'Land van Ooit, een van onze kinderen'
Broeder Montfortaan Antoon van Noije werkt met aidskinderen in Sao Paolo
Mare en Marjan Taminiau kijken nog één keer terug op 6de slag om hun attractiepark'
destem BINNENLAND dinsdag23 februari 1993Al
Ag
Wall Street
allied signal
amer.brands
amer.tel.tel
amoco corp
asarco ine.
bethl. steel
boeing co
can.pacific
chevron
chiquita
chrysler
Citicorp
cons.edison
digit.equipm.
dupont nemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen. motors
goodyear
hewlett-pack.
int. bus.mach.
int. tel.tel.
kim airlines
mcdonnell
merek co.
mobil oil
penn central
philips
primerica
royal dutch
sears roebuck
sfe-south.pac.
texaco inc.
united techn.
westinghouse
whitman corp
woolworth
'MB 2%J
MK 65'A I
W. 3, I
54% I
56 55 I
25)4 26% 1
17» 17% I
33)4 34»
13)4 13K 1
77)4 79)4 1
1314 13% I
38'/. 39 j
2614 25 i
34)4 35)4 I
4514 46)4 I
47)4 47V. 1
50'/. 5144
64'/. 64)4 1
4614 46)4 3
82» 83)4 I
38)4 38)4 i
66» 67% 1
7) 74%
50% 5|% I
74% 74% I
13% 13% 1
51* 51% I
3644 36% j
66 66
25% 26% I
12 12% j
55 54%
85 85%
54 53%
13)4 13%
62% 63%
44% 44
13% 13% j
14% 14%
27% 27%
Goud
onbewerkt
bewerkt
Zilver
onbewerkt
bewerkt
19,170-19,770 par kg
21.370 per kg
175-245 per kg
290 per kg
vorige koers
slotkoers gisteren
laten
bieden
ex claim
gedaan/bieden
ex dividend
gedaan/laten
bieden en ex dividend
laten en dividend
gedaan en laten ex dividend
gedaan en bieden ex dividend
50,00
320
4,00
4,60
55,00
285
0,60
0,90
52,50
273
2,80
3,00
52,50
327
5,20
5,70
145,00
210
10,00
10,70
150,00
338
2,40
2,30
140,00
253
0,90
0,90
160,00
210
13,00 a
13,00
70,00
228
1,00 a
1,70
180,00
219
7,20
6,70
130,00
206
1,20 a
1,50
300,00
744
5,50
7,20
305,00
1638
2,80
3,90
310,00
248
1,40
1,90
300,00
314
8,00
9,50
295,00
487
1,60
1,00
300,00
1296
2,60
1,90
305,00
465
5,40
3,70 b
300,00
522
4,50
3,40
12,50
245
0,90
0,70
52,50
616
10,50
12,10 b
60,00
502
3,70
5,20
65,00
778
0,90
1,60
60,00
1025
4,00
5,40
65,00
2753
1,50
2,50
65,00
516
1,90
3,00
47,80
310
15,40
17,10 b
55,00
223
10,20
11,60
60,00
440
0,50
0,30
65,00
676
5,00
4,00 a
25,00
288
1,10
1,40
102,00
309
4,80
5,90
106,00
340
2,50
3,00
105,00
500
U0
0,90
109,00
500
0,40 a
0,20
35,00
211
2,20 a
1,90
25,00
503
0,50
0,50
20,00
500
4,00
3,90
20,00
2867
7,60
7,80
22,50
310
1,00
0,90
22,50
301
1,40
1,50
155,00
241
2,90
2,50
155,00
265
4,80
5,10 b
550,00
270
10,50
10,50
560,00
308
5,00
5,50
540,00
218
3,50
3,00
550,00
235
6,70
6,00
200,00
369
1,50
1,70
195,00
373
2,00
2,20
355,00
300
2/05
2/03 b
In het huwelijksgoederenre'
gister, gehouden ter Griffi*
van de Arrondissements
rechtbank te Breda, is ondei
nr. 16765 ingeschreven eer
akte houdende wijzigini\
huwelijksvoorwaarden van
de echtelieden Henricui
Franciscus Marinus Voeter
en Johanna Maria Petro
nella Verschuuren, beider J
wonende te 4882 JA Kleir
Zundert, Heischoorstraat 3
welke akte op 4 november
1992 voor notaris mrj
P.H.E.M. Janssen ter stand
plaats Eindhoven werd ver
leden.
Mr. P.H.E.M. Janssen,
notaris te Eindhoven.
In het huwelijksgoederenre
gister, gehouden ter Griffe
van de Arrondissements
rechtbank te Breda, is ondei
nr. 252 ingeschreven eer
akte houdende wijziging
huwelijksvoorwaarden van,
de echtelieden Adrianusi
Petrus Josephus Verbaten
en Cornelia Benedicts'
Adriana Kouters, beiden
wonende te 4671 TP Dintel-|
oord, Zuidlangeweg
welke akte op 29 december
1992 voor notaris ntf-j
P.H.E.M. Janssen ter stand
plaats Eindhoven
verleden.
Mr. P.H.E.M. Janssen,
notaris te Eindhoven.
Antoon van Noije. Roeping vind ik zo'n ouderwets woord.
FOTO VAN EIJNDHOVEN
'Het zijn onschuldige slachtoffers'
Van onze verslaggeefster
Riet Pijnappels
Breda - Een paar dagen
vóór zijn terugkeer naar
Brazilië vroeg een verslag
gever hem of het wel zin
had om het leven te willen
rekken van kinderen die
toch ten dode waren opge-
i schreven.
Woest werd-ie.
Tien weken lang, brieste de mis
sionaris, had hij langs allerlei
hulporganisaties in Nederland
gesjouwd en hij was het 'kots- en
kotsbeu', want hij had 'een
gloeiende hekel aan bedelen'.
Maar de wetenschap dat het zo
bitter hard nodig was hield hem
gaande. Ongeduldig en in onver
valst Brabants: „Memisa stelde
mij die vraag ook al. Maar het is
geen kwestie van levens rekken.
Artsen zeggen dat aidsbabies,
mits ze goed verzorgd worden,
minstens zeven jaar kunnen le
ven. Dat is toch geen rekken?
Dat is voorkomen dat ze voortij
dig sterven."
Antoon van Noije, de drieën
veertig-jarige broeder Mont
fortaan uit Loon op Zand, be
hoort ongetwijfeld tot de jongste
en laatste generatie missionaris
sen. Een nakomertje, -noemt hij
zichzelf. Zijn aanpak is onortho
dox. Hij doet niet aan zieltjes
winnen, bidt niet meer dan de
gemiddelde gelovige en predikt
geboortebeperking. „Het is toch
dwaas om in situaties zoals in de
Braziliaanse krottenwijken
voorbehoedmiddelen te verbie
den. Ik zeg altijd, als Rome de
ellende wil dragen, praten we
verder."
In 1979 legde hij de gelofte af,
omdat hij graag als goed chris
ten de kansarmen wilde helpen.
„Roeping vind ik zo'n ouderwets
woord."
In Amsterdam werkte hij onder
daklozen en heroïnehoertjes.
„Daar ben ik wel wat gewend
geraakt. Regelmatig werd er een
hoertje vermoord of pleegde er
een zelfmoord. Hé, heb je het
gehoord, Liesje is dood. Zo ging
dat."
Nu woont en werkt missionaris
Van Noije al vier jaar in de
fa vela's, de krottenwijken van
Sao Paulo in Brazilië, 'waar de
mensen w.onen en leven als bees-'
ten',, vertelt hij. Hij noemt de
mensen in zijn parochie 'futloos
en moegestreden'. „De kans dat
ze ooit uit de krottenwijk komen
is nihil."
Het leven in de favela's is bij
zonder gewelddadig, vertelt hij,
en dat maakt het leven soms wel
moeilijk. Doodsoorzaak nummer
eén is moord. Straatbendes leven
voortdurend van oorlog met el
kaar, iedere week wordt er wel
iemand overhoop geschoten. Vo
rig jaar werden er in één week
tien jongens vermoord.
Van Noije-' is de afgelopen ja
ren 'slechts' twee keer beroofd.
„De bendes laten mij met rust
als ik hun met rust laat. Van de
meeste bendes werkt er minstens
één familielid in een van de
hulpprojecten van de parochie.
Dat is mijn levensverzekering."
Hij is niet bang voor zijn eigen
hachje, verklaart hij enigszins
heldhaftig. Hij ligt wel wakker
van de gewetensvraag of hij de
dader van een moord moet aan
geven. „Meestal weet ik binnen
drie dagen wie welke moord
heeft gepleegd."
Losbandigheid
Maar hij is er zich heel goed van
bewust dat de gang naar de
corrupte politie hem onverbid
delijk de kop zal kosten. En
vluchten, zijn parochie in de
steek laten, kan hij niet. „Maar
ik weet nog niet wat ik zal doen
als er recht voor mijn ogen ie
mand koelbloedig wordt ver
moord,
Seksuele losbandigheid
- „iedereen rotzooit met
elkaar" - en druggebruik zorg
den de afgelopen jaren voor een
waar slagveld van aidspatiënten
in de krottenwijken. In Sao Pau
lo wordt het aantal aidspatiën
ten momenteel op 56.000 ge
schat. De sombere verwachting
is dat in het jaar 2000 van iedere
familie minstens één lid aan aids
zal sterven. Vooral kinderen zul
len het slachtoffer worden.
Op huisbezoek trof Van Noije de
laatste jaren steeds vaker dood
zieke parochianèn aan. Soms na
men ze hem in vertrouwen, maar
meestal moest hij de waarheid er
u trekken. Ze schaamden zich
of waren bang nagewezen te
worden.
Er gebeurde veel in het verbor
gene, wist hij, ouders lieten hun
met aids besmette kinderen ge
woon doodgaan zonder er een
hand naar uit te steken. Of lieten
hen gewoonweg in de steek. „Er
zijn ouders die hun zieke kind
niet willen helpen omdat ze dag
en nacht op jacht zijn naar
drugs."
Handen vol
Een oproep van de bisschoppen
om extra hulp te geven aan aids-
slachtoffers negeerde Van
Nooijen een tijdje, niet wetend
wat te doen. En hij had zijn
handen al zo vol aan zijn paro
chie.
Totdat zijn buurmeisje stierf aan
aids. Haar zusje beloofde haar
aan het sterfbed voor haar twee
kleine kinderen te zorgen. Een
maand later overleed het zusje
echter ook aan aids, en ook zij
liet twee kinderen achter.
De kinderen stonden alleen op
de wereld. De oudste van de vier,
slechts zeven jaar oud, zorgde zo
goed en kwaad als het ging voor
de anderen. Twee ervan overle
den een paar maanden later.
Aan aids.
Dat werd Van Noije te veel. Na
rijp beraad kocht hij, even bui
ten Sao Paulo, een huis met een
stuk grond. Hij besloot een op
vangtehuis voor aidskinderen tot
de leeftijd van zeven jaar te
stichten.
„Veel kinderen worden geboren
met het aidsvirus. Het zijn on
schuldige slachtoffers, ze kun
nen niet verantwoordelijk wor
den gesteld voor het gedrag van
hun moeder. Als ze niet worden
opgevangen, zijn ze binnen een
paar maanden dood. Maar met
een goede medische verzorging
kunnen ze minstens zeven jaar
leven. Zeven jaar, waarin ze
naar school kunnen gaan, kun
nen spelen en een echt thuis
hebben. Dat wil ik ze geven. Er
wie weet wordt er in die tijd eer
medicijn uitgevonden dat ze kar
redden."
Angst
Een huis vol met zieke kinderer
beangstigt hem soms wel, geefi
hij toe, de wetenschap dat iedei
kind onherroepelijk zal sterven
„Dat gaat natuurlijk niet in jt
kouwe kleren zitten.Even is hi.
in gedachte verzonken. Dan
„Als ik heel eerlijk ben, wil ii
liever in de favela blijven, maai
dat zou egoïstisch zijn. De kin
deren hebben iemand nodig."
Drie ton heeft Van Noije nodij;
voor zijn project. Tot nu toe
heeft hij slechts 125.000 gulder
'in zijn knip', vertelt hij spijtig
Door Ad Rijken
Drunen - Ze zijn nog
steeds moe. „Niet meer in
het hoofd, maar wel licha
melijk." De naweeën van
de strijd op leven en dood
die het Land van Ooit vo
rig najaar voerde. Mare en
Marjan Taminiau, de
'geestelijke ouders' van het
attractiepark op de grens
van Drunen en Vlijmen,
kijken nog één keer ach
terom. Niet met graagte,
want ze worden al weer
volledig in beslag genomen
door het komende seizoen.
Mare Taminiau: „Ik heb ook
geen behoefte om de motieven te
kennen van de man bij de bank'
die het in ons niet meer zag
zitten. Hij had geen gevoel voor
het Land van Ooit. Nu heb ik
geen gevoel meer voor hem. Ook
geen rancune trouwens."
Wel zijn beiden nog steeds ver
bijsterd over hoe het Land van
Ooit aan de rand van de afgrond
kon komen. MKB Investments,
een dochtermaatschappij van de
ING Bank en op dat moment
voor het grootste deel eigenaar
van het Land van Ooit, zag het
niet meer zitten in het theater
park waar de kinderen de baas
z'jn. In augustus liet het zich
overigens al aanzien dat de doel
stelling 'winst maken' in 1992
"iet gehaald zou worden. „De
achterstand was al te groot. Die
zouden we met de bezoekersaan
tallen van september en oktober
nooit meer kunnen inhalen", al
dus Mare Taminiau.
t°ch maakten Mare en Marjan
Taminiau zich geen zorgen.
MKB Investments was immers
op de hoogte en had desondanks
geen enkel signaal gegeven dat
de garantie voor financiering
van het seizoen '93 gevaar liep.
Het eerste teken dat er iets fout
zat, kwam terwijl Mare Tami
niau in Engeland zat. De bank
zou in die periode contact opne
men, maar dat gebeurde niet.
Navraag leerde dat de verant
woordelijke man op herfstva
kantie was gegaan.
Mare Taminiau: „Dat kon nog
altijd twee dingen betekenen: of
wel er was geen vuiltje aan de
lucht, zodat het niet eens een
bezwaar was om op vakantie te
gaan, ofwel het zat helemaal
fout." Zekerheid De twijfel werd
eind oktober omgezet in een
nieuwe zekerheid: de bank
stuurde volgens Mare en Marjan
Taminiau aan op een faillisse
ment. Nog steeds zeggen ze geen
enkele verklaring te hebben voor
de omslag.
Het blijven speculaties, maar
Mare Taminiau wijst op de nieu
we omstandigheden die in de
loop van vorig jaar in de top van
de ING Bank waren ontstaan.
„Alle topmensen van de voorma
lige NMB waren eruit. Die men
sen kwamen regelmatig hier. Het
Land van Ooit is na hun vertrek
in de portefeuille beland van
iemand die geen gevoel had voor
een theaterpark. Ik ben er van
overtuigd dat de ING Bank een
prima bank is, maar die man had
volgens mij de vrije hand om het
bureau van zijn voorganger op te
ruimen."
Waardeloos
Toen het Mare en Marjan Tami
niau duidelijk werd dat het
Land van Ooit voor de ING
Bank was afgeschreven, moesten
ze op zoek naar overnamekandi
daten. Die waren te vinden,
maar het lukte lange tijd niet
overeenstemming te bereiken
over de prijs van de aandelen.
De ING Bank had in de ogen van
de directie van het Land van
Ooit en de vertegenwoordiger
van de overnamekandidaten la
ten blijken dat voor haar de
aandelen waardeloos waren.
Toch werd een, nog steeds in de
ogen van de 'tegenpartij', (te)
hoge prijs bedongen. Om uit de
impasse te komen voerde het
Land van Ooit acties: een pre
sentatie voor het hoofdkantoor
van de ING Bank in Amsterdam,
een eenzame tocht van een 'Ooit-
ridder' vanuit Drunen via alle
ING-vestigingen naar Amster
dam, rechtstreekse of indirecte
oproepen aan kinderen om de
ING Bank met steunbetuigingen
te belagen.
Een kort geding werd aangekon
digd om de verkoop van de aan
delen af te dwingen. De basis
daarvoor was het werkgelegen-
heidsbelang en de afgesproken
garanties voor het voortbestaan
van het Land van Ooit. Uitein
delijk stemde de ING Bank in
met een aandelenoverdracht. De
nieuwe mede-eigenaren werden
een stichting van de stafleden
- voor 5 procent - de Verenig
de bierbrouwerijen Oranjeboom,
die tien procent voor hun reke
ning namen, en voor een gering
deel een kleine beheer- en beleg
gingsmaatschappij
Mare en Marjan Taminiau breid
den hun aandeel uit tot veertig
procent. De rest van de aandelen
kwam in handen van de overige
'oude' aandeelhouders Knibbeler
en Villevoye.
Bij de strijd om het voortbestaan
koos het Land van Ooit volgens
Mare Taminiau voor maximale
openheid. Publiciteit als wapen
van een attractiepark tegen de
macht van de bank. „We hebben
gebruik gemaakt van waar wij
sterk in zijn." Tot de grootst
mogelijke openheid was besloten
na het eerste telefoontje van een
journalist, dat Mare Taminiau
overviel terwijl hij in crisisbe
raad was met zijn adviseurs. De
fiscus was toen al - 'tegen de
afspraak' - bij het Land van
Ooit op bezoek geweest om de
roerende goederen te inventari
seren. Onmiddellijk was toen
duidelijk, vertelt Mare Tami
niau, dat de geest niet meer in de
fles te houden was en dat het
raadzaam was te proheren de
onvermijdelijke publiciteit ten
eigen voordele aan te wenden.
„Ik heb de verantwoordelijke
man bij de bank daarvoor ge
waarschuwd. Een heleboel kin
deren in Nederland zullen het
niet leuk vinden als het Land
van Ooit moet verdwijnen en
journalisten zullen willen weten
hoe het precies zit. 'Stuur ze
maar naar mij', reageerde hij
laconiek. „Als we een koekjesfa
briek waren geweest, dan waren
we zonder rumoer weggevaagd.
De bezwaren die vastzitten aan
negatieve publiciteit hebben er
volgens Taminiau veel aan bijge
dragen dat de ING Bank uitein
delijk door de bocht is gegaan.
Taminiau noemt dat eerste con
tact met een journalist achteraf
een van de moeilijkste momen
ten in de hele nachtmerrie die hij
en zijn vrouw eind vorig jaar
doormaakten. „Je moet erken
nen dat je het niet goed hebt
gedaan, althans niet goed ge-
Mare en Marjan Taminiau: „Verbijsterd over hoe het kon gebeuren".
noeg. Dat houd je als onderne
mer natuurlijk liever voor je."
Effecten
Hoe de effecten zullen zijn van
de hele affaire op het komend
seizoen valt volgens Mare en
Marjan Taminiau moeilijk te
voorspellen. Ze hebben gemerkt
dat zelfs mensen die het zouden
moeten weten, verbaasd waren
te horen dat het Land van Ooit
doorgaat. Mare en Marjan Tami
niau zitten weliswaar vol plan
nen voor de verdere toekomst
van Land van Ooit, maar 1993
wordt 'een seizoen dat we moe
ten zien door te komen', beseffen
zij. Ze hebben er alle vertrouwen
in dat dat gaat lukken.
Hetzelfde vertrouwen dat hen
vijf jaar geleden heeft bewogen
hun hele hebben en houwen in te
zetten om de droom van het
Land van Ooit werkelijkheid te
FOTO MARTIN DE GOEDE
maken. Marjan: „Als je er niet
alles voor wilt inzetten, geef je
eigenlijk te kennen dat je ver
trouwen niet honderd procent is.
Maar we geloven er helemaal in..
Dat is ook de reden waarom we
er zo voor hebben kunnen vech
ten. Het is als het ware een van
onze kinderen."