Vrouwen vallen voor tatoeage
EET wijzer
In een pakketje
MODE visie
Korsakov:
Gevangen in heden
4Sinds de bladen zeggen dat het mode is, komen ze hier bij bosjes binnen'
Mode krijgt vleugeltjes
SUSKE WISK
ÜAMBONE
MEDISCHE RUBRIEK
ti'/s/J
DE STEM CONSUMENT DINSDAG 1 JUNI 1993 A )E
STEM
Elke morgen wakker
worden in een
vreemd bed in een
vreemd huis met vreemde men
sen. Niet weten of het ochtend
is of avond. Waar is de douche?
Waar het toilet? Wie zijn die
mensen toch?, ik ken ze niet,
maar zij kennen mij wel.
Enkele duizenden mensen, nie
mand weet precies hoeveel, be
leven iedere Godgegeven dag
alsof het de eerste dag van hun
leven is. Omdat ze niets kun
nen onthouden wordt hun ver
leden als het ware achter hun
rug afgebroken. Ze lijden, per
manent opgesloten in de gevan
genis van het heden, aan het
syndroom van Korsakov.
Het syndroom is genoemd naar
Sergei Korsakov, de Russische
psychiater die in 1887 deze
merkwaardige vorm van geheu
genverlies beschreef. Patiënten
die jarenlang hebben gedron
ken als een heel café kunnen
sluipend dan wel plotseling het
vermogen verliezen om zaken
in hun geheugen te prenten.
Ook hun korte termijn geheu
gen, het mentale kladblaadje
waarop je bijvoorbeeld een te
lefoonnummer noteert, is bij
hen vaak teloor gegaan. Maar
zaken uit een ver verleden her
inneren ze zich vaak wel en ook
hun geestelijke vermogens zijn
intact. Ze zijn niet gek, ze zijn
niet dement, slechts een essen
tieel radertje - het geheugen - is
uit hun denkraam weggevallen.
Nauw verwant aan dit syn
droom is het ziektebeeld dat
Carl Wernicke in 1881 be
schreef bij ook al alcoholische
patiënten. Van het ene moment
op het ander kunnen verlam
mingen toeslaan, de patiënt
kan zijn ogen niet meer goed
bewegen, kan niet goed lopen
en heeft het gevoel in zijn lijf
verloren. Soms is hij bewuste
loos en uitgedroogd. Als hij
niet onmiddellijk vitamine BI
ofwel thiamine krijgt toege
diend kan de dood in enkele
dagen volgen. Volledig herstel
is mogelijk al betaal je daar
vaak wel de prijs voor in de
vorm van het syndroom van
Korsakov.
De oorzaak van het syndroom
van Wernicke- Korsakov is niet
geheel duidelijk. Of het giftige
alcohol zelf de directe oorzaak
is weet men niet eens zeker.
Maar indirect laat de alcohol
zijn invloed wel degelijk gel
den. Drank levert slechts 'lege'
calorieën. Je kunt er mee ont
bijten en dat is precies wat
menige doorgefourneerde drin
ker doet.
Daardoor raakt hij ondervoed
en ontstaat er een tekort aan
vitamine BI, een vitamine dat
je zelf niet kunt maken. Het zit
vooral in graanprodukten (vol
korenbrood!) en bij een tekort
komen de hersencellen gluco-
uitwendig geheugen vol met
pijlen en tekst.
Patiënten wordt vaak geleerd
om nauwkeurig een agenda bij
te houden. Daarin kunnen ze
lezen wie een half uurtje gele
den op bezoek is geweest en
welke afspraak ze twee minu
ten geleden hebben gemaakt.
Het geheugen trainen, daar
draait de behandeling om. On
langs bleek dat patiënten die
(naast het voortdurend slikken
van vitamine BI) ook worden
geresocialiseerd veel beter her
stellen.
Ondanks dat - want de progno
se is matig tot slecht - moeten
elk jaar zo'n honderd mensen
voor de rest van hun leven
worden opgenomen.
Korsakov is in Mare Alcoholi
ca, de zee van drank, waar
schijnlijk slechts het topje van
een ijsberg. Met nieuwe tech
nieken zoals MR1 heeft men
onlangs kunnen aantonen dat
alcohol al veel eerder de herse
nen sluipend beschadigt.
Korsakov zou het eindpunt zijn
van een glijdende schaal die
loopt van de lichte concentra
tiestoornissen van de gewoon
tedrinker tot de ernstige geheu
gendefecten van de Korsakov.
Drank maakt dus meer kapot
dan we al dachten. Voor meer
informatie: Korsakov Stichting
Postbus 725 3500 AS Utrecht
Tel: 030-341300 Op werkdagen
(behalve vrijdag) van 9.00 -
17.00 uur.
Als de warmte toeneemt
en de kledingstukken
krimpen, geven ze zich
bloot. Duiken ze op op de
meest intieme plekjes.
Subtiele vlinders op dij
benen, roosjes op heupen,
panters op de billen, een
vogeltje op de borst. De
tatoeage.
Wendy wil het, Mieke
heeft het. Steeds meer
vrouwen laten zich ver
sieren. De tatoeage: van
de wapenrok van de stoe
re zeebonk tot het brand
merk van de nieuwe ij-
delheid.
Door Hans Jacobs
Zo op het oog is er niets bijzon
ders aan haar te zien. Elegant
loopt ze rond. Dan valt in een
keer het gat in haar broek op.
Een kijk-gat, waar bij elke stap
een vlinder subtiel naar buiten
piept.
Een getatoeëerde vlinder.
„Als ik samen met een stuk of
vijftig andere vrouwen op het
strand loop, weet ik bijna zeker
waar men naar zal kijken."
En: „Een tatoeage heeft iets
spannends, iets dat je eigenlijk
niet doet, eigenlijk niet mag, iets
ondeugends, iets erotisch."
Ze is al lang niet meer alleen.
Steeds meer vrouwen laten zich
door de naald versieren.
Ook die morgen in het kleine
keldertje aan de Amsterdamse
Wallen. De Tattoo-shop van de
koning van de tatoeagenaald:
Henk Schiffmacher.
Met een lichte angst in de ogen
draait ze de rug naar de ta-
toeëerder toe. Ze laat haar
schouderbandje van het T-shirt
zakken.
„Daar," zegt ze. „Een vlinder
graag."
Zes jaar lang heeft ze er over
nagedacht. Vandaag moet het
gebeuren. Ze heeft haar vriendin
meegenomen. Spontaan trekt die
haar rok een stukje omhoog en
showt haar nog maagdelijke dij:
„Daar," zegt ze. „Ook een vlin
dertje, graag."
Henk Schiffmacher kijkt met
een oog over mijn rug mee. Zijn
lichaam is een uithangbord van
zijn werk. Geen millimeter huid
is ongebruikt. Waar anderen de
foto's van hun kinderen in de
portefeuille dragen heeft Henk
zijn dochtertje in zijn linkeron
derarm gegraveerd.
Hij concentreert zich weer op
mijn schouderblad. De geur van
ether walmt op en heel zacht
voel je een pen tekenen op de
huid.
Levenslang
Nog een keer kijken mijn over
buurvrouw en ik naar de waar
schuwing op de muur: een tattoo
is levenslang.
Maar aarzelen kan niet meer.
Bijna op hetzelfde moment wor
den twee naalden in de graveer-
pistolen gestoken. Klik. Er is
geen weg meer terug. High Noon
aan de Wallen. Het gezoem zaagt
door de ruimte. Het is het geluid
van een opgevoerde tandarts
boor. Een snerpend geluid, ge
smeerd door angstzweet.
Ik zie het wit om haar neus op
komen. Zo voel ik me ook als de
heeft het over de schaduwkanten
van de nieuwe populariteit van
de tatoeages.
„De kwaliteit van de tatoeëer-
ders is er niet beter op gewor
den. Ik heb dingen gezien die
meer leken op een doodgereden
stadsduif dan op een adelaar.
Als je iets wilt, neem de tijd.
Kijk even rond in een shop, zeg
niet te veel, kijk alleen goed
rond. Kijk of ze de instrumenten
steriliseren, of hij zijn gebruikte
spullen weggooit. Kijk hoe de
omgeving eruit ziet, hoe de ta-
toeëerder er uit ziet. Louche, ja
of nee. Als hij een dikke joint in
zijn hoofd heeft of een fles jajem
op tafel heeft staan, zeg dan
vriendelijk: tot de volgende keer.
Pas als jé de omgeving en de
persoon aanstaan, kijk dan wat
hij maakt, wat doet hij met kleu
ren, hoe ruim zet hij iets op."
En geld? Hij lacht en het is net of
ik iets meer voel prikken. „Dat
moet je van te voren met elkaar
afspreken. Er zijn geen 'van tot
prijzen'."
Honderd gulden ben je al gauw
kwijt, zo blijkt.
Mijn overbuurvrouw is klaar en
heeft plaats gemaakt voor de dij
van haar vriendin. Een stoel ver
der is nog een andere jonge
vrouw onder de naald terecht
gekomen. Vijf anderen zitten te
wachten. „Ik heb geen mooi ge
zicht, maar met een tatoeage heb
ik iets waar ik trots op kan zijn.
Zo heb ik toch iets van mijn
lichaam gemaakt."
Er bloeit een roos op haar schou
derblad.
Maria
Henk Schiffmacher is niet echt
kapot van die nieuwe kleine din
getjes op schouders, dijen en
billen. Of van de eigen ontwer
pen. Hij zweert bij het mooie
grote werk. Bij de liefdesverkla
ringen. „Zoals die Mexicanen
doen, die laten over de volle
breedte van hun borst in die
grote Ben Hur letters de naam
van hun geliefde tatoëeren: Ma
ria. Goed, pijnlijk als het uit
gaat, maar gelukkig heten al die
vrouwen in Mexico Maria."
En weer buldert die aanstekelij
ke lach door de gewelven.
Twee jongens van een band wil
len hun armen traditioneel laten
behangen. Het kan, maar zulke
klanten vormen inmiddels een
minderheid. Henk Schiffmacher
heeft geen moeite met het nieu
we publiek dat in zijn shop
komt. „Maar," zo zegt hij, „je
stapt wel in een andere wereld.
Het is een wereld waarin je ei
genlijk niet thuis bent. Neem
Rob de Nijs. Toch een softie als
je hem hoort zingen. Wat doet
hij: hij koopt een Harley, een
leren broek, neemt een tatoeage
en meet zich zo de ruige elemen
ten van de rock aan. Maf toch."
Zonder dat ik het merk is de
naald weg uit de huid en is het
gieren van de tandartsboor ver
vangen door een zacht grommen
op het rechterschouderblad. Het
beest wordt afgedekt. „Over een
uur of vier zachtjes wassen,"
zegt hij nog.
En ik zit vast. „Een tatoeage is
geen Armani-broek," zei hij ooit,
„die je als hij uit de mode is aan
het Leger des Heils kunt geven.
Een tatoeage is geen geintje, dat
hou je je hele leven."
Op de rechterschouder waakt
een vervaarlijke panter over een
eeuwenoud cultuurgoed.
se- brandstof tekort waardoor
ze van honger omkomen.
Vooral het Timbisch systeem'
krijgt dan een forse tik. Dat is
een schakelcentrum in de her
senen waar alle signalen van
ogen, neus, oren en ook het
gevoel binnenkomen en vervol
gens in het geheugen worden
vastgelegd.
Is dat beschadigd, en bij 100
mensen per jaar is de verwoes
ting volledig en onherstelbaar,
dan wordt elk beeldje van de
levensfilm onmiddellijk na op
name weer uitgewist. Alles gaat
het ene oor in en het andere
uit.
De gevolgen zijn onvoorstel
baar. „Wat zal het zijn?",
vraagt Mr Thompson als de
neuroloog Oliver Sacks de zie
kenzaal betreedt, „een pond
Virginia tabak?" Het verhaal
staat in 'De man die zijn vrouw
voor een hoed aanzag', het
boek waarin Sacks zeer lees
baar de bizarre wereld van neu
rologische patiënten beschrijft.
De tabakshandelaar Thompson
herkent Sacks niet. Elke keer
als Sacks binnenkomt, ook als
hij nog geen minuut de deur is
uitgeweest, ziet Thompson
weer een volstrekt vreemde
man, een nieuwe dokter.
„Onder hem openen zich
voortdurend de afgronden van
het lege geheugen" schrijft
Sacks. Wij hebben allemaal een
levensloop, een innerlijk ver
haal waarin wij zelf de hoofdrol
spelen. Maar Thompson moet
zijn wereld voortdurend uitvin
den en vult met praatjes ge
plukt uit een half vergeten ver
leden de gaten in het geheugen.
Confabuleren heet dit ver
schijnsel, de snelle praatjes
waarmee hij voortdurend een
geïmproviseerde wereld schept.
Erger nog. „Hij moet letterlijk
zichzelf (en zijn wereld) elk
moment van de. dag weer uit
vinden". Want onze levens
loop, de optelsom van onze
herinneringen, dat zijn we zelf.
Dat is nu onze identiteit.
Thompson bedenkt voortdu
rend een nieuwe biografie en
weet bij volle verstand niet dat
hij niet weet. Hij heeft zichzelf
verloren.
Wat Thompson overkwam
overkomt in Nederland onge
veer 1200 mensen per jaar en
elk jaar zijn het er meer en zijn
de patiënten jonger. Van die
1200 blijkt na opname een deel
geen Korsakov te hebben, want
sommige afwijkingen als perni
cieuze anemie of anorexia kun
nen ook al gaten in het geheu
gen slaan. Van de Korsakovpa-
tiënten geneest een kwart vol
ledig, een kwart bijna volledig,
bij nog een kwart is het geheu-
door Jan Paalman
gen ernstig beschadigd en bij
de laatste kwart totaal.
De vooruitzichten zijn dus ma
tig tot slecht. Wat nu? Tot zo'n
tien jaar geleden bestond er
eigenlijk nauwelijks iets dat op
een behandeling leek en ver
dwenen de patiënten spoorloos
in de inrichtingen. Tegenwoor
dig zijn er zes gespecialiseerde
afdelingen waar deze patiënten
kunnen worden behandeld.
Hoe moet u zich dat voorstel
len?
Stel nou dat u in zo'n afdeling
wakker wordt. Wie ben ik? Bo
ven uw bed hangt een bord met
uw naam. Als u de pijlen volgt
komt u in de eetzaal terecht en
jawel, daar staat een stoel met
daarbij uw naam. Ook de ande
re patiënten dragen een naam
kaartje. Overal staat de datum
vermeld, de plaats en de tijd.
De muren van de inrichting zijn
een gigantische spiekbrief, een
FOTO'S PERSBURO DIJKSTRA
naald in de huid zakt. Een pan
ter klauwt zich langzaam maar
uiterst zeker vast in mijn schou
der.
„Of dit (ik voel een lichte, snij
dende pijn, maar zeg 'gevoel')
gevoel normaal is," vraag ik
naar achter mijn rug.
„Dit," zegt de kolossale man op
de stoel, „dit noemen wij een
vrouwenplek. Als je dit voelt ben
je een watje." En hij buldert met
zijn hele lichaam.
Vijftien jaar zit Henk Schiffma
cher al in het vak. Hij is de
ongekroonde koning van de ta-
toeëerders en hij heeft de hele
golfbeweging van de tatoeages
meegemaakt. Ooit waren het de
paspoorten van stoere zeelui,
avonturiers, hoeren, criminelen,
Heli's Angels. Nu zijn het de
subtiele versieringen van de ij-
delheid. De volledig behangen
armen, benen en borstkasten vol
Mama's, draken, monsters, F-si-
des en Lieve Annies zijn geble
ven, maar op maagdelijk huiden
zijn nu vooral de kleine versie
ringen in trek.
Vrouwen hebben de tatoeage
ontdekt. „Nu instituten als
Avant Garde, Cosmopolitain, Vi
va zich er mee gaan bemoeien en
zeggen dat het mode is, komen
ze hier met bosjes binnen. Na
tuurlijk is er ook veel openge
broken door de tv. Ooit was het
freaky, maar nu is een tatoeage
geaccepteerd. Een must."
Tijdens het feestje na het song
festival swingde een pittige teke
ning mee op de borsten van
Silvia Millecam. Het bleek een
plakplaatje te zijn en een dag
later was Silvia weer roomwit.
Een vlinder in een kijkgat op een vrouwenbeen.
Hier gaat het voor echt. Zachtjes
zoemt het stekende gevoel door
de gevoelige huid. Je raakt er
aan gewend, al blijf je met de
schouder trekken.
De vlinderdame staat op en be
kijkt het resultaat tot nu toe in
de spiegel. Je ziet haar glunde
ren.
Ondertussen zijn nog meer vrou
wen het keldertje van de Tattoo
Shop aan de Nieuwe Zijdsvoor
burgwal binnengekomen.
Nieuwsgierig bladeren ze in de
stapel boeken met voorbeelden:
een bibliotheek vol monsters en
ander vreselijks, maar ook met
roosjes die je de rest van je leven
geen water meer hoeft te geven
en vlinders die levenslang blij
ven zitten. Angstig kijken de
vrouwen af en toe op naar de
slachtoffers onder de naald.
Prins Bernhard moet er een heb
ben, Keizer Nero had er een,
Cleopatra, Cher heeft haar ach
terwerk even beroemd gemaakt
als haar stem, en tientallen be
kende Nederlanders koketteren
openlijk met wat voorheen als
het nummerbord van de achter
buurt werd gezien.
„Laatst kwam hier een vrouw
van 63 binnen en wilde geta
toeëerd worden. Heel haar leven
had ze het al gewild, maar ze
was met een of andere suffe eikel
getrouwd. Nu was hij overleden
en daar was ze. Zes tatoeages
wilde die vrouw uiteindelijk
hebben. Eindelijk, zei ze nog."
Ooit waren tatoeages de versie
ringen van koningen, keizers, fa
rao's, stamhoofden, die met hun
'onderscheidingen' hun status
onderstreepten. Henk Schif-
fmachter heeft zich in dé cultuur
van de tatoeages verdiept, reizen
gemaakt naar de diepste binnen
landen van Indonesië om de te
keningen bij primitieve volkeren
te bestuderen.
En terwijl hij zijn ziedende
naald geen moment laat rusten
en af en toe in een klein potje
zwarte inkt doopt, vertelt hij hoe
de primitieven voor het snellen
van een kop een tatoeage kregen.
Het wisselgeld voor later. „Als je
later in het hiernamaals die on
derscheidingen kon laten zien,
was je onder de pannen."
Tatoeages als een eeuwenoud ge
bruik dat pas later aan lager wal
raakte en de ankers in de louche
havenbuurten uitgooide. Nu het
lichaam door sporten en gezond
eten steeds meer aandacht krijgt,
wordt ook het versieren intie
mer, meer op de huid. De ijdel-
heid heeft de tatoeage een nieu
we status gegeven.
Henk Schiffmacher: „Je kunt
niet meer om je heen kijken of je
ziet wel een tatoeage. Iedereen
wil er een hebben. Zeker als het
mooi weer begint te worden en
ze de versieringen bij elkaar
zien. Als het na een paar mooie
dagen begint te regenen komen
ze hier binnen. De modewereld
ligt hier bij wijze van spreken
met de verrekijker op de stoep.
Alles wordt gejat."
Nog steeds zingen de naalden.
Het 'gevoel' is bijna ongemerkt
aanwezig. Henk Schiffmacher
Een getaoeëerde tijger klauwt zich langzaam vast in een schouderblad.
Nedt
AKr
17.53 Niet
den
18.00 Jou
18.15 Ses
18.33 (TT)
18.43 (TT)
19.02 Alle:
19.30 Gro
20.00 (TT)
20.25 (TT)
21.15 Telt
21.56 Birt
22.33 De
de
197
23.17 Chc
23.46 Wo
00.11 Joi
RADIO 1
Elk heel uur en 7.30, 8.30, 12.30,
13.30, 17.30, 18.30 en 06.30 Nieuws.
KRO: 7.07 Echo. 9.05 Dingen die
gebeuren. NCRV: 12.07 Hier en Nu.
12.45 Aandacht voor agrarische ac-
tualtiteiten). V00: 14.05 Nieuwsra
dio. TROS: 19.04 Interaktief. 20.04
Klantenservice. VOO: 22.04 Sportra
dio. NOS: 23.07 Met het oog op
morgen. VARA: 0.02 Of the record.
2.02 Geen tijd. 5.02-7.00 Ochtendhu
meur
RADIO 2
Elk heel uur Nieuws (behalve
20.00). AVRO: 7.04 Sugar in the
morning. 9 04 Arbeidsvitaminen op
2.11.04 Mezzo. 12.04 Het beleg van
Hilversum. EO: 14.04 De gouden
oreep. 15.04 Formule 2. 17.04 Alle
mensen. VPRO: 18.04 Ekkel horizon
taal. AVRO: 19.04 Nederlands op
AVRO Twee 20.04 Album. 22.04 Li
melight. 23.04-24.00 Bluefunk 'n
soul.
RADIO 3
Elk heel uur Nieuws (behalve.
20.00). AKN: 6.02 Breakfast-club.
g 04 Arbeidsvitaminen. 11.04 Baas
van de dag. VARA: 12.04 Denk aan
Henk. 14.04 Carola. AKN: 15.04
Popsjop. VOO: 17.04 Rinkeldekinkel.
NOS 18.04 De avondspits. EO: 19.04
Spoor 7. AVRO: 20.04 Forza. VPRO:
21 04 Villa 65. TROS: 0.04 Nacht
wacht. VARA: 2.02 Zone. AKN:
4.02-6.00 Pyjama-FM
RADIO 4
Om 7.00, 8.00, 13.00, 18.00 en 20.00
Nieuws. TROS: 7.02 Een goede mor
gen met Dhr. R.A. Capriles Martina.
9.00 Muziek voor miljoenen. 11.00
Ochtendconcert I: Symf. Ork. van
BR. 12.30 Ochtendconcert II: Sch-
wetzinger Festspiele. Tokyo Kwar
tet. 13.04 De klassieke top 10 en
nieuwe klassieke cd's. 14.00 Mid
dagconcert: Portret van de sopraan
Desi Halban. NCRV: 16.00 De Ne
derlanden. 17.00 Leger des Heils-
kwartier. 17.15 Muziek in vrije tijd.
Na 18 uur 18.00 Nieuws. 18.04 Gelo
ven in muziek. 18.30 Orgelconcert.
NOS: 19.30 Holland Festival 1993.
Pelléas et Mélisande, opera van
Oebussy. Nederlandse Opera en
Rotterdams Philharm. Ork. o.l.v. Si
mon Rattle met sol. EO: 23.00 De
oratoria van G.F. Handel.
23.30-24.00 Songs of praise
RADIO 5
Elk heel uur t/m 18.00 Nieuws. NOS:
6.45-6.50 Mededelingenrubriek met
uitgebreid weerbericht en
scheepsvaartberichten. 7.05 1008
AM. IKON: 8.50 Snippers. NOS: 8.55
Waterstanden. VPRO: 9.02 VPRO's
dinsdag op 5, met om 9.02 Marjoke
Roorda is in gesprek; 9.45 Instituut
Schreuders; 10.02 Ontmoetingen in
de natuur met Gied Jaspars; 10.42
De jazz van Pete Felleman; 11.02
Ischa; 12.02 Oe omgekeerde we
reld; 13.10 Aardse zaken; 14.02 Pas
sages passanten; 15.02 Boeken;
16.02 Stenen des aanstoots; 16.20
Kunstclips. NOS' 17.10 Radio UIT.
PP: 17.50 D'66. KRO: 18.02 Vorming.
EO: 19.00 Waar waren we ook al
weer? NOS: 19.15 Nieuws en actu
aliteiten in het Turks. 19.50 Nieuws
en actualiteiten in het Marokkaans
en Berbers. 20.40 Actualiteiten in
het Chinees. TELEAC: 21.00 Frans
voor bedrijf en beroep. 21.30 Moshi
moshi, Japanse taal. 22.00 Como
vai, Portugees voor beginners.
22.30 Identiteit en geschiedenis.
VPRO: 23.00-24.00 Het paradijs
OMROEP BRABANT
Elk heel uur en 07.30 ANP-nieuws,
gevolgd door Brabants nieuws en
actualiteiten (behalve 08.00 en
13.00). 7.45 De krant in Brabant. 7.51
Weerman Johan Verschuuren.
7.55-8.00 Nieuwsoverzicht. 8.32
Brabants nieuws en actualiteiten.
9.07 Muziekkiosk. 10.07 Draai-bank.
11.07 Van harte. 12.53 Bericht voor
boer en tuinder. 12.55-13.00
Nieuwsoverzicht. 13.32 Brabants
nieuws. 13.34 Muziek, Brabantse
produkties. 14.07 Muziekkiosk. 15.07
Prikbord. 17.45 De agenda.
17.55-18.00 Nieuwsoverzicht
OMROEP ZEELAND
ANP-nieuws: Zie Radio 1. - 7.00
Nieuws en actualiteiten. 7.32 Re
gionaal nieuwsoverzicht. 7.40 De
dag van... 7.50-8.00 De agenda.
12.00 Nieuws en actualiteiten. 12.15
Het weer in de provincie. 12.32
Regionaal nieuwsoverzicht. 12.35
Gesprek van de week. 12.55-13.00
De agenda. 16.00 Gefeliciteerdl
17.00 Nieuws en actualiteiten. 17.15
Het weer in de provincie. 17.32
Regionaal nieuwsoverzicht. 17.35
Vogels, vissen en Piet Smeerpoets.
17.55-18.00 De agenda
Door Marijke Prins
Om te vieren dat er weer volop verse knoflook is en ook dt
eerste nieuwe aardappelen als diamant en alpha's weer opduj.
ken, een feestelijk kipgerecht in een alumiumpakketje. Zeer
geschikt voor als er gasten zijn omdat alle voorbereidingen enigf
tijd vantevoren getroffen kunnen worden.
Voor twee personen
Voorbereidingstijd: 20 minuten
Oventijd: 50 minuten
twee kippebouten
zes nieuwe aardappelen
6 tenen knoflook
1 theelepel tijm
6 eetlepels olijfolie zout en peper naar smaak
Verwarm de oven voor op 175 graden. Snij alvast de knoflookte
nen in grove stukken. De zachte schil van de nieuwe knoflook
hoeft niet verwijderd te worden. Schil de aardappelen dun oi
borstel ze alleen maar schoon onder stromend water wanneer ze
een gave schil hebben. Snij de aardappelen in plakjes van bijna
een halve centimeter dik.
Verhit in een koekepan de olijfolie en bak 'de schijfjes in het zeer
hete vet aan beide kanten lichtbruin; ze hoeven absoluut niet
gaar te zijn. Haal met een schuimspaan de aardappelen uit de
pan en bak in hetzelfde vet de bouten aan beide kanten mooi
bruin; ook de kip hoeft niet gaar te zijn, want het gerecht gaat
nog een behoorlijke tijd de oven in.
Haal de bouten uit de pan en zet het vuur uit. Strooi de
knoflook in het nog hete vet en laat de stukjes een minuutje
bruisen. Haal de knof uit de pan voordat hij bruin begint te
worden.
Leg twee stukken aluminiumfolie van 30 centimter in het
vierkant neer. Spreid in het midden van de folie de plakjes
aard - appelen, strooi er licht wat zout en peper over heen en
leg op de aardappelen d'e bouten. Bestrooi ook deze met wat
zout en peper en strooi over iedere bout een halve theelepel,
tussen de vingers fijngewreven, tijm.
Vouw de pakketjes goed dicht. Sla de uiteinden om elkaar heen
en rol de strookjes op. Hoe minder geurige dampen er uit d(
pakketjes kunnen ontsnappen, des te beter (tot dusver kan het
gerecht al vantevoren worden klaargemaakt). Leg de pakketjes
in een lage ovenvaste schotel en zet deze midden in de
voorverwarmde oven. Laat de oven 25 minuten op 175 graden
staan en zet de laatste 25 minuten de oven een slag hoger.
Serveer de pakketjes met een frisse groene sla.
Ned
VEÈ
13.00 Nie
den
16.00 Aft
filri
kaï
ziel
16.45 Sal
17.30 Cli
18.00 Joi
18.20 Co
18.50 De
Le
22.20 Th
BEL(
16.20 Vac I
16.45 Noi I
zine
17.40 Col
18.30 Ce I
18.50 Ste
19.30 Nie I
20.05 Jei I
21.00 Die I
tenH
195
22.50 Dat I
Door Jetty Ferwerda
wordt vaak het dubbele neer
geteld van een nieuw.
Die vrolijke jaren zeventig-
kleding steekt schril af tegen
alle zichtbare gevolgen van de
recessie. En toch zien trend
voorspellers het als een vorm
van verzet tegen de huidige
maatschappij. Het is alleen
wat optimistischer en mindei
cynisch dan bijvoorbeeld
grunge.
De mode-ontwerpers hebben
de trend razendsnel opgepikt
Zij lieten zich al eerder inspi
reren door de straatmode in
Amsterdam en Londen, die de
andere steden al een stapje
voor was. Van het sjieke Cha
nel tot de excentrieke Versace,
elke collectie bevat flares
Vooral Versace leefde zich uit.
Zijn broekpakken en broeken
liepen niet zomaar wijduit,
-meters stof zorgden voor een
wervelend resultaat.
De pasvorm is bij het dragen
van flares het belangrijkste.
Er zijn verschillende modellen
en voor bijna elk figuur is wel
een pasvorm te vinden. De
meest trendy flares zijn van
nauwaansluitende stretch ge
maakt, lopen vanaf de knieën
wijduit, hebben een hoge tail
leband en sluiten middenach
ter. Dit model zal vooral slan
ke, jonge vrouwen goed staan.
Sommige flares lopen al vanal
de heupen wijduit en zullen
dus met name vrouwen met
stevige bovenbenen flatteren.
Wie welgevormde heupen en
een flink achterwerk heeft,
kan eens een bell bottom-mo
del proberen. Het is wel be
langrijk dat de stof altijd soe
pel valt. Wie daar te korte
truitjes, trapeze-tops, gehaak
te vesten of plateauschoenen
bij draagt, is helemaal bij de
tijd.
Flares. Het modetijdschrift
Vogue noemt ze al de nieuwe
leggings. In Parijs, New York
en Los Angeles gaan ze als
warme broodjes over de toon
bank. En in trendzettend Am
sterdam en Londen waren ze
vorig jaar al een grote hit. Het
woord 'flare' komt uit het En
gels en staat voor 'vleugel'. En
de modeterm heeft dus alles te
maken met wat fladdert, voor
al met broekspijpen. In ge
woon Nederlands spreken we
dan heel stijfjes van 'wijduit-
lopende broeken'. Flares
(spreek uit; flairs) klinkt veel
swingender en dat is ook pre
cies de bedoeling.
Het trendy kledingstuk past in
de herleving van de jaren ze
ventig, samen met navelvrije
ribtops, lange spencers, veel
kleurige strepen, leren jasjes
met ceintuur en bell-bottom
jeans (jeans die halverwege de
heup 'hangen'). Qua styling
heeft het niet zozeer te maken
met de hippies en grunge als
wel met swinging soul.
Vanuit de Verenigde Staten
lijkt namelijk een nieuwe in
spiratiebron over te waaien,
die van de soulmuziek. In ste
den als Los Angeles is sprake
van een New Soul Pride, aan
gewakkerd door films als Mal
colm X en de recente onrust
onder de zwarte bevolking.
Films uit het midden van de
jaren zeventig worden op
nieuw getoond, funky grap
hics en labels worden weer
gebruikt. De kleding die erbij
hoort - de strakke truitjes en
broeken met wijde pijpen - is
authentiek en wordt verkocht
in tweedehandswinkels. Voor
een oud senenties-T-shirt
DUI
06.00 Mr
visfl
09.00 Tafl
09.03 Oai
09.45 Yo-
10.00 Tai
10.03 W.
hefl
22.05
22.30 Till
23.00 S 1
uaarom
Schurk BandietTerrorist
t Dikke nek /andaal
&/T LAA/D /5 OP WB<£
eiAAR 27/
NG.
TEKENING BIRGIT TIJDINK