Werkelijkheid van andere kant'
Musea dit weekend weer toeristentrekkers
Nu ook Gouden Kalf
voor televisiedrama
Prachtige, lichte
Vlaamse Tsjechov
erpen
iera op film
oor de jeugd
lil Ramdas en de verhouding tussen Westen en Derde Wereld
ton Pieck
Ray Charles met Randy
Crawford in PSV-stadion
UIT GIDS
GIDS
leuvre
VRIJDAG 16 APRIL 1993
in het cultuurcentrum ElzJ
de armenzorg in de stad vaS
belicht de geschiedenis vanl
Jn de wereld en God in 1
gift aan een arme gelijk stol
vanaf de dertiende eeuw ste»3
de rijken. Daarom werd in ;j1
ht en rond 1550 de weeshui?!
fee bezetting en de verbeten!
van de vorige eeuw worJ
de drie categorieën van and
'jvoor werden opgericht: ziek?
feilingen voor bejaarden en
(huizen voor kinderen.
18.00 uur. Op zaterdag en zondl
in de Efteling. fotoanpI
ma. t/m za. 14-17 u. (tot lfl
lapr.).
ï- Bellamy 19 - Portretten van Ellyl
jStrik. Geop. ma. t/m vrij. 10-17 u
Jza. en zo. 13-17 u. (tot 27 apr.).
j- Stedelijk Museum - Grafisch wer
Ivan Eugène Lücker (t 1943) overw
Zeeland tussen de twee wereldoor-1
logen. Geop. ma. t/m vrij. 10-17 u.|
za. en zo. 13-17 u. (tot 19 apr.). I
I- Bibliotheek, Lange Zelke - 'Tweel
lx twee Kwadraat', werken van Hansj
[Bommelié. Geop. woe. t/m vrij.l
j 12-17 u. do. ook 18-20 u. (tot 30f
Imei).
ASSENEDE
|- Galerij Pim de Rudder - Werken
(van Rolf Mulder. Geop. vrij. t/mzo.f
14-18 u. (tot 25 apr.).
ANTWERPEN
Centrum Elzenveld - 'Arm in Ant
werpen'. Geop. dag. 10-18 u. za. en
Izo. vanaf 14 u. (tot 28 mei).
I- Cultureel Centrum Berchem - (ya'
naf 24/4) Overzichtstentoonstelling]
Walter Ponsaert. Geop. dag. 11-171
(tot 3 mei).
|-Galerie Francis van Hoof, Reyn-
jdersstr. - Schilderijen van Carlos
jVergara. Ontwerpen en modellen
jvan Bert de Keyser. Geop. dó. t/m
zo. 14-18 u. (tot 26 apr.).
j - Wandelgang De Singel - Architec-1
tuurprojecten van Martine de Mae-
Iseneer. Geop. di. tot zo. 14-18 u. (tot
118 apr.).
I- Etnografisch Museum - Korea,
tuur, religie en keramiek. Geop.
110-17 u. ma. gesl. tussen 1 en 20 mei j
gesl. (tot 6 juni).
I GENT
[-Museum voor Schone Kunsten-
Neo-impressionist Theo van Ryssel-
Iberghe. Geop. dag. 9.30-17 u. ma
[gesl. (tot 6 juni).
Museum voor Sierkunst - Tradi
tionele Japanse keramiek. Zilver m
beweging. Sierkunst uit Melanesia
Geop. di. t/m za. 9.30-17.00 u. (tot
i 18 apr.).
an Jaromil Jires uit 1968 naarde
lilan Kundera. De confrontatie
"onische beschouwing van I
a en de dwangmatige erotiek als
rijke rol.
p in de jaren vijftig vanwege een
gevolg is dat hij zijn wetenschap' j
or werk in de mijnen. Jaren late
;oenmalige verklikker. Door haa
i haar man.
jrgy Bess in Terneuzen.
ir.
aait er volgende week een fil®"1
s de film 'Het zakmes' naar ne
per. Het verhaal gaat over
cultuur. In het Etnografis
facetten belicht: de harmomeu
jen serie foto's de magie van
jes in Korea. Keramiek is er
ttysterieuze vaten op hoge sta:
feische ruitervolken en ook is
tadons met typische Koreaan
tiode (10e tot 14e eeuw),
f in de 16e eeuw onder de incL
a. Zij verhuisden de ovens
beroofden zo Korea van
74 voorwerpen geselecteerd t,
overzicht geven van wat er j
.00 uur, behalve op maandaq Hl
[mei.
I en ontwerper was Anton Piec
de figuren in de Nederland
was een romanticus in hart el
in zijn favoriete negentien
fantasie en humor zijn kenmerj
sche technieken als etsen, hout)
liek en lithograferen. GeleidelijJ
hij illustreren en schilderen me
nermans in 1920 illustreerde hi
zijn reizen, onder andere naa
i bracht hij veel reistekeningei
pstburg is vanaf vandaag eet
van het werk van Pieck,
|e zien die geheel of gedeeltelij^
otheek.
„Henk van Weert
Ramdas is sociaal-
Laaf. Hij is geboren in
jiname, woont in Am-
jam, is redacteur van
Groene Amsterdam-
Ij, schrijft essays voor
jjC Handelsblad en pu-
Lert in De Gids. Vanaf
Lidagavond presenteert
voor de VPRO-tv dis-
Issies onder de titel 'In
fn vaders huis'.
|6terse en niet-westerse intel-
iliielen geven in vier afleverin-
bun visie op het door Anil
s geformuleerde dilemma:
[westerse beschaving is een
laderlijk geschenk aan de
[jkeren van de Derde Wereld.
aanvaarden betekent de ei
kcultuur verliezen; het weige-
ook, want zonder westerse
[tonaliteit en ondernemingszin
i verweer.'
m van Ramdas zijn we-
Jcschappers die zich ook met
([rijven bezighouden, net als
lïelf dus. Je zou hem een van
eerste vertegenwordigers
Lnen noemen van de migran-
[literatuur die zich volgens
y Mulisch gaat ontwikkelen
(Nederland,
i Ramdas kent de uitspraak
i Mulisch over het Hollands
inenhuis, dat een veelkleurig
(tangetje zal krijgen. In Neder-
a is het nog lang niet zover,
laar kijk eens naar Groot-Brit-
(jnië, is zijn hint. Auteurs als
[S. Naipaul, Salman Rushdie
i Booker Prize-winnaar Ben
ri behoren er tot de groten,
jialman Rushdie lijkt gelijk te
irijgen met zijn uitspraak dat er
aefte is aan een andersoorti-
fe literatuur. Het succes van de
Lmonwelth-auteurs groeit gi-
tatisch. En dat heeft niet alleen
i maken met het feit dat er in
(tl Engelse taalgebied meer le
zers en meer auteurs zijn. Het
heeft ook te maken met de aard
van de roman. Ik vind de roman
de allerhoogste vorm van schrijf
kunst, het hoogste wat de Wes
terse cultuur voortgebracht
heeft."
Hij voegt daar echter aan toe:
„Maar de roman is in het Westen
inmiddels grondig uitgebeend.
Dat hele onderzoek naar mens
en maatschappij, het spelen met
de tijd, het wisselen van per
spectief en noem maar op Ik
zou niet willen beweren dat alles
al geschreven is, maar de wester
se literatuur begint het punt van
verzadiging te bereiken. De wes
terse roman is sterk in zichzelf
gekeerd. Het is een baarmoeder-
lijk onderzoek geworden.
In Derde Wereldliteratuur zien
we dat de werkelijkheid van een
andere kant belicht wordt. Die
gaat over dingen die hier al weer
vergeten zijn: het losbreken uit
traditionele en patriarchale ver
banden. Derde Wereldliteratuur
kijkt niet naar binnen, maar
naar buiten. Gaat over voortbe
staan, over overleven, en andere
vraagstukken die al lang niet
meer aan de orde zijn in het
westen".
Mislukt
Hij houdt van duidelijkheid.
Over de literatuur van zijn ge
boorteland schrijft Anil Ramdas
in zijn boek: „De Surinaamse
literatuur is mislukt. Eu - de
meest voor de hand liggende
verklaring daarvoor is dat Suri
name is mislukt."
En: „De Surinaamse literatuur
heeft hart, maar geen oog. Ze
heeft de beste bedoelingen, maar
ze kan de werkelijkheid niet
waarnemen. Ondanks hun over
vloed aan woorden zwijgen de
Surinaamse schrijvers, zeker
sinds de onafhankelijkheid."
Dit harde oordeel is hem door de
Surinaamse gemeenschap niet in
dank afgenomen. „Er is buiten-
tw#
'pci. aci vernaai gaai ure' -
ial hebben. Door de plotsehnS
vriend
■ijft zijn zakmes bij zijn vi"--.
imtaal probeert hij contact op
ur. Entree 3,50.
lichts de namen der grote
[inters leven voort", schreef
dichtende slaapwagencon-
WRiekits Wasköwsky een
de twintig jaar geleden. Hij
tcht er zichzelf eeuwigheid
ïtoe te kennen. Tevergeefs,
lis dood en vergeten. De
'men van de schrijvers die
'ii het slagveld beheersten,
li» nog wel bekend. Ze publiceren zelfs nog door.
hrry Mulisch, Hugo Claus en Lucebert kwamen met nieuw werk.
'■n het werd toegejuicht. 'De ontdekking van de hemel' schijnt het
"k van de eeuw te zijn, Claus' 'De Sporenen 'Tien manieren om
urP.B.S. te kijken' en Luceberts 'Van de roerloze woelgeest'
'■bben eeuwigheidswaarde. Het zijn alle drie gedichtenbundels die
'ijzen dat een schrijver zich niet hoeft te vernieuwen om toch iets
limivs te zeggen.
flus las zijn nieuwe gedichten voor in het Vlaamse voorleescircuit
i« Saint-Amour. Mulisch vergezelde hem met fragmenten uit zijn
'themei en uit het oude 'Voer voor psychologenHoewel het proza
bleek het moeilijker te volgen dan de poëzie van Claus.
'tuit wie kan er in het Nederlands poëtischer de liefde bezingen dan
fhus:
heilanden, lief de eilanden
raar dorre dromen, dode namen,
ifude sterren samenkomen,
iir beland ik op je rug.
ic.
'ie kan er simpeler mooi schrijven, melodieus en met inhoud: „Lief,
'Zil hier aan de oever van de Taagte zingen. Het is hier vrij goed
wen./ Alsof de meeste dingen niet meer hoeven./ Althans niet meer
'daagEnz.
-f wie kan er melancholischer herdenken zonder jankerig te doen:
'ten Lubberhuizen
winter van mijn eerste boek
'gtoette ik hem in een bevroren hotel
usen ijsjes van karton, koekjes van gips.
Nachts gilde hij tegen de ijzige zee,
smorgens schoor hij zich met Seven-Up.
■weel boeken later,
usingeld door dichters
>'e,'v°lkje dat centen voor zijn hartzeer vraagt
me hij zich in waardiger manieren, alhoewel
JJen toe wankel in wijde schoenen.
'I blijven van hem leren,
t stilte van de rottende perzik,
It aap in zijn mouw,
IJ'ins van de ram.
Wcheid nemen doel Lucebert ook. Hij moet wel, hij is dodelijk ziek.
aar geen geklaag van 'ik had nog zo graag' of 'waarom overkomt
'mij, recht voor zijn raap en waardig. Zoals in 'afscheidstournee':
aa,ste kotelet valt van het skelet
neem> afscheid zonder verwijt
Zonder over boze elementen
\,u™Ameren nee dopper zoals klapstuk
'Idditk op nog meer applaus
lm"; erentfen ra7-end naar de bliksem gaat
otteren in open doekjes narrenleed in narrenkleed
■T
l,'!lef Pagina's verder heet het 'er is leven na de dood':
mtbi/ de kern
fjP in barnsteen
'm ,raon in slaap
Cln stil toestel
l'nonzichtbare motor
I en opent het raam
'wars door toornige
''"men dartelt
rerend een vlinder
anon in de garage
f°' voor de bijl
2" e'"de slechts zwakte
Jttft klauw kuif
J"1 galg wankele bil
hgt stil
"een waadt een engel
e„"[een, v'lver vol vuilnis
tfjjj he, kristallen hart
nar vn'l 't z'.c^.zeVgebleven. Associatief, beeldend, klankspelerig,
,Jó' daarva I 6 consec!"ent if' b°uwt een oeuvre. Op
gewoon vijandig gereageerd. Na
tuurlijk, ik heb het ook heel
provocerend opgeschreven. Maar
het is gewoon een feit dat de
Surinaamse literatuur heel erg
marginaal is. Toen ik dat ge
schreven had, hebben in Suri
naamse kranten wekenlang
weerwoorden van schrijvers en
commentaren gestaan. Ik heb
flink wat emoties losgemaakt,
maar niet alleen negatieve. Ik
heb ook mensen gesterkt in hun
gevoel dat een oriëntatie op na
tionalistische gevoelens fout is."
Nationalisering
Hij verwijt Surinaamse schrij
vers oogklepperij. „In Suriname,
maar ook op Curapao hebben de
schrijvers na de jaren zestig geen
opvolgers gekregen. In de jaren
zestig en zeventig zijn er golven
van nationalisme opgekomen.
Een ramp, want de mensen zijn
daardoor heel insulair gaan den
ken. Op Curasao is een papia-
mentonisering van de maat
schappij op gang gebracht.
Daarvan zien we nu de gevolgen,
ook hier in Nederland.
De Antilliaanse jongeren die in
de Randstad problemen veroor
zaken, beheersen het Nederlands
niet eens meer. Ze kunnen niet
één zin uitbrengen, hoewel ze uit
een Nederlandse kolonie komen.
Zo hebben de Surinaamse schrij
vers zich de afgelopen jaren veel
te veel gericht op die 20 lezers
die er in Paramaribo rondlopen.
Een volstrekte misvatting. Een
gebrek aan ambitie ook, omdat
een goede schrijver nooit reke
ning houdt met zijn lezers. Nee,
het ligt niet aan de Nederlanders
dat er geen goede jonge Suri
naamse schrijvers zijn. Er zijn er
die roepen dat Nederlandse uit
gevers en recensenten bevoor
oordeeld zijn. Echt onzin. Ik ken
genoeg uitgevers, die schreeu
wen om goede boeken, van wie
dan ook".
Onderzoek
Anil Ramdas definieert het be
grip 'migrantenliteratuur' op
nieuw. „Langzaam maar zeker
zal er een migrantenliteratuur
ontstaan, die niks te maken heeft
met het migrant zijn van de
schrijver. Boeken als 'Suez' van
Bas Heijne of 'Zanzibar' van
Lieve Joris en 'Ai Jamaica' van
Stephan Sanders behoren tot
een literatuur die de wereld op
zoekt, die verder kijkt dan de
eigen omgeving. Een oud boek
als 'Het leven op aarde' van
Slauerhoff ook. Migrantenlitera
tuur heeft met onderzoekings-
drang te maken. Niet met de
vraag of de auteur in Paramari
bo geboren is".
„Het grootste dilemma van mi
granten is dat heden en verleden
zich in verschillende ruimten af
spelen. Een migrant heeft zijn
verleden in een andere context.
Die breuk is desastreus bij je
Anil Ramdas: „De westerse literatuur begint het punt van verzadiging te bereiken.
vorming als mens. Migranten
schrijvers moeten een persoonlij
ke worsteling met dat verleden
aangaan. Dat is een gevecht. Een
soort mijnbouw in hun hoofd om
de eigen, waardevolle mineralen
terug te vinden. Of dat tot een
romantisering van het verleden
leidt? Nee, romantisering ont
staat juist als schrijvers hun ver
leden clichématig benaderen. Ik
ga ervan uit dat ze dat integer
doen, met pijn en droefenis."
Meer kansen
Hij ziet meer kansen voor Suri-
namers dan voor andere allocht
one .groepen in Nederland.
„Steeds meer Surinaamse stu
denten schrijven steeds meer en
betere proefschriften. Ze publi
ceren ook korte verhalen. Over
vijf of tien jaar zullen ze er zijn,
denk ik. Marokkanen hebben
een veel grotere achterstand,
Turken minder, omdat ze van
oudsher meer lezen."
Of hij zelf de grote migrantenro
man van de naaste toekomst zal
schrijven, betwijfelt Anil Ram
das sterk. „Er is er nog geen,
maar hij kan niet uitblijven. En
die roman zal andere migranten
schrijvers prikkelen. Ik schrijf
die roman niet. Wel essays, een
FOTO KLAAS KOPPE
biografie, stukken in de krant.
Misschien waag ik me aan een
novelle, maar ik heb het gevoel
dat een roman nog te ver weg
ligt voor mij. Ik ben niet snel
tevreden met wat ik doe. Als ik
lees hoe Graham Greene de tro
pen beschrijft, dan denk ik: God,
wat een explosie van talent, wat
moet ik daar nog aan toevoegen?
En als ik Faulkner lees.dan
houd ik jankend op met schrij
ven."
Anil Ramdas presenteert 'In mijn
vaders huis', maandag, 20.15 uur
op Nederland 3. Gasten zijn socio
loog Abram de Swaan en filosoof-
oriëntalist Frits Staal.
Van onze kunstredactie
Vandaag krijgt één van Ne
derlands vierhonderd musea
een geldprijs toegekend. Dat
gebeurt tijdens de opening
van het Nationaal Museum
weekend, vanmiddag in
Zwolle. De prijs is ingesteld
door het Nationaal Bureau
voor Toerisme. In aanmer
king komen musea die zich
sterk hebben gemaakt voor
het aantrekken van toerisme
naar de regio waar ze zijn
gevestigd.
Musea blijken een sterke rol in
die aantrekking te kunnen spe
len. Tijdens het Museumweek
end vorig jaar brachten 800.000
mensen een bezoek aan een mu
seum, en ook door het jaar heen
is er sprake van een toenemende
belangstelling voor cultuur en
geschiedenis.
De vierhonderd musea van Ne
derland zijn het komend week
einde gratis of tegen laag tarief
te bezoeken. Behalve bij be
staande musea kan men ook te
recht bij een' aantal nieuwighe
den. Zo toont het Allard Pierson
Museum in Amsterdam zijn
nieuwe Egypte-afdeling. En het
(onvoltooide) Architectuur Insti
tuut in Rotterdam laat voor één
keer zijn depots zien, die daarna
weer dicht gaan.
Thema dit jaar is verzamelen,
een voor de hand liggende keuze.
Musea hebben immers tot taak
restaureren, conserveren, expo
seren en... verzamelen.
Het Museum Jan Uten Houte in
Etten-Leur is een van de musea
die zich door het thema 'verza
melen' hebben laten inspireren.
Onder de titel Vergaart en be
waart wordt de collectie uitge
stald. Jan Uten Houte is een
typisch streek-museum, in dit
geval de regio die wordt be
grensd door de Belgische grens,
de Mark, Breda en Roosendaal.
Het Zijdemuseum in Wouw.
Jan Uten Houte is gespeciali
seerd in oude ambachten en be
roepen. In deze grensstreek valt
daar ook de smokkelarij onder.
Maar ook attributen van jager,
smit, wagenmaker, klompenma
ker en mutsenmaker zijn te be
wonderen. Tevens is voor 15,-
het pas verschenen boek Vijfhon
derd jaar ambacht en industrie
in Etten-Leur verkrijgbaar. Door
omstandigheden is dit museum
alleen zondagmiddag geopend.
In Zeeland doen alle musea doen
mee aan het centrale thema 'ver
zamelen', onder de titel Water'.
FOTO DE STEM/DICK DE BOER
Verzamelen in 'Zee'-land. Op
verschillende plaatsen wordt
aandacht besteed aan de Wa
tersnoodramp. Bovendien is
overal een aantrekkelijke 'wa-
terkwartetplaat' voor kinderen
verkrijgbaar. Door knippen,
plakken en kleuren kunnen kin
deren hun eigen water-kwartet
maken, en- dat inzenden voor een
westrijd die in mei een aantal
winnaars zal opleveren.
Tijdens het Nationaal Museum-
weekeinde kan men uit de vol
gende musea een keus maken:
Utrecht (anp) - Het bestuur van de Nederlandse Filmda
gen in Utrecht heeft een 'Gouden Kalf' ingesteld voor
televisiedrama.
Daarvoor komen in aanmer
king op film gemaakte series
en televisiefilms, die niet in de
eerste plaats bestemd zijn
voor vertoning in bioscoop of
filmtheater. Dat blijkt uit een
bekendmaking van de Neder
landse Filmdagen (NFD). De
13e editie van de NFD vindt
van 22 september tot en met 1
oktober in Utrecht plaats.
Het nieuwe Gouden Kalf
wordt ingesteld na de proble
men van vorige jaar bij de
verscherping van het regle
ment van de Nederlandse
Filmdagen. Dat hield in dat
speelfilms die eerst op televi
sie waren vertoond, niet in
Frans Weisz' film 'Op Afbeta
ling' buiten de competitie ge
houden.
Er zijn Gouden Kalveren te
vergeven voor onder meer de
beste speelfilm, de beste regis
seur en de beste acteur en
actrice. Met uitzondering van
de categorie beste speelfilm
komen regisseurs, acteurs en
actrices van zowel bioscoop
als televisiefilms in aanmer
king voor een Gouden Kalf.
Tijdens de 13e editie van het
filmfestival wordt voorts een
retrospectief gewijd aan de
acteur Gerard Thoolen (1943).
Hij kreeg in 1983 een Gouden
Kalf voor zijn rol in 'De man
aanmerking meer kwamen netjesmaker'. Tijdens de NFD
voor een Gouden Kalf in één is een selectie uit Thoolens
van de categorieën. Zo werd filmoeuvre te zien.
Van onze verslaggever
Eindhoven - Ray Charles geeft zaterdag 17 juli met Randy
Crawford een dubbel-concert in het Eindhovense PSV-sta
dion. De voorverkoop is al begonnen.
De blinde zanger/pianist Ray Charles is een ware legende in zijn
genre en werkte met vrijwel alle gerenommeerde jazz-musici en
-orkesten. Minder jazz en meer pop komt van Randy Crawford op,
die vooral naam maakte met haar hits One day I'll fly away,
Streetlife en Rainy Day in Georgia. Zowel Randy als Ray worden
begeleid door diens (26-koppige) Ray Charles Orchestra. Vocale
ondersteuning komt van de bijbehorende Raylettes.
Diba en VIP zien dit concert als experiment dat uitgebouwd kal)
worden tot een jaarlijks terugkerende traditie. Het PSV-stadion zou
dezelfde concert-functie kunnen krijgen als De Kuip. „De infrastruc
tuur is in Eindhoven zelfs beter dan in Rotterdam en het is zonde als
daar niets mee gedaan wordt", aldus zegsman Peter Visser.
'Nonkel' van Theater Antigone
roering na. Maar hij weet met
een zorgvuldige en doorleefde
maar ook relativerende spelstijl
prachtig de lusteloosheid op te/
roepen, die de personages ervan
weerhoudt om iets van hun leven'
te maken. Om zin aan hun uit-l
zichtloze bestaan te geven, in
een saaie uithoek in de provin-
Etten-Leur - 'Nonkel' ('Oom Wan-
ja') van Anton Tsjechov door Thea
ter Antigone. Regie: Ignace Corne-
lissen. Gezien op donderdag 15
april. Op 17 april in Roosendaal, 21
april Breda, 23 april Oosterhout, 28
april Terneuzen, 29 april Bergen, op
Zoom.
Brabant: Markiezenhof (Bergen
op Zoom), Breda's Museum, De
Beyerd, Bierreclame Museum,
Museum Oorlog en Bezetting,
Oudheidkamer van Jacht en Vis
serij (alles Breda), Brabants
Electriciteits Museum (Dongen),
Biesbosch Bezoekers Centrum
(Drimmelen), Drukkerijmuseum,
Jan Uten Houte (beide Etten-
Leur), Stedelijke Oudheidkamer
De Roos (Geertruidenberg),
Volkssterrewacht Simon Stevin
(Hoeven), Wilhelmietenmuseum
(Huijbergen), A.M. de Jongmu-
seum, Molenmuseum (beide
Nieuw-Vossemeer), Bakkerijmu
seum, Speelgoedmuseum (beide
Oosterhout), Nederlands Zoua-
venmuseum, Natuurhistorisch en
Volkenkundig Museum (beide
Oudenbosch), Nationaal Auto
mobielmuseum (Raamsdonks-
veer), De Gulden Roos (Roosen
daal), Paulus van Daesdonck
(Ui venhout), Biesboschmuseum
(Werkendam), Grafisch Museum
In den Groenen Zonck, Museum
ter Zijde (beide Wouw), Brand
weermuseum (Wouwse Planta
ge), Willem van Strijen (Zeven
bergen) en Van Gogh Centrum
(Zundert).
Zeeuws-Vlaanderen: Archeolo
gisch Museum (Aardenburg), Het
Land van Axel (Axel), De Vier
Ambachten (Hulst), Visserijmu
seum (Breskens), Streekmuseum
West-Zeeuws-Vlaanderen (IJ-
zendijke), Bezoekerscentrum 't
Zwin (Retranchement), Museum
Oud-Westdorpe, Schelpenmu
seum (Zaamslag).
Bij de VW's in de provincie
Brabant zijn 'Monumenten- en
museumroutes' verkrijgbaar:
West-Brabant/Markiezaat
(ƒ9,95), Meijerij (ƒ9,95), Kern-
penland 7,95), Noordoost-Bra
bant 8,95). De boekjes bieden
fiets- en autoroutes langs ker
ken, molens, vestingwerken, mu
sea etc. Bij de Zeeuwse VW's
zijn dergelijke gidsjes niet meer
leverbaar.
Door Marjan Mes
Meerdere eigentijdse regis
seurs hebben de afgelopen ja
ren geprobeerd om van Tsje-
chovs weemoedige laat-19e
eeuwse komedies een soort
gekkenhuis te maken, al dan
niet bedoeld als parodie. Het
Vlaamse Theater Antigone
doet met 'Oom Wanja' geluk
kig niets van dat alles. Het
speelt het stuk in een licht
voetige, soms wat afstandelij
ke speltrant, die Tsjechovs
mededogen met het menselijk
tekort van zijn groepje ver
veelde, maar sympathieke
Russen alle recht doet weder
varen.
De intimiteit van de voorstelling
mag blijken uit de vervlaamsde
titel, 'Nonkel'. Oom Wanja is
Nonkel Jan geworden en de lust
om te leven, die hier zo ernstig
gefnuikt wordt door een uit
zichtloos bestaan, heet hier
'goesting'. Dat intieme Vlaams-
Nederlands brengt deze 'Oom
Wanja' heel dicht bij mensen van
nu. Temeer daar de voorstelling
tijdloos is vormgegeven, met
simpel meubilair van blank hout
en min of meer eigentijdse kos
tuums.
De jonge, in ons land nog weinig
bekende regisseur Ignace Corne-
lissen, streefde geen diepe ont-
De enige die nog enige oprechte
gedrevenheid tentoonspreidt is
de dokter, een man die met zijn
liefde voor de natuur en het
bosbehoud iemand van deze tijd
zou kunnen zijn. Zo wordt hij
ook gespeeld door Dries Smits;
een prachtige, charismatische
rol. Geen wonder dat de twee
vrouwen in het gezelschap op
hem vallen. Het jonge meisje
Sonja (Anouk David) is verrukt
van zijn geestige gezelschap. j
Haar jeugdige stiefmoeder Hélè-
ne (Christel Domen) ook, maar
die wil hem eigenlijk alleen
maar het hoofd op hol brengen j
om haar eigen verveling te verr
drijven. Ze is getrouwd met een
oude professor (een prachtige
Bert André), die iedereen gek
maakt met zijn ingebeelde ziek
tes. Veeleer lijdt hij aan zijn
mislukte ambities en gemiste
kansen; een kwaal waaronder
het hele gezelschap gebukt gaat.
Vooral die arme maar aardige
Nonkel Jan-Oom Wanja (Hans
Royaards), die er ooit van
droomde een groot schrijver te
zijn, maar nu zijn dagen slijt in
nutteloosheid. Na het vertrek
van de familie blijft hij alleen
achter, met de jonge, teleurge
stelde Sonja, die hem opwekt om
.door te gaan. Veranderd is er
niets, alleen in de harten van
deze charmante nietsnutten.
FILMS
GOES
- Grand Theater
19 u. De zevende hemel.
21.30 u. Death becomes her.
HULST
- De Koning van Engeland
14 u. Tom Jerry.
14 u. Ferngully.
14, 19.30 en 22 u. De kleine blonde
dood.
19.15 en 22 u. A few good men.
19.30 en 22 u. Daens.
14, 19.30 en 22 u. De zevende hemel.
19.30 en 22 u. The last of the
Mohicans.
TERNEUZEN
- Luxor Theater
19 u. Honey I blew up the kid.
19 en 21.30 u. De zevende hemel.
21.30 u. Under siege.
VLISSINGEN
- Alhambra 1
14 en 19 u. De zevende hemel.
21.30 u. A few good men.
- Alhambra 2
14, 19 en 21.30 u. The distinguished
gentleman.
- Alhambra 3
14 u. Junglebook.
19 en 21.30 u. De kleine blonde
dood.
- Alhambra 4
14, 19 en 21.30 u. Forever young.
ANTWERPEN
-Rex - 12, 15, 18 en 21 u. Scent of
a woman.
-Rex-Club - 12, 14, 16.30, 19 en
21.30 u. Sneakers.
-Odeon 1 - 14, 16.30, 19 en 21.30
>1
u. The last of the Mohicans.
-Odeon 2 - 14, 16.30, 19 u. Cham
pions.
21 u. Howards end.
-Odeon 3 - 14, 16.30, 19 en 21.^Q
u. Under Siege.
-Odeon 4 - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. Consenting adults.
-Rubens - 14, 16, 18 u. Ned. versie.
20 en 22 u. Eng. versie Jungle book,.
- Quellin I - 14, 17.15 en 20.30 u.
Daens.
-Quellin II - 14, 16.30, 19 en 21.30
u: Dr. Giggles.
-Quellin III - 14, 16.30, 19 en 21.30
u. The bodyguard.
-Metro I - 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
Jennifer 8.
-Metro II - 14, 16, 18, 20 en 22 p.
Forever young.
Sinjoor - 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
De zevende hemel.
-Ambassades Club 1 - 14 en 16.30
u. Tom Jerry.
19 en 21.30 u. Body of evidence. 1
-Ambassades Club 2 - 14, 16.30 u.
Honey I blew up the kid.
19 en 21.30 u. Salt on our skin.
-Ambassades Club 3 - 14, 16.30,
19 en 21.30 u. Fortress.
-Ambassades Club 4 - 14, 16.30,
19 en 21.30 u. Sister act.
THEATER
HULST ,i
- Den Dullaert - 20 u. 'The Young
Ones', het Zeeuws-Vlaams Jeugdof1-
kest.
