Recordomzet groei-fondsen Prototype van Fokker 70 de lucht in VS stellen sancties tegen EG opnieuw een maand uit Handtekeningenactie bij Shell Moerdijk Beleggers reageren op plan Kamerleden om fondsen zwaarder te belasten ^"7 NEDERLANDSE e KUNST- EN ANTIEKBEURS BREDA ECONOMIE A5 Backer en Rueb VNU vergroot belang in VTM Toestel gemaakt bij Fokker Aircraft Services in Woensdrecht KOP MUNT Super-stom ECONOMIE KORT 3 APRIL T/M12 APRIL 1993. DE STEM DINSDAG 30 MAART 1993 Van onze correspondent Jo Wijnen Brussel - De Verenigde Staten heb ben gisteren opnieuw water in de wijn gedaan in het conflict dat ze met de Europese Gemeenschap over de overheidsaanbestedingen heb ben. VS-handelsafgevaardigde Mickey Kan tor, die voor zijn eerste overleg met de Europese Commissie in Brussel was, schortte een aantal tegen de EG gerich te sanctiemaatregelen - die Europese bedrijven uitsluiten van Amerikaanse overheidsopdrachten - tot 29 april op. Dan vindt in Washington een nieuwe ontmoeting tussen Kantor en EG-com- missans sir Leon Brittan (buitenlandse handel) plaats. Aanvankelijk zouden de Amerikaanse maatregelen op 22 maart van kracht worden. Na het gesprek dat EG-com- missievoorzitter Jacques Delors 10 da gen geleden met president Clinton in Washington had, werden de sancties verdaagd tot de ontmoeting die han delsafgevaardigde Kantor gisteren met de Europese Commissie in Brussel had. Die ontmoeting - die volgens Kantor in een 'constructieve en vriendelijke sfeer' verliep - leidde opnieuw tot uitstel van de maatregel tot eind april. Overigens liet Kantor er gisteren geen twijfel over bestaan dat Europa nu aan zet is. De Amerikaan wil dat de zoge naamde preferentie (de voorrang) voor Europese bedrijven bij overheidsgun- ningen, die aan de basis van het Ameri- kaanse-Europees conflict ligt, uit de EG-regelgeving wordt geschrapt. Het gaat hier om artikel 29 van de richtlijn dat bepaalt dat bij een gunning door een Europese overheid een uit de EG afkomstige inschrijver drie procent duurder dan een Amerikaanse mag zijn. Bovendien bepaalt het artikel dat - ongeacht welk bedrijf een gunning krijgt - 50 procent van de aannemings som 'lokaal' moet worden besteed. De EG heeft soortgelijke bezwaren te gen de Buy American Act die de over heidsaanbestedingen van vooral de af zonderlijke staten in de VS regelt. In die wet is eveneens een preferentie opgenomen. Kantor zei nadrukkelijk dat artikel 29 niet kan worden aange past, maar geheel moet verdwijnen. Sir Leon Brittan heeft zijn Amerikaan se gesprekspartner gisteren een aantal 'verkennende ideeën' voorgelegd op grond waarvan het conflict definitief uit de wereld geholpen zou kunnen worden. Brittan wilde de aard van die ideeën niet bekend wilde maken, maar Kantor noemde ze 'veelbelovend'. Brit- tan en Kantor zijn overeengekomen dat, als op 29 april geen akkoord over het vraagstuk van de overheidsaanbeste dingen wordt bereikt, beide partijen vrij zijn alle maatregelen - dus ook sancties - te nemen die ze op dat moment nodig achten. De beide topon derhandelaars werden het gisteren bo vendien eens over 'het belang van een snelle vooruitgang' op het stuk van de wereldhandelsbesprekingen in het ka der van de GATT. Kantor zei op 'een snel akkoord' te hopen. Hij kondigde aan dat de Amerikaanse regering spoe dig met het Congres gaat praten over de verlenging van de zogenaamde fast- track-procedure. Die procedure stelt Washington in staat opnieuw geduren de een jaar over een vrijhandelsakkoord met de 108 landen tellende GATT te onderhandelen, zonder dat het Congres het uiteindelijke resultaat kan amende ren of aanpassen. Het Congres beperkt zich in dat geval uitsluitend tot het in z'n geheel aannemen of afwijzen van zo'n akkoord. Amsterdam (anp) - De uitgelekte plannen van de Tweede-Kamerleden W. Vermeend (PvdA) en Th. Vreug- denhil (CDA) om beleggers die hun geld steken in zogenaamde 'rentegroei-fondsen' zwaarder te belasten, hebben op de Amsterdamse effectenbeurs voor de nodige commotie gezorgd. De rentegroei-fondsen van de ABN AMRO stonden gisteren op plaats één en twee van de omzet- top dertig boven de traditionele koploper Koninklijke Olie. Sa men waren de ABN AMRO- fondsen goed voor een omzet van ruim f 500 miljoen. De totale aandelenomzet bedroeg f 1 mil jard. Het ABN AMRO Obligatie Groeifonds, ABN AMRO Liqui diteiten Groeifonds en het ING Rentegroeifonds zagen hun om zetten op de beurs exploderen. De handel in ABN AMRO Obli gatie Groeifonds bereikte giste ren een record. Er werden maar VERVOLG VAN VOORPAGINA Backer en Rueb kon voor de benodigde f4,5 miljoen voldoen de zekerheden stellen, bevestigt bewindvoerder mr. M. Franken. Het verleden van Backer en Rueb, dat achtereenvolgens in 1983, 1987 en 1993 in surséance van betaling kwam te verkeren, heeft de financiers afgeschrikt. De beslissing geen krediet te verlenen zou op het hoogste ni veau van de banken genomen zijn. Ook de moeilijke situatie waarin de metaalindustrie verkeert, zou voor de banken reden zijn om Backer en Rueb niet te helpen. „De banken zeiden: op zich is dit plan financierbaar, maar we doen het toch niet, want de me taalmarkt is wel erg slecht op dit moment." Bewindvoerder Franken merkt zelf ook het verschil met faillis sementen, die hij in 1985 bij HMC in Oosterhout en in 1989 bij enkele metaalbedrijven in Gilze afhandelde. „Toen stonden andere bedrijven voor de poort de mensen te ronselen om bij hen te komen werken. Nu is er een compleet andere sfeer." Ondertussen brokkelt het bedrijf steeds verder af. Een van de opdrachtgevers heeft zich terug getrokken. De leveranciers wor den ongeduldig. „Je kunt nau welijks meer materiaal bestellen, omdat je niet weet of het bedrijf al niet failliet is voordat de vrachtwagen arriveert," zegt Franken. Het personeel van Backer en Rueb en Begemann Staalbouw heeft gisteren geprobeerd er maar het beste van te maken. Ze werken nog aan enkele sluisdeu ren, de reparatie van een brug en een regenerator voor de Verenig de Staten. Van onze redactie economie Haarlem - VNU heeft opnieuw aandelen gekocht in de commer ciële Vlaamse televisiemaat schappij VTM. Het Haarlemse concern heeft een pakket van 11 procent overgenomen van NV De Vlijt, de uitgeefster van de Gazet van Antwerpen. VNU bezit nu een belang van 44,3 procent in VTM. Eerder deze maand wist VNU - via zijn Vlaamse dochter IUM - zijn belang in de Vlaamse televisiezender uit te breiden tot 33 procent door overneming van de tijdschriftengroep The Press. VNU bezit al 38 procent van de aandelen in de Luxemburgse commerciële zender RTL4. De aankoop van het pakket van De Vlijt is opmerkelijk, omdat VNU steeds heeft volgehouden niet uit te zijn op een meerder heidsbelang noch in 49 procent van de VTM-aandelen. Zowel bij VNU als bij IUM was gisteren niemand voor commentaar be reikbaar. liefst 1,6 miljoen aandelen ver handeld, terwijl de koers f 1,30 daalde tot f 194,80. Vrijdag, na dat het wetsvoorstel was uitge lekt, gingen er 1,3 miljoen aan delen over de toonbank. Op een normale dag worden er slechts tussen de 100.000 en 200.000 aandelen omgezet. Het ABN AMRO Liquiditeiten Groeifonds noteerde een omzet van 1,15 miljoen stuks op maan dag bij een onveranderde koers van f 172,90. Op de laatste dag van de vorige week werd er een omzet van ruim 700.000 aande len geteld. Vorig jaar bedroeg de gemiddelde omzet slechts enkele tienduizenden. Het ING rente- groei-beleggingsfonds noteerde een dagomzet van 223.000 aan delen. De koers ging met f 0,10 omhoog op f 126,50. Volgens de ABN AMRO reageren de beleggers niet alleen op de uitgelekte plannen van Ver meend en Vreugdenhil maar vooral op de ontwikkeling van de rente. De afgelopen dagen lijkt de daling van de obligatie rente te haperen waardoor de beleggers hun posities in het ABN AMRO Obligatie Groei fonds omruilen naar het minder rentegevoelige ABN AMRO Li quiditeiten Groeifonds. Over het wetsvoorstel van de twee Kamerleden hoeven de be leggers in de groeifondsen zich geen zorgen te maken, vindt de bank. Het voorstel om een fictief rendement in te voeren is 'zeer prematuur'. Evenmin is het dui delijk of er voldoende politici zijn die de ideeën steunen. Tot nu toe keren groeifondsen rente- of dividendinkomsten niet uit maar voegen die aan het vermogen toe. Daardoor stijgt de waarde van het aandeel. De in komsten van het fonds vallen onder de lagere vennootschaps belasting (35 procent). Normaal gesproken betaalt een belegger inkomstenbelasting (ongeveer zestig procent). Als er een fictief rendement wordt ingevoerd wordt het voordeel van een lage re vennootschapsbelasting gro tendeels opgeheven. Leden van de Industriebond FNV vragen Shell-medewerkers steun voor de plannen van de ondernemingsraad. Die wil dat Shell elders werk zoekt voor dertig collega's die hun baan kwijtraken. foto cor viveen Van onze verslaggever Moerdijk - Met een handtekeningenac tie onder het personeel aan de Shell- poort maakten de leden van de Indus triebond FNV gisterochtend duidelijk dat ze achter de ondernemingsraad staan. Namens die ondernemingsraad zijn juristen met collega's van Shell Chemie Moerdijk bezig om de vrijdagmiddag overeen gekomen afspraken op papier te zetten. Volgens J. van den Berg, woordvoerder van de commissie die zich bezig houdt met de sociale aspecten van de reorganisatie, is toen overeengeko men dat niemand ontslagen wordt zolang de procedure nog loopt. „Er wordt inderdaad gepraat over de dertig medewerkers voor wie geen plaats meer is binnen het bedrijf", zegt Shell-woordvoer- der R.J. Knoppers. „Dat moet goed op papier gezet worden. Gisteren is er weer overleg gevoerd, maar er is nog niets afgerond". Shell heeft te kennen gegeven behulpzaam te zijn bij het zoeken naar ander werk buiten het concern. Dat geldt dan voor de dertig medewerkers. „Het is chter niet zeker dat voor die mensen werk gevonden wordt", zegt Van den Berg die in de commissie zit die zich bezighoudt met de sociale aspecten van de reorganisatie. Vrijdag zaten de directie en de onderne mingsraad daarom rond de onderhande lingstafel. „Toen is afgesproken dat er nie mand ontslagen wordt zolang de procedure rond de reorganisatie loopt". Dat kan lang duren. „Misschien wel een jaar", schat Van den Berg. „Misschien is de situatie na dat jaar geheel anders en kunnen die dertig mensen alsnog blijven. Laat me trouwens voorop stellen dat we niet tegen de reorganisatie zijn. Maar het gaat ons om de manier waarop die reorganisatie uitgevoerd wordt. Dat moet wel een 'koninklijke' reor ganisatie zijn". Vandaag wordt iedereen die betrokken is bij de reorganisatie geïnformeerd. Van den Berg: „In totaal gaat het om 166 mensen. Voor 136 mensen is in het bedrijf een andere functie te vinden. Voor dertig mensen niet." „Misschien kan er een overbruggingsregeling komen voor mensen die niet zo ver meer van de pensioengerechtigde leeftijd zitten", geeft Van den Berg een voorzetje. „Als je vijftig bent, mag je met pensioen. Dan zit je financieel goed. We wachten nu maar af. Duidelijk is dat iedereen er mee zit. Ook de directie. Ik zit hier al meer dan twintig jaar en het is de eerste keer dat ik hoor praten over gedwongen ontslagen". De gisterochtend in de vrieskou opgehaalde handtekeningen werden overhandigd aan de directie. Van den Berg: „Bijna iedereen heeft getekend. Slechts een enkeling heeft gewei gerd. Zoiets zegt toch wel over het solidari teitsgevoel binnen Shell". Van onze verslaggever Hoogerheide - De eerste Fokker 70, de ingekorte ver sie van de Fokker 100, gaat deze week voor het eerst de lucht in. Het toestel maakt een testvlucht vanaf Fokker Aircraft Services (FAS) in Woensdrecht naar Schiphol en wordt daar vrijdag gepre senteerd. Met het nieuwe toestel, waarvan het proto type in Woensdrecht is ge maakt, probeert Fokker het marktaandeel uit te breiden. De vliegtuigmarkt stelt op dit moment weliswaar weinig voor en de verkopen van Fokker staan op een erg laag pitje. Maar Fokker verwacht dat over enkele jaren de markt weer aantrekt. De Fokker 70 kan dan best interessant zijn voor vlieg tuigmaatschappijen. In 1995 denkt Fokker zelfs vijftien Fok kers 70 te verkopen. „De uitwisselbaarheid ten op zichte van de Fokker 100 is groot," zegt ter verklaring Louis Hoogendoorn, woord voerder van de twee Fokkerbe- drijven in Woensdrecht. „De Fokker 70 heeft dezelfde cock pit als de Fokker 100. Een pi loot kan zo van het ene toestel in het andere overstappen. Dat houdt in dat een maatschappij een paar uur voor een vlucht De Woensdrechtse' Fokker 70 voert deze week een testvlucht uit naar Amsterdam. kan beslissen met welk toestel wordt gevlogen. Met zestig pas sagiers kan het de Fokker 70 zijn, met bijvoorbeeld negentig de Fokker 100." Vanwege die uitwisselbaarheid denkt Fokker ook aan een ver lengde Fokker 100, namelijk de Fokker 130. Die kan meer pas sagiers vervoeren dan de Fok ker 100. Een paar jaar geleden was Fokker van plan eerst de Fokker 130 te maken en daarna de Fokker 70. Uit signalen van klanten werd Fokker duidelijk dat er eerder behoefte was aan een verkorte versie van de Fokker 100. Een versie met dezelfde motor als de Fokker 100, maar lichter, met een groter draagvermogen en een grotere actieradius. De Fokker 100 kan zonder extra brandstoftanks niet vanuit Eu ropa naar Amerika, de Fokker 70 straks wel. Dat maakt het toestel ook interessant voor de Nederlandse regering, die de F28 wil vervangen. Maar dan moet het nieuwe vliegtuig wel de Verenigde Staten kunnen halen. De ontwikkeling van de nieuwe Fokker 70 kost ongeveer 350 miljoen gulden. Fokker krijgt daarvoor waarschijnlijk een forse financiële injectie van het Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling en Ruimtevaart (NIVR). „Het is de bedoeling dat wij een groot deel van de ontwikkelingskosten be talen," zegt NRIV-directeur P. Linssen. „Maar de zaak is nog niet helemaal rond. We hebben hiervoor toestemming nodig van de minister van economi sche zaken. Daar ligt nu onze aanvraag." Het toestel wordt in juli ook gepresenteerd tijdens de inter nationale luchtvaartshow op Le Bourget bij Parijs. „Waar schijnlijk kunnen we dan al een koper voor dit toestel melden," vertelt Hoogendoorn, zonder daarover nu al in details te willen treden. Een ploegje van ruim zestig mensen is vorig jaar oktober bij FAS aan de bouw van het pro totype begonnen. Uit een expe rimentele Fokker 100 zijn twee stukken gehaald: 2.40 meter voor de vleugel en 2.20 meter erachter. De naden van deze ingreep zijn op het prototype goed te zien. „Maar als we de Fokker 70 in serie gaan maken, doen we uiteraard zoiets niet. Dan zagen we geen stukjes meer uit Fokker 100's. De on derdelen voor de Fokker 70 ko men dan op maat," merkt pro jectleider D. van Kempen op. Voor hem en voor zijn mensen is de ombouw van Fokker 100 naar Fokker 70 een mooie klus geweest. „Voorspoedig verlo pen," meldt Van Kempen. „Er is zelfs werk gedaan dat eigen lijk in Amsterdam had moeten gebeuren. Het toestel kan nu in Amsterdam de testfase in. In het kader daarvan moet het toestel onder meer vijfhonderd vlieguren maken." Een klus als die van de Fokker 70 komt bij FAS niet elke dag voor, maar is toch niet uitzon derlijk. Van Kempen: „Begin van de jaren tachtig hebben we hier bijvoorbeeld ook de F28 verlengd. Naast onderhoud en revisie zijn we hier ook in dit soort werk gespecialiseerd." Waren het kom kommers? Olie nootjes? Was middelen? In dertig seconden flitsten de aanbiedingen van de Super-supermarkten aan mij voorbij. Vroeger kon je dat alleen be reiken door bij Mies Bouw man aan de lopende band te geraken. In een minuut gle den daar de luxe-voorwerpen langs je begerige ogen en daarna moest je zoveel moge lijk van die apparaten weten te noemen. Wat je wist kreeg je, wat je was vergeten ging ook figuurlijk aan je voorbij. Dat was een eerlijke uitda ging. De kandidaat kon zich voorbereiden. Hij wist dat hij zich moest concentreren en bovendien kreeg hij een zoete beloning voor zijn inspannin gen. Hoe anders is het met Super. Adverteerders lijken zich vaak verdraaid slecht te ver diepen in hun media-keuze. Waar dient een televisie toe? Waar is een krant geschikt voor? En wat kun je in een weekblad doen? Ze zouden het werkelijk niet weten. Televisie, we moeten op de televisie!, riep de verkoopdi recteur uit. In Amerika zie je ook supermarkten hun laatste aanbiedingen via het scherm aanprijzen, dat kan hier ook! En de rest van de vergadering knikte instemmend. Sinds RTL de Nederlandse televisie commercieel had gemaakt, waren de mogelijkheden on begrensd. Dus krijgen wij als consument Super-aanbiedingen te zien. Gewoon, het idee dat televisie het antwoord is op alles. Da's dus stompzinnig. Een te levisie is het medium voor mooie plaatjes. Bewegende plaatjes. Je kunt laten zien hoe mooi je auto is. Maar je zult voor aanvullende infor matie terug moeten naar print, zoals de gedrukte media in het vak heten. Een supermarkt die op de televisie wil, moet de kwaliteit van de produkten onderstre pen. Mooie plaatjes blijven als prettige associaties in het ach terhoofd hangen. Sinaasappe len druppelen van het sap. Een kogelbiefstuk smelt op de tong. door Willem Reijn Een concrete aanbieding lokt zelden, tenzij die aanbieding werkelijk spectaculair is. En dat is nooit het geval bij spul len die je elke dag koopt. Is een komkommer goedkoop? Daar moet je echt even bij nadenken, want wat doet een komkommer deze week op de markt? Geen idee. Werkelijke concrete aanbie dingen kun je dus beter in de krant kwijt. Het voordeel van papier is dat je de informatie kunt bewaren. Als je een boodschappenlijstje maakt voor het weekend, pak je de krant voor de pagina Albert Heijn. Altijd herkenbaar met een duidelijk overheersende kraker, met in het kielzog lo gische prijspakkers. De Chickendales (een lekker ogend mannetje voor dames die willen bijten) grensde aan genialiteit. Niets van dat alles dus bij Super. Je ziet een plaatje met een prijsje. De plaatjes zijn nog statisch ook. Ze laten niks zien, ze maken niks dui delijk, ze brengen niks over. Niks blijft hangen, want ik zit hier niet voor een lopende band, opletten levert mij niets bijzonders op, zij moeten mij overtuigen. Nou dacht ik nog even dat het aan mij zou liggen. Theore tisch moest ik die mogelijk heid open laten. Wie weet zbu op RTL-teletekst onder de nummers vanaf 500 de aan bieding nog wel even op te zoeken zijn. Gelukkig. Natuurlijk niet! Die Super-verkopers hebben immers niet nagedacht toen ze voor televisie kozen. Ze wilden alleen maar op de tele visie. Proficiat! Commercieel directeur Breda Packaging Breda - De heer K. de Jongh is benoemd tot commercieel directeur bij Breda Packaging. Hij was verkoopleider van Stork Conveyor Systems in Raamsdonksveer. Meer winst Bank Nederlandse Gemeenten Den Haag - De nettowinst van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is vorig jaar met f 71 miljoen gestegen tot f 261 miljoen. De omzet lange-kredietverstrekkingen groeide met f 1 miljard tot f 11,5 miljard. De groei vond met name plaats in de sector woningcorporaties. 1BC Best wil Muwi overnemen Best - Bouwonderneming Koninklijke IBC in Best wil Muwi Bouwgroep overnemen. Ir. N. Hooijmaaijer, voorzitter van de raad van bestuur van IBC, verwacht dat de besprekingen nog 'zo'n anderhalve maand' zullen duren. Muwi is voornamelijk werkzaam in de woningbouw. Er werken ruim 500 mensen in de vestigingen in Rotterdam, Amersfoort en Eindhoven. De omzet bedroeg vorig jaar 200 miljoen. Bij IBC, dat vijftien vestigingen heeft in Nederland en België, werken 1.650 mensen. De omzet bedroeg in 1992 650 miljoen. Schade na controle bij DAF valt mee Eindhoven - De schade die is ontstaan door een te rigoureus uitgevoerde veiligheidscontrole bij DAF in Eindhoven valt achteraf mee. Begin maart werd bij DAF een veiligheidscontrole uitgevoerd door externe deskundigen, buiten de verantwoorde lijkheid van de eigen bewakingsdienst. Wat er tijdens de controle precies is gebeurd, wil de woordvoer der van het bedrijf niet zeggen. „Er is schade ontstaan aan een aantal floppies. Het main frame, de hoofdcomputer, is niet aangetast. Er zijn geen bestanden verdwenen", aldus de zegs man. DAF heeft besloten geen stappen te ondernemen tegen het externe bureau. Daling groei wereldhandel omgebogen Genève - De in 1988 ingezette trend van jaarlijks geringere groei van de wereldhandel is verleden jaar omgebogen. Volgens een rapport van de internationale handelsorganisatie GATT nam de totale handel in de wereld in 1992 met circa 5 procent toe. De vier voorafgaande jaren was sprake van een geleidelijke daling van de groeicijfers van 9 naar 3 procent. Qua volume groeide de handel in 1992 met 4,5 procent. Een van de redenen voor het herstel van de groei was volgens het rapport de weer licht aantrekkende economie in de VS. Het volume van de import in de VS steeg met 10 procent. In West-Europa groeide de import uit de landen van het voormali ge Oostblok met 20 procent. (ADVERTENTIE) tentoonstelling "DE NEGEN KAMERS" Openingstijden: Dagelijks 14-22 uur. Zaterdag. Zondag. Goede Vrijdag. Paaszaterdag en beide Paasdagen 11-18 uur. Het Turfschip, Chasséveld. Bi Tel.: 076.222888

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 6