Kerkasiel is naastenliefde-exces
Nieuwe-Tijdsdenken: oude ideeën in nieuw jasje
Inch
99
Interkerkelijke ontwikkelingssamenwerking gebundeld
[ominger:
T vierkante meter
GEESTELIJK LEVEN
Staatssecretaris Kosto keurt houding Raad van Kerken af
Franse
kardinaal
trotseert
Vatic aan
'Uitsluiting van bevolkingsgroepen grootste probleem van deze tijd'
GEESTELIJK LEVEN KORlbêtbropelke
oreukink denkt
liet meer
Pan opgeven
DE STEM
WOENSDAG 21 JULI 1993
Driebergen (anp) - Kerkasiel is een „naastenliefde-ex
ces". Dat vindt staatssecretaris A. Kosto van justitie. Hij
reageert hiermee op secretaris W. van der Zee van de
Raad van Kerken. Van der Zee maakte onlangs op een
bijeenkomst in Driebergen bekend, dat de Raad van
Kerken het verlenen van kerkasiel in noodgevallen
voortaan gerechtvaardigd acht.
De Raad van Kerken heeft haar
standpunt over kerkasiel in
noodgevallen vastgelegd in een
verklaring. Op de bijeenkomst
op Kerk en Wereld in Drieber
gen had een discussie over het
vreemdelingenbeleid plaats tus
sen de staatssecretaris en een
aantal vluchtelingenorganisa
ties.
Kosto verdedigde zijn beleid,
waarna afgevaardigden van de
Raad van Kerken en van het
oecumenisch samenwerkingsver
band 'Migranten zonder Ver
blijfsvergunning' hierover met
hem in gesprek konden gaan. In
het samenwerkingsverband is
een groot aantal kerkelijke en
niet-kerkelijke organisaties ver
tegenwoordigd, zoals Inlia (In
ternationaal netwerk lokale ini
tiatieven asielzoekers), lokale
diakonieën, Mensen in Nood en
het autonome Amsterdams Soli-
dariteits Komitee Vluchtelingen
(ASKV).
Het beschikbaar stellen van ker
ken aan asielzoekers die met
uitzetting worden bedreigd, past
volgens Kosto in een ontrechte
samenleving. Hij daagde de
voorstanders van kerkasiel dan
ook uit aan te tonen, dat Neder
land geen democratische rechts
staat is. „Kerkasiel is gerecht
vaardigd om de rechtsstaat te
prikkelen", reageerde iemand uit
de zaal. Hij wees erop dat ook de
overheid vergissingen kan ma
ken.
„De geschiedenis leert dat fel
verzet tegen de uitvoering van
een democratische rechtsorde al
tijd leidt tot een verbetering",
beaamde Van der Zee later, toen
Kosto niet meer aanwezig was.
„Overeen paar jaar is de staats
secretaris ons dankbaar voor het
kerkasiel", voegde hij er aan toe.
Een aantal uitspraken van Kosto
had grote verontwaardiging op
geroepen bij de aanwezigen. Zij
besloten dan ook de staatssecre-
Ds. W. van der Zee
FOTO ANP
taris naar aanleiding van het
gesprek een brief te sturen om
een aantal van hun standpunten
te verhelderen.
Zo wilde iemand graag bena
drukt zien dat vluchtelingenor
ganisaties het gehalte van de
democratie juist willen verho
gen. Een ander wilde een weer
woord geven op de uitspraak
van Kosto dat kerkasiel thuis
hoort in een dictatuur. „Kerka
siel is juist alleen maar mogelijk
in een democratie", meende hij.
Vooral het verwijt van Kosto dat
de vluchtelingenorganisaties
zich door emoties laten leiden,
stuitte op grote weerstand. „Het
is geen zaak van emotie, maar
van verantwoordelijkheid", stel
de iemand. „Kosto verliest de
verantwoordelijkheid van de
westerse wereld ten opzichte van
Staatssecretaris A. Kosto
DE STEM/JOHAN VAN GURP
de ontwikkelingslanden uit het
oog."
P. Muller, voorzitter van de
Werkgroep Vluchtelingen van de
Raad van Kerken, plaatste
vraagtekens bij de suggestie van
Kosto dat grote immigratie leidt
tot aantasting van de welvaart
en van de politieke stabiliteit in
ons land. Hij pleitte ervoor terug
te gaan naar de oorzaken van de
vluchtelingenstroom. J. van Til
burg van Inlia stemde daar van
harte mee in: „Met welk recht
proberen we mensen uit ons land
te weren als we niets doen in het
land van herkomst?", vroeg hij
zich af. Verder wierp Muller de
vraag op of de kerken niet prin
cipieel voorstander moeten zijn
van een verruiming van het im
migratiebeleid, waarbij de gren
zen ook worden opengesteld
voor economische vluchtelingen.
Prioriteit
Van der Zee voelde daar niet
veel voor. Verruiming van de
humanitaire gronden waarop
een asielzoeker kan worden toe
gelaten, heeft wat hem betreft
prioriteit boven „een theoreti
sche discussie of Nederland
principieel immigratieland moet
zijn".
„Een elektrische stoel met een
fluwelen zitting", zo typeerde hij
het grenshospitium Schiphol
Oost, dat hij vier jaar geleden
met een delegatie van de Raad
van Kerken bezocht. Eind mei
staat er weer een bezoek op het
programma. Na dat bezoek zul
len concrete acties tegen het
vreemdelingenbeleid van Kosto
worden geformuleerd.
Lyon (afp/rtr) - De aarts
bisschop van Lyon, Al-
bert Decourtray, heeft
drie rooms-katholieke
'traditionalisten' tot
priester gewijd.
Daarmee heeft hij het Vati-
caan getrotseerd en riskeert
hij excommunicatie. Het
was voor het eerst sinds het
Tweede Vaticaans Concilie
(1962-1965) dat een Franse
rk kerkleider verboden tra
ditionele Latijnse riten ge
bruikte bij de wijding van
geestelijken.
De kardinaal, die alom ge
respecteerd wordt als een
van de liberale gewetens
van de kerk, rechtvaardigde
de wijding als verzoening
tussen rooms-katholieken.
„In plaats van in Zwitser
land gewijd te worden door
een Duitse bisschop, wilden
ze dat het hier gebeurde
door een Fransman", aldus
Decourtray. „Wat is daar
zondig aan?"
De traditionalisten zijn vol
gelingen van de inmiddels
overleden aartsconservatie
ve bisschop Marcel
Lefêbvre, die door Rome
buiten de kerk werd gezet
omdat hij traditionalistische
geestelijken wijdde. De drie
door Decourtray gewijde
priesters maken deel uit van
de broedergemeenschap van
St. Petrus, die in 1988 werd
opgericht door de traditio
nalisten die na de excom
municatie van Lefêbvre niet
met Rome wilden breken.
De orde heeft ook aanhan
gers in Oostenrijk, Zwitser
land en de Verenigde Sta
ten.
Lefêbvre had grote aanhang
onder conservatieven die
ongelukkig waren met be
sluiten van het Tweede Va
ticaanse Concilie, zoals de
afschaffing van de Latijnse
mis en de dialoog met ande
re geloven.
Utrecht (anp) - De economische, culturele en politieke uitslui
ting van bevolkingsgroepen dreigt volgens minister Pronk van
ontwikkelingssamenwerking het belangrijkste probleem van
deze tijd te worden. Over de grenzen van landen heen staat de
mensheid voor een beslissende keuze tussen enerzijds rigide,
gesloten ideologische systemen waarin geen ruimte wordt
gelaten voor andere meningen, en anderzijds de overtuiging
van anderen.
Pronk zei dit tijdens de oprich
tingsbijeenkomst van de inter
kerkelijke organisatie OIKOS in
Utrecht. Oikos is het Griekse
woord voor huis dat zowel in
oecumene als in economie is te
rug te vinden. OIKOS is ont
staan uit een fusie van IKVOS
(Interkerkelijk Vormingswerk
Ontwikkelingssamenwerking) en
OSACI (Oecumenisch Studie- en
Actiecentrum voor Investerin
gen). Beide organisaties werkten
al nauw samen en zijn sinds
januari 1988 in hetzelfde pand
aan de Mariahoek in Utrecht
gevestigd.
De economische uitsluiting
houdt volgens Pronk in dat de
rijken, zowel in het Noorden als
in het Zuiden, geen relatie meer
hebben met de armen. De armen
worden niet meer nodig geacht
als arbeidskracht of consument.
De bijstandstrekker woont om
de hoek, maar je gaat niet met
hem om.
Mensen sluiten elkaar ook om
culturele redenen uit. Pronk ver
wees hierbij naar de etnische
zuiveringen in Bosnië-Herceg-
ovina, maar ook in landen als
Kenya en Cambodja worden
minderheden gediscrimineerd.
Ten slotte noemde de minister de
politieke uitsluiting: politici zijn
niet meer geïnteresseerd in het
lot van sommige groepen in de
samenleving.
Pronk constateerde dat normen
en waarden voedsel geven aan
het uitsluiten van bevolkings
groepen. Zonder het pleidooi van
collega's als Hirsch Ballin voor
herstel van het waardenbesef in
de samenleving te herhalen, ver
oordeelde hij het dat mensen
Minister drs. J. Pronk op
werkbezoek in Indonesië
FOTO ARCHIEF DE STEM
zich maar al te graag niets aan
anderen gelegen laten liggen.
Het verwerven van bezit wordt
belangrijker geacht dan inspan
ningen om de wereld te verbete
ren.
Ook de samenleving draagt aan
de problemen bij, aldus de mi
nister. Zij heeft niet meer de
capaciteit veranderingen te ver
werken doordat zij verbrokkelt.
Pronk wil zijn beleid „herijken".
Het beleid van Ontwikkelingssa
menwerking is de afgelopen ja
ren al veranderd. Er is meer
aandacht gekomen voor de posi
tie van de allerarmsten en het
behoud van het milieu in de
Derde Wereld. Ook is het beleid
„politieker" geworden, wat tot
gevolg had dat Indonesië de ont
wikkelingsrelatie met Nederland
verbrak. Maar welke gevolgen
de uitsluiting van bevolkings
groepen voor zijn beleid moet
hebben, weet Pronk nog niet.
Wel staat voor hem vast dat de
omschrijving van begrippen als
natie en internationale rechtsor
de moet worden herzien.
Afdelingen
De nieuwe organisatie OIKOS
kent drie afdelingen: onderzoek,
vorming en campagnes. Bij de
afdeling onderzoek werken de
drie vroegere medewerkers van
OSACI. In de afdeling vorming
zijn de tien vormingswerkers
van IKVOS ondergebracht, die
in vijf regio's actief zijn (Noord-
Nederland, Oost-Nederland,
Midden-Nederland, Zuid-Hol
land en Zuidoost-Nederland).
Iets meer dan de helft van de
begroting wordt betaald door
negen kerken, waaronder de drie
grote kerken. De rest wordt ge
subsidieerd door de Nationale
Commissie Ontwikkelingsstrate
gie (NCO).
Baarn (anp) - In het christelijke Nieuwe-
Tijdsdenken komen ideeën uit de traditionele
theologie in een nieuw jasje terug. Net als in
het traditionele geloof is het leven van nu in
het Nieuwe-Tijdsdenken ondergeschikt aan
later, aan elders. En zoals men vroeger ge
loofde dat God met alles een bedoeling had,
krijgt ook in de New-Agebeweging alles zin.
Werkloosheid, de dood van een kind, ernstige
ziekte: iedere ervaring in dit leven heb je volgens
de Nieüwe-Tijdsdenkers bewust of onbewust zelf
gekozen om - in een volgend leven - verder te
kunnen groeien. Yolanda Vóórhaar, hervormd pre
dikante te Brummen, heeft hier grote bezwaren
tegen. Ze schrijft dat in de bundel 'Hier beneden is
het - beschouwingen over geloof in New Age'.
Ervaringen als de dood van een kind vindt ze niet
zinvol, maar „godgeklaagd". Doodgaan is voor
haar geen „openbloeien naar God", maar een
inbreuk op het leven. In de opvatting van de
Nieuwe-Tijdsdenkers dat een mens vele levens
heeft en in die lange reeks moet groeien naar het
Licht, proeft ze „een miskenning van de uniciteit
van ieder mens als eenheid van lichaam en geest."
Het gaat volgens Vóórhaar „om dit unieke, onher
haalbare leven, hier en nu."
Onderscheid
Ze vermoedt dat een concentratie op ieders indivi
duele ontwikkeling in het Nieuwe-Tijdsdenken
rijke westerlingen, de belangrijkste aanhangers
van de New-Agebeweging, heel goed uitkomt. „De
roep om gerechtigheid die vanuit de bijbelse
verhalen op ons afkomt, zit ons veel te dicht op
onze huid en onze portemonnee".
Vóórhaar maakt onderscheid tussen de brede New
Age-beweging, die staat voor een nieuwe religieus-
filosofische opleving, die zich op tal van terreinen
beweegt en vaak anti-kerkelijk is, en het Nieuwe-
Tijdsdenken of Nieuwe-Tijds christelijk denken,
dat vooral binnen of aan de rand van de kerken
invloed heeft of wil krijgen.
Enkele exponenten van de laatste stroming zijn
IKON-radiopastor Hans Stolp, de remonstrantse
predikante Joanne Klink, pater Karei Douven en
psychologe Aleid Schilder, die wel de „Hoge
Priesteres van het christelijk Nieuwe-Tijdsden
ken" wordt genoemd. Zij stellen dit denken voor
als een noodzakelijke vernieuwing van het chris
tendom, dat zonder meer zou kunnen worden
geïntegreerd binnen de christelijke traditie.
Concurrentie
Kerkelijk vormingswerker Harm Dane betoogt in
dezelfde bundel dat New Age zo'n opschudding
heeft veroorzaakt binnen de kerken, omdat de
beweging in de westerse wereld voor het eerst
levensbeschouwelijke concurrentie van buiten het
christendom betekent. Het Nieuwe-Tijdsdenken
blijkt grote aantrekkingskracht te bezitten voor
mensen binnen en buiten de kerk.
„Dat confronteert de kerken onontkoombaar met
de noodzaak weer eens naar buiten toe onder
woorden te brengen waar het in het christelijk
geloof om gaat", constateert Dane. Hij vindt het
een winst van de New-Agebeweging dat deze
christenen ertoe dwingt „in termen en begrippen
die voor buitenstaanders toegankelijk en relevant
zijn" te verwoorden waar het hun in geloven om
gaat.
Onder de christelijke Nieuwe-Tijdsdenkers bevin
den zich volgens IKON-programmamaakster Mary
Michon veel gereformeerden en katholieken, die de
kerk, maar niet het geloof verlaten hebben. Zij zijn
ongeveer vijftig jaar en vaak middle class. Velen
van hen hebben al vanaf hun kinderjaren kritiek
op de kerk en op de manier van geloofsbeleving.
Crisis
Een deel van hen vond tijdens of na een zware
geestelijke crisis of ernstige ziekte geen troost,
bemoediging of verlichting in het reguliere pasto
raat, hulpverlening en geneeskunde. „Via pende
len, channeling, helderzienden, regressietherapeu
ten en acupuncturisten wandelden zij als het ware
een spirituele, nieuwe en andere wereld en werke
lijkheid binnen, die van de esoterie. Er brak een
Nieuw Tijd voor hen aan."
Deze bevindingen beschrijft Michon in het boek 'In
de zwevende hemel', naar de gelijknamige televi
sieserie over esoterie die de IKON kortgeleden
uitzond. Ze baseert zich op de reacties van 150
mensen met een christelijke/kerkelijke achter
grond en interesse in New Age op een advertentie
in de krant en op de reacties van anderen die zij
tijdens het maken van het programma tegenkwam.
Geen eenheid
De Nieuwe-Tijdsbeweging kent geen structuur of
organisatievorm, constateert zij. Mensen die bezig
zijn in het christelijke Nieuwe-Tijdsdenken, nieu
we spiritualiteit en esoterie, vormen absoluut geen
eenheid en geen groepsverband met eigen leefre
gels, ge- en verboden en vaste leiding. Er is
nauwelijks sprake van een concept. De 'leer' vindt
zijn basis vanuit ervaringen, verhalen, belevenis
sen, gecombineerd met de eeuwenlange verketter
de esoterische traditie van mystiek en gnostiek.
De goede boodschap van de kerk aan de New-Age
beweging zou volgens psycholoog Peter Kamp-
schuur kunnen zijn dat de aarde haar waarde heeft
en dat het „hier moet gebeuren". Hij werd voor 'In
de zwevende hemel' geïnterviewd als christen en
kritisch sympathisant van de New-Agebeweging.
Eerst is er volgens hem zelfbezinning noodzakelijk
„maar daarna moet er ook weer een actieve en
creatieve bijdrage zijn aan het maatschappelijk
leven of aan de evolutie op de aarde als geheel."
Wisselwerking
De kerk kan volgens Kampschuur op haar beurt
van de New-Agebeweging leren open te staan voor
wat mensen zelf ervaren, onafhankelijk van aller
lei dogma's en voorschriften. „Het zou nog een
stap verder zijn, wanneer de kerk zelf mensen
verder helpt om zich open te stellen voor bijvoor
beeld de directe ervaring van Gods aanwezigheid."
Om de wisselwerking tussen kerk en New Age te
stimuleren zou de kerk volgens hem New Age-cur-
sussen in huis moeten halen. Een tendens in die
richting is er al. „Het is inmiddels in ieder geval al
zover dat niet alleen kerkbezoekers zich in New
Age verdiepen. Sommige pastoors en dominees
maken zich ook vertrouwd met het gedachten-
goed."
J N T O O R D El
I frarnsingel 88-Breda-Tel.
Religieuze tegenbeweging in VS
Washington (rns) - Voor het eerst sinds de burgerrechten!»,
ging in de jaren '60 proberen de protestantse, katholiek!
joodse kerken en gemeenschappen tot een gezamenlijk sj
punt over een urgente kwestie te komen. Als de poging sij
dan komt er een gematigde tegenhanger van de conserval
'Religious Right'-beweging.
Het onderwerp is ditmaal niet de rassenscheiding, maart
algemeen welzijn van de gehele bevolking. Geen rnJ
demonstraties, maar een bewustwordingsproces in 2 5 0.00j|
meenten, parochies en synagoges.
Tijdens een gezamenlijke bijeenkomst van de besturen vai
Amerikaanse Raad van Kerken, de Amerikaanse bisschor»
conferentie en de Synagogeraad van Amerika is het docu;
'Een oproep voor een consensus over het algemeen welzijn]
Call to the Common Ground for the Common Good) j i
ceerd. Er moet een openbare discussie komen over het al
welzijn. Uitgangspunt daarbij moet het lot van de zwakste!
de samenleving zijn.
Het initiatief is genomen in een tijd waarirj 30 miljoen Ameril
nen geen ziektenkostenverzekering hebben, het aantal mei*
onder armoedegrens ondanks de economische groei niet J
de werkloosheid hoog blijft en er sprake is van een wijdverbl
wantrouwen in de economie en de politiek.
Het document legt onder meer de nadruk op de prioriteit v
de armen; de basisbehoeften (werk, huisvesting, ondeni
betaalbare gezondheidszorg); rechtvaardige herstructurej
van de sociale zekerheid; en respect voor een pluralistw
samenleving (tegen racisme, antisemitisme en alle andere I
men van discriminatie).
Helft Amerikanen neemt bijbel letterlijk
Princeton (rns) - Bijna de helft van de volwassen Amerikai
(49 procent) ziet de bijbel als het woord van God, dat letteïl
genomen dient te worden. Dat blijkt uit een recent Gallup-
derzoek, gebaseerd op telefonische interviews met een repres
tatieve groep van 500 tieners van 13 tot 17 jaar en 1|
volwassenen. In 1963 had nog twee op de drie volwal
Amerikanen een fundamentalistische bijbelvisie.
39 Procent van alle tieners zegt de bijbel van kaft tot I
letterlijk te nemen, maar de tieners boven de 15 jaar geloven
in mindere mate. Terwijl 45 procent van de tieners tussen 13i
15 jaar de bijbel letterlijk neemt, geldt dit slechts voor 3
procent van de tieners vanaf 16 jaar.
46 Procent van de jongeren en 49 procent van de volwassej
ziet de bijbel daarentegen als het geïnspireerde woord van(
dat soms figuurlijk opgevat moet worden. Voor 14 procent j
de jongeren en 16 procent van de volwassenen is de bijbel i
meer dan een oud boek met fabels, legenden, geschiedenis]
morele opvattingen die door mensen op schrift zijn gesteld
Iets meer dan de helft van de tieners (52 procent) gelooft]
mensen in de loop van miljoenen jaren zijn ontstaan uit minq
wezens, maar dat dit proces door God is geleid. 10 Proc
gelooft dat God in dat proces geen enkele rol heeft
procent van de jongere tieners en 30 procent van de oud]
tieners gelooft dat God de mens heeft geschapen.
Zwitserse kerken lopen langzaam leeg
Bern (epd) - In het Reformatieland bij uitstek, Zwitserlaj
verliest de traditionele Evangelische Kerk steeds meer lei
Tussen 1980 en 1990 liep het ledental met 75.000 terug tot j
miljoen. Daarmee is nu nog 40 procent van de Zvvitsf
bevolking van de Evangelische Kerk. In 1980 was dat nog!
procent.
Dit blijkt uit gepubliceerde cijfers van de volkstelling uil lül
De teruggang van de Rooms-Katholieke Kerk was veel kleii
van 47,6 naar 46,1 procent. Van de buitenlanders in Zwitserl]
is bijna driekwart rooms-katholiek.
Daarentegen groeiden de kleinere kerken van 2,9 naar
procent. Ook de moslimgemeenschap nam toe. Het aa
moslims verdrievoudigde tot 152.000 oftewel 2,2 procent,
aantal mensen die geen lid van een kerk zijn, verdubbeld^sij
1980 tot 7,4 procent.
Raden van Kerken blijven het oneens
Amsterdam (anp) - De Raad
van Kerken in Nederland ver
schilt van mening met de ME-
CC (Raad van Kerken uit het
Midden-Oosten) over de
plaats van het joodse volk in
de christelijke theologie. Dit
bleek tijdens een vijfdaagse
gezamenlijke conferentie op
Cyprus, aldus prof. dr. D.C.
Mulder, die de Nederlandse
delegatie leidde.
„We zijn het niet met elkaar
eens geworden, maar hebben
elkaar wel beter begrepen",
zegt Mulder, oud-voorzitter
van de Raad. Hij spreekt van
een „moeilijke" bijeenkomst.
Het begrip 'joodse volk' heeft
voor beide partijen een totaal
andere inhoud.
Nederlandse theologen denken daarbij aan de jodenvervolg
en aan de christelijke theologie na Auschwitz. De christenen]
het Midden-Oosten denken aan de staat Israël, dat de recht]
van de Palestijnen bedreigt en dat Libanon is binnengevallen.]
Verder bleek er een verschil van mening over de christoli
(leer over Christus) te bestaan. Nederlanders willen de christo
gie opnieuw overdenken in het licht van de gesprekken met]
joodse volk. Voor de gesprekspartners uit het Midden-Oost
staat de christologie al sinds de grote concilies uit de een
eeuwen vast. Zij vonden het „vreemd" dat men op basis"
gesprekken met joden de opvattingen over Christus wijzigt.
De Nederlandse delegatie is er wel in geslaagd duidelijk
maken dat er in Nederland niet op één manier over Israël W
gedacht. Het beeld van de christenen uit het Midden-
wordt vooral gevormd door evangelische activiteiten alsj
Christelijke Ambassade in Jeruzalem en het Hollanddorp, f"
initiatief van de Christenen voor Israël op door Israël
gebied is gebouwd. Verder dachten de gesprekspartners dat|
de Nederlandse theologie totaal geen plaats voor de Palestijn
was. j
Op hun beurt zijn de Nederlanders tijdens de conferentie onj
de indruk gekomen van de verhalen over het lijden van
Palestijnen, aldus Mulder. Ook vindt hij het opmerkelijkc
christenen uit het Midden-Oosten belangstelling voor zo n Kiq
landje als Nederland hebben.
Het is volgens Mulder de bedoeling de gesprekken met de MMj
voort te zetten. Op basis van de conferentie op Cyprus woraj
een gezamenlijk memorandum opgesteld. Dit zal met een sv]
van Ucko uitgangspunt voor de volgende ontmoeting zijn.
Theologie-opleidiiigen
Arnhem (anp) - De orde van de Dominicanen ziet af va"|
oprichting van een theologisch instituut, dat onafhankeüj
de kerkelijke overheid zou zijn.
Het aantal theologiestudenten is de. laatste jaren zozeer
men dat het „niet voor de hand ligt een alternatieve °Plel
beginnen", aldus de nieuwe provinciaal van de orde, Pate °j
D. van Ooijen. De orde heeft bovendien onvoldoende fina
middelen om zo'n instituut in stand te houden.
Het kapittel (beleidsvergadering) van de Nederlandse pro
stelde enkele jaren gele jell»
den een commissie in, die de mogelijkheden van een n 1
opleiding zou moeten onderzoeken. De dominicanen i
zich bezorgd over de „groeiende en fnuikende"
bisschoppen op de rooms-katholieke theologische oplel1 AJ
Nederland, waardoor steeds minder terecht dreigde te ^1
van een „vrije, bevrijdende en geëngageerde theologie .1
„technocratisch doorgevoerde" bezuinigingen van het ro
van Onderwijs op de theologische opleidingen waren de
canen een doorn in het oog.
Dr.D. Mulder
FOTO Al
ijorra - De melkcoöperatie
jalt Tony Rominger twee m
Unalige boekhouder ('Ik h
uit het Zwitserse kanton
1 fiscale vluchtelingen gev
t domicilie gekozen in Mon;
vrouw Brigitte is op de
overgekomen en miljo-
J7ominger doet inkopen in
fax-vrije Andorra. In tegen-
tot Miguel Indurain kan
i er "ongestoord winkelen. „Ik
Ulij dat ik niet word lastig
Ben," zegt Rominger. „Hier
gelukkig geen Zwitserse
jorters."
inger houdt niet van over
all aandacht voor zijn per-
j.Hij is professional en weet
[publiciteit bij zijn vak hoort.
Lr ik heb er zelf nooit be
gaan gehad," zegt hij.
moeid
tie hoek van de straat in het
L Ordino regelt een in een
Bood jasje geklede politieman,
Lophoudelijk driftig op een
e blaast, het verkeer. Boven
ringende Pyreneeëntoppen
rven wolken. Af en toe
t de zon door. Het is tame-
1 in Andorra.
jian die als enige het sportie-
Ament in de tachtigste Tour
I France nog kan redden,
de straat over naar zijn
IComa. „Geen toepasselijke
ivoor mij," zegt Rominger.
gehoopt de afgelopen
lit in een soort coma te val-
want ik kwam hier zeer
ieid aan. Maar dat slapen
ote hoogte valt niet mee. In
ishad ik er in mijn trainings-
op 2200 meter hoogte ook
t hotel wacht zijn lijfarts
e Michele Ferrari op hem.
aliaanse biochemicus, uit
:oemde school van profes-
Francesco Conconi aan de
rsiteit van Ferrara, is sinds
a jaar de arts van Rominger.
bieren
het niet," zegt dokter
„Normaal gesproken
il Tony zeker tot het einde
f ie ronde voldoende energie
n om de dagelijkse inspan-
ii te verwerken. We hebben
[tóls hard gewerkt. Hij heeft
bezetene zes uur per dag
ind, we waren er drie we-
[inonze verslaggever
Massana - Erik
isukink peinst er voor-
fpig niet over om uit de
four te verdwijnen. De
een knieblessure ge
ogde Nederlander, die,
'maandag na de eerste
®PPe in de Pyreneeën
aan twijfelde of hij
J^aat zou zijn Parijs te
dacht gisteren op
rustdag in Andorra
¥r wel dat hij het eind-
in de Franse hoofd-
zou kunnen berei-
®i opgeven denk ik in elk
M niet," [jet Breukink
Wen na een korte trai-
Bstocht door een mini
mie weten. „Of de knie
't het morgen in de rit
Eiifi ry Souion niet
io,en- maar daar ga ik
«vanuit."
ukink nam de afgelopen
ëen iets andere hou-
5 aan op zijn fiets om
_TOie, die hij een dag
ue start van de ronde
®eerde bij een valpartij
Involg van een aanrij
met een auto, zovee
for w ute ontzien- „Daar
iat 'k °P een ar"ler
s 'n het gewricht piji
Jto," aldus Breukinl
Jn- Maandag had
weselijk veel last va:
ty nistdag komt wat d:
6- voor mij precies oj
let m afwachten ho
1 Pr °vFen ëaat- Maar
lom.es aan doen om
I aa„ te makên. Dat bi
Plicht*"Z6^ en ^°e
