adres
l't ons
b
t)-80911
9
*AM.'
993
Breda na
Kwatta,
Etna, Enka en
Backer en Rueb
Post Verhuisset op
of bel 06-0417 (gratis);
uw post met u mee.
rvoor.
De debutanten
van de society
voor Postduiven
It 1 vs\
rif'
Strijd om de
schatten van
de Waddenzee
N
Vrouwen die met een
mannenstem spreken. Krijsende
gelovigen die vloeken, tieren en
braken. Gezichten die bij het
zien van het kruis veranderen in
angstaanjagende grimassen. Met
wijwater besprenkelde lichamen
die heen en weer schudden en
bovenmenselijke krachten tonen.
Exorcisme anno 1993: niet in een
filmstudio in Hollywood, maar
in een Limburgs klooster. In de
trappistenabdij van Tegelen
heeft pater Amedeus bijna een
dagtaak aan het uitdrijven van
de duivel. Zonder toestemming
van de bisschop. Maar ook de
enige officiële exorcist van het
bisdom krijgt wekelijks
Limburgers op bezoek die
vrezen bezeten te zijn.
Pater Amadeus
drijft duivels uit in
een Tegelse
kloostertuin
'Het
onderbewustzijn
kan zeer vreemde
dingen doen met
een mens'
X 7
weekend
ZATERDAG 3 APRIL 1993
DEEL E
iWAft*
ZIE WEEKEND 2
houders van Hulst brengen ter
zij, de Gewestelijke Raad van
voor Zeeland gehoord, heb-
okgebod vast te stellen van:
APRIL 1993 TOT EN
DAG 21 MEI 1993
e daarin vallende
gen en zondagen).
erbod is niet van toepassing
en wethouders van Hulst,
ter, dr. mr. A.A.L.G.M. Kessen.
mr. H.J. van Geesbergen.
p
i s
nü
H
ZIE WEEKEND 3
ZIE WEEKEND 4
Eindredactie: Wim van Leest
Vormgeving: Luc Goderie
9.00 - 12.00 uur
13.00 - 17.30 uur
9.00 - 16.00 uur
H
H
GQ
Q
Door Ron Buitenhuis
Het exoreisme-kamertje van Amedeus, waar seances van 2,5 uur geen uitzondering zijn.
Verbomen exorcisme in Limburg
E
en vrouw schreeuwt met
een papegaai-achtige
mannenstem naar pater
Amedeus: „Hónd, je
bent een hond. Stom
varken!"
Ze kreunt en zucht. even.
Dan gilt ze fel: „Stinkerd, je
stinkt!"
Het gekreun wordt steeds zwaar
der, alsof de circa 40-jarige vrouw
in extase raakt. Vervolgens begint
ze te grommen. Ze schraapt het-
slijm in haar keel, zoals een ket
tingroker zijn eerste ochtendfluim.
Dan brult ze op bevelende toon:
„Kijk naar me! Kijk hoe mooi ik
ben! KIJK NAAR ME!!"
Trappistenpater Amedeus tegen
over haar is echter niet van z'n
stuk te brengen. Zonder pauzes
leest hij de ene na de andere bijbel
tekst. Hoe harder de modieus ge
klede vrouw schreeuwt, hoe luider
hij bidt.
Het kruis voor zich uit gestrekt,
richt hij zich rechtstreeks tot haar:
„In naam van Jezus Christus, zeg
mij, met hoeveel zijn jullie? Hon
derdduizend, zegt de vreemde
mannenstem eerst, gevolgd door
heel veel en tenslotte één. „In naam
van Jezus Christus," zegt de pater,
„hoe heet je?" De mannenstem
zwijgt. Amedeus: „Durf je naam te
zeggen, lafaard." De stem blijft
zwijgen. Amedeus: „Ben je ooit te
pakken genomen door een andere
man?"
De vrouw met de kort geknipte
haren en grote brilleglazen gilt nu
harder dan ooit. Maar Amedeus
buldert erover heen: „Onreine
geest, verlaat nü het lichaam van
deze dienares Gods. Verdwijn uit
deze mens, Jezus Christus woont
nu weer in haar."
De vrouw geeft weer een harde,
langgerekte schreeuw. Maar nie
mand die het hoort. Haar gegil
waait langzaam weg over de afge
legen akkers van de trappistenab
dij in Tegelen. Daar, vlak bij de
Duitse grens, heeft pater Amedeus
(67) een oud bakhuisje omgebouwd
tot werk- en woonruimte. Amedeus
is een druk bezet man. In zijn
'tuinhuisje' - pal naast de ouder
wetse mesthoop van de klooster
boerderij - ontvangt hij naar eigen
zeggen zeker vijf keer per week
mensen uit alle hoeken van Neder
land. Stuk voor stuk gelovigen die
het gevoel hebben dat ze Het
Kwaad in zich hebben; door de
duivel bezeten zijn.
De agenda van de pater is door
gaans. zes weken vooruit volge
boekt. Hij neemt geen geld voor
zijn diensten. „Allemaal mondre-
clame," zegt Amedeus trots. „Via
het bisdom of pastoors krijg ik
nooit iemand. Wel van kardinaal
Simonis, die heeft al twee keer
iemand doorgestuurd." Een woord
voerster van de kardinaal ontkent
dat met klem ontkent.
Aanvankelijk aarzelt Amedeus ons
te woord te staan, maar dan praat
de trappist honderduit. Over zijn
twisten met bisschop Gijsen; over
de 'arme zielen' die verstrikt zijn
geraakt in allerlei occulte spelletjes
en spiritisme; over zijn confronta
ties met de duivel; over de soms
angstaanjagende stemmen en
krachten die tijdens een exorcisme
loskomen; over de gekke bekken
die de bezetenen trekken ('Daar
kan André van Duin niet tegenop'),
en over zijn geïsoleerde leven in het
klooster waar hij als buitenbeentje
te boek staat.
„Vroeger exorciseerde ik op mijn
kamer. Maar het gekrijs werd de
andere trappisten te veel. Toen heb
ik het afgelegen tuinhuisje mogen
opknappen, compleet met een
slaapkamer, keukentje en kachel
op butagas. En natuurlijk dubbele
ramen, want mijn bezoekers
schreeuwen als leeuwen. Ik kan nu
helemaal m'n eigen gang gaan. De
andere paters willen niks van exor
cisme weten. Uit angst en onwe
tendheid."
Pater Amedeus is niet alleen bin
nen zijn eigen trappistenklooster
een witte raaf. Het bisdom weet
ook niet goed raad met hem. For
meel moet een geestelijke voor het
toepassen van exorcisme toestem
ming van de bisschop hebben.
Amedeus beweert echter een brief
van Rome te hebben, waardoor hij
duivels mag uitdrijven zonder fiat
van het bisdom. v
„Het bisdom is niet gelukkig met
de expressieve wijze waarop Ame
deus aan exorcisme doet," weet een
ingewijde. „Maar de kwestie ligt
waarschijnlijk te gevoelig om er
echt ophef over te maken. De abt
van de trappisten voelt zich blijk
baar ook niet geroepen om het te
verbieden."
Exorcisme, oftewel duiveluitdrij
ving, bestaat al sinds het begin van
het geloof. In het Nieuwe Testa
ment wordt beschreven hoe Jezus
zieke mensen exorciseerde. Anno
1993 is exorcisme nog een onder
deel van het katholieke doopri-
tueel. Gelovigen die het gevoel
hebben dat Het Kwaad (lees: de
duivel) in hen huist, kunnen van.
die bezetenheid worden verlost
door een exorcisme.
Volgens de theologische vakli
teratuur kenmerkt bezeten
heid zich door: godslaste
ring, obscene taal, sterke fy
sieke kracht, verandering van stem
en gezichtsmimiek, dwangmatige
behoefte naar onanie, braken,
schreeuwen en ophoesten van
slijm.
Wat dat betreft was de opzienba
rende film 'The Exorcist' uit 1973,
niet louter op fantasie gebaseerd.
Daar sloeg de bezeten Linda Blair
met zware stem ruwe taal uit en
kotste priester Max von Sydow de
bril vol groene smurrie. Een kruis
beeld werd een dildo en op het bed
lag een griezel waar de beschaafde
wereld niet genoeg van kreeg. Ge
tuige ook de vervolgsuccessen van
'The Exorcist II en III'.
In de praktijk komt bezetenheid,
naar verluidt, vdker bij vrouwen
dan bij mannen voor. In de Theolo
gische Real-encyclopedie stelt de
Duitse professor Walter Neidhart
dat het heel vaak vrouwen betreft
die, om wat voor reden ook, aan
sexuele geheelonthouding doen.
'Tijdens een exorcisme kunnen ze
hun erotische gevoelens sublime
ren. Via het onderbewustzijn ne
men ze de rol van een demoon aan,
en proberen ze een man (lees: veel
al priesters) zo op te hitsen, dat die
hen de aandacht en bescherming
geven die ze missen,' aldus Neid
hart.
Godsdienstpsycholoog dr. Rien van
Uden van het Universitair centrum
voor Theologie en Pastoraat (UTP)
in Heerlen staat zeer sceptisch te
genover exorcisme, maar veroorde
len kan hij het niet. Van Uden
-tevens psychotherapeut bij het
Riagg - gelooft zelf absoluut niet in
duivels en demonen. Toch ziet hij
exorcisme als een van de vele alter
natieve manieren die mensen ge
bruiken om orde te scheppen in
hun geestelijke problemen. Iets uit
het rijtje: gebedsgenezing, magne-
Pater Amedeus: exorcisme met een Hollywood-sausje.
FOTO'S FER TRAUGOTT
tisme, homeopathie, voodoo, acu
punctuur, bio-energetica, etc.
Voor een buitenstaander be
weegt exorcisme zich in he'
schimmige gebied tussen re
ligie en magie," zegt Var
Uden. „Het fenomeen heeft door d(
Hollywoodfilms uit de jaren zeven
tig nog een extra bizar en sensatio
neel sausje gekregen. In de kern ii
exorcisme echter een oprechte po
ging van de kerk om mensen ir
geestelijke nood gezond te maken
Een priester die exorciseert, reik!
de gelovige mens een plausibele
verklaring aan wat er met hem aar
de hand is ('de duivel zit in u') er
probeert hem daarvan te verlos
sen."
'Hoe verklaart Van Uden dan het
schreeuwen, het kreunen, de ver
vormde stem en de grote fysieke
kracht van de 'bezetene' tijdens
zo'n exorcisme?
„In de psychiatrie zijn dergelijke
reacties niet onbekend. Mensen die
een exorcist opzoeken, kampen
veelal met neurotische problemen
of een innerlijke gespletenheid. Als
die ook nog eens in een hypnoti
sche trance raken, dan kan hef
onderbewustzijn zeer vreemde din
gen met een mens doen. Anderzijds
ben ik er van overtuigd dat er ook
bezetenen zijn die zo reageren, om
dat ze - al dan niet onbewust -
beïnvloed zijn door de filmbeelden
en de verhalen die de ronde doen
over exorcisme. Wat op het eerste
gezicht op bezetenheid lijkt, is
vaak niet meer dan een hysterisch
verlangen naar aandacht."
Voor een nuchtere buitenstaander
lijkt exorcisme op hocüs-pocus,
maar dat geldt volgens dr. Van
Uden voor meer vormen van psy-
cho-therapie. „Zolang de exorcist
er op uit is orde te scheppen in
iemands innerlijke chaos, "is er
niets aan de hand. Soms gaat er
zelfs een genezende werking van
uit, alleen al vanwege het feit dat
de 'bezetene' eindelijk zijn verhaal
kwijt kan. Opgekropte emoties
kunnen worden afgereageerd. Ang
sten en geheimen kunnen worden
prijsgegeven. De priester geeft een
verklaring voor de geestelijke
chaos, die in de oren van een
gelovige katholiek zeer plausibel
klinkt. Men kan exorcisme zien als
een soort biecht. Een ritueel dat
oplucht. Neem nou de Lourdesbe-
devaart. Zoiets heeft soms ook een
therapeutische uitwerking op men
sen. Gevoelens van angst en ver
driet kunnen daar worden geuit,
wat vaak heilzaam werkt op aller-
lei depressieve klachten."
VERVOLG OP WEEKEND 3
