Schelde ernstig bedreigd
HET GOEDE
NIEUWS DUURT
NOG 3 DAGEN.
Inbraken in West-Brabant, Zeeland en België opgelost
Ongeregeldheden na Feyenoord-Ajax
Bij aankoop van 2 flessen
1.5 liter Coca-Cola de 3e gratis!
Nog geen verbetering
van werkgelegenheid
'£ew specialist herstelt nooit fouten van een
Verzilting en verzanding gaat in veel sneller tempo dan verwacht
Verwarring en ongeloof
over 'dode letter' APK
Josniërs
oodgetrapt
ij vlucht
Misdaad samen
toeroepen'
alt
IN DEZE KRANT:
Merijntje
rankrijk moet
ors bezuinigen
tftrek groot
nderhoud
i kabinet
Strenger
iiestbeleid'
m ZIE OOK SPORT - B1
Kruistocht tegen smaakverval
Keurders geconfronteerd met afzeggingen
L.
ols
Laat dat dan even weten
via een ..Kleintje" in De Stem
hebt dan een goede kans dat de eerlijke
vinder 66n van de vele
tienduizenden Stem lezers is.
die regelmatig onze ..Kleintjes"-
rubriek ..Gevonden-Verloren" nasoeurt.
ESTEM
DONDERDAG 1 APRIL 1993
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,60
zaterdag: 1,90
133e jaargang
I I I I I
izla - Zeker zes Bosnische
ensen zijn gisteren gedood bij
n VN-hulpkonvooi dat de door
irviërs belegerde Moslim-stad
ebrenica in Oost-Bosnië zou
irlaten. De Verenigde Naties
'bben de evacuatie van inwo-
srs uit de stad inmiddels stop-
fzet.
ivee kinderen werden vertrapt
en wanhopige vluchtelingen op
achtwagens van een VN-hulp-
invooi 'afstormden' én erop
ommen. Bij aankomst in Tuzla
eken vier van de mensen, die
aand in de wagens werden ver-
)erd, te zijn gestikt. Maandag
elen daardoor al doden bij een
ider konvooi.
I Srebrenica zitten 60.000 mos-
Ïis ingesloten. Volgens een
itse officier in het VN-hoofd-
jvartier in Kiseljak zijn velen
esperaat'. „Iedere keer als we
achtwagens sturen om mensen
evacueren zullen dergelijke
laotische toestanden gebeuren
tridat iedereen zo wanhopig is,"
,dus luitenant-kolonel Tricia
jirves.
VERVOLG OP BUITENLAND - A4
VANDAAG 4 KATERNEN
Achtergrond
A2
Binnenland
A3
Buitenland
A4
Economie
A5
Beurs
A6
Sport
deel B
Zeeland
deel C
Consument
deel D
Gids
deel E
RTV-programma's
E2
1 April!
Van onze verslaggever
Roosendaal - Met de aanhou
ding van zestien verdachten
uit Roosendaal, Vlissingen en
Hulst heeft de Roosendaalse
politie 46 inbraken en dief
stallen in West-Brabant, Zee
land en België opgelost.
De verdachten zijn verantwoor
delijk voor een compleet schade
bedrag, door diefstal en vernie
ling, van bijna een half miljoen
gulden. De buit bij de diefstal
len, die sinds maart 1992 werden
gepleegd in zowel woningen als
bedrijven bestond veelal uit au
tobanden, mountainbikes, mo
torfietsen. De Roosendaalse ge
meentepolitie is het onderzoek
naar de zaak in oktober vorig
jaar gestart.
De zaak kwam aan het rollen
toen een' aantal verdachten werd
gearresteerd. Bij hun verhoor
kwam een groot aantal namen
op de proppen en evenzoveel
misdrijven.
De twee inbrekersgroepen, die
wel iets met elkaar te maken
hadden, maar geen bende vorm
den, werkten in een immens ge
bied. De Roosendaalse politie
meldt inbraken in Roosendaal,
Etten-Leur, Rucphen, Sprundel,
Oud Gastel, Steenbergen, Zeven
bergen, Vlissingen, Fijnaart,
Steenbergen, Nispen en in het
Antwerpse havengebied.
Volgens inspecteur G. Graumans
zitten momenteel nog twee van
de zestien verdachten vast in het
huis van bewaring. Het gaat
daarbij om T. van W. uit Vlissin
gen en zijn broer P. van W. uit
Roosendaal. Hun inbrekersgroep
bestond verder uit A.N., W.S.,
L.J., P.O. en J.O., allen uit Roo
sendaal en A.D. uit Hulst.
Deze groep stal met name par
tijen vrachtwagenbanden bij be
drijven in de regio en in Vlissin
gen en ook inbraken in vracht
wagens in het Antwerpse haven
gebied. Twee verdachten, onder
wie een heler, worden momen
teel nog gezocht. Van de zeven
andere zijn er vier in verzekering
gesteld.
De andere 'bende' bestond com
pleet uit Roosendalers. Dezelfde
W.S. als eerder genoemd en ver
der T.L., N.H., M. van L. R. de
W., C.B. en M. T. Deze groep
wordt verdacht van diefstal van
mountainbikes in heel West-
Brabant, een paar woninginbra
ken, een aantal autokraken, de
diefstal van een paar vijverpom-
pen en twee diefstallen bij Phi
lips Roosendaal. Van deze zeven
verdachten zijn er vier in verze
kering gesteld.
liddelburg - De Middelburgse
oofdofficier van justitie J. Huij-
?n pleit ervoor de toenemende
"iminaliteit gezamenlijk een
alt toe te roepen. „Alle geledin-
en die betrokken zijn bij de
estrijding van de criminaliteit,
Den er goed aan de hand in
gen boezem te steken,"aldus
uijgen in het jaarverslag over
192 van het arrondissement-
iarket.
ZIE ZEELAND-Cl
irijs - Het nieuwe Franse kabi-
t is gisteren direct geconfron-
erd met ingrijpende bezuini-
ngsvoorstellen. Premier Balla-
ir wil dat er voor zeven miljard
ordt bezuinigd op de begro-
ig. Ook de ministers zelf wor
st niet ontzien. Zo krijgen ze
lorlopig geen nieuwe auto's. Ze
oeten het met de exemplaren
in hun voorgangers doen.
ZIE BUITENLAND-A4
en Haag - Het kabinet beraadt
ch binnenkort over de aftrek-
larheid vap onderhoud aan het
gen huis. De PvdA presenteer-
hiertoe gisteravond een voor-
itwerp aan de Tweede Kamer.
ZIE BINNENLAND-A3
en Haag - Veehouders die hun
ïdrijven in de buurt van na-
lur- of bosgebieden hebben,
loeten dure maatregelen nemen
ii de uitstoot van ammoniak
gen te gaan. Als zij dit niet
)en, moeten zij maar verhui-
m. Dit staat in een nog vertrou-
elijk stuk van de ministers
ukman en Alders.
ZIE BINNENLAND-A3
Leden van de Rotterdamse politie jagen een groep supporters
in de binnenstad op, tijdens rellen die uitbraken na de halve
finale-wedstrijd in het KNVB-bekertoernooi Feyenoord-Ajax
(0-5). In totaal werden 41 arrestaties verricht wegens openlijke
geweldpleging. Drie mannen werden aangehouden voor het
schreeuwen van racistische leuzen.
(ADVERTENTIE!
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De winstgevendheid van bedrijven daalt sinds
1990 fors en er is geen zicht op verbetering. De werkgelegen
heid begon eind vorig jaar fors te dalen en ook daar is
vooralsnog geen verbetering te verwachten.
Alleen bij de deelnemende winkels. Zolang de vooraad streki. Excl, statiegeld.
Geldig t/m 3 apiil. AJIeen voor Coca-Cola tegular.
Directeur Zalm van het Centraal
Planbureau zette zijn toelichting
van het Centraal Economisch
Plan gisteren in een sombere
toon. De laatste weken lekten al
diverse negatieve cijfers over de
economie uit. Minister Kok (Fi
nanciën) heeft zijn voorstellen
voor de begroting van volgend
jaar inmiddels op de berekenin
gen van het CPB gebaseerd.
Drs. Zalm relativeerde gisteren
de voorspelling van het CPB dat
in de tweede helft van dit jaar
een lichte opleving van de eco
nomie zal volgen. „Het is aanne
melijk, maar niet echt zeker. De
ontwikkeling van Duitsland is
de riskante factor in de voor
spelling/ aldus de CPB-direc-
teur.
Het Centraal Economisch Plan
richt de blik ook op de volgende
kabinetsperiode, waarin de ver
wachtingen somber blijven. In
de periode 1995-1998 zal het
nieuwe kabinet volgens drs.
Zalm tussen 12,5 en 15 miljard
moeten bezuinigen, met name op
de collectieve sector.
De loonkosten zullen in die pe
riode verder omlaag moeten.
Zalm: „Er zou een systeem moe
ten komen dat loonstijgingen
meer afhangen van de groei van
de economie dan van de infla
tie."
De oproep van Zalm tot stevige
loonmatiging kon gisteren reke
nen op hoon bij de FNV. Volgens
FNV-bestuurder L. de Waal be
gint het verhaal van het CPB 'zo
langzamerhand eentonig' te
worden.
Van onze verslaggever
Cees Maas
Vlissingen - De riviermond
van de Schelde wordt ern
stig bedreigd door verzil
ting en verlanding. Dat
gaat in een veel hoger tem
po dan men tot nu toe
aannam.
Er ontstaat een dood kanaal,
vergelijkbaar met de monding
van de Seine, met veel minder
natuurwaarde en waarvoor ka
pitalen nodig zijn om het op
diepte te houden. Wil de Schelde
met alle natuurgebieden de vol
gende eeuw doorkomen, dan is
een compleet ander waterbeheer
van Nederland en België nodig.
Die oproep deed hoofd-inge-
nieur-directeur dr. Saeijs van
Rijkswaterstaat Zeeland gisteren
tijdens een Scheldesymposium in
Vlissingen. Op dat symposium
sprak ook ir. J. Strubbe, inspec
teur-generaal van het Departe
ment leefmilieu en Infrastruc
tuur in Brussel. Hij was het
volkomen met Saeijs eens.
Wat is er dan allemaal aan de
hand met onze vervuilde Schel
de, en waarom wisten we dat al
niet allang? Vermoedens leefden
al jaren, vertelde Saeijs, maar
nieuwe onderzoeken hebben
nieuwe feiten aangedragen. En
meer, veel meer onderzoek is nog
nodig.
Het Schelde-estuarium (wijde ri
viermond waarin eb en vloed vrij
spel hebben) verzilt. Saeijs
noemde dat een ramp omdat 'de
rivier voor haar vitale functies
afhankelijk is van zoet water'.
De Schelde, een regenrivier,
voert normaal zoet water aan
naar de zee. Zo ontstaat een
zoet-zoutig milieu waarin aller
lei onderwaterleven en schorren
plus de bijbehorende flora en
fauna gedijen.
De Vlamingen en de Fransen
tappen volgens Saeijs 65 procent
van de zoetwateraanvoer af,
voordat de rivier Gent bereikt.
De monding verzilt hierdoor en
de zouttong dringt dieper het
land in, wat weer consequenties
heeft voor de natuur en de boe
ren in België. Maar ook het in
ternationale vermaarde natuur
gebied Saefthinge zal van ka
rakter veranderen.
De verlanding is probleem num
mer twee, maar minstens zo be
dreigend als de verzilting, meen
de Saeijs. Van nature verlanden
en verslibben estuaria eerder,
dan dat ze eroderen. Dit komt
omdat de voedende rivier slib en
zand naar binnen brengt, terwijl
ook de zee dat doet. De meeste
estuaria zijn dan ook gedoemd te
verlanden en menselijke ingre
pen zoals bedijking, inpoldering
en baggeren versnellen dat pro
ces alleen maar.
VERVOLG OP REGIO - Cl
C. Luyken
FOTO DE STEM BEN STEFFEN
Van onze verslaggeefster
Marja Klein Obbink
Roosendaal - Tweeënveertig
jaar geleden werd hij geope
reerd: een gewone niersteeno
peratie. 'Operatie geslaagd',
zeiden de artsen. Maar C.
Luyken, toen 29 jaar, uit
Roosendaal bleef pijn hou
den.
„Kwestie van spieren," aldus dé
uroloog. De hele winter lag Luy
ken in het ziekenhuis voor
wondbestraling. Tot hij via een
loslippige assistent-arts zijn ver
moeden kreeg bewaarheid: „Ze
hebben m'n ingewanden aan m'n
buikvlies vastgenaaid."
Foutje. Maar wel een foutje dat
nooit meer is goedgemaakt. En
Luyken kan nergens zijn recht
meer halen. Het is te lang gele
den. Zegt een keuringsarts in
'92: „Ik vermoed dat deze man.
onderwerp is geweest van een
afschuifsysteem."
Pijn bij het lopen, pijn bij het
plassen, bij de ontlasting en tij
dens het eten. Als hij op zijn
rechterzij ligt, heeft Luyken pijn
'in het hele operatiegebied',
's Nachts trekken zijn vingers
krom. De klachten van Luyken
beslaan een hele waslijst, die
volgens zijn zeggen allemaal zijn
terug te voeren naar die ene
operatie in 1951, waar het mis
ging.
Dat het fout ging, heeft overi
gens geen enkele dokter tegen
Luyken persoonlijk toegegeven.
Ja, pas twintig jaar later mom
pelt een Belgische arts, waar
Luyken ten einde raad zijn heil
had gezocht, dat zijn pijnen het
gevolg zijn van een fout tijdens
de bewuste niersteenoperatie.
„Typisch klachten van verkle-
vingen in de buikwand."
In de tussentijd moet Luyken het
doen met briefjes van specialis
ten, waar hij ('vraag me niet
hoe') beslag op weet te leggen.
Luyken vist in één greep een
voorbeeld uit zijn twee duimen
dikke dossier.
Het briefje dateert uit '57 en is
geschreven door een Bredase
collega-uroloog van de Roosen
daalse arts die iri '51 de operatie
uitvoerde. De Bredase uroloog
constateert tijdens een heropera
tie dat, we citeren: tijdens
de operatie bleek dat de colon
descendens van de rectum en
ook het peritoneum in de wond
ingetrokken zijn."
Luyken: „Dat zat dus niet lek
ker. En dat wordt notabene ge
concludeerd tijdens de derde
heroperatie." Tot die tijd zou er
volgens Luyken nooit iets zijn
losgemaakt, hoewel de artsen
het tegendeel beweerden.
Luyken: „Wat ze wel gedaan
hebben, weet ik niet. Maar ik
moet steeds denken aan de uit
spraak van een dokter, die me
ooit toevertrouwde dat 'de ene
specialist nooit de fouten van de
andere herstelt'.
Maar Luyken houdt vol. Terwijl
weer nieuwe artsen nieuwe fo
to's maken van zijn ruggewervel,
het hart en de longen, zijn been
lengte links en rechts opmeten,
de huisarts het houdt op 'de
ziekte van Parkinson', blijft
Luyken erop hameren om 'de
heleboel in z'n buik alsjeblieft
los te maken'. Was het al niet in
1955 dat een orthopedisch chi
rurg aan een collega-arts over
Luyken schreef dat 'hij zijn
klachten steeds opnieuw vrij
precies aangeeft en zij niet van
karakter veranderen'?.
VERVOLG OP REGIO - DEEL C
De Europese topkoks die verenigd zijn in Euro-Toques,
beginnen een nieuw offensief tegen de
verloedering van de smaak. De organisatie is al een
aantal jaren actief, maar recentelijk sluiten steeds
meer koks zich er bij aan en zijn er ook al
ziekenhuizen die de principes van Euro-Toques
onderschrijven
ZIE CONSUMENT - DEEL D
Het weer is wat wisselvalliger geworden. Er is veel
bewolking waaruit gemakkelijk buien kunnen vallen. Een
enkele opklaring blijft mogelijk. De wind is matig.
Van onze verslaggever
Den Haag/Breda - De melding dat de APK-keuring in
praktijk voorlopig een dode letter is, heeft voor veel verwar
ring bij automobilisten en afzeggingen van keuringen bij
garagebedrijven gezorgd.
Zoals gisteren in De Stem ge
meld, zullen APK-overtreders
(rijden zonder sticker of niet
laten keuren) met succes tegen
een opgelegde boete in beroep
kunnen gaan, zolang het Euro
pees Hof in Luxemburg bestu
deert of de Nederlandse wetge
ving en praktijk rond de Alge
mene Periodieke Keuring van
motorvoertuigen klopt met de
Europese regelgeving.
Een uitspraak van het Hof wordt
pas over twee jaar verwacht,
zodat, aldus juridisch specialis
ten, tot die tijd in feite sprake is
van 'een APK-wetgeving die
niets voorstelt omdat handha
ving niet kan worden afgedwon
gen'.
De Bovag, de overkoepelende or
ganisatie van garagebedrijven,
reageerde furieus. De organisatie
.vreest dat veel automobilisten
hun afspraken met de garages
voor een APK-keuring zullen af
zeggen.
Het nieuws over de problemen
rond de APK-wetgeving en de
gevolgen voor de automobilisten
zorgde gisteren inderdaad voor
talrijke reacties. Veel lezers
dachten te maken te hebben met
een vroegtijdige 1 aprilgrap. An
deren vroegen zich af of hun
geplande autokeuring nog wel
zin had.
Garagehouders reageerden vol
ongeloof en onbegrip. Een gara
gehouder uit Zundert meldde
dat zich bij hem al drie mensen
hadden afgemeld voor een keu
ring.
De chaos werd nog vergroot
door betrokken instanties als
Bovag en ANWB - waar de tele
foon gisteren roodgloeiend
stond- alsmede de ministeries
van Verkeer en Waterstaat en
Justitie, die vol bleven houden
dat de APK-keuring onverkort
van kracht blijft.
Volgens de beide ministeries
-gisteren in hun gezamenlijke
verklaring - wordt de wetgeving
niet opgeschort, blijft de APK
verplicht en zal Justitie overtre
ders blijven vervolgen.
In praktijk kunnen die overtre
ders echter -per definitie met
succes - in beroep gaan bij de
officier van justitie. De kans is
daardoor groot dat Justitie spoe
dig een grote stroom aan be
zwaarschriften te verwerken
krijgt, die uiteindelijk allemaal
- vergeefs - bij de rechter gede
poneerd zullen worden. Die zal
namelijk niet anders kunnen dan
- in afwachting van een oordeel
uit Luxemburg - afzien van von
nissen of uitspraken tegen APK-
overtreders.
VERVOLG OP BINNENLAND - A3
(ADVERTENTIE)
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:,
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 85.50
maand automatisch 28.45
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:,
kwartaal automatisch83.-
bank/gironr
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan- o
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar j
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda. 8
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
I1