Met PSU op
de grunge-toer
EET wijzer
MODE
Nieuw infosysteem
voor automobilist
'eifaart
Grote verwarring rond advies urologen over prostaatonderzoek
Roemrucht blad Life
krijgt ander jasje
Een heel bruikbaar cadeautje van duizend gulden van defensie
Tafelkoning in chutney
Modieuze vrouw trekt
mannenonderbroek aan
OEK (BELGIË)
50 BFR 523 I
IS A
Dooren en Zn
irticulieren
EN CARIN
CONSUMENT
Project voor verkeersveiligheid
Je huis
in de krant
brengt mensen
over de vloer.
MEDISCHE RUBRIEK
.lie
maand
"GROOTMOEDERS SAUS
sla en aardappelkroketjes
Ook voor:
EVENEMENTEN
KOUDE SCHOTES
DINERS
BUITENSHUIS
ZAALTJE 30 PERS.
IPERS. M
warmte-, geluidwerend
iaat leverbaar
Isolatie B. V.
:peditieweg 10 - 4715 RM Rucphen
31654-3153 - Fax: 01654-3510
om te zoenen
tankje, jubileum, receptie,
verloving, overwinning,'
en. Abraham, openbare
lar door, mag best eens in
n wel op de pagina
i/loeilijk is dat niet en duur
9 zijn. Prijs per regel of
p. 2,40*, één grote regel
f 2,89 resp. 3,04*.
atsen van een foto of
een formaat van 35 x 45
ij 15,96 resp. 16,76*
tarieven op aanvraag. Bij
betaling wordt 4,50
kend. Foto's worden niet
el 076-236442 of geef uw
ér plaatsing af bij één van
i. Schriftelijke opgaven
ind geaccepteerd indien
ékend zijn, ook indien uw
j bijgevoegd is.
is het recht voor teksten
an redenen te weigeren,
jr klachten bereiken over
3kst behoudt de uitgever
oor om de naam van de
rer bekend te geven.
ren gelden op zaterdag
ligingsnieuws
1 kolom op donderdag
vd 7 29-8-80-29-2-93.
Ooor Jetty Ferwerda
Breda - Soms brengt het
leven een aangename ver
rassing. Onlangs liet het
ministerie van Defensie
weten dat vierhonderddui-
zfnd ex-dienstplichtigen
een fraaie erfenis aan het
leger overhouden. Ze mo
gen hun plunjebaai met in
houd houden.
Officieel heet die stevige groene
zak met zijn gevarieerde inhoud
Persoonlijke Standaard Uitrus-
iiej (PSU). Meest in het
oogspringend zijn de degelijke
lange onderbroeken, de zware
kistjes, het gevechtspak en de
baretten. Verder zitten er nog tal
van handige attributen in die
plunjebaai, zoals pukkel, koppel,
handschoenen en zakmes. De
«aarde van zo'n PSU bedraagt
ongeveer duizend gulden,
lot voor kort moesten die plun
jebalen na verloop van tijd inge
leverd worden, maar dat is voor-
j. Defensie heeft besloten dat
ex-dienstplichtigen ze mogen
houden. Immers, nieuwe lichtin
gen militairen krijgen een nieu
we, modernere uitrusting en dat
maakt inzameling van de oude
pSU's overbodig en onrendabel.
Daar staat-ie dan op zolder of in
de schuur, die legergroene plun
jebaai. Styliste Heieen Verhelst
bekeek de inhoud van die PSU-
zak eens goed en kwam tot de
conclusie dat de onderdelen pre
cies passen in de nieuwe
jrunpe-trend.
Grunge betekent eigenlijk vies
en smerig. Het is na hippie- en
punkbeweging een nieuwe vorm
van anarchie die is ontstaan in
de muziekkliek van het Ameri
kaanse Seattle. Aanhangers van
grunge zetten zich af tegen de
gevestigde orde en het uitzicht
op een hopeloze toekomst. Het is
een reactie van de Amerikaanse
jeugd op de enorme werkloos
heid, het seksisme, de armoede,
aids en het opkomend fascisme.
In lagen
De kleding is oud en tweede
hands en wordt in lagen over
elkaar gedragen. Vrouwen dra
gen bijvoorbeeld een lange on
derbroek met bloemetjesjurk en
daaroverheen een oversized trui.
Mannen een kilt (zoals Axl Rose)
met een vaal sweatshirt. Op het
hoofd wordt een soort schaat-
muts gedragen en aan de voeten
dragen beide geslachten oude
soldatenkistjes. Alles wat naar
nieuw ruikt, is uit. In Nederland
is grunge nog niet echt doorge
drongen, behalve dan bij de fans
van Nirvana en Pearl Jam en een
overtuigde trendsetter.
Bewerken
Wie zich aangetrokken voelt tot
de grunge-stijl heeft aan een
PSU genoeg, bewijst Heieen Ver-
helst. „Aan de legergroene kleur
valt genoeg te doen. De shirts en
broeken kun je met gemak ver
ven, bleken of op een andere
manier bewerken. De kleding
stukken zijn goed als basis te
gebruiken. Zo is de khaki-kleu-
rige, lange onderbroek een leg
ging van prima kwaliteit, even
als de soldatenbroek."
De cape vond ze prachtig en erg
handig, evenals het tasje voor
aan de koppelriem aangezien dat
met naaigerei is gevuld. „Komt
altijd van pas", aldus Heieen
Verhelst. De pukkel is een acces
soire dat iedereen naar believen
kan versieren met poppetjes,
kleurige sjaals, buttons of tek
sten.
De styliste combineert voor
vrouwen bijvoorbeeld de lange
onderbroek met het hemd met
lange mouwen, daarover komt
een gedessineerde blouse en een
vestje met korte mouwen. Aan
de voeten gaan de sokken en
soldatenkistjes, voor echte kouk
leumen zijn er ook nog wollen
handschoenen.
Heel bruikbaar
Mannen kunnen de (geverfde)
soldatenbroek dragen met een
warm sweatshirt en daarover
heen het legergroene singlet. Om
de hals een doek van netstof en
op het hoofd de baret. Om de
heupen kan de koppelriem met
tasje en aan de voeten de sokken
en soldatenkistjes. Voor een
kleurig accent zorgt een gedessi
neerde halsdoek.
„Voor de grunge-trend is mili
taire kleding heel bruikbaar",
vindt Heieen Verhelst. „Het is
gebruikt en dus vaal en vaak al
een beetje versleten. Je moet wel
oppassen dat je de kleding niet
in een agressieve stijl combi
neert. Dat past juist niet bij deze
mode".
Een PSU levert genoeg kle
ding voor de grunge-stijl.
foto heleen verhelst
MAANDAG 1 MAART 1993 A6
Door Marijke Prins
Tafelkoning, gele reus en boterbal. Drie mooie namen voor
verschillende rassen van een grote vrucht: de pompoen. Je kunt
pompoen aan een stuk kopen; dat is handig want een hele
vrucht is meestal wat veel van het goede. Pompoen is lekker te
verwerken in soep, maar is ook geschikt om te gebruiken voor
een chutney, een zoetzure moes van groenten en kruiden.
Voorbereidingstijd: 10 minuten
Kooktijd: ruim 60 minuten
1 kilo pompoen (schoon gewicht)
4 dl azijn
200 gram bruine suiker
sap van 1 sinaasappel
2 grote uien
4 tenen knoflook
150 gram rozijnen
4 theelepels geraspte gember
1 theelepel gemalen geelwortel
2 theelepels speculaaskruiden
4 stukjes foelie
2 laurierbladeren
1 theelepel mosterdzaadjes
1 theelepel peperkorrels
2 theelepels zout
zaadjes van 4 zaaddozen cardamom
Koop ruim 1V4 kilo pompoen; dat levert een schoon gewicht van
1 kilo op. Ontdoe de pompoen van schil en zaden en snij de
vrucht in handzame brokjes. Maak ook de uien schoon en
snipper ze heel fijn. Doe hetzelfde met de knoflook.
Zet dan ook de overige ingrediënten klaar: was de rozijnen, schil
de gember en rasp vier theelepels en haal de zaden uit de dozen
cardamom.
Doe groente, kruiden, azijn en suiker samen in een grote pan
met dikke bodem. Gebruik slechts de helft van de azijn. Laat de
massa sudderen totdat de pompoen tot moes is geworden. In
mijn geval was dat zeker een uur, maar het hangt ook af van de
versheid van de vrucht. Voeg dan de rest van de azijn en het sap
van de sinaasappel toe. Laat het geheel nog een kwartiertje
pruttelen met deksel van de pan totdat de chutney een stevige
dikte heeft bereikt.
In de laatste fase moet de chutney goed in de gaten gehouden
worden. Roer af en toe om, zodat hij niet aan de bodem van de
pan gaat plakken.
Giet de chutney gloeiend heet in goed schoongemaakte potten
met een deksel met een ijzeren sluiting (cip-off deksel). De
chutney is dan lange tijd houdbaar.
Door Jetty Ferwerda
Het laatste kledingstuk dat de
man voor zichzelf dacht te
hebben, is nu ook ingepikt
door vrouwen. Zijn onder
broek. Dat ze er vandoor ging
met zijn overhemd, singlet,
kostuum en stropdas is nog tot
daaraan toe. Maar zijn onder
broek? En toch is het zo. Voor
al die modellen van Calvin
Klein moeten vanaf nu achter
slot en grendel.
Zelf was Calvin Klein tijdens
de voorjaarsmodeshows ere
gast bij diverse mode-ontwer
pers. Bij Karl Lagerfeld zat hij
op de voorste rij en idem dito
bij Valentino. De show van
Chanel miste hij, jammer ge
noeg. En juist die show had
hem waarschijnlijk het meest
aangesproken. Of niet. Het
modehuis bracht namelijk
mannenondergoed op de plan
ken a la Calvin Klein met het
Chanellabel frontaal op de
tailleband. Heupwiegende mo
dellen droegen het onder
zwarte, doorschijnende cirkel
rokken, opengeknoopte jurken
of zichtbaar onder een non
chalant, tot heuphoogte, afge
zakte broek. Voor dit laatste
zocht Chanel inspiratie bij
rapper Marky Mark.
Klein's onderbroeken zijn een
begrip. Toen ze nog niet in
Nederland verkrijgbaar waren
zelfs een statussymbool. Voor
al yuppies waren gek op het
ondergoed. En toch is er ei
genlijk niets bijzonders aan te
zien. Het is altijd wit, heeft
een perfect passend simpel
model en een brede tailleband
waarin de naam Calvin Klein
is meegeweven. Als hij er niet
zulke mooie advertenties van
had laten maken
-halfnaakte, welgevormde
Adonissen gefotografeerd door
Herb Ritts - hadden ze nooit
die bekendheid gekregen.
En nu verkoopt zelfs Chanel
de mannenonderbroek voor
vrouwen. Volgens een bericht
in W-Fashion Life loopt het
storm. De puur katoenen set
jes (slipje mèt bh) kosten
'slechts' 400 Franse francs,
plusminus 135 gulden. Voor
Chanel is daarmee de cirkel
rond. Want Coco Chanel zelf
verwerkte het ondergoedtex-
tiel in haar beroemde mantel
pakjes. Shockerend destijds,
maar wel een wereldvondst.
Want het kreukte niet, had
een goede pasvorm en zat lek
ker om het lijf.
De terugkeer van het simpele
witte ondergoed is ook een
reactie op de jaren van luxe
lingerie die achter ons liggen.
Een bh of broekje moest van
kant, satijn of zijde gemaakt
zijn en dat betekende meestal
een flinke aanslag op de por
temonnee plus extra werk,
want fijne lingerie was je met
de hand. Gewone witte, katoe
nen onderbroeken gaan ge
woon de wasmachine in en het
verschijnsel benadrukt maar
weer eens dat we genoeg be
ginnen te krijgen van uiterlijk
vertoon en overbodige luxe.
Terug naar de basis is het
motto, al kost zo'n witte on
derbroek wèl honderd gulden.
e voorkomende service zoals
dische, fiscale adviezen etc.
lelijk of op langere termijn zijn
d.
ulturele en zakelijke activiteiten
4 maart 1993 officieel openge-
'I. 01608-33463 (tevens fax)
g.g. 06-52114544.
Van onze redactie consument
Eindhoven - Philips Car Systems heeft een proto-type
gepresenteerd van een uitgebreid informatiesysteem voor
automobilisten. Het gaat om het zogenaamde Head Up
Display dat informatie projecteert over de te volgen route en
de verkeerssituatie.
Car Systems is betrokken bij het Europese Socrates-project, waarin
allerlei projecten ter bevordering van de verkeersveiligheid zijn
gebundeld. Hierin wordt bekeken - door bedrijven en overheden - op
welke wijze moderne elektronica en geavanceerde communicatiesys
temen kunnen worden toegepast.
Files
Het prototype is een uitbreiding van het bestaande auto-navigatie
systeem Carin. Behalve dat de chauffeur automatisch route-informa-
tie krijgt, kunnen nu ook gegevens worden gevraagd en worden
teruggezonden. Op deze manier kunnen files worden voorspeld en
dus vermeden. De bestuurder kan informatie vragen over weersom
standigheden, aansluiting op het openbaar vervoer en parkeergele
genheid. -
Miljoenen
?oor drie Europese proefprojecten (in Duitsland, Engeland en
Zweden) die binnenkort beginnen, zal Car Systems ruim 300
apparaten leveren. De totale order, inclusief installatie, beslaat enige
triljoenen guldens.
Haar verwachting zal het verbeterde informatiesysteem vanaf 1996
gebruik worden' genomen. Volgend jaar zal BMW het huidige
navigatiesysteem Carin in de BMW 750 inbouwen. De Head Up
Display die Philips liet zien is nog in een ontwikkelingsstadium.
Uw huis op dit formaat in
de krant kost meestal
minder dan een maand
hypotheekrente en
verkoopt sneller, want:
nd van de nieuwe rijksweg Ser-
Van onze redactie consument
krachtig wordt of dat je last
hebt van nadruppelen, precies
de symptomen die ook optre
den bij een volstrekt onschuldi
ge en veel voorkomende ver
groting van de prostaat. Nogal
eens wordt de kanker pas ge
vonden als hij zich al - vooral
naar de botten - heeft uitge
zaaid. In dat geval is genezing
niet meer mogelijk. Men vol
staat dan met een intensieve
(hormonen)kuur om het leed
zoveel als mogelijk te verzach
ten. Is de kanker niet uitge
zaaid dan haalt men de gehele
prostaat weg.
Dat kan slechts bij een kwart
van alle ontdekte kankers en 75
procent van deze patiënten ge
neest.
Omdat kanker aan de prostaat
vaak pas wordt ontdekt als het
al te laat is, dus als er al klach
ten zijn, zou je denken dat
vroegtijdige opsporing bij alle
mannen van pakweg boven de
vijftig loont. Dit nu wordt be
streden door prof. dr. Fritz
Schroder, uroloog in Rotter
dam. In de British Medical
Journal van deze week schrijft
hij dat de gebruikelijke opspo
ringsmethodes - zoals rectaal
onderzoek, geluidsfoto en
door Jan Paalman
bloedonderzoek - voor een be
volkingsonderzoek te onbe
trouwbaar zijn: „Die methodes
zouden pas op grote schaal
moeten worden toegepast als
men zou kunnen aantonen dat
daarmee de sterfte aan pro
staatkanker daalt. Dat is nu
niet het geval." En als je dan al
kanker opspoort, wat dan nog?
Alle mannen van 90 hebben
kanker van de prostaat, bij
mannen van 40 is dat bij 15
procent het geval.
Prostaatkanker is doorgaans
een milde zeer traag groeiende
vorm van kanker: er gaan meer
mensen mét dan aan prostaat
kanker dood. Bovendien weet
men nog steeds niet of opere
ren in de meeste gevallen beter
is dan gewoon afwachten. Het
volledig weghalen van de pro
staat zou vooral zin hebben bij
de minder voorkomende agres
sieve vorm. Het zou zelfs kun
nen zijn dat twee op de drie
patiënten onnodig wordt be
handeld.
Hoe gelukkig is Schroder nou
met het advies om iedere geste
riliseerde man van boven de 50
jaarlijks te onderzoeken? „Ik
ben het er wel mee eens", zegt
Schroder, „want we kunnen
niet anders."
Maar u heeft toch geschreven
dat bevolkingsonderzoek op
prostaatkanker geen zin heeft?
„Jawel, maar u moet niet ver
geten dat het hier niet om de
gehele mannelijke bevolking
gaat. Het gaat hier om een
selecte groep met een verhoogd
risico. Nu is dat bewijs voor dat
extra risico inderdaad niet echt
sterk. Maar stel je nou voor dat
patiënten ons over vijf jaar aan
klagen van: jullie hebben het
kunnen onderzoeken, jullie
hebben dat niet gedaan, en nu
heb ik kanker. En inderdaad,
het overgangsstadium van mild
naar zeer kwaadaardig is met
de bestaande testen wel dege
lijk op te sporen. Maar ik geef
toe, wat er nu gebeurt, vind ik
een hele storende ontwikke
ling."
Dr. Siep Thomas, verbonden
aan het Nederlands Huisartsen
Genootschap, vindt de hele
gang van zaken meer dan sto
rend. „Die urologen hebben
niet eens in de gaten dat ze van
de ene dag op de ander, na wat
paniekberichten uit Amerika,
besloten hebben tot een bevol
kingsonderzoek op prostaat
kanker. Dat kan heel goed be
doeld zijn, maar aan zo'n on
derzoek zitten heel wat haken
en ogen. Zo heeft het bevol
kingsonderzoek op bijvoor
beeld borstkanker het gevolg
dat op elke terecht geope
reerde vrouw, vier vrouwen ten
onrechte worden behandeld.
Om al te nadelige effecten te
vermijden is er een Wet op het
Bevolkingsonderzoek. En nou
dit. Voor een goed bevolkings
onderzoek is een betrouwbare
opsporingsmethode noodzake
lijk. Nou, die is er niet; lees
maar bij Schroder zelf. Boven
dien moet de patiënt adekwaat
geholpen kunnen worden. En
of behandelen bij een traag-
groeiende tumor echt helpt is
zeer de vraag. En weet je wat
het rare is? Als die urologen
nou echt consequent waren ge
weest dan zouden ze nü ophou
den met steriliseren. Dat idee
kwam niet eens bij ze op!"
Waar komt dat allemaal op
neer? Waarom sterilisatie een
grotere kans op prostaatkanker
zou veroorzaken, weet men
niet. Of die vergrote kans ook
echt bestaat, is niet eens zeker.
Of je prostaatkanker vroegtij
dig grootschalig kunt opsporen
is ook al niet zeker. Of in de
meeste gevallen operatie zin
heeft, is niet duidelijk.
Als u de huisarts wilt raadple
gen dan zal blijken dat hij op
dit moment weinig meer weet
dan wat u in de krant hebt
gelezen, want officieel weet de
huisarts nog van niets. Als u de
informatie-lijn van de Neder
landse Kankerbestrijding op
belt (020-6644044) zult u weinig
wijzer worden, want de Stich
ting heeft nog geen standpunt
bepaald.
Kortom, het goedbedoelde
maar overhaaste advies van de
vaderlandse urologen is weer
zo'n typisch voorbeeld van een
medische voorlichtingsramp: in
plaats van onrust uit te wieden
wordt alleen maar meer onrust
gezaaid.
En de makelaar weet van
wanten en kranten.
Breda - Het legendarische Amerikaanse tijdschrift Life krijgt
een ander jasje. Het al twee jaar durende onderzoek naar de
toekomst van het blad is uitgelopen op een paar veranderin
gen. Er is besloten, dat het blad in een maandelijkse
frequentieLife in een kleiner formaat wordt uitgebracht.
Het Amerikaanse artsenblad
IAMA berichtte twee weken
geleden, dat gesteriliseerde
mannen een grotere kans heb-
"sn op het krijgen van kanker
aan de prostaat. Heel water
dicht zijn de bewijzen niet,
maar de Amerikaanse urologen
adviseren toch om iedere geste
riliseerde man van boven de
"jftig jaarlijks op deze ziekte te
onderzoeken. Meteen sloot de
Nederlandse Vereniging voor
Urologie zich bij dat Ameri
kaanse advies aan.
baarmee was de kat uit de zak.
«warring bij de patiënten,
onenigheid onder de artsen,
ten week geleden liet het Ne
derlandse Huisartsen Genoot
schap weten dit onderzoek vol
strekt voorbarig te vinden: „Pa
tenten wordt onnodig de stui
pen op het lijf gejaagd."
nker aan de prostaat ;s jje
meest voorkomende kanker
dan de urinewegen en heeft
eits als doodsoorzaak long
anker van de eerste plaats
'Mdrongen. Vaak merk je in
et begin van deze ziekte niets.
er kan de piasbuis door de
gezwollen prostaat zo worden
geknepen dat plassen moei-
J gaat, de straal minder
te van de begrafenisstoet, veertig
verslaggevers waren op pad; ze
werden ondersteund door een
dozijn motorkoeriers en drie he
likopters. Zo konden de 22 pagi
na's (in het vliegtuig werden de
foto's ontwikkeld en de pagina's
gemaakt) over Churchill's begra
fenis nog net voor de deadline in
Chicago op de persen. Kosten:
250.000 dollar.
Het hoogtepunt van het tijd
schrift lag in jaren veertig en
vijftig. Daarna, na de opkomst
van de televisie, werd het alle
maal minder. Midden jaren ze
ventig verdween Life zelfs enke
le jaren. Adverteeerders lieten
het afweten.
In het nieuwe formaat kan het
blad eenvoudiger tegelijk met de
andere uitgaven van uitgever
Time Inc. worden gedrukt. De
oplage van Life wordt terugge
bracht van 1,7 miljoen naar 1,5
miljoen.
TEKENING BIRGITTIJDINK
Daarmee is weer een tijdperk in
de roemruchte geschiedenis van
het blad afgesloten.
Het grootformaat weekblad Life
(gestart op 23 november 1936)
legde in de loop van deze eeuw
hele continenten bloot met ruim
bemeten fotoreportages. De Li
fe-reporters waren bij oorlogen,
machtswisselingen, trokken diep
het oerwoud in, volgden mensen
van koninlijke bloede en zaten
sterren uit de filmwereld op de
hielen. Life was door die indrin
gende -en kostbare - fotojour-
nalistiek al snel een monument
in de internationale tijdschrif
tenwereld.
Een illustratie van de Life-werk-
wijze. Bij de begrafenis van
Winston Churchill in 1965 werd
door Life een vliegtuig gechar
terd en omgebouwd tot studio,
redactieruimte en donkere ka-
Via het prototype dat nu ontwikkeld wordt, kan de automobi- mer. Zeventien Life-fotografen
list een schat aan gegevens oproepen. foto rené manders stonden in Londen langs de rou-
