e beste vriend van de kok
MODE visie
lessen: Van venijnige kleintjes tot vervaarlijke zwaarden
.jrrit
lejozige
axel
te keuze van Boris Sipek in het International Design Yearbook
a7
ilsche beveiliging
Sluiper verdrietig.
Afscheid van zwembroek
CONSUMENT
PORT
Imerfeest in
igt 4500 op
Amnesty-afdelii
houdt actie
voor Tsjaad
JfiJÏI Beveiligd'
instaggL.
WIJZER
Gevulde hoedjes
Geen medische rubriek
MAANDAG 21 JUNI 1993
de
as
an
an
:en.
:er-
lor-
erk
hen
Een
met
een
i in
-ge-
ffer
dak
van
tuig
ijfs-
5:
aart;
snd-
stics
ster-
12:
h verband met illegaal kaml
leren. Na betaling van f^jjl
I /erden zij doorverwezen n
en camping in Breskens.
Snelheidscontrole
Jreskens- Op de WestlanmJ
veg te Breskens werd zater F
lag tussen 13.00 en 15.00 uliIL
^en controle op de maximura.[
nelheid gehouden. jwJ|
oertuigen reden te hard. Terl
ilaatse mag 80 kilometer ge.
reden worden. De hoogstel
bnelheid bedroeg 113 kilome.l
er per uur. In totaal passeer J
|den 55 voetuigen de snelheids!!
iwagen.
[Vernieling
Ischoondijke - T. uit Schoon-1
dijke deeid aangifte van ver-l
nieling c.q. poging tot diefstal
in zijn winkel aan de Wil.l
lemsweg. Zijn winkelruit wenl]
zaterdagnacht vernield. Er is
een buurtonderzoek ingesteld
naar de daders.
- De Warande, 13.30 uur bingo
ZUIDDORPE
- Café 't Gemeentehuis, 14.00 aurl
kermisschieting.
SAS VAN GENT
- De Roselaer, 14.00 uur kaartin
KOEWACHT
- Café 't Hoekske, 15.00 uu
schieting.
Izomerfeest, dat zaterdag op i
p rooms-katholieke basisschol
werd gehouden, is weer enon
draaien, werd er een brutr
brengst behaald van 4500
den. Na aftrek van kosten z
waarschijnlijk ruim 2500 o«
blijven om activiteiten voor
leerlingen te organiseren, of
andere benodigdheden aan
schaffen.
De uitslagen. Sjoelen: 1. Jeroen,
Pooter, 2. Joop Maas, 3. Pc
Groosman. Video-raadspel; 1. Er
van Daelen, Annabel van Voren
Riet van Looij. Koemeiken: tot]
met 10 jaar: 1. Roy Verstraten,
Marvin Boogaard, 3. Koen van^
Voorde. Vanaf 11 jaar: 1. Hans F
mens, 2. Robert de Jager, 3. All
Engels. Raadspelletje bouwsten
1. Mieke Verbeke, 2. Lieveke v]
Vught, 3. Carla Claeys. Doelsch
ten: tot en met 12 jaar: 1. Maij
Verbrugge, 2. Toby Groosman,
Paul van Heemschoot. Vanaf
jaar: 1. Ben van den Hemel,
Martijn de Wilde, 3. Carl Po{
Kopak-raadspel: 1. Ingrid Cauw
2. D. Geervliet, 3. Marion vj
Vooren. Darts: meisjes: 1. Danif
Taelman. Jongens: Kris de Smit.
Hulst - De afdeling Amne
International Oost-Zeeut
Vlaanderen doet actief
met de actie om het ge
tegen mensen en de sche
ding van de mensenrechten I
Tsjaad te stoppen.
De actie bestaat uit het sti
van brieven met kopieën vani
14-puntenprogramma ter vc
koming van 'verdwijningen' M
de president en minister-pr
dent van Tsjaad. De actie du*
tot eind augustus en wil d
einde brengen aan de spiraal'
geweld en tegengeweld.
een woordvoerder van Amne
laaide de hoop op in decemn
1990 bij de machtsovername.
De regering beloofde een ei'
te maken aan de schending
de mensenrechten. Deze belo
is echter niet ingelost. Amne
vindt dat er een onderzoek
komen en dat de overtreders
de wet berecht moeten worde
De actie is in Nederland in af
van start gegaan en nu is1
resultaat al duidelijk. Het optj
den van de Republikeinse ga"
tegen ongewapende burgets.
onderzocht en de troepen H
verantwoordelijk gesteld,
overgangsregering heeft g«
geerd. Ze laat weten dat
maatregelen zal nemen. De
roep van Amnesty is dus doo
Tsjadische regering gehoord
De Zeeuwse Amnesty-werKS
pen gaan door met deze a :t
de hoop dat het zal W®?
aan de verbetering van dem
senrechten in Tsjaad en aa
berechting van de daders.
Voor inlichtingen kunnen
langstellenden contact opn
met H. Smulders, Oudepo»e'
weg in Zuiddorpe.
VERTENTIE)
Erkend
Uneto
mes is de beste
:nd van een kok, of
te nu een amateur of
jprof is. De winkels
toen de laatste tijd vol
«tl messen in alle maten
Loorten, van venijnige
Lintjes tot vervaarlijke
Larden. Kenners vin-
La het officemesje, een
Leterde uitgave van
L aardappelschilmesje,
jgoluut onmisbaar.
LtAnna van der Burgt
Lkengeluk hangt sterk samen
het gebruik van goede,
jrne messen. Dat zijn in de
Cel niet de goedkoopste uit het
bod Als de bijsluiter 'vaat-
Lsiachmebestendig' vermeldt,
ijlt iets om maar het beste
Leien, want geen enkel mes is
Lat bij machinewas.
mes in het vaatwater laten
i is zo ongeveer de ergste
jje die men kan begaan:
«gevaarlijk omdat je er per
Epiluk in kunt grijpen en slecht
mes, zeker als het heft
l ((klonken.
"igoed mes is de vriend van de
uteurjkok. Het verwoest het
Fisel niet, omdat het moeite-
L glijdend door de materie, de
iste plakjes en de mooiste
ïjijes en lucifertjes snijdt.
of te nimmer legt men de
Egers. die de peterselie op zijn
ais houden, plat neer. Kootjes
binnen buigen is de bood-
fcap voor de kok die onge-
nden aan de laatste gang wil
tewien.
trvaring
Ik komt een amateurkok aan
fi( keukenmessen? Een dag
winkelen helpt, advies
i ervaren kok helpt, maar
F allerbeste is de eigen erva-
k. Die kan men bijvoorbeeld
pioen bij de zuivelkeuken, die
iwordig Kookook heet.
feouw Henny de Rooij van de
Hemse Kookook die terloops
stag maakt van 'onze curussen
rijtechniek', raadt beginners
irits twee messen aan: het
ptemesje en het koksmes.
raad geeft meteen al
Lichting aan de door reclame
pejaagde consument, die is
sa geloven dat je met min-
i twaalf messen nog maar
tatgerust bent. Twee dus.
tl officemesje is een soort
anusje van alles, het Duitse
tal ervoor 'Allzweckmesser'
f wat erg optimistisch, maar
Pb wel de grote praktische
Ntbaarheid ervan aan.
Jtor uien en het kleine spul,"
1 De Rooij. Met het koksmes
Ja je onder meer handig julien-
■tabrunoise snijden, dus luci-
Wunne reepjes wortel, prei en
pkselderij voor een bedje
Goede, scherpe messen, dat
zijn in de regel niet de goed-
kooptste in het aanbod.
FOTO WOUT VAN ASSENDELFT
onder de vis en kleine blokjes
groente voor verfijnde soep.
Vrouwen blijken de voorkeur te
geven aan een niet te groot koks
mes, zeg maar van 20 centime
ter.
Als eventueel derde mes noemt
de Kookookdeskundige een vis-
fileermes. Aanschaf ineens van
een gevuld messenblok raadt ze
af. Er zitten altijd wel messen bij
die jé niet zo (lekker in de hand)'
liggen. Het blok zelf is wel nut
tig voor het opbergen. Nooit in
de lade leggen, dat is gevaarlijk
en kan de messen beschadigen.
Er zijn ook magnetische strips
waaraan de messen gedwee blij
ven hangen.
Fagel
Tijd voor het oordeel van de
beroemde kok. John Fagel in
Amsterdam vindt het officemesje
onontbeerlijk voor bijvoorbeeld
champignons en tomaten. „Daar
kun je absoluut niet buiten."
Voorts een visfileermes. „Nee,
niet voor het vel, dat haal je er
met duim en wijsvinger af." Een
trancheermes om biefstukken te
snijden en een lang mes met
bobbeltjes om vette dingen, zoals
ham, spek en gerookte zalm in
dunne plakjes te snijden. Hij
loopt even weg om de lengte van
zijn koksmessen te meten; het
blijkt om exemplaren van 19 en
24 a 25 centimeter te gaan, die er
uit zien als 'een rechthoekige
driehoek.'
Stevig Duits kwaliteitswerk om
te hakken en te snijden. Verder
zou een amateurkok naar zijn
idee gebaat zijn met een goede
getandige vleesvork en een
paletmes, dat is een soort buig
zaam parmekoekmes. Jazeker,
geeft hij toe, hecht een kok zich
aan zijn mes.
Chef-kok Peter Koehn van de
Karpendonkse Hoeve in Eindho
ven raadt de hobbykok een klein
koksmesje van 20 centimeter
aan. „Niet te kolossaal en goed
hanteerbaar." Ook hij zweert bij
het officemesje en vindt boven
dien een zaagmes voor brood
heel geschikt, als het fijn gekar
teld is, zodat je er ook een
sinaasappel of een grapefruit
mee kunt snijden.
Wantrouwen
Thijs Vossen, houder van de
Gouden Garde uit Eindhoven,
bezit zo'n 25 messen, waaronder
een paar dezelfde. Hij geeft hoog
op van de voortreffelijkheden
van het officemesje, wijst even
op het bestaan van 'batters' (van
het Franse battre=slaan) „zware,
dikke, grote messen waarmee je
een hele kip kunt vierendelen".
Hij heeft uiteraard koksmessen,
fileermessen.
Een goed mes hoef je niet steeds
te slijpen, maar je moet het wel
vaak aanzetten, ontbramen met
een aanzetstaal. Als je een 'laser
mes' of 'wondertandjes' tegen
komt, is enig wantrouwen op
zijn plaats. Met die ribbeltjes
messen kun je 'misschien een
tomaat doorzagen.' Hij koopt
zijn messen op beurzen, in de
betere huishoudzaken en in de
ijzerwarenwinkel. Er zijn veel
goede messen, vindt hij. Oude
types 'blijven staan' als je ze
even neerlegt (als iemand je
roept of omdat je even een krop
sla wilt pakken), nieuwe types
met hun ronde achterkant vallen
om zodat je er niet in kunt
grijpen. Hol geslepen messen
zijn flutmessen, vindt hij.
Vossen slijpt messen op een
zachte zandsteen langzaam met
water. Met draaiende bewegin
gen op een oliesteentje gaat ook
goed. De hobbykok heeft een
officemes nodig. „Een verbeter
de uitgave van het aardappel
schilmesje, met een handvat
hoger dan het snijgedeelte en een
rechte onderkant, zodat je er
heerlijk hakkend mee kunt snij
den." Verder een universeel
koksmes, een soepel fileermes,
een vismes, een ham- of zalmmes
en een broodmes.
Winkel
Aldus theoretisch gesteund stap
pen we naar de winkel. De Bij
enkorf heeft onder meer drie
series Sabatiermessen waarvan
het koksmes van 20 centimeter
83,90 gulden, 84,90 of 47,90
kost. Officemesjes beginnen bij
plusminus 10 gulden, een betere
kwaliteit officemes gaat naar
49,90 gulden. Een koksmes van
25 centimeter kan op 99 gulden
komen, een eenvoudig aanzet
staal op 32 gulden, maar een
Sabatier aanzetstaal op een
bedrag tussen de 50 en 60 gul
den.
De verschillen zitten hem bij de
messen in al of niet geklonken
heft, een alumimium manchet
om de krop (het gedeelte tussen
heft en lemmet) en het kunstof
heft uit één stuk. Het broodmes
dat alleen in de goedkope serie
voorkomt kost 57 gulden. Bij
Blokker ligt een hakmes van
Solingen roestvrij edelstaal voor
29,90. Er zijn Gero produkten
zoals een uitbeenmes van 9,95
gulden, een vleesmes van 19,95
gulden en een schilmes van 7,95
gulden.
Een gerenommeerde fabrikant is
Zwilling Henckel, dat gereed
schap van topkwaliteit levert.
Met bijbehorend stevig prijs
kaartje. Een onverwoestbaar
messenblok met zeven messen,
een aanzetstaal en een huishoud-
schaar van Zwillings eerste kwa
liteit kost 599 gulden, een iets
eenvoudiger uitgave ongeveer
100 gulden minder.
p Jetty Ferwerda
International Design
torbook is weer uit. De
te aflevering alweer, die
1993. Deze unieke
tebijbel bevat een selec-
Rn hedendaags design op
gebieden: meubels, ver-
g. tafelaccessoires, tex-
andere produkten die
f%lopen achttien maan-
"kct licht zagen.
t bevat ontwerpen van
ijwieden als Philippe Starck,
l!w Sottsass en Achille Cas-
I*, maar ook werk van
PM onbekende ontwerpers
studenten. Opvallend is de
aanwezigheid van nieuw-
1 Massimo Iosa Ghini.
Elk jaar vraagt de redactie een
toonaangevende ontwerper uit
zo'n duizend artikelen zijn per
soonlijke keuze te maken. Dit
jaar was de eer aan de in Neder
land woonachtige architect en
ontwerper Borek Sipek.
Sipek zegt in een inleidend
interview een beetje teleurge
steld te zijn in het aanbod, hij
miste een echt nieuwe benade
ring. Alles wordt zo eenvoudig,
stelt hij, teruggebracht naar de
essentie. Als verklaring voert hij
niet alleen de recessie op, maar
ook een zekere designmoeheid
bij mensen. De afgelopen jaren
wisten ontwerpers van gekkig
heid niet wat ze moesten ont
werpen. Nu verandert dat. Het is
aan de ontwerpers, aldus Sipek,
om nieuwe uitdagingen te zoe
ken.
De Tsjechische ontwerper is kri
tisch. Als het aan hem had gele
gen, had hij voor het boek maar
twintig produkten geselecteerd
in plaats van een paar honderd.
Emotie op het eerste gezicht gaf
bij de keuze de doorslag. Ont
werpen moeten zogenaamde
mythologische eigenschappen
hebben, beweert Sipek.
Dat wil zeggen dat ze op een
bepaalde manier de essentie van
het leven weergeven, onderdeel
van de hedendaagse cultuur zijn,
passen bij een vrije levenstijl en
het functionalisme van zich af
hebben geschud.
van Roberto Lazzeroni voor Cidue.
Wat Sipek opvalt, is dat veel
produkten de gebruiker het
gevoel geven dom te zijn. Een
druk op de knop en alles wordt
voor hem gedaan. De extra
dimensie van een produkt is ver
dwenen, de sterke band met wat
we gebruiken is verwaterd.
Design verliest op deze manier
het contact met de gewone mens,
aldus Sipek. Volgens hem nemen
veel ontwerpers hun werk te
serieus, ze denken dat ze met
hun ontwerpen de wereld kun
nen redden.
Overeenkomsten
De keuze van Borek Sipek ver
toont overeenkomsten met zijn
eigen werk, dat overigens ruim
vertegenwoordigd is in het boek.
Het gekozen design staat duide
lijk op zichzelf, niets is afgeleid
van elkaar. De ontwerpen ade
men een zekere barokke sfeer,
lijken in beweging door de belij
ning en details. Toch stralen de
produkten ook een puurheid uit,
met name door het materiaalge
bruik.
Nederland is goed vertegen
woordigd in het boek. Misschien
wel omdat Sipek veelvuldig in
aanraking komt met werk van
Nederlandse ontwerpers. Ulf
Moritz en Leonne Hendriksen
staan in het boek met hun tex
tiel, Artifort en Pastoe met meu
bels, Marre Moerel met een lamp
en Ninaber, Peters en Crouwel
met bureau-accessoires.
Het International Design Year
book geeft duidelijk de tenden-
zen weer op het gebied van
hedendaags design, zonder al te
trendy te zijn. Het no
nonsense-design komt aan bod,
maar ook de natuurlijkheid en
het objectmatige van veel ont
werpen. Wie bij wil blijven op
het gebied van internationale
vormgeving heeft aan dit boek
genoeg. De 239 pagina's tellende
1 Stoel van Paolo Deganello voor Zanotta.
uitgave bevat niet alleen uitslui
tend kleurenfoto's, maar ook
korte biografiën van elke
genoemde ontwerper.
Borek Sipek e.a. - The Internatio
nal Design Yearbook 1993: uitgave:
Laurence King; prijs: 121,30. Het
boek wordt in Nederland geïmpor
teerd door Nilsson Lamm.
Door Marijke Prins
Sinds enige jaren zijn er een soort mammoetchampignons te
koop. Deze zijn erg geschikt om te worden gevuld. De gevulde
hoedjes zijn lekker als warm voorgerecht. Je kunt ze ook geven
ter vervanging van vlees. Serveer ze dan met in bouillon
gekookte rijst en een salade, bijvoorbeeld van tomaten met ui en
peterselie.
Voor vier personen
Voorbereidingstijd: 30 minuten
Oventijd: 30 minuten
250 gram verse spinazie
16 grote champignons
1 middelgrote ui
50 gram boter
2 oude witte boterhammen
50 gram gemalen Parmezaanse kaas of geraspte oude
kaas
zout en peper naar smaak
snufje nootmuskaat
1 teen knoflook
2 eetlepels verse kruidenkaas (type boursin)
Zet de oven alvast aan op 200 graden.
Deze schotel vereist ettelijke voorbereidende handelingen. Bor
stel de paddestoelen schoon, ontdoe ze van hun steeltjes en hak
die fijn. Was de spinazie, verwijder de steeltjes, dep de groente
zorgvuldig droog en hak deze rauw in kleine stukjes (wie het
zich gemakkelijk wil maken, gebruikt een gelijke hoeveelheid
diepvriespinazie).
Ontdoe de ui van zijn schil en snij hem zo fijn als je kunt. Pel
ook de teen knoflook en hak die in piepkleine stukjes. Snij de
korsten van de boterhammen af en snij deze tot kruim.
Laat de helft van de boter smelten en bestrijk de buitenkant van
de hoedjes van de paddestoelen een voor een met gesmolten
boter. Leg ze op een lage ovenvaste schaal, klaar om te worden
voorzien van de vulling die nu wordt klaargemaakt.
Smelt de andere helft van de boter in een pan en laat de
uisnippers en knoflook sudderen totdat ze beginnen te kleuren.
Roer dan de gehakte steeltjes erdoor en zet het vuur wat hoger.
Blijf goed roeren en laat de massa sudderen totdat het vocht
verdampt is.
Stort dan ook de spinazie in de pan en laat het geheel 1 minuut
sissen totdat de spinazie slap is. Stort het groente/paddestoelen
mengsel in een grote kom.
Meng hier door heen: het broodkruim, kruidenkaas, de helft van
de kaas, zout en peper naar smaak en een snufje nootmuskaat.
Vul de paddestoelen met het mengsel en zet ze terug in de
schotel. Strooi het restant van de kaas over de hoedjes.
Zet de schotel midden in de voorverwarmde oven en laat ze
daarin zo'n 30 minuten staan totdat de bovenkant van het vulsel
en de buitenkant van de paddestoelen goudbruin zijn.
Wegens omstandigheden kunnen we vandaag de medische
rubriek van onze medewerker Jan Paalman niet publiceren.
Door Jetty Ferwerda
In feite zijn mannen net zo
kritisch over badkleding als
vrouwen. Willen vrouwen
nogal eens de nadruk leggen
op het 'afkledend' effect van
badpakken of bikini's, man
nen vinden draag- en zwem-
comfort het belangrijkste. En
dat verschilt van zwembroek
tot zwembroek.
Knielange, wijde surfbroeken
bewegen niet lekker mee bij
een duik in het water, de
broekpijpen bollen immers op
door het water en dat is hin
derlijk. Shorts kennen hetzelf
de probleem, zij het wat min
der extreem. En voor de strak
ke, korte zwemslips en de
zwempakken is niet elk man
nenlijf in de wieg gelegd.
Ondanks zijn eisen aan bad
kleding doet de Nederlandse
man wel het liefst gewoon,
getuige het beeld op een
zomerse dag aan het Noord
hollandse strand. Boxershorts
zijn veruit favoriet, plus de
gewone zwemslips. Er lopen
hooguit een paar durfals rond
met een zwempak en strak
short.
Daar waar vrouwen bijna
jaarlijks hun badkleding ver
nieuwen, lopen veel mannen
liever in dat ene zwembroekje
waar ze al jaren mee doen. En
als het versleten is, willen ze
precies hetzelfde terug. Maar
ja, ook badkleding voor man
nen is (gelukkig) aan mode
onderhevig.
De badmode voor mannen is
dit seizoen enigszins terug
houdend. Klassieke en func
tionele ontwerpen voeren de
boventoon. Materialen als
lycra en katoenlycra zorgen
voor draagcomfort. Er is zelfs
speciaal zondoorlatend mate
riaal, dat de huid gedeeltelijk
beschermt tegen het schadelij
ke UV-B en dat het bruinende
UV-A wel doorlaat.
Meestal is de badkleding ver
sierd met prints, afgewisseld
met grote kleurvlakken. Etni
sche motieven, bloemenprints,
dessins uit oriëntaalse tuinen
met exotische vogels fleuren
menige broek op. Evenals
fresco-achtige dessins, op- en
popart motieven en symbolen
uit de onderwaterwereld.
Zwart en wit zijn nog steeds
de belangrijkste kleuren, maar
neutralen en warme zomertin-
ten komen ook voor.
Zwembroekjes zijn momenteel
normaal gevormd. Tangaslips
en strings worden nog wel
door een bepaald publiek
gedragen, maar de modellen
zijn duidelijk uit de tijd.
Shorts, wielrenachtige zwem
broeken en gewone heupslips
domineren de collecties.
Al jaren proberen fabrikanten
het zwempak aan de man te
brengen, wat maar ten dele
FOTO BIRGIT TIJDINK
lukt. Het model is nog te
extreem. Toch stonden man
nen midden vorige eeuw al
pootje te baden in een zwem
pak. Nou ja, zwempak. Die
sullige, gebreide pakjes met
pijpjes en lange mouwen had
den eerder iets weg van een
kinderlijk hansopje.
Pas in de jaren twintig, met de
aarzelende start van massa
toerisme en een vakantierege
ling voor arbeiders in zicht,
werd badkleding voor mannen
volwassener. Zonneschijn op
de huid was een gezonde zaak,
stelden gezondheidsfanaten
toen vast.
Ontwerpster Coco Chanel was
een van de eersten die zich
moedwillig bruin liet bakken
en zij gaf daarmee de trend
aan. Omdat zonneschijn
gezond werd geacht, moest de
zon ook zoveel mogelijk op de
huid schijnen. Badpakken
werden dus smaller en kleiner,
maar de schouderbanden ble
ven en de man moest in het
bijzijn van dames nog zijn
behaarde borst bedekken.
De zwembroek is pas van na
de Tweede Wereldoorlog. De
komst van de bikini liet het
mannenbadpak en de uit
Amerika overgewaaide shorts
krimpen. De taillelijn zakte en
broekspijpjes werden hoogop-
gesneden. In de jaren zestig en
zeventig barstten mannen
massaal uit hun zwembroek
jes, aangezien de modellen
steeds kleiner werden.
De reactie op deze minimale
badkleding was voor de hand
liggend: alles moest groter.
Grotere broeken, zwempak
ken, kortom de oude stijl her
leefde. Door die diversiteit, is
de mannenbadmode er wel
leuker op geworden. Dat
maakt het voor een man wel
licht gemakkelijker afscheid
te nemen van zijn favoriete
zwembroek.
