lESTEM
IMS wil
een tra
Het gaat Trey Lorenz nog niet snel genoeg
allatie m/v
De Vierkante Decimeter
William Makage was geboeid
toen hij werd doodgeschoten
O
0
O
O
O
O
0
0
0
0
torgen.
01155-2710
Jitvoering, te Bergen op
water wordt gezuiverd in
uit een anaëroob
chters).
ïstallatie;
lemonsteren en analyse-
ingsproces;
iuden met de zuiverings-
agesysteem;
bn sluiten, alsmede, op
au, bijvoorbeeld
ring, of bereid zijn deze
aatsvinden tot maximaal
k, alsmede voor het wer-
fijk Noord-Brabant is van
jewonnen bij het Hoofd
nen van deze advertentie
k Noord-Brabant, t.a.v. de
Roosendaal.
eze en komende
weken is er op ra-
gAzzi plaats inge-
i ruimd voor een ac
tie in samenwer
king met Amnesty
International. De bedoeling is
om regeringen die jongeren om
politieke redenen gevangen hou
den, martelen en zelfs doden, per
brief om opheldering te vragen.
Vandaag aandacht voor de dood
van de Zuidafrikaan William
Makage die een politiekogel in
zijn achterhoofd kreeg, terwijl
zijn handen op zijn rug waren
geboeid. Hij werd gedood tijdens
een vluchtpoging, beweert de
Zuidafrikaanse politie.
Op 8 mei 1991 werd William
Makage, 16 jaar, gearresteerd en
meegenomen naar een politiecel
inCarletonville, in het westen
van Transvaal. De volgende dag
vertelde hij aan Mongi Mogale,
een andere gevangene, dat hij
door 4 politieagenten was mee
genomen naar een braakliggend
terrein, klaarblijkelijk met de be
doeling hem te vermoorden. Wil
liam vertelde: „De 4 agenten
werden het oneens met elkaar,
dus hebben ze me maar niet
vennoord..."
Op 10 mei moest William Maka
ge voor de rechtbank verschijnen
als getuige bij de moord op de
15-jarige Eugene Mbulawa. Op 9
mei vertelde hij Mongi dat hij
bang was de volgende dag dood
te zijn. Hij vroeg Mongi een
laatste boodschap naar zijn fami
lie over te brengen. Mongi zag
later op de dag inderdaad dat
William uit zijn cel werd ge
haald. 's Avonds vertelde een
politieagent haar dat William
zou worden overgebracht naar
het politiebureau in Welverdiend
waar de politie hem wilde ver
moorden. De volgende dag ver
telde diezelfde agent haar dat
William inderdaad dood was.
Volgens de politie werd hij neer
geschoten toen hij wilde ont
snappen. Maar, William had een
kogel aan de achterkant van zijn
hoofd en zijn handen waren op
zijn rug gebonden.
William moest blijkbaar sterven
omdat hij tijdens een vorige ge
vangenschap, in juli 1990, had
gezien hoe Eugene Mbulawa
werd mishandeld en vermoord.
William en andere getuigen leg
den onder ede een getuigenis
daarover af. De politie probeer-
de daarop William Makage op
nieuw te arresteren op beschul
diging van de moord op Eugene
en daarom dook William onder.
Sinds Williams dood heeft er nog
steeds geen officieel en onafhan
kelijk onderzoek plaatsgevon
den. In het rapport dat Amnesty
International in juni 1992 uit
bracht, South Africa; State of
Fear, staan een groot aantal ge
vallen van mishandeling en
moord op jongeren en volwasse
nen. Het rapport toont aan dat
alle leden van de veiligheidstroe
pen daar voortdurend bij betrok
ken zijn.
Schrijf een beleefde brief in het
Engels of Nederlands naar de
autoriteiten van Zuid-Afrika.
Vermeld dat je hebt gelezen over
de dood van de 16-jarige William
Makage en over het bewijs dat
aannemelijk maakt dat hij is ver
moord door de politie van Wel
verdiend in de nacht van 9 op 10
mei 1991.
Dring aan op een onafhankelijk
en onpartijdig onderzoek naar
de gebeurtenissen rondom de
moord en op berechting van de
verantwoordelijken. Stuur je
brief naar: President F.W. de
Klerk, State President, State Pre
sident's Office, Privat Bag X83
Pretoria 0001, Zuid-Afrika. Een
kopie van je brief kun je sturen
naar de heer Albertus Erik
Nothnagel, Ambassade van
Zuid-Afrika, Wassenaarseweg
40,2596 CJ Den Haag.
William Makage.
e vierkante deci-
meter van deze
j week is gevuld
ËM door Aimeé van
Tienen uit
Geertruiden-
berg.
Wij zijn het van harte met haar
bijdrage eens. Aimeé krijgt zo
spoedig mogelijk een cd thuis
gestuurd.
Ook jij kunt een cd verdienen
door een originele bijdrage
aan De Vierkante Decimeter.
Al wat je hebt te doen is het
oppervlak van een vierkante
decimeter zo leuk mogelijk in
vullen. Dat mag met tekenin
gen, gedichten, boodschappen,
foto's of wat je maar kunt
bedenken. Zolang het niet be
ledigend of schunnig is, plaat
sen wij het.
Stuur dus je bijdrage voor
woensdag a.s. naar Redactie
De Stem t.a.v. ragAzzi, post
bus 3229 4800 MB Breda.
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1993
DEEL D
Als het aan de NS ligt, kunnen studenten straks alleen nog maar op vastgestelde trajecten terecht met hun treinkaart.
FOTO ARCHIEF DE STEM
Door Brigitte Sins
ls het aan de NS
JË ligt, krijgt de OV-
MM. jaarkaart voor stu-
denten een andere
vorm. De NS be-
studeren momen
teel dfe mogelijkheid om de
kaart na '94 te veradneren in een
trajectkaart met beperkte reis
mogelijkheden. Daarnaast wil de
NS hoe dan ook meer geld van
het ministerie van onderwijs en
wetenschappen.
Studenten maken meer kilome
ters per trein dan verwacht en
daar moet voor betaald worden,
vindt de NS.
„Ben ik geniaal of is de NS
achterlijk," zegt Simone van
Geest van de Landelijke Studen
tenvakbond (LSVB). „Het is
toch niet meer dan normaal dat
er meer gereisd wordt met een
kaart waarmee je heel Neder
land door kunt. Dat hadden ze al
kunnen zien aankomen."
Het contract tussen de spoorwe
gen, de stad- en streekvervoerbe-
drijven en het ministerie van on
derwijs en wetenschappen over
de OV-jaarkaart loopt in augus
tus 1994 af. Onlangs zijn de on
derhandelingen begonnen over
eventuele verlenging van de
kaart na 1994.
Voor de NS ligt het voor de
hand. De 600.000 studenten kun
nen de NS meer geld opleveren
dan nu het geval is. Dus een
duurdere OV-jaarkaart of, wan
neer'minister Ritzen dat niet wil
betalen, een eventuele beperkte
re vorm van een OV-jaarkaart,
de trajectkaart.
•Een kaart waarmee de student
alleen van woonplaats naar
plaats van studie kan reizen.
Voor overige trajecten moet de
student al dan niet tegen een
kortingsprijs betalen.
„Het is alleen nog maar een
voorstel, de onderhandelingen
met het ministerie en de stad- en
streekvervoerbedrijven zijn net
begonnen," zegt NS woordvoer
der K. Nieuwenbroek. „Wij wil
len het huidige contract graag
verlengen, maar dan tegen hoge
re tarieven. We denken ook aan
andere vormen van kortings
kaarten, het is maar net hoe
andere betrokkenen erover den
ken."
Het ministerie van onderwijs en
wetenschappen betaalde vorig
jaar 553 miljoen gulden aan het
openbaar vervoer van studenten.
Dit jaar was dat bedrag gestegen
naar 628 miljoen gulden. 60 pro
cent daarvan was voor de NS, 30
procent voor het streekvervoer
en 10 procent voor het stadsver
voer.
„We hebben meer geld nodig.
We hebben nog treinstellen uit
1954, die moeten worden vervan
gen omdat ze geïsoleerd zijn met
asbest, wat nu verboden is. Daar
naast moeten we geleende trein
stellen uit België teruggeven en
omdat we het aantal zitplaaten
tenminste hetzelfde willen hou
den, moeten we hierop iets ver
zinnen," aldus de NS-woord-
voerder.
„De trajectkaart is onuitvoer
baar, onhaalbaar," stelt Van
Geest van de LSVB. „Studenten
verhuizen vaak, dat betekent
aanpassing van de kaart. Boven
dien weten we niet hoe het dan
met het stad- en streekvervoer
zit, de trajectkaart is alleen gel
dig voor openbaar vervoer per
trein. Nee, het is veel te veel
rompslomp."
„Daar gaan we weer, is net de
rust rondom de tempobeurs her
steld, krijgen we dit weer,"
klaagt Debby uit Geertruiden-
berg, studente van de Grafische
MTS in Utrecht. „Voordat de
studentenkaart werd ingevoerd,
kreeg ik nog 235 gulden reiskos
tenvergoeding, daar kreeg ik
toen een OV-jaarkaart voor in
de plaats en nu wordt daar ook
weer aan gesleuteld."
Ze vervolgt: „Ik loop nu nog
stage in Breda, maar ik moet ook
nog stage lopen in Gorinchem.
Het zou vrij onhandig zijn als ik
een trajectkaart voor Breda-
Utrecht zou hebben en ik moet
voor het openbaar vervoer beta
len wanneer ik stage loop in
Gorinchem. Zo wordt je min of
meer gedwongen stage te lopen
in je woonplaats of daar waar je
studeert."
De BBA ziet toch ook graag de
prijs van de studentenkaart aan
gepast. „Er is onverwacht meer
gebruik gemaakt van het stad- en
streekvervoer in en rondom Bre
da, vooral van het stadsvervoer,"
zegt J. Bladel, PR- medewerker
van de BBA.
„Op dit moment kunnen we de
reizigers wel vervoeren, maar we
verwachten dat het aantal nog
meer zal stijgen. Als studenten
meer betalen, kunnen we ze
sneller en vaker vervoeren, al
thans dat zijn onze doelstellin
gen," aldus Bladel.
Hoe de OV-jaarkaart er na au
gustus 1994 uit zal zien, moeten
de onderhandelingen uitwijzen.
De NS heeft dan wel grote plan
nen met de kaart, de minister wil
de kaart het liefst in huidige
vorm behouden.
FOTO AMNESTY INTERNATIONAL
Door Marjolein Rotsteeg
oor Trey Lorenz
kan het niet
meer stuk. Nog
vóór zijn de
buutsingle ver
scheen stond hij
al nummer 1 in de hitlijsten.
Hij zong immers met Mariah
Carey het duet 'I'll be there'.
In Amerika schiet ook zijn
titelloze eigen cd naar de
hoogste regionen van diverse
hitlijsten...
„Het is fantastisch," vertelt
Trey Lorenz, duidelijk genie
tend van alle aandacht. „Dit is
letterlijk wat ik m'n hele leven
al wil. Ik ben zo blij dat het
eindelijk gebeurt. Ik heb er
keihard voor gewerkt. Ik heb
het geluk gehad dat ik mijn cd
heb kunnen maken met men
sen die niet alleen fantastische
artiesten zijn, maar ook heel
ok mensen."
De grootste naam is ongetwij
feld Mariah Carey. Zij zong,
schreef en produceerde mee
bp Trey's titelloze debuut-cd,
nadat hij op haar versie van
T'U be there' de sterren van de
hemel had gezongen. „Wij zijn
echt maatjes. Met haar opne
men, zie ik niet als werk. We
voelen elkaar haarfijn aan."
Ondanks zijn drukke toersche-
ma met Mariah, wilde Trey per
se eerst nog zijn universitaire
reclame-opleiding afmaken.
„Ten eerste vind ik opleiding
belangrijk. Daarnaast heb ik
een broertje dat tien jaar jon
ger is. Ik weet dat kids opkij
ken naar artiesten. Ik wil niet
dat iemand ooit zal zeggen:
'Trey Lorenz heeft z'n school
niet afgemaakt'."
Trey werd geboren op 19 ja
nuari '69 in South Carolina. i
Als bij zovelen, begon ook zijn
zangcarrière in de kerk.
„Mijn ouders zijn heel gelovig.
Mijn moeder had zo haar be
denkingen dat ik 'wereldse'
muziek ging zingen in plaats
van gospel. Maar toen ze de
tekst van 'Someone To Hold'
hoorde, begreep ze dat het niet
om platvloerse sex-songs
ging."
In vrij korte tijd heeft Trey
menige droom zien uitkomen.
Welke heeft hij nog over?
„Het gaat mij allemaal nog
lang niet snel genoeg. Deze cd
had drie jaar eerder moeten
uitkomen. Ik lig wat achter op
m'n schema, dus ik zal een
tikje harder moeten werken
om de verloren tijd in te halen.
Ik heb natuurlijk helemaal
niks te mopperen. Ik ben dol
gelukkig! Ik zou als artiest wil
len groeien. Soms zou ik willen
dat ik 25 jaar geleden zo oud
was geweest als ik nu ben. Al
mijn idolen kwamen in die tijd
op: Diana Ross, Lionel Richie,
Stevie Wonder, Smokey Ro
binson... Dan had ik bij Mo
town onder contract kunnen
staan, in een groep kunnen
zitten..."
En vreselijk afgezet kunnen
worden...
„Precies! Dat is het enige dat
me weer met beide voeten op
de grond brengt. Ik hoop dat
ik ooit niet alleen als een groot
artiest, maar ook als een
'groot' mens gezien zal wor
den. Ik heb nog een lange weg
te gaan, want ik sta helemaal
onderaan de ladder."
Trey Lorenz: Het is fantastisch.
FOTO SONY MUSIC
O
O
0
O
O
O
O
<D
(1) I will always love you -
Whitney Houston
(11) Mockin' bird hill - Roots
Syndicate
(3) Like the way I do - Melissa
Etheridge o
(5) Exterminate - Snap
(6) Out of space - The prodigy
(2) Would i lie to you -
Charles Eddie
(18) No limit - 2 Unlimited
(9) Hope of deliverance - Paul
McCartney
(4) Tom Traubert's dream -
Rod Stewart
(8) If i ever fall in love - Shai
(14) It's ok, it's allright - Def
Dames Dope
(15) Het grote lied - C'Est
Tout De Kroeg
(28) More and more - Captain
Hollywood Project
(21) I'm easy - Faith No More'
(24) Mega mix - Boney M.
(18) Let me be your
underwear - Club 69
(7) Rock with you - Inner
Circle
(12) I love you period - Dan
Baird
(28) Sweet thing - Mick
Jagger
(31) Open your mind - Usura
(22) Oceans - Pearl Jam
(-) Open sesame - Leila K
(13) I'm gonna get you -
Bizarre Inc.
(16) Temptation - Heaven 17
(29) Mockin' bird hill - Albert
West
(17) Your town - Deacon Blue
(27) Alive kicking - East
Side Beat
(33) Sunday mondays -
Vanessa Paradis
(38) Way in my brain - SL 2
(-) Bed of roses - Bon Jovi
(19) Dur dur d'etre b b - Jordy
(-) Sax a go go - Candy Dulfer
(-) Mien laat de liefde aan me
zien - Vader Abraham
(-) Wanneer je alles hebt -
Koos Alberts
(23) Why not jazz? - BFI
(-) Na drieën op de knieën -
John en Graads
(26) Steam - Peter Gabriel
(25) Vlieg met me mee - Paul
de Leeuw
(36) Carry on - Martha Wash
(37) Tonight is the night -
Betty Wright
Stichting Nederlandse Top
40
(3) No Limit - 2 Unlimited
m
O
(1)1 Will Always Love You-
Whitney Houston
(-) Little Bird/Love Song for a
Vampire - Annie Lennox
(2) The Love I Lost - West
End Feat Sybil
(5) Deep - East 17
(6) Ordinary World - Duran
Duran
(4) Exterminate - Snap
featuring Niki Haris
(-) How Can I Love You More
- M People
(-) Stairway to Heaven - Rolf
Harris
(7) Sweet Harmony - Beloved
Schriftelijke reacties: redactie De Stem t.a.v. ragAzzi, postbus 3229, 4800 MB Breda. Telefonisch: 076-236416