weekend
AAAA
AAAA
AA
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A A A A
A A A A
HET VAN DER VALK-CONCERN
r
D DE ORGANISATIE ^wee 9rote houdstermaatschappijen bepalen het beeld van het Van der
M Valk-concern, dat is opgebouwd uit een web van meer dan 200 BV's.
E3
I taal
I die
B DE VALKENHORST BV
DDE FAMILIE
3 V.D. VALK NEDERLAND BV j
Stichting Administratiekantoor
VAN DER VALK
VAN DER VALK
NEDERLAND BV
DE VALKENHORST BV
I
Stichting Administratiekantoor I
VAN DER VALK I
VAN DER VALK
BEHEER BV
VAN DER VALK
NEDERLAND BV
De familie Van der Valk
beschikt over een gigantisch web
van ondernemingen. Van een
eigen architectenbureau, diverse
handelsmaatschappijen tot een
complete vis-verwerkende
industrie met eigen vloot en een
levendige reisindustrie.
Daarnaast is de familie een van
de rijkste
onroerendgoed-magnaten van
Nederland. Maar wie heeft de
touwtjes in handen, en hoeveel
zet 'Van der Valk' werkelijk om
Per jaar? Een poging om het
geheim van de toekan te
entrafelen.
Het gigantische
web van
ondernemingen
van het Van der
Valk-concern
IILE SCHELSTRAETE
e
HE STEM
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1993
kken, terwijl die behoefte er he
emaal niet is. We vullen vaak onz<
ligen gedachten in."
Hoewel Tonny ruimhartig tegen
>ver de diensten van SAR staat
beseft ze dat het voor licht verstan
delijk gehandicapten, ouders en
begeleiders geen gemakkelijk te
Tiaken stap is.
,Daar zit meteen een hele discussk
tan vast. Zeker bij verstandelijl
jehandicapten want wie neemt uit
iindelijk de beslissing. Fysiek ge
landicapten zijn zelf verantwoor-
lelijk voor hun keus. Stel je voo:
lat iemand een geslachtsziekte op
>opt. Wie is dan verantwoordelijk
toet je daar wel of geen ouders bi
letrekken? Je probeert ook men-
1 gehandicapten zoveel mogelijk
verantwoordelijkheid te geven
laar wat als het misgaat, als he
litlekt? Die verdediging kunnen ze
■aak zelf niet voeren. En dan is ei
>ok nog het beeld dat je dan als
;ehuis naar buiten brengt. Mensen
:eggen gauw: 'Laten ze daar de
loeren komen?. Daar gaan we onze
:oon of dochter niet naar toe stu-
en. Naar dat huis des verderfs.
lok naar andere bewoners toe, die
laar eigenlijk helemaal niets mee
..e maken hebben, heb je een ver
antwoordelijkheid. Je moet er al
tijd heel voorzichtig mee zijn. We
nebben er zelf nog geen ervaring
mee maar ik ben daar wel over aan
net praten."
Een actieve rol voor begeleiders om
bewoners seksueel te bevredigen
piet ze niet.
„Ik denk dat daar de tijd zeker nog
liet rijp voor is. Ik zou het zelf niet
:unnen. We zijn zelf opgevoed met
epaalde gedachten over seksuali-
eit. Dat is heel privé en intiem-
"at doe je zomaar niet. Je brengt
laar bewoners ook in mee verwar-
ing. Er onstaat een andere relatie,
"p een voorlichtingsmiddag heb ik
'eleens over een tehuis in Neder-
and gehoord, waar de opvatting
old: We leren ze ook hoe ze hun
anden moeten poetsen en moeten
'ouchen. Dat doen we voor. En
gaat het over seks verdikkeme en
ian zou het niet kunnen."
,Maar hoe moet een mentaal ge-
ïandicapte dat in hemelsnaam le-
'en? Dat zijn mensen die juist door
ïerhaling iets kunnen leren en niet
lit een boekje. Dus iemand uit die
jroep meldde zich als vrijwilligs®
naar later zijn ze er toch van terug
jekomen. Want telkens als die
vrouw dienst had stond er een hele
its bewoners die door haar gemas-
urbeerd wilden worden. Die was
>p een gegeven moment niets an-
lers.meer aan het doen. Dat geef'
ïatuurlijk een rare kronkel in le
verk. Dat je de functie van een
hoertje gaat krijgen, terwijl je een
groepsleidster ben."
„Als je die kant uit wilt zul je he'
als hele team in je pakket moeten
opnemen. Ik zie dat nog niet ge'
oeuren. Daar is het toch te intiem
voor. Ik zou er zelf niet aan moeten
denken. Maar als zo'n stichting
laar verder mee wil zou ik ne
oejuichen. We roepen allemaal: ie
dereen heeft recht op seks maar
rooi sommigen is die positie noga
rrg machteloos."
De macht van de toekan
Het bezit van de familie Van der
Valk bestaat uit een aantal
holdings. De oudste is
Valkenhorst BV, waar de elf
kinderen van Martien van der Valk
hun kapitaal hebben ondergebracht.
De oudste generatie Valken
bestuurt gezamenlijk de uit vele
BV's opgebouwde Valkenhorst BV.
Arie van der Valk
X
Truus van Vliet
Gerritvan der Valk
X
Toos van der Capelle
Martien van der Valk
(1895-1969)
Rie Mulder
(1898-1986)
Stamvader Martien van der Valk en zijn vrouw Rie Mulder beginnen aan het einde van de j
jaren dertig in Voorschoten café restaurant De Gouden Leeuw. Martien van der Valk belooft!
elk van zijn elf kinderen een eigen bedrijf. Die hebben op hun beurt een groot aantal van hun
eigen kinderen een eigen zaak bezorgd in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Curagao j
of Spanje. Inmiddels werkt de volgende generatie 'Valken' alweer aan de toekomst van hun-
nageslacht.
I Freek
A Marja X Jeroen v.d.
Nieuwenhuyzen
Marijke
Ad
Bepvan der Valk
X
Jaap Zeeuw v. d. Laan
Ben
Marlijn
i Rob
i Paul
Lucas
Jacline
Carlita X Joep v.d.
Nieuwenhuyzen
i
Martien
Gert-Jan
Vincent
Marc
Marc
e kleinkinderen van Martien van der Valk
ebben hun eigen florerende tak met bedrijven-
pgericht. Vanuit Gilze opereert de BV Van der
alk Nederland, bestuurlijk ondergebracht bij
e houdstermaatschappij Stichting i
Administratiekantoor Van der Valk. Van der Vallj
lederland bestuurt vele tientallen BV's, zowel j
motels als industrieën.
Klaas van der Valk
X
Conny de Wit
Ina van der Valk
x
I Henk Luiten
Martien
Peter
II Rob
Wil X Kees Polman
Klaas
W Kees
A Corry
De Valkenhorst BV is de oudste: bestuurd door de
generatie oudere Van der Valken, zoals Arie en Gerrit.
Beheer Motel
Nuland BV
Beheer Motel
Gilze Rijen BV
Beheer Motel
Eindhoven BV
Motel Nuland
Motel Gilze Rijen
Motel Eindhoven
I
enz.
Exploitatie
Motel Nuland BV
Exploitatie
Motel Gilzé Rijen BV
Exploitatie
Motel Eindhoven BV
De stichting administratiekantoor Van der Valk -waarin Van der Valk
Nederland is ondergebracht- is de holding van de kinderen en is
inmiddels groter dan Valkenhorst BV.
Iedere BV levert diensten aan
andere BV 's van het concern.
Contessa levert bijvoorbeeld
bloemen aan de Beheer BV
van motel Gilze Bijen. V. d.
Valk Snack kan motel
Eindhoven bevoorraden.
Onder de Valkenhorst Holding vallen onder andere:
vogelpark Avifauna; HCR Biltsche Hoek; HCR De
Bijhorst; Motel Gilze Rijen; wegrestaurant Gilze;
Motel Nuland; Motel Rel; Motel Eindhoven; Motel
Dreefzicht; HCR De Gouden Leeuw; HCR De Witte
Vught; Garage De Gouden Leeuw (omvat ook weer
vele BV's); Van der Valk en Co; HCR Hardegarijp; HCR
De Wouwse Tol; HCR Westerbroek; HCR Kinderdijk;
HCR Haarlem Zuid; HCR De Witte Bergen; HCR
Plaswijck; HCR Kinderdijk en vele anderen.
HCR= Hotel café restaurant
i
De Pier BV
Scheveningen
Het Turfschip BV
Breda;
Hotel
Stein BV
V.d. Valk V.d. Valk
Carribeans Snack BV
Motel
Breukelen BV
Motel
Vught BV
Md. Valk
Zuivel BV
Rosval
BV
Rewa Santa Korsow NV Dufacon
Antillen BV Curagao Vers Vis BV
A
[Bloemen-en
plantenkwekerij j
Contessa
Naast De Valkenhorst en Stichting Administratiekantoor Van
der Valk bezit de familie Van der Valk in elk geval nog twee
andere houdstermaatschappijen: Falkenhorst AG in
Zwitserland en Motel Vianen BV in Nederland en staat een
aantal bezittingen op naam van privépersonen. Min of meer
aan het bedrijf gelieerde ondernemingen zijn Roan BV, van
zakenman Rob Roelink uit Best en Begemann BV van de
'schoonzonen' Joep en Jeroen van den Nieuwenhuyzen. Van
der Valk is voorts eigenaar van tientallen bedrijven in het
buitenland, zoals op Curagao en in Chili.
FALKENHORST AG
Zwitserland
MOTEL VIANEN BV
ROAN BV
Best
BEGEMANN BV
Ook hier levert elke
BV aan Van der Valk.
«I
Busbedrijf
Marsna
Tours BV
D
Pacific
West BV
Cartering- en
partyservice
D°or Hans Rube
De werkelijke inkomsten
en de exacte structuur
van het familiebedrijf
Van der Valk behoren
tot de best bewaarde
geheimen van Neder
land.
Met tientallen motels-café/restau
rants en enkele honderden besloten
vennootschappen is het familiebe
drijf waarschijnlijk een van de
grootste ondernemingen van Ne
derland. Desondanks houdt de fa
milie al jarenlang vol dat het con
cern niet meer dan enkele honder
den miljoenen guldens per jaar om
zet.
Vakbroeders in het buitenland
houden het er op dat een bedrijf
van deze omvang minimaal 1,3 mil
jard per jaar moet omzetten, en
waarschijnlijk meer.
Van der Valk spreekt tot de ver
beelding van miljoenen Nederlan
ders. Hard werkende mensen, die
zich niet storen aan de bedilzuchti-
ge overheid, maar die met geza
menlijke familiaire inspanningen
een groot imperium hebben opge
bouwd. Het lijkt op een scenario
voor een succesvolle soap-serie,
compleet met ontvoering, afpersing
en andere rampen, zoals branden.
Een Van der Valk krijgt gedaan
wat de 'normale' Nederlander niet
lukt. Bouwen zonder vergunning of
overtredingen tegen de boswet blij
ven zonder ernstige gevolgen. De
fiscus lijkt geen vat op het concern
te krijgen. Hoe flikken ze dat?
Op zoek naar de geheimzin
nige macht van deze toe
kan, een speurtocht langs
onder meer tientallen Ka
mers van Koophandel in Nederland
en in het buitenland is het gevolg.
Van Antillen tot Zwitserland, let
terlijk van A tot Z. Aan het einde
van de reis blijft heb, akelige gevoel
dat niet elke steen is omgekeerd en
dat er ergens nog een holding dan
wel een bv'tje verstopt moet liggen.
'Vader' Gerrit van der Valk beves
tigt dat gevoel, aan het einde van
de puzzeltocht. „Je mist er nog heel
wat, joh." Hoe groot het Valkenbe-
zit exact is, lijkt zelfs hij niet te
weten.
De officieuze teller stokt even bo
ven de tweehonderd bv's. Behulp
zame medewerkers van de Kamers
van Koophandel, bevriende relaties
op de Antillen, hoogleraren econo
mie, gemeente-ambtenaren, oud
werknemers, de belastingdienst,
kamerleden en commerciële data
banken hebben de gegevens gele
verd. Het is een wirwar van bedrij
ven, verspreid over de wereld. Of
zoals de Kamer Leiden met verba
zing constateert als daar de gege
vens van de Valkenhorst BV wor
den uitgedraaid: „Dit hebben we
nog nooit gezien."
Tijdens de zoektocht blijken ook
diverse diensten van de afdelingen
Grote Ondernemingen (GO) van de
fiscus momenteel met een onder
zoek naar het Van der Valk-con
cern belast.
Verwonderlijk is dat niet. Want de
manier waarop de familie Van der
Valk het concern heeft ingericht
dient, volgens de deskundigen op
gebied van bedrijfsorganisatie,'
slechts één groot doel. Door zoveel
bv's te vestigen, ontneemt het con
cern de samenleving het zicht op de
omvang van de onderneming. Die
zelfde samenleving probeert daar
om nu in het kader van de fraude
bestrijding de werkelijke omzet
van dit soort grote concerns in
beeld te brengen, zoals minister E.
Hirsch Ballin onlangs nog in de
Kamer liet blijken.
Zo kent het web van vele bv's
waaruit Van der Valk het concern
heeft opgebouwd twee voorname
voordelen. Hoewel de onderneming
in zijn totaliteit een enorme om
vang heeft, blijven de onderdelen
op zich klein. Voor kleine bv's
bestaat geen publicatieplicht voor
de jaarstukken en bij een kleine bv
kan de installatie van een centrale
ondernemingsraad worden voorko
men.
Een en ander bevordert, opnieuw,
dat er slechts één groep overblijft
die zicht houdt op het reilen en
zeilen van het concern: de familie
Van der Valk. Voor ieder ander, de
fiscus incluis, is het gissen naar de
werkelijke omvang van het con
cern. Daarnaast moet de fiscus
eerst maar eens bewijzen dat al die
kleine bv's te zamen een economi
sche entiteit vormen.
Tevens is het voor de buitenwacht
welhaast onmogelijk om het bedrijf
te 'overvallen'. Of, zoals Gerrit het
formuleert: „Wat bij DAF en Hoog
ovens is gebeurd, zal ons niet over
komen. Wij houden iedereen bui
ten." Aandelen Van der Valk zijn
voor een buitenstaander niet te
koop.
„En," zegt Gerrit, over de historie
achter het web van bv's: „De over
heid is zelf de grote schuldige. Die
dwingt een ondernemer in deze
rare bochten. Al die bv's waren
niet nodig geweest, als wij er niet
van overtuigd waren dat we onszelf
tegen overheidsbemoeienis moeten
beschermen.
Velen zijn geroepen, slechts enke
len uitverkoren, een oud adagium
dat zeker binnen de familie Van
der Valk opgeld doet. Vele 'Valken'
mogen zich tot deze 'extended fa
mily' rekenen, zoals een Afrikaan
zo mooi een ieder duidt die op de
een of andere manier banden met
hem heeft. Binnen het concern
maakt echter slechts een handvol
mensen de dienst uit.
Voor een goed begrip moet eerst
een grote lijn worden uitgetekend.
De basis voor het huidige bedrijf is
aan het eind van de jaren dertig
gelegd. Martien van der Valk be
gint op dat moment in Voorschoten
met café restaurant De Gouden
Leeuw. Langzaam maar zeker
bouwt hij samen met zijn vrouw
aan een onderneming die moet ga
randeren dat zijn elf kinderen later
elk hun eigen bedrijf zullen bezit
ten.
Na zijn overlijden nemen de zonen
Arie en Gerrit het bewind binnen
de familie over, lange tijd terzijde
gestaan door hun moeder. Het is
een filosofie die ook nu nog be
staat: als een der echtelieden over
lijdt, neemt de ander de vacante
plaats in de organisatie over.
Arie en Gerrit hebben het na de
dood van vader Martien vrijwel
alleen voor het zeggen. Arie is het
financiële en organisatorische ge
nie, als president-directeur opere
rend vanuit Voorschoten. Gerrit is
de branie-achtige zakenman uit
Nuland, gespitst op koopjes en
voordelig zakendoen. Gerrit werpt
zich op als de spreekbuis van de
familie, Arie blijft uit de publiciteit
maar tekent wel alle stukken.
Op de achtergrond spelen 'aange
trouwde' Valken een, zeker niet te
verwaarlozen, bijrol.
Chris Matser bij voorbeeld, een
tijdlang aangeduid als mede-presi
dent-directeur, echtgenoot van Til
van der Valk. Ook Jaap Zeeuw van
der Laan, gehuwd met de zus van
Arie en Gerrit - Bep van der Valk -
heeft een staffunctie binnen de
oude garde. En Ben Wohrmann,
verantwoordelijk voor de Belgische
tak van de oude vestigingen. Dan is
er nog de 'Luiten'-tak, gevestigd
door wijlen Henk Luiten en Ina
van der Valk, zij zijn belangrijke
exploitanten van diverse motels.
LEESVERDER
OPVOLGENDE PAGINA
