8
I
1
n
ran zijn,
Itijden
en
Begroting moet strenger
BEKENDMAKING
Veel Brabantse en Zeeuwse particulieren bouwen zwart
r
UNITED COLORS
OF BENETTON.
5'
0
Nederlandsche Bank wil meer bezuinigingen en loonmatiging
Rustige begrafenis Andries Treurnicht
Senaat Italië wil vervolging ex-premier
NAVO-generaals willen nog geen actie in Bosnië
Nederland vlagt
NS willen weer praten
over O V-studentenkaart
ETs
Sport/vrijetijdspak
M
n
O
O
(Tunnel bij
jjiluiskil nodig'
(Ontsnapping
uit kliniek
Schulden groeien
|»iiel bij mensen
met uitkeringen
I Rotterdam - Een onderzoek van
I de Rotterdamse sociale dienst
[wijst uit dat het aantal uitke
ringsgerechtigden met schulden
snel toeneemt. Ook de hoogte
van de schuldenlast groeit. Op
dit moment heeft 63 procent van
100.000 uitkeringsgerechtig-
I den in Rotterdam schulden.
Meer winst
casino Breda
World Press
expo geopend
Eritreërs voor
zelfstandigheid
John de Wolf
op de bank
IN DEZE KRANT:
Merijntje
Kruislander wil
proefproces over
pitbull-besluit
'Meer kaïnpeerplek
bij boeren
tijdens Pinksteren'
Ritzen vindt voorstel 'te vaag'
VOORJAARSSHOW VOORJAARSSHOW
DE EIKEN SCHUUR
"~l
Li
O
Ril 1993
X 58i
terneuzen hulst si 'j:s
fjoordstraat 91 Steenstraat 34 Piote Markt 7
DE STEM
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,60
zaterdag: 1,90
133e jaargang
woensdag 28 april 1993
lllll
Model Louisiana, gevoerd.
Met funktionele details.
Maten S-XL.
Ifemeuzen - De tunnel onder het
jïanaal van Gent naar Terneu-
Ln moet er komen. Een Vlaams-
Ijederlandse ambtelijke werk-
Jjroep vindt dit een essentieel
[onderdeel van het project Wes-
Jjrschelde Oeververbinding.
Komt er geen tunpel, dan zal de
joestaande brug bij Sluiskil een
I onoverkomelijke flessehals wor-
Iden.
||ZIE ZEELAND - C1
Utrecht - Twee mannen zijn gis
terochtend ontsnapt uit de
Utrechtse Van der Hoeven Kli-
aek, een behandelcentrum voor
{psychiatrisch gestoorde delin-
auenten. De twee, veroordeeld
j voor poging tot doodslag, ver
delingen en brandstichting, zijn
Jjp een nog onbekende manier
1 sit hun afgesloten kamers geko-
|men en zijn met een laken uit
raam op de eerste verdieping
I ontsnapt. De kliniek behandelt
I delinquenten die wegens een
misdrijf zijn veroordeeld.
ZIE BINNENLAND - A3
Breda - Het Holland Casino in
Breda heeft vorig jaar meer
winst geboekt. Dat kwam vooral
doordat er meer Belgen kwamen,
die gemiddeld ook nog een tien-
tje per bezoek méér verspeelden
dan de Nederlandse goklustigen.
■ZIE ECONOMIE A6
Amsterdam - In de Nieuwe Kerk
in Amsterdam is gisteravond de
internationale foto-tentoonstel
ling World Press Photo geopend.
Op de tentoonstelling, die tot en
met 6 juni duurt, zijn de winnen-
foto's te zien van de 36ste
World Press Photo-wedstrijd.
Daaronder foto's van winnaar
James Nachtwey uit Zuid-Afri-
ka en de Servische fotojournalist
Bojan Stojanovic.
Asmera - Bijna alle Eritreërs
hebben voor de onafhankelijk
heid van Eritrea gestemd. Hier
mee kozen zij voor afscheiding
van Etiopië.
ZIE BUITENLAND - A4
Londen - John de Wolf start zo
goed als zeker op de bank in de
WK-kwalificatiewedstrijd van
vanavond (aanvang 21.00 uur)
tegen Engeland. In tegenstelling
tot zijn Engelse collega Taylor
maakte bondscoach Dick Advo
caat de opstelling van Oranje
nog niet bekend.
ZIE SPORT - B1
VANDAAG 2 KATERNEN
Achtergrond
A2
Binnenland
A3
Buitenland
A4
Beurs
A5
Economie
A6
Sport
deel B
Zeeland
deel C
Gids
deel D
RTV-programma's
D2
Beunhuis
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Veel particulie
ren die hun eigen huis bou
wen, voeren het werk deels
zwart uit. De totale omvang
van het zwart werken wordt
geschat op 200 miljoen gul
den. Deze zogenaamde 'zelf
bouwers' zijn vooral actief in
Noord-Brabant, Zeeland en
Limburg.
De totale produktiewaarde van
de in eigen beheer gebouwde
woningen bedraagt 840 miljoen
gulden. In 1991 werden bijna
4.200 woningen door particulie
ren zelf gebouwd. Dat is 35
procent van alle in opdracht van
particulieren gebouwde wonin
gen. Halverwege de jaren zeven
tig lag dat aantal nog op 14
procent.
Dat blijkt uit het rapport 'Zwart
werken in de vrije sectorwoning-
bouw'. Het Economisch Instituut
voor de Bouwnijverheid (EIB)
heeft het onderzoek in opdracht
van het ministerie van Volks
huisvesting, Ruimtelijke Orde
ning en Milieubeheer (VROM)
uitgevoerd. De Tweede Kamer
had op een dergelijk onderzoek
aangedrongen bij minister Al
ders.
In bijna alle gevallen krijgen
zelfbouwers hulp van familiele
den, vrienden of bijklussende
bouwvakkers. In enkele gevallen
zouden groepjes bouwvakkers
min of meer bedrijfsmatig vrije-
sectorwoningen bouwen, conclu
deert het EIB. Bij een steekproef
werden echter weinig werkloze
bouwvakkers aangetroffen.
Minister Alders voelt wel voor
de suggestie van het instituut om
bouwers in eigen beheer te ver
plichten achteraf verantwoor
ding af te laten leggen tegenover
de belastingdienst. Daarbij gaat
het dan in het bijzonder om de
medewerking van derden aan de
bouw.
Het bouwen van huizen in eigen
beheer komt, met 52 procent van
het totaal aantal particuliere
woningen, met name veel voor in
het zuiden (Zeeland, Limburg en
Noord-Brabant).
In het noorden is dat 33 procent,
in het oosten 24 en in het westen
niet meer dan 13 procent. In de
meeste gevallen gaat het om rui
me, vrijstaande woningen met
een gemiddelde bouwprijs van
200.000 gulden.
Een zwarte grafdelver glimlacht terwijl op de achtergrond de begrafenis plaatsvindt van de vorige week overleden uiterst
conservatieve Zuidafrikaanse politicus en predikant Andries Treurnicht. Blanke studenten van de universiteit van Pretoria hadden
Treurnichts graf gegraven, een klus die meestal door zwarte arbeiders wordt geklaard.
Treurnicht werd begraven op de Oude Begraafplaats in Pretoria naast Hendrik Verwoerd, de in Nederland geboren architect van de
apartheid en voormalig premier van Zuid-Afrika. foto afp
Van onze correspondent
Aart Heering
Rome - Een commissie van de
Italiaanse Senaat heeft de
aanbeveling gedaan om de
parlementaire onschendbaar
heid van ex-premier Giulio
Andreotti op te heffen, zodat
deze berecht kan worden om
zijn vermeende relaties met
de maffia.
De Senaat zal zich volgende
week nog definitief moeten uit
spreken over het verzoek van de
rechtbank van Palermo om
Andreotti, senator voor het le
ven, te mogen berechten. De ver
wachting is dat de Senaat het
advies opvolgt.
Het besluit van de commissie is
voorafgegaan door twee weken
van intens debat, waarin
Andreotti zich als een leeuw te
weer heeft gesteld tegen de 'aan
tijgingen' van een vijftal pentiti
(maffiaverklikkers). Volgens hen
zou de zevenvoudige oud-pre
mier het Romeinse referentie
punt van de maffia zijn geweest
G. Andreotti
FOTO AP
en zou hij meermalen hebben
vergaderd met al jaren voort
vluchtige mafialeiders. Met de
eerder dit jaar gearresteerde
topmaffioso Toto Riina zou hij
daarbij zelfs een begroetingskus
hebben uitgewisseld als teken
van wederzijds respect.
Volgens Andreotti zijn alle be
schuldigingen uit de lucht gegre
pen en is hij het slachtoffer van
een duister complot, waarbij
naast de rechtbank van Palermo
en binnenlandse politieke tegen
standers zelfs de CIA betrokken
zou zijn.
Zijn weigering om zich vrijwillig
te laten berechten en zo zijn
onschuld aan te tonen, recht
vaardigde hij daarom met het
argument dat de Palermitaanse
rechters niet objectief zouden
zijn.
Door die houding ontstond er
vooral voor zijn eigen christen
democratische partij (DC) een
probleem. Als de DC-leden in de
commissie akkoord zouden gaan
met de vervolging van de man
die veertig jaar lang het gezicht
van hun partij heeft bepaald,
dan zouden zij daarmee ook hun
eigen partij blameren.
Maar als zij dat weigerden, dan
zouden zij de rechtbank de mo
gelijkheid ontnemen om de
waarheid omtrent de banden
tussen maffia en politiek te ach
terhalen. En dat zou de popula
riteit van de DC, die door de
corruptieschandalen al een his
torisch dieptepunt heeft bereikt,
nog verder doen dalen.
VERVOLG OP BUITENLAND - A4
Kruisland - Jan Dirk van
Ginneke uit Kruisland gaat
via een proefproces probe
ren alsnog te bereiken dat
pitbulls en daarop gelijken
de honden een in zijn ogen
eerlijke behandeling krijgen
in het Nederlands recht.
Van Ginneke, die landelijke
bekendheid kreeg door zijn
strijd tegen de volgens hem
oneerlijke behandeling van
dit soort honden, staat don
derdagmiddag met zijn pit
bull zonder muilkorf op de
stoep van het politiebureau
in Steenbergen, in de hoop
een proces-verbaal te krij
gen. Dat zou hem gelegen
heid geven het besluit
- waardoor pitbulls en aan
verwante honden geregis
treerd moeten zijn, on
vruchtbaar gemaakt, en uit
sluitend gemuilkorfd mogen
rondlopen - tot bij de hoog
ste juridisch^ instanties aan
te vechten.
Van onze correspondent
Bert Schampers
Brussel - De chefs-staven van de NA-
VO-lidstaten zien voorlopig geen aanlei
ding om in ex-Joegoslavië militair tus
senbeide te komen. Zij willen eerst van
'de politiek' horen wat het doel van een
dergelijke actie moet zijn.
Het Militair Comité is het hoogste uitvoe
rend orgaan van het Atlantisch bondgenoot
schap. De Britse comité-voorzitter veld
maarschalk Sir Richard Vincent, zelf een
verklaard tegenstander van militair ingrij
pen in Bosnië, verklaarde dat tot op heden
nog geen concrete plannen op tafel liggen
voor luchtaanvallen. Hij verwees nadrukke
lijk naar de politieke steun die zo'n militaire
operatie vooraf dient te hebben, en die er
niet is.
„Het enige concrete dat we in handen heb
ben is de tekst van het Vance-Owen vredes
plan", aldus Sir Vincent.
De militaire experts zijn volgens de veld
maarschalk verdeeld over een militaire ope
ratie. „Het is een complexe onderneming.
We hebben eenvoudig geen gedetailleerde
uitwerking van mogelijke acties, simpelweg
omdat we niet weten wat van de militairen
wordt verwacht."
De voorzitter van het Militair Comité maak
te duidelijk dat de risico's groot zijn. „Als
we een mandaat krijgen van de VN, blijft de
fundamentele vraag of we de humanitaire
acties op de grond in gevaar mogen brengén.
Kunnen we humanitaire hulp bieden en
tegelijk vanuit de lucht bombarderen?",
vroeg Vincent zich af.
De veldmaarschalk benadrukte dat elk mili
tair ingrijpen een doel moet hebben en niet
het middel mag zijn om iets te forceren.
Sir Vincent zei dat nog heel veel vragen
onbeantwoord zijn. De vrees voor een inter
nationaal conflict en de vele mensenlevens
die de eventuele bombardementen zullen
eisen, spelen nadrukkelijk mee bij 'het voor
behoud dat de NAVO-generaals maken.
„We hebben meer dan veertig jaar comforta
bel in de schaduw van de Koude Oorlog
geleefd. Nu komt het erop aan te zeggen wat
we willen bereiken met een oorlog. Dat is
essentieel", aldus de voorzitter van het Mili
tair Comité.
De vroegere chef-staf van de Britse strijd
krachten Sir Vincent beklemtoonde dat frus
traties over de aarzeling in het Westen om
een einde te maken aan de oorlog geen
excuus mogen zijn om er nu maar in te
vliegen. „Er moet een degelijke juridische
onderbouwing zijn en een helder omschreven
opdracht. Ik wil niet dat onze soldaten op
een andere basis deelnemen aan enige mili
taire operatie."
De twijfel bij de NAVO-generaals staat
haaks op wat secretaris-generaal Wörner
van het bondgenootschap vorige week in een
Engelse krant zei. Wörner pleitte toen voor
luchtaanvallen, mits de VN daarin zouden
toestemmen. Beperkt militair optreden is
ook wat sommige EG-landen bepleiten. De
boodschap van de militairen is vooralsnog
een andere.
ZIE OOK BUITENLAND - A4
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het overheids
tekort moet in de komende
jaren veel harder worden
aangepakt dan het kabinet
voor ogen heeft. Ook loon
matiging is dringend gebo
den.
Het 'tandje minder' van minister
Kok (Financiën) met het terug
dringen van het financieringste
kort in 1994 valt slecht bij presi
dent Duisenberg van de Neder
landsche Bank.
Duisenberg is net zo min te spre
ken over het stabiliseren van het
tekort op 3,5 procent gedurende
een aantal jaren. De komende
vier jaar zou jaarlijks zeker vijf
miljard gulden extra moeten
worden bezuinigd. De 'strengste
begroting sinds de Tweede We
reldoorlog' (premier Lubbers)
zou daarom nog wat strenger
moeten.
De president van de Nederland
sche Bank zei dat bij de presen
tatie van het jaarverslag. Dui
senberg toonde zich redelijk te
vreden over het bezuinigings
pakket dat het kabinet voor
1994 op tafel heeft gelegd. De
organisaties van werkgevers zijn
het met Duisenberg eens, al
vindt het NCW dat het terug
dringen van het tekort minder
belangrijk is dan het verminde
ren van de overheidsuitgaven.
Ook de investeringen tot een
bedrag van bijna negen miljard
de komende vier jaar plezieren
Duisenberg, zoals ook de werk
gevers. Maar dat het kabinet
daarvoor de opbrengst van de
verkoop van PTT-aandelen en
van het aardgas wil gebruiken,
zint de president juist niet: „Ik
ben daar niet kapot van."
Het liefst zag Duisenberg dat het
kabinet voor de investeringen
nog eens vijf miljard extra be
zuinigde. Ook daar zijn de werk
gevers het mee eens.
Loonmatiging is volgens Duisen
berg de beste oplossing om Ne
derland uit het economische dal
te halen. „Twee procent loon
ruimte zou het uiterste moeten
zijn", vindt Duisenberg, terwijl
de verwachte uitkomst rond 3,5
procent zal zijn.
Het financieringstekort zou tot
iets boven één procent van het
netto nationaal inkomen moeten
uitkomen. Als het kabinet geen
extra haast maakt, voldoet Ne
derland niet aan de belangrijkste
voorwaarden om toe te treden
tot de EMU; één Europese munt
en één Europese bank.
ZIE OOK ECONOMIE - A6
ZIE OOK COMMENTAAR - A3
Middelburg - De Zeeuwse kam-
peerboeren dienen ook tijdens de
drukke periode van Hemelvaart
en Pinksteren toestemming te
krijgen om vijftien kampeereen-
heden op hun mini-campings te
zetten. De provincie dient hierin
een sturende rol te spelen om te
grote verschillen tussen gemeen
ten onderling te voorkomen.
Dat schrijven Gedeputeerde Sta
ten in een brief aan de vaste
commissie voor Landbouw, Na
tuurbeheer en Visserij van de
Tweede Kamer.
Zoals bekend steekt het de
Zeeuwse bestuurders al langer
dat de kampeerboeren wel in het
zomerseizoen mogen uitbreiden
maar juist niet in de pinksterpe
riode, wat in Zeeland de aller
drukste tijd is.
Daarbij komt dat de Tweede
Kamer de meeste bevoegheden
hierover geeft aan de gemeenten
zelf. Zo kon het vorig jaar voor
komen dat een kampeerboer tien
eenheden mocht hebben, terwijl
zijn buurman in een andere ge
meente, er maar vijf mocht.
Over twee dagen is het koninginnedag en zal het
rood-wit-blauw in heel het land weer volop
uitgehangen worden.
De Nederlandse driekleur is in, meent directeur Visser
van het Vlaggen Documentatie Centrum Nederland.
"Wij Nederlanders zien Europa niet zo zitten."
ZIE ACHTERGROND- A2
Het wordt een herhaling van gisteren. Een mooie, zonnige
en warme dag met als enig schoonheidsfoutje een matige
tot vrij krachtige noordoosten wind.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De Nederlandse Spoorwegen willen graag op
nieuw onderhandelen met het ministerie van Onderwijs over
een nieuwe OV-jaarkahrt voor studenten.
Dat heeft NS-directeur Porthei-
ne gistermiddag laten weten. De
NS willen doorgaan op het punt
waar de besprekingen over de
OV-jaarkaart vrijdagnacht afge
broken werden.
Minister Ritzen vindt dat aan
bod van de NS echter te vaag.
Hij heeft inmiddels een contract
voor een OV-jaarkaart met het
Verenigd Streekvervoer Neder
land afgesloten: een kaart waar
bij de student alleen kan reizen
met bus, tram of metro.
Gisteren maakte Ritzen in de
Tweede Kamer duidelijk dat hij
alleen met de NS wil onderhan
delen als er nieuwe feiten op
tafel komen. Die nieuwe feiten
moeten dan ook nog eens inte
ressant zijn voor zowel de minis
ter zelf als voor het streekver
voer.
Minister Maij (Verkeer) liet gis
teren tijdens een spoeddebatje
weten dat zij een OV-jaarkaart
zonder de spoorwegen eigenlijk
niet ziet zitten. Zij benadrukte
dat het kabinet nog geen goed
keuring heeft gegeven aan het
contract dat Ritzen heeft afge
sloten.
Ondertussen hield het studen
tenprotest tegen de bezuini
gingsplannen voor de OV-kaart,
de bijstand en de basisbeurs gis
teren onverkort aan.
VERVOLG OP BINNENLAND - A3
(ADVERTENTIES)
Kom nu kennismaken met onze
prachtige samengestelde programma's waaronder:
100% massief eiken copy antiek programma
modern blank eiken programma
romantisch eiken blank patmé programma
massief eiken white wash programma
100% massief grenen antiek programma
ook voor al uw meubels op maat
nieuwe collectie lederen bankstellen
Strijbeekseweg 14, Ulvenhout, Tel: 076-612614
•i.v.m. Koninginnedag vrijdag gesloten, donderdag koopavond
Ud Interieur Waarborgfonds.
PITBULL
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant voJ. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:_j
Adres:
Postcode:Plaats:_
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
o kwartaal acceptgiro85.50
maand automatisch 28.45
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:_
o kwartaal automatisch83.-
bank/gironr
Plaats:,
In de pen moet komen te staan: (max, 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT-ZEGT.