Miljardenverlies voor Treuhand EG houdt vast aan regels voor aanpassing wisselkoersen Felle gevechten in Georgië >opbaan Privatisering en sanering Oostduitse industrie valt zwaar tegen Regering Sudan: Rebellen lachenden vredesbestand Sicilië herdenkt massaal maffia-rechter Giro 50500 BUITENLAND Commissie eist onderzoek naar dood Elvis Presley ANC wil snel datum voor verkiezingen bekendmaken BUITENLAND KORT de stem maandag 24 mei 1993 Kolding (anp) - De ministers van Financiën van de EG zijn niet van plan de regels voor de aanpassing van de wisselkoersen binnen het Europees Monetair Systeem noe menswaardig te veranderen. Ook zullen de voorwaarden voor toetre ding tot de Europese en Monetaire Unie niet worden versoepeld, ook al drijven de meeste lidstaten op het ogenblik steeds verder van de vereisten af. Deze conclusies konden worden getrok ken na afloop van een informeel overleg van de raad van EG-ministers zaterdag in het Deense Kolding. Gesterkt door het Deense 'ja' tegen Maastricht, maar gebukt onder de aan houdende stroom van sombere econo mische berichten vergaderden de be windslieden onder meer over de vraag of het nodig was het wisselkoersmecha nisme aan te passen. Nadat in september vorig jaar het Vere nigd Koninkrijk en Italië zich gedwon gen zagen uit het wisselkoersmechanis me te stappen, werd met name door de Britten veel kritiek geuit op de werking van het EMS. Tijdens een ingelaste Europese top in Birmingham werd be sloten de analyses af te wachten van het monetair comité van de EG en van het comité van gouverneurs van de centrale banken van de lidstaten. Beide rapporten pleitten voor handha ving van de regels, maar er zou door de lidstaten grotere aandacht moeten wor den besteed aan de onderliggende fac toren die tot aanpassing van een munt eenheid dwingen. Het besluit om tot aanpassing van de koers van een munt over te gaan zou ook niet meer volledig aan de betrokken lidstaat moeten worden overgelaten. De lidstaten moeten, zij het in vertrouwe lijkheid, eikaars financieel-economisch beleid scherper in de gaten houden en bereid moeten zijn daarover regelmatig een indringende discussie te voeren. Het controleren van het concurrentie vermogen van een lidstaat en het beleid voor behoud van prijsstabiliteit zou moeten worden uitgevoerd aan de hand van een aantal nog nader uit te werken 'indicatoren'. Beide rapporten bena drukten voorts dat aanpassing van een munt niet in een soort automatisme mag vervallen, waarbij devaluatie on derdeel wordt van het economisch be leid van een lidstaat. Volgens minister Wim Kok van Finan ciën hebben de bewindslieden de con clusies en aanbevelingen van beide rap porten onderschreven, ook de Britse minister Norman Lamont. Kok meent dat iedereen de lessen van de valutacrises goed heeft geleerd. Het EMS biedt geen garantie tegen her schikkingen, zoals onlangs nog door de devaluatie van de peseta en de Portuge se escudo is gebleken, maar het blijft een 'waardevol en betekenisvol instru ment' voor de EG. FOTOVNUI ijen die de wanden van zijn kantoor bedekken. Na korte aar-j eling: „Je maakt er toch geen' patserig verhaal van?" Doeken van Kees van Bohemen, Appel, Corneille, Sam Francis, Jan Cre-j mer, Richard Smeets, veel Co-I bra- en Cobra-achtige werken! Ze zijn vooral groot tot enorm,! luidruchtig in hun kleuren, hou vooral van kleurrijke doe-| ken." In de kelder is een zaaltje inge-l richt als depot. Nog eens velej tientallen schilderijen staan daar] in rekken, verscheidene nog i plastic. Nog meer Corneilles, Lu-jl cebert, Anton Heijboer, Hermanl Brood, 'ook een tijdverschijnsel'. 1 Een museum van moderne schil-f derkunst om van te watertan-1 den. „Ach, kunst kopen vind i leuk. Ik leen wel eens wat uitjj Als ik later de tijd heb, wil ik erf wat meer naar kijken." Wat vinden uw vrouw en twee\ dochters (van 12 en 15) van zij| politieke aspiraties? „Mijn vrouw geeft zich over. Zijl weet dat ik niet te remmen ben.J Mijn dochters zijn trots op hui vader, die vinden het leuk." Wat wordt Harry Mens: wonder-^ kind of total loss in de politiek „Geen van beiden. Wat ik in elk geval wil: ik hou van het leven,I ik wil weten dat ik geweest ben.J En ik ken de vergankelijkheid van alles." L Is die niet juist in de politiAJ genadeloos „Ja, maar als het tegenoverge-l stelde gebeurt, is het des te aan-f genamer. Ik wéét dat dat ge-j beurt. Ik voel dat ze op me zittem te wachten. Ik denk dat de tijdi in de politiek rijp is voor Han Mens." Hij heeft al een kantoor inge richt in Den Haag, vertelt hij. OpJ het Buitenhof. Op het Binnenhof is zelfs voor hem niets te koop. tollige voorraden doorgescho ven worden naar Polen en Rus land, geen van de betrokkenen wil nog voor het nieuwe ha ringseizoen er de hand voor in het vuur steken. Een perfecte nieuwe haring >s in Nederlandse ogen een drieja rig maatje, met een lengte van 24 centimeter en een gewicht van 150 gram. Het visvlees hoort blank te zijn, goed ont- bloed. Het visje vertoont een frisse zilte geur en een min ft meer gerijpte smaak, afhanke lijk van het rijpingsproces. Een mooie haring vertoont géén ge le verkleuring onder de huid. geen bloeduitstortingen, heelt geen ranzige of 'vissige' smaak, is niet bitter, muf, zuur, maat ook niet taai, week, papperig ot zacht. Resten van ingewanden, schubben of graten zijn uit den boze. Het bloed van haring die al een jaar in de diepvries heeft door gebracht is roodbruin, terwi] de nieuwe '93 helderrode bloedrestjes bevat. Een 'oude haring (hoe smakelijk ook smaakt rijper en voller en voel zachter aan op de tong. Ee nieuwe is zilter en stevige Overigens: zelfs voor de ken ners is het onderscheid tusse de verschillende soorten moei lijk vast te stellen. Een haring is wat betreft n als wijn, afhankelijk van he komstgebied, oogstmethod behandeling, opslag en ^rr^e tatie. Een haring is een nis. Jammer dat het bees J zichzelf niet kan proeven. Een groep Abchazische guerrillastrijders schieten hun Kalashnikov-geweren leeg op een verderopgelegen legermacht van de Georgische Federale Troepen. In Abchazië, een naar autonomie strevende provincie van Georgië laaiden de gevechten tussen nationalisten en federale troepen het afgelopen weekend weer fel op. Daarbij vielen tientallen doden. F0T0 EPA Nashville (ap) - Een commis sie in Memphis, de stad in Tennessee waar Elvis Presley jarenlang woonde, heeft bij het gerecht de heropening van het onderzoek naar de dood van de rockster geëist. Elvis stierf in augustus 1977 op 12-jarige leeftijd in zijn landhuis it Memphis. Twee maanden la ter werd als officiële doodsoor zaak een hartkwaal opgegeven. 3e commissie twijfelt daar ech ter aan, vooral op grond van 'De dood van Elvis: wat er werkelijk gebeurde', een boek uit 1991 waarin artsen worden geciteerd die zeggen dat de zanger aan een overdosis drugs is overleden. 3e commissie wil dat de autori teiten alle documenten over de jood van Elvis nogmaals bestu ren, inclusief het lijkschou- '"ngsrapport dat de rechtban- sen in Tennessee niet willen hijgeven. Tnarles Harlan, de hoogste ge- rechtelijke arts van Tennessee, I ®i dat er geen enkele aanleiding Elvis Presley is om het onderzoek te herope nen, omdat er volgens hem sinds 1977 geen enkel nieuw licht op de zaak is gevallen. De commissie is het daar niet mee eens en acht Harlan partij dig. Harlan was in 1977 assis tent-gerechtsarts en betrokken bij de autopsie op het lijk van Elvis. irtoum (ap) - De regering in Khartoum heeft het Sudanese I '^bevrijdingsleger er van beschuldigd een twee maanden I staakt-het-vuren te hebben geschonden. I ^waal-majoor Mohamed Ab- I j 5 bweida, woordvoerder van Sudanese strijdkrachten, zei I ,e rebellen van John Garang I «gelopen vijf dagen drie re- 15 ringssoldaten hebben gedood. van hen kwamen door |l"®nijnen in de zuidelijke staat I Watoria om het leven. Een soldaat was in de staat 'men bij beschietingen Boor de rebellen op de stad Lu- N ie in regeringshanden is. 'tri a 5 woordvoerder getuig- L. bestandsschendingen van lJaangs 'gebrek aan respect voor het staakt-het-vuren en zijn onvermogen deze mannen onder controle te houden'. Met het oog op vredesbesprekin gen in het Nigeriaanse Abuja kwamen beide partijen op 26 maart een bestand overeen. De onderhandelingen werden op 18 mei na weinig vooruitgang opge schort tot 19 juni. Hoewel de Sudanese strijd krachten 'iedere agressie van de rebellen met minstens een dub bele slag kunnen beantwoorden', zouden zij zich volgens Oweida aan het staakt-het-vuren hou den. Van onze correspondent Aart Heering Rome - Sicilië heeft gisteren massaal de dood van maf- fiarechter Giovanni Falcone herdacht. Tegelijkertijd werd gisteren opnieuw een politicus opgepakt op ver denking van corruptie. Lange files vormden zich giste ren op de autosnelweg die van het vliegveld van Palermo naar de stad leidt, doordat honder den bestuurders van de gele genheid gebruik maakten om een bloemstuk neer te werpen op de plaats waar een jaar tevoren maffiabestrijder Gio vanni Falcone met zijn vrouw en lijfwachten het slachtoffer werd van een bomaanslag. In Palermo zelf liepen tiendui zenden mensen mee in een stil le omgang naar de woning van Falcone. En op vele plaatsen in de stad hingen, net als een jaar geleden, spandoeken met tek sten als 'Grazie, Giovanni' en 'Mensen kunnen ze vermoorden maar hun idealen niet'. Het was het besluit van een week van manifestaties tegen de maffia, waarin de Italiaanse televisie avond aan avond pro gramma's wijdde aan de nage dachtenis van Falcone en twee maanden later door de maffia vermoorde collega' Paolo Bor- sellino. Bij de herdenking heeft zich ook een deel van de sportwe reld aangesloten. In de Ronde van Italië (wielrennen) is giste ren een minuut stilte betracht, terwijl de atletiekbond een bij eenkomst heeft gewijd aan zijn lid Vito Schifani, een van de lijfwachten van Falcone. Aan de andere kant heeft de voorzitter van de Italiaanse voetbalbond, Antonio Mattare- se, geweigerd om in te gaan op het voorstel van de politievak- bond SIULP'om in de stadions voor het begin van de gisteren gespeelde wedstrijden een mi nuut stilte in te lassen. Mattarese, die tevens christen democratisch kamerlid is, be toogde dat het initiatief zonder precedent was, maar onder meer de trainers van Milan en Antonio Drago Juventus, Cappello en Trapat- toni, hebben die houding als 'een zware fout' bestempeld. Alle herdenkingsactiviteiten hadden een zeker optimisme met elkaar gemeen, dat giste ren in La Stampa onder woor den werd gebracht door de oude magistraat Antonino Ca- ponetto, de mentor van Falco ne en Borsellino: „We leven in een land dat zich met moed aan het vernieuwen is; en de maffia, de wrede koningin van de onbeweeglijkheid, is altijd bang geweest voor vernieu wing. Het ultieme offer van Falcone en Borsellino heeft voor ons een nieuw en hoopvol tijdperk geopend." En intussen heeft ook 'super procureur' Bruno Siclari, de coördinator van de voornaam ste maffiaprocessen, bevestigd dat leden van de Italiaanse geheime dienst worden ver dacht van medeplichtigheid aan de aanslag die het leven kostte aan Falcone. De moord op hem was daarmee mede be doeld om het Siciliaanse poli- tiek-maffiose complex te be schermen, maar heeft daaren tegen juist de tegenoverge stelde reactie opgewekt. De Siciliaanse politicus Anto nio Drago, een voormalig me dewerker van ex-premier Giu- lio Andreotti, is gisteren gear resteerd op verdenking van corruptie. Drago werd op het vliegveld van Palermo opge pakt toen hij van een zakenreis naar Frankrijk, terugkeerde. Berlijn (dpa) - De privati sering en sanering van de industrie in de voormalige DDR gaat de Duitse staat zo'n 270 miljard mark (circa 300 miljard gulden) kosten. Dat heeft Birgit Breuel, directri ce van de Treuhandanstalt, za terdag bekendgemaakt. Het ver lies ligt aanzienlijk boven ver wachting. De Treuhandanstalt is speciaal opgericht voor de privatisering en sanering van de ruim 30.000 staatsbedrijven in de vijf nieuwe deelstaten. Het ministerie van Economische Zaken rekende in april nog op een verlies van 230 miljard mark. Oorspronkelijk werd een verlies voorzien van 205 miljard mark. De transformatie van een cen- traal-geleide naar een marktge richte economie is volgens Breuel een 'zeer dure en tijdro vende klus', die inmiddels bijna is afgerond. „Wij gaan ervan uit dat, mits de economie niet verder verslech tert, onze activiteiten ergens tus sen eind dit jaar en halverwege 1994 kunnen worden afgerond". Johannesburg - Het Afri kaans Nationaal Congres (ANC) zal eind deze maand een datum bekendmaken voor de eerste democratische verkiezingen in Zuid-Afrika. Dit heeft ANC-leider Nelson Mandela gisteren in het Zuidafrikaanse Newcastle verklaard. De verkiezingen zullen voor volgend jaar april worden gehouden, aldus Mandela. Algemeen werd al aangenomen dat de onderhandelingen tusen onder meer het ANC en de Zuid afrikaanse regering overeen stemming over een datum had den opgeleverd. Verwacht was echter dat de partijen die geza menlijk bekend zouden maken op 2 juni, wanneer de leiders van de onderhandelinsgdelegaties in Johannesburg bijeenkomen. De datum van 2 juni was een com promis tussen het ANC, wiens aanhangers eerder de vastegstel- de verkiezingsdag wilden horen, en de regering die zich liever niet zo gauw op een datum wilde vastleggen. Verrassing De aankondiging van Mandela kwam dan ook als een verras sing. De ANC-leider had zater dag ook al de regering tegen de haren ingestreken door te pleiten voor een verlaging van de stem gerechtigde leeftijd van 18 naar 14. Die oproep leek vooral be stemd voor de oren van radicale zwarte jongeren die het demo cratiseringsproces veel te lang zaam vinden gaan. Een vechtpartij tussen aanhan gers van het Afrikaans Natio naal Congres (ANC) en bewoners van een pension in een zwarte woonstad in Zuid-Afrika heeft zaterdag aan zeker dertien men sen het leven gekost. 61 mensen raakten gewond, zo heeft de po litie meegedeeld. Ook twee blan ke leden van veiligheidstroepen werden gedood. Woordenwisseling Het geweld in de woonstad Thokoza ten zuiden van Johan nesburg was het gevolg van een woordenwisseling tussen ANC- aanhangers en de Zulu-bewo- ners van het pension. Bij het daarop volgende gevecht zou met automatische wapens op de ANC'ers zijn geschoten. De pensions voor Zulu-arbeiders in de dichtbevolkte industriege bieden rond Johannesburg zijn vaak het middelpunt van botsin gen tussen ANC'ers en aanhan gers van de Zulu-beweging In- katha. Loonakkoord in Duitse staalindustrie Frankfurt - Werkgevers en vakbondsleiders hebben gisteren overeenstemming bereikt over een loonakkoord dat een einde moet maken aan de al drie weken durende staking in de Oostduitse staalindustrie. Het akkoord wordt morgen voorge legd aan de leden van de vakbond IG Metall en verwacht wordt dat zij ermee zullen instemmen. Het akkoord werd zondagochtend bereikt na 13 uur onderhan delen. Het voorziet in een loonsverhoging die de Oostduitse staalarbeiders in juni dit jaar op een inkomen brengt dat 80 procent bedraagt van dat van hun collega's in het westelijke deel van Duitsland. In oktober 1994 moet dat zijn opgetrokken tot 90 procent en in april 1996 moeten de lonen volledig zijn gelijkgetrokken. Rust lijkt weergekeerd in Kabul Kabul - Na elf dagen van hevige gevechten leek gisteren de rust te zijn weergekeerd in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Enkele commandanten van het regeringsleger en rebellen schuddep elkaar zelfs de hand om aan te geven dat een mogelijk einde van de strijd in zicht is. Dat hebben waarnemers gemeld. Onderhandelaars staan volgens waarnemers kort voor het sluiten van een bestand. Leden van de Oezbeekse militie van Rashid Dostam namen zondag in het zuiden van Kabul enkele strategische posities in. Dostams troepen moeten als een soort buffer fungeren tussen regeringstroepen en eenheden van het fundamentalistische verzet van de Hezb-i-Islami en de Hezb-iT Wahdat. President Burhanuddin Rabbani toonde zich in het buurland Pakistan optimistisch over het standhouden van een eventueel staakt-het-vuren. Volgens hem kan een akkoord oplaaien van de gevechten voorko'men omdat het voorziet in de inlevering van alle zware wapens door de strijdende partijen. Eritrea officieel onafhankelijk Asmara - In de Eritrese hoofdstad Asmara is gisteren officieel de onafhankelijkheid van het land uitgeroepen. Vrijdag had de Eritrese vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties al aange kondigd dat zijn land het VN-lidmaatschap heeft aangevraagd. De onafhankelijkheidsplechtigheid in Asmara werd bijgewoond door een aantal hoge functionarissen uit het buitenland, waar onder de Italiaanse minister van buitenlandse zaken Beniamino Andreatta. De Italiaanse regering kondigde in het weekeinde aan een belangrijke spil te willen zijn in de relaties tussen de nieuwe onafhankelijke staat en de internationale gemeenschap. Op 27 april, twee dagen na een referendum waarin 99,8 procent van de Eritreërs zich uitsprak voor de onafhankelijkheid van Etiopië, was Italië het eerste land dat Eritrea als 'onafhankelijke en soeevereine staat' erkende. Doden bij ballonongeluk Oostenrijk Mistelbach - Bij een ballonongeluk zijn in de Oostenrijkse deelstaat Neder-Oostenrijk vier mensen omgekomen. Vier ande ren raakten zwaar gewond. Volgens de politie vatte de mand waarin de acht ballonvaarders zaten in de lucht vlam. De onbestuurbaar geworden ballon viel te pletter bij Rohrenbrunn in het district Mistelbach. Later werden de lijken van vier vrouwelijke inzittenden geborgen. De politie zei dat de lichamen zo ernstig waren verbrand dat. identificatie onmogelijk zou zijn. De vier mannen die eveneens in de ballon zaten werden met zware verwondingen in een veld gevonden. De ballon was opgestegen in Stetteldorf. Het gaat om het zwaarste ballonongeluk in de Oostenrijkse geschiedenis. Een mogelijke oorzaak kan volgens de politie blikseminslag zijn. Zesling in Argentinië Buenos Aires - De 28-jarige Argentijnse lerares Silvana Lunga- no heeft na een hormonenbehandeling het leven geschonken aan een zesling. De vader, Sergio Lopez, zei zondag dat de vier meisjes en twee jongens via de keizersnede ter wereld waren gekomen. De baby's verbleven in couveuses en hadden volgens de artsen een goede kans om te overleven. De zesling werd 14 weken te vroeg geboren. Het gewicht van de baby's varieerde van 480 tot 820 gram. Assad: Syrië toegewijd aan vredesproces Minister Kooijmans met de Syrische president Assad. FOTO EPA Damascus - Syrië blijft toegewijd aan het proces dat tot 'vrede moet leiden in het Midden-Oosten. Dat heeft president Hafez al-Assad van Syrië gisteren gezegd tijdens een onderhoud met de Nederlandse minister van buitenlandse zaken Kooijmans. Bij zijn aankomst in de Syrische hoofdstad zei Kooijmans van de Syriërs te willen horen wat hun oordeel is over de onlangs afgesloten negende ronde van de bilaterale vredesbesprekingen tussen Israël en zijn Arabische buurlanden en de Palestijnen. De. Nederlandse bewindsman had in Damascus ook een onderhoud met zijn Syrische ambtgenoot Farouq al-Sharaa. Assad betuigde in zijn gesprek met Kooijmans zijn steun aan het vredesproces maar nam tegelijkertijd Israël op de korrel. „Syrië heeft de basis voor het vredesproces aanvaard en sindsdien veel gedaan, terwijl Israël in het geheel niets heeft gedaan", zo citeerde een woordvoerder de Syrische president. (ADVERTENTIE) Voor 50 gulden redt u een leprapatiënt Leprastichting Amsterdam

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 3