eroveringslocht The Radios
UIT gids
we*
jart Peeters en de zijnen zien zichzelf als 'half Stonès, half Beatles'
aov
best*
ƒ198,;
Antwerps Zakwoordenboek
een onvolkomen werkje
ieidi Berry
Sarband
Johnny Meijer
Bakker directeur
tv en radio
bij de Tros
Misschien verdient het aanbeveling
«■v "nok de drs-titel voor leden van het
vt>V©öl/ koninklijk huis erfelijk te maken".
\VV Ml Max Pam, criticus
de stem gids
WOENSDAG 7 JUL11993
DEEL D
,95 N 'tfv 9V r fU
efl-en'
iV-eïa'
,dvieS?'
Eindjaren tachtig zei de
Belg Bart Peeters het Ne-
[erlandse televisie-
therm vaarwel. Hij was
I bijna gepromoveerd
L de nieuwe Mies
Lwman, toen hij be-
loot dat hij eigenlijk lie
fer zelf muziek wilde
laken dan muziek aan-
Indigen. Hij zocht zijn
leale band bij elkaar en
in vormen The Radios
jen van de meest popu-
Le podiumacts in Bei-
Me. Het Nederlandse pu-
|liek is ook overstag ge-
laan voor Peeters en de
lijnen. De single 'She
Goes Nana' werd goud en
fu zijn ze bezig met een
trie concerten in Neder-
and.
irLiesbeth Bukkems
Leuven Twee dagen aan een
hik heeft de Belgische band The
bdios zichzelf opgesloten in de
Judio. „Zes nummers voor de
rauwe cd zijn klaar", verzucht
Jnger/gitarist Bart Peeters, ter-
Kjl hij neerploft in zijn kleed-
lamer. „En nu moet ik hoogno-
tg een douche zien te vinden."
Jen wasmachine zou ook niet
leg zijn, want Peeters giet met
ra de helft van zijn kop koffie
(verzijn broek.
Be kleedkamer is een sombere
fiimte in het al even sombere
raouw Studio Manhattan in
Leuven. Gelegen op een indus-
beterrein, ingeklemd tussen een
ledmgwarenhuis en een aantal
joonhuizen, is dit de natte
loom van elke liefhebber van
It Vlaamse lied. In Manhattan
prdt het populaire televisiepro-
Jamma Tien om te zien opgeno-
fen en daarom verzamelt zich
fear wekelijks de Vlaamstalig
ffigende crème de la crème. Ne
erland blijft verschoond van dit
llaanderen Muziekland, omdat
e commerciële omroep VTM al
len op het Belgische kabelnet
Eg komen.
[a, als je een hit hebt, moet je
li in dit soort programma's
pschijnen", verontschuldigt
eters zich. „Eigenlijk horen
Ie hier met eens omdat we geen
jtter Vlaams zingen. Al onze
mmerszijn Engels."
|n ook een beetje Frans, want
t reden om in Tien om te zien
Jzijn. is de cover van Non non
n'a change. Dit nummer dat
Franse jongetjesgroep Les
(PPy's begin jaren zeventig
far de hoogste regionen zong,
si*
The Radios met derde van links Bart Peeters: 'Geheelonthouding leidt tot niets'.
hebben de Radios min of meer
als geintje opgenomen. Peeters:
„De meeste nummers schrijven
we zelf. Dit was onze vijfde
toegift vorig jaar augustus bij
Marktrock in Leuven. Daar is
onze live-cd en -video opgeno
men. Alleen gitarist Danny La-
demacher - van oorsprong een
francophone Brusselaar - weet
eigenlijk precies wat we zingen,
omdat het Frans van de rest niet
erg sterk is. Maar de Walen
vinden ons accent blijkbaar zo
komisch, dat we nu in alle hit
lijsten binnenkomen."
Non non Hen n'a changé is ei
genlijk een wraakactie op de
vroegere directeur van de tame
lijk conservatieve school van
Peeters. „Ik speelde drums in het
schoolorkest. Tijdens het jaar
lijkse schoolfeest deden we dus
dat verschrikkelijke Poppy's-
liedje. Ik vond dat het wel wat
meer groove kon gebruiken en
ramde er stevig op los. Ik vloog
meteen uit het schoolorkest en
besloot toen dat ik ze dat ooit
betaald zou zetten. Vandaar dat
we er nu een Jimi Hendrix-uit-
voering van gemaakt hebben. Of
die schooldirecteur het ooit ge
hoord heeft, weet ik niet. Mis
schien is hij wel dood."
Gefrustreerd
Bart Peeters the Radios be
stonden al, maar Peeters wilde
meer muziek en minder televisie
maken. Halverwege, de jaren
tachtig was de Belg met veel
succes doorgedrongen tot het
Nederlandse televisiescherm als
de opvolger van Willem Ruis.
„Ze vroegen me al om er te
komen wonen. Toen ben ik na
gaan denken, want mijn land
ontrouw worden, dat was te veel
van het goede."
Hard op weg om de nieuwe Mies
Bouwman te worden, besloot hij
eind jaren tachtig de Gooise ma
tras vaarwel te zeggen en zich
volledig op de muziek te storten.
„Ik raakte ook lichtjes gefrus
treerd. Er is nogal een verschil of
je moet zeggen „Hier komen
de..." en dan van het podium af
moet, of dat je zelf aangekon-
-digd wordt en daarna gewoon
muziek mag maken." Peeters is
niet helemaal uit beeld verdwe
nen: bij de BRTN doet hij sinds
twee jaar De Droomfabriekeen
televisieprogramma waarin har-
tewensen van Belgen in vervul
ling gaan.
Voor zijn Radios ging Peeters op
zoek naar de ideale muzikanten.
„Ik wilde mensen die hun klas
sieken kennen en zeker niet zelf
solozanger zijn. De ideale band
voor mij is er eentje waarin
iedere muzikant zijn eigen in
breng heeft, half Stones half
Beatles. Dat zijn The Radios nu.
Een band die graag het spelletje
van de popmuziek speelt en
groep wil zijn. De muziek? Dat is
een huwelijk tussen romantiek
en psychedelica: het mooie ruige
met een romantisch randje."
Peeters wist waar hij wilde be
ginnen: „Als eerste belde ik het
idool mijner jeugd: gitarist Dan
ny Lademacher. Ik wist dat de
band waarin hij speelde-Her
man Broods Wild Romance -
juist gesplit was. Zenuwachtig
belde ik Danny in Amsterdam.
Ik mocht komen en speelde wat
nummers voor. Gelukkig zei hij
dat hij wel trek had om mee te
spelen."
Broers
Na Lademacher wilde Peeters de
soul in zijn band. „Ik hou van
soul en dat betekent voor mij
FOTO ARCHIEF DE STEM
meer dan James Brown. Soul is
ook dat speciale timbre, dat
zwarte geluid. Bij de Radios
moesten dus per se mensen met
Afrikaanse roots."
Hij kwam uit bij de broers Ro
bert en Ronny Mosuse. „Ze zijn
half Zaïrees, half Belgisch en
waren bezig met een aantal ei
gen projecten." De broers zingen
nu allebei in The Radios, terwijl
Ronny ook de bas voor zijn reke
ning neemt en Robert de percus
sie. Drummer is Marc Bonne, die
achter Rob de Nijs vandaan
werd geplukt, en Alain van Ze
veren is de toetsenist. Peeters:
„Dat is de beste van heel België.
Hij speelt alles en wat het meest
belangrijke is: hij kan ook ge
woon goed op een echte piano
spelen."
De eerste cd No Television van
de Radios was meteen kassa:
zeven hits. Peeters: „Toch was
dat niet de cd die ik bedoelde,
aangezien er al een hoop num
mers af waren voordat de defini
tieve band bestond. Aan de
tweede cd The Sound of Music
hebben alle leden meegewerkt
met het schrijven."
Explosie
Het voorlopig hoogtepunt voor
de groep was Marktrock in Leu
ven. „Ergens in augustus vorig
jaar stonden we daar voor zo'n
15.000 mensen. Ons bestaans
recht bestaat uit de
lire-concerten. Dat zegt ons
meer dan de verkoopcijfers van
de cd's. Wanneer we met z'n
allen op het podium staan, ge
beurt er iets: de band explodeert
gewoon. Dat het werkt, bleek
toen we in het voorprogramma
van Brian Adams in Budapest
stonden. Die mensen hadden
geen flauw benul wie de Radios
waren. Al bij het eerste nummer
stond het complete stadion op
z'n kop. We gaan nu ook naar
Duitsland en beginnen aan een
serie concerten in Nederland."
Worden de Radios de nieuwe
Clouseau? Peeters valt van ver
ontwaardiging bijna uit zijn
stoel. „Nee, je kunt ons daar niet
mee vergelijken. Dat merk je
goed nu die Clouseau-jongens
Engels zijn gaan zingen. Zij ma
ken muziek met een Amerikaans
tintje, terwijl die van ons veel
Britser is."
Stekker
„Wij doen opk weinig moeite
voor onze fans. We hebben geen
last van het zit-mijn-haar-wel-
goed-fenomeen. We zeggen geen
'nee' als iemand ons om een
handtekening vraagt, maar we
gaan niet alvast de zaal in met
fotokaarten terwijl er nog een
andere band staat te spelen."
Een woord waarvan Peeters över
zijn nek gaat, is unplugged. „We
hebben bij onze nieuwste single
in Nederland SOS To An Angel
niet voor niets de term the for
bidden word version gebruikt.
Zo'n Eric Clapton is toch ge
woon plugged. Als je de stekker
uit z'n microfoon trekt, hoor je
niets. Pas geleden hebben we een
echt stekkerloos concert in hart
je Amsterdam gegeven. In een
platenzaak van Vanessa's man
bleek de p.a. kapot te zijn. Wij
zouden daar optreden en hebben
dat ook gedaan voor driehon
derd man, zonder geluidsappa
ratuur. Je kon een speld horen
vallen. Dat is pas unplugged."
Seks
De muziek van de Radios is niet
echt hyper-gevoelig. Het zijn
vrolijke rockliedjes waarin geen
greintje grunge te ontdekken is.
„Zo'n Animal Nitrade van Suede
vind ik fantastisch. Maar al dat
gezanik van die eendagsbandjes
in muziekbladen als Q en The
Face over seksuele geheelont
houding waardoor ze geïnspi
reerd worden tot betere songs.
Als overtuigd levensgenieter zou
ik willen zeggen: integendeel,
geheelonthouding leidt tot niks."
(INFORMATIE
LIJN.
Hebt u nog
vragen, bel da"
tussen 9:00
15:00 uur:
03451-11948'
UZIEK DIE tegen de ver-
nikking in de weg weet te
pinden naar een groter publiek,
Is vaak de muziek die de meeste
Inhoud heeft. Zangeres Heidi
Perry is in ieder geval er een
ftgesproken voorbeeld van,
Pan! op het moment dat Enge
land hol stond met uit punk en
iew wave voortgekomen rock,
Tram zij met muziek van bijna
p paar decennia eerder op de
poppen.
jneidi Berry is een romantische
F'ger/songwriter in de traditie
Bas figuren als Nick Drake,
Randy Denny en Tim Buckley.
Thar teksten zijn visionair en
poëtisch, haar muziek is folk-
P'ig en vooral lieflijk,
r Berry debuteerde in 1987
|?et de ep Firefly en is nu met
Pe naar haar zelf vernoemde cd
Vletdi Berry aan haar derde
Pgspeler toe. Die plaat staat
I™ met prachtige luister-folk.
r nummers lang laat ze horen
P' dit specifieke genre nog al-
I ld uiterst bekoorlijk kan klin-
Wen.
Up"' S zang is helder en haar
["geleiders verrichten uitste-
na werk Opvallend is dat de
la nMen op een uitzondering
F allemaal jonge gasten zijn
|'o niettemin prachtige folk
l„rzet'en- L)ie ene uitzonde-
Er 15 bassist Danny Thompson
El" vroeger bij Pentangle speel-
KL®1 meedeed op platen van
E,\ennyenBuckIey-
L t °errji is een hele mooie
Sat e het niet moet hebben
L aanwijsbare hoogtepunten,
JVan «en constant kwalita-
fgain°Sam)'VeaU <4AD'P!ay
WIM VAN LEEST
fat Mears
fAT MEARS was achteraf toch
niet zo tevreden over haar begin
vorig jaar verschenen tweede cd
Hard choices. De plaat liet in
vergelijking met haar succes
volle debuut-plaat There goes
the rainbow een meer country-
achtig geluid horen. Dat was
kennelijk commercieel gezien
niet zo'n goede zet, want Pat
was juist met ruige bluesrock zo
succesvol geweest op de Euro
pese podia.
Omdat met Hard choices dat
succes niet gecontinueerd kon
worden, is alsnog besloten om
die plaat terug te trekken en
hem in ietwat gewijzigde vorm
opnieuw uit te brengen.
Zodoende verscheen onlangs de
cd Hard candy met daarop vijf
nummers in dezelfde versie als
waarin ze op Hard choices ston
den, vier stukken van die vorige
plaat werden opnieuw opgeno
men, een compositie van There
goes the rainbow werd overge
daan en er werd een nieuw
nummer aan toegevoegd.
Begrijpen doe ik het niet hele
maal, want met Hard choices
was eigenlijk niets mis. De
plaat leek mij een logische stap
in de artistieke ontwikkeling
van een goede zangeres. Maar
kennelijk is commerciëel succes
belangrijker en dus hebben we
nu te maken met een gedeelte
lijk nieuwe plaat. Hard candy
ligt veel meer in het verlengde
van There goes the rainbow en
op zich is er niets mis met de
manier waarop de plaat nu
klinkt.
De vraag is echter of het succes
nu wel zal komen, want wie op
zo'n manier de eigen artistieke
integriteit op het spel zet of het
op zijn minst erop doet lijken
dat er mee te schipperen valt,
die doet zichzelf en dus ook het
publiek geen goed.
Het was volgens mij veel slim
mer geweest om gewoon een
hele nieuwe plaat te maken.
(Silenz Records)
WVL
HET VANUIT Duitsland opere
rende ensemble Sarband houdt
van het vermengen van Oosterse
en Westerse muziek. Daarbij
gaat het vooral om muziek uit
de middeleeuwen en uit de Ba
rok, maar ook hedendaagse mu
ziek staat op het repertoire.
Op de cd Music of the emperors
staat muziek zoals die geklon
ken zou kunnen hebben aan de
hoven van respectievelijk Fre-
derik II (1194-1250) in Palermo
op Sicilië en van Timur Leng
(1370-1405) in Samarkand.
Van beide vorsten is bekend dat
het grote kunstliefhebbers wa
ren en dat hun hoven verzamel
plaatsen waren van kunstenaars
uit alle windstreken. Ook muzi
kanten troffen er elkaar en dat
moet destijds opmerkelijke
klanken opgeleverd hebben. In
de Siciliaanse muziek van te
genwoordig tref je trouwens
nog steeds oriëntaalse invloeden
aan, getuige bijvoorbeeld de
composities van Franco Battia-
to.
Sarband brengt op Music of the
Heidi Berry: bekoorlijk.
emperors muziek ten gehore die
ten tijde van of kort na de
regeerperiode van genoemde
vorsten werd gemaakt. Een deel
van die muziek is via overleve
ring bewaard gebleven, een an
der deel werd in manuscripten
voor het nageslacht bewaard.
De gezongen teksten dateren
ook uit die tijd, de tekst van
FOTO PLAY IT AGAIN SAM
Dolce lo mio drudo werd zelfs
door Frederik II geschreven.
Music of the emperors is een
indrukwekkende plaat. Sar
band laat horen een uitstekend
ensemble te zijn en de stukken
die ten gehore worden gebracht,
maken duidelijk dat het muzi
kale peil destijds aan de hoven
in Palermo en Samarkand
enorm hoog was. Tenslotte hoor
je op deze plaat hoe de muziek
van Oost en West destijds el
kaar beïnvloed moeten hebben.
(Jaro, Via Records)
WVL
Johnny Meijer is alweer ander
half jaar dood, maar de roem
van de 'knoppenmaestro' lijkt
duurzaam. Opnamen van lang
geleden zijn inmiddels uitge
bracht op enkele cd's. Behalve
heruitgaven is er ook één origi
nele, Body and Soul. Niet lang
voor zijn overlijden werd Meijer
naar de studio van Dureco ge
haald om met door hem zelf
uitgezochte begeleiders een
reeks nummers vast te leggen.
De 78-jarige mocht ook het re
pertoire kiezen. Ook nu bleek
zijn originaliteit: naast de twee
doorwrochte muzikanten Jac
ques Schols (bas) en John En
gels (drums) koos hij vibrafonist
Frits Landesbergen.
Zeker gezien de leeftijd van de
topmusicus is het een verras
send overzicht geworden van
wat Johnny Meijer allemaal
mooi vond. Het titelnummer is
het langste van de 16. Verder is
een mengsel van tophits als The
Girl from Ipanema of China
Boy, nummers uit de negro-tra-
ditie (Lonesome Road), van El
lington Don't get arounden
Earl Hines. Meijer tovert het tot
een heel eigen soort muziek,
swingend en jazzy. Zijn eigen
compositie Bagpipe Boogie ein
digt als een doedelzak; in zijn
bewerking Modern Bach horen
we overweldigende orgelklan
ken. De drie begeleiders maken
zich vol eerbied ondergeschikt
aan de oude meester en zo hoort
het ook. (Dureco)
FRANS OUDEJANS
Omslag van het boekje.
Door Jace van de Ven
Je moet nogal 'nen dieke nek' hebben om een boekje over het
Antwerps dialect, een dialect dat je zelf niet spreekt, af te
durven kraken. En dat terwijl een caféganger, een echte
Sinjoor, die je het boekje liet inkijken, je verzekerde dat er
heel grappige uitdrukkingen in staan en dat hij het zeker zou
aanschaffen. Maar wat je moet je dan als journalist, als je
eerlijk meent toch iets onder handen te hebben dat niet deugt?
Je baseert je oordeel natuurlijk
niet helemaal op niets. Er zijn de
laatste jaren nogal wat boeken
over dialect verschenen, al dan
niet met veel pretentie. Weten
schappelijke of volkse verzame
lingen van streekeigen woorden
en uitdrukkingen. Een heel leuk
exemplaar is bijvoorbeeld 'Dè's
Biks' van Jan Naaijkens over het
Hilvarenbeekse dialect.
Het boekje met Antwerpse woor
den en Antwerps idioom ver
scheen in heel België en Neder
land tegelijk. Terecht waar
schijnlijk, want als er één dialect
buiten zijn gebruikersgebied be
kend is dan is het wel het 'Ant-
waarps'. Er zijn Antwerpse lied
jeszangers en theatergroepen,
Antwerpse televisieseries en
zelfs -uit het begin van deze
eeuw - een grammatica van het
Antwerps. Tel daarbij de 'Ollan-
ders' die het Antwerps met har
de 'ch' trachten te imiteren en de
meutes Hollandse toeristen die
dagelijks de Scheldestad bezoe
ken en van wie een deel denkt
dat daar alles mag, en je doel-
Hilversum (anp) - De Tros heeft
Fred Bakker (52) benoemd tot
opvolger van Cees den Daas,
directeur televisie en radio. Hij
zal in het voorjaar van 1994 de
taken van Den Daas overnemen.
Bakker was tot begin jaren tach
tig hoofd pr en pers van de Tros.
Daarna werd hij directeur van
het Genootschap voor Reclame.
De afgelopen jaren was hij actief
als communicatie-adviseur en
interim-manager in het bedrijfs
leven en de zakelijke dienstver
lening.
FILMS
GOES
- Grand Theater
14 u, junglebook.
20 u. Cliffhanger.
HULST
- De Koning van Engeland
14 u. Bambi.
20 u. Cliffhanger
20 u. Falling down.
14 en 20 u. Loaded weapon 1.
20 u. The assassin.
20 u. Alive.
TERNEUZEN
- Luxor Theater
14 u. Junglebook.
VLISSINGEN
- Alhambra 1
14 en 20 u. Cliffhanger.
- Alhambra 2
14 u. Bambi.
20 u. Falling down.
- Alhambra 3
14 en 20 u. Oeroeg.
- Alhambra 4
14 u. Stay tuned.
20 u. Alive.
ANTWERPEN
- Rex - 12, 14. 16.30, 19 en 21.30 u.
Falling down.
- Rex-Club 12, 14, 16.30, 19 en
21.30 u. Splitting heirs.
- Odeon 1 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Sommersby
groep bestrijkt zowat de hele
Benelux.
Volgens het woord vooraf zijn de
lemma's opgebouwd uit tref
woord, uitspraak, betekenis, ver
taling. Dat klinkt heel mooi,
maar als dat dan resultaten op
levert als 'balatum (ballatoem)
vloerbedekking (soort linoleum)'
of 'chambrette (sjambret) klein
slaapkamertje op een slaapzaal
(van een kostschool) dat afgeslo
ten is met een gordijn' of zelfs
'stoeltjeszetster, oude vrouw die
de stoelen in de kerk rechtzet'
dan heeft dat toch met typisch
Antwerps niets te maken. Ik
denk dat de vrouw die de stoelen
in de stadsfeestzaal rechtzet,
niet anders zal worden genoemd.
Zeveren
Een woord als stoeltjeszetster
heeft dan nog te maken met een
plaatselijk kerkelijk gebruik,
maar wat moet ik met woorden
als 'sunlightzeep', 'op zwier
gaan', 'zeveren', 'spuit', 'pikken',
'pas', 'pensionaat' of 'nagel', die
op een enigzins Antwerpse uit
spraak na - maar welke streek
heeft zijn eigen tongval niet -
precies hetzelfde betekenen als
overal elders.
Ook de Antwerpse uitdrukkin
gen die in het voorwoord van het
boekje aangekondigd worden,
zijn slechts mondjesmaat te vin
den. Ik herinner mij van mijn
vele bezoeken aan Antwerpen
vaak veel typerender gezegdes
gehoord te hebben dan ik in het
zakwoordenboek tegenkwam.
De indruk die na het doorblade
ren van het boekje blijft hangen
is dan ook: onvolkomen, opper
vlakkig en onvolledig en een
mooi dialect als het Antwerps
onwaardig.
Claire van Putten: Antwerps Zak
woordenboek. Uitg. Nijgh Van
Ditmar/Dedalus, prijs 19,90.
-Odeon 2 •- 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Mad doc and glory.
-Odeon 3 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Alive.
-Odeon 4 14, 16.30, 19 en 21.30
u. The distinguished gentleman.
-Quellin I 14, 16.30, 19 en 21.30
u. The piano.
-Quellin II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Super Mario Bros.
- Quellin III - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. 3 Ninjas.
-Metro I 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Loaded Weapon 1.
-Metro II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Indecent proposal.
- Sinjoor - 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Dragon.
- Ambassades Club 1 - 14, 16.30,
19 en 21.30 u. Jennifer 8.
- Ambassades Club 2 - 14, 16.30,
19 en 21.30 u. Pet sematary two.
Anfbassades Club 3 - 14, 17.15 en
20.30 u. Scent of a woman.
-Ambassades Club 4-14, 16.30,
19 en 21.30 u. Hellraiser 3,
BRUGGE
- Complex Zwart Huis
14.30 u. Bambi.
14.30 en 20 u. Alive.
20 u. Falling down.
14.30 en 20 u. The favour, the
watch and the very big fish.
- Mending
20 u. Indecent proposal.
- Van Eyk
14.30 en 20 u. Loaded weapon 1.