and -Dey Aspergeteelt vervuilt Maas DIT HAD VADER NIET VERWACHT j of Sound Vijf nakomelingen in één beverburcht in de Biesbosch Protesttocht ambtenaren door Amsterdam 'Marechaussee moet in Terneuzen blijven' CDA laat plan-Simons bijna helemaal varen IE MAN IAAG... >rtainment Waterwinbedrijf laat al weken geen water meer in spaarbekkens 6Ze hoorden gegilniemand deed iets5 BLACK S, DECKERDE BETROUWBARE KRACHT Fokker 70 aan de man gebracht Premie ww en aaw omhoog MAAR WEER HETZELFDE OF Kli Snelle trein Iwars door ;roene Hart' 1 - Axel >-64307 iag. Merijntje Ieer campagne nderzoek anker vrouwen jfde overval op istagentschap jax polst omario en ijkaard i veel geld aan luizen betaald eer aanslagen Duitsland Laatste soldaten ex-Sovjetunie verlaten Cuba F|. 219,- Fl. 149,- 993 rr^ïum it WOENSDAG 16 JUNI 1993 losse nummers: maandag t/m vrijdag: 1,60 zaterdag: 1,90 133e jaargang II I I I 'tstraat 13 - Axel 01155-61930 rdstraat 92 - Terneuzen 01150-12680 ian onze Haagse redactie )en Haag - De Hoge jnelheidslijn van yusterdam naar Rotter- lam moet dwars door het jroene Hart lopen, vindt Uister Maij (Verkeer). m maakte haar voorkeur fcravond bekend voor de lOS-tv. Het kabinet neemt ia de zomer pas een beslis sen zal dan verschillen- e verbindingen voorleggen oor de inspraakprocedure. [sar verluidt zou ook mnister Alders (Ruimtelijke Irdening en Milieu) voor tander zijn van een recht- treeks traject Rotterdam- unsterdam. Zo'n verbin- ling sluit het beste aan op r ontwikkelingsplannen looi woningbouwlokaties ondom Rotterdam. ENS. In. an in lus lite- pd. ;k- |En jng- ïa- Icht tijd dat lijk- uco. Tel. 01155-61.930 i^EZE KRAMT: f Waag 2 KATERNEN F'wgrond rtenland Ptenland lc°nomie jeurs fPOrt Inland 'ds 'br°gramma's A2 A3 A4 A5 A6 deel B deel C deel D D2 Maij harteloos bezig Van onze verslaggever Werkendam - Voor het eerst zorgen de bevers in de Bies bosch ruimschoots voor nakomelingen. Eén ouder paar kreeg zelfs vijf jonkies. Inclusief de jeugd wordt het totale aantal bevers nu geschat op veertig. Van twee paartjes staat al vast dat zij jongen hebben voortge bracht. Het paar met vijf jongen is uitzonderlijk produktief. Bevers krijgen er gemiddeld twee of drie. Dat zegt R. Koet sier, medewerker van Staatsbos beheer in de Brabantse Bies bosch. Koetsier en zijn collega's houden nog tien andere burchten in de gaten waar mogelijk ook jongen zijn geboren. Nadat de dieren in 1988 bij wijze van experiment in Nederland waren uitgezet, lijken zij nu dan toch voor nageslacht te zorgen. De eerste jaren lieten zij het afweten: pas in 1990 werden de eerste twee jongen geteld en ook in 1991 was het aantal jonge bevers niet hoopgevend, hoewel er toen voor het derde achter eenvolgende jaar een groep bevers uit Oost-Duitsland was gekomen. In dat jaar werd een groot aantal bevers dood aangetroffen. De vraag werd zelfs opgeworpen of de vervuiling van de Biesbosch de bevers toch noodlottig zou worden. In dat geval zou het experiment tot mislukken zijn gedoemd. Vorig jaar kwam er een kente ring. Staatsbosbeheer vond geen dode bevers meer en in drie burchten werden zeven jongen gesignaleerd. Deze herfst loopt het experiment af. Dan maakt minister Bukman van Landbouw en Natuurbeheer bekend of de bevers mogen blij ven. Omdat ze de landbouw nauwe lijks schade hebben berokkend en de dijken met rust hebben gelaten, is de kans groot dat de Biesbosch een grotere beverbe volking krijgt, aldus Staasbosbe- heer. Hoe de bevers dan verder beschermd en in de gaten gehou den worden is nog niet bekend. les-Meer vrouwen in Zeeland tien meedoen aan het baar- tóerhalskanker-onderzoek jirom gaat de GGD-Zeeland oktober van start met een we campagne. De dienst onder meer de voorlichting beteren, een nieuwe brochure geven en voorlichtingsbijeen- nsten houden voor vrouwen sen de 35 en 55 jaar. JEZEELAND - C1 «wse Plantage - Het posta- Ischap in Wouwse Plantage jsteren voor de vijfde maal wallen. Net als bij de voor- ide overval, op 19 mei, wist eerder Jan Bals de met een wapen gewapende dader ir buiten te werken. De over- er maakte zich zonder buit de voeten. sterdam - Op zoek naar ver gers voor het naar Inter Mil- i vertrokken duo Bergkamp- t heeft Ajax PSV'er Roma- en ex-Ajacied Frank Rijk- d. die vertrekt bij AC Milan, over een mogelijke K naar Amsterdam. pESPORï - BI pgen - De Informatise- t gaat 150 miljoen gul- vorderen aan ten onrechte studiefinanciering controles van de bank bleek tr meer dat studenten vaak bijverdiensten niet correct tven. *-Buitenlanders zijn maan- f™ opnieuw het doelwit F® van aanslagen in Duits- !®nchengladbach en «hut-Tiengen werden JWn in brand gestoken. L ers duchtten in paniek of 191 een shock op. Van onze verslaggeefster Marja Klein Obbink Breda - Eerst waren er de tranen, 'met die incest in Epe komt alles weer boven', maar nu is ze woedend. „Woedend op al die mensen, de buren, die zeggen dat ze 't niet geweten hebben en dat ze niks gezien hebben... Dat kan gewoon niet. Wat dat betreft is er niks veranderd, als je dat vergelijkt met mijn eigen erva ringen. De mensen zijn nog steeds bang om op te komen voor het kind!". „Noem me Nel". Zeven was ze toen de eerste martelingen begonnen. Haar stiefvader had het op Nel gemunt. „Drieëneenhalf jaar lang heb ik de afschuwelijkste martelin gen ondergaan. Ik heb stront gegeten, ik ben afgeschuurd met een ijzeren pannespons. Mijn doodsgillen waren buiten te horen. Ik zat onder de blau we plekken, dus liep ik met 35 graden compleet gekleed door de straten." „Niemand reageerde, de buren lieten dit toe. We woonden twee onder een kap, de buren zaten dus op onze lippen. Ze hebben alles gehoord maar ze deden niks! Bovendien: ik was toch een lastig en vervelend kind, dat vertelde m'n vader immers tegen iedereen..." „Pas na 3,5 jaar stond er een man op die dit niet langer tolereerde, een buurman van vier huizen verder. Hij belde de huisarts. Die kwam., maar draaide meteen weer om toen hij de dreigementen van m'n stiefvader naar z'n hoofd geslingerd kreeg." „Ja en en toen kwam de politie en dan hoor je achteraf al die reacties. Dat ze zo'n medelij den met me hadden en dat ik toch wel erg hard gilde. En nu, tientallen jaren later, nu m'n ouders zijn overleden, komen ze opeens los en hoor ik pas dat ze het al die jaren geweten hebben. Net alsof ze het nu pas durven weten. Maar die vraag, 'Waarom kwamen jullie daar toen niet mee?', daar heb ik nog steeds geen goed antwoord op gekregen." „Wat het is? Angst..de angst voor represailles denk ik, maar ook verdringing. Het is net als met de Duitsers wir haben es nicht gewusst". Het omstanders dilemma noemt Lien Hingst-Beijerman dat. Hingst is hoofd van het regio team Brabant van de Vereni ging tegen Kindermishande ling. „Hoe komt het dat je niet doet wat je moet doen in zo'n geval? Of: hoe komt het dat jij niet denkt dat je te maken hebt met een geval van kindermishande ling? Als we daar samen met de mensen op voorlichtingsavon den een antwoord op proberen te vinden, dan blijkt er een complex van'factoren een rol te spelen." „Dilemma's, die ervoor zorgen dat mensen in hun handelen geblokkeerd worden, waardoor ze veel te lang wachten voordat ze zich met een mogelijk geval van kindermishandeling gaan bemoeien". Angst is er één van, zegt Hingst. „De angst voor geweld. De mensen zijn bang voor agressie. Maar dan is er ook nog een andere angst, die van 'Zit ik wel goed?', de angst om iemand vals te beschuldigen. Want veel mensen denken dat ze iets moeten bewijzen voor dat ze iets kunnen doen, maar dan is het vaak al te laat". Een ander dilemma ziet ze opdoemen bij mensen die zelf kinderen hebben en daar heel gelukkig mee zijn. „Zeg nou zelf: je kunt 't je toch amper voorstellen dat ouders tot zulke dingen in staat zijn? Daarom zijn er mensen die niet zo ver durven denken. Ja, noem het verdringing". En dan is er nog een groep die de weg niet weet, zegt Hingst. „Die gewoon niet weten wat ze met hun ervaringen moeten doen, bij wie ze dit moeten melden. Ik doe dit werk nu zestien jaar. Er zijn nog een hele hoop mensen die niet van het bestaan van een vertrou wensarts op de hoogte zijn". Toch kampt het merendeel van de omstanders met de gewe tensvraag, blijkt uit de woor den van Hingst, „Mag ik me er wel mee bemoeien, wat als ik fout zit?" VERVOLG BINNENLAND - A3 Ongeveer tweeduizend amb tenaren marcheerden gisteren in een protesttocht door Amsterdam. De demonstratie gold uiteraard het uitblijven van een aanvaardbare cao. ZIE BINNENLAND - A3 FOTO ANP Havana - De laatste nog op Cuba gestationeerde solda ten van de voormalige Sov jetunie zijn gisteren officieel afgezwaaid- Ze zullen met hun officieren voor eind juni het eiland verlaten. Daarmee wordt een hoofd stuk uit de Koude Oorlog afgesloten, waarin de raket- tencrisis uit 1962 die de wereld aan de rand van een atoomoorlog bracht, het hoogtepunt vormde. De Sovjetunie trok onder druk van de Verenigde Sta ten haar kernraketten en het grootste deel van de toentertijd meer dan 40.000 op Cuba gestationeerde manschappen terug. Eind jaren tachtig verble ven nog slechts 2.200 solda ten en officieren van de zogeheten gemotoriseerde brigade op het Caribische eiland. President Michail Gorbatsjov gelastte in sep tember 1991 hun terugtrek king. De Cubaanse regering rea geerde scherp op dit besluit, dat zonder overleg tot stand was .gekomen. Sindsdien eist Havana de sluiting van het Amerikaanse steunpunt Guantanamo op het eiland. Van onze verslaggever Werkendam - De sterk gegroeide aspergeteelt van de laatste jaren leidt tot ernstige vervuiling van de Maas. Dit voorjaar is zoveel bestrij dingsmiddel (diuron) in de rivier gespoeld dat het Waterwinning- bedrijf Brabantse Biesbosch de inname van Maaswater al twee weken geleden heeft stopgezet. Dat gebeurde'ook al in 1990 en 1992. „Maar we hebben nog nooit de twee microgram per liter overschreden. Nu meten we in de Donge vaak aanzienlijk meer," zegt directeur G Oskam van het waterwinbedrijf. De kri tische grens ligt bij een micro gram per liter. Op grond van uitgebreide meet- campagnes verwacht Oskam dat de verontreiniging nog twee weken zal aanhouden. In dat geval krijgt het bedrijf te maken met de langste innamestop uit de geschiedenis. De watervoorziening komt voor lopig niet in gevaar. De voorraad in de spaarbekkens is wel met een kwart geslonken maar is nog toereikend tot augustus. „We nemen aan dat we half juli, zo niet eerder weer water kunnen innemen. Dan is onze voorraad weer snel aangevuld." Diuron is een onkruidbestrij dingsmiddel, dat wordt gebruikt bij de teelt van asperges en fruit. „Daarbij komt ook nog dat de natuur veel vroeger is dan ande re jaren. In mei werden er al volop asperges geteeld. De zomer diende zich dit jaar wel erg vroeg aan. Het gif komt ditmaal niet uit België, maar uit ons eigen land. „We hebben bij Eijsden gemeten, daar is het percentage diuron dalende. In de Donge bijvoor beeld is het gemiddelde hoger dan elders. En dat verandert niet zo snel," zegt Oskam. De boeren bespuiten hun asper ges en fruit met diuron. Het komt via het grondwater in de Nederlandse riviertjes terecht, die de Maas belasten met het gif. „Als je het inneemt is dat niet direct schadelijk voor je gezond heid. Diuron werd vroeger nog wel in zwembaden gebruikt om alg te verwijderen. Als je in de Donge gaat zwemmen zal je daardoor niet ziek worden. Maar water is nu eenmaal geen gewas, dat een bestrijdingsmiddel nodig heeft. Het tast de kwaliteit natuurlijk wel aan, vandaar dat we besloten hebben de inname stop te zetten." De Maaswaterleidingbedrijven hebben al vele malen aange drongen op maatregelen tegen de verontreiniging van de rivier met bestrijdingsmiddelen, maar de situatie is tot nu toe alleen maar verergerd. Oskam: „De regering is bezig met een meerjarenprogramma, bestemd voor de jaren '90, om het gebruik van bestrijdingsmid delen terug te dringen. De opzet is om het gebruik daarvan na een aantal jaren gehalveerd te hebben. Dat plan is onderwerp van gesprek, niet alleen in de politiek maar ook bij de boere- norganisaties. Het kan nog wel even duren voordat dit program ma kan worden uitgevoerd. Van onze verslaggever Middelburg/Terneuzen nen uit Terneuzen. De marechaussee mag niet verdwij- De Terneuzense brigade levert een onmisbare bijdrage aan het vreemdelingentoezicht en de bestrijding van de grensover schrijdende criminaliteit. Dit schrijven de hoofdofficier van justitie in Zeeland (J. Huij- gen), de burgemeester van Ter neuzen (R. Barbé) en de Com missaris van de Koningin in Zee land (W. Van Gelder) aan maar liefst drie ministers en twee staatssecretarissen. Aanleiding is het voornemen de brigade in Terneuzen per 1 januari 1995 op te heffen. Deze lichtgewicht is in een handomdraai opklapbaar I Workmate" WM 747 Met deze machine krijgt vader heel Watt kado Klopboormachine BD520RKE, 550 walt met GRATIS een handige op! Fokker kan opgelucht ademhalen. Twee Indonesische luchtvaartmaatschappijen hebben vijftien Fokker 70-toestellen gekocht. Fokker kan dit toestel nu in serie-produktie nemen. ZIE ECONOMIE - A6 Vandaag eerst wisselend bewolkt. In de middag toenemende bewolking en enkele buien. Morgen opklaringen en droog. Van onze redactie binnenland Den Haag - Het CDA wil in de kabinetsformatie volgend jaar de stelselwijziging in de ziektekostenverzekering (het plan-Si mons) vrijwel volledig loslaten. Het CDA wil af van de basisver zekering in de volksgezondheid, die er volgens de plannen van staatssecretaris Simons uitein delijk zou moeten komen. Deze lijn is uitgezet door de CDA- commissie onder leiding van oud-minister Braks, die een nieuw verkiezingsprogramma schrijft. De commissie komt uit op een verzekeringssysteem dat uit drie elementen bestaat: de algemene wet bijzondere ziektekosten voor zware onverzekerbare risico's, daarnaast een verplichte verze kering voor iedereen met daarin de meest noodzakelijke elemen ten van medische zorg en ten slotte een vrijwillige verzekering met een aanvullend pakket. Met deze opstelling laat de pro- grammacomissie van het CDA zien de door Simons ingezette weg weer volledig ter discussie te willen stellen. Het plan-Si mons is deze kabinetsperiode steeds gedwarsboomd door CDA, medische wereld en werkgevers. Volgens de staatssecretaris zelf is echter een weg ingeslagen, die 'onomkeerbaar' is. Morgen zal de Tweede Kamer een debat wijden aan de stand van zaken rond het plan-Simons. ZIE OOK ACHTERGROND - A2 EN COMMENTAAR OP - A3 Zoetermeer (anp) - Omdat de werkloosheid sterk oploopt zal de ww-premie volgend jaar moeten worden verhoogd. Het Algemeen werkloosheidsfonds berekent dat er een miljard gulden meer aan uitkeringen moet worden verstrekt. Om dat te kunnen betalen moet de premie van 2,9 naar 4 procent. Ook de aaw-premie, die helemaal wordt betaald door de werkne mers, moet volgend jaar fors omhoog. Omdat de regering dan geen enkele bijdrage meer stort in het algemeen arbeidsongeschiktheids fonds moet de premie van 2,7 naar rond de 6 procent. Daar staat tegenover dat de wao-premie volgend jaar iets omlaag kan, tenminste, als de optimistische raming van de Sociaal-Economi sche Raad over het teruglopen van het aantal wao'ers uitkomt. Daarom wordt wat die premie betreft nog een slag om de arm gehouden. (ADVERTENTIES) MODERNE KINDER- EN JEUGDSCHOENEN Kinderschoenen maat 17 t/m 39 Dit woord is vandaag in het nieuws Een van de vele. Een krant vol. Nu de daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en) naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen, de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis. Noteer als nieuwe abonnee: Naam: Adres: Postcode:Plaats:_ Telefoon (voor controle bezorging): De nieuwe abonnee betaalt per: kwartaal acceptgiro 85.50 o maand automatisch 28.45 De Parkerpen zenden aan: Naam: Adres: Postcode: kwartaal automatisch bank/gironr 83.- Plaats:_ In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters) De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda. DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 1