:omerjstrij<i om opvolging Italiaanse premier Amato losgebarsten
VN dreigt Serviërs met geweld
IK,OUBOLLIG?
JVIeubelfabriek Qisterwijk
Sjevardnadze: Stemming zal crisis niet oplossen
Amerikaans Holocaust-museum is als Auschwitz in Disneyland
Veiligheidsraad eist terugtrekking Bosnische Serviërs uit Srebrenica
BUITENLAND
Regeringsleider dient ontslag in vanwege 'volkswens tot vernieuwing'
Waco-drama:
Ook kinderen
met schotwonden
BUITENLAND KORT
393
LE STEM
VRIJDAG 23 APRIL 1993
A4
RD
srdels, die u kunt afstemmen
systeem (optioneel) dat de
allerslechtste weersomstan-
cht u kiezen voor een airbag
foor de combinatie <^el
dap nog extra op. Zo zit u
gs bij de Fiat-dealer om de
rsie te bekijken.
Giuliano Amato
Van onze correspondent
Aart Heering
Rome - De Italiaanse premier
Giuliano Amato heeft gister
avond bij president Scalfaro
zijn ontslag ingediend. Zijn
ontslag komt niet als een ver
rassing. Eerder kondigde hij
aan zijn taak als beëeindigd
te beschouwen na het refe
rendum van 18 april.
Daarmee geeft hij toe aan de
wens van de kiezers, die in het
referendum massaal de wens tot
verandering hebben uitgespro
ken. De volksstemming maakt
volgens Amato een einde aan de
'partitocratie', het stelsel van
politieke partijen die zeventig
jaar lang de staat en de burgers
hebben overheerst.
Inmiddels is de strijd om Ama-
to's opvolging al in volle hevig
heid ontbrand. De voornaamste
kandidaten voor de leiding van
een regering die binnen korte
tijd een vergaande electorale
hervorming moet doorvoeren,
zijn de leider van de referen
dumbeweging Mario Segni, de
voorzitters van Kamer en Se
naat, Napolitano en Spadolini,
en de voorzitter van het Hof van
Cassatie Leopoldo Elia.
De politieke partijen zijn onder
ling zo verdeeld, dat zij de keus
laten afhangen van president
Scalfaro. Wel is men het erover
eens dat in de huidige kritieke
situatie Italië zich geen langdu
rige kabinetsformatie kan ver
oorloven.
De christendemocratische leider
Mino Martinazzoli spreekt van
'maximaal 48 uur', terwijl Um-
berto Bossi, de voorman van de
Lega Nord, nu al op vervroegde
verkiezingen aandringt.
De Amato-regering was de afge
lopen twee maanden verzwakt
door het aftreden van zes minis
ters. De 54-jarige Amato kreeg
tien maanden geleden de taak
zijn land te leiden door de roe
rigste tijd sinds de Tweede We
reldoorlog.
Zijn ambtstermijn viel samen
met een politiek corruptieschan
daal dat Amato's eigen Socialis
tische partij en zijn drie coalitie
partners ernstig in diskrediet
bracht.
Amato's regering, de 51e van na
de oorlog wankelde voordurend
en overleefde uiteindelijk twaalf
moties van wantrouwen.
Op economisch gebied oogstte
Amato in binnen- en buitenland
waardering door een nieuw be
leid in gang te zetten. Met de
omzetting van de grote staats
holdings IRI, ENI en ENEL in
publiekrechtelijke BV's waarvan
de besturen niet langer door po
litieke partijen worden be
noemd, werd de verstikkende
'partitocratie' een gevoelige slag
toegebracht.
Hij zorgde dat de inflatie daalde
naar het laagste cijfer sinds tien
jaar. Van de hervorming van de
volksgezondheid is nog niets te
recht gekomen, onder meer om
dat de verantwoordelijke minis
ter inmiddels is aangeklaagd we
gens corruptie. Ook een aantal
van zijn andere plannen, zoals
het einde maken aan de massale
belastingontduiking, bleven vro
me wensen.
Tot de succesen van de regering-
Amato mag de strijd tegen de
maffia worden gerekend. Dage
lijks worden, soms jarenlang
voortvluchtige criminelen zoals
Riina gearresteerd.
Maar het inderhaast gewrochte,
ongelukkig gepresenteerde en
schielijk weer ingetrokken am-
nestievoorstel waarmee de rege
ring een 'politieke oplossing'
dacht voor de eindeloze reeks
van arrestaties, was een van
haar meest serieuze uitglijders.
Sarajevo - Mochten de Serviërs alsnog Srebrenica
aanvallen, dan zal de VN-vredesmacht niet schromen
geweld te gebruiken om de plaats te verdedigen. Dat
heeft gisteravond de opperbevelhebber van de VN-vre-
aesmaeht Lars-Eric Wahlgren laten weten.
Er is een ernstige verharding
opgetreden tussen de Bosnische
Serviërs en de VN-vredesmacht.
De Serviërs beschuldigen de vre
desmacht ervan de moslims te
bevooroordelen, door bij de de-
militarisering van Srebrenica
'slechts lichte wapens af te ne
men'. Opperbevelhebber Wahl
gren sprak daarentegen van een
'succesvolle actie'.
W-woordvoerder Barry Frewer
gaf toe dat veel van de moslim-
tcapens oud waren en dat een
aantal strijders de heuvels zijn
ingegaan. „Maar er zijn veel
meer wapens overgedragen dan
de Serviërs beweren en we heb
ben alleen de stad zelf gedemili
tariseerd", zei hij.
De Veiligheidsraad riep woens
dagnacht de troepen van de
Bosnische Serviërs op zich terug
te trekken uit de omgeving van
Srebrenica.
Een vijftigtal Serviërs uit de
\'ew York - Tussen de over
blijfselen van de sekte-ves
ting in het Texaanse Waco
zijn gisteren ten minste drie
lijken van kinderen gevonden
met schotwonden.
De schotwonden, die volgens de
FBI ook bij de meeste andere
slachtoffers werden aangetrof
fen, duiden erop dat de meeste
sekte-leden al vóór de brand om
bet leven zijn gebracht.
Volgens het Amerikaanse televi
siestation CNN, dat zich op re
geringsbronnen baseerde, lagen
de lijken van de sekteleden vol
ledig verspreid door het complex
en hadden de meesten hun ge
zicht naar de grond gericht,
lit gegevens van de federale
inlichtingendienst blijkt dat de
meeste leden van de sekte al
bood waren voordat de grote
ontploffing plaatshad, waarna
be brand volgde die het complex
jan de Branch Davidians onder
leiding van sekteleider Koresh
®et de grond gelijk maakte,
inmiddels hebben de Texas Ran
gets. die onderzoek doen naar
bet drama, veertig lijken gebor
gen.
Noordoostbosnische stad Tuzla
en omgeving is gisteren tegen 75
moslims uit Servië geruild. Dat
gebeurde onder toezicht van de
VN-vluchtelingenorganisatie
UNHCR. De bevolking is voor
tachtig procent moslim in en
rond Tuzla, maar er leven nog
18.000 Serviërs, sommigen wei
geren te vertrekken, anderen
worden tegengehouden. Tiendui
zenden vluchtelingen uit Oost-
Bosnië hebben er hun toevlucht
gezocht.
Het Europees parlement heeft
gisteren gepleit voor de herope
ning van het vliegveld van Tuzla
om een humanitaire luchtbrug
op te kunnen zetten. De luchtha
ven is veiliger dan die van Sara
jevo en bovendien is Tuzla een
symbool van het Bosnisch verzet
tegen de politiek van etnische
zuiveringen, aldus een verkla
ring van het parlement in
Straatsburg.
Ook de Amerikaanse president
Bill Clinton overweegt een plei
dooi voor heropening van het
vliegveld om de 200.000 vluchte
lingen in Tuzla van voedsel en
andere hulpmiddelen te kunnen
voorzien.
De EG-ministers van Buiten
landse Zaken praten komend
weekend tijdens een informele
bijeenkomst in Denemarken over
verscherping van de sancties te
gen Servië en Montenegro. Die
worden vanaf 26 april van
kracht.
Volgens bronnen in Brussel heeft
EG-commissaris H. van den
Broek van de Russen te horen
gekregen dat zij instemmen met
verscherping van de sancties,
waar twee weken geleden van
EG-kant op is aangedrongen.
Van den Broek heeft naar ver
luidt duidelijk gemaakt dat na
anderhalf jaar praten de inter
nationale gemeenschap 'zich be
reid moet tonen een oplossing
met geweld af te dwingen'.
De Belgische blauwhelmen van
het Nederlands-Belgisch trans
portbataljon zijn gisteren over
geplaatst van Pancevo bij Bel
grado naar Santici bij Vitez in
Bosnië. Daartoe is besloten om
dat de transporteurs beter kun
nen werken vanuit het midden
van Bosnië. Meermalen hebben
de Belgen bij de grens Servië-
Bosnië dagenlang vastgezeten
omdat Serviërs hen de toegang
weigerden.
Servische gevangenen worden gelucht in de Oostbosnische moslim-stad Tuzla.
foto era
VERVOLG VAN VOORPAGINA
„Rusland beweert continu een bemiddelende
rol te willen spelen in het Abchazische
conflict. De werkelijkheid is anders. Rusland
is partij erin en streeft zijn eigen strategi
sche doelen na. Dat blijkt niet alleen uit wat
Russische generaals ondernemen in Abcha-
zië, maar net zo goed uit de woorden van
hoge officieren in Rusland zelf."
„Het verhaal dat het hier gaat om een
etnische strijd is onzin. Het is een politiek
conflict. Een strijd tussen een nieuwe staat,
Georgië, en op revanche beluste imperialis
ten die een naar afscheiding strevende groep
voor hun karretje weten te spannen."
„De Russische president belijdt met de mond
dat hij de territoriale onschendbaarheid van
Georgië respecteert. Op hetzelfde moment
zegt zijn eigen minister van Defensie echter
dat het opgeven van Georgische plaatsen als
Gudauta en Batumi in feite het verlies van
de Zwarte Zee voor Rusland betekent. Ik zou
graag de eerste uitspraak geloven, maar de
tweede maakt me behoorlijk wantrouwend."
„Rusland kan zijn geo-politieke en strategi
sche belangen veilig stellen zonder met de
spierballen te rollen. Het kan net zo goed
door onderhandelingen en voor beide par
tijen acceptabele overeenkomsten. Maar
voor zo'n politiek is Moskou niet rijp. Oude
gewoontes, logheid van het apparaat en
overblijfselen van een imperialistische denk
wijze belemmeren zo'n oplossing."
„Het referendum kan een ommekeer zijn
voor Rusland. Ik sta achter president Jeltsin
en roep anderen op hem te steunen. Hij heeft
het nieuwe denken weliswaar nog niet ge
heel onder de knie, maar zijn tegenstanders
hebben dat nog veel minder. En vanwege de
bestaande instabiliteit moet de president
met regelmaat een knieval maken voor de
andere kant. Aan die instabiele toestand
moet daarom zo snel mogelijk een einde
komen.
„Niets bedreigt de wereldvrede op het mo
ment meer dan die instabiliteit in Rusland.
De hele wereld beseft dat. Daarom staan het
Westen en de G7 nu eindelijk achter Jeltsin.
Als Jeltsin valt, verliest de hele wereld,
verliest de vrede."
„Denk echter niet dat met een gunstige
uitslag van het referendum de problemen in
Rusland opgelost zijn. De oorzaken van de
crisis worden er niet door weggenomen.
Overtuigende winst voor Jeltsin betekent
hooguit een begin. Er moeten compromissen
gesloten worden, er moet onderhandeld wor
den, er moet gezocht worden naar een sub
tiel evenwicht tussen de politieke machten.
Maar ik vraag me heel ernstig af of er wel
iemand is die water bij de wijn wil doen."
„In Rusland is het een en al crisis. Ik zeg er
niets nieuws mee. Ieder die de ontwikkelin
gen volgt, heeft gezien dat er om de macht
gevochten wordt. Het is een strijd om de
souvereiniteit, wie heeft het laatste woord,
president of parlement. Maar er is niet alleen
een politieke en economische crisis maar
vooral een morele. En juist die laatste is
alarmerend. Het volk is doodmoe van alle
politieke intriges. De kiezers zijn zo vaak
naar de stembus geroepen en het heeft hen
zo vaak niets opgeleverd, dat de kiezers hun
buik vol hebben van alle democratie."
„Wantrouwen en apathie zijn de reactie van
de bevolking. Dat deze patstelling nu juist
met het democratisch middel van de stembus
opgelost kan en moet worden, gelooft de
kiezer niet meer. Of hij daarom bereid zal
zijn de tocht naar de stembus te maken,
vraag ik me af."
'Het Holocaust-museum in Washington.
foto epa
Van onze buitenlandredactie
Washington - 'Auschwitz in
Disneyland', noemt de ortho
dox-joodse auteur Michael
Lerner het Holocaust-mu
seum dat gisteren in Was
hington geopend is. „Het is
een poging om het eigen
Amerikaanse geweten te sus
sen."
President Clinton van de VS
opende gisteren het museum
waar met foto's, videobeelden,
geluid, teksten, voorwerpen en
maquettes het verhaal van de
Holocaust wordt verteld.
Het Holocaust-museum, dat 168
miljoen dollar heeft gekost, kent
behalve een drie verdiepingen
tellend tentoonstellingsgebouw
ook een 'Hall of Remembrance'
in de vorm van een Davidster.
Andere toevoegingen zijn een
educatief computercentrum,
twee auditoria en een biblio
theek met archief voor weten
schappelijk onderzoek.
Bezoekers die dat willen, krijgen
bij binnenkomst een 'identiteits
kaart' mee. Via computers die
overal in de tentoonstelling zijn
opgesteld krijgt het holocaust
slachtoffer wiens portret en
naam op de kaart vermeld staat,
steeds meer achtergrond. Pas op
het allerlaatst wordt duidelijk of
de persoon wiens identiteit de
bezoeker enkele uren heeft aan
genomen de holocaust heeft
overleefd of niet.
Vanuit verschillende hoeken is
echter met irritatie, teleurstel
ling en ook onbegrip gereageerd.
Met name in Duitsland vragen
mensen zich af of er - op histo
risch betere plaatsen zoals Jeru
salem of Warschau - al niet ge
noeg indrukwekkende herden
kingsruimten zijn ingericht. De
Duitse regering vindt het jam
mer dat nergens in de tentoon
stelling iets te zien is van het
hedendaagse democratische
Duitsland.
Nog scherper verwoordt de
Duiste jood Michael Lerner zijn
onvrede met het museum. „Het
zou hetzelfde zijn als wanneer de
Duitsers in Berlijn een reusach
tig monument zouden oprichten
voor de slachtoffers van de
Zuidafrikaanse Apartheidspoli
tiek, zonder zich op welke ma
nier dan ook verplicht te voelen
de slachtoffers van het nazi-re
gime te herdenken."
Lerner vindt het onbegrijpelijk
dat de Amerikanen de slachtof
fers van een volkerenmoord eren
waar ze zelf geen schuld aan
hebben, 'terwijl er drie histori
sche lijken in hun kelder ver
stopt zijn, namelijk de bijna uit
roeiing van de Amerikaanse In
dianen, de onderdrukking van de
zwarten en de Vietnam-oorlog'.
Volgens museumdirecteur Mi
chael Berenbaum heeft het mu-
Turkse president Özal hegraven
Onder grote belangstelling is de Turkse president Turgut
Özal, die zaterdag aan een hartaanval overleed, gisteren in
Istanbul met militaire eer begraven. Circa 500.000 mensen
woonden de herdenkingsdienst vanuit de Fathi-moskee bij,
terwijl ruim 10.000 burgers woensdagavond naar het univer
siteitsziekenhuis waren getogen om hier de opgebaarde
president de laatste eer te brengen. Özal ligt begraven naast
oud-premier Menderes, die in 1961 na een militaire staats
greep werd vermoord. foto epa
Ex-dictator Bolivia veroordeeld
La Paz - Generaal Luis Garcia Meza, die in de jaren tachtig een
van de gewelddadigste militaire regimes van Bolivia leidde, is in
La Paz bij verstek veroordeeld tot 30 jaar gevangenisstraf
wegens talloze schendingen van de mensenrechten. Het Opper
ste gerechtshof verklaarde Garcia Meza, die sinds 1989 volgens
officiële opgave op de vlucht is, schuldig aan genocide-misdrij
ven, moord, schending van de grondwet, schending van de
mensenrechten en fraude met overheidsgelden.
Brazilianen kiezen voor president
Brasilia - De Braziliaanse bevolking heeft zich per referendum
uitgesproken voor handhaving van het huidige presidentiële
stelsel. Ruim 68 procent van de burgers sprak zich uit voor een
republiek gestemd, terwijl slechts 10,6 procent koos voor een
monarchie. Ruim 21 procent stemde blanco. Ook moesten de
kiezers een keus maken tussen een presidentieel en een parle
mentair regeersysteem. Een grote meerderheid, 58,1 procent,
stemde voor een president en 24,3 gaf de voorkeur aan een
premier. De rest stemde blanco.
Duitsland en VS gaan één leger vormen
Giebelstadt - In Beieren zijn gisteren in het kader van nauwere
samenwerking binnen de NAVO twee Amerikaans-Duitse leger
korpsen opgericht die samen 80.000 a 120.000 manschappen
omvatten. „De herziening van de NAVO-strategie eist kleinere,
mobielere en flexibelere strijdkrachten, die in toenemende mate
steunen op de nationale legerkorpsen", aldus de Amerikaanse
minister van Defensie Lee Aspin.
Stimuleringsplan Clinton afgeketst
Washington - Het stimuleringsplan voor de Amerikaanse econo
mie van president Bill Clinton is verworpen in de Senaat.
President Clinton had zijn oorspronkelijke pakket maatregelen
van 16,3 miljard dollar al eerder gekort met vier miljard dollar.
Hij wilde met de financiële middelen onder andere 500.000
banen scheppen. De Senaat keurde slechts werkloosheidsbij dra
gen ter hoogte van 4 miljard dollar goed.
Moslim-strijders beschieten Israël
Marjayoun - Moslim-strijders hebben gisternacht de zwaarste
raketaanval van dit jaar uitgevoerd op Israël en de veiligheids
zone in het zuiden van Libanon. In twaalf uur tijd vuurden de
strijders 50 raketten af. Volgens het radio-station van de SLA
raakten daarbij tenminste drie vrouwen gewond.
Met de beschieting braken de islamitische beweging Hezbollah
en andere groepen hun belofte geen geweld meer te gebruiken
om de bevolking van het zuiden vergeldingsaanvallen te bespa-
(ADVERTENTIE)
seum echter wel degelijk een
functie in Amerika (waar on
langs uit onderzoek bleek dat 20
procent van de Amerikanen niet
gelooft dat de Holocaust heeft
plaatsgevonden, red.) „Het Holo
caust-museum zal degenen die
nog altijd beweren dat de VS
niet op de hoogte waren van de
jodenvervolging, voor eeuwig
het zwijgen opleggen", meent
Berenbaum.
„Wat wij onweerlegbaar aanto
nen is wat historici altijd al
wisten. Er waren hopen infor
matie beschikbaar, maar die
werden tijdens de oorlogsjaren
weggedrukt. Enerzijds vanuit de
natuurlijke behoefte om slecht
nieuws te weren, anderzijds om
dat de kennis ervan de politieke
machten zou hebben gedwongen
hun in 1941 geadopteerde beleid
-eerst de overwinning, dan het
vluchtelingenprobleem - te wij
zigen", meent de directeur.
Weetje, je hoort soms rare dingen over meubelvakwerk.
Ik bedoel, er zijn natuurlijk prachtige massieve stijlen.
Maar iets huiselijker, een slank design,
een bijzondere bekleding: dat is óók vakwerk.
Voor mij wel in elk geval. Wie dat oubollig vindt, is zeker
nog nooit bij mij thuis geweest.
Wie had dat verwacht..
OJsterwjjk, Heusdensebaan 65, 04242-19012