loy r
Geschiedenis videoclip
op expositie Amsterdam
Kunstraad moet oordelen
over de WVC-nieuwbouw
II
ep negen
elname
gentschap
ntrum voor
in Bergen'
:1vs Ockersen zocht legendarische filmster èn zijn paard op in de States
IN BEELD
UIT GIDS
NIEUWS
tichting
reda Fotograf ica
Eikoh Hosoe
Over Japan
Songfestival
beperkt aantal
deelnemers
Jazzmusicus
Mario Bauza
gestorven
Amsterdam (anp) - Bijna 18 jaar geleden lanceerde de
Britse popgroep Queen de eerste officiële videoclip. Het
filmpje ontstond niet zozeer omdat de muzikanten met
een kunstzinnig filmpje hun produkt wilden verkopen. De
reden was heel anders: de leden van Queen hadden een
belastingschuld in Engeland en wilden daarom de Britse
bodem mijden.
Bovendien was het nummer
nogal lang en vreesde de band
dat de 'mini-opera' niet op de
radio zou worden gedraaid.
Het „ei van Columbus" werd
daarom gevonden in een knap
gemaakt filmpje. Het was
1975 en de eerste video-clip
was geboren.
Het nummer 'Bohemian Rhap
sody' werd - dankzij de video
clip? - een groot succes en
stond wekenlang op de eerste
plaats in de hitparades. Met
het filmpje sloeg de groep
twee vliegen in één klap: ook
de tijdrovende tournee langs
de verschillende tv-studio's
was niet langer nodig.
Op een tentoonstelling in een
Van de pas gerestaureerde za
len van de voormalige Sleep-
inn in Amsterdam is vanaf 10
juli tot en met 9 januari 1994
een tentoonstelling te zien
over de nog zo korte geschie
denis van de videoclip. Eind
september wordt de verbouw
de Sleep-inn herdoopt in Are
na. Minister D'Ancona van
WVC verricht de officiële ope
ning.
Begin eeuw
De tentoonstelling is chrono
logisch opgebouwd en geeft
een overzicht van de muzikale
filmpjes vanaf het begin van
de eeuw tot heden. De presen
tatie is getiteld 'World of
Clips', en was vorig jaar zomer
in het Museum of Moving
Image in Londen te zien.
Daarna reisde de tentoonstel
ling naar Glasgow.
Voor Amsterdam is de ten
toonstelling vertaald en deels
aangepast aan de Nederlandse
situatie. Dat betekent dat er
bijvoorbeeld een groot aantal
videoclips is van Nederlandse
bands en zangers als Candy
Dulfer, The Nits, Claw Boys
Claw, De Dijk, Doe Maar en
Fatal Flowers.
Dierentuin
De eerste Nederlandse video
clip staat volgens de Neder
landse tentoonstellingsmakers
trouwens op naam van Shock
ing Blue. Die lardeerden het
succesnummer 'Venus' in 1969
met beelden uit de Haagse
dierentuin. Bezoekers kunn-
nen het geluid bij de videclips
via een soort stofzuigerslan
gen - als alternatieve koptele
foon - horen.
In het midden van de tentoon
stelling zijn ook videoclips
van het popstation MTV te
zien. De geschiedenis van de
clip is tenslotte onlosmakelijk
verbonden met dit televisie-
popstation. MTV-News pre
sentatrice Lisa L'Anson opent
dan ook de tentoonstelling.
Beeld-jukebox
Voor de meeste video-clip-kij
kers is de tentoonstelling geen
echte 'eye-opener'. Daarvoor
is de geschiedenis nog te kort.
Interessant zijn wel de eerste
beeld-jukeboxen die rond
1940 in Amerika verschenen.
Introductie ervan in de jaren
vijftig in Europa werd geen
succes. Misschien, zo suggere
ren de makers van de.t en toon
stelling, omdat het beeld niet
altijd synchroon liep met het
geluid. Zo kon het gebeuren
dat wanneer je een liedje van
Elvis wilde horen en zien, je
wèl de echte Elvis hoorde zin
gen, maar op beeld een nep-
Elvis zag playbacken. De
beeld-jukebox - scopitone ge
naamd - sloeg niet aan. De
variant van de jaren negentig
erop, een laser jukebox, heeft
geen problemen met het syn
chroon lopen. De bezoekers
van de tentoonstelling kunnen
er naar hartelust mee progra
meren.
Shocking Blue maakte in 1969 de eerste Nederlandse
videoclip met het succesnummer Venus.
FOTO STEM JOHAN VAN GURP
Den Haag (anp) - De Bond van Nederlandse Architecten
(BNA) wil dat de Raad voor de Kunst zich uitspreekt over de
nieuwbouw voor het ministerie van volksgezondheid, welzijn
en cultuur (WVC) in Den Haag.
De Bond is bijzonder boos dat de
opdracht naar de Amerikaan Mi
chael Graves is gegaan 'zonder
competitie en zonder een publiek
debat'. Het inschakelen van bui
tenlandse architecten mag niet
te gemakkelijk ten koste gaan
van goede kansen voor hun Ne
derlandse collega's, aldus de
FILMS
GOES
- Grand Theater
20 u. Cliffhanger.
HULST
- De Koning van Engeland
20 u. Indecent proposal.
20 u. Cliffhanger.
20 u. Loaded weapon I.
20 u. The assassin.
20 u. Alive.
VLISSINGEN
- Alhambra 1
20 u. Indecent proposal.
- Alhambra 2
20 u. Cliffhanger.
- Alhambra 3
20 u. Oeroeg.
- Alhambra 4
20 u. Alive.
ANTWERPEN
-Rex - 12, 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Cliffhanger.
-Rex-Club - 12, 14, 16.30, 19 en
21.30 u. Splitting heirs.
-Odeon 1 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Sommersby.
-Odeon 2 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Mad doc and glory.
-Odeon 3 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Alive.
-Odeon 4 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. The distinguished gentleman.
bond in een brief aan de Raad
voor de Kunst.
De huidige gang van zaken
wordt ook in strijd geacht met
de Architectuurnota, die minis
ter D'Ancona van WVC met haar
collega Alders van VROM heeft
uitgebracht.
-Queliin I - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. The piano.
- Queliin II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Super Mario Bros.
- Quel lm III - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. 3 Ninjas.
-Metro I 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Loaded Weapon 1.
-Metro II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Indecent proposal.
- Sinjoor - 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Falling down.
- Ambassades Club 1 - 14, 16.30,
19 en 21.30 u. Jennifer 8.
-Ambassades Club 2 - 14, 16.30,
19 en 21.30 u. Hellraiser 3: hell on
earth.
- Ambassades Club 3 - 14, 17.15 en
20.30 u. Scent of a woman.
- Ambassades Club 4 - 14, 16.30,
19 en 21.30 u. Dragon.
BRUGGE
- Complex Zwart Huis
20 u. Indecent proposal.
20 u. Alive.
20 u. Falling down.
- Memling
14.30 en 20 u. Cliffhanger.
- Van Eyk
14.30 en 20 u. Loaded weapon 1.
KNOKKE
- Casino van Knokke
21 u. Single white female.
Burkunk, 74, wed v
ast.
liet
REKKEN - Touw-
eniging Driewegen
en wedstrijd, waaraan
loegen deelnamen.
Uit-
Frans de Boevere,
t; 2. V. Parijs, Eede; i.
Bierlviet; 4. Driewe-
Harinkje, Biervliet.
IX vind het steeds weer verrassend
"dat mensen met hoge inkomens zo
gedreven zjjn naar méér"
J. Simons, staatssecretaris
DESTEM pdS
es 200 gr. 90. Zwarte bes
20, 500 gr. 90-110. Bra-
50 gr. 120-200, 200 gr
Opal kg 60-410, Ontario
-330. Czar kg 150-220.
kg 130. Kavel appelen,
90 op I 47, 80-90 I 5g
46-56. Mantet 70-80 I 4o',
I 15-18. Industrieappelen
cht fruit. Kavel. Rode bes
180-190 Ontario kg H 120,
g II 40-180. St.-Hubert kg
chonemann 200 gr. II100.
dam - De aardappelter-
urs is tot medio september
loten.
tlschot
raai bij het Amsterdams
jn, eiste gisteren negen
Je maanden voorwaarde-
n op Zoom. De man zou;
al op een postagentschap'
am hierbij om het leven.
n staat vast dat T. van te
n op de hoogte was van de
al. De man zelf verklaarde
oeval aanwezig geweest te
Volgens een reclasserings-
ort is T. zwakbegaafd en
aan een oor. De man kwam
r met justitie in aanraking,
vertegenwoordiger van het
baar ministerie kon geen
'aring geven voor het lange
sverloop van de gerechtelijke
cedure. Wel zag mr. Kool-
'jn in die omstandigheid aan-
ing de eis te matigen. „Als
niet zo'n oude zaak was
eest, had ik meer gevraagd
de de procureur-generaal,
man die de beheerder van het
tagentschap heeft neergesto
is tot twee jaar cel plus tbsi
oordeeld. Een tweede dader
eeg net als T. in eerste aanlef
en maanden cel waarvan drie
orwaardelijk opgelegd,
itspraak 21 juli.
'nt-Maartensdijk - Tholen
ijgt een plaatsje in de Stich-
g A4 Zoomweg-Noord. De ge-
eente hamert al jaren op aan-
van een goede verbindingsas
ssen Rotterdam en Antwerpen
et name het gebrek aan com-
unicatie over de wegverbin-
ng werd door Tholen betreurd
de Stichting zitten verder de
"estbrabantse gemeenten Ber-
n op Zoom, Halsteren, Steen-
rgen, Fijnaart/Heijningen en
inteloord/Prinsenland. Ook d<
rabants-Zeeuwse Werkgevers-
ereniging is bij het overleg be-
okken.
evestigde stichting Woon- ei
capten voor West-Brabant
st een activiteitencentrum ei
lichamelijk gehandicapten
:en bedrag van ongeveer
straks niet meer helemaal naa
Breda. „Dat is belangrijk," vind
Kuijstermans. „Eigenlijk moetei
lichamelijk gehandicapten voo
dergelijke voorzieningen nie
langer dan een half uur of uit®
lijk drie kwartier in de auU1
zitten."
Vanwege het stukje Zeeland:
de stichting bij het verzorging
gebied trekt, ligt Bergen 1
Zoom naar de mening van Ku
termans wat centraler dan K
sendaal. Vandaar dat Bergen
Zoom als vestigingsplaats is I
kozen.
Toestemming
Het nieuwe activiteitencen
komt aan de Billrothstraat
wooncentrum op de plaats
het schoolgebouw aan de
Houtenstraat. Voor de j
het activiteitencentrurn he
stichting al toestemming van
ministerie. De komende
wordt al de grond ge
Kuijstermans verwacht oa
van het jaar de schop de 8
in kan.
Het plan voor het woonce-
staat bovenaan de pr°v
planning en wordt nog te B
keuring aan het minister
geboden. Kuijstermans
dat de goedkeuring komt "k
dusdanig tijdstip dat
bouw van het wooncentrui^
worden begonnen als he
teitencentrum klaar is.
een tri1!
aal
Anja van den Akker
slimste paard van het
e doek staat 40 jaar na
cog steeds fier over-
Trigger, het legenda-
Je paard van de we-
eeroemde zingende
boy Roy Rogers, prijkt
st in het Roy Rogers-
am te Californië. „Ik
hem gewoon niet be
ien", vertelt de inmid-
..-jarige cowboy aan
er Thys Ockersen die
iTolijke documentaire
het fenomeen Rogers
ie. De film is van-
j (Nederland 3, 20.26
te zien bij de NOS.
45-jarige Ockersen was
rajarig jongetje al volledig
a van de in 1911 als Leo-
Slye geboren Roy Rogers,
met zijn vriendjes zat hij
„iedere zondagmiddag in
acoop ademloos naar de
itingen van zijn 'Rooi
b' te staren, de onkreuk-
die met één simpel
t aan alle onrecht in
itreld een eind maakte,
rsen toont hoe hij ten tijde
j! Suezcrisis, de Hongaarse
ad en Brigitte Bardot ge-
van een oude Rogersfilm
sii Trigger'.
peurtocht naar de hoogbe-
iè Rogers en zijn tweede
gaiote Dale Evans, voert
vele ooggetuigen. Tot zijn
a verbazing treft Ockersen
kleindochter van Rogers,
|y Petersen, aan in Amster-
waar zij al meer dan tien
woont. Samen halen ze her-
op aan de trouwe
Roy Rogers en zijn vrouw Dale Evans, hier in gezelschap van collega-zingende-cowboy Gene Autry (rechts).
isen reist af naar
smith in Ohio, waar jaar-
en festival voor cowboyfa-
i wordt gehouden en waar
ikplaatjes en T-shirts grif
te hand gaan. Hij praat met
ce Lyden, die altijd in de
im van Rogers heeft ge
ld. „Voor mij was er nooit
mooie vrouw en ik won ook
ser een gevecht. Daarom is
leuk dat mijn ego nu eens
wordt gestreeld. Dat de mensen
hier mijn naam kennen."
Geen kus
Ook Ruth Terry was een tegen
speelster van Rogers. Nee, ge
kust heeft ze hem nooit. „Alleen
het paard Trigger", lacht ze. Cle-
da Rogers, de zus van Roy, toont
het huis dat de familie vroeger
eigenhandig heeft gebouwd in
Duck Run en waar Rogers deels
opgroeide.
William Witney tenslotte, de re
gisseur die 27 films met Roy
Rogers heeft opgenomen, weet
nog als de dag van gisteren dat
Trigger stierf. Kort voor zijn
dood was hij nog bij het dier.
„Trigger was een fantastisch
paard. Daar kon je alle trucs
mee doen", zegt hij geëmotio
neerd. Ook praat Ockersen met
de 'Dusty', een zoon van Rogers,
die cowboymuziek speelt om de
familielegende levend te houden.
En dan komt het moment
suprème, de ontmoeting met Roy
Rogers zelf en zijn vrouw Dale
Evans. Rogers blijkt een voor de
camera hoogst aimabele man,
nog steeds even slank als vroe
ger, uiteraard in cowboytenue.
Samen met de onafscheidelijke
Dale is hij iedere dag te vinden
in het Roy Rogers Museum te
Californië, waar zijn paard staat
vereeuwigd. „Ik heb Dale ge
vraagd om me op Trigger te
zetten als ik dood ben, zodat de
mensen mij ook kunnen bekij
ken", grapt hij.
Liedjes
Het is opmerkelijk dat de 90
bioscoopfilms van Roy Rogers,
die nagenoeg alle met zeer wei
nig geld in recordtijd werden
gemaakt, nog steeds zo tot de
verbeelding spreken, evenals de
ruim 100 tv-westerns. Zelf zegt
hij daarover: „Misschien wel
omdat God het zo heeft gewild.
Ik heb nooit anders gedaan dan
mezelf gespeeld." In ieder geval
zullen de onvergetelijke liedjes
die het duo Rogers-Evans heeft
vertolkt aan de wereldfaam heb
ben bijgedragen.
„Nu ga ik iets doen wat jullie op
het witte doek nooit hebben ge
zien", belooft Dale ondeugend.
Ze kust haar echtgenoot publie
kelijk op zijn wang en dan sa
men zingen ze nog één maal:
'Happy Trails'.
door Frits de Coninck
£j
ie tweede uitvoering van
;een traditie moet worden,
®la Fotografiea, komt vooral
•fast aan de orde die te
a heeft met Japan en met
computer. Die twee gebie-
hebben althans een opval-
'ie plaats in het programma.
naast wordt in de diverse
lieke ruimtes in Breda die
[weidende kunst ten dienste
aandacht besteed aan
iaagse Nederlandse foto-
en aan actuele interna-
We verschijnselen. Of je dit
fal nu moet aankondigen
J het in beeld brengen van
•nationale stromingen, is
P de vraag. De weidse titel
[spijt moet je vaststellen dat
;faen duidelijk en kritisch
faht van internationale
«Hingen geen sprake is.
fa wel is, is een reeks van
salaries die de actuele foto
van beeldende kunst
[fan. Foto's van indivi-
kunstenaars die vanuit
fan oog en opvatting
F de werkelijkheid kijken.
hun techniek en foto
L, jheid ensceneren en ma-
Si!1 tot een beeld dat in
[[Scheid de zichtbare wer-
faid te boven gaat. Dat
Soms schitterende resul-
°P. maar ook foto's die
svoel geven dat je ze al
gezien hebt.
Breda Fotografiea in de
Plaats belangrijk maakt,
(re. zomer in Breda en
i-ffanders in Nederland de
O hoogwaardig niveau als
orm wordt tentoonge-
^at er inzaSe wordt
,„.i n Jn wat op fotogebied
nS met oomputertech-
'iT; Dat laatste gebeurt in
«.['[fa workshops, lezin-
k. het tonen van de artis-
■faltaten. Breda Foto-
Het hoofdgerecht van het fotofestival is werk van de Japanse fotograaf Eikoh Hosoe.
«jk
l
f
grafica, nauw verweven met De
Beyerd en aangedreven door
Sonja Herst, is een open plat
vorm voor de foto dat van grote
betekenis is.
Het hoofdgerecht van het foto
festival is het overzicht van het
werk van Eikoh Hosoe, de
meest vooraanstaande levende
fotograaf in Japan. Geboren in
1933 en dus getuige van de
breuklijn tussen het keizerlijke,
gesloten Japan en de moderne
kapitalistische metamorfose.
De retrospectieve tentoonstel
ling 'Meta', ingericht aan het
Chasséveld (waarom wordt de
toegang zo schamel aangege
ven?), toont 166 foto's uit drie
decennia en verdeeld over tien
hoofdstukken. In 'Ordeal by ro
ses' toont Hosoe de auteur
Yukio Mishima en het geeste
lijke landschhap van zijn boe
ken. Agressie, verwijzingen
naar droom en dood, valse Sa
moerai-heroïek, lijden en mar
telaarschap. Mishima zelf
sprak over de foto's van Hosoe
als over de naakte mens die te
maken heeft met een schaamte
loze wereld die zonder eer is.
De ultieme consequentie van
dat mensbeeld was voor de
schrijver de zelfdoding. De
reeks 'Embrace' bestaat uit fo
to's van naakte lichamen, of
liever van delen daarvan, die zo
uitgelicht worden dat ze een
graad van abstractie krijgen.
Hosoe reduceert het lichaam
tot zuivere vorm, eigenlijk tot
architectonische vorm, in span
nende combinatie met de sen
sualiteit van de huid. In zes
foto's van Japanse vrouwen in
kimono laat hij de vrouwen zo
poseren dat hun persoon lang
zaam wegvalt en de kimono
overblijft. Met de camera ont
werpt hij een choreografie van
de kimono, op een zo subtiele
manier dat het vanzelf spreekt
dat de aandacht verblijdt van
persoon naar vorm. Al die
waarnemingen komen uit één
geest, één oog, één camera, het
bindend element van zo'n over
zichtstentoonstelling. Het is
een schitterende tentoonstel
ling die je laat doordringen in
aspecten van het Japanse leven,
in voortdurend bewustzijn van
het medium fotografie.
In dezelfde ruimte aan het
Chasséveld zijn de foto's te zien
die met computertechnologie
tot stand zijn gekomen. In ieder
geval hele mooie beelden die de
ruimte zoeken tussen fantasie
en zichtbare werkelijkheid en
de grenzen daarvan steeds la
ten verschuiven. Het idee dat je
naar foto's kijkt, bestaat am
per. De prenten zijn veel meer
resultaat van monteren, men
gen, programmeren, gericht op
een beeld, dan van kijken. Zijn
de computerafdrukken dan ei
genlijk nog foto's? Een vorm
van beeldende kunst is deze
computertechnologie in elk ge
val, een eigentijds medium met
een enorm beeldend potentieel.
In De Beyerd een diverse aan
dacht voor fotografie die Japan
als onderwerp heeft, ook van de
hand van niet-Japanners.
Mooie, romantische beelden
van het eigentijdse industriële
leven door het camera-oog van
Akidihe Tamura. Beelden van
de stad, de haven, het transport
en het asfalt in stemmig licht
waardoor dat wat associatie
oproept met kilte en leegheid
en opgeladen wordt met een
zeker sentiment. In een wereld
waar de mens uit weggefoto-
grafeerd is, wordt door belich
ting het menselijke voelbaar
gemaakt.
Patrick Nagatani en Andree
Tracey gebruiken de foto als
simulatiespel van de nucleaire
ramp. Een angstvisioen dat in
Japan werkelijkheid werd,
maar dat als fotografische me
tafoor op een algemener niveau
wordt getild, waardoor het net
zo goed met ons te maken heeft.
Van Jean Ruiter geënsceneerde
foto's. Grote, krachtige beelden
van een wereld die gemonteerd
is uit tal van bestaande vormen
die tesamen een magisch-rea-
listische werkelijkheid verbeel
den.
Heel bijzonder zijn de stereo
foto's die in een aparte donkere
cabine getoond worden in klei
ne kijkkastjes. Allemaal plaat
jes van rond de eeuwwisseling
van het dagelijkse leven in Ja
pan. Het antwoord op de
nieuwsgierigheid toendertijd in
het westen naar kiekjes uit die
vreemde, oosterse wereld. Met
typisch dat oog zijn de foto's
gemaakt. Ze tonen ons de
mooie buitenkant van het alle
daagse Japan, althans dat wat
de westerse fotografen daar
voor hielden. De foto's zijn in
ruimtelijk perspectief geprojec-
tèerd, zodat je dat sensationele
gevoel krijgt in die voorbije
wereld binnen te treden.
Breda Fotografiea op 15 loka-
ties in Breda, t/m 19 sept.
Amsterdam (anp) - Het Eurovi
sie Songfestival staat vanaf vol
gend jaar niet meer open voor
alle landen die eraan willen
deelnemen. De European Broad
casting Union (EBU) heeft beslo
ten het aantal landen dat een
liedje inzendt, tot 25 te beper
ken.
Daartoe wordt een roulatiesys
teem ingevoerd. Het is voor het
eerst in het 38-jarig bestaan van
het Eurovisie Songfestival dat
een dergelijke maatregel wordt
genomen. Ook dit jaar deden 25
landen mee aan de zang-wed
strijd.
Tot de landen die volgend jaar
niet mogen meedoen, behoren
België, Luxemburg, Cyprus, De
nemarken, Israël, Turkije en Slo
venië. Zij moeten hun plaats
afstaan aan nieuwkomers als de
Russische Federatie, Roemenië,
Polen, Litouwen, Slowakije,
Hongarije en Estland.
Het Eurovisie Songfestival komt
in 1994 uit het Ierse Dublin. Half
mei won de Ierse Niamh Ka-
vanagh in een thuiswedstrijd in
het plaatsje Millstreet met het
liedje „In your eyes".
De EBU maakte bekend de
maatregel met tegenzin te heb
ben genomen. De unie gaat ertoe
over omdat het aantal landen
dat aan de wedstrijd kan mee
doen explosief is gegroeid, nu
ook de Oost-Europese landen
kunnen deelnemen.
New York (dpa) - De Cubaanse
jazzmusicus Mario Bauza, een
van de voorbereiders van de 'Af-
ro-Cuban jazz' of 'Cubop' is zon
dag op 82-jarige leeftijd overle
den in New York. Bauza over
leed aan de gevolgen van kan
ker, deelde zijn Duitse platenfir
ma maandag mee.
De bandleider, trompettist,
saxofonist en klarinettist beïn
vloedde onder anderen Dizzy
Gillespie en Ella Fitzgerald. Gil
lespie verrijkte onder diens in
vloed de Bebop met Latijnsame-
rikaanse elementen. Zo ontstond
de Cuban-bop.
DINSDAG 13 JULI 1993
DEEL D
