'Inspelen op afweer niet simpel Extra t. VC o Kennis over allergieën nog beperkt ondanks trend om gezonder te level Onverwacht bezoek ex-koning brengt Griekenland in rep en ro n Censuur Generale (n) -DE STEM Directeur Fonc Zesde kaping jESTEM >et taboe PLO Verhelderend hersenletsel O LOSSE FLODDERS db stem Een allergisn aandoenii hoeft niet\ constant te Zelf experimenteren heeft meestal geen zin Onwetendheid >ver kaping DE STEM BINNENLAND BUITENLAND MAANDAG 16 AUGUSTUS 1993 Hersenletsel-patiënten geven neurologen steeds meer in zicht in het mysterieuze laby rint van het menselijk brein. Het tijdschrift Nature be schreef juni laatstleden het geval van een zeventigjarige dame, een bibliothekaresse, met een hersenletsel dat haar had beroofd van het vermogen dieren bij hun namen te noe men. Bij foto's van planten en le venloze voorwerpen wist zij prompt de namen te noemen, niet bij dieren. Bij een lijst van namen van dieren, waar onder een olifant, zebra, dol fijn, krokodil, struisvogel, leeuw en gorilla kon zij naast de afbeelding van de dieren niet de bijpassende naam aan brengen. Ze kon wel de juiste antwoorden geven op vragen als: Is een dolfijn een land dier? Welke kleur heeft de huid van een olifant? De neurologen concludeerden hieruit: het brein heeft twee classificatie-systemen, een ge baseerd op de vorm van het dier en een op de naam van het dier. Bij een hersenletsel kan een van beiden verloren gaan en het andere intact blijven. Pa tiënten met het zogeheten Spoonersyndroom verliezen het vermogen de volgorde van de letters in woorden via het oog over te brengen op het brein. Zulke patiënten hebben geen moeite met een gespro ken tekst, maar staren in hul peloze verwarring naar de chaos van klinkers en mede klinkers die via het netvlies hun brein bereiken. Een veearts in Groningen schreef op verzoek van de neurologen in de Universiteit aldaar een regel tekst over uit het Maandblad van de Nederland se Nertsenfokkerij en verbijs terde de aanwezige medici met de geschreven mededeling: „Onder de drachtige kruk van de loerenbobby is de bontricu- door John O'Mill tie van de Ledernandse Fert- sennokkersbond op één nibeau gevracht met die van de Vuim- pleehouders en Kwalkoenen- kekers." De Nederlandse neurologen studeren nog op deze tekst uit het brein van een academisch opgeleide patiënt met een her senletsel, maar hebben nog geen bepaalde conclusies kun nen trekken. Van dezelfde aarzeling geven dierenpsychologen blijk bij de resultaten van hun pogingen chimpansees of gorilla's het communiceren met mensen of elkaar via afbeeldingen bij te brengen. Baron Hugo van La- wik vertelde op tv, ter inlei ding van zijn film People of the forest, het geval van een chimpansee die men via plaat jes tachtig tot negentig be grippen had weten bij te bren gen. Bij een bepaalde proef hield een dierenpsychologe haar schranderste proefdier een tropische vrucht voor die niet voorkwam in het regen woud waar het dier was gebo ren. De chimpansee bekeek en be snuffelde de vrucht en at die vervolgens op. Het was een zoetsmakende vrucht ter grootte van een sinaasappel maar even heet gepeperd als sambal of Spaanse peper. Op haar vraag of de vrucht hem had gesmaakt, wees de chim pansee op het plaatjesbord twee foto's tegelijk aan: een van een appel en een van een brandend houtvuur. Is dit het begin van denkwerk? fa4K <y "Tfiill Het Laatste Nieuws, de grootste Vlaamse krant, heeft een boycot afgekondigd tegen het kamerlid Jean-Pierre van Rossem, die tijdens de kroning van koning Albert II zijn voorkeur voor een republiek uitriep. In een officiële verklaring schrijft de redactie dat vanaf heden 'een bepaald kamerlid' voor de krant heeft afgedaan. „Als krant willen we hem voortaan geen spreekbuis meer bieden (sic) voor dergelijke wansmakelijke politieke nummertjes. Politiek heeft hij voor onze redactie geen naam meer,zo staat te lezen. Wie voortaan wil weten wat Van Rossem in de Belgische volksver tegenwoordiging Opmerkt, zal een ander Belgisch bldd moeten kopen. Is dat wat men persvrijheid noemt? Of moet een krant doorgeven wat er in de maatschappij gebeurt, zodat de lezer(es) uit de berichtgeving zelf zijn/haar conclusies kan trekken? Aan censuur, door wie ook ingesteld, heeft niemand behoefte. (RvdH) De buurt rond de Bredase Chassékazerne is door de Nationale Taptoe uitgenodigd voor de generale repetitie van dit muzikale evenement. Ter compensatie van de decibels die repeterende gezelschappen de komende weken vrijwel dagelijks vanuit de kazerne over de belendende straten heentoeteren. De volumeknop van tv of radio moet soelaas bieden voor wie toevallig niet van een dagelijkse portie militaire marsen houdt. Mensen die over een paar weken de deuntjes nog niet uit hun hoofd kennen, mogen tijdens de 'generale' vooraan komen zitten en zich heel even zelf 'generalen' wanen. Het wachten is nu op het bedrijf dat de buren uitnodigt om te komen ruiken waar die telkens terugkerende stank nu precies vandaan komt. (JT) Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309. Kantoren: Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie) 01640-36850, fax 01640-40731. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Afdeling Lezerscontact @06-0226116 (gratis). Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829. Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928. Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698. Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782. Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929. Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554. Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen. Vlissingen, Scheldestraat 7-9,4381 RP, 01184-19910, fax 01184-11446. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur. Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen): per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70. Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45, per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70. Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice S 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginneken- weg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 17.00 uur 076-236442, zondag van 18.30 tot 20.30 uur® 076-236394/236911. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. j? Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur. Dr. Pelikan (rechts) t een patiënt de finesses n, onderzoek naar een alleJ aandoening. FOTOwiUEy GEZWOLLEN ogen, huiduitslag, jeuk, benauwdheid. In onze maatschappij onderkennen wij steeds beter de reac ties van het lichaam op stoffen van buitenaf. Jantje mag geen kaas, Pietje geen melk en Marloes speelt niet met de poes. Het klinkt verantwoord, maar hoe diep gaat onze belangstelling voor allergie en lichamelijke intolerantie nou écht? Door onze redacteur John Jas PRAKTIJKVOORBEELDEN en beeld spraak. Dr. Z. Pelikan, allergoloog en immonuloog, heeft er een voorkeur voor. Hij is erop gebrand de complexe machi naties van zijn werkterrein zo duidelijk mogelijk uit te spellen. Als hoofd van het centrum voor allergologie-immunologie van medisch instituut De Klokkenberg in Breda illustreert hij zijn werk direct door de verslaggever voor te stellen aan een patiënte uit Leiden. De jonge vrouw, toevallig aanwezig voor controle, heeft begin dit jaar zeven weken in het cemtrum voor allergologie-immunologie gelegen voor onder zoek naar darmklachten. „Bijna veertien jaar heb ik de deur platgelopen bij specialisten. Ik had regelmatig pijn en diarree. Uiteindelijk bleef als diagnose de ziekte van Crohn (chronische ontste king van de darm, wisselend van karakter waarbij fistels kunnen optreden JJ) over. Ondanks de behandeling bleven de klachten. „Bij Dr. Pelikan is gebleken dat ik gevoelig ben voor een heel scala van voedingsmiddelen. Het weglaten van één of meerdere voedingsmiddelen was niet afdoende. Met een streng dieet en een rustgevend en beschermend middel voor darmen en darmslijmvlies was de oplossing gevonden. Nieuw mens De vrouw voelt zich sinds een half jaar een nieuw mens. Zonder het zelf letterlijk uit te spreken, geeft Pelikan met dit voorbeeld aan dat zelfs zijn collega's misleid kunnen worden. Samen met echtgenote dr. M. Pelikan-Filipek, kin derarts en allergologe en eveneens op het centrum werkzaam, benadert hij de toenemende belangstel ling voor allergische reacties met instemming, maar ook met de nodige scepsis. „Inspelen op een afweerreactie van het lichaam is geen simpele zaak. Het maakt niet uit hoe hevig of licht zo'n reactie is." Telkens weer komt het echtpaar Pelikan erop terug. De gevallen die men zelf onder ogen krijgt zijn meestal extreem; ze dienen als een eerste illustratie. „Jaren geleden meldde zich hier een moeder met haar zoon. Hij kreeg bijzonder onderwijs, men vermoedde een lage intelligentie. Bij onderzoek ontdekten wij dat hij voortdurend onstekingen en zwellingen aan het hoofd had. De jongen hoorde daardoor weinig en kon zich moeilijk verstaanbaar maken. Schaamde zich er ook nog voor. Die jongen bleek niet tegen een reeks stoffen te kunnen! Eenmaal genezen van zijn kwalen is hij van bijzonder naar voortgezet onderwijs gegaan. Beste van de klas was hij op zeker moment." Mevrouw Pelikan: „Een andere moeder kwam na lang dolen met een extreem aggressieve jongen. Geen land mee te bezeilen. Het was de ouders niet opgevallen dat de jongen ook voortdurend last had van een verkoudheid. Dat was het gevolg van een allergie, die ook verantwoordelijk bleek voor de aggresiviteit." Eczeem De aanwezigheid van een allergie - 'we spreken liever van een ongewenste reactie' - is niet serieus genoeg te nemen volgens de Pelikans. Eigen impro visatie moet worden vermeden. „Stel u heeft regelmatig last van eczeem of een astmatische aanval. U denkt de oorzaak na lang zoeken te hebben gevonden in het tapijt. U haalt dat weg en de klachten verdwijnen. Twee maanden later zijn ze terug. Geen tapijt, maar toch. Het blijkt dat u allergisch bent voor een bloemsoort, maar nu verdenkt u de kanarie." „Toeval kan een grote rol spelen. Een allergische aandoening hoeft niet constant te zijn. Het verve lende is wel dat zo'n aandoening u vatbaarder maakt voor infecties, die op hun beurt de aandoe ning weer verergeren. Voor het echtpaar Pelikan betekent het serieus omgaan met een ongewenste reactie onderzoek. Een ongewenste reactie op levensmiddelen of een allergie gaat vaak gepaard met andere allergie soorten (pollen, huisstof of dieren). Het onderzoek kan bijvoorbeeld in het geval van een voedingsallergie geschieden met behulp van een dieet. De patiënt kan beginnen met een basis met alle benodigde voedingsstoffen, waarna door geleidelijke toevoeging van steeds andere voe dingsstoffen informatie wordt verkregen over de reactie van het lichaam. Personen met last van afweerverschijnselen kunnen dit overwegen, na tuurlijk altijd onder medische begeleiding. Het thema voedsel blijkt bij de bewustwording van het grote publiek inzake allergische een redelijk centrale plaats in te nemen.) Pelikans vermoeden dat er een groeiend:! mensen is die bepaalde levensmiddelen achlif laat omdat ze er onwel van wordt. Mevrouw Pelikan: „Het is niet met cijl staven, maar ja, dat aantal lijkt mij ookj groter te worden. Dat zijn volgens mij «f merendeel mensen waarvan het lichaam 1 stoffen niet tolereert. Geen allergie dus, di abnormale reactie. Intolerantie wil zeggen lichaam de stof niet verdraagt." Voor mevrouw Pelikan is die onverdraag vaak gekoppeld aan kwantiteit. „Een allergisch is voor suiker of melk, kan alnai hap hevig reageren. Die komt vroeg of laa:| ons terecht. Bij veel andere kinderen treder,] ten op na het tweede of derde ijsje. Ze woi ziek van. Krijgen een onprettig gevoel dat^ diverse wijzen kan manifesteren." „Als u zegt dat dat tegenwoordig vaker vm dan dertig jaar terug, dan heeft u gelijk! destijds kregen kinderen zelden een ijsje...J reep chocola. Daarnaast moet natuurlijk: meld worden dat ons voedselpakket veel! geworden is, er zijn meer toevoeging van ra fen en conserveringsmiddelen." Klachten Over de toegenomen afkeer van het eten zegt de heer Pelikan: „Zelf experiiï heeft meestal geen zin. Ik weet wel datl steeds sterkere drang is naar macro-biotiïf naar vegetarisch eten, naar alles wat j; genoemd in Libelle of Margriet. Het fs slecht, maar denk alsjeblieft niet dat je| gezonder eet." „Klachten over het traditionele voe< stammen vaak van een enkele stof. Je vergelijken met een auto die het even nietil gooit niet de hele wagen weg. U verva^ onderdeel. Zo gaat dat ook met voedsel." Door onze correspondent Ab Coerant Athene - De aanwezigheid van ex-koning Constantijn in Griekenland loopt uit de hand. Constantijn is afgelo pen week plotseling in Grie kenland gearriveerd voor wat hij beweerde een louter parti culier en vakantie-bezoek, zonder enige politieke bijbe doeling. Constantijn is in 1974 bij volks stemming afgezet en sindsdien werd hij in Griekenland als zeer ongewenst persoon beschouwd. Maar het lijkt er niet erg op dat het bezoek een zuiver vakantie reisje is, het heeft zo langzamer hand meer weg van een generale repetitie voor een definitieve te rugkeer op de troon. Geen zinnig mens die daaraan ook maar één minuut twijfelde. Constantijn is niet teruggeko men om hier alleen de Griekse ouzo weer te proeven, maar ook de sfeer. Of hij nog wel over de nodige populariteit beschikte om weer koning van Griekenland te worden. Het reisje van Constantijn is ook door het public relations bureau van de koninklijke familie geraf fineerd getimed. Ook in Grie kenland immers heeft het pu bliek aandachtig de uitvaart van de Belgische koning Boudewijn Koning Constatijn en zijn zoons Paylos (links) en Nikolaos (rechtsachter hem) wonen een mis bij in de grieks-orthodoxe kerk. foto ap op de televisie gevolgd en is hier plotseling sprake van een zekere hernieuwde sympathie voor het koningschap. Van deze veran derde stemming wil ook Con stantijn uiteraard een graantje meepikken. Ook zullen de adviseurs van Constantijn de overweging heb ben laten meespelen dat de hui dige president Karamanlis, die overigens wel wordt gerespec teerd, diep in de tachtig is en zeker geen nieuwe ambtstermijn zal aankunnen. Anderzijds heb ben de vorige presidentsverkie zingen niet altijd een verheffend schouwspel getoond en is daar door het prestige van het repu blikeins stelsel niet gestegen. Toen Constantijn de stad Fiorina in noord-Griekenland binnen reed, beierden de klokken van de kerken. Vanuit de luidsprekers van de kathedraal galmden royalistische leuzen zoals 'leve de koning' afgewisseld met marsmuziek. Vier helikopters boven de stad maakten reclame voor de terugkeer van Constan tijn op de troon. Talloze mensen liepen rond met de foto van de koning op hun kleren geprint. Anderen stormden op de koning af om hem te omhelzen. De ex-monarch sprak ook een menigte koningsgezinden toe, royalisten raakten slaags met re publikeinse demonstranten. Een parlementslid van de oppositie liep klappen op. Dat Constantijn plotseling verlangde de nogal karakterloze en saaie provincie stad Fiorina te zien, sproot na tuurlijk ook niet voort uit toeris tische belangstelling. Het is namelijk zo dat in Fiorina de aartsconservatieven en super- royalistische bisschop Augusti- nus de scepter zwaait. Dus Con stantijn kon van een warm wel kom verzekerd zijn. Premier Mitsotakis, voelend dat het de verkeerde kant opgaat en dat des konings vakantietripje aan andere wending gaat nemen, heeft vandaag de ex-monarch publiekelijk gewaarschuwd geen politieke campagne te gaan voe ren, anders zouden er harde maatregelen genomen worden, met andere woorden de koning zou over de grens worden gezet. Maar het is nota bene#'») zelf die de koning licht heeft gegeven or te komen, toen beide i alsof de duivel het w®| toevallig in hetzelfde M geerden in Brussel tij® Boudewijns begrafenis. De knieval van premier® kis voor Constantijn aard niet belangeloos: rel' partij De Nea Dimokraö er bijzonder slecht voos® er namelijk op uit om&J thie en daardoor de van de Griekse monarcl winnen; stemmen die ringspartij hard nodig' ken te hebben bij de v| verkiezingen. I Ondertussen hebben p®|] leden gevraagd een j vervolging in te stellen t koning en zijn gevolg hoogverraad, omdat zij'' zich neer te leggen bij wl het volk dat zich in referendum tegen het schap uitsprak (weliswas-J er toen nog 30 procent gezinden). De royalisten vinden i ferendum niet geldig de koning toen niet grondgebied werd toeg er campagne te voeren. Zover bekend is de M® voornemens zijn verb onderbreken en men terecht voor nog meer i»j met een mogelijke o«f invloed op het immers1 Griekse staatsbestel. nen Bosch (anp) - Er is volgend jaar in totaal 735.000 gulden [beschikbaar voor subsidies aan zomerfestivals en speciaal voor de zomer gemaakte theater-' en muziekprodukties. Dat heeft di recteur H.C. Scholten van het Fonds voor de Podiumkunsten gisteren gezegd. Dit jaar was er ongeveer drie ton te verdelen. I Scholten deed zijn toezegging op de laatste dag van het theaterfestival Bou- I Schiphol (anp) - De kaping van de I zesde waarmee de KLM in haar Iteerd. |De eerste kaping waar de KLM |mee te maken kreeg dateert van 116 april 1962. Boven Winters wijk bedreigde een Portugees .net wat later bleek een namaak- pistool de bemanning van een DC-7C. Deze kaping werd tij dens de vlucht opgelost. Volgens de KLM was het meer en incident dan een echte ka- De eerste kaping met een bolitieke achtergrond trof de [luchtvaartmaatschappij op 25 taovember 1973. Toen werd op ieen vlucht vanaf Bayrut naar frokyo een Boeing 747 (de Mis sissippi) door drie Palestijnen gekaapt. De actie duurde drie Sagen en eindigde op 28 novem ber in Dubay. Slachtoffers vielen bij deze kaping niet. De passa giers waren eerder vrijgelaten op pita. Op 4 september 1976 kreeg de KLM met een derde kaping te naken. Die dag werd een DC-9 yan Amsterdam op weg naar Nice gekaapt door twee mannen. Dok deze kaping had politieke redenen en betrof het conflict in fcet Midden-Oosten. De kaping ong< dezd terui Dei 23 Boel aan jong dan me joen uur 1 ovei I VERVOLG VAN VOORPAGINA )e meeste reizigers blijken niet ens te weten dat er een vlieg- uig gekaapt is. Ook Nederlan ders, die vanaf Düsseldorf naar vakantiebestemmingen vertrek ken, zijn meestal onwetend. Ver schillende reageren geschokt als fce het nieuws over het KLM-toe- Itel horen. Anderen zeggen 'nu helemaal blij' te zijn met een Duits toestel te vliegen. Het ILM-kantoor in de vertrekhal is gewoon, op de normale tijd, ge- ïoten. Jet KLM-toestel is aan de uiter ste noordoostzijde van het vlieg veld geparkeerd. Op ongeveer Buizend meter afstand staat een kordon van zeker 150 wagens fan politie, reddingsdiensten en Brandweer. Er rijden zelfs twee pantservoertuigen van de Duitse •olitie heen en weer. Pas daarna polgen vliegtuigen waarmee rei- Pgers aankomen en vertrekken, "ie naar de luchthaven zou wil- pn komen om iets van de kaping zien, komt dus bedrogen uit. verigens is er ook in de panora mazalen van het vliegveld niets e merken van meer dan normale elangstelling. in lani per! mai !roa °EZE MAAND, naar ven mn ?°!erleS wordt hervat tussen II bn H„DPalestiinen uit de bezette gi Ivortii sti'nse Bevrijdingsorgani; Ln j r aan tafel. Wie had dat oc LiruJ u vredesonderhandelingen Lnho j de toenmalige regering Vnm ♦•Van--de PL°: de Palestijnse aniu 9 Zl)n uit de bezette gebh faflnHn ™et de PLO onderhoudt ei- d5n daarna, enige relatie bleek an ien de PLO-leiding, leverrf .an jewelste. Bnaennaclat de Arbeiderspartij ruiml iinnzL en Pabin de nieuwe reg kiren Ü1 maar zeker bet taboe da: leaaai ontacteri van Israëliërs n DeaecLen strafbaar; sinds begin dit Ie rsttaan 0133® bleef de PLO uitge Obbv nm Taa?den was er sprake i nj 1 de PLO tot de besprekini ït'de pLQ zeven ieden van de P. lr dit^n !even de gemoederen in F veru/f^ufnd °Pmerkelijk rustig, zj - koinro kritiek van de rechtsi 'akonioifm de bezette gebied: |tmaak? w fnre,actl.e van Premier F jlO dniHt Palestijnse onderhand -t confi?» ?r op dat hij niet verrast Jkerh« an. Pa|estijnse deleg, ilinópn 9aat d'i het vredesoverle '■O leidftUAS8n 'sraa' en Palestijnei faël Pn at zit niet zelf aan t; at vernrn/ft te®roristische organis pLO io n* ans dat er 00't tusl **oms tv'^9 9esproken kan wc strekkinn tl» i161 Sehele Palestijr >t uiteindoi-x door 'sra®' bezet, ndehjke rust in het MiddenT

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 2