H
Kwetsbare mensen in de samenleving
Tre'
Bert de Vries: Een sociaal voelend maar principieel mens
Natuurkunde leidt tot 'ontroerende onzin'
Tankerb
Fouten en
Klepelen
DESTE
Regeren op
ACHTERGROND
Denemarken,
Malta
en de punten
-DE STEM-
UITSLAGEN
Agenda
Upmeuw
demonstratie
in Den Haag
DE STEM
DINSDAG 18 MEI 1993
oeveel punten
geeft u aan Euro
pa? Een moeilijke
vraag, ik besef het. Je kunt
net zo goed vragen of u van
mooi weer houdt of een
schoon milieu wenst. Europa,
je leest dagelijks dat het moet,
maar wat is het eigenlijk?
Waar ligt dat prachtige Euro
pa?
Er wordt elk weekend verga
derd en met grote regelmaat
wordt er gestemd over een
plaatsnaam die dreigend don
dert als een vuilzwarte on
weershemel: Maastricht. Van
daag gaan de Denen het weer
eens proberen. Men zegt dat
zij het lot van Europa in han
den hebben.
Het lijkt erop dat onze toe
komst afhangt van het hu
meur van een handjevol
Deense plattelanders. Als de
ochtendkoffie goed valt en
het zonnetje lekker op de ak
ker staat, heb je kans dat ze
dat Öropa wel willen slikken.
Dat kan 47 meer ja-stemmers
opleveren en dan komt Dene
marken ook onder Maastricht
en mogen de Engelsen vervol
gens hun punten geven. Here
is the British jury in London.
Zaterdagavond lag het rode
potlood bij Malta, een eiland
je ergens in de Middellandse
Zee dat lange tijd onvindbaar
bleef voor de technici van het
Eurovisie Songfestival. Toen
alle landen- al hadden ge
stemd, kwam Malta eindelijk
door en het gaf 12 winnende
punten aan Ierland.
Het gaat er mij niet om het
Songfestival aan flarden te
schrijven. Ik heb er wel een
mening over, ik vind dat het
voortaan elk jaar in Maas
tricht gehouden moet worden.
Nee, het punt is dat steeds
weer blijkt dat marginale
landjes mogen spelen met de
Grote Euro-visie, Malta, De
nemarken, Nederland (dat
Maastricht erdoor drukte),
die in het grote geheel niets
voorstellen.
Het is een kwestie van gok
ken, sjoemelen en stemmen
kopen. Daarna laten diverse
landen weten dat ze toch niet
helemaal tevreden zijn met de
uitslag. Dan wordt er weer
een paar jaar vergaderd en
kan er opnieuw gestemd wor
den. Ondertussen is er van de
Europese melodie slechts een
vals en versleten deuntje
overgebleven.
Dit jaar heeft Europa alleen
maar droefenis opgeleverd.
Wie kwam er op het idee om
door Dirk Vellenga
het prille Europa op te zade
len met het Europese Jaar
van de Ouderen? De Ameri
kanen en de Japanners die
aanvankelijk behoorlijk onder
de indruk waren van Fort Eu
ropa, zien ons werelddeel nu
weer als een Huize Avond
rood, waar elke avond druk
gekaart wordt. En waar De
nen en Maltezers de grofste
bieders zijn.
Wie vertrekt 'naar Europa'
kan verder afgeschreven wor
den. Hans van den Broek had
als Nederlandse minister van
buitenlandse zaken een vaste
plaats in het Journaal en ook
in andere landen had hij
naam. Nu zie je hem alleen
nog als de tv-camera per on
geluk doorloopt. Hij ver
dwijnt met dikke tas in de lift
van een verschrikkelijk verga-
dergebouw. Hij is in Brussel
op non-actief gesteld.
Europa heeft geen enthou
siasme, geen saamhorigheid
en zeker geen nieuwe banen
opgeleverd. Ons was minder
papieren betutteling en meer
werkgelegenheid beloofd,
maar wat er gebeurt in het
eerste Europese jaar is dat
fabrieken sluiten en mensen
op de keien worden gezet.
We hebben een Engelse Mai-
gret op de tv gehad van een
Belgische auteur, in een Frans
decor en met Nederlandse on
dertiteling. Zijn tred was ver
moeid en het accent van Mé-
gré was niet om aan te horen.
Commissaris Maigret was niet
in staat de oplossing voor de
zaak Europa te vinden en dat
geldt ook voor Derrick, Miss
Marple en Grijpstra en De
Gier. De plaats van de mis
daad is bekend, Maastricht
natuurlijk. Nu zit het onder
zoek muurvast.
Dan kunt u nu uw punten
bekendmaken.
Het avondbladenoverzicht op de radio. Een wethouderschandaal in
de polder, een partijcongres in de luwte en Jan des Bouvrie die zijn
zaak verhuist. De 'exclusieve meubelenstaan nu in Naarden en niet
langer in Bussum tentoongesteld, meldt de radiostem. Bewondering
klinkt door de zender. Vandaar het dure meubelen in plaats van het
dagelijkse meubels? Zoiets als heuvelen, wateren, vogelen en
tekenen in plaats van een gewoon meervoud op -s.
Twee keer een chocoladeletter wordt chocoladeletters, maar een
letterkundige komt van een chique faculteit der letteren. Vaders
wassen op zaterdag hun auto, de gemeente wordt bestuurd door
respectabele vroede vaderen. Radio is de bode van de tijd, maar zijn
de journalisten in Hilversum boden of bodes? (CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie)
01640-36850, fax 01640-40731.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Afdeling Lezerskontakt @06-0226116 (gratis).
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9,4381 RP,
@01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45,
per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Losse nummers: maandag t/m vrijdag 1.60; zaterdag 1.90.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911.
Fotoservice S 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties S 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur.
Minister De Vries (Sociale
Zaken en
Werkgelegenheid) stapt uit
de politiek. Niet uit onvrede
met wie of wat dan ook.
Maar hij vindt het nu, op
55-jarige leeftijd tijd om
zich met andere zaken in
het leven bezig te gaan
houden. Een portret van de
minister die ook wel als de
achtste PvdA-minister in
het kabinet wordt
genoemd.
Door Pieter Willemsen
Ooit was hij voorzitter van de
Middenstandsvereniging Capel-
le aan den IJssel en als jonge
man heeft hij zijn vader - privé-
detective - tien jaar lang gehol
pen bij het schaduwen van
mannen die ervan werden ver
dacht hun echtgenotes ontrouw'
te zijn.
Bekend werd hij pas eind 1982,
toen hij tot ieders verrassing
fractievoorzitter werd van het
CDA in de Tweede Kamer.
Dr. Bert de Vries, van huis uit
lid van de Anti Revolutionaire
Partij, is een man met een
streng gevoel voor rechtvaar
digheid. De 55-jarige Groninger
heeft na de mulo op het avond
lyceum het hbs-A-diploma be
haald en heeft vervolgens eco
nomie gestudeerd aan de Rijks
universiteit Groningen. In 1975
is hij gepromoveerd op een
proefschrift over de inkomens
verhoudingen.
De Vries is zeven jaar voorzitter
van de CDA-fractie geweest.
„De akeligste baan van Neder
land", zei hij daarover. Maar
achteraf geeft hij ook toe, dat
hij er best plezier in heeft ge
had: hij genoot van alle aan
dacht.
In de zomer van 1985 reageren
coalitiepartner WD en opposi-
De Vries ...rechtlijnig...
tiepartij PvdA positief op het
nieuwe verkiezingsprogramma
van het CDA.
De Vries blikt in die tijd rterug
op de successen van hei-CDA/
WD-kabinet-Lubbers i^jft in
1982 is aangetreden. Dat kabi
net heeft pijnlijke ingegrepen
moeten verrichten. In 1983 kre
gen de ambtenaren een salaris
verlaging van 3 procent voor de
kiezen, uitkeringen werden ver
laagd en op de overheidsuitga
ven werd miljarden gekort.
Dank zij die pijnlijke ingrepen,
ziet de toekomst er zonniger uit,
dacht De Vries toen, in de zo
mer van 1985. Bert de Vries laat
er geen misverstand over be
staan met wie het CDA verder
moet regeren: de WD. Hij voelt
er niets voor 'de zoete vruchten
van het wrange beleid van de
afgelopen jaren met de PvdA te
delen.'
Maar als fractievoorzitter laat
FOTO DIJKSTRA
hij regelmatig een sociaal ge
zicht zien. Zo keert hij zich met
regelmaat tegen kille bezuini
gingsvoorstellen van zijn partij
genoot minister van financiën
Ruding en probeert hij grote
inkomensverschillen te voorko-
Geen wonder dus dat hij vier
jaar later zijn bezwaren tegen
de PvdA laat varen. De Vries
wordt dus in 1989 minister van
sociale zaken en werkgelegen
heid in het kabinet van CDA en
PvdA. In dat kabinet van Lub
bers en Kok deelt hij zijn minis
terie met staatsscretaris Elske
ter Veld van de PvdA. Weldra
geniet hij de reputatie de
'achtste PvdA-minister' te zijn.
Als de fractie van het CDA in
de Tweede Kamer oppert het
minimumloon af te schaffen,
vindt ze niet alleen coalitiege
noot PvdA tegenover zich, maar
verklaart ook De Vries zich
vierkant tegen.
Toch kan hij zich goed vinden
in allerlei maatregelen die na
delig uitpakken voor de uitke
ringen. Als hem wordt verweten
dat het toch eigenlijk niet aan
gaat van mensen die tien jaar
lang geen enkel perspectief op
werk is geboden, ineens te ver
wachten dat ze weer aan de slag
gaan, veert hij verontwoordigd
op: „Zou in 1945 aan iemand
van veertig niet zijn gevraagd of
hij weer wilde gaan werken? Ik
herinner me niemand die toen
zei: dat kun je met goed fatsoen
niet vragen."
Dat is Bert de Vries ten voeten
uit: hij wordt gekenmerkt door
en eist ook van anderen een
ijzeren plichtsbesef. De Vries
haat het als mensen weglopen
voor hun verantwoordelijkheid.
Hij gaat diep in op de zaken,
denkt er grondig over na, gaat
nooit over één nacht ijs. Tegen
over rechten staan plichten, ook
in de sociale zekerheid, is zijn
stelregel.
Kenmerkend is' ook de houding
van De Vries tegenover 'het
maatschappelijk middenveld':
werkgevers en vakbeweging.
Hij deelt de opvatting van het
CDA dat het middenveld een
grote eigen verantwoordelijk
heid dient te dragen. Dat bete
kent dat bonden en werkgevers
in alle vrijheid cao's af mogen
sluiten. Maar toen de Industrie
bond FNV eind vorig jaar, vlak
na het centraal akkoord,
looneis van 2,5 procent stt
was De Vries des duivels. „I
eis is veel te hoog."
En ook de zorgsector, met
tweejarig loonakkoord
voorziet in een stijging w
ruim vier procent dit jaar, haait
zich de woede van de rech%
ge De Vries op de hals: „iL
ervan uit dat de mensen ziti
burgers van dit land voelen, jj
begrippen als solidariteit nm
iets voorstellen. Dat men nij
zegt: wij waren voor de
binnen; de rest gaat ons nis
aan."
Ook de collectieve reparatie v®
de wao in cao's zit De Vriei
dwars. Hij hecht er sterk a®
dat werkgevers en werknemer
rechtstreeks verantwoordelijk
worden voor de gevolgen v®
arbeidsongeschiktheid. De Vries
dreigde in te grijpen door cao)
met collectieve reparatie, zoals
die voor de bouw, niet alge
verbindend te verklaren.
In het wao-debat heeft De Vries
een belangrijke politieke i0|
vervuld. De coalitie sidderde
eind vorig jaar op haar grond
vesten toen de CDA-fractie oi-
der leiding van Brinkman ge.
noeg had van de in haar ogen te
slappe opstelling van de PvdA
en een vrijage aanging met op
positiepartij WD. Het kabinet
dreigde in een onmogelijke po
sitie te belanden en De Vries'
staatssecretaris Ter Veld dreig
de er helemaal aan onder dooi
te gaan.
De Vries wist op het laatste
moment de gemoederen te sus
sen. Op een zaterdagavond reis
de de ene na de andere hoofd
rolspeler in het wao-drama a]
naar huize De Vries in
schenhoek. Niet alleen de plaat
selijke Chinees, die het kabinet
mocht voeden, deed goedi
ken, maar ook De Vries. Hij
slaagde erin een compromis i
bedenken dat de coalitie redde.
„Ik ben helemaal duf."
„Ik ben gekraakt."
„Ik heb koppijn, niet
normaal."
„Wanneer geef jij je
examenfeest?"
„Als ik geslaagd ben."
De derde examendag.
moeilijk, alleen de open vragen
waren moeilijker dan anders",
maken de Bredanaars Edith
Huijbregts, Younass Azouagh,
Bart Leemans en Roselie Prins-
sen me duidelijk. Caroline Rom-
bouts uit Lage Zwaluwe rept
zelfs van een 'relaxed, gezellig
sfeertje'.
Docent Piet Söder vindt dat er
veel tekst was, in totaal 223
'regels. „Dat moet je in twee uur
lezen'en de vragen goed doorne
men, dan heb je je tijd hard
nodig. De teksten uit kranten en
weekbladen stonden volgens
hem wat ver van de leerlingen
af. De moeilijkheidsgraad van
de 41 vragen (D-niveau) en 43
vragen (C-niveau) was volgens
hem hetzelfde als vorig jaar,
hoewel er iets meer (moeilijke)
open vragen in zaten.
Bij het examen Frans voor havo
speelde de tijd een gemene rol.
Slechts een handvol kandidaten
was voor de tijd weg. Een groot
aantal anderen op het Newman-
college klaagde steen en been
na de zit van tweeëneenhalf
uur. „Voor de twee grootste tek
sten had ik nog geen uur. Ik heb
het heel snel af moeten raffe
len", zegt Femke van Brumme-
len uit Teteringen. Plaatsgenote
Wendy van Gils heeft in 'het
laatste half uur nog twee tek
sten af moeten werken: „Het
moest heel erg snel. Ik was
maar net op tijd klaar." Mat-
thijs Adriaansz uit Prinsenbeek
had maar tien minuutjes over.
Alleen Evelien Mansens uit Bre
da liet de laatste drie kwartier
zitten: „Ik ben nogal goed in
teksten."
Volgens docente L. van de San-
den was het 'heel goed te ma
ken'. „Als ze tijd tekort kwa
men, vind ik dat echt zielig voor
ze, maar er was maar een lasti
ge tekst bij. De andere waren
hele leuke, lieve teksten. Mis
schien kwam het omdat ze meer
dan andere jaren alinea's moes
ten samenvatten. Dat is tijdro
vend."
Het vwo-examen Latijn was
veel van, die was niet te ma
ken", zegt Linda.
Docent G. Manders is vol lof
over het C-examen ('prima,
goed gestructureerd, begrijpe
lijk gesteld, evenwichtige opga
ven') maar laat van de D-klus
weinig heel. „Met de eerste tien
voor het grootste deel opgehan- communicatieve opgaven heb ik
gen aan het historisch proza weinig problemen, maar de
van Tacitus. Op vraag 19 (over tweede (massatoerisme) en der
de historische achtergronden),;de tekst (over politieke partijen)
na, waren de Bredanaars Cindy zijn te moeilijk. Daar zouden ze
DE EINDEXAMENKANDIDA
TEN van het vwo hebben giste
ren, na economie 2 van vrijdag,
hun tweede slag moeten incas
seren. Natuurkunde voor havo
en vwo was hondsmoeilijk. Een
docent had al eens in de ant
woorden gesnuffeld en conclu
deert: „Er stonden hele open
plekken en als er al wat inge
vuld was, was het van een ont
roerende onzin."
De eerste warme examendag
brengt me eerst naar het New-
mancollege in Breda. In de
gymzaal buigen 75 mavo-kandi
daten zich over hun eerste exa
men: Nederlands leesvaardig
heid. Gelukkig zijn ze voorzien
van frisdrank.
„Het was helemaal niet zo
De goede antwoorden van de examens Duits van vrijdag zijn als
volgt:
havo:
1 C; 2 B; 3 B; 4 D; 5 C; 6 D; 7 B; 8 A; 9 A; 10 C; 11 A; 12 C; 13 C; 14
B; 15 A; 16 B; 17 B; 18 C; 19 B; 20 A; 21 B; 22 C; 23 A; 24 C; 25 B; 26
B; 27 A; 28 B; 29 C; 30 C; 31 A; 32 A; 33 A; 34 C; 35 B; 36 B; 37 C; 38
C; 39 A; 40 D; 41 B; 42 B; 43 C; 44 A; 45 A; 46 D; 47 A; 48 A; 49 D;
50 B.
1 A; 2 A; 3 A; 4 C; 5 D; 6 B; 7 C; 8 B; 9 C; 10 B; 11 A; 12 B; 13 B; 14
D; 15 A; 16 C; 17 B; 18 C; 19 D; 20 D; 21 B; 22 B; 23 A; 24 B; 25 C;
26 D; 27 A; 28 B; 29 C; 30 B; 31 B; 32 A; 33 B; 34 D; 35 A; 36 D; 37
C; 38 B; 39 A; 40 B; 41 D; 42 B; 43 A; 44 C; 45 D; 46 D; 47 A; 48 A;
49 A; 50 B.
(Bron: CITO)
Joosen, Kinsella Valies en Mar-
tijn van Rijckevorsel redelijk te
spreken over de opgaven. „Al
leen de vertaling vond ik wel
ingewikkeld. Je moest er heel
veel zelf bij verzinnen", zegt
Kinsella.
Docent klassieke talen Ton
Veken van het Newmancollege
vond het 'aan de moeilijke
kant': „Tacitus geldt als een
heel moeilijke schrijver. De ver
taling gaat veel leerlingen bo
ven hun pet. Tacitus is zo moei
lijk en subtiel dat de vragen
niet altijd duidelijk gesteld zijn,
een te wetenschappelijke for
mulering voor het vwo."
De maandagmiddag staat in het
teken van Engels voor vbo en
mavo en natuurkunde voor ha
vo en vwo. Op de Katholieke
Scholengemeenschap Etten-
Leur (KSE) worden de examens
afgenomen in leslokalen aan de
schaduwkant van het gebouw.
Dat is meegenomen.
Engels was ronduit makkelijk,
zeggen de Etten-Leurse ma-
vo'ers Wendy Gijsen, Jeroen
Rademaker, Linda van Oevelen
en Francis Nooren. Alleen tekst
2 (over massatoerisme), dat was
maar niks. „Daar snapte ik niet
ook in het Nederlands proble
men mee hebben". Daarbij wij
zend op termen als elitist solu
tions, mega-resorts en sensitive
areas. Dat hoor je nooit op
MTV.
Jammerlijk is dat bijna de helft
van de vragen betrekking heeft
op die twee omstreden teksten.
Maar Manders is niet te beroerd
om de boel gerust te stellen:
„De uitslag valt altijd mee. En
als er veel leerlingen de mist in
zijn gegaan, zal de norm wel
worden aangepast."
De bottleneck van de maandag
zat in natuurkunde en trof havo
en vwo. Veel te moeilijk en veel
te veel, klinkt het op de KSE in
koor. Eerst de havo'ers. Thijs
Monden: „Wij hadden sommige
opgaven niet eens behandeld.
Daar was geen tijd meer voor.
Ik heb er niks van gebakken."
Rachèl van der Vorst: „Het
sloeg helemaal nergens op ge
woon." Jennifer van de Wijn-
gaart: „Er werden een heleboel
dingen gevraagd die je volgens
mij niet kan weten. Van sommi
ge dingen had ik nooit gehoord.
Ik keek ernaar en snapte er niks
van. Bij de laatste opgaven heb
ik helemaal niks ingevuld."
Van de vwo'ers zegt 7
Janssen het het treffendst: „De
helft van de tijd wist ik niet
waar ik mee bezig was."
De natuurkunde-docenten leg-
gen de oorzaak van de ook vol
gens hen moeilijke examens lij
het nieuwe programma voorm-
tuurkunde. Vwo-docent R. Ma
thot: „Het was een overladei
programma, er was geen tijd
te repeteren. Er zijn niewt
onderdelen bijgekomen terwijl
er nauwelijks is geschrapt, Ni
het derde schoolonderzoek
we doorgegaan met de les
maar dan nog was het te veel
Opgave 5 bijvoorbeeld
kernfysica, met dosisequivalenl
en activiteit, was het onderwerp
van de laatste les."
Zijn havo-collega J. Gelderblo!
kraakt drie van de zeven c
ven. „Sommige vragen waren
ronduit ongelukkig. Dit examen
verdient geen schoonheidsprijs
Vooral bij de laatste vr
over moderne fysica sto
hele open plekken. Daarbij hek-
ben ze alles door elkaar
gooid. Als er al wat was i
vuld, was het van een ontroe
rende onzin en vrijblijvend ge
klets."
Hoe zullen de resultaten zijn?
De natuurkunde-docenten
tafel lachen schamper. En be
sluiten met de wijze woorden:
„Je moet maar afwachten."
Vandaag Duits, aardrijkskunde
scheikunde, economie en
gels. Ik bezoek de Stedelijke
Scholengemeenschap Petnis
Hondius in Terneuzen en de
Rijksscholengemeenschap
Bergen op Zoom.
Toen Bert de Vries nog fractie
leider van het CDA in de Twee
de Kamer was, speelde hij als
het maar enigszins kon één
avond per week badminton.
Stiekem. Want politici, en zeker
fractieleiders, horen stukken te
lezen of te vergaderen. Er wa
ren journalisten, die Berts liefde
voor 'pluimpjebal' kenden.
Maar ach, om dat nou in de
krant te zetten.
Na deze kabinetsperiode verlaat
De Vries de politiek. Een toon
beeld van degelijkheid en on
kreukbaarheid, eigenlijk een
beetje saai. Ongetwijfeld heeft
hij uit eigen zak het eten van de
afhaalchinees betaald, die za
terdagavond in januari waarop
de top van het CDA en de PvdA
bij hem thuis in Bergschenhoek
het akkoord over de wao sloten.
Nee, die De Vries is niet be
paald een type voor creatieve
declaraties of betrokkenheid in
duistere zaakjes. Toch behoort
een minister tot de kwetsbare
mensen in een samenleving. Een
minister heeft macht en invloed,
weet veel en staat voortdurend
onder druk van mensen die iets
van haar of hem willen. Een
aantrekkelijke prooi voor lieden
met kwade bedoelingen.
De journalist, die in de jaren
tachtig op een late avond een
lid van het kabinet op een stil
spoorwegperron aantrof in een
innige omstrengeling met een
vrouwelijke parlementariër,
was moe en wilde naar huis.
Wat kon het hem schelen. Er
waren wel meer politici die niet
alleen hun eigen partner kusten.
Maar dat waren privézaken.
Daar schrijf je niet over. Maar
voor een slechterik met een te
lelens zou zo'n knuffelend Ka
merlid met bewindsman een
buitenkans zijn geweest. Een
prachtig chantageobject.
De vraag is of veiligheidsdien
sten ervoor moeten waken dat
dergelijke mensen in compro
mitterende situaties terecht ko
men. Daarvoor moet je ze in de
gaten houden. Bij politici ge
beurt dat voorzover we weten
niet. Bij leden van de koninklij
ke familie wel. Die worden in
elk geval 24 uur per dag zicht
baar begeleid en bewaakt,
meestal door stevige mannen
die ook bij bewolkt weer een
zonnebril dragen. Maar in hoe
verre houdt iemand bijvoor
beeld de anderhalve handvol
prinsen ook passief in de gaten?
Tenslotte moet toch in het be
lang van vorst en volk voorko
men worden dat die jongeman
nen in slecht gezelschap terecht
komen.
Naar verluidt, legt de Britse
geheime dienst met dat argu
ment regelmatig het oor te luis
teren bij het koninklijk tele
foonverkeer. En waarom zou
dat hier niet gebeuren?
Van de overgrootvader van de
prinsenclub was slechts in be
perkte kring bekend dat hij al
lerminst een brave Hendrik
was. Veel van opa's strapatsen
werden nog conform de tijd
geest stilgehouden maar anno
1993 kan geen koningshuis zich
meer een 'zwarte prins' veroor
loven. Dus wat doet een veilig
heidsman als hij merkt dat
slecht gezelschap doordringt tot
koninklijke kringen? Is het dan
niet de plicht om te proberen
uit te vissen wat tussen zo'n
kwetsbare koningszoon en
slecht gezelschap wordt bespro
ken? Desnoods ook via de tele
foon?
Dankzij de draadloze telefoon is
dat tegenwoordig een fluitje
van een cent. Vandaag de dag
vertrouwen steeds meer mensen
hun hele hebben en houden toe
aan een bijna onzichtbaar
spleetje in een apparaat dat
meer lijkt op een rekenmachine
dan op een telefoon.
Vervolgens slingert dat appa
raatje al die woorden de vrije
ruimte in. Wonderlijk, dat al die
gesprekken zich daar niet ver
mengen. Dat er niet een giganti
sche woordenbrij ontstaat, een
onontwarbare Gordiaanse zin-
nenknoop.
Iemand met de juiste kennis en
apparatuur kan die gesprekken
feilloos opvangen en vastleggen.
Zo weet nu iedereen dat de
Britse prinses Diana vindt dat
ze best een goede filmactrice
zou zijn. Ze doet tenslotte niet
anders dan de hele dag toneel
spelen, vertrouwde ze - via de
telefoon - een vriendin toe.
Volgens Britse kranten komen
de teksten van de talloze ko
ninklijke telefoongeprekken die
inmiddels zijn gepubliceerd,
van de geheime dienst. Die zou
de ruziënde blauwbloedigen om
redenen van staatsveiligheid re
gelmatig afluisteren. Ze zijn
tenslotte kwetsbaar. Net als on
ze koninginne- en prinsessekin-
deren.
Dus misschien heeft directeur
Arthur Docters van Leeuwen
van de BVD ook wel geluids
banden vol telefoontjes van
prins Willem-Alexander in een
vochtvrije kelder liggen. En wie
weet, krijgen we daarvan ook
nog wel eens voorbeelden te
zien. Dan lezen we dat Willem-
Alexander tegenover een vriend
verzuchtte dat hij graag eens in
Goede Tijden Slechte Tijden
zou willen meedoen en dat zijn
vader wel eens bescheiden heeft
geïnformeerd naar een bijrolle
tje in Medisch Centrum West.
En ze zouden het nog kunnen
ook! Want bestaat hun leven
Illustratie Mat Rijnders
- net als dat van prinses I
na - niet noodgedwongen f
dag uit toneelspelen?
De Tweede Kamer houdt i
deze - vanwege hemelvaar»'
dag - korte vergaderweek
der meer bezig met de Prion»'
tennota van minister Ter Be®
de notitie Aids en ontwik
lingssamenwerking en de ot'
derhandelingen over de v
beidsvoorwaarden.
De Eerste Kamer buigt
vandaag over de wet geluidnin
der en de wet uitkeringen o°'
logsslachtoffers.
DE STEM
Van onze rechtbankverslaggever
Breda - Vijftien bemannin;
van de buiktanker Mare M
hebben eind vorige week
laten leggen op hun schip o
tot een bedrag van een i
gulden financieel in te dekke
neer hun werkgever Bulkch
in Rotterdam failliet gaat.
De personeelsleden vrezen dat
ker eind deze maand -net als
met drie andere tankers is ge
naar Hamburg verdwijnt en daa
verkocht. In dat geval kunnen
Van onze verslaggever
Schiphol - De treinramp
Hoofddorp (vijf doden,
door een reeks van onz
aanleg van een noodlijn
toegestane snelheid daar
mee zowel bij de machinis
Bij de zitting van de Spoorw
gongevallenraad op Schiph
bleek gisteren dat de Intercit
2127 Amsterdam-Vlissingen o
het stuk noodbaan bij Hoof
dorp slechts 60 km/u mocht rr
den, maar waarschijnlijk tusse
de 120 en 130 km/u reed. Mach
nist F. Boersma (35) op zij
beurt veronderstelde dat hij o
dit stuk 90 km/u mocht rijden e
nog geen 80 km/u reed.
Boersma, na het ongeluk uit zij
functie ontheven, zei nog aang*
slagen te zijn. „Nee, ik heb ni
geremd. Ik kwam de Schipho
tunnel uit en meende dat ik 11
reed. Ik dacht: ik laat hem uitl
pen, dan rijdt hij straks netj
90, zoals voorgeschreven. Bij h
passeren van het eerste sne
heidsbord schudde de trein
hevig, maar ik dacht dat ik aa
de regels voldeed."
Voorzitter mr. Pieter van Volle
hoven van de Spoorwegongeva
lenraad had eerst prijzend
woorden voor de 'meester'. N~
dat hij uit de cabine van zij
ontspoorde, omgeklapte en vo'
ledig vernielde treinstel gekr
t.f. rr
A '"tÖ
Den Haag (anp) - Het Landelij
Actiecomité Jongeren wil op 1
juni met een stille tocht doo
Den Haag opnieuw protestere
tegen bezuinigingsplannen va
het kabinet op de bijstand en d
basisbeurs.
Op 8 mei liep het protest va
20.000 jongeren in Den Haag u'
de hand. De politie trad hard o
waarbij tientallen gewonden vi
len.
De Nationale Ombudsman, Oo
ting, maakte gisteren bekend i
derdaad een onderzoek in
stellen naar het politie-optrede
op 8 mei. Hij doet dat op bas
van klachten van studenten e
andere getuigen.
Over de uitvoering van de nie
we demonstratie is nog ge
overleg gevoerd met de politi
Maar burgemeester Haverma
van Den Haag staat het prote
in principe toe.
'CONGRESSEN KOPEN geen
Henk Vredeling, toen zijn eige
trachtte te steken voor de aa
aangevend dat wat congress
Hjkheid bij regering en pari
van Defensie had het aan d
Minister Ter Beek met dat va
zaak wat gecompliceerder,
net partijcongres van het C
schap, heeft zich de rol aan
bijeenkomsten leek weggeleg
De kritiek van de CDA-verga
„Jh'Mer Ter Beek concentree
een vijfde parate br
an de opkomstplicht wordt g
reemd deze beide bezwar
aken Kooijmans onderschri
ziin v'ndt h'ï- Het CDA zal v
jn schreden terug te keren,
[hoeten bekeren,
net andere punt van kritiek is
ho^?J,sAsle Meijer adviseerde
eDW er als de kippen
d|eskunldiegrenBrlnkman 9i"9 V
uitnif h?t inclusief B
ap7«'0u .daarmee de verd
mini»" ls voor invl°edrij
hun P "president De Jon9
2be?swerk ter discussie
van Partijcongressen
houri?COnsequentie 9aat het
Partnl van de CDA-fractie i
naar vanwege de lieve i
een de afdelingen Ach
Daarm midda9 bedacht
00 hot66 Wordt de coelitie 0
dat ra 0Ongres behoren te ze
9eren water bij de wijn
J
