Andy Tielman leerde de rust kennen Pinkpop live op tv met Lenny Kravitz Groot 'Achterhuismet acht kamertjes SUSKE WH HAMBONE Eric Clapton wint vijf Grammy Awards Documentaire 4Rockin' Ramona' toont vergane glorie van indo-röckers UIT GIDS 'Daens': lyrische beelden GIDS Wonder Tijdens een vin ie versihymnjen h dracht Meien leminó te ontvoert dot meisje op het strand ven Cnhhuu ivoor ju hoor hebt je vonden en om gebracht DE STEM VRIJDAG 26 FEBRUARI 1993 DE STEM RADIO 1 Elk heel uur en 7.30, 8.30, 12.30, 13.30, 16.30, 17.30, 18.30 en 06.30 Nieuws. VPRO: 7.07 Het Gebouw, met om 7.07 De Nieuwstafel; 9.05 Standplaats Ghana; 9.35 Oe Nieuwstafel; 10.05 Het interview; 11.05 De achtergrond reportage; 11.50 De Nieuwstafel. VARA: 12.07 Radio 1 Vrijdageditie. VPRO: 14.05 Argos. 15.05 NL-Magazine. 16.05 Welingelichte kringen. TROS: 17.07 Aktua. VPRO: 19.04 God zij met ons. NCRV: 21.04 Vrijdag-sport. NOS: 23.07 Met het oog op morgen. TROS: 0.04-7.00 Nachtwacht RADIO 2 Elk heel uur nws. KRO: 7.04 KRO's Ontbijtshow. 8.50 Postbus 900. 9.04 Licht te verteren. 10.50 Postbus 900. 11.04 Adres onbekend. 12.04 Alleen op vrijdag. 14.04 In antwoord op. 15.04 Ratel plus. VPRO: 17.04 VPRO's Music hall.18.04 Ekkel hori zontaal. VOO: 19.04 De hits van.... 21.04-24.00 Listen to the Music RADIO 3 Elk heel uur nws. AKN: 6.02 Break- fast-club. 9.04 Arbeidsvitaminen. 11.04 Baas van de dag. VARA: 12.04 De Steen Been show. 14.04 Caro- la. AKN: 15.04 Popshop. VOO: 17.04 Rinkeldekinkel. NOS: 18.04 Avondspits. EO: 19.04 Spoor 7. NCRV: 20.04 Paperclip magazine. VPRO: 21.04 Villa 65. VOO: 0.04 Countdown café. 2.02-6.00 Oh, wat een nacht RADIO 4 7.00, 8.00, 13.00, 18.00 en 20.00 Nieuws. EO: 7.02 Ouverture: Barok- muz. 8.04 Opus 4. 9.00 Muziek voor miljoenen. 11.00 Het ochtendcon cert. 13.04 En nu... mijn verzoek. VARA: 14.00 Middagconcert: Het internationale concertcircuit: An dras Schiff, piano. 15.35 Joseph Martin Kraus. 16.00 De Nederlan den: Alexander Voormolen. 17.00 Operette. 18.04 De klassieken: W. A. Mozart. 19.00 Uit VARA's archief: De onbekende Tsjaikovsky (4). 20.02 Avondconcert: De VARA-matinee: Ned. Kamerkoor en Schönberg En semble. 22.00 Het strijkkwartet. 23.00-24.00 Muziek uit deze eeuw: Edison Denisov RADIO 5 Elk heel uurt/m 18.00 Nieuws. NOS: 6.45-6.50 Mededelingenrubriek met uitgebreid weerbericht en Scheep- vaartberichten. 7.05 1008 AM. 8.55 Waterstanden. NCRV: 9.02 Plein pu bliek. NOS: 11.02 Hans Brinker. RVU: 12.02 Werken aan werk. 13.10 Gebeurtenissen. NOS: 14.02 De ron de tafel van Pam. AVRO: 15.02 Opium. NOS: 17.10 Radio UIT. PP: 17.50 VVD. I0S: 18.02 Religieus pro gramma: 18.02 De onbekende islam; 18.20 Hoda al islam; 18.40 Dinimiz islam. EO: 19.00 Waar waren we ook alweer? NOS: 19.15 Nieuws en actualiteiten in het Turks. 19.50 Nieuws en actualiteiten in het Ma rokkaans en Berbers. 20 40 Nieuws en actualiteiten in het Chinees. EO: 21.00 Licht en uitzicht. 21.39 E0- Metterdaad. 21.40 Boeken wijzer. 22.00 Zicht op Israël. 22.20 De psal men. 22.40 Theologische verkennin gen. NCRV: 23.00-24.00 Fresko OMROEP BRABANT Elk heel uur en 07.30 ANP-Nieuws, gevolgd door 7.07 Brabants nieuws en actualiteiten. 7.45 De krant in Brabant. 7.51 Weerman Johan Ver- schuuren. 7.55-8.00 Nieuwsover zicht. 9.07 Muziekkiosk. 10.07 Draai bank. 11.07 Van harte. 12.53 BericTit voor boer en tuinder. 12.55-13.00 Nieuwsoverzicht. 14.07 Muziek kiosk. 16.07 Toeristisch programma. 17.45 De agenda. 17.55-18.00 Nieuwsoverzicht OMROEP ZEELAND 7.00 ANP-Nws. 7.05 Nieuws en ac tualiteiten, met om 7.15 Het weer in de provincie. 7.32 Regionaal nieuwsoverzicht. 7.40 De dag van... 7.50-8.00 De agenda. 12.00 ANP- Nws. 12.05 Nieuws en actualiteiten, met om 12.15 Het weer in de provin cie. 12.32 Regionaal nieuwsover zicht. 12.35 Het Fort Zeelandia. 12.55-13.00 De agenda. 14.00 ANP- Nws. 16.00 ANP-Nws. 16.03 Uit. 17.00 ANP-Nws. 17.05 Nieuws en actualiteiten, met om 17.15 Het weer in de provincie. 17.32 regio naal nieuwsoverzicht. 17.35-18.00 Zeeuws diep. 18.00 ANP-Nws lh HB& BULT OP MIJN £E2JCHT! Los Angeles (rtr/dpa/upi) - Roek-ster Eric Clapton heeft woensdag vijf 'Grammy Awards' gewonnen. Zijn 'Tears in Heaven', een eerbetoon aan zijn overleden zoontje Con- nor, was goed voor twee van de hoogste onderscheidingen van de Amerikaanse platenindustrie. De 47-jarige gitarist en zanger pop-zanger' en 'song van het ontving in Los Angeles voor jaar'. 'Unplugged' in de categorie Andere Grammy's waren er beste album' een derde be- voor zijn uitvoering van het langrijke Grammy. album 'Unplugged' De prijzen folk-zanger) en de akoestische voor 'Tears in Heaven' waren versie van 'Layla' (beste rock- respectievelijk voor 'beste song). Scène uit 'Count your blessings', de controversiële montage-voorstelling van Gerardjan Rijnders bij Toneelgroep Amsterdam. V.l.n.r. Titus Muizelaar, Kees Hulst, Hein van der Heijden en Sigrid Koetse. foto serge ligtenberg 'Count your blessings' van Gerardjan Rijnders Amsterdam - Stadsschouw burg. 'Count your blessings' door Toneelgroep Amsterdam. Tekst en regie: Gerardjan Rijnders. Decor: Paul Gallis. Gezien op 21 februari. Op 30 maart in Den Bosch, 5 april in de Singel in Antwerpen, 6 april in Roosendaal, 7 april in Breda. Door Marjan Mes Alsof je langs acht verschil lende tv-kanalen zit te zap pen; zo onoverzichtelijk en versnipperd zijn de beelden en teksten in de acht kijk kastjes die Gerardjan Rijn ders in zijn montage-voor stelling 'Count your bles sings' gelijktijdig 'projec teert'. Net als voor ondermeer 'Bake liet', 'Titus, geen Shakespeare' en 'Ballet' heeft hij zich laten inspireren door de over en door elkaar heen buitelende beelden van de werkelijkheid waarmee de televisiekijker dagelijks wordt gebombardeerd. Zijn tekst is een collage van teksten uit de media, advertenties, gesprekken op straat, enzovoort. In dit nieuwe stuk, dat ooit werd opgezet als een satire op de Anne Frank-verheerlijking, be luisteren we gespreksflarden uit de monden van anonieme figu ren, die volgens Rijnders als 'on derduikers' kunnen worden be schouwd. Eenzaam en ontheemd zijn ze in ieder geval allemaal. Het opzienbarende decor doet denken aan een groot Achter huis, met een duidelijke verwij zing naar het bekende Ameri kaanse toneelstuk. Tegelijkertijd wordt de indruk gewekt dat het om een hotel gaat. Bij aanvang zijn er tien genummerde deuren te zien. Tien acteurs van Toneel groep Amsterdam staan er voor te praten. Neuken, kanker, dood, God, supermarkten; alles komt zo'n beetje aan de orde. Nie mand praat uit want niemand luistert naar elkaar. Af en toe verschijnen plotseling andere fi guren op deze hotelgang en ver dwijnen haastig achter een deur. Dan splijt met een enorm geraas het voortoneel open en zien we acht sjofele, identieke (hotelka mertjes. Boven zit de Vlaamse actrice Viviane de Muynck ach ter microfoon en telefoon. Zij is tegelijkertijd de bazin van het hotel en de stem achter een praatprogramma en een 006-lijn. Zij koestert reclame-slogans diepzinnigheden en vertroostin gen. Zij neemt op met 'Count your blessings' ('Tel je zegenin gen'), haar naam of dat van het hotel? De vier anonieme figuren die al eerder de kamertjes bin-. nengingen, zijn vier dansers van Het Concern. Zij bedrijven een zame rituelen. Arnold Goores verkleedt zich eindeloos en po seert narcistisch voor zijn eigen camera. De tien acteurs, die evenmin personages met een herkenbare identiteit voorstellen, vallen steeds met veel kabaal bij hen binnen. Tussendoor zijn er ij zingwekkende lange stiltes. De 'gesprekken' die losbarsten, be vatten voor de toeschouwer wei nig aanknopingspunten. Het gaat om flarden dialoog, mono loog, rake of onzinnige one-li- ners zonder veel samenhang. On gewenste vreemdelingen spelen er een niet geringe rol in. Er is ook een Marokkaan in het gezel schap die door Chris Nietveld (die zich eerst in twintig lagen kleding heeft verstopt) met bokshandschoenen wordt gemo lesteerd en later omhelsd. „Ze zijn vergeten jou te vergas sen", krijgt Lineke Rijxman plompverloren toegevoegd van Mark Rietman. Razend be nieuwd naar haar antwoord moet de toeschouwer zich even wel tevreden stellen met: „Jouw hersens zitten vol remsporen. Ik bedoel, jij bent echt een shithead. Jij bent nog minder dan gemorst sperma." Rauwe taal van de straat, maar wat moet je er als toneelbezoeker mee? Rijnders' cynische kijk op de samenleving, die via de recla me de wereld voorstelt als een groot luchtkasteel, bevat tegelij kertijd ook wel degelijk door denkertjes. Alles werd door elkaar heen ge monteerd tot een bombardement van citaten over liefde, dood, ziekte, God, moord en de gaska mer. Toch lijkt het niet ondenk beeldig dat de door Rijnders ge schapen werkelijkheid bij nade re beschouwing samenhangender is dan bij een eerste kennisma king. Maar om deze voorstelling vier keer te gaan zien, zoals twee recensenten van De Volkskrant deden, is mij teveel gevraagd. 'Count your blessings' is als kijkspel in ieder geval fascine rend. De acteurs, onder wie Kitty Courbois, Sigrid Koetse, Kees Hulst, Hans Resting, Celia Nu faar en Titus Muizelaar (als zwijgend registrerende camera man), spelen onder regie van Rijnders zelf even uitnemend als altijd. Ritme en beweging van de voorstelling doen choreografisch aan. Decor (Paul Gallis) en be lichting zijn prachtig. Toch was het mij liever geweest indien wat minder onderwerpen waren aan geboord, in een wat begrijpelij ker tekst. Lenny Km- vitz foto ARCHIEF DE STEM Van onze verslaggeefster Geleen - De Amerikaan Lenny Kravitz is een van de top-acts op het Pinkpopfestival 1993, dat 31 mei plaatsvindt op de draf- en renbaan in Landgraaf. Daarnaast staat vast dat de Nederlandse band Bettie Serveert en de Amerikaanse groepen Alice In Chains, The Red Devils en Thelonious Monster tweede pinksterdag van de partij zijn op de 24e editie van het festival. Dat heeft Jan Smeets van Buro Pinkpop in Geleen bekend gemaakt. Pinkpop zal dit jaar rechtstreeks worden uitgezonden op radio en televisie. De combinatie NOS/ VPRO zal de tv-uitzending ver zorgen, de combinatie VPRO/ Vara zal de optredens op een later.yjijdstip via diverse pro gramma's op Radio 3 doorgeven. Op Nederland 3 zendt de NOS in de weken daarna vijf specials over het popfestival verzorgen. De andere helft van het tien acts tellende affiche is nog niet hele maal rond, aldus Smeets. „Maar waarschijnlijk hebben we nog twee mega-acts in de orde van grootte van Kravitz." Ook wilde hij al kwijt dat Pinkpop 1993 een Amerikaans onderonsje gaat worden, met mogelijk twee Ne derlandse bands. Groot-Brittan- nië is in elk geval niet vertegen woordigd. Miljoen Alleen al het programma kost bijna een miljoen gulden. „Nog nooit eerder hebben we zoveel geld kunnen besteden aan de bands", aldus Smeets. In totaal kost het Pinkpopfestival 2,3 mil joen gulden. De Chicago-bluesformatie The Red Devils opent het festival. De band die opent op Pinkpop is traditioneel een belofte voor de toekomst", aldus Smeets. „Kijk maar naar The Black Crowes en The Tragically Hip, die recente, eerdere edities openden." Aan Bettie Serveert viel volgens Buro Pinkpop „niet meer te ontko men": de band scoort met haar debuut Palomine niet alleen in Nederland, maar ook in België, Engeland en Amerika. FILMS GOES - Grand Theater 20 u. The Bodyguard. HULST - De Koning van Engeland 14 u. Kleine Nemo. 14 u. Belle en het beest. 14, 19.30 en 22 u. Under siege. 14, 19.30 en 22 u. Deans. 14, 19.30 en 22 u. Dracula. 19.30 en 22 u. The Bodyguard. 19.30 en 22 u. Body of evidence. TERNEUZEN - I.uxor Theater 19 u. Sister act. 19 en 21.30 u. Death becomes her. 21.30 u. The last of the Mohicans. VLISSINGEN - Alhambra 1 14,19 en 21.30 u. Under siege. - Alhambra 2 14, 19 en 21.30 u. The last of the Mohicans. - Alhambra 3 14 en 19 u. Honey I blew up the kid. 21.30 u. Dracula. - Alhambra 4 14 u. Fern Gully. 19 en 21.30 u. Body of evidence. ANTWERPEN -Rex - 12, 14, 16, 20 en 22 u. Honey I blew up the kid. -Rex-Club - 12, 14, 16.30, 19 en 21.30 u. Sneakers. -Odeon 1 - 14, 16.30, 19 en 21.30 u. Trespass. -Odeon 2 - 15.15, 17.45 en 20.15 u. Trespass. -Odeon 3 - 14, 16.30, 19 en 21.30 u. Singles. -Odeon 4 - 14, 17.15 en 20.30 u. The best intentions. - Rubens - 14, LL6, 18, 20 en 22 u. Alice In Chains is hoorbaar af komstig uit het Seattle van bands als Pearl Jam en Sound- garden en speelt op Pinkpop in het middagprogramma. Thelo nious Monster geeft 13 maart alvast een proeve van haar kun nen in Fenix in Sittard. Lenny Kravitz, wiens nieuwe cd An you gonna go my way morgen officieel uitkomt, staat met zijn band vooralsnog voor het b van de avond geprogrammeerd. Kravitz treedt overigens ook op tijdens het Belgische dubbelfes tival Torhout/Werchter 1993, het eerste weekeinde van juli. Daar staan tevens The Tragically Hip en The Levellers op het affiche. Voorverkoop Kaarten voor Pinkpop kosten 5(1 gulden in de voorverkoop. De maximale capaciteit is vastge steld op 60.000 bezoekers, bijna 5.000 meer dan vorig jaar. Een ticket voor festival plus camping kost 75 gulden. De voorverkoop start zaterdag 6 maart. De Pinkpop-camping, vlak naast het festivalterrein, wordt dras tisch uitgebreid en kan dit ji 20.000 gasten bergen: het dubbe le van vorig jaar. Speciaal voor hen wordt weer het smaakma ker-festival Rocking Kolonia, de middag en avond voor het eigen lijke Pinkpop, georganiseerd Rocking Kolonia valt ten dele samen met de Nacht van Pink pop, een festivalletje waar zes amateurbands optreden. Die wordt op haar beurt georg seerd door de Stichting Kuiture- le Produkties Landgraaf. Under siege. - Quellin I - 14, 16, 18, 20 en22u. Tom Jerry. -Quellin II - 14, 17.15 en 20.30u. Daens. -Quellin ffl - 14, 16, 18, 20 en22 u. Death becomes her. -Metro I - 14, 16, 18, 20 en 22u. Body of evidence. - Metro II - 14, 16.20, 18.40 en 21 u. The last of the Mohicans. -Brabo - 14 en 16 u. jeugdfilm'0' tival. 19 en 21.20 u. Damage. -Tijl - 14 en 16 u. jeugdfilmfes»' val. 18, 20 en 22 u. Consenting adults. -Wapper - 14 en 16 u. jeugdfilm festival. 19 en 21.30 u. Bitter moon. - Sinjoor - 14 en 16 u. Beauty i the beast. 19 en 21.30 u. The bodyguard. - Ambassades Club 1 - 14, 16, 20 en 22 u. Raising cain. -Ambassades Club 2 - 14 en u. The bodyguard. 20 en 22 u. Beauty and the beast. - Ambassades Cluo 3 - 14, 16,1®' 20 en 22 u. Sister act. - Ambassades Club 4 - 15, 17. 1 en 21 u. Sister act. BRUGGE - Complex Zwart Huis 20 en 22.30 u. The last of V Mohicans. 14.30 u. Daens. 14.30, 20 en 22.30 u. Trespass. 14.30, 20 en 22.30 u. Sneakers. - Memling 14.30 en 20 u. Honey I blew uptne kid. 22.30 u. The Bodyguard. - Van Eyk 14.30, 20 en 22.30 u. Under Siege Van onze rtv-redactie Hij verloor zijn vaderland Indonesië, ging op de loop voor zijn moederland Nederland en leerde de rust kennen in zijn 'oom-land' Australië. Grofweg dertig jaar geleden was hij dé popster aan wie anderen een voor beeld namen: Andy Tielman. Tielman was een van de vele indo-rockers, die in die tijd furo re maakten met wat sommige gezaghebbende personen betitel den als 'jungle-muziek'. Maar in Duitsland waren de Tielman Brothers, Javelins, Crazy Rockers en Black Dynamites met hun gevoel voor show de aan loop tot de Beatles en Jimi Hen- drix. Filmer Hans Heijnen probeert de indo-rockers aan de vergetelheid te ontrukken met de fascine rende documentaire 'Rockin' Ra mona'. Hij doet het verleden her leven met gesprekjes en archief materiaal, dat boeiende beelden schetst van het oude Indonesië en Nederland. De vergrijsde mu zikanten kijken weemoedig te rug in de documentaire die van avond op Nederland 3 te zien is. Schrikken Eind jaren '50 werden de eerste rock en roll-klanken in Neder land geproduceerd door indo's van Europees-Aziatische af komst, die hun geboorteland hadden moeten verlaten na de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949. Hun eerste indrukken hier waren pijnlijk. Hoewel ze te boek stonden als Nederlanders werden indo's toch als buiten landers en indringers be schouwd. „Je voelt je helemaal Nederlander tot je in Nederland komt; da's even schrikken", her innert Harry Koster zich, de saxofonist en leider van de Black Dynamites. Ze vielen niet alleen door hun uiterlijk op, maar ook door hun natuurlijke aanleg voor muziek. Dit tot groot ongenoegen van de Nederlandse jongens, die hun vriendinnetjes verloren aan 'die pinda's'. Vooral in Den Haag leverde dat vechtpartijen op. Uit die broeierige periode groeide de indo-rock. Indo-rockbands timmerden flink aan de weg. De Tielman Brothers werden na de ontdek king op de Expo 1958 in Brussel tegen wil en dank de toppers van de indo-rock. In hun voetsporen traden honderden bands. „Ik heb de Beatles in Hamburg gezien, dat wil zeggen, zij keken naar ons", zegt Koster trots. Erkenning voor hun prestaties kregen de indo-rockers nimmer. Vergetelheid viel hun ten deel. Andy Tielman kwam nog een keer terug uit het verre Austra lië, waar hij woont met echtge note Carmen, een oud-bestuurs lid van de Duitse Tielman Brothers Fanclub. In 1989 maakte hij een cd'tje, en met succes. Ook deed hij zes optre dens. Krissen In Amsterdam blikt Ronnie Neyndorff van de Swallows te rug, een antieke Fender Jazz- master om de nek. Hoewel het knelt, draagt hij zijn oude show- pak nog regelmatig. „Vroeger leefde je pas echt", stelt hij nos talgisch vast. Koster schnabbelt nog af en toe op een bowling avond of een bruiloft. Daarnaast zweert hij bij krissen, magie en deIndische vechtsport pencak sïlat. Eddie Chatelin, slaggitarist van de Crazy Rockers en later de Tielman Brothers, speelt nog in een club aan de Scheveningse VERVOLG VAN PAGINA Dl In een minder sterk terzijde komt het ook nog goed met Met- te Scholiers en de jonge colpor teur (Michel Pas) van de krant 'De Werkman'. Die hebben el kaar gevonden, ondanks zijn on gelovig socialisme en haar trouw aan het katholieke geloof. Stijn Coninx schildert de sociale strijd in 'Daens' met brede streken, in realistische, soms lyrische beel den. Het verhaalritme is dyna misch. Het 19e eeuwse milieu, met armzalige arbeidersspelon ken en de rijke salons van de regenten, is mooi getroffen. Dat 'Daens' een traditionele, bijna ouderwetse film is, die weinig aan de verbeelding over laat, is van minder belang dan het feit dat hij zich verre houdt van sentimentaliteit. Dat laatste is een kwaliteit, die ie bij dit soort films niet vaak tegenkomt. De acteerprestaties zijn boven alle lof verheven. Jan Decleir overtreft zichzelf in zijn rol van Adolf Daens, de sociaal voelende priester die vanwege zijn gelofte geen echte socialist kan zijn. Jan Decleir heeft zich lang ver diept in de achtergronden van Adolf Daens. „Het moet een las tig man geweest zijn. Hij was apart begaafd: een wetenschap per in oude, dode talen. Hij werd van over de hele wereld om raad gevraagd en verklaarde teksten die voor anderen onverklaarbaar waren. Hij was daar enorm mee bezig, maar heel alleen en heel eigenzinnig Zo stelde ik me hem voor. Eenzaam met zijn boeken en een goed glas wijn." 'Daens' van Stijn Coninx draait in Cinésol 1 in Breda en De Koning van Engeland in Hulst. boulevard. Woody Brunings, zanger en slaggitarist van de Crazy Rockers is nu leraar Duits in Friesland en jamt regelmatig met Jan Akkerman. Samen rei zen ze nog een keer naar Duits land en vertellen onderweg de verhalen die ze al duizend keer verteld hebben. Voor de camera echter met nieuw elan. Hun trip vormt een scherp con trast met de idyllische plaatjes van Andy Tielman die aan een zoet kabbelend beekje of achter een knapperend vuurtje in Au stralië gitaar speelt en zingt. 'Little bird' klinkt nog even im ponerend uit de mond van de man voor wie de jaren niet lijken te tellen. Hij duikt laat op in de documen taire, op een moment dat je hem bijna niet meer verwacht. Hij legt - moeilijk verstaanbaar - uit waarom hij Nederland in 1983 de rug toekeerde. Uit zijn woorden is te destilleren hoe hij is afgeknapt op het artiestenmi lieu. Wintertijd is binnenkamertijd. Het liefst onder een onordelijke berg dekens en snurken als een beer die rust heeft tot het voor jaar. Daar komt het nooit van. Een paar dagen is al veel. En daarin moet de stapel wel gekochte, maar nog niet gelezen meester werken weg gewerkt worden. Dat lukt nooit, want of het is te veel of er zit een ontdekking tussen die niet alleen van voor naar achteren maar ook nog een keer pluksgewijs genoten moet worden. A.L. Snijders was deze keer de schuldige. Twee delen, Frans bleek-gele boeken, uit de stal van Thomas Rap: 'Ik leef aan de rand van de wereld' en 'Het kalme glijden van de boot naar de waterval'. Berichten aan een hoofdredacteur is de ondertitel van beide en dat zijn ze tegelijk niet en wel. Snijders is columnist van de Deventer Dagblad Combinatie en de boeken bevatten de produktie van zo'n kleine anderhalfjaar. Daarbij de begeleidende breieven aan de hoofdredacteur. Overwegingen, excuses, uitleg, verklaringen, toelichtingen, ontzenuwingen en praat jes voor de vaak. Dat zijn de columns ook. Er gebeurt nooit iets in. Ze hebben kop noch staart, maar d'r zit altijd minstens een meesterlijk zinnetje in. Snijders weet dat. Want die zin wordt in de brieven nog eens apart gezet voor de gezagsdrager van de courant. Hanlo-achtig zijn de stukjes en ook dat heeft Snijders in de gaten. Jan Hanlo's naam duikt acht keer op. Een Nescio-toon zo af en toe en Snijders beseft dat weer. Zes keer noemt hij hem. Snijders is neerlandicus, hoofdcommies A aan een politie-opleidings- school en woont temidden van eigen varkens, pauwen en eenden aan de rand van het menselijk bestaan. Gewoon is hij niet. Hij behandelt de -dt met oom agent, maar leest hem eveneens melancholieke gedichten voor. Hij is tegen de oorlog in de Golf, tegen god en gebod, maar hield, toen nog wonend in de rosse buurt van Amsterdam, postduiven op de gracht. Van handel verstaat hij niets, maar als een caravan goedkoop wordt aangeboden, gaat hij op het koopje in. Niet dat hij veel op reis gaat. Zijn vrouw bezoekt de grote wereld. Hij zelf gaat er alleen op uit voor het opmaken van zijn ATV. Hij houdt het bij een oude vriend in Frankrijk. Een hooiende blokboek-deskundige. De caravan is voor uitjes. Een paar uur op zaterdagmiddag. Een eindje rijden, een maaltijd aan de klaptafel en weer terug. De lezer schrikt als in deze buitengewone wereld ineens personen opduiken die hij ook kent, die voor hem bestaan in de gewone werkelijkheid. Maar gelukkig bewaart Snijders afstand. De vriend die boekhandelaar is in de grote stad, niet ver van Snijders' duiven, draagt wel dezelfde naam, maar blijft voor Snijders een mijnheer. Een 'niet zo'n erge middenstander' die hem de geheimen van het zakenleven onthult. Snijders leeft in zijn eigen wereld, bezoekt die van de grote mensen en bericht over beide. Met verwondering, een kleine bescheiden verwon dering. Geen wonder dat nauwelijks een krant daar met bewondering over schreef. Andy Tiel man nu: afge knapt op Ne derland. foto veronica Hij vergelijkt zich met gitarist Jan Akkerman, die ook te boek staat als een lastige knaap maar zich wel staande wist te houden. „Ertegen vechten, daar heb ik geen kleur voor. Hij kan zijn mond open doen. Ik kan knikken en weggaan", zegt hij. 'Rockin' Ramona', Nederland 3, 19.58 uur

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 22