T
N
IRDJE
R.
Brussel gelooft in Deens 'ja'
Is het
belastingkantoor
deze hele
week open?
Nee,
a.s. donderdag
en vrijdag
zijn belastingvrij!
Kabinet blijft zwijgen over levering militaire spullen aan Suriname
Optimisme in EG-kringen na opiniepeilingen in Denemarken
Olivetti is betrokken
corruptie in Italië
hij
Menskracht
Moskou sluit militaire interventie niet meer uit
Belastingdienst
BUITENLAND
r C E R S M V
DAN JE DENKT.
Vlaamse
priester
geschorst
hrS? De ®rote Itaüaanse computeronderneming Olivetti
ItalT t0C^ betr°kken te zijn bij het corruptieschandaal in
BUITENLAND KORT
de stem
DINSDAG 18 MEI 1993
A4
-*57
B76—236911
Stichting ideele Reclame SIRE
Van onze verslaggevers
Den Haag - Het kabinet heeft giste
ren nog geen opheldering gegeven
over de leverantie van legergoede-
ren afgelopen weekeinde door een
Nederlands marine-vliegtuig aan
Suriname.
In Suriname heerst al een week lang
een gespannen situatie doordat ex-be
velhebber Bouterse en zijn aanhangers
de benoeming door de regering van
Arthy Gorré tot nieuwe legerleider niet
accepteren.
Het ministerie van defensie betreurde
gisteren de eigen uitlatingen van zon
dagavond over de levering door de
Nederlandse marine.
Toen zei een woordvoerder van Defen
siedat het Orion-vliegtuig plunjebalen
en computers bedoeld voor opleiding
van defensie-ambtenaren in Suriname
afleverde en dat dit soort vluchten
vaker zijn uitgevoerd.
In Suriname zelf wordt algemeen aan
genomen dat het een wapenleverantie
betreft.
Bij Defensie wordt nu gesteld dat de
eigen verklaring zo niet mocht. „Er had
gewoon gezegd moeten worden dat geen
informatie verstrekt wordt over dit
soort transporten", aldus H. van den
Heuvel, directeur voorlichting van het
ministerie van Defensie. Volgens hem
speelt het de tegenstanders van de Suri
naamse regering in de kaart als Neder
land zegt dat er slechts dit soort leger-
goederen zijn geleverd.
CD A-kamerlid Aarts, voorzitter van de
Vaste Kamercommissie voor Buiten
landse Zaken die gisteren het kabinet
om informatie heeft gevraagd, consta
teert dat er sprake is van twee verschil
lende soorten berichtgeving en dat op
heldering dus nodig is.
De Surinaamse minister van Defensie
S. Gilds zegt dat 'het gaat om een
militaire operatie die direct te maken
heeft met het belang van onze staatsvei
ligheid.' De verklaring van het Neder
landse ministerie van defensie ontze
nuwt dat. „Ik denk dat het Gilds goed
uitkomt om dat te zeggen. Hij kan
daarmee de indruk wekken naar de
tegenstanders dat hij kan rekenen op
snelle steun uit het buitenland. Per
vliegtuig en niet als vroeger per boot",
stelt Aarts.
Bevelhebber Gorré, die gisteren heel
even zijn werkbespreking met de
plaatsvervangende legercommandanten
onderbrak om zich aan de pers te
presenteren, bevestigt dat er geen spra
ke is van wapenleveranties.
„We hebben om voeding gevraagd voor
de manschappen en die is dit weekeinde
gebracht. Verder waren er slechts men
sen aan boord. We hebben geen wapens
nodig", zegt Gorré.
Dit laatste wordt door waarnemers be
twijfeld. Uit betrouwbare bron is ver
nomen dat er nauwelijks nog wapens in
de Memre Boekoe-kazerne zijn. Veel
schiettuig zou zijn gestolen, waar
schijnlijk door aanhangers van ex-le
gerleider Bouterse.
Dat bij een voormalige lijfwacht van
Bouterse een heel arsenaal aan zware
wapens, handgranaten, dynamiet en
munitie is gevonden, versterkt deze op
vatting. De man is één van de vermoe
delijke daders van de aanslag op de
studio van de Surinaamse televi
siestichting STVS.
Van onze redactie buitenland
Brussel - In Brussel groeit het vertrouwen op een Deens
'ja', vandaag tegen het Verdrag van Maastricht, naarma
te de opiniepeilingen steeds meer in die richting wijzen.
te
„Enig optimisme lijkt gewettigd.
Maar we moeten de dag niet
prijzen voor het avond is", zegt
de woordvoerder van EG-com-
missaris Van den Broek.
Volgens de jongste Gallup-pei-
ling uit de krant Berlingske Ti-
dende zal 50 procent van de
kiezers 'Maastricht' vandaag
goedkeuren. Het aantal nee-
stemmers zou op 32 blijven ste
ken; 14 procent twijfelde nog. De
rest zou de stembus mijden. Vol
gens een andere peiling denkt 63
procent van de nee-stemmers
bovendien dat zij het pleit zullen
verliezen.
Niettemin houdt de Europese
Commissie in het achterhoofd
rekening met een spoedberaad
voor het geval de Denen weder
om nee zullen zeggen. Een tus
sentijdse top met EG-regerings-
leiders wordt in dat geval even
min uitgesloten. Eventueel 'nee'
Tielt - Bisschop Vanghelu-
we van Brugge heeft de
priester Norbert Bethune
uit Tielt geschorst.
Bethune kondigde na afloop
van de mis aan dat hij. in
juni voor de wet zal trou
wen met de vrouw met wie
hij al jaren een verhouding
heeft.
De geschorste priester stel
de dit weekeinde tijdens
twee drukbezochte missen,
dat de celibaatsverplichting
voortkomt uit de gedachte
dat een huwelijk onrein is.
Dat het ongehuwd leven sa-
craler of zuiverder zou zijn
dan een relatie is naar zijn
mening 'een heidense opvat
ting'.
De Belgische priester heeft
de gelovigen opgeroepen
hem en andere gehuwde
priesters te steunen.
Hij wil nu in de parochie
kerk van Tielt of anders bij
hem thuis elke eerste zon
dag van de maand een ge
bedsdienst houden.
van de Denen betekent immers
grote problemen voor het ver
drag van Maastricht.
In Denemarken zelf presenteerde
gisteren de Juni-Beweging zich
aan de buitenlandse pers. Deze
club geldt als het belangrijkste
anti-Maastricht bolwerk in het
land. Euro-parlementariër
Peter-Jens Bonde zei erop te
vertrouwen dat eenmaal in het
stemhokje het gezonde verstand
van de mensen terugkeert en zij
nee zullen stemmen. Vorig jaar
juni - toen de Denen voor hun
eerste Maastricht-referendum
ter stembus gingen - lagen de
electorale verhoudingen nage
noeg hetzelfde. Tenslotte werd
het toch nog een 'nee', met een
stemmenverschil van niet meer
dan 46.000.
Maar toch liggen de zaken dit
jaar enigszins anders. Vorig jaar
zaten de sociaal-democraten, die
de grootste partij in Denemar
ken vormen, in de opositie. On
geveer de helft van hen stemde
toen 'nee'.
Nu is de partij evenwel aan de
macht, nadat de minderheidsre
gering van premier Schluter be
gin dit jaar door een schandaal
werd verzwolgen. De sociaal-de
mocratische premier Rasmussen
heeft zich nadien een ferm en
zeer uitgesproken voorstander
van 'Maastricht' getoond, daar
bij geholpen door zijn minister
van buitenlandse zaken Peter
sen. Beide mannen zijn erin ge
slaagd de partij op een pro-
Maastricht-koers te zetten. Dat
moet vandaag het verschil ma
ken.
Er is nog iets veranderd sinds
het eerste, voor 'Maastricht'
bijna fatale referendum van vo
rig jaar juni. Denemarken heeft
tijdens de Europese top in Edin
burgh een soort uitzonderings
positie uit het vuur gesleept. Dat
betekent dat het land niet hoeft
mee te doen aan aan zulke
hoogst belangrijke zaken als het
Europees veiligheidsbeleid, de
eenheidsmunt en het Europees
burgerschap.
Overigens kan bepaald niet wor
den gezegd dat Denemarken aan
de vooravond van het tweede
referendum op z'n kop staat. De
discussies hebben zich tot dusver
grotendeels in nette tv-forums
afgespeeld.
- lucgcgcvcu
lflfi ioni in periode
gulden a ClrCa dertig "P1!0611
uitseko a steekpenningen heeft
I dalk:erd- Ru™ de de helft
drachtn Was bestemd om op-
comnnf1 V00r de Ievering van
i konijn aan bet staatste'e-
^bedryfASSTm de wacht te
Een man uit het plaatsje Kazan, in de ex-Sovjetrepubliek Tatarstan, trekt met de hulp van zijn vrouw een primitieve ploeg door het
veld. Het echtpaar heeft geen geld, om moderne apparatuur te huren en het kan zich evenmin een paard permitteren. foto epa
Van onze correspondent Aart Heering
De multinational betaalde steek
penningen aan Italiaanse politi
ci in ruil voor overheidsop
drachten.
lot zondag was Olivetti de laat
ste grote onderneming die nog
■let betrokken was bij het corr-
Putieschandaal. Maar de laatste
agen werden geruchten over
et tegendeel zo sterk, dat presi-
oent,directeur Carlo De Bene-
lzondag uit eigen beweging
j enten's aflegde tegenover
Milanese rechter-commissaris
™tonio Di Pietro.
1 P grond daarvan is gisteren de
'ecteur vaa het Romeinse kan-
joor van Olivetti, Giovanni Che-
mbirn, gearresteerd.
In» eiledeflr ontkende twee we-
dooiF j tegenover zijn aan
houders nog elke betrokken-
dino hii weten de volle-
ui, ver£ffltwoordelijkheid te ne-
01ivetti°r 06 betalingen door
Sat ®enedetti heeft toegegeven
Uit de bekentenis van directeur
Parreüa is gebleken, dat Olivetti,
Siemens, Pirelli, Alcatel en Fiat-
Telettra tussen 1988 en 1991 zo
voor zestig miljoen gulden aan
onwettige fondsen hebben uitge
keerd aan christen-democraten,
socialisten, sociaal-democraten
en republikeinen.
Volgens De Benedetti heeft Oli
vetti tussen 1986 en 1990 ook
nog eens met tussenpozen in to
taal ruim acht miljoen gulden
heeft overgemaakt aan de socia
listische partij. Die 'schenkin
gen', schrijft De Benedetti, ston
den niet met bepaalde opdrach
ten in verband, maar dienden om
zich 'een politieke bescherming
te verwerven tegen de invasie
van de buitenlandse informati-
'careuzen.'
In de verklaring die hij aan de
Milanese rechtbank heeft over
handigd presenteert De Benedet
ti zich als een slachtoffer van het
steekpenningenstelsel
„Lange tijd heb ik mij teweer
gesteld, maar uiteindelijk ben
ook ik gezwicht voor de kwellin
gen van de politici, om mijn
bedrijf te redden en de belangen
van tienduizenden werknemers
en aandeelhouders te verdedi
gen."
Van onze redactie buitenland
Londen/Sarajevo/Zagreb - Rusland is
bereid met het Westen over militaire
interventie in Bosnië-Hercegovina te
praten.
Dat heeft de Russische onderminister van
buitenlandse zaken Tsjoerkin gisteren ge
zegd. Tot nu toe werd militair ingrijpen door
de Russen uitgesloten. Tsjoerkin deelt de
mening van het Westen dat het vredesplan
Vance-Owen toch uitgevoerd moet worden,
ondanks dat de Bosnische Serviers dit afge
lopen weekeinde in een referendum hebben
verworpen.
De officiële resultaten van de volksraadple
ging worden pas morgen verwacht. De Ser
vische media beweren dat meer dan 95'
procent van de Bosnische Serviërs het plan
heeft afgewezen. De Verenigde Staten en de
EG blijven bij hun standpunt geen waarde te
hechten aan een referendum dat in 'etnisch
gezuiverd' gebied wordt gehouden. Belgra
do, dat druk op de Serviërs in Bosnië
uitoefent om het vredesplan te tekenen,
zweeg gisteren in alle talen.
De Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken Christopher zei in een reactie dat het
referendum uitloopt op een 'zware neder
laag' voor het plan, maar dat deze ontwikke
ling wel de 'weg baant voor een nieuwe
onderhandelingsronde tussen de VS en hun
bondgenoten'.
Met name Rusland wilde wachten tot na het
referendum om over verdere stappen te
besluiten. De uitlating van Tsjoerkin dat
'geen enkele optie kan worden uitgesloten'
wordt dan ook gezien als een ommekeer in
De Bosnisch-Servische leider
Karadzic
foto epa
het standpunt van Moskou. De Russische
betrokkenheid bij het vredesproces wordt
nauwlettend gevolgd omdat de Russen zich
historish, politiek, etnisch, religieus en op
taalgebied verwant voelen met de Serviërs.
Rusland is deze maand bovendien voorzitter
van de Veiligheidsraad, die moet beslissen
over de komende stappen.
„Wij hopen dat een resolutie wordt aangeno
men om VN-waarnemers langs de Bosnische
grenzen te plaatsen," aldus Tsjoerkin. De VS
hebben inmiddels een voorstel van Moskou
om deze week nog deel te nemen aan een
bijeenkomst van de Veiligheidsraad op mi
nisterieel niveau afgewezen. „Washington
acht het te vroeg", zei de woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse zaken giste
ren.
De leider van de Bosnische Serviërs Karad
zic heeft het Vance-Owenplan, waarbij de
vroegere Joegoslavische republiek onder
moslims, Kroaten en Serviërs zou worden
verdeeld in tien semi-autonome republieken,
al 'dood' verklaard. Volgens het plan zouden
de Bosnische Serviërs eenderde van de ge
bieden moeten afstaan die zij de afgelopen
13 maanden tijdens de oorlog tegen moslims
en Kroaten hebben veroverd.
Karadzic verontschuldigde zich gisteren
voor de 'idiote en onverantwoordelijke uit
barsting' van de Bosnisch-Servische gene
raal Mladic, die eerder dreigde met terroris
tische aanslagen in Westerse hoofdsteden in
het geval van een militaire interventie tegen
de Bosnische Serviërs.
Secretaris-generaal Wörner van de NAVO,
heeft de strijdende partijen van ex-Joegosla-
vie gisteren nog eens gewaarschuwd het
conflict niet naar omliggende staten uit te
breiden.
Vandaag vliegen de bemiddelaars Owen en
Thorvald Stoltenberg, de opvolger van Van
ce, naar de Kroatische havenstad Split. Daar
voeren zij besprekingen met de Bosnische
president Izetbegovic en zijn Kroatische col
lega Tudjman. Ook de Russische minister
van buitenlandse zaken Kozyrev vliegt naar
het voormalige Joegoslavië.
Aanvankelijk was afgesproken dat de mini-
top zou plaatshebben in Mostar. Maar van
wege de hevige gevechten daar gisteren en
afgelopen weekeinde is besloten uit te wij
ken naar Split.
(ADVERTENTIE
We wensen u een héél zonnig en plezierig lang weekend. Vanaf maandag staan we weer voor u klaar.
Weer naar school
Ouders brengen hun kinderen naar de Commandant Char-
cot-kleuterschool in de Parijse voorstad Neuilly. De school
was vorige week het toneel van een gijzeling. De politie
maakte daar zaterdag een einde aan door de gijzelnemer, die
zes kinderen, hun juffrouw en een kinderarts gevangen hield
dood te schieten. foto epa
Algerije verbiedt islamitische kledij
Algiers - Ambtenaren en werknemers van openbare instellingen
in Algerije mogen voortaan geen islamitische kleding meer
dragen. Wie deze 'ministeriële instructie' overtreedt, lóóp het
risico ontslagen te worden. De regel heeft voornamelijk tot doel
de 'kamis', het lange witte islamitische gewaad, en de borstelige
baard te verbieden, die aanhangers van het FIS (Islamitisch
Reddinsgfront) dragen, aldus de Algerijnse pers. Het is niet
duidelijk of ook de sluier voor vrouwen onder het verbod valt.
Hassan II ontkent aantijgingen
Parijs - De Marokkaanse koning Hassan II heeft ontkend dat in
zijn land honderden politieke gevangenen in geheime kampen
worden vastgehouden. Amnesty en andere organisaties beschul
digen de Marokkaanse regering van het vermoorden en martelen
van politieke gevangenen, veelal in van de buitenwereld afgeslo
ten kampen. Zoulikha al-Akhdari, hoofd van de Marokkaanse
Associatie voor de Mensenrechten, werd vorige week gearres
teerd omdat zij zich kritisch over de behandeling van politieke
gevangenen had uitgelaten, meldden Marokkaanse organisaties.
Pronk helpt Somalië met politiemacht
Den Haag - Minister Pronk (Ontwikkelingssamenwerking) gaat
de mogelijkheden na politiedeskundigen naar Somalië te sturen
voor de vorming van een eigen politiemacht in dat land. Pronk
is ook bereid financiële en materiële steun te geven aan de
opbouw van de Somalische politie. De minister heeft dit
toegezegd tijdens zijn bezoek aan Somalië, waarvan hij gisteren
terugkeerde. De Verenigde Naties hebben een aantal landen,
waaronder ook Duitsland, Italië en Engeland, gevraagd een
bijdrage te leveren aan de totstandkoming van de politiemacht.
Deze moet op termijn de plaats innemen van de VN-vredes-
macht.
Uitgaansverbod in Gazastrook
Gaza/Jeruzalem - Israël heeft gisteren in een gedeelte van de
bezette Gazastrook een uitgaansverbod ingesteld. Dat gebeurde
nadat nadat soldaten per ongeluk een Bedoeïense vrouw hadden
doodgeschoten. De mannen waren in actie gekomen nadat
enkele Palestijnse relschoppers een explosief naar hun jeep
hadden gegooid tijdens een inspectietocht in de buurt van het
vluchtelingenkamp Deir el Balah. Zondag vermoordden Pales
tijnse mannen twee Israëli's en twee Palestijnen in de Gaza
strook. Enkele uren later schoten Israëlische soldaten twee
Palestijnse kinderen dood, onder wie een baby van anderhalf
jaar oud.
Daders aanslag Mölln voor rechter
Schleswig - Onder strenge veiligheidsmaatregelen is gisteren in
Schleswig in Duitsland het proces begonnen tegen twee neo-na-
zi's die verleden jaar november in het Noordduitse Mölln
brandbommen hadden gegooid naar twee woningen van Turken-,
Daarbij werden drie vrouwen gedood. De 25-jarige Michael
Peters en de 19-jarige Lars Christiansen staan terecht wegens
drievoudige moord, poging tot moord en bijzonder zware
brandstichting. Zij werden twee dagen na de brandstichting
gearresteerd. Na de aanslag in Mölln werd er scherpe kritiek
geleverd op de Duitse autoriteiten omdat er te weinig opgetre
den werd tegen de golf van rechts-extremistisch geweld.
'Koresh sprak collectieve zelfmoord af
Washington - Sekteleider David Koresh en zijn naaste mede
werkers hebben vermoedelijk tot collectieve zelfmoord besloten
op het moment dat hun versterke boerderij vorige maand in
vlammen opging. Bij dat inferno vonden meer dan 80 mensen de
dood. Dit heeft een medische deskundige gisteren gezegd. Uit
onderzoek blijkt dat de leider van de Branch-Davidians en zijn
rechterhand, Steven Schneider, allebei in het hoofd geschoten
waren. Er waren geruchten in omloop dat Koresh uit het
complex in Waco, Texas, ontsnapt was via een uitgebreid stelsel
van tunnels.
Weduwe Hoxha 11 jaar cel in
Tirana - Nexhmije Hoxha, de weduwe van de vroegere commu
nistische leider van Albanië, Enver Hoxha, is gisteren in Tirana
in hoger beroep veroordeeld tot een gevangenisstraf van 11 jaar.
Dat is twee jaar meer dan de straf die zij in januari in eerste
instantie kreeg opgelegd voor 'het verduisteren van overheids
gelden'. De openbare aanklager en de 73-jarige mevrouw Hoxha
hadden na het vonnis in januari beiden beroep aangetekend.
'Gewapende staking in Peru'
Lima - In Peru is gisteren een driedaagse 'gewapende staking'
door de guerrillabeweging Lichtend Pad afgekondigd om te
herdenken dat het precies 13 jaar geleden is dat de beweging
voor het eerst van zich deed spreken. De rebellen pleegden in de
hoofdstad Lima een autobomaanslag op een vismarkt en lieten
een taxi uitbranden. Er vielen geen slachtoffers. De regering
zette in Lima het leger in om werknemers naar hun werk te
brengen. Inzittenden van auto's werden aangehouden en om hun
identiteitspapieren gevraagd; politiehelikopters hielden vanuit
de lucht een oogje in het zeil.
Volgems president Fujimori vreest de bevolking, getuige het
aantal werkwilligen, het Lichtend Pad niet meer. „Als we zo
doorgaan zal het Lichtend Pad binnenkort verslagen zijn," aldus
een optimistische Fujimori.
Lafontaine in voor kanselierschap
Bonn - Oskar Lafontaine is beschikbaar als kandidaat voor het
ambt van bondskanselier. Dat heeft de premier van de Duitse
deelstaat Saarland gisteren bekendgemaakt in het dagelijks
bestuur van de SPD, de socialistische oppositiepartij, die
vergaderde over de opvolging van Björn Engholm.
Volgend jaar kiezen de Duitsers een nieuwe regeringsleider. Het
lijkt vrijwel zeker dat de huidige kanselier, de christen-demo
craat Helmut Kohl, beschikbaar is voor een nieuwe termijn van
vier jaar. In 1990 bezorgde Kohl dezelfde Lafontaine een
pijnlijke nederlaag, kort nadat de Duitse eenwording een feit
was geworden.
