Zeventig kilometer lelijkheid
a
'Stel
Betuw
een ja;
Ierland wii
DE STEM E
'Euro-getto' slokt negentiende-eeuwse buurt in Brussel ofÉ5tlis5SS
et,ondtocha'vaat-
De Belgische kust als een Atlantische wal van beton en glas
Gelderland te
Italië van het N*
de stem
EXTRA OP MAANDAG
maandag 17 mei 1993
A2
Vogelvrij
Erasmus
van Rotterdam
L0SSE FLODDERS
de stem
'Nederlands
euthanasiemodel
wint aanhang in EG'
Door die nieuwe hal
van Schiphol kun
nen ze 27 miljoen
reizigers per jaar verwerken.
Op de grond en over 365
dagen gespreid is daar nog
wel iets bij voor te stellen.
Een dagelijkse gigantische
mierenhoop, waar alles
schijnbaar chaotisch en toch
doelgericht door elkaar kri
oelt.
Datzelfde getal, diezelfde
massa's moeten ook de lucht
in; dan zie je ze vliegen en je
krijgt het spaans benauwd.
Als je dat al niet was bij de
wetenschap, dat het nieuwe
pakhuis 150 meter lang is,
eventueel aan te breien tot
350 meter. Eer die afstand is
afgelegd, zou de reiziger al
halverwege de bestemming
kunnen zijn.
Vliegmachines heetten ze
vroeger. In het familie-album
zit een foto van mijn ouders
in destijdse vrijetijdskleding
met mij erbij op een strook
gras tussen boterbloemen en
madelieven, fietsen en pick
nickmand ernaast. De gezich
ten niet naar de zon geheven,
maar richting grootmazig hek
waarachter een schattig mini-
vliegveld.
„Dan gingen we lekker naar
buiten, bij Schiphol was het
gezellig, daar zat het vol dag
jesmensen, allemaal kijken
naar die grote vliegmachines,
monteurs waren bezig of ze
taxieden naar een andere
plek, als je geluk had zag je er
een opstijgen, soms twee
maar dat was héél bijzonder."
Het jongetje van toen weet
nog, dat-ie er een keer in
mocht om te kijken, ook in de
cockpit. Want één zo'n ding
stond permanent ter bezichti
ging. Dat geluk is mij nooit
toegevallen. Hij is net ietsje
ouder, misschien was ik nog
te klein. Of hadden mijn
ouders er het entreegeld niet
voor over. Ik betrad een
vliegtuig pas bij mijn eerste
luchtreisje. Naar Parijs. Ge
wéldig - je kreeg zelfs eten
onderweg. En mededelingen
over de hoogte of welke stad
dat groepje lego-huisjes was
en welke rivier als zilveren
lint tussen groen slingerde.
Ogen en oren tekort.
„Waarom klappen ze Mijn
dochter - bij haar eerste
vlucht. Ook zij kon haar ver
rukking niet op om zon op
watten wolken en besneeuw
de bergtoppen, om die ge
waarwording zo los van de
aarde te zijn. Als kind van
haar tijd was zij gestroomlijd
geëvolueerd van driewielertje
tot vliegtuig en daarom vond
zij ondanks de sensatie vlie
gen toch de doodnormaalste
zaak van de wereld. En con
cludeerde nuchter, dat ap
plaus geen compliment voor
de bestuurder inhield maar
ontlading van de spanning
was, gewoon opluchting dat
we veilig aan de grond staan.
Zij klapte dus niet.
En ik Ergens in een la ligt
die uitgeknipte advertentie
van Hoogovens; 'Ons alumi
nium leer je kennen op 10.000
meter hoogte - flexibel en
sterk - bestand tegen atmo
sferische invloeden - weegt
geen gram te veel'. Wat is één
zo'n grammetje helemaal. Ze
hoeven maar een vette drup
pel olie vergeten weg te ve
gen, denk ik dan. En een
dooie vlieg komt op het brie-
venwegertje al verder dan dat
eerste streepje. Inwendig klap
ik mijn handen aan flarden.
De KLM houdt ons voor, dat
de luxe en het comfort van
het moderne vliegen het
beeld oproepen van een gra
cieuze zwaan die zo sierlijk
golvend landt. Daarboven
tussen wolken en zon met
veel blauw rondom, wil dat.
misschien wel lukken. Kun je
je voelen als Nils Holggerson,
vrij in de lucht tussen veilige,
vleugels. Eenmaal geland op
nachtelijk Schiphol is dat
sprookje definitief ten einde.
Eigenlijk zat het al fout bij
het begin: er was eens... Er
was eens een internationale
luchthaven, die vanuit vele
plaatsen in het land 's nachts
niet per trein te bereiken is.
De reiziger die zich toch al
bezwaard voelt omdat de zil
veren vogel zoveel rotzooi in
de lucht uitbraakt, zal er nog
eens ettelijjke milieuvervui
lende autokilometers tegen
aan moeten gooien om bij
nacht en ontij het vakantie
vliegtuig te halen.
Per dure taxi of per vriendelij
ke buurman, die óók van
twaalf tot twee met drie wek
kers naast z'n bed natuurlijk
geen oog dichtdeed. En die
slaperig en al nog terug moet
rijden. De vakantievierder
zélf staat om vier uur 's nachts
op een lichtzoevende voetjes
voortschuivend loopband 150
m lang wat dommelig te dro
men over vakantie en wat dat
nu eigenlijk is. Uit ben je.
Tussen zijn 40e en 50e levens
jaar bereikte Desiderius Er
asmus van Rotterdam het
hoogtepunt van zijn roem.
In eeuwen had Europa niet
zo'n groot man gekend als de
tengere bastaardzoon van een
Rotterdams dagloners-echt
paar. Desiderius is Latijn
voor: de gewenste, de verlang
de, en dat was hij nou net niet,
dit ongewenste jongetje, ver
wekt door een onbekend ge
bleven priester.
Dag en omstandigheden van
zijn geboorte zijn in zorgvul
dig duister gehuld gebleven,
maar het jaar van zijn geboor
te staat vast: 1466. Zijn ouders
stierven jong en de nabestaan
den hebben met grote haast de
kleine bastaard in handen ge
speeld van de kerk, die zich
graag ontfermde over het
hoogbegaafde knaapje.
Op zijn 21-e gaat hij het
klooster in, het Augustijner
klooster in Steijn, en niet zo
zeer uit religieuze roeping,
maar omdat het klooster de
grootste klassieke boekerij be
zat van die dagen.
Boeken waren de hartstocht
van de niet hartstochtelijke
Erasmus van Rotterdam en ze
bleven dat tot zijn dood, toen
hijer verscheidene aan had
toegevoegd.
Hoewel hij in 1492 tot priester
was gewijd hebben weiningen
hem gedurende zijn leven in
priestergewaad gezien. Velen
zagen hem in een besmeurde
drukkerskiel, blij aan het
werk temidden der drukkers
gezellen van de grootste druk
kerijen van Bazel en Venetië.
Als corrector speurde hij daar
in de nog vochtige vellen en
samen met de meesters teken
de hij fijne initialen op de
fraai bedrukte perkamenten.
Het waren de gelukkigste uren
van zijn leven.
Na zijn eigen als kwinkslag
geschreven best-seller Lof der
Zotheid, in het humanisten
Latijn dat hij had gemaakt tot
het Esperanto van Europa, be
reikte hij de wereldroem die
hem maakte tot de meest ge-
door John O'Mill
zochte eregast van de groten
der aarde.
Melanchton prijst hem in zijn
Latijns loflied als: de onweer
legbaar grootste autoriteit in
wereldse en geestelije zaken.
Elders heet hij Prins der We
tenschap, doctor Universalis,
Vader aller Studies, Licht van
de Wereld, vir incomparabilis
et doctorum Phoenix.
Kon men hem een brief ont
lokken dan was men als bezit
ter daarvan al en man van
roem en aanzien. Een brief
van Erasmus gold als een on
betaalbaar bezit. Gewikkeld
in brokaat werd zo'n vel per
kament bewaard als een reli
kwie bij de aristocratie van de
geest in Groot Brittannië (les
grand mylords, magnanimes et
forts) en op het vasteland...
behalve bij Maarten Luther.
Die veegde zijn gat eraan af,
zoals hij schreef in een goed-
bewaarde brief uit het jaar
1524. Dit alles vermeldt Ste
fan Zweig in zijn biografie
'Triumph und Tragik des Er
asmus von Rotterdam'.
De vermelding van de gatafve-
gerij is wel bedoeld om het
verschil te accentueren tussen
de broze kamergeleerde en de
onbehouwen boerenmonnik,
de 'Grobian', die stampvoe
tend, vuistenballend en brie
send, gevulde inktpotten
smeet naar vermeende duivels
in werkkamer.
Toch wilde ik hier, handelend
in de geest van de immer ver
zoenende humanist, ergo in
het licht van het audiatur et
altera pars and all that een
goed woordje doen voor de
grove gatveger, en wel een
woordje over die aarsreini
ging.
Maarten kan dat eenvoudig
niet leterlijk bedoeld hebben.
Voor het annale reinigings-ri-
tueel heeft hij net als confra
ters 'den aerswisch'.
i Obers in actie op de boulevard langs het Albertstrand.
De betere Frans-talige klasse verkiest het casino.
Door onze correspondent
Bert Schampers
Knokke is al lang ont
waakt als ik er op een
lentemorgen doorheen
raas. Het Monaco van Bel
gië maakt zich mooi voor
het zomerseizoen, wat
leidt tot allerlei ongemak
ken voor de automobilist.
Knokke is de eerste badplaats
voorbij Nederlands grondgebied.
Aan de rand van het grensover
schrijdende natuurreservaat Het
Zwin begint de vrijwel ononder
broken boulevard met tearooms,
gokpaleizen, fietsverhuurders en
flatgebouwen. Zeventig kilome
ter lelijkheid.
De gemeente Knokke-Heist is,
naar rang en stand, opgedeeld in
drie woongebieden. De nieuwe
rijken - de patsers, slagers en
bakkers- vertoeven in Het Zou
te. Daar hangt de dure merkkle
ding in de etalages en liggen de
Cartier-uurwerken te blinken.
De betere Franstalige klasse ver
kiest Duinbergen, vooral dan
rond het Casino en het Albert
strand.
Het gewone volk is gedoemd te
verblijven in Heist, het oude vis
serdorp met minder luxe en van
af de zeedijk een weinig aan
trekkelijk uitzicht op de haven
van Zeebrugge.
De burgemeester van Knokke is
graaf Leopold Lippens. Deze in
het Frans opgegroeide edelman
verfoeit de arbeider-dagjestoe-
rist die met kroost en koelbox
vanuit de provincie naar zijn
gemeente trekt om er aange
naam te verpozen. De graaf vond
er het woord frigobox-toerist
voor uit.
Place-m'as-tu-vu
Lippens prefereert het volk dat
zijn rijkdom etaleert en met hun
Ferrari's Testa Rossa en Por
sches rondjes rijden langs de
terrassen van het Albertplein, in
de volksmond Place-m'as-tu-vu.
En wie niet per se gezien hoeft te
worden, kan de hele dag door
winkelen. Knokke is zeven da
gen per week één groot winkel
centrum, van de lang uitgestrek
te Lippenslaan tot aan Het Zou
te.
Dit is het soort vertier dat ook
een bepaald type Nederlander
aantrekt: mooie gelukkige men
sen, die de artificiële wereld van
Ralph Lauren en Rolex nodig
hebben om mee te tellen.
Vertoeft de snel rijk geworden
slager doorgaans in een apparte
ment van 7,5 miljoen frank aan
de zeedijk,, mensen met méér
klasse en geld verkiezen het
groen. Wie in Het Zoute van de
kust wegrijdt, richting Royal
Club du Golf, belandt in een
paradijs met schitterende witte
villa's, cottage-woningen en ju
weeltjes van bouwsels in Nor-
mandische stijl. Een oase van
wit en groen.
Door René de Cocq
Millstreet - „Als we winnen
ben ik de luidruchtigste
feestvierder in Millstreet",
verkondigde Conamus-direc-
teur John de Mol vlak voor
het Eurovisie Songfestival
zou beginnen.
„Maar nu durf ik er nog niets op
lia te zetten, ik ben nog maar
even rustig."
De Mol behoorde na afloop in
derdaad niet tot de uitbundigste
gasten op de slotpartij, waar de
Nederlandse delegatie met ge-
laars en onroerend goedseeto
geven volgens Vandaele hun
zet snel op als er een besl
mingsplan moet worden gem
zigd.
Het massa-toerisme heeft
alleen de Belgische of Vlaams
kust verpest - omdat ieder®
wilde wonen met zicht op z«
nu daar eenvoudig geen ruim
meer is, wordt in de polders na
hartelust getimmerd en gene
seld.
Volgens Wilfried Vandaele is!
Haan, maar eigenlijk de
kust, verzadigd. „De Haan te
10.800 inwoners, maar we hei
ben wel een infrastructuur »i
meer dan 100.000 mensen,
de middenstanders vertel dat
nu wel vol genoeg is, halen zei
schouders op. Maar als je 4
praat, geven ze me diep in
hart wel gelijk."
De autosnelwegen van Bi
en Antwerpen naar de kust sl
ben elk weekeinde dicht. Ei
jaren geleden vond de rijkswat
zelfs het 'blok-rijden' uit.
betekent dat de stroom auto's:
mootjes wordt gehakt en
een peloton vierwielers out
begeleiding van motoragi
kan doorrijden. Iedereen wil
blik praktisch aan het sti
parkeren. De kustgemeea!
doen er weinig aan om dat
der aantrekkelijk te maken
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Er moet een jaar
onderzoek of de Betuwelijn ondi
legd.
„Als het belang van de Betuwe
lijn voor de volgende eeuw zo
groot is, kun je toch best een
jaartje wachten", hekelde de
Gelderse Commissaris der Ko
ningin, J. Terlouw het vrijdag
genomen besluit van het kabinet
om de Betuwelijn bovengronds
aan te leggen.
Terlouw kondigde in het tv-pro-
gramma Het Capitool aan dat de
provincie Gelderland 'alle wette
lijke mogelijkheden zal gebrui
ken' om het besluit van het kabi
net te bestrijden. Het provincie
bestuur van Gelderland doet dat,
omdat het besluit tot boven-
Koelbox-toerisme langs de kust.
Omdat Knokke, in tegenstelling
tot de meeste andere Belgische
gemeenten, zijn rijke inwoners
geen 'personenbelasting' aanre
kent, hebben heel wat welgestel
de Belgen deze gemeente tot hun
hoofd-verblijfplaats uitgekozen.
Doordeweek wonen zij in hun
'tweede huis' in Brussel of Ant
werpen, waar zij hun brood ver
dienen, al is vrouw-lief in het
seizoen meestal wel op de ten
nisbaan in Knokke.
Kwaad geschied
De Belgische kust is praktisch
volgebouwd. Elk stukje duinge
bied is verkaveld, al wordt nu
dan getracht om via een decreet
te redden .wat er nog aan natuur
te redden valt. Het kwaad is
natuurlijk al lang geschied.
Triomfeert objectief gezien de
lelijkheid - de meeste bewoners
en toeristen vinden het zelf on
getwijfeld prachtig en gezellig -
er zijn toch ook nog idyllische
plekjes.
Neem een dorp als De Haan,
gelegen tussen Blankenberge en
Oostende. In tegenstelling tot
Blankenberge staat in De Haan'
op maandagochtend geen ma
dammeke in regenjas met tijger
motief aan de gokkast haar
frankskes te verspelen.
Nee, De Haan heeft niet dat
schreeuwerige van de andere
badplaatsen, niet het bekakte
van Knokke en niet het volkse
van Oostende, Blankenberge of
De Panne. De Haan heeft stijl en
is bovendien de enige badplaats
foto's archief de stem Speculatie
waarvoor de procedure 'be
schermd dorpsgezicht' loopt.
Vlaams
Spreken over 'de Belgische kust
staat in het nieuwe België gelijk
met de doodzonde. Wilfried Van
daele, gemeenteraadslid in De
Haan, heeft het consequent ovei
'de Vlaamse kust', al converseert
in het lange zomerseizoen mis
schien veertig procent in de an
dere landstaal.
Vandaele is behalve raadslid ook
secretaris van het Algemeen Ne
derlands Congres, de stichting
die alle mogelijke vormen van
Vlaams-Nederlandse samenwer
king coördineert en stimuleert.
Hij voelt zich derhalve een beet
je meer Vlaming dan Belg.
We rijden samen rond in De
Haan, vroeger bij de gegoede
burgerij beter bekend als Coq-
sur-Mer. Is Knokke het Monaco
van België, dan mag De Haan
het Deauville van België zijn.
Dat heeft te maken met de con-
sessie die de Société Anonyme
Coq-sur-Mer in 1889 voor een
periode van negentig jaar ver
leende aan een Gentse vennoot
schap.
Er mocht binnen een bepaalde
oppervlakte alleen onder strenge
voorwaarden worden gebouwd.
Het resultaat waren majestueuze
huizen en hotels, stijl-Belle Epo
que met torentjes en vakwerk in
de nok. De Belgische journalist
Gerrit Six typeert de huizen en
de architectuur in De Haan als
een Disney World avant-la-let-
tre.
Toen het erfpacht afliep en er
een nieuw bestemmingsplan
moest komen, werd naar harte
lust gebruik gemaakt van de
overgangsperiode om aan de be
palingen te ontsnappen. Maar
tot uitwassen is het nauwelijks
gekomen, al kon een projectont
wikkelaar het niet laten in de
duinen een grijze bunker van
beton neer te zetten.
Einstein
De bekendste inwoner van De
Haan is Albert Einstein geweest.
De geleerde keerde in 1933 uit
de Verenigde Staten terug naar
Europa, maar wilde onder geen
beding naar Nazi-Duitsland. Hij
verkoos daarom in België te blij
ven en De Haan werd zijn toe-,
vluchtsoord.
Op 28 maart 1933 arriveerde
Einstein in Antwerpen met de
pakketboot 'Belgenland' en
spoorde meteen naar Oostende.
Een dag later nam hij de tram
naar De Haan, waar hij om 17
uur aankwam, naar verluidt met
zestien koffers.
Einstein woonde gedurende zes
maanden in een villa aan de
Shakespearelaan. Hij trok op
met de kunstschilder James En-
sor en nodige Franse ministers
uit in de tuin van de villa
Savoyarde. In de herfst keerde
Einstein terug naar de VS.
Golf
De burgemeester van De Haan is
een fietsenmaker- en verhuur
der. En omdat dit België is - en
de burgemeester gekozen wordt
uit de raad - is de eerste burger
van de buurgemeente Bredene
tegelijk ambtenaar bij de ge
meente De Haan.
Het gemeentehuis van De Haan
zit in het voormalige Grand Ho
tel du Coq, vroeger een van de
meest luxueuze hotels aan de
Belgische kust, met een prachtig
tenniscomplex voor de deur en
een eigen koetsverbinding met
Oostende.
Koning Leopold II heeft zijn
stempel gedrukt op De Haan.
Mede om de koninklijke familie
en de gegoede burgerij te beha
gen kwam er een tramlijn langs
de kust. De vorst liet in De Haan
ook het eerste golfterrein van
België aanleggen.
De gezonde zeelucht had ook een
explosie van zogenoemde preva-
toria tot gevolg. Oorden waar
bleke, verwaarloosde of astmas-
tische kinderen nieuwe krachten
konden opdoen.
Vakantiedorpen
Wilfried Vandaele stuurt zijn be
jaarde Volkwagen door de pol
ders. Van ver zijn de vakantie
parken te zien, die de laatste
jaren als paddestoelen uit de
grond zijn gekomen. Honderden
witte huisjes in het open land
schap, aan de rand van De Haan.
Ooit was dit landbouwgrond,
maar de boeren waren er als de
kippen bij om hun eigendom
voor recreatieve doelen te ver
kwanselen. Sommige gemeente
raadslieden, die nauwe banden
hebben met de projectontwikke-
De Haan probeert zuinig te j
op zijn monumenten,
slaagt daar niet altijd in.
speculant blijkt soms stevige:|
zijn schoenen te staan
burgemeester-fietsenmaker, I
de Normandiëlaan staat de vJ
'Le coeur volant' er troostelij
bij. Een stuk gevel is alles i
over is gebleven van dit
kelijke pand. Jarenlang stil
het leeg, de speculant liet era
ratten in los om de rottingspj
ces sneller te doen verlopen 1
compromis is dat een stukje]
vel blijft staan en dat daaracfc
een nieuw appartementen»
plex wordt opgetrokken.
Van het aaneengesloten
schap, het ongerepte natuur
bied met kleine woonkern»|
aan de Belgische kust niets j
over. „Vergeet ook de
niet van een dwaas geslacht,]
voor klaterend goud de
heeft verkracht", zong de ®l
vlaamse troubadour Willem
mandere.
Toch maakt iedereen aan t
een tevreden indruk,
oudjes in Blankenberge fk'
met een brede grijns o'
zeedijk. In het korfje ar
stuur verse broodjes en
Het trainingspak is het pop®
ste kledingstuk hier, zelfs W
het seizoen. Het geeft de si®
tie van bewegingsvrijheid,!
dat op zich merkwaardig it®
claustrofobisch landschap
hoge flatgebouwen. In del
vaart de ferry. Wie ooit de]
nam in Oostende of Zeebn
weet hoe België er vanopj
uitziet: als een Atlantische]
van glas en beton.
V
P
H
H
a:
te
01
d:i
01
V
v,
V
vi
gl
V.
ri
ta
Bergen - Het Nederlandse debat
over euthanasie wordt 'met
groeiende belangstelling' ge
volgd in andere Europese landen
en betekent een forse stimulans
voor de euthanasieverenigingen
elders in Europa.
Dat is één van de bevindingen
van het congres van Europese
Euthanasieverenigingen dat dit
weekeinde in Bergen is gehou
den.
Volgens de chirurg-oncoloog dr.
A. Smook, die het congres leid
de, is gebleken dat de gedachte
achter vrijwillige euthanasie in
andere EG-landen snel terrein
wint. In vanouds behoudend
katholieke landen als Spanje
boekt de daar werkzame vereni
ging zelfs een ledenwinst van
enkele honderden per week.
Ook meldden diverse vertegen
woordigers van andere landen
een toenemende discussie en
groeiende politieke invloed,
waarbij Nederland steevast als
voorbeeld dient.
fep fn Politiek, het zou niet
de hilt 1 van alles en iedereen i
De S re,s'uiten komen. Zo zou he*
rvarfnn8- J ,d ,s anders- suggereei
'»n a Par'ementaire enquêtes.
,n" i%!e,tawel'in hebben de belai
wet ook een r0' gespeeld, zi
nniietn' n?9 voor er een schandtf
puete gehouden worden.
an vort idee' want de argumenten
ie Ijjn keer'op .tafel legde om haar
)e nr„ -ve. edigen klinken niet al tq
ndor Hincies Gelderland en Zuid-h
oevooi t grond. Ze hebben laten
1 srvan?h009leraar als f|odderwe
Minister beweert dat het plan V,
hinisto? hV6ï moet kosten- Maar
W haar Keft ongetwijfeld uitsteken.
,ereageerdeShPhhm9' Die. moeten n
Unistor o hebben op het werk
)an itiinn Papieren en berekeninge
Pinle S",tmi
P
bi
ki
M
Door Paul Ames(ap)
Brussel - Koning Leopold II
was rond de eeuwwisseling
goed op weg om met brede
lanen, parken en statige hui
zen van Brussel een tweede
Parijs te maken.
Dat het ademende hart van de
stad later dicht zou slibben met
EG-instellingen, kon toen nie
mand nog bevroeden.
De Wetstraat, waar Leopold bo
men liet planten en waar het
Belgische parlement zetelt,
loopt nu dwars door het 'Euro
getto', de negentiende-eeuwse
buurt waar de EG kantoor
houdt in 59 gebouwen.
In het getto wordt bijna con
stant gebouwd. Woonhuizen
worden opgeslokt, hoge kranen
zetten er hoge kantoren voor in
de plaats. Die werkruimte is
niet alleen bestemd voor de EG,
maar ook voor de bedrijven en
diensten die de EG - maar ook
de in Brussel gevestigde NAVO
- als een magneet heeft aange
trokken: 230 multinationals,
5.000 lobbyisten, 536 handels
maatschappijen, 90 groeperin
gen voor speciale belangen, 48
internationale organisaties en
150 internationale advocaten
kantoren. In Brussel bivakkeert
bovendien het op een na groot
ste contingent journalisten in de
hele wereld; alleen rond het
Witte Huis in Washington zijn
er meer aan het werk.
Brussel, de hoofdstad van Euro
pa. Dat streven brengt wellicht
kansen voor de toekomst, maar
op dit moment is het slechts
traumatisch, zegt Herve Cnud-
de. Hij leidt de Werkgroep voor
Stedelijk Onderzoek, die met
gemengd succes opkomt voor
het behoud van het Brusselse
erfgoed. „Hoe meer Europa
groeit, hoe meer het zijn omge
ving vernietigt", zegt Cnudde.
En groeien zal de EG. Nu wer
ken in Brussel al 26.000 Euro-
craten uit de 12 lidstaten. Dat
zal alleen maar meer worden,
want Zweden, Finland en Oos
tenrijk hopen in 1995 tot de EG
toe te treden en zullen mogelijk
worden gevolgd door Noorwe
gen, Hongarije, Polen, de Balti-
sche staten, Tsjechië en Slowa
kije.
Om die groei aan te kunnen
worden in Brussel gigantische
gebouwen neergezet, waarvan
er twee - het vergadergebouw
van het Europarlement en het
kantoor van de ministerraad -
conferentie- en werkruimten
zullen hebben met een opper
vlakte van meer dan 2.000 ten
nisvelden.
Het plan van architecten om de
Europese Commissie, het dage
lijkse EG-bestuur, in een toren
gebouw van. 1.100 meter onder
te brengen, heeft het niet ge
haald. De wolkenkrabber zou
de hoogste ter wereld zijn ge
worden en ruim 2,3 miljard gul
den gekost hebben.
Karei van Miert, de EG-com-
missaris die over de gebouwen
gaat, wees het plan als een
'totale absurditeit' van de hand.
De commissie is echter hard aan
een nieuw onderkomen toe,
want in januari 1992 verliet zij
haar kantoren in het Berlay-
mont-gebouw. Het gebouw, in
de volksmond bekend als het
'Berlaymonster', is vergeven
van de kankerverwekkende stof
asbest.
Als eigenaar van het gebouw
onderhandelt België met de EG
over de toekomst van het Ber-
laymont. De regering wil het
gebouw niet zonder meer afbre
ken. Het verwijderen van de
asbest en het opnieuw inricWJf
zou echter tot het einde van],
eeuw kunnen duren,
heeft vervangende kantoren f
huurd in dichtbijzijnde geb]*|
wen, wat de belastingleg
jaarlijks meer dan 50. mi'r
gulden kost.
De Belgische vice-premier t
me vindt dat de EG goed
nadenken om te voorkomen
er een tweede 'Berlaymo®']
wordt gebouwd. De EG-g'
wen zullen worden geïntegi
in het stedelijke weefsel'
Brussel, beloofde Coeme. oh
de twijfelt aan die mooie w
den. „In principe zou het
moeten zijn, maar in dit 1
bestaan geen principes."
<u laadt wP reageren-
'e Proving mmister de verdenking i
üe' Cm hlf9emeer|ten niet set
besluit _,ad kunnen berekenen
ver bbift„,0mdat zoals Ma'i
P|a'n v.°nor de TGV? Dat klinkt on:
rift qeld nvo wminister is duurde'
Jen heeft tï Vanwege de precede
r'ernatief u en een nieuw traject,
!ewicht van nnnen eisen? Eveneen:
daarom rUn a!$umenten, ook in dl
'kt e°op Daarnm Yanwege lobby's d
]ee H- uaarom is een enquête, v