Economie duidelijk verzwakt
Braun zoekt slechte
scheerapparaten.
i
N VAKANTIE
Landbouwministers akkoord
met nieuw prijzenpakket
349?
De Nederlandsche Bank verlaagt disconto weer met kwart procent
ODH-groep failliet: 610 werknemers op straat
f 25,- terug voor uw
oude scheerapparaat
bij aankoop van een
oplaadbare Braun.
BBflun
nd KORT
Bankiers schatten afname bedrijvigheid op 0,7 tot 0,8 procent
Winstdaling Vanderhave
door malaise in akkerbouw
economie KORT
A4
ECONOMIE
A5
AUTOFOCUS
Shell Moerdijk
draaide positief
Pharmacia vestigt
zich in Roosendaal
ton goed
van Afgevaardigden heeft
jeslankte versie van het
ngenomen. Het wetsont-
iljoen dollar is gemoeid,
or de Senaat. Clinton had
n 4 miljard dollar,
en veel groter programma
de Amerikaanse economie
on hiervoor 16,3 miljard
Huis van Afgevaardigen
s in de Senaat op hevig
dergelijk groot stimule-
zen dat het toch al forse
ten verder zal toenemen.
oorwegen
in Londen opgeroepen tot
rse visprodukten. Aan de
andse afdeling van Green
voerder in Amsterdam zei
geen 'onschuldige Noren'
ebben drie grote winkelke-
rse zalm of andere vispro-
ot twee jaar geleden tegen
atte, hadden binnen twee
woensdag bij de Lofoten
twee Noorse walvisvaart-
e bedreigingen' opgegeven.
vangenen vrij
en de eersten van in totaal
ten, ter gelegenheid van de
heeft het leger bekend
jdag op vrije voeten worden
n, zieken en ouderen. Een
ndeels opzitten; de overigen
eldplegingen. In de Israeli-
6.500 Palestijnen.
gelding
ben gisteren met vergelding
luchtaanvallen op bases van
e vlammen zullen diegenen
aangestoken", schreef de
s de aanvallen van dinsdag
Babil bestaat het Iraanse
geesten'.
nde Ba'athpartij, herinnerde
damentalistische land in de
988 leed. „Als het Iraanse
lessen de Iraakse soldaten
g zullen wij het daaraan
Egypte
eeft gisteren zes islamitische
eroordeeld wegens een reeks
op de minister van informa-
bij het uitspreken van het
ensen terecht, van wie 2
overige zes gevangenisstraf-
ij verstek berecht, onder wie
olgens de aanklagers schuil
olf van het ernstigste politiek
ember 23 militanten ter dood
ritiek op politie
'steren de politie bekritiseerd
sen die demonstreerden tegen
'el de toegangswegen naar het
gel zei op een persconferentie,
worden getolereerd. „Mensen
~erk te kunnen gaan zonder
de taak van de politie om dat;
eft dat gisteren nagelaten."
r het feit dat veel parlements-
ongeveer 10.000 demonstran-
per helikopter het parlement
verkiezingsfraude
itische premier van de DDE,
sden in drie gevallen schuldig
Maar de rechtbank gaf de hem
e daarmee de mildste straf op.
val van de Berlijnse muur eind
kiezingen in maart 1990, was
le in de tijd dat hij partijleider
rde hij onschuldig te zijn en
anval.
ïalige communistische functio-
>evonden en kregen eveneens
aarschuwing is wel gekoppeld
angenisstraf
DE STEM
VRIJDAG 28 MEI 1993
«W*l
I* LOUOMi
LCD-controIevenster
Kompleet met luxe etui
en Fujicolor film
Overal verkrijgbaar voor
Amsterdam (anp) - De Nederland
sche Bank verlaagt vandaag de offi
ciële rentetarieven opnieuw met een
kwart procent.
Daardoor komt het wisseldisconto op
6,25 procent, de voorsehotrente op 6,75
procent en het belangrijke promessedis
conto op 7,25 procent. Tevens wordt de
rente op speciale beleningen met 0,2
procent verlaagd tot 7 procent.
Als reden voor de renteverlaging noemt
de centrale bank naast de ontwikkelin
gen op de financiële markten opnieuw
de kracht van de Nederlandse gulden.
Die sterke gulden speelt al enige tijd
een belangrijke rol bij de rentedaling in
ons land.
Van de drie tarieven die De Nederland
sche Bank hanteert, is het promessedis
conto het belangrijkste. Het vormt de
basis voor de rente die de banken in
rekening brengen voor kredieten aan
het bedrijfsleven en werkt uiteindelijk
ook door naar de particuliere sector
(hypotheekrente, spaarrente).
In navolging van Nederland hebben ook
de centrale banken van België en Oos
tenrijk besloten hun officiële renteta
rieven vandaag te verlagen met 0,25
procent. In België is de aanleiding even
eens de sterke nationale munteenheid.
Het Belgische disconto gaat van 6,5
naar 6,25 procent en het speciale Lom
bard-tarief van negen naar 8,75 pro
cent. Verder werd de daggeldrente ver
laagd van 7,2 tot 7,0 procent. In Oosten
rijk is het disconto omlaag gebracht van
6,5 tot 6,25 procent en de Lombard
rente van 7,75 tot 7,5 procent.
Van onze verslaggever
Amsterdam - Shell Moerdijk
heeft vorig jaar een positief
bedrijfsresultaat gedraaid
van f 57 miljoen.
Ma aftrek van de aan Shell Che
mie Nederland te betalen over-
l-lasten kwam de vestiging
echter wel in de rode cijfers.
Dat betoogden gisteren leden
van de ondernemingsraad van
Shell Moerdijk, die bij de Onder
nemingskamer van het Gerechts
hof in Amsterdam hun beklag
deden over de ontslagdreiging
voor 25 collega's. De rechter
doet op 8 juli uitspraak in het
conflict tussen OR en directie.
Shell meent dat de ontslagen
mogelijk moeten zijn omdat de
chemiepoot van de multinational
vorig jaar een verlies leed van
totaal f 700 miljoen. In Neder-
verloor Shell Chemie f 220
miljoen. „Wij zijn verplicht om
onze aandeelhouders een opti
maal rendement te bieden", ver
een woordvoerder van
Shell Moerdijk gisteren een mo
gelijk ontslag. Het hele concern
boekte over 1992 overigens een
winst van circa f 9 miljard.
De ondernemingsraad en de vak
bonden vinden dat Shell die ont
slagdreiging van tafel moet ha
ten. Shell meent dat ontslag mo
gelijk moet zijn als outplacement
niet lukt.
Het conflict is het gevolg van de
operatie Focus, die van Shell
Moerdijk weer een efficiënt wer
kende organisatie moet maken.
Shell Moerdijk moet terug van
1085 naar 795 werknemers. Op
moment heeft het bedrijf nog
965 mensen in dienst.
Voor die personeelsreductie
beeft Shell een aantal maatrege
len getroffen. Die variëren van
extra) vervroegde uittreding tot
overplaatsing. Maar ook moet
een aantal mensen elders onder
dak worden gebracht via een
outplacement-regeling.
Volgens W. Marks, districtsbe
stuurder van de Industriebond
FNV, komt die maatregel over
een met een milde vorm van
gedwongen ontslag. Shell wil
voor die mensen twaalf maanden
de tijd nemen. Lukt het om bij
een ander bedrijf werk te vin
den, dan krijgt de werknemer
een vertrekpremie mee, die kan
variëren aan de hand van zijn
leeftijd en werkverband met
Shell. Lukt het niet om binnen
dat jaar werk te vinden, dan
krijgt de werknemer gedwongen
ontslag en vervalt de vertrekpre
mie.
Het is de eerste keer dat Shell in
Xederland employés met ge
dwongen ontslag dreigt. Voorzit
ter L. van Zon van de onderne
mingsraad van Shell Moerdijk
vindt die dreiging een teken van
een verslechterende relatie tus
sen bedrijfsleiding en personeel.
Hi] denkt dat de Moerdijkse be
drijfsleiding van Shell Neder-
■and geen ruimte krijgt om te
onderhandelen over de regeling,
'•an Zon meent dat de werkne
mers voor 1 januari 1996, als de
aodembezetting van Shell Moer
dijk een feit moet zijn, door het
normale natuurlijk verloop een
andere plaats binnen de organi
satie moeten kunnen vinden.
He advocaat van Shell Moerdijk,
■Ir. R. Duk, zei dat de onderne-
jningsraad zich met het gevecht
'■agen de ontslagen 'buiten de
maatschappelijke werkelijkheid
Plaatst'. Er wordt verlies geleden
dus moet een ondernemer dan
De luchthaven Schiphol verwerkte vorig
jaar 19 miljoen passagiers. Dat is een toena
me van 2,6 miljoen passagiers in vergelijking
met 1991. Dit blijkt uit het jaarverslag over
1992.
Het netto bedrijfsresultaat van de luchthaven
nam in 1992 met 32 miljoen toe tot f 90,3
miljoen, een toename van 55 procent. Dit jaar
wordt een soortgelijk resultaat verwacht. De
omzet groeide vorig jaar van f 661 miljoen
naar f 759 miljoen.
Het vrachtvervoer door de lucht steeg in 1992
met 10,3 procent tot 695.000 ton. Dat was
voornamelijk te danken aan de inzet van
meer vliegtuigcapaciteit door KLM, Marti
nair en El Al. Dit jaar wordt een groei
verwacht van 5 tot 6 procent. foto anp
ijl.
Rotterdam. Tel. 010 - 42 46 555-
bard
'aadsman.
ingrijpen, redeneerde de
Brussel (anp) - De EG-minis-
ters van landbouw zijn giste
ren akkoord gegaan met een
compromis over het prijzen
pakket voor het seizoen
1993/1994.
Het akkoord valt over een perio
de van drie jaar ruim 900 mil
joen ecu duurder uit dan de
Commissie aanvankelijk had
voorzien. Via een boekhoudkun
dige verschuiving kunnen de
extra kosten echter binnen de
richtsnoeren voor de begroting
blijven.
Belangrijkste oorzaak van de
kostenstijging is de extra com
pensatie voor het verplicht
braakleggen van land voor de
verbouw van granen, oliezaden
en peulvruchten om in aanmer
king te kunnen komen voor in
komensondersteuning. Voor de
Nederlandse boeren op de zand
gronden betekent de extra com
pensatie dat zij in plaats van 600
gulden nu 765 gulden per braak
liggende hectare compensatie
krijgen. Kleiboeren krijgen 1075
gulden per hectare in plaats van
850 gulden.
Boeren zijn verplicht bij perma
nente braakligging 20 procent
van hun land ongebruikt te la
ten. Er komt een proefproject
van twee jaar voor landen met
een hoog percentage braakleg
ging. In deze landen hoeft de
boer die kiest voor permanente
braaklegging, bij uitzondering
niet meer dan 18 procent van
zijn land uit roulatie te nemen.
De melkquota worden voor alle
lidstaten verhoogd met 0,6 pro
cent. Italië, Spanje en Grieken
land zijn hiervan uitgesloten.
Deze drie landen krijgen nu de
finitief de al eerder afgesproken
quota van respectievelijk
900.000 ton, 500.000 ton en
100.000 ton erbij. De quotaver
hoging betekent dat er in de EG
als geheel 600.000 ton meer melk
geproduceerd mag worden. Ne
derland krijgt daarvan 60.000
ton.
Voor Nederland is verder van
belang dat de interventieprijs
voor boter per 1 juli met 3
procent wordt verlaagd en een
jaar later met nog eens 2 pro
cent.
Den Haag (anp) - ODH Communications
roeP met al haar dochterondernemin-
is failliet verklaard. De 610 perso
neelsleden staan op straat.
ls geen geld in kas om de salarissen over
111 nao \j 111 u.c oaiatïoacn uvci
maand mei en het vakantiegeld van het
Personeel te betalen, aldus bewindvoerder
F. Somers. In overleg met bedrijfsvereni-
jj'ig en vakbonden werd gisteren nog wel
rik overleg gevoerd om te proberen de
/dupeerde personeelsleden voorschotten te
'«strekken.
bedrijven die de afgrond in zijn getrok-
n zijn: Mediaware te Deventer en Eindho-
m de Vuga Groep te Zoetermeer, Publi
OTïh S te Utrecht, ED Offset te Eindhoven,
Q,, interactieve Media te Den Haag, ED
set te Eindhoven, Salland de Lange te
Deventer, Wolters Noordhoff Grafische Be
drijven te Groningen en ED PrePress te
Eindhoven.
„De slechte toestand waarin de holding zich
bevindt heeft het lot van de dochters be
paald. Door de vele kruisverbanden zijn die
niet meer te redden", aldus mr. Somers.
De werknemers van de ODH-groep zijn
gistermiddag op de hoogte gebracht van het
faillissement. Volgens bestuurder R. Laenen
van de FNV-bond Druk Papier hebben zij
hun ontslagaanzegging gelaten aangehoord.
„Het besef wat er werkelijk is gebeurd, komt
pas na de pinksterdagen. Je staat machte
loos. Het is bijna vergelijkbaar met een
sterfgeval", aldus de bondsbestuurder.
Curator Somers en vakbondsbestuurder
Laenen zien kansen dat een deel van de
werknemers weer in dienst kan komen van
een nieuw op te richten grafisch bedrijf.
„Maar of dat lukt, is nog maar de vraag",
aldus Somers.
De ondernemingsraad van Salland de Lange
in Deventer, een van de getroffen drukke
rijen, en de voormalige directie van de
ODH-groep hebben belde overlevingsplan
nen bedacht waarbij 340 banen behouden
zouden kunnen blijven. „Wij schatten die
plannen redelijk kansrijk", aldus Laenen.
Hij wees daarbij op enkele belangrijke klan
ten van de ODH-groep, zoals Philips en
Wolters Kluwer. „Die blijven de drukkerijen
trouw", voorspelde hij gisteren.
Volgens Laenen heeft het faillissement drie
oorzaken; de slechte conjunctuur, verande
ringen in de technologie en kostbare reorga
nisaties die niet de beoogde resultaten ople
verden. „Tel je die drie bij elkaar op, dan is
het bingo", aldus Laenen.
Van onze redactie economie
Den Haag - De Nederlandse economie is in het eerste
kwartaal van 1993 duidelijk gekrompen. Het Centraal
Bureau voor de Statistiek publiceert vandaag een ra
ming van de ontwikkeling van het bruto binnenlands
produkt die duidt op een sterke verzwakking van de
economie.
Onder bankiers circuleren schat
tingen van een afname van de
bedrijvigheid met 0,7 tot 0,8
procent ten opzichte van de laat
ste maanden van vorig jaar.
Het bruto binnenlands produkt
bleef in het vierde kwartaal van
vorig jaar ook al licht (eentiende
procent) achter bij dat van het
derde kwartaal. Volgens de
gangbare definitie is Nederland
met de hernieuwde daling nu in
een recessie terecht gekomen.
Directeur A. Wellink van De
Nederlandsche Bank zei dinsdag
nog dat de Nederlandse econo
mie binnen 'afzienbare tijd' in
een recessie terecht zou komen.
Dat komt omdat het in Duits
land erg slecht gaat en de Neder
landse industrie is verweven met
de Duitse. Een neergang bij de
oosterburen is binnen een maand
terug te vinden bij de Neder
landse industrie.
Ook op het financiële vlak zit
Nederland vastgebakken aan
Duitsland. De Nederlandsche
Bank kan nauwelijks een eigen
koers vaststellen omdat de
koersverhoudingen tussen de
gulden en de Duitse mark zo veel
mogelijk in stand wordt gehou
den.
Het CBS maakte gisteren bekend
dat de internationale handel van
Nederland in januari ook is ge
krompen. De waarde van de in
voer nam met drie miljard gul
den af tot 17 miljard gulden en
de waarde van de uitvoer was
met 19 miljard gulden twee mil
jard gulden minder dan in de
eerste maand van 1992.
Woensdag maakte het CBS al
bekend dat de consumptieve be
stedingen in het eerste kwartaal
van 1993 - prijsstijgingen bui
ten beschouwing gelaten- met
een procent zijn afgenomen.
Voor een belangrijk deel werd
die daling veroorzaakt door de
ingezakte autoverkopen. Dat
heeft te maken met belasting
maatregelen. Een afname van de
consumptie was sinds het vierde
kwartaal van 1982 niet meer
voorgekomen.
Ook de produktie neemt af. Het
volume van de industriële pro
duktie is volgens eerder gepubli
ceerde CBS-cijfers in de eerste
twee maanden van dit jaar twee
procent lager geweest dan in
januari/februari 1992. Voor het
eerst sinds 1983 was in februari
dit cijfer over de voorgaande
twaalf maanden gemeten ge
daald.
Kapelle - De Koninklijke Vanderhavegroep (zaadkweek en
-handel) begint duidelijk te lijden te krijgen van de malaise in
de akkerbouw.
Dat blijkt uit het jaarverslag
over 1992 waarin Vanderhave
een winstdaling van vijf miljoen
gulden meldt.
De winst in 1992 bedroeg ruim
negen miljoen gulden tegen veer
tien miljoen in 1991. De omzet
bleef met 362 miljoen wel op
peil.
De winstdaling was verwacht.
Volgens de directie van Vander
have is het resultaat zelfs beter
dan begroot. De Zeeuwse zaad-
kweker, tegenwoordig een doch
teronderneming van Suikerunie,
rekent er op dat de resultaten in
1993 opnieuw negatief worden
beïnvloed door een verdere ver
scherping van het EG-beleid om
de overproduktie in de land
bouw terug te dringen.
In het bijzonder de compensatie
regeling die boeren kunnen krij
gen als ze hun akkers braak
laten leggen in plaats van in te
zaaien, komt bij Vanderhave
hard aan. Bovendien staan, door
de steeds lagere opbrengsten van
akkerbouwproducten, ook de
marges van het zaaigoed onder
druk. Voorts had Vanderhave
Van onze verslaggever
Roosendaal - Het Woerdense
bedrijf Pharmacia vestigt
zich in Roosendaal. Zowel de
Nederlandse vestiging als de
Brusselse tak van het bedrijf
komen naar West-Brabant.
Het bedrijf, dochter van de
Zweedse Procordia Groep,
maakt laboratorium-instrumen
ten en produkten. In Roosendaal
zijn straks 50 mensen werkzaam.
Pharmacia wil in januari begin
nen.
Volgens directeur J. Kremers is
om een aantal redenen voor Roo
sendaal gekozen. „We willen on
ze marketing en verkoop con
centreren, temeer daar de ruimte
in Woerden en Brussel te be
perkt werd. Het voordeel van
deze vestiging is dat we twee
landen kunnen bedienen. Roo
sendaal is zowel vanuit België en
Nederland goed bereikbaar. De
aanwezigheid van een interna
tionaal station en de snelle ver
binding met België via de nieu
we Zoomweg-zuid vormen be
langrijke argumenten."
Pharmacia zal eigen mensen
'meenemen' naar Roosendaal.
Hoeveel personeelsleden die ver
huizing aangaan, is nog niet be
kend. „Als dat duidelijk is, we
ten we hoeveel medewerkers we
hier in de buurt kunnen zoeken."
stevig te lijden onder de valuta
crisis van eind '92.
Voor de langere termijn maakt
Vanderhave zich evenwel weinig
zorgen. Het bedrijf is één van de
grootste van zijn soort in de
wereld met meer dan vijftig ves
tigingen in Europa, Amerika en
Afrika. In veel van die landen is
Vanderhave ook marktleider.
Het eigen vermogen nam in 1992
met 4,9 miljoen toe tot 167,8
miljoen wat neer komt op 48%
van het balanstotaal.
Het aantal personeelsleden daal
de van 1091 naar 1043.
VS begunstigen China
Washington - President Clinton van de Verenigde Staten heeft
besloten China ook het komende jaar de status te verlenen van
meest begunstigde handelspartner. China moet dan wel aange
ven dat het ernst gaat maken met het toepassen van de
mensenrechten.
Door de maatregel kan China voor miljarden dollars naar de VS
exporteren tegen de laagst mogelijke invoertarieven.
'Winstdeling belastingvrij tot f 2.500'
Den Haag - De Tweede-Kamerleden Vermeend (PvdA) en
Vreugdenhil (CDA) maken het in een initiatief-wetsvoorstel
werkgevers aantrekkelijker om hun werknemers te laten delen
in de winst of hen een spaarloonregeling te geven. De werkgever
gaat over die uitkeringen tot een maximum van 2.500 gulden
geen belasting betalen. Voorwaarde voor die belastingvrijstel
ling bij werkgever en werknemer is, dat de werknemer vier jaar
lang niet aan het geld mag komen. Uitsluitend voor de aankoop
van een huis mag de geblokkeerde spaarrekening tussentijds
worden aangesproken.
Een tweede tegemoetkoming is dat de belastingvrije geschen
kenregeling niet wordt verminderd van thans 550 tot 150
gulden, maar tot 300 gulden per jaar. Bij een dienstjubileum
mag een uitkering van maximaal een maandsalaris belastingvrij
worden uitgekeerd. Nu is dat bedrag afhankelijk van de duur
van het dienstverband.
Verdubbeling ritvergunningen in Europa
Noordwijk - Het aantal vervoersvergunningen voor vrachtwa
gens binnen Europa wordt verdubbeld. Ook kan een bedrijf dat
met schone en stille vrachtwagens rijdt, een extra vergunning
krijgen. Dit is een resultaat van de tweedaagse vergadering in
Noordwijk van de Europese ministers van transport, verenigd in
de CEMT.
Volgens minister Maij van verkeer en waterstaat leidt de
uitbreiding van het aantal vergunningen niet tot een toename
van het vrachtverkeer door Europa, maar voorkomt het dat
vrachtwagens leeg terugrijden. Op dit moment is 30 procent van
de vrachtwagens die op de Europese wegen rijdt, ongeladen.
EG gepikeerd over sancties VS
Brussel - De EG heeft donderdag gepikeerd gereageerd op de
beperkte handelssancties die de Verenigde Staten eerder op de
dag aankondigden tegen de Gemeenschap. Naar verwachting
gaat het om sancties ter waarde van rond 20 miljoen dollar op
onder meer het terrein van diensten voor elektriciteitsbedrijven,
de baggersector en de telecommunicatie en juridische diensten.
EG-commissaris Leon Brittan is ernstig teleurgesteld over de
stap. Volgens hem is de Amerikaanse actie gezien de recente
vooruitgang in de onderhandelingen 'niet gerechtvaardigd, wijs
of nodig'. Brittan zegt onmiddellijk de nodige stappen te zullen
ondernemen om na te gaan hoe de EG het best kan reageren.
Kledingindustrie voelt zich bedreigd
Amsterdam - De totale kledingafzet daalde vorig jaar in
Nederland met 2 procent, de kledingproduktie nam af met bijna
8 procent en het aantal verlieslijdende kledingbedrijven steeg
met 10 procent ten opzichte van 1991. De branche-organisatie
Fenecon concludeert uit een leden-enquête dat ruim de helft van
de bedrijven voor het eerste halfjaar slechts gelijkblijvende of
slechtere resultaten verwacht.
De Nederlandse kledingbedrijven (goed voor 4 miljard op een
totale binnenlandse markt van 16 miljard en voor 2 miljard
aan export) zien veel vijanden. Zo wil Fenecon in samenspraak
met de Nederlandse overheid de illegale confectie-ateliers
aanpakken. Gisteren werd een eerste stap gezet door het
confectie-arbeid flexibel te maken. Staatssecretaris Ter Veld
van sociale zaken en werkgelegenheid kondigde aan de werkge
vers en vakbonden te vragen om de werktijdenregeling in de cao
te versoepelen. Een van de 'voordelen' van illegale naai-ateliers
is dat ze mensen in kunnen zetten waneer en hoe lang ze willen.
Thyssen diep in de rode cijfers
Duisburg - Het Duitse concern Thyssen is in de eerste helft van
het op 1 oktober begonnen boekjaar diep in de rode cijfers
geraakt door de algemene economische malaise en de crisis in de
staalindustrie. Er was een verlies voor belasting van 515 miljoen
mark tegen een winst van 376 miljoen mark in de overeenkom
stige periode van het voorgaande jaar. De omzet verminderde
met negen procent tot 16,4 miljard mark. Het forse verlies komt
volledig voor rekening van de staalsector.
(ADVERTENTIE)
M&P»
liiiiiRun
t
Nu is het tijd om uw oude scheer
apparaat te vervangen door een
gloednieuwe, oplaadbare Braun
U krijgt niet alleen f25,- korting
op de beste scheerapparaten. Het
milieu profiteert er ook van mee.
De oplaadbare scheerapparaten
van Braun zijn namelijk de eerste
in Nederland zonder lood, cadmium
en kwik.
U hoeft alleen uw oude apparaat
mee te nemen naar uw Braun winke
lier. Maar wel vóór 30 juni 1993.
Braun. De volmaakte eenvoud.
