Deel steun Suriname beëindigd
problemen rond hindoestaanse school in Den Haag opgelost
Donkere wolken boven de zomer
lent Assad
Kamer draait tijdens de vakantie gewoon door
World Games in Den Haag voor lege tribunes
CDA'er: 'Politie moet Turkse
Koerden beter beschermen'
De nieuwe schoolstrijd
Kabinet: Parimaribo doet te weinig aan opkrikken economie
I )eïre|yd
BINNENLAND
DE STEM
COMMENTAAR
BINNENLAND KORT
1S|
DINSDAG 27 JULI 1993
Een echtpaar uit Hilvarenbeek sleept zijn slapend zoontje
door het mulle zand. Het gezin doet mee aan de strandzes-
daagse, die gisteren in Hoek van Holland van start ging.
FOTO ANP
Ban onze redactie binnenland
■Oen Haag - Nederland zet per 1 augustus de betalings-
lalans-steun aan Suriname stop. Het kabinet vindt
|»melijk dat de Surinaamse regering veel te weinig doet
het opvijzelen van de economie.
Cor van der Veeken (links) én
Johan van Dongen: 'Daar in
Terneuzen is het nogal wild
het zal nog wel verder uit de
hand lopen'.
FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
aan hun taal hoor je dat ze niet
van de binnenvaart begrijpen"?
Van der Veeken is lid van het
CDA.
De Nederlandse ambassadeur in
Suriname, P. Koch, heeft het
besluit zaterdag al aan de Suri
naamse president Venetiaan
meegedeeld, heeft een woord
voerster van minister Pronk van
Ontwikkelingssamenwerking be
vestigd. De steun waarmee het
financieringstekort op de Suri-
fcaamse betalingsbalans werd
gedicht, komt uit Pronk's bud
get.
jederland heeft tot nu toe onge-
reer 66 miljoen gulden beta-
bugsbalans-steun aan Suriname
verleend. Dat gebeurde op grond
van een economisch aanpas
singsprogramma dat in overleg
met de EG is opgesteld.
;Het Nederlandse kabinetsbesluit
beeft geen gevolgen voor de
technische en sociale hulp aan
Suriname, die normaal door
loopt.
Aan de Surinaamse regering is
au geadviseerd zich te wenden
tot het Internationale Monetaire
Fonds en de Wereldbank. Samen
met deze instellingen zou dan
opnieuw een economisch pro
gramma moeten worden opge
steld. Suriname wilde daar in
het verleden niet aan, omdat de
eisen die IMF en Wereldbank
aan zo'n programma stellen te
veel negatieve sociale gevolgen
zouden hebben.
Inmiddels heeft met name de
Wereldbank meer oog gekregen
voor deze sociale consequenties,
zodat dit geen overwegend be
zwaar meer hoeft te zijn, rede
neert het Nederlandse kabinet.
Het aanvankelijke aanpassings
programma dat de Surinaamse
regering op tafel heeft gelegd
zou bij de uitvoering worden
begeleid door de Europese Com
missie. Inmiddels is een aantal
EG-missies in Suriname ge
weest. Ook zij hebben vastge
steld dat er nauwelijks schot in
de zaak zit.
Merkwaardig genoeg spreekt hl
met meer waardering over d
GPV'er Schutte dan over zij
eigen politieke club: „Die Schul
te heeft zich in onze problem*
verdiept en zegt zinnige dingei
Van Rooijen, de staatssecretai
van Economische Zaken
maar wat over horizontale priji
binding die moet verdwijner
Geen wonder toch dat wij schif
pers ons in de steek gelate
voelen. Kreten als die van Va
Rooijen zorgen voor agressie en
escalatie van dit conflict."
Ooit was het CDA-kamerlid Ben
Hennekam adviseur van
schippersbond Sint Nicolaas
Van der Veeken heeft altijd goa Sj
onthouden wat Hennekam eei
keer tegen het bestuur zei. Dl
Madese schipper: „Hij was eer
lijk en vertelde ons dat we voo
de politiek niet interessant wa
ren: Jullie hebben maar 5001
stemmen, dat is niet de moeite."
Hilversum - Het CDA-Tweede-
Kamerlid Krajenbrink vindt dat
[de politie de Turks-Koerdische
gemeenschap beter moet be
schermen om daar afpersings
praktijken tegen te gaan.
Krajenbrink zei dit gisteren voor
SYRIË
olan Hoogte
pannexeerd
oor Israël
he
en
en
s-
\ls
niet te worden gezien als een
doodsteek voor het vredesproces
De voornaamste slachtoffers ri]n
groeperingen (Hezbollah, Islami
tische Jihad en radicale Pales
tijnse groepen) die tóch al tege"
die onderhandelingen zijn.
En de hoofdrolspelers (Rabin e°
Assad, maar ook koning Hoes
sein en Yassir Arafat) weten pfe'
cies hoe ze dit machtsspel^
moeten spelen. Dat het 'vredes
proces' alleen met militair üe'
weid kan worden vlotgetrokken.
is voor déze leiders in ieder geva
verre van ongerijmd.
Krajenbrink
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
de radio naar aanleiding van het
BVD-jaarverslag.
Volgens die rapportage worden
de Turkse Koerden in Nederland
door de PKK sterk onder druk
gezet. Deze groepering zou de
Turks-Koerdische gemeenschap
hier 4,5 miljoen gulden afgeperst
hebben.
Volgens Krajenbrink moet Ne
derland zich nog eens ernstig
bezinnen op de vraag wat daar
aan gedaan kan worden. „Vooral
omdat het hier om criminele ac
tiviteiten gaat waarmee wij in
Nederland geen genoegen moe
ten nemen. Wij moeten in Neder
land proberen om een zodanig
klimaat te scheppen dat wij ook
aan onze Turkse medeburgers
het gevoel kunnen geven dat zij
hier veilig wonen."
Datzelfde geldt trouwens voor
medeburgers van alle nationali
teiten, aldus Krajenbrink. Daar
om vindt het Kamerlid dat het
binnenlands toezicht geïntensi
veerd moet worden.
NIETS HEEFT in Nederland zo veel politieke invloed gehad als de
schoolstrijd. De verzuiling komt er uit voort. Christelijken van
W-huize streden in coalitie met katholieken voor gelijkberechti-
Sing en financiële gelijkstelling van hun eigen bijzonder onder
is. Met de grondwetswijziging van 1917 kwam na tientallen
i"en eindelijk rust aan het schoolfront.
«et die rust leek het even gedaan. Geen sekte of gevestigde
Westerse godsdienstige groepering die nu haar rechten opeiste,
naar een van de met de immigratie meegebrachte nieuwkomers,
^agse hindoestaanse ouders die net als autochtone Hollandse
'aders en moeders een eigen bijzondere school voor hun kroost
hitsten.
«formeel was die er al een jaar. Officiële erkenning bleef uit. Aan
regels van het departement werd niet voldaan. De ouders
l(9den zich bij die bureaucratische onwrikbaarheid niet neer.
«tegendeel, zij protesteerden en zelfs op een wijze die in de
'ange Nederlandse schoolstrijd nog nooit vertoond was. Ze
Stegen in hongerstaking. Daarmee duidelijk makend hoe belang
de zaak in hun ogen was.
vD de minister van onderwijs heeft de actie indruk gemaakt. Hij
hjam er voor terug van vakantie. Terecht, want daarmee bewees
®'i de gevoelens van de ouders serieus te nemen en te
«specteren.
de uitkomst van het overleg dat de minister zelf met de
^testerenden gevoerd heeft, geeft aan dat minister Ritzen,
«wel behorend tot de PvdA en daardoor naar verwachting
eNer op de bres voor openbaar dan voor bijzonder onderwijs,
"9 heeft voor de ideeën en verlangens van zulke groepen
"jeuwkomers in onze maatschappij. Hij heeft zijn eigen regels
"let opzij gezet, maar met tact en soepelheid de mogelijkheid
Sjwezen hoe snel erkenning verkregen kan worden.
Wederom terecht. Nederland bestaat niet langer uit de klassieke
teilen. Religies die vroeger slechts bekend waren van de
teissiekalender hebben vaste voet op vaderlandse bodem gezet,
"'"hangers van deze religies hebben dezelfde rechten als die
de gevestigde. Verzoeken om erkenning van bijzonder
'«herwijs voor deze groepen zullen zodoende eerder gewoonte
?8" uitzondering worden. Ook al gaat het soms om, naar
N.6herlandse regels en wetten, kleine gemeenschappen met een
e'Sten geloofskundige richting; hun verzoeken dienen serieus
Gnomen te worden, met respect behandeld en vooral met
St|epeiheid tegemoet getreden te worden. De schoolstrijd is
'""teers niet voor niets gestreden.
Juli 1993: een herfstachtig uitzicht bij Krammer.
FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
Door Pieter Willemsen
Den Haag - Veronruste Ka
merleden bellen vanuit bui
tenlandse vakantieoorden
naar Den Haag: „Wat is er
aan de hand? Moet ik terug
komen?"
De meesten hebben dan via de
radio gehoord dat 'de Kamer
terugkomt van vakantie'. Maar
dat berust op een misverstand.
Enkele leden van de Tweede Ka
mer spreken morgen met minis
ter Pronk van Ontwikkelingssa
menwerking over de toestand in
het voormalige Joegoslavië.
Maar dat betekent helemaal niet
dat de Tweede Kamer terugkomt
van vakantie. Want de Tweede
Kamer vergadert deze week niet.
Het komt bij tijd en wijle wel
voor dat alle Kamerleden terug
moeten keren van hun vakantie
omdat een extra vergadering
wordt belegd. Hoewel, wat heet
terug moeten keren? Strikt geno
men kan niemand er iets tegen
doen als een afgevaardigde be
sluit aan het strand te blijven
liggen. De Tweede Kamer heeft
voor het laatst haar vakantie
onderbroken in januari 1991,
voor een debat over de Golfoor
log.
Dat de hele Kamer terug wordt
geroepen voor een debat, ge
beurt maar zelden. Doorgaans
wordt het besluit om de voltalli
ge Tweede Kamer bijeen te roe
pen genomen door de voorzitter.
Maar de Kamer kan ook bijeen
komen als dertig leden vinden
dat het nodig is.
Dat een handvol Kamerleden in
de vakantie terugkomt naar Den
Haag voor overleg met een mi
nister, komt wel tamelijk vaak
voor. Want de Tweede Kamer
draait ook in de vakantieperio
des gewoon door, al is het op een
laag pitje en zonder voltallige
vergaderingen.
Kamerleden blijven ook in de
vakantie schriftelijke vragen
stellen aan ministers, die vaak
ook met vakantie zijn. Maar het
kabinet werkt in de vakantie ook
door en er is altijd tenminste één
minister in het land.
Deze week is minister Pronk
degene die namens het kabinet
het land bestuurt. Die ene be
windsman beantwoordt spoedei
sende vragen zonodig namens
zijn of haar collega. Ministeries
blijven ook stukken naar het
parlement sturen, al is die pa
pierstroom in de zomermaanden
veel dunner.
Er wordt aan het Binnenhof nie
mand nerveus als Kamerleden
besluiten in de vakantie bijeen te
komen. Een deel van het perso
neel van de Kamer heeft vakan
tie, maar de rest werkt gewoon.
Er zijn griffiers, stenografen, bo
des en zelfs het restaurant is
overdag open.
De gebouwen van de Tweede
Kamer zijn altijd toegankelijk,
ook in de vakantie. Vooral de
grotere fracties zorgen ervoor
dat er ook in de zomervakantie
enkele Kamerleden bereikbaar
zijn om namens hun politieke
partij commentaar te geven op
onverwachte gebeurtenissen aan
het handjevol parlementaire
journalisten dat ook in de zo
mervakantie de schaarse politie
ke bewegingen in het oog houdt.
Als de Kamer personeel terug
moet roepen, kan dat geld kos
ten. Maar Kamerleden die terug
moeten komen voor een spoed
eisend debat, draaien zelf voor
de kosten op, ook als de voorzit
ter ze terugroept. Want Kamer
leden zijn dag en nacht, ook in
het weekeinde en eveneens tij
dens de vakantie Kamerlid.
Van onze verslaggever
Den Haag - Ook op de vijfde
dag van de World Games in
Den Haag is het publiek er
gens anders.
Vier dagen speelden deze 'alter
natieve Olympische Spelen' zich
af voor een handjevol mensen en
vandaag is het niet anders.
Slechts een paar mensen vinden
het het blijkbaar de moeite
waard om het sportieve spekta
kel in de arena van de Haagse
Houtrusthal te volgen.
In het perscentrum kolkt het
evenmin. Op één druk telefone
rende informatrice ('ik kan hier
echt niet weg!') na valt er nie
mand te bekennen. Werkeloos
staan de batterijen telefoons in
het gelid, geen smetje vuil heeft
de witgedekte tafels tot dusver
getroffen. Het kopieerapparaat
en de fax genieten van de rust.
Vanaf het begin was het al suk
kelen. De Haagse organisatie
heeft heel wat bokkesprongen
moeten maken om de World Ga
mes door te kunnen laten gaan.
Het bedrijfsleven kwam nauwe
lijks met sponsorgelden over de
brug zodat het grootste deel van
het budget (vijf miljoen gulden)
door anderen opgehoest moest
worden. De gemeente Den Haag
stelde zich garant voor 1,7 mil-
Een Duitse atleet concentreert zich op het werpen van zijn
hengel tijdens het onderdeel 'casting' van de World Games.
FOTO ANP
joen gulden en is die dus kwijt.
Volgens wethouder Martini heeft
Den Haag de spelen binnenge
haald omdat het zich wil mani
festeren als een stad 'die bruist
en waar wat te doen is'. Maar
het is deze weken vooral een
stad met lege tribunes.
De World Games begonnen op
22 juli met ruim 4000 deelne
mers uit 78 landen. Sporten die
zij beoefenen zijn vinzwemmen,
vuistbal, veldboogschieten, rac-
quetbal, kunstrolschaatsen, sam
bo en strandvolleybal, sporten
die op de 'echte' Olympische
Spelen niet worden gedaan.
Daarom ook zijn de World Ga
mes uitgevonden.
Zaterdag kwamen de eerste bar
sten in het Haagse sprookje. Zo
bleek het zwembad Overbosch
waarin het vinzwemmen zou
worden afgehandeld helemaal
niet geschikt voor deze tak van
sport. Op het laatste moment
moesten er allerlei voorzieningen
worden aangebracht terwijl de
mobiele startblokken zo mobiel
waren dat ze omkieperden bij
aanraking.
De elektronische tijdwaarne
ming deed het niet. De tijden
moesten 'met de hand' worden
geklokt. De vinzwemmers moes
ten door dit alles hun middag-
én avondprogramma in één ruk
achter elkaar afwerken en gin
gen doodvermoeid naar bed.
Zondag begaf het dak van de
Houtrusthal het en kwam binnen
alles onder water te staan. Ij
lings moest er een nieuwe houten
vloer worden aangelegd, anders
hadden 'onze' korfballers niet
aan de bak gekund. En dat was
natuurlijk niet zo fraai geweest,
want met korfballen is Neder
land echt het beste van de hele
wereld.
Ook met touwtrekken staat Ne
derland aan de top. Zowel onze
dames als de heren trekken ie
dereen weg. De dames hebben
zoveel eelt in de handen dat ze al
vijf jaar achter elkaar de num
mer één van de wereld zijn.
Coach Bruil van het Nederlandse
team lijkt onderhand de enige
die wel een beetje kan glunde
ren. „De vrouwen vinden het
touwtrekken zo allemachtig
mooi dat ze het krijgen van
kinderen ervoor uitstellen."
'V*'
Het is zomer en dus vult Studio Sport peperdure
zendtijd met reportages over golf en dames-softbal.
Het toppunt zat zondag echter tussen die twee items
in: een beeldverslag van de World Games in Den
Haag.
Die World Games bestaan uit sporten die niet op de
Olympische Spelen zijn toegelaten en dat is maar goed
ook, want van wat ik zag kon noch het powerliften
voor dames noch het vuist-ballen mij bekoren.
Ik was wel helemaal kapot van het honderd meter
onder water zwemmen mét zwemvliezen en mét
zuurstofflesje. Het onderdeel vijftig meter onder water
mét zwemvliezen, maar zónder zuurstofflesje stond
een dag eerder op het programma dus dat heb ik
helaas gemist.
Zelden heb ik zoveel achterlijks op tv gezien, maar
niettemin werd het door Studio Sport heel serieus
uitgezonden. Er zat een verslaggever bij die deskundig
becommentarieerde met in zijn achterhoofd waar
schijnlijk ais ideaal ooit de nieuwe Evert te Napel te
worden.
Omdat de Nederlandse tv er straks ook dag-tv bij
krijgt, moet gevreesd worden dat de NOS dit soort
evenementen in een heel nabije toekomst integraal en
rechtstreeks zal uitzenden.
En reken maar dat Frank Snoeks verongelijkt zal doen,
ais een inwoner van dit land dat bij echte sporten niet
meer mee telt, net geen wereldkampioen met bal op
lepel lopen wordt.
MERIJN
Ploeteren door het zand
meen Hindoe-onderwijs Neder
land.
Het afgelopen schooljaar was de
school ook ondergebracht bij het
protestants-christelijk onder
wijs. De gemeente Den Haag en
het ministerie gedoogden deze
situatie totdat duidelijk zou zijn
of de school erkend en bekostigd
zou worden. Dit gebeurde niet,
omdat het ministerie de eigen
richting van de school niet er
kende.
De Raad van State oordeelde
evenwel dat het 'niet ondenk
baar is dat de school wel erkend
wordt als zij in haar statuten en
schoolwerkplan aangeeft welke
richting zij binnen het hindoeïs
me vertegenwoordigt'.
Het bestuur paste onmiddellijk
zijn statuten aan en verwachtte
dat het ministerie direct tot er
kenning en bekostiging zou
overgaan. Maar dat ging niet zo
gemakkelijk, omdat het bestuur
een geheel nieuwe aanvraag
moest doen. Normaal staat hier
twee jaar voor, maar het minis
terie is bereid om in maart 1994
hierover uitsluitsel te geven.
De hindoestaanse school was het
afgelopen schooljaar een min of
meer zelfstandige opleiding met
eigen folders en naambordjes.
Per 1 augustus is dit voorbij. De
hindoestaanse leerlingen zijn
dan 'gewone' leerlingen van het
protestants-christelijk onder
wijs. Of de kinderen bij elkaar in
de klas komen, hangt van het
schoolbestuur af. Het ministerie
heeft hier geen zeggenschap
over.
Minister Ritzen stelt dat dat hij
zonder de honger- en dorststa
king van de hindoes, niet zelf
met de actievoerders om de tafel
zou hebben gezeten. „We hebben
ons niet laten chanteren. We
hebben hun wens, bekostiging
per 1 augustus van de school,
niet ingewilligd. Dat kan ook
niet volgens de wet", zegt Rit
zen.
De minister heeft tegenstrijdige
gevoelens over de actie van de
hindoes. „De honger- en dorst
staking wijs ik als actiemiddel
af. Maar ik heb toch respect voor
de vastberadendheid van de
mensen om een eigen school te
stichten. We hebben met onze
oplossing de hindoes het voor
deel van de twijfel gegeven. Ons
kan in geen geval onzorgvuldig
heid worden verweten."
Aetieleider Kartaram is zeer te
vreden met het resultaat van het
overleg. „Onze kinderen kunnen
bij elkaar blijven en les krijgen
van hun eigen docenten." Hij is
ervan overtuigd dat zijn school
volgend jaar wel erkend en be
kostigd wordt. „We hebben een
eigen richting en genoeg leerlin
gen", zegt Kartaram.
De prognoses over de leerlingen-
groei de komende vijf jaar, lopen
nu nog ver uiteen. Het ministerie
komt uit op 250 kinderen, de
hindoes op 600. De school kan
pas erkend worden als zij binnen
vijf jaar 333 leerlingen krijgt.
Volgens Ritzen zal er, net zoals
dat bij andere aanvragen ge
beurt, zeer nauwkeurig naar de
verschillende prognoses worden
gekeken.
Graf uit vijfde eeuw gevonden
Wijnaldum - Bij de opgravingswerkzaamheden op de terp
Tjitsma te Wijnaldum is een graf aangetroffen van een vrouw
van ongeveer twintig jaar oud. Vermoedelijk dateert het graf uit
de vijfde of zevende eeuw. Resten van een kist zijn niet
aangetroffen. Ook de kleding die de vrouw aanhad is door de
'tand des tijds' verdwenen. Op de schouder van het skelet lag
een speld van brons die als een sluiting van een mantel zal
hebben gediend. Verder droeg de vrouw een glazen kralenket
ting in verschillende kleuren.
Sinds mei negatief reisadvies ZO-Turkije
Den Haag - De ANVR, de vereniging van reisorganisatoren,
heeft al eind mei een negatief reisadvies gegeven aan de
touroperators voor zuidoost-Turkije. Dat advies hield in geen
reizen te organiseren in het gebied oostelijk van Erzurum en
Malataya. De ANVR heeft er in mei geen bekendheid aan
gegeven omdat er maar vijf Nederlandse touroperators in het
gebied actief waren. ANVR-woordvoerder Couvreur: „Van die
vijf bleek er dit voorjaar nog maar een touroperator reizen naar
dat gebied te organiseren. Op ons advies heeft ook die de reizen
gestaakt. In dat gebied waren alleen georganiseerde reizen voor
toeristen, dus waarschijnlijk zitten daar momenteel niet of
nauwelijks Nederlanders. Het was dus niet nodig om dat advies
naar buiten te brengen, want dan krijg je toch reacties dat heel
Turkije wel gevaarlijk zal zijn, terwijl dat zeker niet het geval
is."
'Voortbestaan Humanitas bedreigd'
Utrecht - Het Humanistisch Verbond en Humanitas worden
direct in hun voortbestaan bedreigd, als er geen einde komt aan
de 'eilandencultuur' binnen de twee organisaties, het aantal
leden blijft stagneren en de financiële problemen niet worden
opgelost. Het humanisme moet bovendien af van zijn onduidelij
ke imago bij het publiek. Dit staat in een rapport van de
Erasmusuniversiteit in Rotterdam, dat in opdracht van het
Verbond en Humanitas is geschreven. De onderzoekers raden
beide organisaties aan zich te concentreren op hun drie kernta
ken: geestelijke vorming en bezinning, de geestelijke verzorging
en maatschappelijke hulp. Daarnaast zouden beide organisaties
samen de vierde kerntaak moeten vervullen: het uitdragen en
zonodig verdedigen van humanistische normen en waarden in de
samenleving. De gemiddelde Nederlander heeft een positief
beeld van het humanisme, blijkt uit onderzoek, maar als wordt
gevraagd naar de activiteiten van deze organisaties, staat hij of
zij met de mond vol tanden.
Ln Haag - De problemen
"Ld de hindoestaanse school
i Den Haag zijn voorlopig
Ede wereld.
Lerlingen en leerkrachten wor-
L ondergebracht bij het pro-
Ltants-christelijk onderwijs in
|ën Haag. Het bestuur van de
Ldoestaanse school gaat op-
Luw een verzoek doen voor
Germing en bekostiging van de
ïpleiding.
pit is de uitkomst van het over
leg gisteren tussen minister Rit-
|[Bi van Onderwijs en het be-
Kuur van de Vereniging Alge-
