Rottei
OVERIGENS «L JH
Blauwhelmen voor Somaliërs bewijs van eigen onvermogen
'Nieuwe' Bill Clinton kan opnieuw van nut worden voor de VS
Biesheuvel: 'We zijn niet van die geslaagde dekolonisators
DE STEM B
de Stem-
Nederland t
JAGUAR
Attali exit
Vuil
Civiele process»
de stem
ACHTERGROND
zaterdag 26 juni 1993
oestem
'BVD wist van af
toen HET DUIDELIJK WAS dat
van de Europese Bank voor V
(ebrd) Attali tot de veelbege
geroepen, werd zijn doopceel g
beeld op van een briljante worka
diverse terreinen.
Wie vandaag de
dag van de goe
de, oude tijd
spreekt, weet gewoonlijk wel
dat hij daarbij de schaduwen
vergeet die over het dagelijk
se leven vielen en dat hij ei
genlijk alleen het licht memo
reert dat getemperd over de
voorbije jaren ligt. Terecht
heeft de helaas wat in de
verdrukking geraakte, grote
Franse romancier Frangois
Mauriac opgemerkt, dat de
vergetelheid groter dienst be
wijst aan het hart dan het
geheugen bewijst aan het ver
stand. Verdriet slijt gelukkig,
tranen worden vroeg of laat
gedroogd. Verworven kennis
ligt voor ieder gebruiksklaar
opgeslagen in computerbes
tanden, zonder de geur van te
raadplegen stoffige folianten
en het gewicht van loodzware
naslagwerken. Maar het hart
heeft daar geen deel meer
aan. Dat bewaart, hoe kwets
baar ook, met een telkens
opwellende vreugde die uren
en dagen van weleer waarbo
ven een nimmer gesluierde
zon schijnt te staan.
Op de dag van het schoolreis
je scheen altijd een stralende
zomerzon. Het warme licht
kwam feestelijk door de ra
men de keuken in als moeder
daar al vroeg de verse, geu
rende kadetjes opensneed,
beboterde en met kaas of
omelet belegde om ze daarna,
in vetvrij boterhampapier ge
wikkeld, bij de geribbelde fles
met limonadegazeuse in het
rugzakje te doen, dat even
sterk naar gummi rook als de
donkerbruine onderlegger in
de kinderwagen van mijn
jongste broertje.
Ik mocht op die dag niet mijn
schoolkleren aan, die ik kort
daarvoor alleen nog op zon
dag had mogen dragen, maar
de broek en de geruite bloes
die ik anders pas aan deed als
ik om vier uur weer thuis
kwam en eerst de opgegeven
vragen uit de Grote Katechis-
mus moest leren, zodat ik ten
minste wist waartoe wij op
aarde waren, als ik daarna
buiten mocht gaan spelen.
Bij de schoolpoort stond de
onderwijzer al naast de bus te
wachten, waarop met sierlet
ters TOURINGCAR geschil
derd was. De kapelaan was er
ook al, niet in zijn zwarte toog
zoals anders, maar in een ge
woon pak, alsof hij die dag
geen priester was.
Vanuit de bus zag onze straat
er opeens heel anders uit. We
zwaaiden uitbundig naar onze
moeders die zelfs van de
stoep af kwamen om ons zo
lang mogelijk na te kunnen
wuiven.
Met een plakkerige toffee in
onze mond zongen we van de
blanke top der duinen en het
molentje dat hoog in de wind
stond te malen, terwijl in het
bagagerek boven ons hoofd
de beugelsluiting van een li-
monadefles losgesprongen
bleek te zijn. Wij keken nau
welijks naar de oude molen
die de onderwijzer ons aan
wees of naar het seminarie,
verscholen tussen het groen,
waar de kapelaan voor pries
ter had geleerd.
Schoolreisje
Bij de speeltuin wapperden
driekleurige vlaggetjes. We
bestormden juichend de wip,
de schommel, de draaimolen,
dronken gulzig de ranja die in
grote glazen op een dienblad
werd aangedragen, hadden er
spijt van dat we onze kadetjes
al onderweg hadden opgege
ten. Mijn vriendje had twee
hardgekookte eieren meege
kregen waarvan hij er mij een
gaf. Het eiwit was groen ge
worden.
Op de weg terug waren we stil
van vermoeidheid. Thuis
merkte ik pas dat ik, waar
schijnlijk aan de ruwe zijkant
van de glijbaan, mijn knie had
opengehaald. Die nacht sliep
ik als de reus van een roos uit
het gedicht van Paul van
Ostaijen.
Vorbei sind die schonen Tage
von AranjuezOm leerlingen
te werven wedijveren scholen
tegenwoordig met elkaar in
het aanbieden van meerdaag
se reizen naar het buitenland,
waarbij de jongens en meisjes,
alleen al gewonnen door het
vooruitzicht de se trouver
ensemble, worden onderge
bracht in Parijse hotelletjes,
Italiaanse huurkazernes of
Schotse jeugdherbergen.
Zou die speeltuin er nog zijn?
Of het pannekoekenhuisje?
De vuilnisman voert actie. Hij neemt alleen gesloten containers en
goed dichtgebonden, niet te zware vuilniszakken mee. Wat uitpuilt,
niet te tillen is of los op het trottoir ligt opgetast - dat blijft achter.
Logisch, eigen schuld dikke bult, zou je toch zeggen. Maar zij
noemen het 'Actie'. Dus mag je aannemen dat nog erg veel
inwoners van Nederland zó weinig respect hebben voor degene die
hun afval inzamelt, dat ze hun containers overvol proppen, zakken
tot berstens toe vullen en hun troep los op de stoep deponeren.
Jammer dat zo'n actie maar even duurt. Zij moet pas eindigen als
het burgermansfatsoen tot iedereen is doorgedrongen. (HC)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoon Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda,
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie)
01640-36850, fax 01640-40731
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Afdeling Lezerskontakt ®06-0226116 (gratis).
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Temeuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Temeuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
011.84-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45,
per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginneken-
weg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 17.00 uur
S 076-236442, zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur. f
„We zullen hem echt
arresteren." De
Amerikaanse
gepensioneerde admiraal
J. Howe, de speciale
VN-afgezant in Somalië,
blijft het iedere dag
herhalen, maar steeds
minder toehoorders
geloven dat de VN echt de
Somalische krijgsheer
Aidid in de boeien wil
slaan. Wat zou de
internationale
gemeenschap immers met
de man aanmoeten?
Door Dirk Mellema
OOK DE BRITSE minister Ho-
we geeft geen antwoord op die
vraag, op de suggestie dat de
VN niet echt jacht maakt, dat
de VN de huidige situatie eigen
lijk wel best vindt, reageert Ho-
we met schouderophalen.
Doordat de VN met arrestatie
dreigt, kan Aidid zich niet in
het openbaar vertonen, kan hij
zijn aanhangers bij de talrijke
demonstraties niet opruien. Zou
hij daarentegen echt worden ge
arresteerd, is de kans groot dat
hij een martelaar wordt.
Officieel wil niemand bij de VN
in Mogadishu deze theorie be
vestigen, maar anoniem zeggen
Pakistaanse soldaten dat er
geen patrouilles op zoek zijn
naar Aidid.
Ze zijn daarover wat verbitterd,
tenslotte -is Aidid verantwoor
delijk voor de dood van 25 van
hun kameraden, Aidids mannen
voerden vorige week een laffe
aanval uit op de Pakistanen
waarbij kinderen en vrouwen
als schild werden gebruikt voor
zogenaamde strijders die met
handgranaten gooiden.
„Daar is toch geen verweer te
gen mogelijk," zegt soldaat Jus-
Een Pakistaanse soldaat op patrouille in Mogadishu: 'Bij ons vallen de meeste slachtoffers
omdat wij het straatwerk doen dat veruit het riskantst is'. foto epa
suf, die al meer dan een half
jaar in Somalië is gelegerd. De
Pakistanen waren de eerste VN-
troepen in Somalië.
Wat hen bijzonder hindert zijn
de berichten in de Westerse
pers, dat onder hen de meeste
slachtoffers zijn gevallen, om
dat zij minder getraind zouden
zijn dan hun Amerikaanse col
lega's.
De basis van de 'Yankees' mag
dan gemoedelijker en gezelliger
zijn, ,er is een winkeltje met
goedkope alcohol, vrouwen en
mannen lopen in t-shirts rond,
de sfeer doet enigszins aan die
van de tv-serie Mash denken,
maar als het echt op gevechten
van man tegen man aan zou
komen, dan maken de getrainde
Pakistanen een solidere indruk,
evenals overigens de Fransen en
de Marokkanen.
„Bij ons vallen de meeste
slachtoffers," zegt Jussuf, „om
dat wij het werk op straat doen
en dat is veruit het meest ris
kante. De rolverdeling binnen
de VN-macht komt erop neer
dat de Amerikanen, die vooral
de technologie leveren, veel
meer in helikopters of pantser
voertuigen zitten en dus be
schut zijn."
De taakverdeling vorige week
tijdens de aanval op Aidid en
zijn zogenaamde leger bevestigt
de lezing van Jussuf. Aan de
daadwerkelijke gevechten op
straat, waarbij in feite een hele
wijk van Mogadishu moest wor
den veroverd, namen 500 Paki
stanen, 440 Marokkanen, 200
Italianen, 200 Fransen en 45
Amerikanen deel. De laatsten
verleenden uitsluitend onder
steuning vanuit de lucht met
helikopters en bommenwerpers.
Jussuf daarover: „Volgens ons is
die tactiek bewust zo gekozen,
omdat de hele VN-aktie gevaar
loopt als er bijvoorbeeld 45
Amerikanen zouden sneuvelen.
De Amerikaanse samenleving
zou dat niet accepteren en pre
sident Clinton zou zijn steun
intrekken."
„Vanaf de eerste dag dat we
binnenvielen zijn de Amerika
nen daarom voorzichtiger dan
wij en bijvoorbeeld de Fransen,
die vanaf het begin al harder
wilden optreden, maar niet
mochten van het Amerikaanse
opperbevel. Somaliërs vragen
om een harde aanpak."
De verhouding van de Soma
liërs en de blauwhelmen is in
derdaad ingewikkeld. Zo is
Achmed (23) op de hand van
Aidid, hij heeft vroeger in zijn
leger gevochten, maar Achmed
zijn vader daarentegen is sinds
enige maanden in dienst van de
VN.
De volkerenorganisatie pro
beert de voormalige politie
macht, die vier jaar geleden als
gevolg van de totale chaos in dit
land uiteenviel, weer op te bou
wen. Achmeds vader maakte
daar deel van uit. Hij kreeg van
de VN onlangs weer een uni
form, een jeep, een vuurwapen
en een salaris.
„Voorlopig", zegt hij, „probeer
ik de mensen weer te laten
wennen aan politie op straat.
Erg gemakkelijk gaat dat niet.
Vooral de jongeren -hij wijst
op zijn zoon - zijn zó gewend
zelf de dienst uit te maken, dat
ze zich niets van ons aantrek
ken. We willen de VN om meer
bevoegdheden vragen, we zullen
echt harder moeten optreden
om enig gezag te krijgen; dat
ben ik met de Pakistanen eens."
Achmeds vader die anoniem wil
blijven, meent ook dat de
blauwhelmen al veel eerder met
de harde hand hadden moeten
optreden, zoals ze de vorige
week tegen Aidid hebben ge
daan. Hij zegt dit als zijn zoon
even weg is.
„Ik weet dat veel Somaliërs er
in in hun hart net zo over
denken, maar ze durven het niet
in het openbaar te zeggen, want
het is in feite vernederend te
moeten toegeven, dat er buiten-
laanders nodig zijn om Somalië
weer op te bouwen. De aanwe
zigheid van al die buitenlandse
soldaten herinnert ons iedere
dag opnieuw aan ons eigen on
vermogen. Veel Somaliërs wil
len dat niet accepteren."
„We proberen de goedwillende
Somaliërs voor ons te
werken", zegt VN-woordJ
der Stockwell, „niet e"
politieman, maar ook a
ambtenaren die de samenla
weer moeten normaliseren
hebben bijvoorbeeld ook
journalisten aangenomen
via een radio-station uit?
den."
Zijn woorden worden beves
bij een van de tenten op
campus van de universiteit
Mogadishu, nu een basis van
Amerikanen. Voor de groene
gertent staat een rij van
veer honderd Somaliërs, die
voor een naar binnen
dan een groot pak bankbüjè
krijgen, hun loon als werk
mer van de VN.
Daarmee wordt ook het Som
sche geld weer wat waard.
De VN-bevelhebbers zijn al
van mening dat hun aktie
Somalië te kritisch wordt bi
gend. „Zo slecht gaat het
zegt Stockwell. „Honger wi
er niet meer geleden. Het gri
ste deel van de land is nu vei
maar het zou inderdaad
sommige plekken wel wat be
kunnen."
„Maar vergeet niet, dat wek
der ondervinden van het feit
nog niet alle landen to
troepen hebben gestuurd,
zijn nog duizenden soldaten
Duitsland en India niet
veerd. We hebben die mai
broodnodig. Nu moeten
Amerikanen met 200 marinij
extra uit Kuwayt naar Soi
terugkeren."
De VN-troepenmacht in Soi
lië bedraagt momenteel 18,i
soldaten. Frankrijk met 10I
Italië met 2240, Pakistan
4436, de Amerikanen met
manschappen, zijn de groot
deelnemers. Daarbij zijn niet
meegeteld de 2200 extra m:
niers die de VS deze week
tijdelijke versterking sturen.
j «sterdam (anp) - Neder- Da
V -ij.npf
und telt relatief aanzienlijk het
«jnder verslaafden aan hard 0n
jjjugs dan de meeste andere
Europese landen.
„inkrijk, dat geregeld voorop dru
„t in de kritiek op het liberale rui
Nederlandse drugbeleid, telt deh
,fi50 verslaafden per één miljoen ver
goners; Nederland 1500. slai
yan onze verslaggever
yterdam - De gemeente Rotte
latidse en zes Waalse bedrijven
woordelijk zijn voor het grootst
aan bromide, cadmium, ammo
stroomgebied van de Maas
Het Amerikaanse publiek heeft
het volgens de opniepeilingen
nog niet echt gemerkt maar de
staf van het Witte Huis is er heilig
van overtuigd: president Clinton
is aan zijn 'come back'
begonnen. Wapenfeiten worden
nog niet gemeld, maar de
afgelopen twee dagen zijn ook de
blunders uitgebleven.
Door Mare de Koninck
'He has. bottomed out', zegt een-opge
togen medewerker van het staatshoofd
in het perszaaltje van de presidentswo
ning. 'Uitgebodemd' heet het inder
daad in het Amerikaans.
Na een maandenlange serie politieke
struikelingen en adembenemende in
slikkingen van verkiezingsbeloften,
zou het dieptepunt in Clinton's politie
ke standing zijn bereikt. En zou intus
sen de klim terug zijn ingezet naar wat
nieuwe hoogten van populariteit en
gezag moeten worden.
Het blije geloof in een betere toekomst
valt af te lezen van de gezichten van de
ambtelijke volgelingen van de presi
dent. Op deze zonovergoten ochtend in
de Rose Garden zien ze blakend van
vertrouwen op naar hun voorman, die
daar zijn nieuwe aids-adviseur Kristi-
ne Gebbie voorstelt aan de media. Als
een trotse kloek staat David Gergen,
de onlangs van de Republikeinse te
genpartij overgenomen imago-maker,
temidden van de kudde dienaren.
Toch draagt de werkelijkheid slechts
uiterst ijle aanwijzingen aan voor de
politieke herrijzenis van Clinton. Ei
genlijk is het alleen de recente afwe
zigheid van enorme flaters, die de
indruk moet wekken van herstel. Gis
teravond verstreek de tweede achter
eenvolgende week(!) in de geschiedenis
van het presidentschap-Clinton, waar
in het assertieve White House press
corps geen verbluffende blunders kon
melden. Daarmee was een presiden
tiële prestatie geleverd die in de zich
zelf voedende Amerikaanse nieuwsme
dia als een kleine mijlpaal werd her
dacht. Het staatshoofd had zelfs een
benoeming verricht (Ruth Bader Gins-
burg als lid van het Opperste Ge
rechtshof), die mogelijk de hoorzitting
in de Senaat zal overleven.
Symbolisch voor de dunte van
het argument dat de come back is
begonnen, was de 'overwinning' die
Clinton in de vroegste uren van de dag
van gisteren had bereikt in de Senaat.
Dat machtigste lichaam ter wereld
keurde het economisch herstelplan van
de president na heftige discussie goed
met de miniemst denkbare marge. Er
waren uiteindelijk 49 senatoren voor
en 49 tegen het plan, dat voornamelijk
de inkomstenbelasting voor de rijken
verhoogt. Het staken der stemmen riep
de procedurele bepaling in dat de
voorzitter (geen lid) van de Senaat - en
dat is Amerika's vice-president, nu Al
Gore - in zo'n geval de doorslag geeft.
Dat Clinton's economische geloofsbe
lijdenis, die de kern was van zijn
verkiezingscampagne, zóveel moeite
had om door de volksvertegenwoordi
ging te komen, geeft zwaar te denken
over het zogeheten politieke draagvlak
dat de president nog heeft.
Als gevolg van zijn intussen roemruch
te gretigheid om in antwoord op het
Clinton
geringste verzet compromissen te slui
ten, was de versie die uit de Senaat
rolde al een zwakke afspiegeling van
het orgineel. Zo is een beoogde forse
belasting op alle soorten energie terug
gebracht tot twee cent-per-liter accijns
op uitsluitend autobenzine (die in
Amerika minder dan de helft kost van
wat er in Europa voor wordt betaald).
Bovendien moet het 'deficit reduction
plan' nu nog door wat heet de 'confe
rentie' van Senaat en Huis van Afge
vaardigden. Het Huis had vorige
maand immers een eigen lezing van het
belasting- c.q. snoeipakket, óók nipt,
aanvaard. In de Amerikaanse constitu
tionele traditie moeten de twee Ka
mers van het Congres vervolgens over
een eindversie onderhandelen. In dat
proces, dat de hele zomer in beslag kan
nemen, zouden ook de laatste Clintoni-
aanse aspecten kunnen sneuvelen.
Het is de afgelopen maanden merk
waardig gegaan met Clinton's tuime
ling uit de gratie van het Amerikaanse
publiek. Veel commentatoren in bin
nen- en buitenland hebben hun be
vreemding" üitgêsproken over dë bega
ne fouten en vastgesteld dat de bevol
king van de VS ernstig teleurgesteld is
over de verbreking van zoveel stem
busbeloften.
In werkelijkheid zijn (waren) de mees
te Amerikaanse burgers nauwelijks be
vreemd en al helemaal niet teleurge
steld. Het publiek heeft over het alge
meen laconiek op het media-feuilleton
'Koningsdrama in het Witte Huis' ge
reageerd. De verklaring daarvoor ligt
in de verkiezingsstrijd van vorig jaar.
Toen is Bill Clinton uiteindelijk vooral
gekozen omdat het land genoeg had
van George Bush en twaalf jaren Re
publikeins bewind. Enquêtes ten tijde
van de stembusrace bevestigden dat de
meeste Clinton-supporters weinig rea
liteitszin toekenden aan de idealisti
sche rethoriek van de Democratische
kandidaat, maar dat ze niettemin van
hem gecharmeerd waren en hem als
president wilden. Een electoraat kan
een ingewikkelde persoonlijkheid, vol
ambivalenties, hebben.
De Democratische achterban is ook
bepaald niet doordrongen van de
noodzaak het taaie Amerikaanse be
grotingstekort klein te krijgen met it
gevoelige fiscale drukverhoging en so
ciale bezuinigingen waarmee Clintoi
eigenlijk geheel volgens verwachtin|
na zijn intrede in het Witte Huis vi
de dag kwam. Het gaat thans weerwjj
beter met de Amerikaanse economie er
blijkbaar kan dat dus ook zonder es
bemoeizuchtiger overheid. Clinton)
vergaande compromissen terzake wo:
den wel als politiek beschamend h<
kend, maar in wezen vooral verwt
komd. Wat er in dit klimaat terei
komt van het volgende dure soci:
project - een door Hillary voorbereit
volksverzekering tegen ziektekosten:
is uiterst kwestieus.
Met dat al dringt zich steeds meer
vraag op wat nog de relevantie is vi
het presidentschap van Clinton, i
man die fundamentele economise!
politieke en morele verandering af
brengen in Amerika.
Misschien dat zijn come back all<
mogelijk wordt dankzij de acceptatie
waarvan ook in de Amerikaanse mei"
nu de eerste tekenen zichtbaar wordi
- dat een aanwijsbaar belang er nai
welijks is. Dat als de verheven a:
ties zijn opgegeven, Amerika in
Clinton een 'gewone' president
krijgen, wiens taak niet veel meer li
dan elegant te zijn en met zijn
soonlijke uitstraling - uitvergroot d(
de magie van het ambt - de mensen et
'goed gevoel' te geven.
En een goede publieke 'mood', h<
inconcreet ook, kan wonderen verrii'
ten. Waarmee zo'n opnieuw (door Da
vid Gergen) 'uitgevonden' Bill Clintor
toch weer wél van groot nut kt'
worden voor de Verenigde Staten-
pat is het resultaat van de eerste
steekproef aan metingen van
(trvuilende stoffen in het Maas
tater in het kader van het Rot
terdamse plan Project Onder
soek Maas (POM).
Dat project moet uiteindelijk
uitmonden in civiele processen
tegen Maasvervuilers, die niet
bereid zijn hun lozingen dras
tisch te verminderen. Twintig
miljoen aan schadevergoeding
staat op het spel. Aan het eind
van de zomer volgt een tweede
meetronde.
Nee, we noemen geen namen
roept' zegsvrouwe Trix Verhulst
van de Rotterdamse Dienst ge
meentewerken voor de vraag ge
steld is. „Dat is onderdeel van
onze policy, want we willen niet
meteen bedrijven aan de schand
paal nagelen, maar ze eerst op
hun verantwoordelijkheid wij
zen en ze de kans geven om hun
loos-gedrag te veranderen. Dat
heeft tenminste goed gewerkt bij
de vergelijkbare actie POR, Pro
ject Onderzoek Rijn, waaruit
verschillende convenanten zijn
voortgekomen".
Dertig keer
Gemeentewerken Rotterdam
heeft de meetresultaten voorge-
leg
vei
de
pe
be
he|
Vo
tv
eej
nd
eej
ve
bij
ni'
E)
vc
Wi
m;
ov
ni
fo
te
(ADVERT!
Jaguar Centre Breda B.V.
Tuinzigtlaan 22
4814 JE Breda
Tel. 076-14 30 07
Curagaose politici weten
mr. Barend Biesheuvel nog
steeds goed te vinden. Nog
immer is hij een
hooggeschatte raadgever
van velen in de Caraïbische
samenleving. Oud-premier
Biesheuvel, van 1963 tot
1967 minister van
Antilliaanse en Surinaamse
Zaken, voormalig
Koninkrijksadviseur.
Verknocht aan de eilanden
die hij als zijn broekzak
kent. Zijn leeftijd (72) heeft
noch zijn indrukwekkend
fysiek noch zijn analytisch
vermogen aangetast. Hij
hekelt Tweede Kamerleden
die 'haast' en 'maatregelen'
roepen en neemt het op
voor Curagao, dat 'tijd
moet krijgen om zijn
geweldige potenties waar
te maken.'
Door Max de Bok
Zo kennen we hem weer, de
Biesheuvel die als geen ander
kon schamperen. Hij heeft het
nog niet verleerd. „Die Wieben-
ga's en Krajenbrinken, die
strijdlustig uitroepen: 'nu moet
het maar eens afgelopen zijn',
die haast, altijd weer die
haast."
Nee, dan Lubbers. Die heeft in
zijn verklaring bij aankomst op
het eiland donderdagmiddag de
goede toon getroffen, vindt de
oud-premier. „In maart heeft
Ruud met dreigende uitspraken
over Nederlands ingrijpen de
mensen hier aan het schrikken
gebracht. Dat heeft gefunctio
neerd. Maar nu hield hij een
genuanceerd verhaal, dat ook
bij Liberia Peters goed is geval
len. Ruud heeft ruimte gescha
pen om de dingen in de tijd uit
te smeren."
Wie in verband met de Antillen
Lubbers zegt, zegt ook Hirsch
Ballin. De oud-premier aarzelt
geen moment om zijn visie op
'de missionaris, zoals ze hem
hier noemen' te geven. „Hirsch
Ballin is niet zo'n geweldige
man om compromissen te slui
ten. Hij heeft grote kwaliteiten,
maar om in een voormalig kolo
niaal gebied zaken te rege
len...dat is verbonden met en
het aanvoelen van de sfeer in
dat gebied vereist."
Volgens Biesheuvel houden Ne
derlandse politici in hun ver
houding tot de Antillen vooral
met'twee dingen te weinig reke
ning.
„Onderschat de taalbarrière
niet. Het Nederlands is voor de
meeste politici hier tweede taal.
Ik heb eens uren nodig gehad
om Neil Oduber van Aruba uit
te leggen dat integratie verder
gaat dan coördinatie. Het twee
de punt waarvan de invloed
wordt onderschat is onze ratio
naliteit. Je kunt hier geen zaken
tot stand brengen, alleen maar
vanuit onze strikt calvinistisch-
katholieke Noordzee-mentali-
teit."
De oud-premier vindt dat de
huidige problemen in de relatie
tussen Nederland en de West,
bezien moeten worden in het
licht van de afrekening met ons
koloniaal verleden.
„Het Indonesisch probleem
hebben we niet goed kunnen
oplossen, Suriname hebben we
de onafhankelijkheid ingejaagd,
Nieuw-Guinea is een drama ge
worden. We zijn niet van die
geslaagde dekolonisators. Het is
waar dat we, ook ik, lange tijd
uit een soort schuldgevoel over
ons koloniaal verleden onafhan
kelijkheid hebben gezien als de
enige juiste aflossing van die
schuld. De Antillen willen nu
binnen het koninkrijk blijven.
Dat lijkt me wijs als je naar
Suriname kijkt. We hebben nu
de kans om de problemen rede
lijk te regelen. Maar als we dat
haastig willen doen, dreigen we
weer brokken te maken. We
hebben hier met trotse mensen
te doen. De Curagaoënaar is
trots, Maria Liberia is een trot
se vrouw, Don Martina een trot
se meneer. Wie, zoals de Ka
merleden doen, hqt mes op tafel
legt, kwetst die mensen in hun
trots. Neem de drugcriminali
teit. Ze is hier niet erger dan in
Nederland al is de invloed van
de drugmaffia hier gevaarlijker.
Het steekt de politici hier dat
onze politici zo eenzijdig de
nadruk leggen op dat probleem
hier. Natuurlijk, het is een ern
stig probleem dat we samen
moeten oplossen."
Biesheuvel erkent ten volle dat
een aantal vraagstukken fors
moet worden aangepakt. Maar,
profeteert hij, dat lukt niet voor
1 januari. „Het lukt ook niet
door hier 25 Kabna-ambtenaren
(het ambtelijk apparaat voor de
minister van Antilliaanse en
Arubaanse Zaken, MdB) naar
toe te sturen."
De oud-premier neemt de ver
dediging van Curagao op zich.
„Dit eiland is niet het slechtste
in de Caraïbische regio. We
moeten er rekening mee houden
dat de dingen hier nu eenmaal
langzamer gaan. In Spanje, ja
zelfs in België, betekent manaa
al morgen. Kim je nagaan wat
dat hier betekent. Als we Cura
gao de tijd gunnen, kan het
denk ik hier heel goed gaan.
Curagao heeft een unieke ha
ven, die het uitstekend doet.
Het toerisme heeft, als is het
nog zwak, prima mogelijkhe
den. De financiële infrastruc
tuur is goed. Ze beschikken
over eenzelfde handelsmentali-
teit als wij, er is een unieke
relatie met de EG."
„Corruptie? Natuurlijk, die is
er, maar er lopen ook vele eer
lijke mensen rond. En corruptie
kun je niet met een donderpreek
vanuit de Leidse universiteit
uitbannen." Biesheuvel duidt
op de vijf-voor-twaalf rede die
minister Hirsch Ballin onlangs
in Leiden hield. „Weet je wat de
Amigoe naar aanleiding van die
rede schreef? Het is hier zes uur
vroeger dan in Nederland; we
hebben dus nog alle tijd."
In zijn apologie van Curagao
neemt Biesheuvel en passant
ook het belang van Nederland
mee. „Bij alle terechte kritiek
moet u ook realistisch het grote
belang dat Nederland bij deze
regio heeft, meewegen. De An
tillen vormen voor Nederland
een opstap naar Midden-Ameri-
ka en verder. De KLM-lijn op
Curagao is een van de weinig
winstgevende lijnen. Al de grote
financiële instellingen en verze
keringsmaatschappijen zijn hier
vertegenwoordigd. Hier liggen
grote Nederlandse commerciële
belangen. Er worden hier goede
zaken gedaan."
Het pijnpunt ligt voor Biesheu
vel in de zwakke politieke in
frastructuur. „Het land wordt
politiek gezien niet goed be
stuurd. Opvolgers voor de hui
dige generatie politici ontbre
ken. Veel jong talent zit in Ne
derland of wü de overstap van
het zakenleven naar de politiek
niet maken. De politieke partij
democratie is zwak ontwikkeld.
Net zoals in België is de politie
ke cultuur hier er een van: ik
wil je wel helpen, maar dan
moet er iets geregeld worden."
Tegen zijn Curagaose vrienden
zegt Biesheuvel keer op te
dat ze zich niet zo defensii
moeten opstellen. „Ik wijs h®
op het grote verschil in toonzet^
ting tussen de stukken die L®-
bers produceerde tijdens
maartconferentie en het
memoire dat hij ter voorberei
ding van de nu lopende f
sprekken schreef. Jullie hebbe
al heel veel bereikt, houd ik M
voor. De opstelling van Lubber
is minder strak geworden;
souplesse heeft hij opgebrf"
Het is nu een kwestie van r
lijk onderhandelen om de nog
resterende geschilpunten weg tj
werken. Deugdelijkheid van F
stuur, rechtsbescherming
de burgers, het zijn zaken j
jullie in de eerste plaats zelf'
hand moeten nemen." j
Van haast wil Biesheuvel ni
weten, maar hij vindt het"
van groot belang dat er voor 4
januari duidelijkheid komt.
wederzijdse wantrouwen wer
schadelijk uit.
In de visie van de oud-pre®
is er maar één in staat de omJ
handelingen met de Antillen
een goed einde te brengen, ij
opvolger in de lange lijn: „L
bers bij uitstek, maar dan m
hij zich wel realiseren
niet punt 75 op zijn agenda m
zijn. Het hoort bij de eerste I
agendapunten. En de Ka®e I
den moeten Lubbers niet I
de voeten blijven lop® I
hun confrontatiepolitiek v 1
te zetten."
Den Haag - De Binnenlandse Vei
januari 1992 geweten hebben dat
anti-militaristische actie op til was.
3 februari van dat jaar wer>
vliegbasis Deelen, waarbij acht helil
Dat de BVD wist dat er iets s
Wageningse groep van luisteraars
'Wie niet weg is is gezien', dat dezer
Dit afgeluisterde gesprekken leidt c
de aanslag al in Wageningen actief \i
Maar er waren grote twijfels of
om een organisatie als de Europf
Ontwikkeling van de grond te
'emand, met veel gevoel voor pt
[isch genie.
waren voldoende serieuze 1
'eenmalige Nederlandse minis
We9ing van die kandidaten is n
omdat president Mitterrand na
yankrijk de benoeming van zijn 1
Attali heeft nooit waar kunnen
{•as. Vanaf het moment van zijn
De Franse president van de Oo
op door zijn buitensporige i
Pnvé-vliegtuigen, dure etentjes
•an bijzonder kostbaar marmer
'Peest in het oog lopende zaken
Pabank tot nog toe niet bijster ve
Attali overleefde de eerste scha
^misters van Financiën van de
o.Un openlijke afkeuring uit over
o»sten zijn vertrek (nog) niet. De
merkwaardige handel en wande
Positie van Attali was te zeer aa
om de eer aan zichzelf te houde
Pe affaire Attali staat niet op
oeiangrijke functionarissen, wo
eiten gekeken. Politieke redene
,an de grote broers in de EG -
nest uitpakken, bewijst de zaa
i
