Drie grote projecten op stapel
De suikerzoete vergissing van Hombach
Renovatie betonwijk dwingt Axel tot keuzes
EGENHEIt
PLAATSELIJK nieuws
DAG
Restauratie basiliek zware last voor Willibrordusparochie in Hulst
KNAAK KADO!
i VLISSINGEN
RIL 1993
49.50J:!
Havenfort, binnenstad en riolering hoofdmoot Hulster meerjarenplan
Jaarlijks concert Groede
01100-33399
iculieren
GETROUWD
Dr. R. van Berkel
Speeltuigen voor
binnenstad Hulst
^eekenddienst
ktem-redactie
Geldkraan
SCHIETINGEN KAARTINGEN
Het beste
hoeft niet het duurste te zijn!
f de extra uitgebreide
V.J' gevarenpolis
Opstal 0,65 en
Inboedel 1,50
per 1000,- verzekerd bedrag
Betrouwbaar, degeüfk en compleet
FOTO VERSCHOORE
ZEELAND
om
nkje, jubileum, receptie
verloving, overwinning
Abraham, openbare
door, mag best eens in
el op de pagina
oeilijk is dat niet en duur
zijn. Prijs per regel of
2,40*, één grote regel
,89 resp. 3,04*.
sen van een foto of
n formaat van 35 x 45
15,96 resp. 16,76*
rieven op aanvraag. Bij
ëtaling wordt 4,50
nd. Foto's worden niet
076-236442 of geef uw
plaatsing af bij één van
Schriftelijke opgaven
d geaccepteerd indien
end zijn, ook indien uw
bijgevoegd is.
het recht voor teksten
n redenen te weigeren,
klachten bereiken over
st behoudt de uitgever
or om de naam van de
r bekend te geven.
Hiep hiep hoera ons Jan
netje wordt
SARAH
René Poppe en Carine
de Mos, 12-03-'93, Phi-
lippine.
Huisarts te Koewacht
vanaf 22 tot en met 26
maart a.s. is de praktijk
gesloten
Waarneming door de
collega's te St. Jansteen
en Clinge.
Gelieve tijdig Uw medi
cijnen bij te laten vullen.
De apotheek is uitslui
tend voor spoedrecepten
dagelijks geopend van
15.00-16.00 uur.
Van onze verslaggever
D„lst - Zelfs al geven de
Rijksdienst voor Monumen
tenzorg en de provincie de
maximale subsidie, dan nog
al je Willibrordusparochie
in Hulst zelf zeker 1,5 mil
joen gulden moeten bijpassen
{mor de restauratie van de
basiliek.
p Hamelink, coördinator restau
ratie basiliek, schrijft dat in de
nieuwe parochie-almanak.
Om dat geld bijeen te krijgen zal
de parochie een beroep op velen
moeten doen. De belangrijkste
inkomsten krijgt de parochie via
het parochiefonds. Jaarlijks dra
gen de parochianen daar onge
veer 190.000 gulden aan bij.
Maar van dat geld blijft niets
meer over om op te sparen voor
de restauratie.
Integendeel, want uit de begro
ting voor dit jaar blijkt dat de
parochie ondanks die bijdrage
toch nog tegen een tekort van
58.000 gulden aan kijkt om de
lopende zaken te kunnen bekos
tigen. Dat betekent dat er ook al
geen geld is voor de dringende
vervanging van de geluidsinstal
latie in de basiliek en voor de
versleten verwarmingsketels.
Aanvankelijk werd de restaura
tie van de basiliek becijferd op
4,5 miljoen gulden. Het paro
chiebestuur kreeg vorig jaar ech
ter van monumentenzorg te ho
ren dat er een totaal nieuwe plan
moest komen. Daar kwam uit
eindelijk een rekensommetje uit
van meer dan 16 miljoen gulden.
Voor het kerkbestuur nooit te
behappen en ook niet voor de
gemeente Hulst. Een aanvraag
voor een bijdrage uit de zoge
naamde kanjerregeling van het
rijk werd vorig jaar afgewezen.
Gehoopt wordt dat de basiliek er
dit jaar wel voor in aanmerking
komt.
Tot nu toe zijn bij Monumenten
zorg de subisidiabele restaura
tiekosten nog steeds niet vastge
steld en er zijn ook nog geen
potjes gevonden om ook maar
eem deel van de basiliek te res
taureren. Intussen gaat het ver
val van de basiliek echter wel
verder.
Steeds meer brokstukken
vallen naar beneden. Om kerk
bezoekers en het orgel tegen val
lend puin te beschermen zijn aan
de binnen- en buitenkant van de
westgevel stenenvangers ge
plaatst.
Acties starten om geld bij elkaar
te krijgen voor de restauratie
van de basiliek zijn naar de
mening van het parochiebestuur
nu nog niet aan de orde omdat
niet duidelijk is wanneer de res
tauratie echt wordt aangepakt.
Eén ding is volgens Hamelink
wel helemaal duidelijk: „De ba
siliek staat in de verkeerde stei
gers en raakt snel in verval".
Van onze verslaggever
Hulst - Het Hulster meer
jarenplan stads- en dorps
vernieuwing wordt ook de
komende jaren nog steeds
jn belangrijke mate be
paald door drie grote pro
jecten.
Dat zijn het plan Haven-
lort, de herinrichting van
de binnenstad en verschil
lende rioleringsprojecten.
Na dit jaar zullen wel belangrij
ke gedeelten van de twee eerst
genoemde projecten agerond
ajn. Met de in beide gebieden
nog resterende fasen, te weten de
todemsanering en reconstructie
van het Oranjebolwerk en de
reconstructie van de Grote
Markt en de Houtmarkt, zijn op
ach nog wel forse investeringen
die hoge kosten vormt
nok de verdere reconstructie van
de riolering in Graauw een fors
probleem. Een gefaseerde uit
voering en aanleggen van een
spaarpotje zijn volgens burge
meester en wethouders dan ook
noodzakelijk.
Een deel van alle projecten kan
worden betaald uit het sleutel
bedrag van ruim 650.000 gulden
dat Hulst dit jaar voor stads-
dorpsvernieuwing krijgt. Daar
naast draagt de gemeente ook
uit eigen middelen veel bij. Zo
wordt er 450.000 gulden 'eigen
geld' gestopt in de reconstructie
van het gebied rond de basiliek.
Daarnaast is in de normale
meerjarenplanning ruimte ge
maakt voor (gedeelten) van de
projecten bodemsanering Oran
jebolwerk, restauratie basiliek,
restauratie Keldermanspoort,
aanleg fietspad Hulst-Koewacht
en de aanpassing van het ge
meenschapscentrum in Heikant,
inclusief een nieuwe gymzaal.
Eigen middelen
Ook de dit jaar uit te voeren
reconstructie van de Wilhelmi-
nastraat (2 miljoen gulden), aan
passen van de coupure bij
Graauw (35.000 gulden), ver-
ieersremmende maatregelen in
ie Molenstraat (100.000 gulden),
drukriolering in de Dorpsstraat
(35.000 gulden) en het herstel
'an de riolering in de Oude Pol
derstraat (85.000 gulden) worden
mot eigen middelen uitgevoerd.
Datzelfde zal volgens B en W
waarschijnlijk ook voor een be
langrijk gedeelte gelden voor re
constructies in de Rooseveltweg
(130.000 gulden).
het meerjarenplan stads- en
dorpsvernieuwing komt donder
dag 18 maart ter sprake in de
commissies openbare werken en
fflanciën. Die vergaderen res-
Pectievelijk om 16.30 en 19.00
®it in het stadskantoor.
°nze verslaggever
Hulst - De al lang gewenste
Wltoestellen voor de jeugd uit
™lster binnenstad komen te
aan in het Oude Molenbol-
»erk.
hat is overeengekomen in een
wprek tussen B en W en de
wijkraad Binnenstad.
e Wijkraad zal verder ook de
P aatsing van de spullen regelen,
at tuig worcjt gemaakt door
in k i n van de school De Brug
nni j- er van hun praktische
j ichtig en vorming, in de Hul-
r gemeentebegroting was al
Kemng gehouden met een uit-
Savenvan 12.500 gulden,
tui nu hut de speelwerk-
2n- z,es stuks in totaal, 2.000
Oma Urder zullen uitvallen.'
gekort te overbruggen
t»njlraad proberen een be-
P te doen op landelijke fond-
^redactionele zaken kan
eekeinde contact worden
°Pgenomi
'en met Eugene Ver
telefoon
straeten,
.ÜS-U7S5. B.e.g.
50-18924 of 076-2369X1.
De Hulstenaren die in Chelmondstone werkten, rechtsachter (in hemdsmouwen en met pet) Henricus de Witte.
DE Hulster binnenstad
wordt gerenoveerd. Oude
vertrouwde beelden ver
dwijnen en hier en daar
wordt ook een monument
of belangrijke gevel ge
restaureerd. Bij de dub
bele poort verdwijnt een
schuurwinkel om plaats
te maken voor een hui
zencomplex en het Wa
terschap verlaat het mo
numentale pand in de
Gentsestraat. Binnenkort
komt hier een winkel in.
Begin deze eeuw was het
't pand van Hombach, de
Hulster grootgrondbezit
ter die geld zag in suiker
bieten, maar een kapitale
fout maakte.
Van onze medewerkster
Jeanette Vergouwen.
HOMBACH behoorde met enkele
andere families tot de jet set van
Hulst. Hij was gemeenteraadslid
en bezat achter zijn huis een
enorme tuin, waarin een grote
vijver lag.
In de jaren twintig is door deze
tuin de Frans van Wae-
sberghestraat aangelegd. Van
wege de vijver hebben al de
huizen in deze straat een souter
rain. Nu nog is een stuk van de
tuinmuur van toen te zien in het
steegje dat loopt van de Van
Waesberghestraat naar de Grote
Zwanestraat.
Hombach organiseerde grote
tuinfeesten en omdat dit leidde
tot hinderlijke inkijk vanaf de
wallen liet hij een stevige muur
bouwen en zette hij de rest af
met hekken. Niemand waagde
het om de tuin te betreden, be
halve notaris Van Dalsum die
tijdens zijn rondwandeling ook
genoot van het groen in de tuin
van Hombach. Van Dalsum was
een man waar slechts weinige
Hulstenaren nee en dat mag niet
tegen zeiden.
Hombach zat dus goed in de
slappe was en schuwde een ex
periment niet, zeker omdat hij
dacht dat de geldkraan ermee
opengedraaid zou worden. Hij
stuurde in mei 1912 een groep
van dertig Hulstenaren naar En
geland om daar te proberen de
suikerbietenteelt van de grond te
krijgen. Een van hen was Henri
cus de Witte en hij vertelde dit
De tuin van Hombach, gezien vanaf de Hulster wallen.
verhaal enkele jaren geleden.
Een relaas van een reis die hoop
vol begon maar voor Hombach
uitdraaide op een regelrechte fi
nanciële strop.
De dertig Hulstenaren reisden
met de trein naar Sint Niklaas
en vandaar naar Antwerpen.
Daar gingen zij aan boord van
een stoomschip dat hen naar
Harwich bracht en de trein ver
voerde hen weer tot Ipswich,
waar de groep opsplitste. De
Witte en zijn kameraden reisden
per 'dubbeldekker' naar Chel
mondstone in de provincie Suf
folk. Daar werden zij enthou
siast ontvangen door de bevol
king want die mannen uit Hulst
wisten alles van de suikerbieten
teelt. Zij zouden de Engelse boe
ren de vaardigheden van het
wieden, kappen en dunnen leren.
Hombach had deze Zeeuws-Vla
mingen in dienst genomen om
dat ze al jaren werkten als sei
zoenarbeiders in de suikerbieten.
De biet had voor hen geen gehei
men en het loon dat Hombach
uitbetaalde, 18 gulden per week,
St.-Jansteen
LAND VAN HULST - Postze
gelvereniging Het Land van
Hulst houdt zondag de maan
delijkse bijeenkomst in De
Warande in St.-Jansteen van
9.30 tot 12.00 uur. Dit keer
wordt begonnen met een alge
mene jaarvergadering met de
gebruikelijke terugblikken en
jaarverslagen. Daarna wordt
een veiling gehouden van 200
aangeboden kavels. Bovendien
wordt een kwartjesloterij ge
houden en krijgt iedere bezoe
ker een gratis lot bij binnen
komst. Enkele handelaren zijn
aanwezig om te ruilen en te
kopen.
KOERSBAL - In gemeen
schapscentrum Malpertuus
hield de Algemene Nederland
se Bond voor Ouderen een
koersbalmiddag. Uitslag mat
1:1. Ras/Baayens, 2. Govaert/
Van Vlierberghe. Mat 2:
Baayens/Buyze, 2. Blommaert/
Kegels. Mat 3: 1. Kegels/De
Block, 2. De Bot/Martens.
ZATERDAG
CLINGE
-Malpertuus, 21 uur dansavond
dansclub Flamingo met Mul-
tisound.
TERNEUZEN
- Café Schelpenhoekje, 14 uur
bieden en jokeren.
- Rivierenhuis, 14 uur bijeen
komst PC-gebruikersgroep.
AXEL
-De Boemerang, 20 uur bingo
buurtvereniging.
- Clubgebouw Showband, 20 uur
bingo.
GRAAUW
-Kantine W Graauw, 20.15 uur
prijskaarting.
HULST
- W. Blommaert, 14 uur schieting.
ST.-JANSTEEN
-Café De Kroon, 14 uur vlees-
kaarting.
-De Warande, 20.30 uur dans
avond St.-Jan met The Telstars.
ZUIDDORPE
-Café 't Gemeentehuis, 14 uur
vriendenschieting.
ZONDAG
KOEWACHT
- Café 't Hoekske, 14.30 uur
schieting.
LAMSWAARDE
-Café De Lamsoren, 14.30 uur
schieting (Soc. de Vrede).
ST.-JANSTEEN
-Café 't Centrum, 14 uur vlees-
kaarting.
TERNEUZEN
- Zuidlandtheater, van 14.00 tot
17.30 uur Thé Dansant Adrie
Hamelink.
TERHOLE
- Café De Kroon, 14 uur biefstuk-
kaarting.
Schietingen
St.-Jansteen - Café De Kroon met
33 personen. Hoge vogel: A. Leen-
knegt, eerste zijvogel: E. Jans-
sens, tweede zij vogel: C. Blom
maert, grootste aantal (4): A.
Boussen, Kapellebrug.
Oudelande - Café De Waaghals
met 34 personen. Wip 1: eerste
hoge vogel: H. van Stee, tweede
hoge vogel: J. de Koeyer, eerste
zijvogel: J. Vermeulen, tweede
zijvogel: B. Belaert, derde zijvo
gel: A. Rentmeester. Wip 2: hoge
vogel: C. Stouthamer, eerste zij
vogel: C. Jeremiasse, tweede zij
vogel: P. de Visser, derde zijvogel:
H. Breemer.
Wolphaartsdijk - Café Royal met
26 personen. Wip 1: hoge vogel:
H. Boonman, eerste zijvogel: R.
Kopmels, tweede zijvogel: J. Bos,
grootste aantal (5): Rina de Jonge.
Wip 2: eerste hoge vogel: R. Klip-
pel, tweede hoge vogel: H. Boon
man, eerste zij vogel: G. van Gar-,
sel, tweede zijvogel: A. Rentmees
ter, derde zijvogéi: H. van Leeu
wen, vierde zijvogel: P. Daalman,
grootste aantal (7): M. Verdonk.
Kaartingen
Oostburg - De Bridge Sociëteit
Oostburg speelde de derde wed
strijd van de voorjaarscompetitie.
Uitslag groep A: i. Rosseel/Lako,
2. Dronkelaar/Zwaan, 3. Te Beek/
Brasser. Groep B: 1. Bron/Van
Leiden, 2. Doosje/Kools, 3. Schij-
ve/De Zwart.
was in die tijd goud geld. Ook de
reis was voor rekening van Hom
bach en dus namen de werkers
de ietwat primitieve behuizing
voor lief. Zij werden onderge
bracht in tenten en op de foto
ziet men de stoere boeren voor
het kampement. De namen Pre-
ne, Blommaert, Lossie, Schuur
man, Pierssens, de Witte en van
der Walle klinken de Hulstena
ren van nu nog bekend in de
oren.
Van mei tot november werden er
bieten geplant, gedund en
geoogst. Alleen de oogst bleek
niet goed te zijn. Engeland was
wel rijp voor de suikerbieten
teelt, maar Hombach had een
verkeerde plek uitgekozen. Het
experiment mislukte omdat de
grond ongeschikt was.
Voor de winter toesloeg, reisde
de ploeg terug naar huis. Hom
bach kwam de aanslag op zijn
kapitaal wel te boven. Hij bezat
nog twee grote boerderijen in de
Emmapolder bij Nieuw Namen:
de Maria- en de Emmahoeve. De
familie vertrok in de twintiger
jaren naar Antwerpen.
Het pand in de Gentsestraat
werd door de Rotterdamse bank
gebruikt als kantoor en daarna
werden de dossiers van het Wa
terschap Hulst er ondergebracht.
Die brengen de papieren nu el
ders en het grote pand met de
brede ingangsdeur en de vrij
hoog zittende ramen staat nu te
wachten op de volgende bewo
ners.
Groede - Muziekvereniging Groede houdt op zaterdag 20 maart weer
haar jaarlijks concert om 19.30 uur in de Nederlands hervormde
kerk.
De muzikanten hebben afgelopen winter een geheel nieuw repertoire
ingestudeerd. Het programma omvat klassieke stukken van onder
andere Handel en Purcell en ook andere genres zoals cha-cha-cha,
czardas, calypso en samba. Voorafgaand aan het optreden vindt een
optreden plaats van de jeugdgroep, onder leiding van dirigent De
Cock. De toegang is vrij.
(ADVERTENTIES)
U boft maar, als u bij ons uw fotorolletjes koopt.
Want op deze films zit nu een sticker waarmee u 2,50 korting krijgt bij het
ontwikkelen afdrukken. Een goedkopere manier om aan de mooiste
afdrukken op Kodak Royal Papier te komen bestaat niet!
Op dus naar onze zaak voor die knaak!
UUR
FOTO
SERVICE
DE ZAAK WAAR JE RAAK SCHIET! gj
's-Gravenhofplein 8, Hulst - 01140-16162 o
Van onze verslaggever
Frank Deij
Axel - De stadsvernieuwings
plannen voor de twee beton-
wijken in Axel (de sloop van
286 woningen en nieuwbouw
van 225 huizen) leggen de
komende jaren een grote
claim op de schaarser wor
dende gemeenschapsgelden.
Een globale raming leert dat er
drie tot vijf miljoen gulden, en
misschien wel meer, nodig is
voor rioleringswerkzaamheden
en het veranderen van het stra-
tenpatroon. Die bedragen zijn zo
hoog dat het niet denkbeeldig is
dat de plannen, zeker in het licht
van de komende gemeenteraads
verkiezingen, nog drastisch wor
den bijgesteld. Een korte woor
denwisseling tussen het in Koe
wacht wonende WD-gemeente
raadslid P. Apers en Axelaar J.
Dieleman (GPV) gaf donderdag
al een indruk van hoe die discus
sie zal gaan lopen.
Het opknappen van de wijken
dwingt de gemeenteraad tot in
grijpende keuzes. Voor Apers is
het nog geen uitgemaakte zaak
dat die allemaal in het voordeel
van de kern Axel moeten uitval
len. Hij gaf toe. Als het geld in
de wijken wordt gestopt bete
kent dat daar de eerste vijftig
jaar niets meer naar toe moet.
„Maar de bewoners die ergens
anders wonen, zal dat een worst
zijn", gaf Apers, die zijn stem
men in de omringende dorpen
moet halen, de uitgangspunten
op grond waarvan hij straks de
plannen zal beoordelen aan.
Waarop Dieleman reageerde:
„Maar het is toch hun dorp, hun
,stad, hun gemeente".
Het zijn nog maar voorhoedege-
vechtjes. En de bedragen die
wethouder Van Waes donder
dagavond noemde voor de eerste
fase in wijk Oost, tussen de 1,6
en 2 miljoen gulden voor de
gemeente, natte-vingerwerk.
Maar dat het opknappen van de
twee wijken in Axel nog tot
levendige discussie in de raad
zal leiden staat nu al vast.
De sloop- en nieuwbouwplannen
in de betonwijken, waarvan de
rijke Regionele Zeeuws-Vlaamse
Woningbouwverenig de beden
ker en de voornaamste financier
is, kunnen bijvoorbeeld niet los
worden gezien van de nog te
bouwen nieuwe woonwijk aan
de Buthstraat en de stads-en
dorpsvernieuwingsplannen in
Zuiddorpe en Overslag. Het is
dan ook geen toeval dat B en W
het plan aan de Buthstraat,
waarvoor zij eerst hemel en aar
de hebben bewogen om de raad
van de noodzaak te overtuigen,
plotseling met de grootste terug-
houdenheid benaderen. Zij wü-
len voorlopig niet verder gaan
dan de aankoop van de grond
(kosten 400.000 gulden) en
wachten tot een projectontwik
kelaar er mee aan de slag gaat.
Die houding heeft alles te ma
ken, en wethouder A. van Waes
maakt daar ook geen geheim
van, met het losweken van de
grondreserves die Axel heeft op
gebouwd ten gunste van de be
tonwijken. Als Axel er namelijk
in slaagt de risico's van de ex
ploitatie van het plan
Buthstraat, maar ook van andere
bestemmingsplannen, te beper
ken dan is de noodzaak om grote
reserves te houden om eventuele
tegenvallers op te vangen min
der aanwezig.
Daarnaast heeft de afdeling fi
nanciën opdracht gekregen om
nog eens met de stofkam door de
begroting te gaan en in het voor
jaar met voorstellen te komen
om ruimte te maken voor reno
vatie van de betonwijken. Een
eenvoudige klus zal dat niet zijn.
Axel heeft de bezuinigingen van
het rijk voor 1993 doorgescho
ven naar 1994 en krijgt voor dat
jaar nog te maken met nieuwe
bezuinigingen van het rijk. En
als er enkele miljoenen te vinden
waren, dan was dat al eerder
gebeurd. Daarbij maken B en W
het zich extra moeilijk door de
hoge investeringen zonder las
tenverzwaringen voor de burgers
door te willen voeren.
Van Waes kondigde donderdag
tegelijkertijd een herbezinning
op het steeds maar toenemende
en geldverslindende takenpakket
van de gemeente aan. Hij sluit
daarmee aan bij een gedachten-
gang van het Eerste Kamerlid A.
J. Kaland dat kort geleden tij
dens een spreekbeurt in Kloos-
terzande over de gemeentelijke
herindeling sprak. „Gemeenten,
maar ook andere overheidsin
stanties, doen er verstandig aan
eerst op een rijtje te zetten wat
werkelijk van hen wordt ver
wacht en welke taken zij aan
particulieren kunnen overlaten",
zei hij.
Maar zelfs al slaagt Van Waes
erin geld in reservepotjes te vin
den en tot een efficiëntere werk
wijze op het stadhuis te komen
zetten, dan nog zullen er keuzes
moeten worden gemaakt. Keuzes
die raadsleden, tegen het licht
van de komende gemeenteraads
verkiezingen, voor grote dilem
ma's kunnen plaatsen.
ZATERDAG 13 MAART 1993 C 2
T.C.V. Vlissingen B.V.
Industrieweg 17 - 4382 NA Vlissingen
Telefoon 01184-15000, telefax
01184-10664
zitplaatsen in de sporthal
West-Brabant in onze luxe
Jformatie01184-15000.
g O g g P N g -SpS?-
lorbeeld over
ngen?
elop zonder
en adres naar:
nd
2
HOTELS
R EN BETAALBAAR
