zoomwegzuid
Lichte paniek om wegvallen grenzen
de dijk,
Het douanekantoor aan
de Zoomweg was op 1
december 1992 klaar.
Toch kon er niet vanaf
die dag worden gewerkt,
omdat de Belgen hun
Havenweg nog moeten
afbouwen. De aansluiting
is nu klaar. Op 4 maart is
de officiël opening. En
tot dan staat een groot
douanecomplex, bewaakt
door douaniers, maar
niet gebruikt voor het
bekende in en uitklaren
in een lege vlakte.
Douane betrekt
een
semi-permanent
kantoor aan
nieuwe Zoomweg
„Er heerst een lichte paniek onder douane-expediteurs. Zij weten niet of er na het
wegvallen van de binnengrenzen in Europa voldoende werk overblijft om hun
bedrijf voort te zetten." Ludo Kommens, douane-expediteur in Putte, schetst de
stemming in zijn branche. Hij ziet de toekomst niet somber in. Als de
Zoomweg-zuid wordt opengesteld verhuist hij met zijn bedrijf van Putte naar de
nieuwe grensovergang.
Douane
expediteurs
piekeren over
toekomst van hun
bedrijf
i
voor de rubriek
'clubs/06
jjen contante betaling aan
itoren worden opgegeven
Ttie verplicht).
per regel excl. BTW
Imm. p. kolom excl. BTW
06 - 320.320.36
1.322.88
<- 320.324.11
3.222.28
10.330.81
og(37,5 cphm)
DINSDAG 2 MAART 1993
|edere autodealer. Doö]
hebben diverse verj
En heeft menig acces-
ie showroom veriater
nu een geweldige aan-l
)pel Astra GL, met een
u ook nog eens 50°/<l
ndaard al voorzien va
|e merken helemaal niei
Zoals gordelspannersj
•iligheidsgordels vóór inj
pk trekken, waardoor de
irijding beperkt blijven
raad strekt:
tï
4- en 5-deurs)
elektrische antenne,
eciale prijs: f695,-.
\et2:
4- en 5-deurs j
'.siefschuifikanteldak.
date prijs: f 1.390,-.
stalen balken in de por-]
eruststellende gedachte,
waarmee elke Astra even-;
ïs een ander staaltje va
rerings- en recirculatie-j
uk op de knop over op
iten we wel wezen, dat
In de file...
epakket op de Astra GI
0,-. Nu slechts 1.390,-
0%. En wat ons betreft»!
er extra speakers onder-
och al 6 in...
izaken.
maken.
'Wij
blijven
er
altijd'
Het nieuwe kantoor van de douane. De Zoomweg krijgt in ieder geval 24 uur per dag, zeven dagen per week een bemanning van douane-ambtenaren.
'ijsS?
.fciiClHWV
Mr. H. Raspe, hoofd van het
douanedistrict Roosendaal, loopt
vanaf half 1992 met enkele onover
zienbare problemen rond. Wanneer
hebben de Belgen hun Havenweg
klaar? Kan de grensovergang in
Putte tot die tijd dienst doen? Hoe
druk wordt de Zoomweg als het
verkeer erover naar België kan?
Hoeveel personeel moet hij inzetten
om de goederenstroom niet al te
lang op te houden?
De problemen van Raspe komen
voor een deel van over de grens. De
autoriteiten aan beide kanten had
den afgesproken, dat het zuidelijk
deel van de Zoomweg en de daarop
aansluitende Havenweg in Antwer
pen op 1 december 1992 klaar
zouden zijn. Rijkswaterstaat hield
zich aan die afspraak. Haar Bel
gische tegenhanger had meer tijd
nodig.
De Belgische aanpak kostte Raspe
extra denkwerk. Het openhouden
van de overgang in Putte kon niet
een eenzijdige beslissing zijn. Zijn
collega in Antwerpen moest ermee
instemmen. „Belgen werken an
ders. Hun organisatiestructuur ver
biedt mijn collega samen met mij
over Putte te beslissen. Hij krijgt
zijn orders uit Brussel," vertelt
Raspe.
Bij de opening van de Zoomweg
rijst de vraag: hoe druk gaat het
worden? Bij het officieel wegvallen
van de binnengrenzen in de Euro
pese Gemeenschap verdwijnen de
formaliteiten voor transport bin
nen de gemeenschap. Dat scheelt
een hap. Blijft over het werk aan
goederen van buiten de EG. De
Zoomweg kan fungeren als route
om goederen door- of in te voeren.
De douane betrekt er een semi-per-
manent onderkomen. „Semi-per-
manent betekent niet in een bouw
keet. De behuizing ziet er zeer
permanent uit. En het is de bedoe
ling er voor altijd te blijven," ver
telt Raspe. Verhalen over wegval
len van grenzen, opheffen van
douaneposten kloppen niet. Vol
gens het districtshoofd blijft doua
ne aan de grens nodig, zeker aan de
grote doorgaande routes: de E-we-
gen. Ook na '1993'.
„Een deel van wat nu over Ha-
zeldonk rijdt, komt langs de doua
ne aan de Zoomweg. Een veel kor
tere route tussen Rotterdam en
Antwerpen. En ook van Rotterdam
via de Antwerpse rondweg naar het
zuiden: Frankrijk, de Kanaaltunnel
naar Engeland." De drukte bij Ha-
zeldonk loopt gegarandeerd terug.
Niet te voorspellen valt hoeveel en
wat daarvan bij de post Zoomweg
zich meldt.
De Zoomweg krijgt in ieder geval
24 uur per dag, zeven dagen per
week een bemanning van douane
ambtenaren. Dat staat al vast.
Voorlopig heeft Raspe 25 ambtena
ren voor die post beschikbaar ge
houden. Zij krijgen hulp van vijf
Belgische douaniers. De post zelf
heeft een lengte van enkele voet
balvelden, waarop -volgens de
bouwtekening- rekening met 35
parkerende vrachtwagen-combina
ties is gehouden.
Of die parkeergelegenheid toerei
kend is? De praktijk zal het leren.
Zeker wanneer vanuit het Ant
werpse havengebied een grote hoe
veelheid in te klaren goederen
wordt aangeboden. „Mijn collega
in Antwerpen kampt met een groot
tekort aan personeel. Aan de Ant
werpse haven zijn daarom slechts
van acht uur 's morgens tot zes uur
's avonds douaniers aanwezig om
goederen in te klaren." Met een
doorvoerdocument hoeft echter
niemand op aanwezigheid van dou
aniers te wachten.
„Met een doorvoerdocument mogen
vervoerders bijvoorbeeld naar de
Zoomweg rijden om het inklaren
daar te laten afwerken. Aangezien
ze elk moment van de dag er te
recht kunnen, verwacht ik dat een
deel van de Antwerpse goederen
stroom aan de Zoomweg wordt
ingeklaard."
Die toestand duurt nog jaren, want
Raspes Belgische collega ziet geen
kans zijn problemen op te lossen.
Net als in Nederland zijn heel wat
douaniers aan de binnengrenzen
(met Duitsland en Frankrijk) vrij
gekomen, maar de vrijkomende
Belgische ambtenaren zijn Walen.
Die vertikken het in Vlaanderen te
gaan werken, waar buitengrens
voldoende voorhanden is. „Wij
hebben onze in het oosten van het
land vrijkomende douaniers een
plaats kunnen bieden aan de over
blijvende buitengrens, de Holland
se kuststreek. Zo gemakkelijk heb
ben de Belgen het niet.
De Nederlandse douanier krijgt het
dus druk aan de Zoomweg, zelfs als
het logistiek park Ossendrecht er
niet komt. „Het logistiek park zou
ons een geringe hoeveelheid meer-
werk hebben opgeleverd," aldus
districtshoofd Raspe. „In de toe
komst zullen we in het Westbra
bantse meer te doen krijgen." In
zijn visie komen de distributiebe
drijven vooral daar.
„Rotterdam en Antwerpen lopen
vol. Distributie hoeft niet per se
aan de haven, dus zie je bedrijven
naar West-Brabant uitwijken." Het
ideale gebied tussen Antwerpen en
Rotterdam. „Moerdijk begint nu
goed in trek te komen. Bij Breda
zijn al enkele grote distributeurs
neergestreken." Inklaren van goe
deren hoeft niet meer op de kade
plaats te vinden. Het achterland
biedt daartoe voldoende mogelijk
heid.
Met het verschuiven van douane
werkzaamheden van haven naar
achterland krijgt de douane van
het district Roosendaal het druk
ker. „We klaren al niet meer elke
lading afzonderlijk in. Transpor
teurs klaren zelf in. Tegenwoordig
worden afspraken gemaakt met
distributeurs om aan de hand van
de boeken controles uit te oefenen
op inklaringen door de bedrijven.
De administratie van het bedrijf
moet ernaar zijn. Vervolgens be-
foto de stem dick de boer
perken we ons tot steekproeven."
Terwijl de verlader zijn handel uit
de vrachtwagen haalt, neemt een
douanier een kijkje of papieren en
lading elkaar dekken. „We spelen
in op de wens van een distributeur
om zo weinig mogelijk tijd te ver
liezen. Controle bij het verladen
houdt de goederenstroom niet op,"
verklaart Raspe.
De nieuwe manier van werken,
vergelijkbaar met het verrekenen
van BTW-verplichtingen, biedt
West-Brabant de mogelijkheid tal
loze distributeurs plaats van vesti
ging te bieden en tegelijkertijd één
groot logistiek park te worden. Een
locatie aan de Zoomweg is daarbij
niet eens een voorwaarde.
Bij alle onzekerheid staat een ding
als een paal boven water. Zodra
het zuidelijk deel van de Zoomweg
in gebruik wordt genomen, houden
de douane-activiteiten aan de
grens bij Putte op te bestaan. Er
blijft zelfs geen BTW-kantoor.
Douane-agentschappen, particulie
re bedrijven die formaliteiten voor
vervoerders regelen, weten het. Zij
overleggen over verplaatsing van
uit Putte naar de Zoomweg, waar
ruimte naar believen ter beschik
king is.
31.250,-
Een kijkje in het oude kantoor van douane-expediteur Cosmopolite. Het bedrijf verhuist naar de nieuwe
grensovergang. foto de stem ben steffen
Rommens heeft al eerder een golf
van paniek onder collega's waarge
nomen. „In 1971 - bij de invoering
van de BTW - dachten velen hun
laatste dagen aan de grens mee te
maken. Ze lieten keurige briefjes
drukken met een afscheid aan
klanten. Iedereen in verwarring,
maar al snel bleek dat het werk
aan de grens niet weg viel. Er
kwam bij."
Cosmopolite-directeur Rommens
wacht rustig op de dingen die ko
men gaan. Bij het openstellen van
de Europese binnengrenzen verliest
hij werk, zo'n 90 procent. Aan het
vrachtvervoer binnen de EG hoeft
hij niet veel meer te doen. Geen
formaliteiten, geen voorschieten
van BTW en invoerrechten voor
klanten. Er blijft echter voldoende
over, want goederen van buiten de
gemeenschap behouden alle aan
dacht. De grens aan de Zoomweg
krijgt met die goederen te maken,
vanuit Rotterdam en Antwerpen.
En mogelijk komt er ander werk
voor het wegvallende deel in de
plaats.
„Ik kan niet overzien hoe de prak
tijk er in 1993 zal uitzien." Het
overzicht ontbreekt in de eerste
maanden van '93 ook nog. Zijn
bedrijf is niet uitsluitend afhanke
lijk van formulieren voor vracht
wagenchauffeurs. Het telt drie po
ten: het douane-agentschap (de af
deling van de grensformulieren),
een verzekeringsafdeling en dat
van 'aansprakelijk vertegenwoor
diger BTW'. Dat laatste houdt in
BTW innen en afdragen voor
grensoverschrijdende dienstverle
ning.
Hij snapt best, dat collega's tegen
de overgang van gesloten naar
open grenzen niet lekker in het vel
zitten. Een gevoel van onbehagen,
dat nog voort duurt. „Particulieren
kunnen straks," vertelt hij lang
voor het wegvallen van de grenzen,
„boodschappen doen waar ze maar
willen. Een nieuwe keuken bestel
len in Duitsland, wijn uit Frank
rijk, meubeltjes uit België. Zelf
halen of laten brengen. Alles wordt
mogelijk. Wie goed op let kan er
nog aan verdienen ook." Ondanks
deze grotere bewegingsvrijheid
meent Rommens: „Grote transport
bedrijven blijven ons nodig heb
ben."
De onrust onder collega's komt
mede tot uiting bij het openen van
een vestiging aan de Zoomweg. Ze
staan niet te dringen. Eind maart
1992 hebben er zich slechts drie
geschaard onder de vlag van de
Vereniging van Douane-expedi
teurs Zoomweg-zuid. De drie zijn
leden en tevens de bestuursleden.
De vereniging moet, aldus het oor
deel van de inspecteur van de Do
meinen in Breda, kantoorruimte
verdelen onder douane-agenten,
die aan de nieuwe grensovergang
willen werken.
De drie zijn Cosmopolite van Rom
mens, Gaston Schul (beiden uit
Putte) en Van Huls uit Hazeldonk.
„Na de opening van de Zoomweg
gaan de overgangen in Putte en
Nispen dicht. In Nispen werken
zo'n zes douane-expediteurs." De
twee van Putte huizen straks aan
de Zoomweg. Andere gegadigden
zullen nog wel van zich laten ho
ren. Zij maken een kans als ze voor
de 'deadline' half juni (1992) zich
melden als lid van de vereniging.
Alleen leden van de vereniging
krijgen een plaatsje. Vrije vestiging
is niet mogelijk.
„Douane-expeditiebedrijven ko
men aan twee kanten van de grens.
Onze vereniging heeft een tegen
hanger in België." De club aan
gene zijde heet vzw Berant en telt
19 leden. „Om een douane-agent-
schap ten volle te benutten zou een
kantoor aan beide kanten van de
grens moeten staan." Een zakelijke
overweging, die Cosmopolite wel
maar anderen weer niet aan twee
kanten van de streep brengt,
„Als Belgische expediteurs ook aan
de Nederlandse kant een kantoor
willen, moeten eveneens zij lid
worden van onze vereniging." Van
de 19 in België zullen er zeker
enkelen aan de Nederlandse kant
een plaats van vestiging willen.
Dat kan nog dringen worden. De
Rijksgebouwendienst heeft op te
kening immers niet meer dan 845
vierkante meter grondoppervlak
voor de expediteurs uitgetrokken.
Rommens ziet wel. Mogelijk kan er
in verdiepingen worden gebouwd.
„We hebben met de Rijksgebou
wendienst de afspraak, dat ons
gebouw op het oog niet uit de toon
valt bij het kantoor van de douane.
Het wachten is nu op de gebou
wendienst. Die moet ons vertellen
wat de mogelijkheden zijn."
Op het gesprek in maart volgt er
een in december. Hoe staan de
zaken dan? De vereniging met drie
bestuursleden, tevens leden, heeft
er geen leden bijgekregen. De drie
liefhebbers van het eerste uur zul
len uiteindelijk kantoorruimte aan
de grens krijgen.
De club douane-agenten aan de
Belgische kant is het enthousiasme
van een jaar geleden kwijt geraakt.
Van de negentien leden zijn er nog
drie over. Zij krijgen bij de opening
een voorlopig kantoortje aan de
grens. Pas na afwerking van de
weg, over een jaar, mogen de Bel
gen op een definitieve vestiging
rekenen.
Het wegvallen van belangstelling
voor kantoorruimte aan de grens
bij douane-agenten duidt op het
gelijk van Rommens. Zijn collega's
haken af, omdat grensformaliteiten
zijn vervallen.
Rommens weet echter in maart
1992 al, dat zijn bedrijf aan de
Zoomweg 24 uur per etmaal open
zal zijn (in Putte 16 uur), omdat de
douane er ook 24 uur per dag
werkzaam is.
