\C
VV'/n
Kardinaal Simonis: 6Ik ben geen politieman
Goddijn: 'Ontslag Bar verandert koers Rome niet
4
Mee
DE STEM
Terughoudendheid parlement meevaller voor Jeltsin-aanhang
Van Amels
plan groot
Dit weekein
Coup in Mos
Openheid
EXTRA OP MAANDAG
Ego
Platte lol
LOSSE FLODDERS
Ernst: 'Alleen met feiten of getuigen kun je vragen: waar of niet waar'
Van der Valk:
'Geen aandeel
in val mgr. Bar
DE STEM
MAANDAG 22 MAART 1993
pt STEM
Wie zichzelf on
sterfelijk wil ma
ken, moet brie
ven schrijven, snel en veel.
Die kunnen dan over vijftig of
honderd jaar in boekvorm
verschijnen. Dat is de puurste
vorm van naamsbekendheid.
Je loopt echter het risico dat
het in de verre toekomst een
beetje anders gaat.
Eigenlijk mag een welden
kend mens niet eens verwach
ten, dat het ooit nog zo mooi
zal worden als met de boe
kenweek van 1993. Het thema
„ego-document" is zo ruim en
zo algemeen, dat alle schrijf
sels die aan een duidelijk her
kenbaar ik zijn ontsproten er
in ondergebracht konden
worden: brieven, dagboeken,
autobiografieën in overvloed
opeens.
Een openbaring. Je wist niet,
dat zo veel voorgaande Ne
derlanders zichzelf op papier
hadden blootgegeven. Daar
van zal ongetwijfeld een sti
mulans uitgaan. Binnen de
kortste keren is er in heel
Nederland geen balpen meer
te koop. En milieubewegers
zullen knarsetandend becijfe
ren hoe de run op schrijfpa
pier tot verhevigde ontbossing
leidt. Bedenk alleen al hoe
veel proppen met een vertwij
feld „het lukt niet" in prulle-
manden zullen belanden.
Terug naar die eenvoudige
weg tot een eeuwig leven in
boekenkasten en bibliothe
ken. Stel dat je een uitvoerige
briefwisseling start met een
geliefde, je tweelingzus, de
onderbuurman, moeder of
broer, een Australische doch
ter van de overleden stiefva
der van je ex - pak willekeurig
wie maar bereid is met een
zelfde enthousiasme terug te
schrijven. En die het bij voor
baat niet altijd eens is met wat
je beweert, het moet span
nend blijven, wat lekker met
de pen kissebissen dus.
Met af en toe een toespeling
op kerkelijk op politiek
schandaal („Die en die, ge
ruchten m'n beste, maar
toch..."), en met vooral flink
wat namen uit de grachteng
ordel en medialand. Dat alles
met het oog op de tamtam
rond een mogelijke uitgave
van de correspondentie, later.
Nog mooier zouden onthullin
gen zijn over onderling schrij-
verskinnesinne, maar dat is
échte literatuur, voorbehou
den aan de vakbroeders.
Dikke kans evenwel, dat al je
geschrijf en dure gepostzegel
niets oplevert. Er is immers
geen garantie, dat ver over
het jaar 2000 nog eens een
keer een boekenweek zo'n za
lig oeverloos thema zal krij
gen, waarin elk ego-document
vanzelf past. En dan komt het
er op aan of je keuze van de
andere partij goed was.
Met brieven aan een geliefde
vallen wederzijdse ontboeze
mingen onder „liefe", een ge
wild thema dat altijd weer
opduikt. De benedenbuurman
is moeilijker: „onderschrift?",
„sociale vernieuwing?", mis
schien „overspel" naargelang
de aard van de brieven. Met
familieleden zul je heus wel
eens binnen het onderwerp
zitten. Maar de beste gok lijkt
die Australische pen-vriendin.
Thema's als „buitenland",
„natuur", „postzegels ruilen",
„onbekende verten", „ocea
nen", „vliegangst", „koala
beertjes" bieden volop moge
lijkheden er hele jaargangen
brieven aan op te hangen.
Het handigst is de gedachten
op zo veelzijdig te uiten, dat
ze op de meest uiteenlopende
onderwerpen zijn uit te sorte
ren. Een fluitje van een cent
in dit computertijdperk, tekst
schrijvers zelf kunnen per pa
gina brief al meteen oproepen
hoeveel van wat en wie. Maar
dat foefje gaat niet door. We
hadden immers balpennen ge
kocht en een hamstervoor
raad schrijfpapier.
Wil je in het jaar 2034 of 2087
een goeie kans maken gebun
deld aan de vergetelheid ont
rukt te worden, dan moet er
eigenhandig geschreven wor
den, en liefst niet al te fraai.
Zo'n keurig handschrift dat
lijkt op van die machinetaal
bedrieglijk aan elkaar gelaste
„schrijf" letters werkt niet.
Een moeilijk, nauwelijks te
ontcijferen pootje, dat is een
lot uit de loterij. Daar kan de
publiciteit wat mee, zo'n stuk
brief of zelfs een verfrommeld
boodschappenlijstje komt bij
elk artikel of aankondiging
van het boek te staan, siert
zelfs de achterflap. Dat heeft
iets eigens, geeft beter dan
een foto gezicht aan het ge
heel. En meer dan uit honder
den zorgvuldig bij elkaar ge
fantaseerde en geformuleerde
pagina's weet de lezer van de
toekomst bij één zo'n ontroe-
rend-slordig kattebelletje: dit
is je ware ego-kunst.
Lol was in mijn jeugd het
woord voor een inferieur soort
leverworst, verkrijgbaar bij
Bredase volksslagers. Een ons
lol leverden zij de minder-
draagkrachtigen in de vorm
van een endje worst (ronde lol)
of in platte schijven (platte
lol). Alleen hoogbejaarde sla
gers kenden deze vormen van
lol.
Van Dale kent het woord niet
en verstaat onder platte lol
iets anders. Daarvan heb ik
een voorbeeld vernomen uit de
mond van mijn grootmoeder.
Zij had nog carnavalsoptoch
ten gezien in haar jeugd met
gildewagens. Het gilde der
slagers had een wagen, ge
trokken door ossen, een platte
wagen waarop de slagers, ge
huld in vers gestroopte koeie-
huiden, de kop met hoorns als
een capuchon op hun hoofden
druk in de weer waren met de
bereiding van een gerecht.
Zij roerden met spanen in wit
te stenen pispotten waarin ze
af en toe de vinger doopten om
die daarna ter keuring af te
likken. Stond de optocht even
stil dan begaven de slagers
zich met de gevulde potten
onder de toeschouwers, die ze
gul uitnodigden toe te tasten.
Omdat de meeste mensen
langs de route niet wisten dat
de gele vloeistof onder in de
pispotten bier was en de
fraaikrullende drol vervaar
digd uit de beste soorten worst
deinsden de toeschouwers ont
hutst terug. De glunderende
slagers visten dan zelf een drol
uit de pis en hapten daar een
flink stuk van af.
Op dit soort lol slaat de titel
boven dit stukje ook al niet,
maar op lol te beleven met
woordenboeken. Now for so-
methin quite different, there
fore. „Wat is het Engels voor
hutspot met klapstuk?," vroeg
mijn kleinzoon en ik ant
woordde: Al sla je me dood.
„En u bent leraar Engels ge
weest! Ja, geweest, ja, maar
laten we nu voor de lol eens
kijken wat de woordenboeken
ons willen wijsmaken. Jij
zoekt het Engels op voor huts
pot, dan kijk ik wat klapstuk
is in het Engels. Aldus ge
schiedde.
Hij vond hotchpotch, des-
H
door John O'Mill
noods gespeld hodge-podge. Ik
vond „thin flank". Thin flank,
magere flank, wat krijgen we
nou? Weet van Dale meer over
klapstuk? Jawel. Klapstuk,
zegt v. Dale is rundvlees van
de klapribben oftewel korte
ribben. Tot slot heb ik in het
kader van de lol met woorden
boeken opgezocht in The Ox
ford Dictionary wat de Engel
sen verstaan onder hotch
potch. „A dish" zei the
Ox.Dic." of many ingredients,
especially mutton broth with
vegetables" Asjeblief! Een ge
recht opgebouwd uit vele in
grediënten, inzonderlijk bouil
lon van schaapsvlees met
groenten. Lust U nog hotch
pot? De conclusie van deze lol
met woordenboeken is dus:
Engelse hutspot blaat; Neder
landse hutspot loeit.
Mochten ooit Engelse logés U
vragen: What is Hut-spot met
Claps Tuck? dan kunt U al
dan niet voor de lol het best
simpelweg antwoorden: Dutch
Hotchpot en als U wil Uw
informatie afronden met het
wijze woord uit Engeland dat
the proof of the potch nog
altijd schuilt in the eating of
it.
pot* ö"Mdl
Vari onze verslaggever
Jan Bouwmans
Utrecht - Kardinaal Simonis
heeft geruchten over celi-
baatsproblemen van de afge
treden bisschop Philippe Bar
lange tijd gebagatelliseerd als
borrelpraat.
Vorig jaar november diende zich
iemand uit de kring van lege
raalmoezeniers aan met 'belas
tende feiten'. Maar deze man
wenste absoluut anoniem te blij
ven. Daarom heeft de kardinaal
toen geen nader onderzoek wil
len doen. Want, zei hij afgelopen
zaterdag in Utrecht, ik ben geen
politieman en wens dat zeker
niet te zijn tegenover mijn colle
ga-bisschoppen.
Op 1 maart was de kardinaal bij
mgr. Bar op bezoek. Hij ver
zuchtte toen: „Philippe, wat
moeten we in hemelsnaam aan
met al die geruchten?" Bar had
hem geantwoord dat ze bij hem
moesten zijn.
Bisschop J. ter Schure van Den
Bosch is op geen enkel moment
betrokken geweest bij 'de zaak
Bar'. Dat is zaterdag op de 'pers
conferentie van de waarheid' in
Utrecht verzekerd. Alleen kardi
naal Simonis, bisschop Ernst
van Breda en op afstand oud
hulpbisschop Th. Hendriksen
van Utrecht hebben er bemoeie
nis mee gehad. In de bisschop
penconferentie is het nooit aan
de orde geweest.
„Met grote tegenzin doe ik, wat
ik ga doen: het openbaar maken
van een persoonlijk gesprek." Zo
begon bisschop Ernst zijn ver
klaring. Hij had zijn tegenzin
opzij gezet uit respect voor mgr.
Bar, ter wille van de waarheid
en omdat de zaak op straat lag
in een mengsel van feiten, ver
draaiingen en onwaarheden.
„Wij hebben niets te verber
gen!", aldus Ernst die vervolgens
gedetailleerd te werk ging.
In november vorig jaar vroeg
kardinaal Simonis hem met Bar
te praten over de geruchten. „Ik
was daartoe bereid. Maar eerst
wilde ik beschikken over feiten
of getuigen. Informanten die hun
naam niet willen noemen, zijn
onbruikbaar. Dat is altijd mijn
houding geweest. Ook nu."
Op woensdag 17 februari verliet
mgr. Bar Rotterdam en reisde
naar Chevetogne. Op zaterdag
20 februari zocht Ernst hem
daar op. „Op eigen initiatief, uit
medeleven. Ik dacht: hij is in
nood, ik wil hem zien, hoe is het
met hem. Ik had geen enkele
boodschap bij me, van wie dan
ook. Ik heb hem uitgeput aange
troffen. Hij zei me dat hij zich
jarenlang geweld moest aandoen
om te kunnen functioneren. Hij
was erg gevoelig voor weerstand.
Die kon hij niet meer verdragen.
Een publiek worden van geruch
ten kon hij er niet meer bij
hebben. Hij heeft mij toen al
gezegd dat hij besloten had ont
slag te nemen. Hij vroeg mij om
dat mee te delen aan vicaris-ge
neraal Zuidgeest, aan kardinaal
Simonis en of deze het aan de
nuntius wilde doorgeven."
Thuis gekomen heeft Ernst vica
ris Zuidgeest gebeld en later op
de avond Simonis. Mgr. Lemai-
tre, de nuntius, nam contact op
met Ernst. „Hij vroeg me: is het
goed dat ik hem zelf opzoek? Ik
heb gezegd: dat is een goed idee.
Dan kun je zelf zijn toestand
zien en vaststellen of hij vol
hardt in zijn ontslag." Óp 26
februari bezocht Lemaïtre ver
volgens mgr. Bar in Chevetogne.
Tijdens dat bezoek heeft Bar zijn
ontslagbrief geschreven. De vol
gende dag kwamen zijn beide
vicarissen op bezoek. Weer een
dag later volgde kardinaal Si
monis.
Mgr. Bar beleeft zelf de hele
gebeurtenis niet alleen negatief.
Ernst: „Hij vindt het erg dat hij
op deze wijze weg is gegaan. Hij
was zeer toegewijd aan de kerk
en zijn ambt. Hij heeft veel mee
gemaakt in zijn leven. Maar hij
heeft het besef dat hij een taak
heeft volbracht. De taak om in
een geseculariseerde maatschap
pij het orthodoxe geloof te belij
den én ruimte te maken voor een
pastoraal beleid waarvoor hij
veel waardering kreeg. Laat een
ander die taak voortzetten, zei
hij, ik heb het mijne gedaan."
Kardinaal Simonis had eerder in
zijn verklaring uitgelegd waar
om aanvankelijk was verzwegen
dat een geruchtenstroom een rol
had gespeeld in het aftreden van
mgr. Bar. Uit kiesheid. Want het
zou onkies zijn geweest als aan
geruchten gewicht was gehecht.
Maar omdat mgr. Bar zelf het
vorige week openbaar had ge
maakt, kon er nu over gesproken
worden. Maar het ging nog altijd
over geruchten, niet over feiten.
De kardinaal wees vervolgens
met alle kracht alle aantijgingen
aan zijn adres af. Wetend hoe
kwaadaardig geruchten voor
hooggeplaatste personen kunnen
uitwerken, had hij in overleg
met mgr. Ernst al het mogelijke
gedaan om de geruchtenstroom
in te dammen.
Vragen te over van journalisten
kant. Wat is ondernomen om Bar
te houden? Simonis: „Ik heb
nooit het minste vermoeden ge
had dat hij dacht aan aftreden."
Ernst: „Hij zei mij dat hij al
besloten was. Ik heb dat besluit
gerespecteerd en niets gedaan
om hem tegen te houden. Zoals
ik hem aantrof, was hij kapot.
En elke bisschop heeft het recht
zelf te beslissen of hij stopt of
niet."
Waarom hebben de bisschoppen
niet al in november vorig jaar de
koe bij de horens gepakt, toen
Bar nog niet ziek was? Waarom
hem niet erbij gehaald? Zoveel
werd duidelijk: niemand heeft
Bar ooit op de man af gevraagd
of willen vragen of de geruchten
op waarheid berustten of niet.
Motief: respect voor de persoon
lijke levenssfeer. Ernst bleek
daarin zeer stellig: „Ik wil feiten
of getuigen hebben. Dan pas wil
ik een persoon erop aanspreken:
is het waar of niet." Aan geruch
ten over personen mag je geen
ruimte geven, op geen enkele
wijze. Dat zou namelijk inferieur
zijn en als je ze onderzoekt, ga je
er al op in, aldus Simonis' ver
klaring.
De anonymus uit de kring van
Kardinaal Simonis aan het
woord tijdens de persconferen
tie zaterdag in Rotterdam; ge
heel rechts bisschop Ernst van
Breda. foto anp
legeraalmoezeniers klopte niet
bij de kardinaal of een andere
bisschop in functie aan omdat
hij dat te zwaar aangezet vond,
aldus Simonis. Toen in januari
Van dit jaar de geruchten steeds
sterker werden, overlegde de
kardinaal opnieuw met mgr.
Ernst. Rond die tijd nam oud
hulpbisschop Hendriksen ook
contact op met Simonis dat ie
mand bij hem was geweest over
de geruchten. Toen die persoon
stond op anonimiteit, ging het
dus over. Maar Hendriksen bood
aan eens met Bar te praten als
vriend. Dat is op 8 februari ge
beurd. De boodschap: wees op je
hoede voor die geruchten.
Kardinaal Simonis kent noch de
reden noch het doel van de ge
ruchten. Voor een complot ont
breekt elk gegeven. Misschien is
sprake van persoonlijke be
zorgdheid van mensen voor de
kerk, maar: „Ik weet het niet!"
De geruchten die de kardinaal
hadden bereikt, gingen overigens
niet over seksuele contacten,
maar over onvoorzichtigheden.
De kardinaal weigerde echter el
ke nadere uitleg.
Bisschop Bar heeft uitsluitend
en alleen zelf het besluit geno
men af te treden. Dat heeft hij
aan mgr. Ernst gezegd. Bars mo
tief: mijn naam is weg, dan moet
ik gaan. In het kerkelijk wetboek
staat dat een bisschop moet gaan
Van onze verslaggever
Antwerpen - Ex-kannunik Wi
van der Valk heeft gisteren
een verklaring ontkend dat
een actieve rol gespeeld heeft!
de val van bisschop Ph. Bar.
„Nimmer heb ik een
houding gekoesterd
de persoon van mgr.
diens functioneren als
Integendeel over en weer
sprake van hartelijke en vriend
schappelijke contacten. Hij h;
mij nota bene na de Hubertusa
faire direct een hoge functie
Suggesties over chantage en
dere vormen van dwang zijn da
ook uitermate lasterlijk", al®
de verklaring van Van der Valk
Kringen rond de afgetreden bi
schop Bar meldden vorige wet
dat de bisschop van Rotterdai
vlak voor zijn overhaast vertrt
intensief contact heeft
met Van der Valk; deze zoute
op de hoogte hebben
van een serie geruchten
homoseksuele contacten die bit
schop Bar zou hebben
Van der Valk zou met
ruchten druk op Bar hebben A
geoefend. De ex-kannunik die
Antwerpen woont, ontkent
nu.
Hij ontkent verder dat hij 'nut
in het verleden intensieve
tacten zou hebben onderhoudt!
met ultra-rechtse
in de kerk'.
als hij zijn goede naam verlora
heeft. Ernst noemde het
zaterdag nobel, genomen uitlit
de voor de kerk en uit de ove
tuiging dat hij, Bar, niet mee
kon functioneren zoals het moet
De schade voor de kerk van
hele nasleep, die het aftredti
van mgr. Bar heeft tev
bracht, is volgens bisschop Erts
groot. Het ging weer of
met de kerkprovincie. Romein
begrip gekregen. De bisschoppa
waren met elkaar bezig kerk
zijn in een geseculariseeu
maatschappij, ondanks verschi
len in pastorale strategie.
de kerkprovincie was weer
groter samengaan, ondanks ve
schillen en spanningen die
tussen mensen altijd zullen zij
De bisschoppen kunnen allee
maar voortgaan op hun weg
voortgaan met de mensen wit
het ook bisschop B3r omgii
Voor kardinaal Simonis is h
aftreden en de nasleep naar a
zeggen een grote beproeving.!
drong sterk aan op eerbied vffl
personen en voor de waarhei
op delicaat omgaan met
nen. „Je zult maar zo behande
worden zoals wij nu een uur la
op een onbehoorlijke wijze
de fotografen behandeld
Dat noemen ze privacy!"
Door Frans Wijnands
Diessen - Homofilie, en zeker
homoseksualiteit, wijst de
katholieke kerk formeel
strikt af, maar ze heeft er
tegelijkertijd - binnenska
mers - mee leren leven. Mon
seigneur Philip Bar van Rot
terdam is - als de geruchten
kloppen - niet de eerste bis
schop met dit soort gevoe
lens, en zeker ook niet de
laatste.
Voor de Franciscaner gods
dienst-socioloog prof. dr. Walter
Goddijn is 'de affaire-Bar' een
herkenbaar eigentijds incident,
waarvoor minder gelovigen de
kerk zullen verlaten dan inder
tijd het geval was na de benoe
mingen van de bisschoppen Gij-
sen en Ter Schure.
„Je moet met dat soort privége-
voelens voorzichtig zijn, zeker
als je bisschop bent. Je moet er
nu eenmaal rekening mee hou
den, dat 'bepaalde stromingen
binnen de kerk dat soort infor
matie - desnoods in geruchten-
vorm - kerk-politiek gebruiken.
Of misbruiken", meent Walter
Goddijn, die ooit Bar tipte als
toekomstig kardinaal.
Volgens Goddijn ligt het Vati-
caan er niet wakker van dat
steeds meer religieuzen hun ho
mo- en heterosexuele betrekkin
gen erkennen. Alleen de publici
teit eromheen is nogal verveld.
Maar als het zo 'gewoon' is
waarom treedt Bar dan op onbe
noemde, onbewezen feiten zo
schielijk terug?
„Bisschop Bar was, vanaf het
moment dat hij kort na zijn
benoeming het conservatisme
enigszins de rug toekeerde om
met allerlei groeperingen de dia
loog aan te gaan, een uitstekend
koorddanser: tussen Simonis en
het Vaticaan, tussen behoudende
en progressieve groepen. Maar
ja, een koorddanser heeft maar
een klein tikje nodig om te val
len. Dat is nu gebeurd. Ook al,
omdat geen van zijn collega's het
nodig vond om een vangnet voor
hem te spannen; niemand heeft
durven of willen zeggen dat 'ie
moest blijven, ondanks al dat
geklets".
Contra-productief
Voor Goddijn is dat ontbreken
van broederlijke steun geen ver
rassing. Volgens hem weet kar
dinaal Simonis absoluut niet hoe
hij dit soort kwesties aan moet
pakken. Voor het Vaticaan daar
entegen is 'de affaire-Bar' een
routine-kwestie.
Het zal volgens Goddijn ook de
koers van het Vaticaan niet wij
zigen. Volgens hem is in Rome
.'het roer om'. „Het Vaticaan
heeft beseft dat de laatste bis
schopsbenoemingen contra-pro
ductief hebben gewerkt. Het ver
trek van Gijsen was een écht
signaal; het afgedwongen terug
treden van Bar een incident.
Maar voor Rome mogen de nu
vacante zetels in Nederland op
gevuld worden met mensen van
het type Bar".
Geen progressieve hardlopers,
maar kerkleiders die de dialoog
aandurven en die zich realiseren
dat er ook nog andere gelovigen
in dit land leven dan alleen dit
zichzelf zaligprijzende minder
heid van orthodoxen.
De benoeming van Simonis,
Rotterdam en Utrecht, heeft zo
veel weerstand opgeroepen 4
de kardinaal zijn legitimatie niet
uit eigen omgeving en gezag
haalt, maar uit Rome. Hij stuurt
niet, maar wordt gestuurd.
Rome vindt dat het tijd w
voor een ander soort bisschop
pen in Nederland dan heeft de
kardinaal dat maar te accepte
ren.
Op dit momemt nog eens drie
'Ter Schure's' benoemen is w
gëns prof. Goddijn ondenkbaar
Door onze correspondent
Rob Vunderink
Moskou - De staf van presi
dent Jeltsin toonde zich na
afloop van de spoedzitting
van het Russische parlement
gematigd optimistisch over
de uitkomst. Het Kremlin
had er rekening mee gehou
den dat de Opperste Sovjet
Jeltsin zonder slag of stoot
zou afzetten. Een meevaller,
aldus de stafleden.
Ook waren ze plezierig verrast
door de terughoudendheid van
de afgevaardigden. Zij gingen er
gisteren nog niet toe over om
Jeltsins machtsovername te an
nuleren.
Formeel komt de presidentiële
actie neer op een staatsgreep.
Jeltsin eigent zich volmachten
toe die de grondwet de president
niet toekent. Het conflict kan
niet meer worden opgelost langs
juridische weg. De politieke con
frontatie is geëscaleerd tot een
gevecht waarin de sterkste wint.
Wie is de sterkste? Als president
is Jeltsin de opperbevelhebber
van het leger. Hij heeft het mi
nisterie van defensie opdracht
gegeven het leger buiten de poli
tiek te houden.
Verder heeft het complete kabi
net zich achter Jeltsins nood
maatregel gesteld, en zegt het
trouw toe aan de 'principes van
de constitutie'.
Voorstanders van Jeltsin vroegen
zich af waarom hij zo halfslach
tig te werk ging. Als hij dan toch
de grondwet schendt, waarom
ontbindt hij dan niet meteen het
parlement? Waarom legt hij de
wetgevers niet het zwijgen op
door hun kranten te sluiten? In
plaats daarvan stond hij de op
positie toe zich tegen hem te
organiseren. Dat gebeurde onder
aanvoering van de gisteren zor
gelijk ogende Chasboelatov.
Kennelijk heeft de president zijn
zaakjes echter goed geregeld en
voelt hij zich sterk genoeg voor
een open duel. Mocht de opposi
tie besluiten hem af te zetten,
dan verklaart hij hun acties in
Een zorgelijke Chasboelatov
strijd met de presidentiële decre
ten. Dan pas zet hij zijn tegen
standers buitenspel.
Zou de oppositie het leger aan
zetten tot'een gewelddadig in
grijpen, dan helpt zij de presi
dent aan een excuus hetzelfde te
doen. Vooralsnog werpt Jeltsin
zich op als enige waarborg voor
persvrijheid en democratie.
Dwingt het andere kamp hem
FOTO AP
tot drastischer maatregelen, dan
kan hij op begrip in het Westen
rekenen.
Het is in Moskou een publiek
geheim dat Jeltsins actie is ont
sproten aan het brein van minis
ter Sjachraj. Deze 36-jarige ju
rist heeft, uitgekookt als hij is,
geen officieel document in om
loop laten brengen. Het parle
ment staat in zijn strijd tegen de
president in feite met lege han
den, want ze hebben alleen maar
een televisietoespraak om te be
strijden.
De conservatief Baboerin klonk
dan ook niet erg overtuigend
toen hij na afloop van de parle-
mentszitting verklaarde dat het
Constitutionele Hof aan Jeltsins
afzetting niet meer te pas hoeft
te komen. Die afzetting zou
grondwettelijk al vast staan.
Voor beide partijen, president eri
parlement, is nu een spel op
leven en dood aangebroken. Ook
in de rest van Rusland bestaat de
dubbele machtsstructuur die
Moskou al jaar en dag verlamt.
In alle republieken, steden, re
gio's en districten zijn er twee
regeringen. In het centrum zitten
het parlement en de president
met zijn regering elkaar in de
haren. Op lager niveau zijn het
de sovjets en de plaatselijke uit
voerende macht die elkaar
dwarsbomen.
Alle partijen waarschuwen voor
een uitbreiding van het conflict
naar de regio's. De lappendeken
der Russische Federatie c
uit elkaar te vallen. De nüsliw*
staatsgreep in augustus 1"
heeft echter geleerd dat we
plaatselijk niveau geen act®
hoeven te verwachten.
Muisstil wachtten politici en
volking toen af hoe de strijd
Moskou zou aflopen. Nieman
wilde dat de overwinnaar w®
als verrader kon aanwijzen.
Op 25 april mag het volk ja
nee tegen de president en
nieuwe grondwet zeggen. W
populariteit is, sinds zijn
ring in januari 1992 de p#®
vrijliet, behoorlijk gedaald. D®'
ondanks laat hij bij opiniep®1^
gen andere politici nog s'ee®
ver achter zich. Die popular®
is uiteraard de reden dat hij
het Volkscongres op 11 april
het geplande referendum n®®
houden.
Komt het over een maand
een referendum, dan ligg® "f
sins kansen redelijk. De wer»
lijke strijd wordt echter nu 8
streden.
nen Haag - Staatssecretaris
(CDA) voelt helemaal niets
fractie in de Tweede Kamer
eigen woning weer fiscaal af
dit plan zelfs ongunstig uit k
Van Amelsvoort noemde het pl
•ondoordacht'. De kosten voor o
t)e huiseigenaar krijgt niet de b
orocent bijgeteld bij zijn inkom
eerst de onderhoudskosten afget
Als de PvdA haar zin zou krijge
wi die onderhoudskosten daa
onduidelijk wie dan voordeel z
is doelmatiger en eenvoudiger v
van Wöltgens zou bovendien
belastingbetaler," aldus Van Am
pe staatssecretaris twijfelt eraa
de werkgelegenheid, want er is e
Iel Aviv - De Israëlische
naar de bezette gebieden
beteugelen. Dat besluit kw
weer zes zes doden vielen,
vier Palestijnen. De mees
Gazastrook.
De regering bepaalde zondag dat
de bescherming van Israëliërs,
zowel in de bezette gebieden als
in Israël zelf, verbeterd dient te
worden. Daartoe zal de huidige
politiemacht van 18.000 man
worden uitgebreid met 2.000 tot
3.000 agenten.
De regering wil de toelating van
Palestijnse arbeiders in Israël
strenger gaan controleren en be
loofde niet nader genoemde
stappen om joodse kolonisten in
de bezette gebieden te bescher
men.
„Er is geen wondermiddel tegen
terrorisme", zei de minister van
gezondheidszorg na afloop van
het kabinetsberaad. „Wij zullen
tot op zekere hoogte met terro
risme moeten leven"
Zondag schoten Israëlische mili
tairen in Khan Younis in de
HET WESTEN steunt president
diens besluit om de komende
ongrondwettelijk en allesbehal
steun zou dus opmerkelijk moet
Maar het alternatief is slechter
Russische parlement, onder lei
alles gedaan om de presidentiël
het - in meerderheid aartsco
bouwen. Het is uitgelopen o
tussen Jeltsin en Chasboelatov
heid van het land.
Daarmee was Rusland al in e
beland. Jeltsin ziet zijn 'coup' als
te doorbreken. Zijn tegenstande
van een nieuwe dictator.
In het vacuüm dat nu in Rusla
zelfs een burgeroorlog. Maar he
voor de hervormingspolitiek va
land het meest gebaat zijn. We
tijde, in de hoop dat dit zijn posi
DE TIJDEN zijn veranderd. Zelf
wordt niet zonder discussie aan
jn Nederland hebben daar moeit
Ruim een week geleden kwam
ontslag was verleend. De kardin
lichtte de plotselinge stap in
persconferentie die kardinaal Si
gaven, bleek dat de kardinaal e
8ls vragen over mogelijke pr
gesteld waren.
Dat openheid veel ellende en sp
men, was hem blijkbaar niet d
openheid heeft nu de 'affaire Bar
'oen een anonymus de kardina
volgens de aanbrenger belasten
voni de kerkprovincie geen cont
0!gde. Het ging immers om niet
JJectabel de redenering ook kli
[odere leidinggevende, geconfro
'en over medewerkers of collet
orgen dat de geruchten zo snel
™°rden. Anders lopen beschuld
'9d te raken. De beste metho
°°g,8t? brengen, zodat hij mir
eraediging te organiseren,
oor dit niet te doen, heeft de ka
geen steun aan zijn collega Bar
ei onbewust. Als vervolgens
rink»- en d'e tot deze karakterrr
J? tegenstrijd plaatsen, is de
voor de hand liggend.
nl finaal heeft nu bezworen
j )"?'.9trel<king die de kardinaal
1 hij onbewust niet vierkant a
kBnc°ese9uenties daarvan moe
rtiDri» 's na|ef- En zo'n eigen
Dn n voor een 'eider genoemd w
rirm te verklaringen, ook die v
bui verhulling. En dit terwijl
hnt foL j wust met geruchten ge
aevl het e'tijd verstandiger
leri„rn'was dat in dit geval helem
en h op de hoogte was van h
bnrini» weet hoe Publiciteit we
Den uVerme!n meuwsgierighei
de?o verwijt van de kerkleidi
'eiders7elfteerugntW00rdeliikheid
trekiladin9 van de katholieke
enioo? Ult deze onverkwikkelijk
ge remedie tegen argwaan, ve
