SBB
i
5.98*
279.-'
'Servië helpt bij schoonmaak'
O
0
0
UGSDAG
Hoge Raad Zaïre gaat tegen Mobutu in
In de rij voor voedsel
Zuid-Afrika nog niet toe aan 'Westerse' democratie
O
0
di
Vredesoverleg in Togo vastgelopen
Drugbeleid: geen invloed op Duitsers
VN-rapporteur: anderhalf miljoen Bosnische moslims op de vlucht
herenslips
set
BUITENLAND
A4
'Niet akkoord met het ontslag van premier Tshisekedi'
Kunstexperts
gefopt door
Britse kleuter
BUITENLAND KORT
Oh Sinaasappelsap,
pak 1 liter
Oh Magere yoghurt,
pak 1 liter
Oh Extra jam,
aardbeien, abrikozen, kersen
of rozebottel, pot 450 gram
Oh Zaanlander mild 48+ kaas,
lichtbelegen, vers van 't mes
kilo
Navelsinaasappelen,
net 2 kilo
Deze aanbiedingen gelden t/m
zaterdag 13 februari a.s..
Nieuwe openingstijden:
t/m vrijdag tot 18.30 uur.
Informeer bij uw AH winkel.
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
tLDl
ips. Diverse
|/38,40/42, 5,98*
ituks.
y I
«beschermers, snelbin-
bel, standaard en slot.
d zadel.
[ragen wij u hiervoor uw begrip.
<\ntwerpsestraat 133.
arkten in Nederland!
er-/afwerkingstechnieker>;
3 bouwkunde;
hniek;
Techniek; Wiskunde.
oeg repen.
rrein van de Technische
74902.
DE STEM
WOENSDAG 10 FEBRUARI 1993
Colmar (rtr/dpa) - De besprekingen over de
crisis in Togo zijn dinsdagochtend in het
Franse Colmar vastgelopen en voor onbe
paalde tijd opgeschort, zo heeft de Franse
minister voor samenwerking Marcel Debar-
ge gezegd.
Frankrijk en Duitsland willen echter hun be
middelingspogingen in het Westafrikaanse land
voortzetten om verder bloedvergieten te voorko
men, aldus Debarge. Door recente onlusten zijn
meer dan 200.000 inwoners van Togo op de
vlucht geslagen.
De vertegenwoordigers van president Gnassing-
be Eyadema, die Togo met behulp van het leger
al 26 jaar met harde hand regeert, hebben
inmiddels Colmar verlaten.
De Togolese minister van buitenlandse zaken
Ouattara Natchaba had Frankrijk er eerder van
beschuldigd dat het met een militaire interventie
dreigde. Hij onderstreepte dat het leger zeggen
schap moet krijgen bij de oplossing van de crisis.
Eyadema wees een Frans-Duits voorstel af
waarin geopperd werd dat internationale waar
nemers moeten toezien op terugkeer van de
troepen naar hun kazernes zodat er eerlijke en
vrije verkiezingen georganiseerd kunnen wor
den. De president wilde van een dergelijke
neutralisering van de strijdkrachten niets weten.
Een Franse woordvoerder zei gisteren dat
'Frankrijk de gevolgen zou trekken' als op korte
termijn geen vooruitgang zou worden geboekt.
Functionarissen vatten deze opmerking op als
een verkapte dreiging te korten op de Franse
buitenlandse hulp van jaarlijks 72 miljoen dol
lar.
Van onze verslaggever
Doetinchem - De tolerante
houding in Nederland ten
aanzien van softdrugs heeft
geen enkele invloed op het
gebruik van hasj en marihua
na door Duitse jongeren. Dat
blijkt uit een onderzoek on
der 2.200 jeugdigen naar ro
ken, alcohol- en druggebruik
in het Duits-Nederlands sa
menwerkingsgebied Euregio.
Van de Duitse scholieren en jon
geren tot dertig jaar gebruikte
volgens de onderzoekers 13 pro
cent ooit illegale softdrugs. In
het Nederlandse deel van de Eu
regio (Achterhoek en Twente) is
dat volgens een peiling van 1989
14 procent. Op het ogenblik lig
gen beide cijfers drie procent
hoger.
De gebruikers van softdrugs
blijken slechts sporadisch in het
buurland drugs te kopen. Drie
procent van de Duitsers probeer
de, volgens de representatieve
steekproef en een enquête, ooit
in Nederland aan drugs te ko
men.
De studie werd in opdracht van
Euregio verricht door het Insti
tuut voor Sociale Geneeskunde
van de Vrije Universiteit Am
sterdam en het Buro Epidemio
logische Forschung in Berlijn.
De ministeries van volksgezond
heid van beide landen betaalden
mee.
Het onderzoek werd mede inge
steld naar aanleiding van klach
ten van Duitse overheden en
politieorganisaties over het ge
mak waarmee in Nederland
drugs als hasj en marihuana te
krijgen zouden zijn. Die situatie
zou, zo luidde de klacht eind
jaren tachtig, een negatieve in
vloed op de Duitse jeugd hebben.
De onderzoekers delen die visie
niet. „De liberale politiek ten
aanzien van drugs in Nederland
en het daar gemakkelijker kun
nen krijgen van softdrugs heeft
aantoonbaar geen invloed op het
consumptiegedrag van de Duit
sers in het Euregio-gebied", zo
luidt de conclusie.
Van onze redactie buitenland
Geneve - Het wordt volgens de Verenigde Naties steeds
duidelijker dat Servië de 'etnische schoonmaak' in
Bosnië-Hercegovina steunt. De speciale rapporteur
Tadeusz Mazowiecki zei dat gisteren in een vergadering
Van de VN-commissie voor de Mensenrechten.
Somalische vrouwen staan in Mogadishu in de rij voor hun dagelijkse portie voedsel. Tien hulpverleningsorganisaties hebben
inmiddels de krachten gebundeld om te voorkomen dat 175.000 mensen in de Somalische hoofdstad verhongeren. fotoap
Kinshasa/Brussel (afp/anp) -
Ondanks militair machtsver
toon heeft de Hoge Raad van
Zaïre gisteren president Mo
butu getrotseerd. De Raad
gaat niet akkoord met het
ontslag van premier Etienne
Tshisekedi en wil ook niet
ingaan op de wens van de
president iemand anders aan
te wijzen die een regering
moet vormen.
De Raad kon gisteren pas na veel
problemen bijeenkomen. Troe
pen van Mobutu blokkeerden
enkele uren de toegang van het
Volkspaleis in Kinshasa. Na een
telefoontje tussen raadsvoorzit
ter aartsbisschop Laurent Mon-
sengwo en een aan Mobutu loya
le generaal, werden de troepen
teruggetrokken en konden de
voor het gebouw verzamelde af
gevaardigden alsnog naar bin
nen, zo meldde de Belgische ra
dio.
Volgens een Belgische journalist,
een van de 'slachtoffers' van de
blokkade, bestond grote verwar
ring over de motieven van Mo
butu voor de actie. De president
had zelf op de zitting aange
drongen, de eerste van de Raad
sinds de muiterij van militairen
in Kinshasa eind januari waarbij
honderden doden vielen. Hon
derden Belgen verlieten daarop
Zaïre, dat tot 1960 een Belgische
kolonie was.
Volgens Mobutu is die onrust te
wijten aan premier Etienne
Tshisekedi, zijn rivaal in de
strijd om de macht. Tshisekedi
werd in augustus door de Natio
nale Conferentie, de voorloper
van de Raad, aangesteld. Dat
weerhield de president er vrijdag
niet van de premier te ontslaan
op beschuldiging van hoogver-
aad.
Het bureau van de Hoge Raad
liet echter daags daarop weten
geen reden te zien om de premier
op straat te zetten. Volgens de
Belgische journalist heeft Mobu
tu niettemin gevraagd om een
vergadering van het voltallige
overgangsparlement, erop gok
kend dat hij alsnog zijn zin zou
krijgen.
Onder afgevaardigden van het
overgangsparlement zouden
stemmen zijn opgegaan om Tshi
sekedi tijdelijk te vervangen
door een 'flexibeler' persoon met
wie Mobutu wel wil praten over
een oplossing van de politieke en
economische chaos, waarin Zaïre
al tijden verkeert.
Toen bleek dat die stroming niet
de meerderheid had, gelastte
Mobutu kennelijk de blokkade.
Waarom die enkele uren later
rond het middaguur werd opge
heven, was .volgens de Belgische
journalist echter volstrekt on
duidelijk.
Zaire kan alleen rekenen op bui
tenlandse hulp als Mobutu poli
tieke en economische hervormin
gen toestaat, maakte de Bel
gische minister van buitenlandse
zaken Erik Deryke in een inter
view met het dagblad De Stan
daard duidelijk.
„De Zairezen kunnen niet ver
wachten dat we nog eens miljar
den franken toekennen zonder
dat er concrete plannen zijn voor
het gebruik van het geld. Dat
zou opnieuw reden geven om in
oude gebruiken te vervallen en
dat willen we absoluut vermij
den."
De minister beloofde een bijeen
komst van onder meer het Inter
nationaal Monetair Fonds, de
Wereldbank en de Verenigde
Staten bijeen te roepen om een
economisch herstelprogramma
voor Zaire op te stellen, als de
voormalige kolonie zich toelegt
op democratie en economische
hervormingen.
„Het is moeilijk voor te stellen
dat dit beleid mogelijk is zonder
de effectieve deelname van de
Servische regering", aldus Ma
zowiecki. De Poolse oud-premier
zei tevens dat de leiders van de
Serviërs in Bosnië 'in de eerste
plaats' voor de verdrijving van
Moslims verantwoordelijk zijn.
Ze gaan daar volgens VN-med-
werkers in ieder geval stelselma
tig mee verder door steden van
Moslims te beschieten en Mos
lim-vrouwen te verkrachten.
Volgens Mazowiecki zijn al
700.000 mensen Bosnië ont
vlucht en hebben 800.000 ande
ren binnen de republiek een
goed heenkomen gezocht.
Verbetering van de toestand in
Bosnië is niet op korte termijn te
verwachten nu het vredesoverleg
nog altijd muurvast zit. Over en
weer verwijten partijen elkaar
daaraan schuldig te zijn. En de
Veiligheidsraad van de Verenig
de Naties kan geen doorslagge
vende rol spelen, zolang de Vere
nigde Staten en Europa niet op
een lijn zitten.
Clinton
De Amerikaanse president Bill
Clinton overweegt nu een spe
ciale Amerikaanse bemiddelaar
te benoemen die met de reeds
actieve internationale bemidde
laars Cyrus Vance en Lord Owen
en de strijdende partijen moet
werken aan een oplossing voor
de burgeroorlog.
De Amerikaanse regering is er
na ongeveer drie weken nog
steeds niet uit welk beleid ten
aanzien van het voormalige Joe
goslavië gevoerd moet worden.
Binnen de regering-Clinton be
staan bedenkingen tegen het
vredesplan van Vance en Owen
omdat het de agressieve Servi
sche expansiepolitiek zou belo
nen. Washington heeft zich ech
ter nog niet ondubbelzinnig te
gen of voor het plan uitgespro
ken.
De besprekingen erover in de
Veiligheidsraad zullen naar ver
wachting nog enkele dagen
voortduren.
In Bosnië namen de gevechten
dinsdag in hevigheid af. Niette
min hadden hevige beschietin
gen plaats in het noorden van
Bosnië, bij de corridor die het
westen van Bosnië verbindt met
Servië. Ook in het oosten van
Bosnië, bij Bratunac aan de
grens met Servië, werd hard ge
vochten.
Hulp
Kaapstad (anp) - Het is een
publiek geheim, hoewel nie
mand het openlijk zal toege
ven, dat geen van de partijen
in Zuid-Afrika in de nabije
toekomst uit is op een demo-
oratie naar westers model.
De voorstellen van de drie be
langrijkste partijen bij het meer-
partijenoverleg over de toekomst
van het land variëren van een
federaal bestel tot een voorlopi
ge deling van de macht. De rege-
nng is ondertussen al begonnen
jaar plannen om de regio's meer
bevoegdheden te geven in daden
om te zetten.
De Zuidafrikaanse regering wil
vooral vasthouden aan de macht,
Mk al wil ze die delen, om de
belangen van de - blanke - min
derheid te beschermen. Het Afri
cans Nationaal Congres (ANC)
Praat ook over het delen van de
®aoht, maar bedoelt daar iets
Cel anders mee.
e Inkatha-Vrijheidspartij van
'uleider Mangosuthu Buthele-
zi heeft gedreigd zich af te schei
den als haar eisen niet vervuld
worden. Ook de extreem-rechtse
blanke groeperingen en de thuis
landen hebben dergelijke dreige
menten geuit.
De geheimzinnigheid overheerst
terwijl de partijen elkaar op af
gelegen plaatsen ontmoeten en
onderhandelen over de onder
handelingen. Zulke bijeenkom
sten worden meestal afgesloten
met korte, nietszeggende verkla
ringen. Maar tussen de regels
door zijn de onderwerpen waar
over de grootste meningsver
schillen bestaan toch uitgelekt.
In het kort komt het erop neer
dat de regering een grondwet wil
invoeren waarin Zuid-Afrika
een federatie wordt. Daarnaast
komt er een wet over de mensen
rechten die garanties bevat dat
de minderheden in de regio's
niet overstemd kunnen worden
door de - waarschijnlijk zwarte
- meerderheid.
In de grondwet zullen de gren
zen en de bevoegdheden van de
De Klerk en Mandela broederlijk bijeen.
FOTO EPA
regio's vastgelegd worden. De
regering denkt aan vijf tot negen
provincies met een behoorlijke
mate van autonomie.
Het ANC daarentegen is voor
een sterke centrale regering.
Maar voor de nabije toekomst
vindt de organisatie dat alles
tijdens een overgangsperiode be
spreekbaar moet zijn.
Een gekozen grondwettelijke
vergadering moet zich buigen
over een grondwet, een mensen
rechtenverklaring en de organi
satie van verkiezingen. Tot die
tijd zal het ANC, zo is het plan,
de macht delen met de Nationale
Partij die nu in haar eentje alle
ministers levert.
Inkatha heeft onlangs het plan
gelanceerd om het thuisland
KwaZulu en de provincie Natal
(waarin KwaZulu ligt) met een
eigen grondwet af te scheiden
van de rest van Zuid-Afrika.
Wat er ook gebeurt tijdens de
komende onderhandelingen, de
te vrouwen in Kroatië en Bosnië-
Hercegovina.
Het geld is bestemd voor het
hulpprogramma 'Vrouwen in
Nood' van de zusterorganisatie
van Mensen in Nood in Kroatië.
In het kader van dit programma
worden in Kroatië centra opge
richt waar de verkrachte vrou
wen psychische en medische be
geleiding krijgen.
De hulpvluchten naar de Bosni
sche hoofdstad Sarajevo worden
vandaag vanuit Zagreb hervat.
Er wordt een nieuwe veiliger
route gevlogen
Van onze correspondent
London - De Kunstacademie
van Manchester is in verlegen
heid gebracht door de vormloze
klodders van een kleuter.
Bij wijze van grap hadden de
ouders van de vierjarige Carly
Johnson uit Chorley een klieder
werkje van haar hand, onder de
titel 'Rythme van de Bomen',
ingestuurd voor de jaarlijkse
tentoonstelling van de kunstaca
demie. Zeven experts prezen in
hun juryrapport de 'technische
vaardigheid, compositie en kwa
liteit van het kleurenevenwicht'.
Toen het achteraf kleuterwerk
bleek stonden de kunstkenners
enigszins met de mond vol tan
den.
Carly's spraakmakende schilde
rij is inmiddels de grote trek
pleister geworden van de exposi
tie die tot 14 maart te zien in de
Manchester City Art Gallery. De
'iepen' zijn te koop voor 295
pond.
Gorbatsjov ontmoet Depardieu
Moskou - Voormalig Sovjet-president Michael Gorbatsjov ont
moette gisteren in Moskou de Franse acteur Gerard Depardieu.
Acteurs en producers uit Frankrijk zijn er te gast op uitnodiging
van de Russen, die meer willen weten en vooral zien van de
Franse film.
Clinton verkleint staf Witte Huis
Washington - De Amerikaanse president Bill Clinton is van plan
om per 1 oktober, het begin van het nieuwe fiscale jaar, de staf
van het Witte Huis met 25 procent, oftewel 350 banen, te
verminderen.
Clinton herinnerde eraan dat dit overeenkomt met een belofte
die hij deed in de verkiezingscampagne. „De regering moet meer
doen en zich redden met minder", aldus de president die
aankondigde dat ook de salarissen van top-werknemers in het
Witte Huis zullen worden verlaagd.
Honderden doden bij overstromingen Iran
Athene - In het oosten en zuidoosten van Iran zijn zeker 230
mensen omgekomen bij overstromingen, veroorzaakt door zware
regenval. Het water sloeg huizen weg, vernielde elektriciteitslei
dingen en bracht grote schade aan akkerland aan, zo meldde het
Iraanse persbureau IRNA.
De meeste doden vielen in Bandar Abbas, een havenstad aan de
Straat van Hormuz. In de provincie Khorossan raakten zeker
12.000 mensen dakloos doordat het water 2.000 huizen had
verwoest.
Duitse regering handhaaft dienstplicht
Bonn - De Duitse regeringscoalitie van bondskanselier Helmut
Kohl heeft gisteren besloten een leger van dienstplichtigen te
handhaven, ondanks de sterke inkrimping van de strijdkrachten
die voor het einde van het decennium is besloten.
De drie coalitiepartijen hebben minister van defensie Volker
Rühe opdracht gegeven de komende maanden een plan op te
stellen voor de toekomstige structuur van de Bundeswehr, het
Duitse leger. De bedoeling is om de mankracht - thans 430.000
man - in 1995 terug te brengen naar 300.700 militairen. De duur
van de dienstplicht moet worden verkort van 12 maanden tot
tien of negen maanden in 1996.
Kurdisch verzet: 5.594 Turken gedood
Nicosia - Kurdische rebellen hebben vorig jaar 5.594 Turkse
soldaten gedood. Dat staat in een dinsdag verschenen rapport
van de rebellen. Zij voerden volgens het rapport 1.491 aanvallen
uit. Daarbij zouden 946 rebellen zijn gedood en 150 gevangen
genomen.
De Turkse regering wordt er in het rapport van beschuldigd de
werkelijkheid te verdoezelen. Volgens de Turkse overheid wer
den vorig jaar 467 soldaten en 133 leden van de burgerwacht
gedood.
Kooijmans: onderzoek moorden Suriname
Den Haag - Minister Kooijmans (CDA, Buitenlandse Zaken) wil
tijdens zijn bezoek aan Suriname aandringen op een onderzoek
naar de decembermoorden in Suriname. Kooijmans' eigen CDA
is de enige grote fractie in de Tweede Kamer die het 'onverstan
dig' zou vinden als de minister dat in alle openheid zou doen.
Kooijmans bezoekt Suriname volgende week. Op 8 december
1982 werden vijftien vooraanstaande Surinamers vermoord door
het regime van dictator Bouterse. Deze moorden werden afgelo
pen december voor de eerste maal openlijk in Suriname
herdacht.
(ADVERTENTIE)
Onze Top 5
van deze week
De rooms-katholieke hulporga
nisatie Mensen in Nood heeft
100.000 gulden beschikbaar ge
steld voor hulp aan de verkrach-
regerende Nationale Partij is al
begonnen haar plannen ten uit
voer te brengen. Tijdens bijeen
komsten met journalisten vorige
week werd duidelijk dat wat de
regering betreft de zaken zoveel
mogelijk door de regio's geregeld
moeten worden.
Met de bescherming van de -
blanke - minderheid in die re
gio's zal, zo zeggen tegenstan
ders van de regering, de apart
heid in de praktijk nog jaren
kunnen bestaan.
En aan democratie moet Zuid-
Afrika zachtgezegd nog wennen.
Alle pogingen van blanke par
tijen om campagne te voeren in
zwarte gebieden zijn uitgemond
in geweld. Commentatoren van
verschillende politieke kleur zijn
ervan overtuigd dat verkiezin
gen nooit eerlijk en vrij zullen
verlopen. Met dit scenario zou
het ANC de meerderheid beha
len, maar zelfs het ANC heeft al
aangekondigd dat het niet uit is
op een zwart meerderheidsbe
wind.
jm' 99
jL3tr 99
32S 1.75
isrscf 790
