écht
stuur
unie
Kamer eens met wao-regeling
an tijd
opheffing
'Juridische hulp aan vluchtelingen in de kneP
DE STEM
Solidariteit met gedeporteerden
I )ere|ya
Onderzoek naar versnelde adoptie voor baby's uit ex-Joegoslavië
Ter Veld doet beroep op vakbonden om kosten wao niet terug te halen via cao's
Mestbeleid
'Landbouwschap schaadt
overleg over mestbeleid'
A2
BINNENLAND
A3
Vakbeweging
teleurgesteld
COMMENTAAR
'Door met HDTV'
NS melcjen
meer agressie
BINNENLAND KORT
Van der Meer tijdelijk opvolger Gijsen
Alders wil sneller stoppen met CFK's
'Jongeren vanaf 16 jaar leren autorijden'
Milieubeleid gemeenten nog minimaal
Duikclub vindt scheepswrak in Noordzee
'en. Wat vier keer is gebleken
onwaar te zijn, zal de vijfde
eer wel waar zijn, is de ont-
utsende redenering.
Maar, waar blijft de gedeeltelijk
arbeidsongeschikte in het be
drijf dat zich heeft teruggetrok
ken op zijn kerntaken? Het
heeft slechts plaats voor goe.
dopgeleide jonge mensen, niet
voor 'ouderen' van boven de 35
laat staan voor mensen met een
handicap.
De tragiek van de wao is de
tragiek van het Nederlandse ar
beidsbestel. Werk als topsport
Bedrijven hebben geen keus. De
concurrent bedrijft ook top
sport. Het buitenland bedrijft
de sport op even hoog niveau
Met hetzelfde rampzalige ge
volg.
Veel politici sluiten de ogen
voor dit verschijnsel. Ze zien
niet in dat getracht zal moeten
worden van de topsport een
gewone sport te maken. De
werkgelegenheid moet niet
voorbehouden zijn aan de aller-
besten, aan de fysiek en psy
chisch allersterksten. Het wordt
tijd voor een debat over de
oorzaken van arbeidsonge
schiktheid.
Als de belangrijkste oorzaken
weggenomen zijn, zal het aantal
arbeidsongeschikten afnemen
en kan de samenleving de pech
vogels die uitgerangeerd raken
wel een behoorlijke uitkering
blijven verstrekken.
van de Vlaams-nationalistische
r in België maar één voorstander
Boudewijn. foto anp
en de komma's van de staats
hervorming, maar over de las
ten en de lusten van de sociale
zekerheid. „Het heeft geen zin
in Europa een onbetaalbaar ei
land van oubollige sociaal-de
mocratie te handhaven, omdat
Wallonië uiteindelijk ook
Vlaanderen meesleept in de
vrije val," waarschuwt ook Rolf
t Falter in De Standaard,
t Met andere woorden, Wallonië
moet werk maken van zijn eco
nomie en zelf zorgen voor vol
doende inkomsten. Dan zal het
met die Vlaamse drang naar
zelfstandigheid -of zelfs sepe-
ratisme - misschien nog wel
meevallen.
ar kan duren voor de plannen zijn
rwezenlijkt. Er is namelijk geen
ld.
dit moment gaat al eenvijfde van
t totale overheidsbudget naar het
derwijs en er is nauwelijks ruimte
or meer. Iedere dag moet een nieuwe
hooi worden gebouwd om zwarte
denten te huisvesten maar er zijn
dere prioriteiten. Er is nauwelijks
ld voor woningen, elektriciteit en
aedselverstrekking. De armlastige re-
;ring overweegt nu de btw te verho-
m van 10 naar 13 procent en iedereen
breeuwt moord en brand,
et ANC gaat al over enkele maanden
jeebesturen in regeringscommissies
1 dan stijgen de verwachtingen. De
warte bevolking eist meer welvaart,
laar de economische groei is onvol-
oende. Dat leidt tot frustratie en
«Realisering in oververhitte zwarte
ijken.
feite kan alleen door omvangrijke
uitenlandse hulp de democratisering
het huidige Zuid-Afrika succesvol
irlopen. Vol verwachting wordt daar
in gekeken naar de Amerikaanse pre-
ident Clinton en Japanse en Europese
eiders. Als zij zo graag een eind willen
an apartheid zullen ze de buidel moe-
en trekken.
nvesteringen en zachte leningen moe-
en zorgen dat de deskundigen ongelijk
rijgen die beweren dat democratische
mwenteling alleen slaagt in een
[roeiende economie.
jé STEM
VRIJDAG 29 JANUARI 1993
yan onze Haagse redactie
jen Haag - Er is sprake van
noodsituatie bij het ver
ben van rechtshulp aan
;;ielzoekers in de opvangcen-
ira, Dat zeggen drie organi
ses die betrokken zijn bij
jet verlenen van rechtshulp
die centra.
Ijs staatssecretaris Kosto niet
tóör 3 februari met bevredigen
de maatregelen komt, volgen ac-
jes. Dat blijkt uit een brief die
je Nederlandse Orde van Advo-
8ten, de Landelijke Organisatie
juro's voor Rechtshulp en
Rechtshulporganisaties dreigen Kosto met acties
Vluchtelingenwerk aan Kosto
gestuurd hebben.
Asielzoekers krijgen in de asiel
centra juridische hulp bij de
procedure die moet leiden tot
hun erkenning als vluchteling.
Sinds begin vorig jaar is die
procedure versneld en daardoor
komt de hulp in de knel.
De organisaties wijzen er aller
eerst op dat steeds vaker gegre
pen wordt naar het middel om
asielzoekers niet in, maar in de
buurt van de officiële opvang
centra onder te brengen. Dat
gebeurt omdat de acht opvang
centra vol zitten. Buiten de op
vangcentra is de juridische hulp
verlening echter veel moeilijker
of helemaal niet te geven. De
mensen van de rechtshulp zitten
alleen in de officiële centra. Zij
hebben vaak geen gelegenheid
om daarbuiten asielzoekers bij te
staan.
Een andér verwijt van de drie
organisaties gaat over het feit
dat tegen eerdere afspraken met
Kosto in asielzoekers uit Soma
lië, Iran en Irak al erg snel van
het opvangcentrum in een asiel
zoekercentrum worden ge
plaatst. Mensen uit deze groepen
hebben een grote kans dat ze in
Nederland mogen blijven.
Door deze handelwijze komen de
opvangcentra vol te zitten met
groepen asielzoekers die geen of
erg weinig kans maken als
vluchteling in Nederland te mo
gen blijven. De Tweede Kamer
heeft anderhalf jaar geleden na
drukkelijk gezegd dit soort
'kampen der uitzichtlozen' niet
te willen. Voor de rechtshulp
betekent het dat de juridische
hulpverleners in de asielzoekers
centra zaken moeten overnemen
van juristen uit de opvangcentra.
Dat werkt inefficiënt.
De drie organisaties storen zich
ook aan het feit dat steeds meer
alleenstaande minderjarigen in
de opvangcentra en asielzoekers
centra terechtkomen. Voor deze
groep is er een apart opvangcen
trum. Dit centrum zit op het
ogenblik vol. Eigenlijk zou er
een extra centrum voor deze
minderjarigen bij moeten ko
men.
l/an onze Haagse redactie
Den Haag - De Tweede Kamer heeft gisteravond,
voorlopig, een streep gezet onder de wao-discussie.
Naast de regeringspartijen CDA, PvdA stemden ook
RPF, SGP en CD voor het kabinetsvoorstel om alle
bestaande wao'ers niet te korten in hun uitkering, maar
toekomstige arbeidsongeschikten harder aan te pakken.
i, WD, Groen Links en GPV
stemden tegen het voorstel. De
tomende maanden zal duidelijk
worden of het de vakbonden lukt
om tijdens de cao-onderhande
lingen met de werkgevers de
wettelijke kortingen op wao-uit-
keringen aangevuld te krijgen.
Ook moet blijken of particuliere
erzekeringsmaatschappijen be
reid zijn om per bedrijf werkne
mers zonder uitzondering te ac
cepteren voor collectieve herver
zekeringen.
Nadat een geagiteerde premier
Lubbers afgelopen woensdag de
PvdA betichtte van 'stelselmati
ge geschiedvervalsing' en WD-
kamerlid Linschoten zei dat
Lubbers CDA-fractievoorzitter
Brinkman 'een kunstje flikte',
verliep het debat gisteren opval-
rustig. De coalitiepartners
CDA en PvdA lieten zich verzoe
nend uit jegens elkaar en ver
doezelden hun nog gebleven te
genstellingen. „Zo veel chaos,
achterdocht en opgeklopte ran
cune heb ik in 26 jaar nog nooit
meegemaakt. Maar in Nederland
eindigt alles in een lachbui of
een boetekleed", vatte D66-lei-
der Van Mierlo aan het slot van
het debat samen.
Lubbers bedankte bijna alle
fracties, inclusief de PvdA, voor
hun constructieve bijdragen. Al
leen D66 kreeg forse kritiek, niet
Den Haag - „Het is schrij
nend dat ze er in de Tweede
Kamer van uitgaan dat wij
als vakbeweging die-70 pro
cent uitkering wel repare
ren. Maar wij worden op die
manier opgezadeld met de
nadelen van het verdwijnen
van het systeem waarbij
werknemers in de verschil
lende bedrijfstakken soli
dair zijn." Dat zei voorzitter
Johan Stekelenburg van de
FNV gisteravond na het de
bat over de wao.
Stekelenburg vindt dat de
Kamer veel te weinig heeft
gesproken over de negatieve
effecten van de verschillen
de premiehoogten op de
werking van de arbeids
markt. „Mensen zullen
straks geneigd zijn te kiezen
voor veilige beroepen, met
een lage premie voor ar
beidsongeschiktheid.
De bonden zullen in de cao
onderhandelingen die vol
gende maand van start gaan
veel aandacht schenken aan
reparatie van de wao-maat-
regelen.
alleen van de premier maar ook
van de fracties van CDA, WD
en PvdA. D66 wil met eventuele
ingrepen in de hoogte en duur
van de uitkeringen twee jaar
wachten, todat duidelijk is hoe
het volumebeleid uitwerkt.
Volgens de andere partijen in de
Tweede Kamer zou dat beteke
nen dat over twee jaar nog har
der ingegrepen zou moeten wor
den in de wao. Het zou dan
nagenoeg onvermijdelijk zijn de
bestaande gevallen aan te pak
ken.
Staatssecretaris Ter Veld (Socia
le Zaken) en minister De Vries
(Sociale Zaken) erkenden giste
ren dat door het kabinetsvoor
stel mensen tussen wal en schip
dreigen te vallen. Mensen met
chronische aandoeningen die on
danks hun ziekte doorwerken.
Melden ze zich straks alsnog
ziek, dan krijgen ze een aanmer
kelijk kleinere uitkering dan
mensen die zich direct ziek heb
ben gemeld. Ter Veld: „Hoezeer
het mij ook spijt, ik kan er geen
oplossing voor vinden".
De nieuwe regeling bemoeilijkt
niet de terugkeer van huidige
wao'ers in het arbeidsproces. De
Tweede Kamer vreesde dat ar
beidsongeschikten zich wel twee
keer zouden bedenken om weer
aan het werk te gaan. Een even
tuele nieuwe afkeuring zou een
forse teruggang in de uitkering
betekenen. Volgens Ter Veld is
daar geen sprake van. Mensen
die nu in de wao zittten lopen
geen risico in de slechtere rege
ling voor nieuwe gevallen te ko
men als zij weer aan het werk
gaan en later toch weer arbeids
ongeschikt worden. Ze blijven
als bestaand geval geregistreerd.
Ter Veld riep werkgevers en
werknemers op voorzichtig te
zijn bij het afsluiten van collec
tieve contracten voor aanvullen
de verzekeringen. Het is niet de
bedoeling van het kabinet ge
weest dat de kosten van de nieu
we wao in cao-onderhandelingen
worden afgewenteld op de loon
kosten in de bedrijven, aldus Ter
Veld. Volgens de bewindsvrouw
moeten aanvullende verzekerin
gen ruimte bieden voor de wen
sen van individuele werknemers.
Het wao-voorstel van het kabi
net moet nog in de Eerste Kamer
worden behandeld. Volgens
staatssecretaris Ter Veld is het
niet nodig om opnieuw advies
aan de Raad van State te vragen.
Met name de CDA-fractievoor
zitter in de Senaat, Kaland,
dringt daarop aan. Daardoor zou
een vertraging van enkele maan
den ontstaan. Het kabinet gaat
er vanuit dat de behandeling in
de Eerste Kamer spoedig kan
plaatsvinden zodat de wet op 1
juli 1993 van kracht kan wor
den.
In Nederland, wonende Pales-
tijnen proberen een tent op te
zetten op Het Binnenhof. De
groep doet dit uit solidariteit
met de 400 gedeporteerde Pa-
lestijnen in het niemandsland
tussen Libanon en Israël. Zij
willen een nacht doorbrengen
in de tent. foto anp
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het kabinet blijft
zich inzetten voor de invoering
van breedbeeldtelevisie (HDTV).
Staatssecretaris Dankert (Euro
pese Zaken) zei gisteren in de
Tweede Kamer dat de Europese
Gemeenschap zich wel harder
moet inspannen om het verzet
van Groot-Brittannië te breken.
De Britten verzetten zich tegen
invoering van HDTV omdat de
breedbandtelevisie uit zou gaan
van een verouderde - analoge -
technolgie.
Volgens het laatste voorstel zou
de EG voor een vijfjarig actie
programma 1,1 miljard gulden
uittrekken. Vooral het Neder
landse elektronicaconcern Phi
lips en het Franse Thomson had
den wegens hun aandeel in de
ontwikkeling van de zogenoem
de D2MAC-televisiestandaard
een groot belang bij het project.
De Britten houden echter vast
aan hun tegenvoorstel om meer
energie te steken in een studie
naar digitale televisie. Minister
Maij-Weggen (Verkeer en Water
staat) kwalificeerde het Britse
compromis als een lege huls. De
kwestie is nu geagendeerd voor
de EG-raad van PTT-ministers
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het Landbouwschap zet het overleg met het
kabinet onnodig onder druk. De brandbrief van het Schap aan
de ministers Bukman (Landbouw) en Alders (Milieu) over een
aangescherpt mestbeleid is volstrekt voorbarig, en kan 'het
klimaat om verder te praten alleen maar schaden'.
Dat zegt minister Bukman in een
reactie op de verontruste brief
van het Landbouwschap over
een verdere aanscherping van de
mestnormen. Bukman tikt hier
mee het Landbouwschap flink
op de vingers.
Geen draagvlak
In de brief wijst het Schap erop
dat voor dergelijke maatregelen
een draagvlak onder de boeren
volledig ontbreekt. Volgens het
Schap verdienen de boeren het
voordeel van de twijfel om zelf
te proberen de mestproblematiek
in het jaar 2000 opgelost te heb
ben. De maatregelen van het
Schap, verwoord in het plan Mi
neraal Centraal, zijn daarvoor
voldoende. Nieuwe, ingrijpende
maatregelen zijn op dit moment
overbodig, menen de mestboe-
ren.
Een woordvoerder van Bukman
laat weten dat de minister de
boeren al in 1991 gewaarschuwd
heeft voor een verdere aanscher
ping als de mestverwerking on
voldoende uit de verf zou ko
men. Gestreefd werd naar de
verwerking van zes miljoen ton
mest vanaf 1995.
Maar nu al is duidelijk dat dat
slechts voor de helft gehaald
wordt, simpelweg omdat er te
weinig mestfabrieken gebouwd
zijn. „Het plan Mineraal Cen
traal biedt te weinig soelaas om
die zes miljoen ton per jaar te
kunnen realiseren", aldus de
woordvoerder.
Nog geen begin
Hij benadrukt dat over de pre-
ciese maatregelen pas in april
duidelijkheid komt. „De inhoud
van het beleid tussen 1995-2000
is nu nog volop in discussie. Er is
zelfs nog geen begin van besluit
vorming hierover."
Daarom betreurt Bukman het
ten zeerste dat het Schap meen
de nu al aan de bel te moeten
trekken. Wel heeft de minister
'met genoegen' geconstateerd
dat het Schap de doelstellingen
van het rijksbeleid onderschrijft.
Utrecht (anp) - De spoorwegpo
litie heeft in 1992 ruim 42.000
incidenten geregistreerd. Dat is
2 procent meer dan in het jaar
daarvoor. Vooral de agressie tus
sen de reizigers onderling nam
toe (24 procent, in totaal 593
gevallen). Het aantal vernielin
gen en diefstallen liep terug met
respectievelijk 8 en 7 procent.
Volgens een woordvoerder van
de NS geven de jaarcijfers een
'niet ongunstig beeld'. Vooral de
afname van het aantal diefstal
len tegenover reizigers stemt de
spoorwegen tot tevredenheid.
Volgens de NS is de groei van
het aantal geregistreerde over
tredingen toe te schrijven aan de
instroom van nieuw personeel
bij de spoorwegpolitie. Met ruim
vijfhonderd man is het korps
weer op sterkte. Met meer spoor
wegpolitie in de treinen en op de
stations worden namelijk van
zelf ook meer overtredingen
zichtbaar en gerapporteerd, laat
de woordvoerder weten.
Vorig jaar meldden de NS een
spectaculaire daling van het
aantal geregistreerde incidenten
van 17 procent in 1991. Dat was
opmerkelijk, omdat het reizi
gersverkeer in dat jaar als gevolg
van de invoering van de OV-stu-
dentenkaart explosief toenam.
Over 1992 noteerde NS slechts
een zeer kleine groei van het
reizigersverkeer en naar nu
blijkt ook een kleine groei van
het aantal incidenten.
1?
Wat me eigenlijk nog het meest verbaasde aan het
wao-debat, waren de beelden die ik ervan op tv zag. In
je argeloosheid verwacht je dat bij zo'n belangrijk
onderwerp de kamerbankjes tot de laatste plek bezet
zijn.
Maar nee hoor, buiten de woordvoerders van de
partijen, de fractievoorzitters en een paar oprecht
geïnteresseerde kamerleden waren er verder geen volks
vertegenwoordigers te bekennen.
Ik heb me laten vertellen dat al die niet aanwezige
kamerleden zich wel degelijk in Den Haag ophielden
maar daar met, in hun ogen belangrijker commissie
werk en meer van dat soort gedoe bezig waren.
Het klonk aannemelijk toen ik het hoorde, maar
achteraf bezien geloof ik het niet zo. Volgens mij zijn er
in dit land volop volksvertegenwoordigers die zelden of
nooit hun gezicht laten zien. Ze slagen erin om zich
vier jaar lang te drukken en je hoort ze nooit of te
nimmer.
Ze vangen wel vier jaar lang salaris en na het terecht
uitblijven van hun herverkiezing strijken ze een wacht
geld op, waarvan ook een huidige, niet aangepakte
wao'er alleen maar kan dromen.
Dergelijke lieden denken ook niet zelfstandig, maar
hobbelen alleen maar braaf mee op de door de partij
uitgestippelde koers. Ze zijn voor de van hen door
kiezers verlangde arbeid zo ongeschikt dat de wao-
nieuwe-stijl eigenlijk nog te goed voor ze is.
MERIJN
Roermond - Het kathedraal kapittel van het bisdom Roermond
heeft donderdag dr. H. van der Meer sj. benoemd tot tijdelijk
opvolger van bisschop J.M. Gijsen. Van der Meer zal als
diocesaan administrator het bisdom leiden tot paus Johannes
Paulus II een nieuwe bisschop heeft benoemd.
Van der Meer (66) is voorzitter van de kerkelijke rechtbank in
het bisdom Roermond. Van der Meer is tot tijdelijk opvolger
gekozen, omdat hij het langst zittende lid van het kapittel is,
aldus de woordvoerder van het bisdom. Hij heeft een beperkte
bestuursvolmacht; hij mag geen beslissingen nemen waardoor
vernieuwingen worden ingevoerd.
Den Haag - Halverwege dit jaar mogen geen CFK-houdende
isolatiematerialen meer worden gebruikt. Dat heeft minister
Alders bekendgemaakt. Vanaf 1 januari is het gebruik van
CFK-houdende isolatieplaten en -panelen al verboden. CFK's
tasten de ozonlaag aan. Dergelijk materiaal wordt gebruikt in
de bouw en bij de produktie van ijskasten.
Eveneens vanaf begin dit jaar is het gebruik van CKF's in
matrassen en meubelbekleding taboe. Vanaf 1995 is het verbo
den nieuw geproduceerde CFK's als koudemiddel te gebruiken
voor hervulling van bijvoorbeeld koelkasten. De maatregelen
moeten leiden tot een snellere beëindiging van dë produktie en
het gebruik van CFK's.
Den Haag - De Raad voor de Verkeersveiligheid vindt dat
jongeren vanaf 16 jaar in staat moeten worden gesteld autorij
lessen te volgen. Daarnaast moeten deze jongeren onder begelei
ding van bijvoorbeeld hun ouders rij-ervaring kunnen opdoen.
Dit heeft de raad geadviseerd aan minister Maij (Verkeer en
Waterstaat). De raad acht het beter dat jongeren rij-ervaring
opdoen voordat ze 18 worden. In Frankrijk is gebleken dat een
dergelijk systeem tot een veiliger rijstijl leidt, aldus de raad. Nu
zijn beginnende automobilisten in ons land veel vaker betrokken
bij ongevallen dan de meer ervaren bestuurders.
Den Haag - Het milieubeleid in de Nederlandse gemeenten is de
afgelopen jaren aanzienlijk trager van de grond gekomen dan
was verwacht. Dit concludeert de commissie Ringeling in een
advies aan milieuminister Alders. De commissie vindt het dan
ook niet verstandig dat de rijksoverheid de gemeenten te vroeg
opzadelt met de uitvoering van delen van het milieubeleid.
De rijksoverheid wil steeds meer taken afstoten naar lagere
overheden. In dat kader overweegt minister Aiders milieugelden
versneld over te hevelen naar het Gemeentefonds. De commissie
vindt het beter dat de gemeenten eerst orde op zaken stellen
voordat ze een grotere verantwoordelijkheid krijgen toebedeeld.
Den Haag - Leden van de Haagse duikclub Sirene hebben vorig
jaar het wrak van de Duitse oceaanstomer s.s. Elbe geïdentifi
ceerd. De ontdekking is gisteren openbaar gemaakt. Clubleden
vonden ruim vijf jaar geleden het wrak bij toeval op circa 70
kilometer ten westen van IJmuiden. De Elbe was een 127 meter
lang, zeer luxueus stoomschip dat sinds 1881 de dienst tussen
Bremerhaven, Southampton en New York onderhield voor de
Norddeutsche Lloyd.
Het werd op 30 januari 1895 aangevaren door het Engelse
kolenschip Crathie en zonk met 358 opvarenden binnen 20
minuten naar 40 meter diepte. Volgens clubwoordvoerder
Schoute ligt de oceaanreus in enkele stukken gebroken op de
bodem van de Noordzee. Wat met de vondst gebeurt, is
onbekend.
OVER HET mestbeleid wordt al jarenlang geruzied. Milieu- en
natuurbeschermers dringen aan op het nemen van forse maatre-
lelen, maar ze vinden niet bij iedereen een willig oor. De
boerenorganisaties roepen al jarenlang dat ze bereid zijn iets aan
de terugdringing van de hoeveelheid mest te doen. Van inkrim
ping van de veestapel willen ze echter niet horen.
Je beleidsmakers hebben tot nu toe ook geen duidelijkheid
gecreëerd. De ministeries van Landbouw en Milieu zijn het
eigenlijk nooit eens geweest over de te nemen maatregelen.
Oaar lijkt verandering in te zijn gekomen. De ambtenaren van de
ministers Bukman (Landbouw) en Alders (Milieu) hebben plan
ten aangekondigd waaruit blijkt dat het mestbeleid wordt
aangescherpt. Vanaf 1994 moeten strengere normen voor het
uitrijden van mest gaan gelden.
"et Landbouwschap en vier produktschappen hebben meteen
verontrust gereageerd. In een brief aan minister Bukman schrij
ven zij dat gevreesd moet worden voor een inkrimping van de
veestapel met 25 a 30 procent. Het Landbouwschap zegt
vertrouwen te hebben in het eigen plan dat het mestprobleem
moet oplossen. Tevens wijst het erop dat voor de ministeriële
voornemens geen draagvlak onder de boeren bestaat.
Net is het oude liedje. De boeren biijven erbij dat het mestpro
bleem met technische maatregelen kan worden opgelost. Een
standpunt dat door veel deskundigen kan worden weerlegd. Wie
oat niet geloven wil, moet maar eens om zich heenkijken. De
kwaliteit van onze bossen holt met het jaar zichtbaar achteruit.
Een recent onderzoek heeft dat treurige feit bevestigd.
Aanscherping van het mestbeleid kan niet langer wachten. Aan
oe verwoesting van het milieu moet een halt worden toegeroe
pen. Als de noodzakelijke maatregelen tot gevolg hebben dat de
veestapel moet worden ingekrompen, is dat jammer maar
onvermijdelijk.
Den Haag (anp) - Staatsse
cretaris Kosto van Justitie
laat onderzoeken of het mo
gelijk is mensen die versto
ten, door verkrachting ver
wekte baby's uit Kroatië en
Bosnië willen adopteren, in
een kortere procedure toe
stemming voor adoptie te ge
ven. Dat heeft het ministerie
van Justitie gisteravond mee
gedeeld.
De staatssecretaris reageert
hiermee op berichten dat de
Kroatische en Bosnische autori
teiten de adoptie van verstoten
zuigelingen zouden willen ver
soepelen. Diverse adoptie-orga
nisaties hebben de afgelopen da
gen al veel telefoontjes binnen
gekregen van Nederlanders die
zo'n verstoten baby'tje willen
adopteren.
De normale adoptieprocedure in
Nederland neemt zeker ten min
ste twee jaar in beslag. In die
procedure wordt beoordeeld of
ouders geschikt zijn voor adop
tie. Pas als ze een zogenoemde
beginselverklaring hebben, ko
men ze daarvoor in aanmerking.
Nu bekijkt Kosto dus of mensen
in dit geval sneller een beginsel
toestemming kunnen krijgen en
die gemiddelde periode van twee
jaar bekort kan worden. Hoeveel
korter de procedure kan gaan
uitvallen, weet het ministerie
nog niet.
Kosto wil hiermee illegale han
del in kinderen uit de oorlogsge
bieden voorkomen, aldus een
woordvoerster. De staatssecreta
ris wil de mogelijke adoptie van
deze baby's uit Bosnië en Kroa
tië door Nederlandse echtparen
daarom snel in goede banen lei
den.
Om na te gaan in hoeverre de
Bosnische en Kroatische overhe
den van plan zijn de adoptiewet
geving te versoepelen, heeft Kos
to contact opgenomen met mi
nister Kooijmans van Buiten
landse Zaken. Ook is er overleg
met de Vereniging Wereldkinde
ren, de grootste organisatie die
bemiddelt bij buitenlandse
adoptie. Mensen die willen
adopteren moeten voor een be
ginseltoestemming eerst een
schriftelijk verzoek indienen bij
de directie Jeugdbescherming en
Reclassering van het ministerie
van Justitie.
Als het Hoge Commissariaat
voor de Vluchtelingen van de
Verenigde Naties Nederland
vraagt deze zuigelingen op te
nemen, dan zal Nederland dit
overwegen, aldus het ministerie.
Daarbij speelt het aantal kandi-
daat-ouders met een geldige be
ginseltoestemming een belang
rijke rol. Enkele honderden
mensen hebben zo'n verklaring.
Als er niets wordt geregeld, zijn
de Nederlandse adoptieorganisa
ties en het ministerie van Justitie
bang voor chaotische taferelen
bij de adoptie van kinderen uit
Bosnië en Kroatië. De organisa
ties en Justitie vrezen dat Neder
landers op eigen houtje wezen en
ongewenste kinderen uit de oor
logsgebieden naar Nederland
halen.
De voorzitter van de Europese
adoptieorganisatie Euradopt, de
Nederlander Z. Hendriks, wil
snel overleg met de autoriteiten
in het voormalige Joegoslavië
om ervoor te zorgen dat adoptie
alleen via erkende organisaties
gebeurt. Als de mogelijkheden
voor adoptie in Bosnië en Kroa
tië worden verruimd, dan willen
de adoptieorganisaties en Justi
tie voorkomen dat allerlei men
sen en organisaties gaan bemid
delen bij adoptie, terwijl ze
daarvoor geen vergunning heb
ben.
Het is wel duidelijk dat er door
de oorlog en de verkrachtingen
van Bosnische vrouwen veel we
zen en ongewenste kinderen zijn.
De berichten daarover in de me
dia hebben ook in Nederland
geleid tot veel telefoontjes naar
het bureau Voorlichting Inter
landelijke Adoptie (VIA) in
Maarssen. „We krijgen hier elke
dag gemiddeld tien mensen aan
de lijn die informeren naar
adoptie van kinderen uit Bosnië
en Kroatië", aldus directeur C.
Bunjes.
Die mensen krijgen te horen dat
ze de normale adoptieprocedure
moeten volgen. Adoptie moet via
een van negen erkende organisa
ties in Nederland plaatsvinden,
en er moet een bewijs uit het
land van herkomst zijn dat van
het betrokken kind afstand is
gedaan of dat het wees is. „Het
is dus niet zo dat je 'even' een
baby uit een oorlogsgebied
adopteert. Zo'n zielig kindje
wordt later misschien een lastige
puber en daar moet je je wel
bewust van zijn", aldus Bunjes.
1 Staatssecretaris Kosto
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP