Atomium in Brussel opgepoetst
Majorca poetst imago op
Het gelijk van het grote getal
Oase
EET wijzer
MODE
Goedekope feest-reputatie ingeruild voor meer kwaliteit
Alentejo nog na
Gekleurde asperges
Wayfarer: de meest
gewilde zonnebril
CONSUMENT
Buisbevruchting kan helpen
bij onvruchtbaarheid van man
MEDISCHE RUBRIEK
DE STEM
DE STEM
MAANDAG 3 MEI 1993
Van onze correspondent Bert
Schampers
Brussel - De bekendste en
meest onbenullige beziens
waardigheid van Brussel is
wellicht Manneken Pis. Dan
volgt de Grote Markt en ver
volgens een stuk of wat mu
sea en kroegen. Het Atomium
staat meestal ook wel op het
lijstje van de toeristen. Maar
wie dit bouwwerk bezocht,
kwam meestal ontgoocheld
weer buiten. Daar moet nu
verandering in komen. Het
Atomium heeft een opknap
beurt gehad.
Zoals Parijs zijn Eiffeltoren
heeft en Londen zijn Big Ben,
heeft Brussel het Atomium. Ont
worpen door de architect André
Waterkeyn, was het Atomium de
blikvanger van het wereldten
toonstelling 1958 in Brussel. Het
Atomium symboliseert een 160
miljard keer uitvergroot ijzer
kristal met negen atomen.
In 1958 zal het bouwwerk voor
zijn tijd uiterst modern zijn ge
weest. Maar door de jaren heen
raakte het Atomium toch lang
zaam in verval. Dat gold voorna
melijk het interieur. De tentoon
stellingen waren op z'n zachtst
gezegd gedateerd, veel van het
exposeerde was stuk en onder
houd bleek een onbekend begrip.
Ook de infrastructuur binnenin
was niet meegegroeid met het
moderne toerisme, dat houdt van
snelheid en comfort.
Een stichting onder voorzitter
schap van de Brusselse politicus
en oud-premier Paul Vanden
Boeynants gaf vorig jaar herfst
het startsein voor de renovatie
van het Atomium. De eerste fase
is inmiddels afgerond.
Specialisten hebben de buiten
kant en het interieur onder han
den genomen. De door zure re
gen en uitlaatgassen aangetaste
aluminium bollen zijn bijna alle
maal schoongepoetst. Dat is een
spectaculair werk, waarvoor al
pinisten werden ingehuurd, bun
gelend aan touwen rond de 200
ton zware bollen.
Binnen in het gebouw is een
nieuwe Schindler-lift geïnstal
leerd, die de bezoekers in goed
achttien seconden naar 92 meter
hoogte brengt. De lift heeft een
glazen dak en met de verlichte
liftkoker vormt dat samen een
extra attractie.
Het fraaiste plekje in het Ato
mium is ongetwijfeld het ver
zorgde panorama-restaurant 'Bij
Adrienne' in de bovenste bol.
Dat is binnenkort zelfs 's avonds
open en biedt van boven het
bord soep of Italiaanse pasta een
fantastisch uitzicht over Brussel
en verre omgeving.
Onder de titel Biogenium is ook
een nieuwe tentoonstelling geo
pend over de geneeskunde door
de jaren heen. Een beetje school
se expositie met informatie over
erfelijkheidsleer, virologie en
immumologie. Het begeleidend
foldertje heeft het over de doel
stelling om 'steeds méér te be
grijpen, teneinde de mens te hel
pen tot meer inzicht en vrijheid
te komen, in de hoop dat hij ooit
de wijsheid bereikt'.
Ondanks
nog steeds
de vele hoogwaardige attracties van Majorca gaat meer dan 70 procent van de toeristen
linea recta naar het strand, om daar niet meer vandaan te komen. foto epa
Door Harvey Elliott
Majorca - Het grootste ei
land van de archipel der
Balearen, Majorca, is uit
verkoren als model voor de
toekomstige toeristische
ontwikkelingen in heel
Europa. Het eiland heeft
zijn imago van goedkope
standvakanties zo snel we
ten te veranderen, dat de
Europese Gemeenschap
1,3 miljoen gulden heeft
gestoken in een research-
programma van een jaar
om uit te zoeken hoe Ma
jorca dat heeft gedaan en
waar wellicht fouten zijn
gemaakt.
Onderzoekers van de Universi
teit van München zullen eind dit
jaar met een gedetailleerd rap
port komen over de veranderin
gen op Majorca. Op basis van
dat rapport komt er-een handlei
ding voor andere eilanden en
populaire vakantiebestemmin
gen. Rhodos is waarschijnlijk de
eerste vakantiebestemming die
in Majorca's voetsporen zal tre
den, waarna andere eilanden en
landen zullen volgen.
„De afgelopen vijf aar heeft zich
een opmerkelijke verandering
afgetekend op Majorca," zegt
Martin Brackenbury, voorzitter
van de Studiegroep van Touro
perators die het onderzoek uit
voert. „De toeristenindustrieën
van vrijwel alle Europese landen
willen dolgraag weten hoe dat
Majorca is gelukt en die ervaring
-gebruiken als een mogelijke
blauwdruk voor hun eigen ont
wikkelingen."
De transformatie heeft de rege
ring der Balearen meer dan 300
miljoen gulden gekost en werd
doorgedrukt ondanks de felle te
genstand van aannemers en an
deren die profijt trokken van de
goedkope feest-reputatie van het
eiland. Er zullen meer dan
40.000 bedden verdwijnen op het
eiland, oude en lelijke hotels zijn
gesloopt, er zijn miljoenen bo
men geplant, de infrastructuur is
verbeterd en de huidige promo
tieactiviteiten richten zich voor
al op de vele culturele centra en
de exclusieve hotels buiten po
pulaire centra als Lagaluf,
Arenal en Palma Nova.
Hoteleigenaars werden gedwon
gen op eigen kosten te moderni
seren of anders de tent te sluiten.
Minstens 45 procent van het ei
land is uitgeroepen tot be
schermd gebied waar projectont
wikkeling niet is toegestaan. Het
rioleringssysteem van het eiland
is nu een van de modernste in
Europa en lozing van rioolwater
in zee is verboden.
Binnenkort zal het eiland een
verbod uitvaardigen op gezinnen
in één kamer; vanaf volgend jaar
zullen ouders een aparte kamer
moeten bijhuren voor kinderen
ouder dan 12. Volgens sommige
touroperators gaat deze maatre
gel te ver, gezien de enorm ge
stegen vraag naar laaggeprijsde
accomodatie met eigen voorzie
ningen. Zij vrezen dat gezinnen
uit Europa niet voor duurdere
accomodatie zullen kiezen, zoals
veel Majorcaanse hoteleigenaars
hoopten toen zij op deze wet
aandrongen,- maar in plaats
daarvan naar Griekenland, Tur
kije of Cyprus zullen gaan.
Jaime Cladera, minister van toe
risme van Majorca, is evenwel
vastbesloten de nieuwe wet door
te drukken. Als gevolg van de
veranderingen, zo zegt hij, heeft
Majorca het toerisme een nieuwe
impuls gegeven en zo de neer
waartse tendens het hoofd gebo
den.
Veel van de 500.000 inwoners
van Majorca zijn financieel af
hankelijk van de vijf miljoen
toeristen dié het eiland bezoe
ken. Daarom is het van essen
tieel belang dat Majorca kwali
teitsverbetering blijft nastreven.
Eduardo Gamero, marketing di
rector van de Majorcaanse toe-
ristenraad: „Te lang zijn de ont
wikkelingen in Majorca te snel
gegaan en te chaotisch geweest.
Projectontwikkelaars bouwden
goedkope appartementenflats
langs de hele kust en toen had
den we zwaar te lijden van dé
publiciteit over de 'lager louts'
in de jaren tachtig, de toeristen
die'zich volzopen met bier en de
beest uithingen.
Ondanks de vele hoogwaardige
attracties van Majorca, zoals het
nieuwe Miró kunstcentrum en
het favoriete verblijf van Chopin
te Valdemosa, gaat meer dan 70
procent van de toeristen nog
steeds linea recta naar het
strand, om daar niet meer van
daan te komen.
„We willen ook weer geen supe-
rexclusieve bestemming worden,
maar een die mensen trekt uit
alle sociale lagen," aldus Gome-
ro.
The Times
Rotterdam (anp) - Ook bij mannelijke onvruchtbaarheid kan
reageerbuisbevruchting uitkomst bieden. Dat blijkt uit onder
zoek aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit.
Reageerbuisbevruchting wordt vooral in verband gebracht met
behandeling van onvruchtbaarheid bij vrouwen. Bij veel paren die
ermee kampen, ligt de oorzaak echter niet bij de vrouw maar bij de
man. De kwaliteit van het sperma is dan het grootste struikelblok.
Volgens de Rotterdamse onderzoeker S. van der Leur ligt de kans op
bevruchting via de reageerbuismethode op tussen de 30 en 70
procent. Na bevruchting van de eicellen en terugplaatsing van deze
embryo's in de baarmoeder van de vrouw werd 20 procent van de
vrouwen daadwerkelijk zwanger.
Van der Leur concludeert dat het bevruchtingspercentage van
patiënten bij wie sprake is van mannelijke onvruchtbaarheid lager
ligt dan bij paren die om andere redenen een soortgelijke behande
ling ondergaan. In die gevallen is de kans op bevruchting in het
kweekbakje 80 tot 90 procent.
Dat je soms door de bomen het
bos niet meer ziet, is een waar
heid als een koe. Minder bekend
is dat dokters - hoeveel ervaring
ze ook hebben, hoeveel patiën
ten ze ook zien - vaak geen
zicht hebben op het totale me
dische bos. Soms tot in het
ongelooflijke.
Voorbeeld. Heel veel mensen ro
ken en tamelijk veel mensen
overlijden per jaar aan long
kanker. Maar toen in 1950 de
het verband tussen roken en
longkanker werd vastgesteld
kwam dat voor bijna alle dok
ters als een complete verrassing.
Nooit aan gedacht. Ze stonden
met hun neus boven op de dode
lijke feiten, maar het verband
tussen het een en het ander was
hen totaal ontgaan.
In 1947 had een Engelse medi
sche commissie nog geopperd
dat longkanker veroorzaakt
wordt door het gebruik van ar
senicum bij de behandeling van
syfilis, of mogelijk door het te
ren van de wegen, of wellicht
door de luchtverontreiniging.
Maar de privé milieuramp van
het roken zag de commissie
merkwaardig genoeg geheel
over het hoofd. „Roken was in
die tijd zo normaal, slechts 5
procent van de mannen had
toendertijd nooit gerookt, dat
niemand op dat voor de hand
liggende idee kwam," aldus de
arts-epidemioloog Richard Doll
begin dit jaar in de Engelse
krant The Independent.
Doll, tegenwoordig sir Richard,
had in 1950 als eerste het ver
band tussen roken en longkan
ker aangetoond. Daarvoor hoef
de hij geen enkele patiënt te
onderzoeken. Integendeel. Hij
deed als elke epidemioloog zou
doen als het ware een stap ach
teruit, bekeek niet de bomen
maar wel het medische bos, ver
zamelde een massa cijfers en
maakte een koude rekensom.
„We vonden dat slechts een half
procent van de patiënten in het
geheel niet had gerookt, terwijl
de niet-rokers toch vijf procent
van de hele bevolking uitmaak
te. Een tienvoudig verschil," al
dus Doll. „Je krijgt dus zelden
longkanker, tenzij je hebt ge
rookt." Het zou nog zeker tien
jaar duren voordat de Medische
Gemeente zich door dit reken
werk liet overtuigen.
door Jan Paalman
Het cijfermatige verband tussen
roken en longkanker lijkt nu zo
overduidelijk dat je niet kunt
geloven dat dokters er niet eer
der op zijn gekomen. Maar, en
dat blijkt wel uit allerlei statis
tische grappen en grollen, zo
simpel ligt het niet.
Helpt de bede voor het konings
huis?, zo vroeg de Engelse geni
ale gek Francis Galton zich in
de vorige eeuw af. Hij bereken
de de levensduur van de manne
lijke leden van het Engelse ko
ningshuis, en jawel, die leefden
stukken korter dan hun onder
danen. Zo kun je statistisch ook
heel goed 'aantonen' dat kinde
ren van de ooievaar komen.
Want na de oorlog daalde het
geboortecijfer gelijk met het
aantal broedende ooievaars.
De cardioloog prof. F. Meijler
dreef eens de spot met al die
onderzoeken over de gevaren
voor hart en vaat door te bewe
ren dat je een hartinfarct krijgt
door televisiekijken. Want was
het aantal hartinfarcten niet
dramatisch toegenomen juist in
de tijd dat Nederland massaal
voor de buis ging zitten? Niet
dan?
'Post aut propter' is de gewich
tige naam voor deze beruchte
valkuil van de epidemiologie.
Ofwel komt de zon op nadat de
haan heeft gekraaid, of komt de
zon op 'omdat de haan kraait.
Daar kun je strikt wetenschap
pelijk pas achterkomen als je
eerst alle hanen van de wereld
de nek omdraait en dan de
volgende zonsopgang afwacht.
We worden voortdurend om de
oren geslagen met harde cijfers
over de gevaren van dit en de
gunstige werking van dat. Maar
u zou er van staan te kijken
hoeveel onzekerheid achter die
harde cijfers schuilt. Neem nou
lichaamsbeweging. Dat dat
goed is voor hart en vaat, daar
twijfelt niemand aan.
Al 200 jaar geleden beschreef de
Engelse arts Heberden hoe een
patiënt zijn angina pectoris
praktisch genas door elke dag
een half uurtje hout te zagen.
Daar zit wat in, want inspan
ning verhoogt het 'goede' HDL-
cholesterol, verlaagt het li
chaamsgewicht, en beide zijn
goed voor het hart. Toch, aldus
een commentaar in het befaam
de artsenblad The New England
Journal, is het nog steeds niet
zeker of lichaamsbeweging in
derdaad hartziekten kan voor
komen dan wel bestrijden. Zijn
er dan geen harde cijfers? Ja
wel. Maar men weet niet wat
men er van moet denken.
Zo had de onderzoeker Paffen-
barger een grote groep jonge
mensen acht jaar lang gevolgd.
En inderdaad. De studenten die
nooit aan sport deden hadden
25 procent meer kans om te
overlijden. Maar die cijfers kun
je ook anders uitleggen. Het zou
ook heel goed kunnen zijn dat
de risicogroep nooit aan sport
deed 'omdat ze al aan het begin
van het onderzoek minder ge
zond van lijf en leden waren. In
dat geval heb je alleen maar
bewezen dat minder gezonde
mensen minder gezond zijn, en
dat wisten we al.
Een ander onderzoek, dat van
Sandvik, toonde aan dat Noorse
mannen die aan 'fitness' deden
een veel betere overlevingskans
hebben. Aan dat onderzoek
kleeft hetzelfde bezwaar, „want
een andere verklaring zou kun
nen zijn dat zeer fitte mannen
langer leven alleen maar omdat
ze bij het begin van het onder
zoek gezonder zijn dan de rest."
Is dan helemaal niets zeker?
Nou nee. Het is bewezen dat
regelmatige lichaamsbeweging
de lichamelijke conditie van
hartpatiënten aanmerkelijk kan
verbeteren. Maar of regelmatig
trainen het optreden van hart
ziekten kan voorkomen weet
men weer niet. En men weet
ook niet of lichaamsbeweging
de dood bij hartpatiënten kan
uitstellen. De moeilijkheid is
dat er meer risicofactoren zijn
voor het krijgen van een hart
ziekten. Stoppen met roken en
verstandig eten laten samen met
lichaamsbeweging de kans op
een voortijdig overlijden met 20
procent dalen. Maar wat hierin
het aandeel'is van de lichaams
beweging is niet bekend.
„Lichaamsbeweging," aldus het
De cardioloog prof. F. Meijler dreef eens de spot met al die
onderzoeken over de gevaren voor hart en vaat door te beweren
dat je een hartinfarct krijgt door televisiekijken. Want was het
aantal hartinfarcten niet dramatisch toegenomen juist in de tijd
dat Nederland massaal voor de buis ging zittenNiet dan?
foto archief oe stem
Commentaar, „verbetert op zijn
minst de conditie en laat boven
dien het lichaamsgewicht dalen.
Dat is op zich zelf al reden
genoeg om aan lichaamsbewe
ging te doen."
Maar men moet het gunstige
effect ook niet overdrijven.
Want al zijn er aanwijzingen
dat regelmatige lichamelijke in
spanning hartziekten kan voor
komen en het leven kan verlen
gen, echt ondubbelzinnig bewe
zen is dat nog steeds niet. Zo
lang men dat niet weet moet
men het publiek alleen de naak
te feiten voorschotelen en niet
lastig vallen met overspannen
claims over de weldadigheid
van lichamelijke inspanning.
Door Marijke Prins
Het mag prettig zijn dat een heleboel groenten het hele jaar i
in Nederland te koop zijn omdat ze door de lucht naar ons toel
worden gevlogen uit Afrika en Zuid-Amerika. Maar vooj
aardbeien en asperges maak ik een uitzondering. De import varl
asperges en zomerkoninkjes in de winter leidt tot|
seizoen-vervuiling (ik verzin het woord maar). Als je door
jaar heen alles eet wat er te krijgen is, ontzeg je jezelf dai|
heerlijke ouderwetse gevoel: ze zijn er weer!
Om asperges weer eens anders te serveren dan op de gebruikelij.l
ke manier met boter, ham en eieren, hieronder twee eenvoudige!
recepten om de asperges kleur te geven en ook een heerlijk
aroma.
Voor vier personen (voorgerecht)
Voorbereidingstijd: 40 minuten
Kooktijd: zo'n 15 minuten
GROENE ASPERGES
1000 gram asperges
50 gram zachte boter
100 gram waterkers
snufje koriander
zout en peper naar smaak
Schil de asperges voorzichtig, maar niet te dun; haal ook eenl
stuk van de onderkant af. Kook ze in 8 tot 10 minuten beetgaar
en laat ze van het vuur af nog even doorgaren.
Zet een steelpannetje met wat water op. Haal van een bosje
waterkers 100 gram blaadjes, laat die even schrikken in h
kokende water, giet ze af en laat ze goed uitlekken. Wrijf i
blaadjes door een grove zeef en meng ze door de zachte boter
Breng de groene boter op smaak met peper, zout en een snufje I
gemalen koriander. Leg op ieder bord een paar asperges en
garneer iedere portie met een lepel zachte boter.
ROZE ASPERGES
1000 gram asperges
50 gram zachte boter
50 gram gerookte zalm
kneepje citroen
zwarte peper naar smaak
De bereiding van de roze boter is nog eenvoudiger. Snij de zalm
zo fijn mogelijk en wrijf de vis met een ronde houten lepel door j
de boter totdat er een egale massa is ontstaan. Breng he'.j
mengsel op smaak met zwarte peper en een kneepje citroen.
Vakantie vieren in Portu
gal. Dat betekent voor de
meeste toeristen een dag
of veertien bruinbakken
op de overbevolkte stran
den van de Algarve en
eventueel enkele dagen
struinen door de pitto-
I reske straatjes van het
oude en veelbezongen
Lissabon. Maar Portugal
heeft veel meer te bieden.
Voor de cultuurminnende
of naar rust hunkerende
vakantiegangèr bij voor
beeld is een ontdekkings
tocht door de provincie
Alentejo een aanrader.
Door Rob Cobben
i Domingo ontkurkt nog
maar eens 'n fles. Ver
heugd als hij is een buiten
landse gast te mogen be
groeten in zijn kleine uit
spanning. Voor het eerst in
acht jaar, vertelt hij. Het
j cafeetje van Domingo, dat
tevens dienst doet als win
keltje -boven de flessen
whisky hangen vijf ver-
I schillende merken scheer
mesjes - is het enige in
.Estrela, een gehucht van
amper tweehonderd zielen
in het hart van Alentejo.
Een levensgrote, halfblote pin
up juffrouw blikt vanaf de muur
ondeugend naar de cafébezoe
kers. „Hier komen samen jagers,
vissers, landbouwers en andere
I leugenaars," staat op een bordje
boven haar hoofd. Aan een an
dere wand prijkt een foto van
een vervaarlijk uitziende tijger.
'Daarboven een rood lint met de
naam van de plaatselijke jager
sclub.
Jagen is een populaire bezigheid
in Alentejo. „Het geeft ons een
gevoel van vrijheid," legt een
van de dorpelingen aan de bar
uit. Bij gebrek aan tijgers zijn
konijntjes, vossen en wilde zwij
nen het doelwit van de schiet
grage jagers. De huiden van twee
gevelde viervoeters sieren de be
tegelde vloer.
Jeugd
De kleine kroegbaas zou wel wat
meer toeristen in Estrela willen
zien, vertelt hij. Niet om daar
zelf beter van te worden -hij
heeft immers een schotelantenne
E,
op
win
z'n
dor
jeug
wee
was
Ale
aan
het
geb
One
strc
mee
wer
lant
tie
Madonna is een van de vele sterren die zich achter een j
Wayfarer verscholen en zodoende de bril alleen maar popu-
lairder maakten. foto epa
Door Jetty Ferwerda
Amerika 1953. Het meest welvarende jaar uit de Amerikaanse I
geschiedenis. Na jaren van oorlog en crisis kunnen de mensen I
eindelijk weer genieten van hun materiële welvaart.
Het is een dynamisch jaar, waarin van alles gebeurt. Aan de I
oorlog in Korea komt een eind. Eisenhower wordt president er.
in de Sovjetunie overlijdt Stalin. De kleurentelevisie krijgt een
prominente plaats in de huiskamer en mensen vergapen zich op I
straat aan de Corvette. Voor het eerst doet ene Elvis Presley van j
zich horen.
Maar 1953 is tevens het geboortejaar van de'Wayfarer van Rav
Ban, de meest gewilde én geïmiteerde zonnebril ter wereld.
De Wayfarer hoort thuis in het rijtje Amerikaanse klassiekers,
naast de Zippo-aansteker, de jeans, de Buick en Coca Cola. Het I
zijn erfenissen uit een tijd dat Amerika het land van de
onbegrensde mogelijkheden was en synoniem stond voor dyna- i
miek, avontuur en glamour.
Alle Ray-Ban zonnebrillen worden ontworpen en geproduceerd
door de Amerikaanse optiekfabrikant Bausch Lomb. Bekend
heid kreeg het bedrijf eind jaren twintig met de zogenaamde
pilotenbril en dat had gevolgen voor de rest van de ontwerpen.
De eigenschappen van die eerste pilotenbril - nu nog steeds in I
de collectie - liggen namelijk aan de basis van elke Ray Ban j
zonnebril. Wat de brillen zo speciaal maakt is het glas, dat
hinderlijke schittering van de zon wegneemt en de o§
beschermt tegen infrarode en UV-straling.
De consument kon de pilotenbril kort na de introductie eind j
jaren twintig ook kopen en dat werd een enorm succes.
Wayfarer was de volgende zonnebril in de collectie, ontworpen j
door Ray Stegman. Het zwarte montuur met de groene glazen
vond in het begin gretig aftrek bij de jongeren, vooral omdat j
hun favoriete filmsterren er ook een droegen. Ook nu nog staat j
de zonnebril voor glitter en glamour.
Na Marilyn Monroe en de Blues Brothers volgden Tom Cruise,
Madonna, Jack Nicholson en Kevin Costner. Don Johnson uit dei!
serie Miami Vice maakte de Wayfarer tot een bril voor macho's,
die vanachter het donkere glas ongegeneerd naar vrouwen
konden spieden.
De meest gewilde zonnebril - wereldwijd zijn er miljoenen II
verkocht, hoeveel precies is onbekend - is ook de meest geïmi- j
teerde. Een Wayfarer van Ray Ban is te herkennen aan echt glas
in het montuur, voorzien van een zogenaamd watermerk: aan de ,j
buitenkant van het glas staan de initialen van Bausch Lomb
gegraveerd. In de pootjes (veren) van het montuur staan de
namen van het model en de fabrikant gedrukt en soms zit aan de 1
buitenkant een goudkleurig plaatje met inscriptie. De prijzen
variëren van 186 tot 394 gulden, afhankelijk van de uitvoering j:
en oplage.
Bausch Lomb test uitvoerig de kwaliteit en duurzaamheid van I
de zonnebrillen. Voordat een model de fabriek verlaat, heeft het i
zo'n twintig testen ondergaan. Er zijn stalen ballen op gevallen,
het heeft in de volle zon onder glas gelegen, het is blootgesteld j
aan UV-straling en zweet en de veren zijn meer dan duizend j
keer gebogen.
De Wayfarer van nu is er in verschillende uitvoeringen, zwart,
met schildpadmotief, met gedessineerde bovenkant en zelfs
inklapbaar. Standaard zit er grijs glas in. Ter ere van het
veertigjarig jubileum, verschijnt dit jaar een replica van het
Wayfarer-model uit 1953: zwart montuur met de originele
groene glazen.
Aan de eigenschappen van het glas is sinds de jaren twintig I
niets veranderd. Dat Bausch Lomb wereldwijd aan de wensen
van haar fans tegemoet wil komen, blijkt wel uit het model j
Asian Fit. Een speciale Wayfarer, aangepast aan de gezichtscon- j
touren van Aziatische mensen.
De lente was nog pril en
joeg rusteloze energie
door de aderen. Er
moesten kilometers wor
den gevreten, het weg
dek moest geteisterd, en
het peloton moest
- tandje 52 - van kop af
worden voortgesleurd.
Geen cliché zou nog vei
lig zijn. Visioenen van
een heroïeke Tour de
France. In werkelijkheid
had de fietstocht door de
westelijke Loire-streek
niets heldhaftigs. De trip
bleek pure ontspanning.
Door Piet Snijders
De westelijke Loire-streek
- bestaande uit de departe
menten Anjou, Sarthe,
Mayenne, Loire Atlantique
en Vendée - is niet de meest
populaire vakantiebestem
ming in La Douce France.
Menig Francofiel mag dan
eens in de Vendée hebben
gekampeerd, de meeste Ne
derlandse toeristen zien van
de westelijke Loire niet meer
dan de vangrail en de ber
men van de 'peage'.
En toch: de Loire-delta moet
niet worden onderschat. Er lig
gen fraaie steden als Nantes,
Angers en Le Mans. Maar voor
al het omringende platteland
-vergeten rust - biedt duizend
bekoringen. Om van de vele
gezichten van de Atlantische
Oceaan te zwijgen. Een streek
voor een actieve vakantie; een
streek om per fiets te verken
nen.
De wielertoerist wordt hier be
hoorlijk in de watten gelegd.
Onder de benaming 'Vélo Bleu-
Vélo Vert' bieden de VW's in
de westelijke Loire-streek luxe
tietsarrangementen aan. Ze om
vatten een huurfiets, gedetail
leerde routekaarten en -be
schrijvingen en drie-sterrenlo-
gies in elke 'etappeplaats'.
Aan de hand van het verstrekt
kaartmateriaal peddelt de toe
rist door de fraaiste kustgebie
den ('bleu') en plattelandsstre
ken ('vert') van hotel naar hotel,
in de routes zijn tal van be-
