O
*4, "O.
NCB-voorzitter: 'Somberheid is troef onder onze leden'
Rotterdam ir
'Grootscheepse fraude brengt eenwording Europa in gevaar'
Een jaar na milieutop is weinig van afspraken terechtgekomen
Koslo in aan
iet regering
>E STEM
DESTEM-
Senaat handhaaft
Maat is vol
ACHTERGROND
Ver weg
JL
DE STEM
WOENSDAG 2 JUNI 1993
In al de tijd dat ik in
Brussel woon, ben ik
nog nooit iemand uit
Charleroi of uit Namen (Na-
mur) of uit Aarlen (Arlon) of
uit Bergen (Mons) tegengeko
men. Althans niet spontaan.
Genoemde steden liggen, al
thans in mijn gevoel, heel ver
weg, in een andere wereld.
Waarom zou je dan een be
woner van die steden tegen
het lijf lopen?
Het kan natuurlijk met de taal
te maken hebben, ofschoon ik
het er liever op hou dat de
onderlinge afstanden tussen
steden en landstreken in Bel-
gie op een enigszins myste
rieuze wijze 'anders' zijn dan
in Nederland, Frankrijk en
Duitsland. Zo heb ik altijd het
gevoel dat Frankfurt en Keu
len, Lyon en Dijon en Breda
en Zwolle dichter bij elkaar
liggen dan Brussel en Ant
werpen. Neem de grote auto
weg tussen laatstgenoemde
steden die als de twee groot
ste metropolen van België
gelden: die is op een gewone
zaterdag of zondag onwaar
schijnlijk rustig, vooral als
men hem vergelijkt met de
wegen die bijvoorbeeld Rot
terdam en Den Haag of
Utrecht en Amsterdam ver
binden.
Geen wonden in de Antwerp
se volksbuurten wonen hon
derdduizenden mensen die
zelden of nooit in Brussel ko
men, hoewel dat slechts vijftig
verderop ligt. Het omgekeer
de laat zich waarschijnlijk met
evenveel gemak beweren. Ie
dere keer als ik Antwerpen
bezoek heb ik het gevoel mij
'ergens anders' te bevinden.
Zelfs de zeer korte trip van
Brussel naar Leuven (28 km)
of Mechelen (27 km), brengt
sfeerverschillen aan het licht
die een mens niet voor moge
lijk houdt.
Anders gezegd: in België zijn
de afstanden soms groter dan
het aantal kilometers, dat
punt A van punt B scheidt,
doet vermoeden. Als tussen
punt A en punt B toevallig
ook nog de taalgrens loopt,
krijg je meteen zoiets als 150
denkbeeldige kilometers ca
deau. Als afstanden met cul
turele maten te meten zouden
zijn, was België hier en daar
zelfs groter dan Amerika of
Brazilië.
Soms krijgt die eigenaardige
'afstandelijkheid' een bijna
hallucinerend karakter. Als je
op de autoweg Brussel-Luik
rijdt, dan valt - althans in
landschappelijk opzicht - ner
gens het verschil tussen Wal
lonië eri Vlaanderen op. Niet
temin passeer je de grenzen
tussen beide landsdelen her
haalde malen, zodat je plomp
verloren door de Limburgers
welkom wordt geheten (in het
Nederlands natuurlijk) om
goed drie kilometer verderop
opeens door de provincie
Luik te worden begroet (in
het Frans). De hardnekkig
heid waarmee Brabanders.
Limburgers en Luikenaars
zich over een afstand van lut
tele kilometers aan je presen
teren - ieder in hun eigen taal
nog wel - geeft die autoweg
het ridicule en gekmakende
waaraan je in België niet kunt
ontkomen. Zo is er, om maar
een voorbeeldje te noemen,
langs die weg hier en daar
sprake van Tienen, terwijl een
eindje verderop van Tirle-
mont wordt gerept. Leg dat
de buitenlander maar eens
uit.
Weliswaar doen deze plaats
naamaanduidingen volledig
recht aan de cultuur van het
landsdeel waarin men zich
toevallig bevindt, maar ze
hebben ook iets vervreem-
dends, wat zeg ik, iets onge
loofwaardigs en zelfs onwaar
achtigs. Mij althans geven al
die aanduidingen, die onein
dige afstanden scheppen tus
sen werelden die eigenlijk
heel dicht bij elkaar liggen,
het gevoel dat het met België
nooit echt meer goed komt.
Tussen Brussel en Luik wor
stel ik dan ook altijd met
aanvechtingen van melancho
lie en zelfs verdriet. Soms
denk ik dat de afstanden nog
worden vergroot door de be
trekkelijke tweetaligheid die
in dit land, meestal omwille
Door Jo Wijnen
van omzet en winst, wordt
gehanteerd.
Als ik een vrachtwagen zie
van bijvoorbeeld een loodgie-
tersbedrijf dat het nodig heeft
geoordeeld zich op de ene
flank van het voertuig in het
Frans en op de andere flank
in het Nederlands te presente
ren, wordt het me bang te
moede. De poging iets met
gebruik van de twee talen op
een noemer te brengen,
maakt de afstanden alleen
nog maar groter. Trouwens,
in een land dat echt in zichzelf
gelooft zou het Frans van de
loodgieter door iedere Vla
ming moeiteloos moeten wor
den geaccepteerd. En anders
om natuurlijk.
Een enkele keer slaan melan
cholie en verdriet om in
kwaadheid. Dat gebeurt als
het ridicule zich in de heksen-
jas van het nationalisme
steekt. Dan wordt alles wat
hierboven is beschreven plot
seling onuitstaanbaar en on
verdraaglijk. Op zulke mo
menten meen je zeker te we
ten dat het niet alleen met
België nooit meer goed komt,
maar ook niet meer met
Vlaanderen en Wallonië. Met
die laatste gevolgtrekking
raak ik waarschijnlijk aan de
grote illusie van België. Dat is
trouwens het meest tragische:
dat slechts een illusie de af
standen in dit land onmeet
baar en de verschillen onover
brugbaar heeft gemaakt.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie S 076-236309.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie)
01640-36850, fax 01640-40731.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Afdeling Lezerskontakt @06-0226116 (gratis).
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45,
per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911).
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur.
iE STEM
Latijnhouwers
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
Boeren en tuinders kampen
met torenhoge problemen:
mestoverschotten,
investeringen ten behoeve
van het milieu, lage prijzen
voor de produkten. Een
interview met de man die
alle ellende op zijn bordje
krijgt en er iets goeds van
moet zien te maken:
NCB-voorzitter Ad
Latijnhouwers.
Door orize redacteur
Kees den Exter
EEN VROLIJKE Frans was Ad
Latijnhouwers al nooit. Wie
echter vandaag de dag praat
met de voorzitter van de Noord
brabantse Christelijke Boeren
bond ontmoet een somber mens.
Goed, hij wil de gigantische
problemen van de landbouw
van vandaag de dag met elan en
offensief te lijf. Maar de veel
heid van problemen maakt dat
Latijnhouwers iets weg krijgt
van een man die dweilt met de
kraan wagenwijd open.
De voorman van dik 20.000
boeren en tuinders in Noord-
Brabant, Gelderland en Zeeland
zegt: „Somberheid is troef on
der onze leden. Met de melkvee
houderij gaat het nog wel. Maar
alle anderen zitten in een dal.
De prijzen zijn slecht en onze
kerheid is groot. Milieu dient
zich aan als een steeds moeilij
ker rendabel te maken kosten
factor. De dierziektensituatie
geeft aan hoe kwetsbaar we
zijn. De veehouder zal moeten
leren leven met een nog grotere
discipline, met nog meer pre
ventie. De gevaren zijn groot".
Het drieluik onderwijs-voor-
lichting-onderzoek, een van de
pijlers waarop de enorme na
oorlogse ontwikkeling van de
Nederlandse landbouw is ge
stoeld, is volop in beweging.
Latijnhouwers: „Alle drie de
elementen van dat drieluik zijn
in discussie. De overheid trekt
zich terug. Qua zeggenschap is
dat een goede zaak, qua finan
ciering niet".
De akkerbouw heeft gezaaid en
gepoot, maar heeft geen enkele
positieve verwachting van de
opbrengst van de oogst over
enkele maanden. Latijnhouwers
herhaalt alleen wat zijn hoofd
bestuur ruim een half jaar gele
den al heeft besloten: uit eigen
middelen wordt twee miljoen
gestoken in agrificatie, de ver
zamelnaam voor de produktie
van akkerbouw-gewassen die
dienen als grondstof voor niet-
eetbare produkten, zoals bij
voorbeeld bio-brandstof of bio-
plastic. Nog steeds is een werk
groep, met daarin onder meer
vertegenwoordigd de Suikeru
nie, NCB en Cebeco, bezig met
het uitwerken van wat genoemd
wordt project-voorstellen.
Maar het geduld van de akker
bouwers raakt op, hun porte
monnee leeg. Ze morrelen aan
de poorten van het Land
bouwschap, ze richten deze
week in Biddinghuizen hun ei
gen Akkerbouw Vakbond op.
Wordt het geen tijd voor daden
in plaats van woorden? Latijn
houwers: „Er liggen en lagen
plannen op de plank. De bedoe
ling van onze miljoenen was en
is om die plannen van de plank
en naar de praktijk te brengen.
Een kapitaals-injectie die als
vliegwiel dient. Ondertussen is
er ook wat beweging. De Twee
de Kamer heeft vorige week wat
openingen gemaakt voor agrifi
catie. Maar ik blijf zeggen dat
dat niet de enige en zaligma
kende oplossing kan zijn voor
de problemen van de akker
bouw".
De oprichting van een Akker
bouw Vakbond, die nota bene
zijn wortels heeft in Langeweg,
op de klei van West-Brabant,
beschouwt Latijnhouwers niet
als een motie van wantrouwen
aan het adres van zijn eigen
organisatie. Hij zegt, verwij
zend naar onder meer de injec
tie van twee miljoen uit eigen
middelen: „Wij doen wat in ons
vermogen ligt. Of de oprichting
van zo'n vakbond verstandig is
en effectief? Ik weet het niet. Je
krijgt Amerikaanse toestanden.
Rond het Capitool staan kanto
ren van de Amerikaanse vak
bonden van veehouders, van
varkenshouders, van akkerbou
wers en ga zo maar door. Alle
maal afzonderlijk lopen ze de
deur plat bij de regering. Maar
om de collectieve belangenbe
hartiging van de agrarische sec
tor in de Verenigde Staten be
kommert niemand zich meer.
Verdere profilering van de di
verse sectoren binnen de NCB is
best mogelijk, zeker na aanpas
sing van onze structuur. En die
vakbond wil uiteindelijk naar
een Europese schaal. Het is me
nog al wat. Dat zal wat geld en
energie kosten".
Met het mest-overschot in Oost-
Brabant heeft Latijnhouwers zo
mogelijk nog meer te stellen. In
het nachtelijk overleg met de
ministers Alders en Bukman en
kele weken geleden, maakte de
NCB-voorzitter, overigens met
de pet op van adviseur van de
Mestbank, een voorbehoud bij
het akkoord dat de drie Centra
le Landbouw Organisaties
(CLO's) sloten met de beide mi
nisters.
taak om zo veel mogelijk
zinsbedrijven in de benen
houden".
yan onze verslaggevers
Rotterdam - Glasscherven op
straat, kapotte ruiten bij horecage
legenheden, een bankgebouw en
een theater en zeker een half mil
joen gulden schade.
Dat is het overblijfsel van wat tot
gisteravond 22.30 uur een geweldig
leyenoord-festijn was rond het lands
kampioenschap van de Rotterdamse
voetbalploeg.
Daarna vonden de 49 gearresteerde en
tientallen ontvluchte vandalen het no
di
wil
ze
H:
ga
av
zi
w
m
ri:
kil
1
ve
Ei
Het kabinet heeft dat akkoj
inmiddels tot beleid verhev;
Latijnhouwers blijft voorlop
bij zijn voorbehoud:
speelruimte wordt bepaald do
mijn leden. Naar ik begrep*
heb wordt er ook binnen andt
landbouw-organisaties nu m
getronste blik naar het akkoq
gekeken".
Het leiding geven aan de N(
tekent gelaat en haar van 1
tijnhouwers: „Er is sprake
een cultuuromslag. Als er n
niet eens zo lang geleden o:
wikkelingen op ons af kwam
die ons niet zinden, dan stapt
we naar gemeenteraad, Prov,
ciale Staten, de Kamer of dt
noods het kabinet. Daar hadd
dan wel zoveel medesta
ders, dat we minstens voor
deel onze zin kregen. Die tijd
voorbij. We hebben nu te mak
met een afkalvend draagvl
voor de landbouw. We moett
onze zaak steeds indringend
bepleiten, want het blijft om |oor jan Greyn en Eugène Leenders
)en Haag - De PvdA-fractie in de
oor uitstel van de invoering van di
jng. Het kabinet stelt juist alles
Zijn algemeen secretaris A. Htetswijziging, die voorziet in forse
ijmans: „Boeren zien heus,a0_uitkeringen, per 1 januari
dat het anders moet. Maari .°0+„,THo Fo
aard van de maatregelen en: Daarvoor is toestemming van de Le,
tempo waarin ze zich voltre'Kelijk.
PvdA i
ken, dat kan heel benauwej
zijn voor boeren. Kijk mal
welk een onrust het streekplj
teweeg heeft gebracht. Dat krl
je, als je knaagt aan de botaf
ham, aan de wortels van
boerenbestaan".
Overigens: in september presei]
teert de NCB een nieuwe died
die zich, uitvoeriger nog dan ij
bestaande diensten, gaat
kommeren om het lot van b«|
ren die noodgedwongen hun kt|
drijf moeten beëindigen.
Vijftien miljard gulden aan
EG-geld verdwijnt naar
schatting jaarlijks in de
zakken van fraudeurs, die
goed weg weten met
subsidieregelingen, valse
douanepapieren en
corrupte ambtenaren. „De
grootscheepse fraude
brengt de Europese
eenwording in groot
gevaar", stelt professor
dokter John Vervaele van
het Centrum voor
Rechtshandhaving en
Europese Integratie in
Utrecht. „En Europa kan er
bijna niets aan doen."
Door Chris Halkes
OM DE VEESTAPEL in Europa
terug te dringen, verschaft de
Europese Gemeenschap premies
aan veehouders die hun dieren
laten slachten. In Italië moesten
boeren die voor een slachtpre-
mie in aanmerking wilden ko
men tot voor kort daarvoor op
het gemeentehuis een formulier
invullen en een oor van het
geslachte dier inleveren.
Verdere controle op het slach
ten van de runderen ontbrak,
totdat inspecteurs van de Euro
pese Commissie ontdekten dat
in de Italiaanse weiden ver
dacht veel koeien met slechts
één oor rondliepen.
Een Nederlandse bende, met het
hoofdkwartier in het Brabantse
Reek, voerde Pools vee de ge
meenschap in zonder invoerhef
fingen te betalen. De dieren, die
ingevoerd werden op transit-vi
sa met bestemming Algerije,
kregen in het oosten van Duits
land nieuwe valse papieren die
de koeien een EG-identiteit ga
ven, alsmede valse gezondheids
certificaten.
Gevolg: Europa liep miljoenen
guldens aan inkomsten mis en
de volksgezondheid liep gevaar
door de dubieuze kwaliteit van
het vlees.
In Zuideuropese landen worden
premies verstrekt voor het om
hakken van olijfbomen, want
Europa produceert teveel olijfo
lie. Miljoenen guldens zijn in
middels verdwenen in de zak
ken van Spaanse, Griekse en
Italiaanse boeren die nog geen
boom hebben omgehakt.
Van voor Bulgarije bedoelde
voedselhulp, betaald door Brus
sel, kwam 740 ton melkpoeder
op de Egyptische markt terecht.
Van een andere zending voed
selhulp, Iers vlees dat naar Rus
land getransporteerd moest
worden, bleek 200 ton te zijn
verkocht in Groot-Brittannië.
Het zijn voorbeelden van hoe
slimmerikken de Europese Ge
meenschap weten te tillen. Uit
een rapport van de Europese
Commissie over de fraudebe
strijding blijkt dat over 1992
1030 gevallen van fraude met
EG-subsidies zijn gerappor
teerd, met een totale schade van
ruim 230 miljoen gulden. Het
topje van een ijsberg: Na een
hoorzitting schatte het Euro
pees parlement vorig jaar dat
door fraude zo'n tien procent
van het Europese budget van
ruim 150 miljard gulden in rook
opgaat.
„De zeer gecompliceerde Euro
pese begroting en EG-regelin-
gen roepen eenvoudig om frau
de." John Vervaele, professor
aan de Rijksuniversiteit Utrecht
en directeur van het Centrum
voor Rechtshandhaving en Eu
ropese Integratie heeft de Euro
pese fraudebestrijding in kaart
gebracht.
De EG-regels zijn vaak een
ramp voor de douaniers die hen
moeten controleren. Zo hangt
bij de import van rijst het in
voertarief af van de grootte van
de korrels, bij vlees van de
wijze waarop het gesneden is en
bij melk van het'vetgehalte.
De alarmerende conclusie van
de uit België afkomstige rechts
geleerde, is echter dat Europa
zich niet effectief kan verdedi
gen tegen de aanslagen op zijn
financiën. De voornaamste
struikelblokken zijn het onver
mogen en de onwil van de indi
viduele lidstaten serieus werk
van fraudebestrijding te maken.
De Europese Commissie bepaalt
regels, maar de uitvoering en
het toezicht op de naleving
daarvan zijn de verantwoording
van de lidstaten. Die hebben
zich bij verdrag verplicht 'ade
quate maatregelen' te nemen
om te zorgen dat het Brusselse
beleid wordt uitgevoerd. Hoe zij
die 'adequate maatregelen' in
vullen, staat hen echter vrij.
„Brussel beschikt nauwelijks
over mogelijkheden de lidstaten
te dwingen zich naar behoren
van deze taak te kwijten. Als
een land in gebreke blijft bij het
bestrijden van fraude, is de
zwaarste sanctie die Brussel ter
beschikking staat een morele
veroordeling door het Europees
Hof van Justitie. Totaal niet
effectief", aldus de rechtsge
leerde, die meent vdat Brussel
het recht moet krijgen frau
deurs zelf aan te pakken en
subsidies aan lidstaten in te
trekken.
Het strafrecht en het strafpro
cesrecht in de Europese lidsta
ten zijn bij lange na niet ge
schikt fraude tegen EG-belan-
gen aan te pakken, meent Ver
vaele. „In veel Europese landen
valt sjoemelen met subsidie
aanvragen niet eens onder het
strafrecht, zodat er geen straf
op staat. Politie- en controle
diensten hebben vaak niet vol
doende bevoegdheden om geraf
fineerde fraudes op te sporen.
Ook willen lidstaten ten aan
zien van fraudes met EG-subsi
dies en heffingen nogal eens een
oog dichtknijpen. Opsporen van
fraude is niet altijd in het
landsbelang. Het is bijvoorbeeld
goedkoper een visser illegaal te
laten vangen dan hem een uit
kering te geven."
De wetgeving moet dus in alle
Europese landen wordt aange
past, meent Vervaele. „Maar dat
is politiek niet haalbaar. Het
strafrecht beschouwen alle lid
staten als een heilig onderdeel
van hun eigen identiteit en soe
vereiniteit. Daar moet Brussel
af blijven."
Nederland is daarop geen uit
zondering, al staat actie tegen
fraude met EG-geld er hoog in
het vaandel. Voor EG-fraudes is
er in Rotterdam een speciale
officier van Justitie en tiental
len opsporingsambtenaren bij
douane, AID en Kio,d, houden
mede een oogje in het zeil. Maar
de Nederlandse justitie wil vast
blijven houden aan Nederlandse
verworvenheden in het straf
recht als het ontbreken van mi
nimumstraffen, de vrijheid van
Justitie zaken te seponeren en
het recht van verdachten niet te
hoeven meewerken aan hun ei
gen veroordeling.
In januari deelde de Rotterdam
se rechtbank gevangenisstraffen
tot vijf jaar uit aan leden van
een bende die fraudeerde met
olie, video-apparatuur, drank
en vlees. Daarbij ontdoken zij
voor ruim 100 miljoen gulden
aan invoerrechten, accijnzen en
omzetbelasting. De fraude werd
mogelijk doordat omgekochte
douane-ambtenaren vervalste
documenten afstempelden.
Op papier werden de goederen
met de vervalste douane-docu
menten via de Rotterdamse ha
ven naar landen buiten de EG
geëxporteerd. In werkelijl
werden de goederen binnen i
EG verhandeld, zonder dat dl
de verschuldigde rechten vj
werden betaald.
Fraude en corruptie raken
kaar nauw. „Het een best
vaak dankzij het ander. En
ruptie komt niet alleen in Ita
maar in de gehele EG, inch
Nederland, en op alle niv<
voor", aldus Vervaele.
De laatste jaren doet de Ei
pese Commissie veel moeite
fraude in ieder geval zoveel
gelijk aan te pakken. Bras
stelt aan de lidstaten geld
inspecteurs ter beschikking
te helpen fraude op te sporen.|
„Vooral nu de Europese
wording onder vuur is komen|
liggen, brengen de fraudes
Europese eenwording in
gevaar", stelt Vervaele.
verhalen over de miljardenfra
de vergroten de reputatie li
de EG als een geldverslinde
bureaucratisch monster:
krachtig argument voor de
genstanders van Europa.
Dat leidt tot een nog sterke
neiging bij de lidstaten Bi
minder macht te geven. En
der macht voor Brussel beti
kent nog minder fraudebestcl
ding. Ik ben bang dat Euro|
niet uit die vicieuze cirkel
geraken."
J.A.E. Vervaele: Fraud
the community; ISBN 906544631
125,-.
itaatssecretaris Ter Veld (So-
ale Zaken, PvdA) blijkt er niet
geslaagd te zijn om de kriti-
:he vragen die de Senaat twee
aanden geleden stelde, tot te-
edenheid te beantwoorden. In-
igendeel. Alle grote fracties
.erpen tal van nieuwe vragen op
iie vandaag naar het ministerie
an Sociale Zaken gaan.
e Eerste Kamer is vooral ver-
eigen over het uitblijven van
leschermende maatregelen voor
ihronisch zieken, wier ziekte
nortschrijdt. De WD spreekt
an een 'kikker-koude, formalis-
ïsche en afstandelijke opstelling
van de staatssecretaris'. Het
pDA is 'teleurgesteld' over het
itwoord over de chronisch zie
den en gehandicapten. De PvdA
'zeer teleurgesteld'. PvdA-se-
iiator Van de Zandschulp:
[Linksom of rechtsom, met wet-
elijke maatregelen of door kei
harde afspraken met verzeke
ringsmaatschappijen als er maar
ets wordt geregeld voor de chro
nisch zieken."
Je PvdA vindt het onverant-
voord om de wetswijziging op 1
anuari 1994 in te laten gaan.
Temeer daar het kabinet zelf
aangeeft dat de uitvoeringsorga
nen 701
krachtei
neeskunl
nemen
voeren,
we wet'
het bei
heid er
Bij nag
delinge
van he
deelteli
zijn soc
raars
nieuwe
van kr;
Of die
door di
de Seni
de vri
Eerste
merva!
den.
Van di
Ter Vé
binnei
beant'
deed
over.
tioneli
mer oi
zorgei
wel ul
stukje:
vert."
Door Frans Bieckmann (ips)
DE RESULTATEN van de Rio-
Conferentie zijn in vijf onderde
len uit te splitsen. In de Verkla
ring van Rio wordt door de
ondertekenende landen een
aantal principes aanvaard die
moeten leiden naar een duurza
mer samenleving.
Deze uitgangspunten dienen als
basis voor de internationale sa
menwerkingsprogramma's die
werden vastgelegd in de Agenda
21, een soort blauwdruk voor
een duurzaam ontwikkelings
proces in de volgende eeuw.
Naast overeenstemming over al
gemene richtlijnen over het be
lang van de bestrijding van ar
moede, het veranderen van con
sumptiepatronen, en het tegen
gaan van de bevolkingsgroei,
bevat Agenda 21 ook een paar
concrete verdragen over speci
fieke aandachtsgebieden.
Dat zijn de Beginselverklaring
over de Bossen, de ontwerp-
conventie over Klimaatsveran
dering en de Conventie over
Biologische Diversiteit.
Een jaar na de Unced-conferen-
tie is er van de gemaakte af
spraken echter nog bitter wei
nig in praktijk gebracht. De
voormalige Commissaris van
Milieu van de Europese Ge
meenschap, Carlo Ripa de Mea-
na, zei zeer teleurgesteld te zijn
over de geboekte vorderingen.
Hij zei dat de wil en de uitingen
van de bevolking om iets aan de
milieuproblemen te doen groter
waren geworden, maar dat de
De Conferentie voor Milieu
en Ontwikkeling van de
Verenigde Naties (UNCED)
in de Braziliaanse stad Rio
de Janeiro was de grootste
internationale bijeenkomst
ooit gehouden.
De stad stond twee weken
op zijn kop door de
milieutop, die op 5 juni
precies een jaar geleden
begon.
Maar wat is er nu precies
van terechtgekomen?
In een serie van vier
artikelen berichten wij
vanaf vandaag over de
'gevolgen van Rio'.
Verenigde Naties en de nationa
le overheden daarentegen wei
nig ondernemen.
Ook de Milieu-directeur van de
Wereldbank, Mohammed El
Ashry, geeft toe dat hij 'een
beetje teleurgesteld' is over het
vervolg van de Unced-conferen-
tie: „Het bewustzijn over het
milieu is toegenomen, maar dat
is niet gematerialiseerd in geza
menlijke actie."
Zo beloofden ruim honderd lan
den in Rio plechtig dat ze de
houtkap en de vernietiging van
de regenwouden zouden tegen
gaan. Maar in Latijns Amerika
bijvoorbeeld hebben de autori
teiten boeren en houtbaronnen
niet kunnen stoppen bij de ver
nietiging van de wouden. De
ontbossing in het hele continent
zet onverminderd door.
Ook in Zuid-Oost Azië wordt
een enorme aanslag gepleegd op
de regenwouden. Een berucht
voorbeeld is Myanmar (Burma).
Het bewind in Rangoon heeft
Thaise houtkapbedrijven be
langrijke concessies verleend
voor de kap van teak-bomen,
waardoor, zonder dat er garan
ties voor herbebossing zijn be
dongen, het regenwoudbestand
in groot tempo wordt afgebro
ken.
Slechts 17 landen ratificeerden
bijvoorbeeld het verdrag over
de biodiversiteit, die op de Con
ferentie door 161 staten werd
ondertekend. Op zijn minst 30
landen moeten het verdrag rati
ficeren om het in werking te
laten treden.
Ook het verdrag over klimaats
verandering is blijven steken in
goede voornemens, zegt Di
Meana. Er moet nog steeds een
'precieze en verplichtende' con
ventie komen, waarin de uit
stoot van CO- op het niveau van
1990 gestabiliseerd wordt.
Di Meana weigerde in juni 1992
deel te nemen aan de Unced-
conferentie. Hij staat nog steeds
achter dat besluit. „Het was een
correcte en profetische beslis
sing, want Rio de Janeiro was
alleen een kwestie van woorden
en hypocrisie."
Na de Rio-top zwakte de EG
haar positie ten aanzien van het
broeikaseffect, klimaatsveran
deringen en de bescherming van
de biodiversiteit sterk af, zegt
Di Meana, onder druk van de
Amerikaanse regering van pre
sident George Bush. Voor Di
Meana was dat reden af te tre-
Milieu-organisatie Greenpeace waarschuwde al tijdens de milieu-top dat het op een 'misluk
Irina' ran uitdraaien. FOTOEfq
den als Milieu-commissaris.
Mohammed El Ashry wijt de
povere resultaten een jaar na de
milieutop aan de voortdurende
recessie van de wereldeconomie,
waardoor de financiering van
de milieumaatregelen in het ge
ding is gekomen.
Er wordt nu al een jaar gebak
keleid over het Groene Fonds
dat de ingrijpende milieupro
jecten in de Derde Wereld moet
financieren, de Global Environ
ment Facility (GEF). Een werk
groep van de VN verklaarde
vorige week nog dat de rijke
landen het GEF hebben gema
nipuleerd, om te voorkomen dat
het fonds te sympathiek tegen
over de ontwikkelingslanden
zou staan.
Volgens het rapport van het
South Centre werd de creatie
van het GEF in 1990 doorge
drukt 'als een taktische zet om
te voorkomen dat er alternatie
ve instituties zouden ontstaan,
en om het mechanisme onder
controle te brengen van de We
reldbank en dus van het noor
den'.
Op de milieutop in Rio bepleit
ten 129 ontwikkelingsland®
een complete herstructurerini
van de GEF. Deze week vindt®!
in Peking weer een conferent"
plaats, waarin de Derde Werd"
onder leiding van China noj
steeds probeert een voor h®|
gunstiger Groen Fonds te bei®'
ken. In de kern behelst W
conflict de confrontatie tuss®
de Wereldbank visie - 'één doj-|
lar, één stem' - en het stand
punt van de ontwikkelingslat'
den: 'één land, één stem'.
Morgen: Ontbossing in Latij"5
Amerika.
Jen Haag - Staatssecretaris Kosto va
net een voorstel van CDA en PvdA or
bij pensioenaanspraken na echtscheic
Jat bleek tijdens het debat over Dat
het wetsvoorstel om de alimen- wet
tatieduur te beperken en tegelij- coll
kertijd het recht van met name ken
gescheiden vrouwen op het pen-
pioen van hun ex-partner in de De
vet vast te leggen. de
Je Kamer zoekt de oplossing een
ook in die richting, maar maakt een
zich zorgen over de categorie per
vrouwen die vóór 1981 is ge- Ko
scheiden. Het is PvdA en CDA gel
een doorn in het oog dat zijn niet kei
kunnen profiteren van een uit- str
spraak van de Hoge Raad van maal
11981 waarin zij (bescheiden) van:
[rechten kunnen laten gelden op doei
net pensioen van hun ex-man. sioef
DE POLITIEK heeft de vinger dreige
Ballin van justitie geheven. De bewi
Tweede Kamer beloven dat hij snel
zal nemen die moeten voorkomen
worden vrijgelaten door gebrek aan
I ten van politie of justitie. Doet
meerderheid in de Kamer dat hij zijn
De aanleiding voor de onverwach
Kamer is een tweetal incidenten in
verdachte man werd de straat o
celruimte en twee hoofdverdacht
i werden op vrije voeten gesteld na ee
Het is terecht dat de politiek aangee.
even vanzelfsprekend dat de eindve
sproken wordt. Ook al is dat toevallig
zich vanaf zijn aantreden heeft ine
9ebouwd te krijgen. Dat is bitter C
werkt het nu eenmaal in een democr.
De volksvertegenwoordigers hebb
woord, maar het doet tamelijk hypo
het hoogste woord voeren. Het tel
sinds 1975. In de loop der jaren
^hstiger vormen aangenomen. Vor
3091 verdachten op vrije voeten g
aantal jaren wil de Haagse politie)
uittrekken van geld voor de bouw v
zakelijk is.
De kwestie van twee personen in e
onbespreekbaar geweest. Aan de s'
land ook gevangenen recht hebben
getornd worden.
Nood breekt echter wetten. Het is
een groot aantal verdachten van so
wordt opgestuurd. Het ten onrechti
opnieuw de wet overtreden, tast z
Privacy van de burger aan. Dat pi
Desnoods met onorthodoxe maatrei