal te begelei
den voor deelname aan het IVC."
Het doel van het vernieuwde TVC is: jonge
zangers aan carrière-mogelijkheden
„Er zijn plannen om met een aantal verge
lijkbare concoursen concertzalen, orkesten
en operahuizen te benaderen en ze er op
attent maken dat wij gezamenlijk bijvoor
beeld de beste vocale-, cello- en pianosolis
ten te bieden hebben. Maar zoiets moet nog
groeien. De belachelijke sterrencultuur die
momenteel heerst, van mega-concerten in
sporthallen, is volgens mij een aflopende
zaak. Niet alleen omdat de sterren ouder
worden, maar ook omdat de honoraria niet
meer op te brengen zijn. Het is de plicht van
managers om voor nachwuchs te zorgen.
Voor de Sterren van 2000."
Video
Voor het eerst zijn de kandidaten voor het
IVC nu geselecteerd met behulp van audio-
en video-opnamen. In totaal worden er 22
toegelaten tot de besloten masterclasses van
Magda Olivero en Tom Krause. Het is de
bedoeling dat er circa twaalf overblijven,
'uitgekozen door beide docenten, om aan de
openbare masterclasses deel te nemen. Op
zaterdag 4 september is er in het Bossche
Casinotheater een slotconcert waaraan alle
Linda Finnie, de winnares van 1977, keert terug naar Den
Bosch. foto pieter alferink
masterclass-solisten deelnemen, samen met
Het Brabants Orkest onder leiding van Jan
Stulen. Dan is er op donderdag 9 september
een jubileumconcert met Linda Finnie en
Thomas Mohr (IVC-winnaars in respectieve
lijk 1977 en 1984) en Nelly Miricioiu.
Het openbare gedeelte van de masterclasses
is maandag, dinsdag en woensdag 10-15 uur,
16-18 uur en 20-22 uur, op donderdag 2
september 13-18 uur en vrijdag 3 september
10-15 uur in het Casinotheater aan de Para
de in Den Bosch.
Milaan
De 81-jarige Magda Olivero debuteerde in
1933 als operazangeres. Na tien jaar op de
podia besloot ze met zingen te stoppen om
zich aan haar gezin te wijden. Weer zo'n tien
jaar later liet zij zich door de componist
Cilea overhalen naar de opera terug te
keren. Als Adriana Lecouvreur in Cilea's
gelijknamige opera begon zij een nieuwe
zegetocht, die verder de grote rollen in de
opera's van Bellini, Donizetti, Rossini en
Verdi omvatte. Thans woont zij in Milaan,
waar zij nog steeds zangonderricht geeft.
De Finse opera- en concertzanger Tom
Krause, die onder Von Karajan en andere
grote dirigenten heeft gezongen, is inge
huurd vanwege zijn deskundigheid op het
gebied van lied en oratorium. Krause, die
tegen de zestig is, is nog steeds actief als
zanger maar heeft de laatste jaren zijn
activiteiten meer verlegd naar de opleiding
van jonge zangers.
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1993
Andrée van Es op Theaterfstival:
Den Haag - „De niet te stillen behoefte aan nieuw en
anders klinkt overal, in de politiek, in de media, het
onderwijs. In de kunst manifesteert die behoefte zich als
de niet te verzadigen honger van consumenten naar
nieuwe produkten, naar verrassing, naar weer iets an
ders." Met deze waarschuwende woorden opende Andrée
van Es, voormalig PSP-voorvrouwe en tegenwoordig lid
van de Raad voor de Kunst en blokhoofd Radio 1 voor de
VPRO, donderdagmiddag het zevende Vlaams-Nederland
se Theaterfestival in de Koninklijke Schouwburg te Den
Haag.
Niet verdieping of consistente
ontwikkeling kenmerkt het
huidige kunstleven, maar de
snelle verveling van de consu
ment. Het beleid versterkt de
ze zucht naar het oppervlakki
ge slechts. De 15 procent zelf
te verwerven inkomsten, die
het departement van theater
groepen eist, betekent bijvoor
beeld een knieval voor de pu-
blieksvoorkeur. Adviezen van
kunstraden spreken steeds
minder over diepte, onderzoek
en eigen ontwikkelingsbehoef
ten van makers dan over
nieuw, nieuwer, nieuwst.
De omloopsnelheid van schrij
vers, groepen, politici en me
diasterren benadert die van
voetbalhelden als Gullit, Wit-
sche en Mario Been. De over
heid sluit zich daarbij aan.
Niet het creatieve proces,
maar steeds iets nieuws,
steeds iets anders is het crite
rium. 1200 Beeldende kunste
naars kunnen vier jaar een
basisbeurs krijgen, daarna
moeten ze een markt verwor
ven hebben en 'daarna nemen
wij weer nieuw'. De staccato
cultuur van Zijderveld als be
leid. „Beleid is pas beleid als
verandering voorgeschreven
wordt. De modieuze hype in
plaats van groei."
Het Theaterfestival, dat on
danks eerdere plannen de ko
mende jaren in Den Haag
blijft, brengt de beste voor
stellingen van het afgelopen
Nederlands-Vïaamse toneel
seizoen opnieuw op de plan
ken. In Den Haag en Antwer
pen en het loopt tot en met 12
september. In het bijprogram
ma prijsuitreikingen, discus-
Andrée van Es
foto de stem /johan van gurp
sies en tentoonstellingen. On
der meer een in het Haags
Historisch Museum over to
neel in de bezettingstijd. Een
concurrerend festival met een
vergelijkbare opzet start op 1
september in de Rotterdamse
Schouwburg.
Voor wie vanuit zijn leunstoel
het opvallendste van het afge
lopen theaterseizoen wil her
beleven, moet naar de radio
luisteren. In het hoorspeluur
van Radio 4 (zondag van 17.00
tot 18.00 uur) worden tussen
29 augustus en 19 september
vier stukken uitgezonden: 'De
Pupil' van Mulisch/Rouvroye
(TROS), 'Rebecca Schwajger'
van de in het Theaterfestival
'te huldigen Karst Woudstra
(NCRV), 'Die Junge' van Tho
mas Tidholm door de be
kroonde groep 'De Trust' on
der leiding van de eveneens
gelauwerde Theu Boermans
(NCRV) en 'Olivetti 82' van
Eriek Verpaele (KRO).
1
ZATERDAG
FILMS
HULST
- De Koning van Engeland
14 u. Bambi.
14 en 19.30 u. Dennis the menace.
19.30 en 22 u. Sliver.
19.30 en 22 u. Last action hero.
19.30 en 22 u. Hot shots 2.
19.30 en 22 u. Indecent proposal.
22 u. Made in Amerika.
TERNEUZEN
- Luxor Theater
14 u. Jungle Book
14 en 20 u. Teenage Mutant Ninja
turtles.
20 u. Cliffhanger.
OOSTBURG
- Ledel theater
20 u. Cliffhanger.
GOES
-Grand Theater
19 u. Hot Shots 2.
21.30 u. Indecent Proposel.
VLISS1NGEN
- Alhambra 1
14 u. Dennis de Menace.
19 en 21.30 u. Sliver.
- Alhambra 2
14, 19 en 21.30 u. Last action hero.
- Alhambra 3
14 u. Bambi.
19 en 21.30 u. Guilty as sin.
- Alhambra 4
14 en 19 u. Hot shots 2.
21.30 u. Dragon.
MIDDELBURG
- Cinema
20 u. Leolo.
22.30 u. II Ladro di Bambini.
ANTWERPEN
- Rex - 12, 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Cliffhanger.
Rex-Club - 12, 14, 16.30, 19 en
21.30 u. Untamed heart.
- Odeon 1 - 14, 16.30 en 19 u. Som-
mersby.
21.30 u. De kleine blonde dood.
-Odeon 2 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Falling down.
-Odeon 3 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Alive.
- Odeon 4 - 14, 16.30 en 19 u.
Loaded weapon.
21 u. Scent of a woman.
- Quellin I - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Cop and a half.
- Quellin II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. The piano.
- Quellin III - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Red rock west.
-Metro I 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Dennis the menace.
-Metro II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Sniper.
- Sinjoor - 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Indecent proposal.
- Ambassades Club 1, 2, 3 en
4 - Tot nader order gesloten.
BRUGGE
- Complex Zwart Huis
14.30 u.Loaded weapon.
20 en 22.30 u. Indecent proposal.
14.30, 20 en 22.30 u. Alive.
20 u. Falling down.
14.30 en 22.30 u. Reservoir Dogs.
- Memling
14.30, 20 en 22.30 u. Cliffhanger.
- Van Eyk
14.30, 20 en 22.30 u. De kleine
blonde dood.
ZONDAG
FILMS
HULST
- De Koning van Engeland
13.45 en 16.15 u. Bambi.
13.45 en 16.15 u. Dennis the mena
ce.
13.45, 16.15. 19 en 21.30 u. Sliver.
13.45, 16.15, 19 en 21.30 u. Last
action hero.
13.45, 16.15, 19 en 21.30 u. Hot
shots 2.
19 en 21.30 u. Indecent proposal,
19 en 21.30 u. Madë in Amerika.
TERNEUZEN
-Luxor Theater
14 u. Jungle Book.
14 en 20 u. Teenage Mutant Nin
ja-
20 u. Cliffhanger.
OOSTBURG
- Ledel theater
14.30 en 20 u. Cliffhanger.
GOES
-Grand Theater
14 u. Ninja Turtles 3.
19 u. Hot Shots 2.
21.30 u. Indecent Proposel.
VLISSINGEN
-Alhambra 1
14 u. Dennis de Menace.
19 en 21.30 u. Sliver.
- Alhambra 2
14, 19 en 21.30 u. Last action hero.
- Alhambra 3
14 u. Bambi.
19 en 21.30 u. Guilty as sin.
- Alhambra 4
14 en 19 u. Hot shots 2.
21.30 u. Dragon.
MIDDELBURG
- Cinema
20 u. II Ladro di Bambini.
ANTWERPEN
- Rex - 12, 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Cliffhanger.
-Rex-Club - 12, 14, 16.30, 19 en
21.30 u. Untamed heart.
- Odeon 1-14, 16.30 en 19 u. Som-
mersby.
21.30 u. De kleine blonde dood.
-Odeon 2 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Falling down.
-Odeon 3 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Alive.
-Odeon 4 - 14, 16.30 en 19 u.
Loaded weapon.
21 u. Scent of a woman.
-Quellin I - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Cop and a half.
-Quellin II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. The piano.
- Quellin III - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Red rock west.
-Metro I 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Dennis the menace.
-Metro II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Sniper.
- Sinjoor - 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Indecent proposal.
- Ambassades Club 1, 2, 3 en
4 - Tot nader order gesloten.
BRUGGE
- Complex Zwart Huis
14.30 en 17.15 u.Loaded weapon.
20 u. Indecent proposal.
14.30, 17.15 en 20 u u. Alive.
14.30 en 17.15 u. Falling down.
20 u. Reservoir Dogs.
- Memling
14.30, 17.15, 20 en 22.30 u. Clif
fhanger.
- Van Eyk
14.30, 17.15, 20 en 22.30 u. De
kleine blonde dood.