:omerjstrij<i om opvolging Italiaanse premier Amato losgebarsten VN dreigt Serviërs met geweld IK,OUBOLLIG? JVIeubelfabriek Qisterwijk Sjevardnadze: Stemming zal crisis niet oplossen Amerikaans Holocaust-museum is als Auschwitz in Disneyland Veiligheidsraad eist terugtrekking Bosnische Serviërs uit Srebrenica BUITENLAND Regeringsleider dient ontslag in vanwege 'volkswens tot vernieuwing' Waco-drama: Ook kinderen met schotwonden BUITENLAND KORT 393 LE STEM VRIJDAG 23 APRIL 1993 A4 RD srdels, die u kunt afstemmen systeem (optioneel) dat de allerslechtste weersomstan- cht u kiezen voor een airbag foor de combinatie <^el dap nog extra op. Zo zit u gs bij de Fiat-dealer om de rsie te bekijken. Giuliano Amato Van onze correspondent Aart Heering Rome - De Italiaanse premier Giuliano Amato heeft gister avond bij president Scalfaro zijn ontslag ingediend. Zijn ontslag komt niet als een ver rassing. Eerder kondigde hij aan zijn taak als beëeindigd te beschouwen na het refe rendum van 18 april. Daarmee geeft hij toe aan de wens van de kiezers, die in het referendum massaal de wens tot verandering hebben uitgespro ken. De volksstemming maakt volgens Amato een einde aan de 'partitocratie', het stelsel van politieke partijen die zeventig jaar lang de staat en de burgers hebben overheerst. Inmiddels is de strijd om Ama- to's opvolging al in volle hevig heid ontbrand. De voornaamste kandidaten voor de leiding van een regering die binnen korte tijd een vergaande electorale hervorming moet doorvoeren, zijn de leider van de referen dumbeweging Mario Segni, de voorzitters van Kamer en Se naat, Napolitano en Spadolini, en de voorzitter van het Hof van Cassatie Leopoldo Elia. De politieke partijen zijn onder ling zo verdeeld, dat zij de keus laten afhangen van president Scalfaro. Wel is men het erover eens dat in de huidige kritieke situatie Italië zich geen langdu rige kabinetsformatie kan ver oorloven. De christendemocratische leider Mino Martinazzoli spreekt van 'maximaal 48 uur', terwijl Um- berto Bossi, de voorman van de Lega Nord, nu al op vervroegde verkiezingen aandringt. De Amato-regering was de afge lopen twee maanden verzwakt door het aftreden van zes minis ters. De 54-jarige Amato kreeg tien maanden geleden de taak zijn land te leiden door de roe rigste tijd sinds de Tweede We reldoorlog. Zijn ambtstermijn viel samen met een politiek corruptieschan daal dat Amato's eigen Socialis tische partij en zijn drie coalitie partners ernstig in diskrediet bracht. Amato's regering, de 51e van na de oorlog wankelde voordurend en overleefde uiteindelijk twaalf moties van wantrouwen. Op economisch gebied oogstte Amato in binnen- en buitenland waardering door een nieuw be leid in gang te zetten. Met de omzetting van de grote staats holdings IRI, ENI en ENEL in publiekrechtelijke BV's waarvan de besturen niet langer door po litieke partijen worden be noemd, werd de verstikkende 'partitocratie' een gevoelige slag toegebracht. Hij zorgde dat de inflatie daalde naar het laagste cijfer sinds tien jaar. Van de hervorming van de volksgezondheid is nog niets te recht gekomen, onder meer om dat de verantwoordelijke minis ter inmiddels is aangeklaagd we gens corruptie. Ook een aantal van zijn andere plannen, zoals het einde maken aan de massale belastingontduiking, bleven vro me wensen. Tot de succesen van de regering- Amato mag de strijd tegen de maffia worden gerekend. Dage lijks worden, soms jarenlang voortvluchtige criminelen zoals Riina gearresteerd. Maar het inderhaast gewrochte, ongelukkig gepresenteerde en schielijk weer ingetrokken am- nestievoorstel waarmee de rege ring een 'politieke oplossing' dacht voor de eindeloze reeks van arrestaties, was een van haar meest serieuze uitglijders. Sarajevo - Mochten de Serviërs alsnog Srebrenica aanvallen, dan zal de VN-vredesmacht niet schromen geweld te gebruiken om de plaats te verdedigen. Dat heeft gisteravond de opperbevelhebber van de VN-vre- aesmaeht Lars-Eric Wahlgren laten weten. Er is een ernstige verharding opgetreden tussen de Bosnische Serviërs en de VN-vredesmacht. De Serviërs beschuldigen de vre desmacht ervan de moslims te bevooroordelen, door bij de de- militarisering van Srebrenica 'slechts lichte wapens af te ne men'. Opperbevelhebber Wahl gren sprak daarentegen van een 'succesvolle actie'. W-woordvoerder Barry Frewer gaf toe dat veel van de moslim- tcapens oud waren en dat een aantal strijders de heuvels zijn ingegaan. „Maar er zijn veel meer wapens overgedragen dan de Serviërs beweren en we heb ben alleen de stad zelf gedemili tariseerd", zei hij. De Veiligheidsraad riep woens dagnacht de troepen van de Bosnische Serviërs op zich terug te trekken uit de omgeving van Srebrenica. Een vijftigtal Serviërs uit de \'ew York - Tussen de over blijfselen van de sekte-ves ting in het Texaanse Waco zijn gisteren ten minste drie lijken van kinderen gevonden met schotwonden. De schotwonden, die volgens de FBI ook bij de meeste andere slachtoffers werden aangetrof fen, duiden erop dat de meeste sekte-leden al vóór de brand om bet leven zijn gebracht. Volgens het Amerikaanse televi siestation CNN, dat zich op re geringsbronnen baseerde, lagen de lijken van de sekteleden vol ledig verspreid door het complex en hadden de meesten hun ge zicht naar de grond gericht, lit gegevens van de federale inlichtingendienst blijkt dat de meeste leden van de sekte al bood waren voordat de grote ontploffing plaatshad, waarna be brand volgde die het complex jan de Branch Davidians onder leiding van sekteleider Koresh ®et de grond gelijk maakte, inmiddels hebben de Texas Ran gets. die onderzoek doen naar bet drama, veertig lijken gebor gen. Noordoostbosnische stad Tuzla en omgeving is gisteren tegen 75 moslims uit Servië geruild. Dat gebeurde onder toezicht van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. De bevolking is voor tachtig procent moslim in en rond Tuzla, maar er leven nog 18.000 Serviërs, sommigen wei geren te vertrekken, anderen worden tegengehouden. Tiendui zenden vluchtelingen uit Oost- Bosnië hebben er hun toevlucht gezocht. Het Europees parlement heeft gisteren gepleit voor de herope ning van het vliegveld van Tuzla om een humanitaire luchtbrug op te kunnen zetten. De luchtha ven is veiliger dan die van Sara jevo en bovendien is Tuzla een symbool van het Bosnisch verzet tegen de politiek van etnische zuiveringen, aldus een verkla ring van het parlement in Straatsburg. Ook de Amerikaanse president Bill Clinton overweegt een plei dooi voor heropening van het vliegveld om de 200.000 vluchte lingen in Tuzla van voedsel en andere hulpmiddelen te kunnen voorzien. De EG-ministers van Buiten landse Zaken praten komend weekend tijdens een informele bijeenkomst in Denemarken over verscherping van de sancties te gen Servië en Montenegro. Die worden vanaf 26 april van kracht. Volgens bronnen in Brussel heeft EG-commissaris H. van den Broek van de Russen te horen gekregen dat zij instemmen met verscherping van de sancties, waar twee weken geleden van EG-kant op is aangedrongen. Van den Broek heeft naar ver luidt duidelijk gemaakt dat na anderhalf jaar praten de inter nationale gemeenschap 'zich be reid moet tonen een oplossing met geweld af te dwingen'. De Belgische blauwhelmen van het Nederlands-Belgisch trans portbataljon zijn gisteren over geplaatst van Pancevo bij Bel grado naar Santici bij Vitez in Bosnië. Daartoe is besloten om dat de transporteurs beter kun nen werken vanuit het midden van Bosnië. Meermalen hebben de Belgen bij de grens Servië- Bosnië dagenlang vastgezeten omdat Serviërs hen de toegang weigerden. Servische gevangenen worden gelucht in de Oostbosnische moslim-stad Tuzla. foto era VERVOLG VAN VOORPAGINA „Rusland beweert continu een bemiddelende rol te willen spelen in het Abchazische conflict. De werkelijkheid is anders. Rusland is partij erin en streeft zijn eigen strategi sche doelen na. Dat blijkt niet alleen uit wat Russische generaals ondernemen in Abcha- zië, maar net zo goed uit de woorden van hoge officieren in Rusland zelf." „Het verhaal dat het hier gaat om een etnische strijd is onzin. Het is een politiek conflict. Een strijd tussen een nieuwe staat, Georgië, en op revanche beluste imperialis ten die een naar afscheiding strevende groep voor hun karretje weten te spannen." „De Russische president belijdt met de mond dat hij de territoriale onschendbaarheid van Georgië respecteert. Op hetzelfde moment zegt zijn eigen minister van Defensie echter dat het opgeven van Georgische plaatsen als Gudauta en Batumi in feite het verlies van de Zwarte Zee voor Rusland betekent. Ik zou graag de eerste uitspraak geloven, maar de tweede maakt me behoorlijk wantrouwend." „Rusland kan zijn geo-politieke en strategi sche belangen veilig stellen zonder met de spierballen te rollen. Het kan net zo goed door onderhandelingen en voor beide par tijen acceptabele overeenkomsten. Maar voor zo'n politiek is Moskou niet rijp. Oude gewoontes, logheid van het apparaat en overblijfselen van een imperialistische denk wijze belemmeren zo'n oplossing." „Het referendum kan een ommekeer zijn voor Rusland. Ik sta achter president Jeltsin en roep anderen op hem te steunen. Hij heeft het nieuwe denken weliswaar nog niet ge heel onder de knie, maar zijn tegenstanders hebben dat nog veel minder. En vanwege de bestaande instabiliteit moet de president met regelmaat een knieval maken voor de andere kant. Aan die instabiele toestand moet daarom zo snel mogelijk een einde komen. „Niets bedreigt de wereldvrede op het mo ment meer dan die instabiliteit in Rusland. De hele wereld beseft dat. Daarom staan het Westen en de G7 nu eindelijk achter Jeltsin. Als Jeltsin valt, verliest de hele wereld, verliest de vrede." „Denk echter niet dat met een gunstige uitslag van het referendum de problemen in Rusland opgelost zijn. De oorzaken van de crisis worden er niet door weggenomen. Overtuigende winst voor Jeltsin betekent hooguit een begin. Er moeten compromissen gesloten worden, er moet onderhandeld wor den, er moet gezocht worden naar een sub tiel evenwicht tussen de politieke machten. Maar ik vraag me heel ernstig af of er wel iemand is die water bij de wijn wil doen." „In Rusland is het een en al crisis. Ik zeg er niets nieuws mee. Ieder die de ontwikkelin gen volgt, heeft gezien dat er om de macht gevochten wordt. Het is een strijd om de souvereiniteit, wie heeft het laatste woord, president of parlement. Maar er is niet alleen een politieke en economische crisis maar vooral een morele. En juist die laatste is alarmerend. Het volk is doodmoe van alle politieke intriges. De kiezers zijn zo vaak naar de stembus geroepen en het heeft hen zo vaak niets opgeleverd, dat de kiezers hun buik vol hebben van alle democratie." „Wantrouwen en apathie zijn de reactie van de bevolking. Dat deze patstelling nu juist met het democratisch middel van de stembus opgelost kan en moet worden, gelooft de kiezer niet meer. Of hij daarom bereid zal zijn de tocht naar de stembus te maken, vraag ik me af." 'Het Holocaust-museum in Washington. foto epa Van onze buitenlandredactie Washington - 'Auschwitz in Disneyland', noemt de ortho dox-joodse auteur Michael Lerner het Holocaust-mu seum dat gisteren in Was hington geopend is. „Het is een poging om het eigen Amerikaanse geweten te sus sen." President Clinton van de VS opende gisteren het museum waar met foto's, videobeelden, geluid, teksten, voorwerpen en maquettes het verhaal van de Holocaust wordt verteld. Het Holocaust-museum, dat 168 miljoen dollar heeft gekost, kent behalve een drie verdiepingen tellend tentoonstellingsgebouw ook een 'Hall of Remembrance' in de vorm van een Davidster. Andere toevoegingen zijn een educatief computercentrum, twee auditoria en een biblio theek met archief voor weten schappelijk onderzoek. Bezoekers die dat willen, krijgen bij binnenkomst een 'identiteits kaart' mee. Via computers die overal in de tentoonstelling zijn opgesteld krijgt het holocaust slachtoffer wiens portret en naam op de kaart vermeld staat, steeds meer achtergrond. Pas op het allerlaatst wordt duidelijk of de persoon wiens identiteit de bezoeker enkele uren heeft aan genomen de holocaust heeft overleefd of niet. Vanuit verschillende hoeken is echter met irritatie, teleurstel ling en ook onbegrip gereageerd. Met name in Duitsland vragen mensen zich af of er - op histo risch betere plaatsen zoals Jeru salem of Warschau - al niet ge noeg indrukwekkende herden kingsruimten zijn ingericht. De Duitse regering vindt het jam mer dat nergens in de tentoon stelling iets te zien is van het hedendaagse democratische Duitsland. Nog scherper verwoordt de Duiste jood Michael Lerner zijn onvrede met het museum. „Het zou hetzelfde zijn als wanneer de Duitsers in Berlijn een reusach tig monument zouden oprichten voor de slachtoffers van de Zuidafrikaanse Apartheidspoli tiek, zonder zich op welke ma nier dan ook verplicht te voelen de slachtoffers van het nazi-re gime te herdenken." Lerner vindt het onbegrijpelijk dat de Amerikanen de slachtof fers van een volkerenmoord eren waar ze zelf geen schuld aan hebben, 'terwijl er drie histori sche lijken in hun kelder ver stopt zijn, namelijk de bijna uit roeiing van de Amerikaanse In dianen, de onderdrukking van de zwarten en de Vietnam-oorlog'. Volgens museumdirecteur Mi chael Berenbaum heeft het mu- Turkse president Özal hegraven Onder grote belangstelling is de Turkse president Turgut Özal, die zaterdag aan een hartaanval overleed, gisteren in Istanbul met militaire eer begraven. Circa 500.000 mensen woonden de herdenkingsdienst vanuit de Fathi-moskee bij, terwijl ruim 10.000 burgers woensdagavond naar het univer siteitsziekenhuis waren getogen om hier de opgebaarde president de laatste eer te brengen. Özal ligt begraven naast oud-premier Menderes, die in 1961 na een militaire staats greep werd vermoord. foto epa Ex-dictator Bolivia veroordeeld La Paz - Generaal Luis Garcia Meza, die in de jaren tachtig een van de gewelddadigste militaire regimes van Bolivia leidde, is in La Paz bij verstek veroordeeld tot 30 jaar gevangenisstraf wegens talloze schendingen van de mensenrechten. Het Opper ste gerechtshof verklaarde Garcia Meza, die sinds 1989 volgens officiële opgave op de vlucht is, schuldig aan genocide-misdrij ven, moord, schending van de grondwet, schending van de mensenrechten en fraude met overheidsgelden. Brazilianen kiezen voor president Brasilia - De Braziliaanse bevolking heeft zich per referendum uitgesproken voor handhaving van het huidige presidentiële stelsel. Ruim 68 procent van de burgers sprak zich uit voor een republiek gestemd, terwijl slechts 10,6 procent koos voor een monarchie. Ruim 21 procent stemde blanco. Ook moesten de kiezers een keus maken tussen een presidentieel en een parle mentair regeersysteem. Een grote meerderheid, 58,1 procent, stemde voor een president en 24,3 gaf de voorkeur aan een premier. De rest stemde blanco. Duitsland en VS gaan één leger vormen Giebelstadt - In Beieren zijn gisteren in het kader van nauwere samenwerking binnen de NAVO twee Amerikaans-Duitse leger korpsen opgericht die samen 80.000 a 120.000 manschappen omvatten. „De herziening van de NAVO-strategie eist kleinere, mobielere en flexibelere strijdkrachten, die in toenemende mate steunen op de nationale legerkorpsen", aldus de Amerikaanse minister van Defensie Lee Aspin. Stimuleringsplan Clinton afgeketst Washington - Het stimuleringsplan voor de Amerikaanse econo mie van president Bill Clinton is verworpen in de Senaat. President Clinton had zijn oorspronkelijke pakket maatregelen van 16,3 miljard dollar al eerder gekort met vier miljard dollar. Hij wilde met de financiële middelen onder andere 500.000 banen scheppen. De Senaat keurde slechts werkloosheidsbij dra gen ter hoogte van 4 miljard dollar goed. Moslim-strijders beschieten Israël Marjayoun - Moslim-strijders hebben gisternacht de zwaarste raketaanval van dit jaar uitgevoerd op Israël en de veiligheids zone in het zuiden van Libanon. In twaalf uur tijd vuurden de strijders 50 raketten af. Volgens het radio-station van de SLA raakten daarbij tenminste drie vrouwen gewond. Met de beschieting braken de islamitische beweging Hezbollah en andere groepen hun belofte geen geweld meer te gebruiken om de bevolking van het zuiden vergeldingsaanvallen te bespa- (ADVERTENTIE) seum echter wel degelijk een functie in Amerika (waar on langs uit onderzoek bleek dat 20 procent van de Amerikanen niet gelooft dat de Holocaust heeft plaatsgevonden, red.) „Het Holo caust-museum zal degenen die nog altijd beweren dat de VS niet op de hoogte waren van de jodenvervolging, voor eeuwig het zwijgen opleggen", meent Berenbaum. „Wat wij onweerlegbaar aanto nen is wat historici altijd al wisten. Er waren hopen infor matie beschikbaar, maar die werden tijdens de oorlogsjaren weggedrukt. Enerzijds vanuit de natuurlijke behoefte om slecht nieuws te weren, anderzijds om dat de kennis ervan de politieke machten zou hebben gedwongen hun in 1941 geadopteerde beleid -eerst de overwinning, dan het vluchtelingenprobleem - te wij zigen", meent de directeur. Weetje, je hoort soms rare dingen over meubelvakwerk. Ik bedoel, er zijn natuurlijk prachtige massieve stijlen. Maar iets huiselijker, een slank design, een bijzondere bekleding: dat is óók vakwerk. Voor mij wel in elk geval. Wie dat oubollig vindt, is zeker nog nooit bij mij thuis geweest. Wie had dat verwacht.. OJsterwjjk, Heusdensebaan 65, 04242-19012

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 5