Democratie met een C araibis che glimlach ïjf ge 0 ,r? Geboren op vrijdag de dertiende is pech voor het hele leve Ixploitanten Gr* [inisteries dubbe voor het kin BINNENLAND BUITENLAND DESTEM- Vredesakkoord Suriname na jaar nog steeds dode letJ pbureau werft >olse lórtustoeristen' DE STEM VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1993 STEM Ja hoor, de videobanden over het leven en werk van Boudewijn en de complete Albert-story, inclu sief de troonrede, liggen in middels in de winkels. De gouden en zilveren herden- kingsmunten komen er ook aan. En de vraag naar Will Tura-cd's blijkt plots ook ge stegen. Oudere dames en he ren verdringen zich boven dien op de afdeling klassieke muziek voor de bakken met de werken van Bach. De straattekenaar in het centrum van Brussel ontroert met zijn hyperrealistische tekeningen van Boudewijn en Albert elke winkelende monarchist. Zel den zullen zijn vier hoeden zo goed gevuld zijn met munten van vijf, twintig en vijftig frank. De royalistische waanzin in België houdt maar niet op. Sinds het plotse overlijden van koning Boudewijn op 31 juli zijn de onderdanen in de ban van alles wat met de dy nastie van Saksen-Coburg Gotha te maken heeft. In de Brusselse Nieuwstraat staat een rij aan te schuiven voor de kiosk. De eerste fotoboe ken, helemaal gewijd aan Baudouin et Fabiola en ge drukt op dik glanzend papier, zijn binnen. Twintig meter verder probeert de kranten jongen van La Dernière Heu- re zijn reeds gedateerde 'extra edities' samen met prentbrief kaarten van het koningspaar te slijten. „Uw souvenirs hier voor de helft van de prijs", prijst hij zijn waar met weinig overtuigingskracht aan. Het zijn gouden tijden voor handelaren en verzamelaars van royalistische prullaria. Ook ik heb me laten meesle pen door de Boudewijn-rage. Uit mijn verzameling Bel gische curiosa heb het in de jaren '60 in omloop gebrachte briefje van twintig frank op gevist en aan het prikbord gehangen. Op het biljet - een collectors-item - staat aan de ene kant de jonge Boudewijn afgebeeld, en aan de andere zijde het Atomium. Een jaar of acht a negen geleden is het vervangen door een munt stuk. Trouwens, binnen afzienbare tijd krijgen natuurlijk al die munten -evenals de postze gels- de beeldtenis van Al- bert, de nieuwe vorst 'met zijn reeds zichtbaar verminderde fysieke krachten' over wie het grapje de ronde doet dat hij nooit 'nee' kan zeggen. Na de zo turbulent verlopen troonsbestijging van Albert II heeft acteur Jan Decorte, ka merlid van de partij ROS- SEM, laten weten dat hij van af 1 september als onafhanke lijke zitting neemt in de as- semblée. „Het drieste en schandalige optreden van de heer Van Rossem bij de eed aflegging van de koning en het verdriet dat hij koningin Fabiola en de hele koninklij ke familie zichtbaar aandeed, nopen mij me nu ook officieel van ROSSEM te distantië ren," schreef Decorte deze week aan kamervoorzitter Nothomb. Decorte vraagt wel op dezelfde plaats tussen zijn ex-partijgenoten te mogen blijven zitten. Omdat hij zo gehecht is aan zijn stoeltje. En geloof het of niet, een dag na het incident met Van Ros sem beweerde het vroegere communistische kamerlid, de nu 81-jarige Georges Glineur, dat hij het was die in 1950 tijdens de eedaflegging van Boudewijn 'Vive la republi- que' riep en niet zijn partijge noot Julien Lahaut, die een week later vanwege dat feit werd doodgeschoten. U ziet, het overlijden van een vorst maakt veel los. Histori- Kon ingskwesties Door Bert Schampers et, politicologen, sociologen en weet ik al niet meer, heb ben zich in hun werkkamers teruggetrokken om het alle maal te analyseren. Als ze tenminste niet tussen de dui zenden staan, die nog elke dag wachten bij de koninklij ke crypte om een blik te wer pen op de sarcofaag waar de kist van Boudewijn in bijgezet is. Louis Tobback, de minister van Binnenlandse Zaken, ont hulde nog dat de scouts die behulpzaam waren bij het pa leis toen het volk - daar mas saal afscheid kwam nemen van de opgebaarde Boude wijn, heel wat zogenaamde gehandicapten hebben terug gestuurd in de rijen wachten den. Rolstoelpatiënten vielen door de mand, blinden bleken door hun zonnebril een helde re 'blik op alles te kunnen werpen. Ook kreeg Tobback boze brieven en faxen van mensen die, omdat zij zichzelf belangrijk vonden, een plaats je eisten in de kerk tijdens de uitvaart. Het zal allemaal wel voorbij gaan dat koningsgedoe. Uit een in 1991 gepubliceerd we tenschappelijk onderzoek van de Katholieke Universiteit Leuven blijkt immers dat vooral huisvrouwen, ouderen en katholieken gehecht zijn aan het koningshuis. Uit de rondvraag onder drieduizend Belgen kwam toen naar voren dat slechts 61,4 procent van mening was dat het land een koning nodig heeft, 21,8 ant woordde uitdrukkelijk dat België geen vorst nodig heeft. Het aantal monarchisten is het grootst in Brussel, gevolgd door Wallonië en Vlaande ren. Vlaamse huisvrouwen worden emotioneel geraakt door de monarchie, Walen en Brusselaars hebben rationele motieven om het koningshuis trouw te blijven. Zij zien de dynastie als het cement dat België bijeen houdt. Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie S 076-236309. Kantoren: Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie) 01640-36850, fax 01640-40731. Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Afdeling Lezerscontact @06-0226116 (gratis). Etten-Leur, Markt 28, S 01608-21550, fax 01608-17829. Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928. Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, S 01140-13751, fax 01140-19698. Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782. Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929. Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554. Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen. Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP, S 01184-19910, fax 01184-11446. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur. Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen): per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70. Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45, per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70. Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginneken- weg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 17.00 uur 076-236442, zondag van 18.30 tot 20.30 uur S 076-236394/236911 Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur. 2 Het is buiten snikheet. Binnen in het houten gebouw zorgt de airco voor een aangename koelte. De man die op de eerste verdieping kantoor houdt, doet belangrijk werk. Hij adviseert en controleert ministers. We zijn echter in Suriname, daar waar goede raad met een glimlach in ontvangst wordt genomen maar controle op het gezag helemaal niks uithaalt. -sterdam - Vijf Amsterdamse Vldings die zich onder meer bezig- 'iuden met de exploitatie van gok- 'tomaten, zijn verwikkeld in cri- nele activiteiten als drughandel, exploitatie van een seksimpe- im, heling, vuurwapenbezit en het (wassen van zwart geld. it blijkt uit een nog vertrouwelijk tport van de afdeling justitiële be- Ijfsvoering van de Amsterdamse poli et rapport maakt melding van 147 ancierings- en beleggingsmaatschap- jen, wisselkantoren, im- en exportbe- drijv ma': divei zoek: teruj voor uit i mi nj niet De justi J.C. vijf van den gaat DoorTwan van den Brand en Archie Sumter ER IS DAN ook geen minister die zich iets gelegen laat liggen aan het belangrijke werk dat de man nu al jaren achtereen ver richt. Maar hij maalt daar niet om. „Wat zou ik klagen. Ik zit hier koel, word zelf niet te veel lastig gevallen, heb vrije tijd en krijg voor Surinaamse begrippen lang niet slecht betaald." De man van het belangrijke werk gelooft het dus wel, de minister ook. Die trekt zich niks aan van aan- of opmerkingen. Het wordt 's avonds toch wel donker in Suriname en 's ochtend heel vroeg weer licht. Rekenkamer Lees er voor de aardigheid het meest recente jaarverslag van de Rekenkamer van Suriname eens op na. In andere landen leidt dat soort rapportages vooral tot ga pen en geeuwen, de ruim hon derd pagina's tellende bundel uit Paramaribo stimuleert de lezer gegarandeerd tot minimaal een glimlach. Op zo'n zeventig verschillende plaatsen wordt in het rapport gemeld dat ministers niet reage ren op verzoeken van de Reken kamer om uitleg te geven om trent hun uitgaven. De omschrij ving varieert van: „De minister bleef consequent, hij antwoord de niet" tot: „De reactie van de minister en de door hem te ne men maatregelen ziet de Reken kamer met belangstelling tege moet". Maar het verslag over 1992 be vat ook hoogst alarmerende op merkingen, met name waar het 's lands financiële administratie betreft. De Rekenkamer „ver wacht dat bij voortzetting van de huidige gang van zaken het nog bestaande wankele apparaat ineenstort". Belofte De democratie wordt in Surina me met een vriendelijke glimlach beleefd, maar die Caraibische vrolijkheid blijft in Nederland onbegrepen. In Den Haag rege ren mannen en vrouwen met gefronste wenkbrauwen, die ei sen dat zo nu en dan eens een belofte wordt nagekomen. In het zogenaamde Raamver- drag, dat de Surinaamse presi dent Venetiaan, zijn minister van buitenlandse zaken Mungra en hun counterparts Lubbers en Van den Broek vorig jaar juni ondertekenden, zijn afspraken gemaakt over onder meer het opkrikken van de economie in Suriname met een structureel aanpassingsprogramma (SAP) als leidraad. Venetiaan en zijn regering zijn die afspraken niet nagekomen, zo heeft de Nederlandse regering geconstateerd en ze heeft de be- talingsbalanssteun van 300 mil joen gulden (waarvan reeds 66 miljoen is uitgekeerd) stopgezet. De wederopbouw van het Surinaamse binnenland laat op zich wachten. De bevolking klaagt nog steeds over te wei nig geld en te weinig andere middelen. foto's anp Sv 3*, *Si. -F»»"* (i onze Haagse redactie n Haag - Minister Pronk hoopt da k bereid zijn om geld uit te trekki n Bosnische oorlogsslachtoffers keren om vijf slachtoffers op te vanj t aantal is gekozen bij wijze (signaal, zegt een woordvoer- 1 van Ontwikkelingssamen- jdng. Hoge Commissariaat voor de jchtelingen in Genève heeft lermiddag laten weten van (Nederlandse aanbod gebruik naken. Als Nederland meer ïonde oorlogsslachtoffers wil pngen, 'moeten andere mi- Jeries ook meebetalen', aldus ^egsman van Pronk. Pronks isterie stelde woensdag diie gulden beschikbaar voor jdoel. Aanleiding voor dit be- vormde de internationale (nationale beroering na de |ang van het zwaargewonde nische moslimmeisje Irma in ■eland. [departement van WVC heeft rddels laten weten dat het geld beschikbaar heeft' de opvang van Bosnische |ogsslachtoffers. Overleg in kabinet, dat maandag terug- rt van zijn zomervakantie, )t daarom uitsluitsel geven: (/vang van extra vluchtelin- [is altijd een zaak van het net." de opvang van de vijf Of opgeschort, het is maar hoe je het bekijkt, legt een woordvoer der van het ministerie van Ont wikkelingssamenwerking in Den Haag uit. „Ik sluit niet uit dat, mocht Suriname toch bij We reldbank of IMF aankloppen en eens met een degelijk plan ko men, de hulp wordt hervat." De miljoenen blijven in elk geval bewaard in het potje waarin ze zaten en zitten, zegt de woord voerder van minister Pronk. Bo vendien gaat de financiële steun aan Suriname voor andere pro jecten gewoon door. Zo heeft de regering-Venetiaan krachtens het Raamverdrag recht op 50 miljoen gulden voor de wederopbouw en ontwikke ling van het binnenland en op vele andere miljoenen voor de verbetering van onderwijs, volksgezondheid en volkshuis vesting. Maar ook van die wederopbouw maakt de regering geen werk, klagen de binnenlandbewoners. Weliswaar bestaat er een bege leidingscommissie - voorzitter Van Russel was deze week niet achter de onderhandelingstafel weg te krijgen voor een reactie - maar die komt niet veel verder dan het opruimen van geschillen. Het is deze week een jaar gele den dat het akkoord voor Natio nale Verzoening en Ontwikke ling werd ondertekend door ver tegenwoordigers van de rege ring, de lebellerende Junglecom mando's en Tucayana-indianen. Het maakte een einde aan de oorlog in het binnenland, die sinds 1986 woedde. De Surinaamse regering ver plichtte zich volgens dat ak koord de acute noden van de binnenlandbewoners snel te le nigen. De bosneger- en india nenstammen kampten met een achterstand in sociale uitkerin gen en onderwijs, gebrek aan medische voorzieningen en com municatiemogelijkheden en een vernielde infrastructuur. Laksheid Bij de uitvoering van dit ak koord blijft de regering in Para maribo in gebreke, beweren bosnegers en indianen. Zij rebel leerden vorige maand opnieuw om de laksheid van de overheid onder de aandacht te brengen. En Brunswijk, de leider van het Junglecommando, sprak tijdens een bezoek aan Tilburg zonder dralen: „Ik weet zeker dat er kant en klare plannen op de ministeries klaar liggen, maar ze worden niet uitgevoerd. Dat noem ik onwil". Brunswijk - die op zijn beurt de afspraken over het inleveren van wapentuig evenzeer op eigen wijze interpreteert - tekende bij zijn bezoek een contract voor een scholings- en werkgelegen heidsproject met Scan Consult uit Sint-Michielsgestel, het bu reau van de in Suriname gebo ren Steve Mannen. „Ik probeer iets voor mijn men sen te doen, werkgelegenheid te scheppen", zegt Brunswijk. In middels hebben 25 bosnegers werk aan het houtwinningspro- ject in het oosten van Suriname, „en dat moeten er 200 worden". „Het lijkt wel alsof die lui in Paramaribo jaloers zijn. Want elke keer als ik het land uit ben, gaan ze moeilijk doen", aldus de leider van het Junglecommando met een verwijzing naar geruch ten over een arrestatiebevel. „De nachtmerrie is voorbij", zei president Venetiaan op 8 augus tus 1992 bij de ondeil van het Surinaamse vi koord. Hij verwees i beëindiging van de bini* oorlog. Maar een jaar li die ene nachtmerrie alle plaats te hebben gen» de volgende, een van li wanhoop. Het ligt vooral aan de mers zelf, geeft historici ne Gessel in een telefoon vanuit Paramaribo aai name moet oppassen dal over de hele wereld M krijgt dat het zijn huis» maakt." Te meer, aldus omdat het land nog zoa lijk is van vooral W „Waar ook in de intffli gemeenschap, Suriname tijd en overal Neder» komen." Volgens Gessel moet S; de deur naar Nederl® houden, ffij veroordeel!! reacties van verschillen aanstaande Surinaams| mentariërs na het den van de stopzetting betalingsbalanssteun fijntjes: „De felheid val ties in Suriname is t aan de machteloosheid terdam - Het reisbureau ical Tours Holland in Am- lam werft sinds maart in de se kranten vrouwen om zich ederland te laten arborteren. ongejans, adviseur van het ijfi zegt dat het tot nog toe storm loopt. Sinds de start 'en zich op zijn hoogst tien wen gemeld, laat hij weten, tlheeft alleen maar geld ge- kliniek waarmee Medical werkt, is volgens Jonge- 200 procent eerste kwali- be naam wil hij niet geven, kliniek daar geen prijs onderzoek van de Genees- "ge Hoofdinspectie van de gezondheid blijkt dat de ek, waar de Poolse vrouwen 11 behandeld een 'vrij goe- aam' heeft. slachtoffer! gulden dif stelde voo a moedt eeij Ontwikkel) Wie de op betaalt enl huizen, dif hebben baar te sü is nog or.d niet vast dende rev] betalen. De keuze 0 vijf Bosn fers werd een ambtl vier betrol Justitie, 1 se Zaken| menwerk Nadat heij Irma ond J opinie na[ gebracht,! van 41 zvf in Bosnië p Deze gro^ Groot-Br" Zweden. De vijf land wil nieuwe patiënterj minder kunnen wasseneri woordvo! men ver; de week i Gronina specialil van act Volgens J Specialil ten van j listen o| metde Groning kostenvd fonds G| Afgespij in het1 een, in I de gezofl Ondanks of juist door het rugnummer 76 werd Knetemann wereldkampioen op de Nürnburgring in 197S. foto anp VERVOLG VAN VOORPAGINA Dertien geïnterviewden durfde de samen steller niet aan, zoveel hersens had hij nog wel. Deze eerste recensie, op vrijdag de dertiende, is natuurlijk negatief, schnabbe laar Ton Vingerhoets had het kunnen weten. Dertien hoofdstukken, dertien.cartoons, ja, dan vraag je om een kat. Vingerhoets, van huis uit tijdschriftjourna list en relatiestrateeg (dat is geen koppelaar, het vak schijnt iets met marketingcommuni catie te maken) begint met enige observaties over het getal dertien. Dan komen zijn co-auteurs en de geïnterviewden aan de beurt. Niet allen zijn bang voor het getal. Er zijn er bij die met een glimlach verhalen over hun ongeluksverjaardag, maar er zijn er ook bij die hierin de oorzaak zien van de gruwe len die het lot hen toebedeeld heeft. Ik veeg wat bij elkaar. Getallen spelen een grote rol in godsdienst, mystiek en overleve ringen. De oude Plinius al rekende uit dat driemaal negen wespensteken dodelijk zijn, dat alle insecten een levensduur hebben die door zeven deelbaar is, de mens groeit tot hij driemaal zeven jaar is, zevenmaal gereinigd water bederft niet. Het getal drie is nog het meest bijzonder, zeven heeft ook wat, elf is het zottengetal, twaalf is het volmaaktheid. Maar dertien, dat is tinnef, dat is kommer en kwel. Het is nergens door deelbaar dan door 1 en zich zelf. De kans om op vrijdag de dertiende geboren te worden is overigens slechts 1:215, maar nog altijd oneindig veel groter dan de Lotto te winnen. Maria Langenhoff, op vrijdag de dertiende geboren, kreeg twee kinderen, ook op de dertiende ter wereld gekomen, vader over leed op de dertiende mei, moeder op de dertiende januari. Maria is niet echt onder de indruk van 13. Maar Irene de Groot wel. Pech, pech pech. Op de eerste verjaardag de mazelen, op de tweede moest pa het ziekenhuis in, op haar derde griep, op haar vierde moeder het ziekenhuis in, op de vijfde zij zelf het ziekenhuis in, op de zesde jaardag gewoon ziek en op haar zevende was haar zusje krank, waardoor Irene voor de zevende keer geen verjaardag kon vieren. „Ik ben er echt bijgelovig van geworden. Ik ben als de dood voor zwarte katten, ik klop het geluk af op ongeverfd hout. Ik moest een nieuwe auto op vrijdag de dertiende afhalen en toen heb ik maar een week gewacht." Hanna Thonmsen: uit rijke familie, maar zij was Assepoester. „Ik ben altijd door mijn familie benadeeld, zelfs onterfd. Ik was onder een ongelukkig gesternte gA was altijd 'dat kind.' Het stormde mijn verjaardag dat de ooievaar n» aan de kinderbijslag kon vliegen en me maar onder de' °e- Het CDA heeft het alt thuis had neergelegd. De v# me straf sua! thuis was dat mijn vetjse |ngt'rr a vciucciu. iuoti werd gevierd. Ik heb vaak het ge* ;n eatief' om te springen met eliu 3" de sociale zekerheid, omwil uiten nPst6kort- Waarom moet de I en schot blijven? n "bedrijf "en "flopte* uiter* 'n9 9®efttelk kintd H dat is driemaal dertien," ,nd f ouders doet er niet toe, winst. Ik kreeg met criminelen tej® nodiq als finan -u n miiinnn RoRRnn nnFPlicM tio,„.9 als flnanciele stimulans een onecht kind te zijn." Ron Baartschier kwam na werkloosheid als dertiende person® dienst van ben nu 39 voor 13 miljoen hadden Oj verzin je toch niet." De cabaretier Justus van Oei, ook op jaar 13 boeken 13 keer gelezen. Gerrie Knetemann wilde in 1918 °'e( op de Nürnburgring omdat hij «f 76 had. 7 plus 6 is 13, reken® 1 zqn aan niet had voorgerekend dat 1. De Kneet versloeg Moser in werd wereldkampioen. elf;? MOOI als het onderi Jn op de Politieke agenda zou kom onornen hebben voorgerekend d; ierT fd iaarlÜks 2,5 miljard guide ee' financiële pijn voor de oudei 'en drill no lnnrtnrhiiolgg jg 00 altijd onbl at Hu.neeTI net ait|Ja °ot de °P de dag van vandaag ningen sterk verdeeld. Toch '10 7("H 'LIGIC OlllllUICiMo UMI oor n om9ekeerd moeten zijn: danl seen enkel echtpaar dat kinc om een gezin te stiq Smering te zijn de dertiende geboren, wordt uig Wetenschappers Van Praag teerd, vooral over zijn godsdiens» en die kinderen wensen, incalcul rid=?r.l]lmte daarmee wat kleiner extra lej kina i.'u" °9en dat in iedi dulrio vervallen bij een nëtto - den en de bijslag voor het* grond en homoseksualiteit en het getal dertien te maken hee»; Mjaar staat - dooraaans d^delijk- O ja, één zin.- .Jk heb.A1 g nt m hun ogen dat in ieder geval Juikbare "N "'iu/É»Lo!!hai'^1^ en concentreert C de start als zijn vrouw pnkornens en op de e voorgerekend dat 7-6 ^«nina noHin /b had 7 plus 6 is 13, reKen- redenering. Daarmee ontzet uit Hij zou dan ook met w r«-afhankelijk en concentreert dj rekfinV'9 n°dig hebben. Terecht. nionnee9 worden gehouden

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 2