Clinton komt moeilijk op gang
Nieuw Deens kabinet 'EG-gezincT
Ter Beek legt krans in Boekarest
Amerikanen en Belgen vallen Somaliërs aan
TOEKOMST
reputatie,
Hans van den Broek wil 'erebaan*'
Minister Aspin dringt aan op uitstel van opheffing homo-verbod leger
Irak onthult leveranciers
van nucleair materiaal
Treinverkeer in België
gehinderd door acties
Belgisch kabinet denkt aan crisisbelasting
t>E KOMENDE
TIE?
BUITENLAND
BUITENLAND KORT
iwagon zeker geen
|jst de Astra Station
tot andere station-
bationwagon een heel
dijning. Maar het is
dat deze auto alle
:eft.
te veiligheidsvoorzie-
i ervoor dat de veilig-
[rijding in een fractie
sn. En natuurlijk de
jrtieren om de gevol-
ing te minimaliseren,
unieke ventilatiesys-
stra de nieuwe norm
eringis uitgerust
bak vanbinnen uit
de carrosseriekleur,
een dakreling, getint
kantenne, een in delen
ortstuur, sportstoelen
hoogte verstelbaar is,
"-banden,
tl function "-display.
danken is aan zijn
liveau. Besluit u na de
gaan, dan zal de Opel
:r kunnen verzuchten:
ikkig".
076-236911
w
heden vindt u in de
terdags in
SE STEM
DINSDAG 26 JANUARI 1993
A4
Brussel (anp) - EG-commissaris Hans van
jen Broek (buitenlandse betrekkingen)
hoopt een van de twee vice-voorzitters van
ie Europese Commissie te worden.
Van den Broek zei dit gisteravond in Brussel,
tijdens een bijeenkomst met de Nederlandse
journalisten in de Europese hoofdstad.
'Het is de Commissie zelf die het bepaalt.
Gezien het gewicht van mijn portefeuille hoop ik
dat het die kant opgaat".
pe voormalige minister van buitenlandse zaken
verwacht dat'de keuze van de vice-voorzitters
oog enige maanden op zich zal laten wachten en
pas plaatsheeft als in elk land het Verdrag van
Maastricht geratificeerd is.
Tot nu toe telde de Commissie naast voorzitter
Jacques Delors zes vice-voorzitters, die door de
Europese ministerraad werden benoemd. Door
de vermindering van het aantal is de strijd om
de 'erebaan' heviger geworden. De Spanjaard
Manuel Marin (ontwikkelingssamenwerking), nu
vice-voorzitter, heeft al laten weten zijn titel
niet te willen afstaan.
Van den Broek wil zich niet al te veel laten
afleiden door een machtsstrijd met diezelfde
Marin en met Leon Brittan, met wie hij in de
Commissie de verantwoordelijkheid voor het
onderhouden van de buitenlandse betrekkingen
deelt.
Kopenhagen (afp/rtr) - Het
gisteren aangetreden nieuwe
Deense kabinet is de Europe
se Gemeenschap gunstig ge
zind. Dat is van groot belang
nu de Denen een half jaar
lang leiding moeten geven
aan de EG.
Premier Poul Rasmussen was
eind vorig jaar de regisseur van
een 'nationaal compromis' dat
Denemarken voor Europa redde.
En in de persoon van Niels Pe
tersen heeft het land sinds giste
ren een minister van buitenland
se zaken die doorkneed is in de
Europese politiek.
Petersen (54), die de opvolger is
van Uffe Ellemann-Jensen, was
van 1974 tot 1977 kabinetschef
van de Deense Eurocommissaris
Finn Gundelach in Brussel. Hij
was jarenlang een van de be
langrijkste leden van de Com
missie voor Europese Zaken van
het parlement in Kopenhagen.
Met zijn benoeming is Petersen
automatisch voorzitter gewor
den van de Raad van Ministers
van de EG. Deze functie be
kleedt hij tot en met juni. Per 1
juli neemt België het voorzitter
schap van de EG over voor een
half jaar.
Premier Rasmussen wordt alge
meen getypeerd als 'het geboren
compromis'. Hij leidt een coali
tiekabinet van zijn Sociaal-De
mocratische Partij en drie kleine
partijen die elk voor een mid
denkoers opteren.
Journalisten zijn geneigd de
taaie en tamelijk kleurloze rede
voeringen van Rasmussen als
wollig te kwalificeren, maar zien
hem wel als een man, die de
Denen kan overtuigen van de
noodzaak om de EG niet los te
laten.
Washington (upi) - Amerika's president sinds zes dagen,
Bill Clinton, is nog niet een wittebroodsweek vergund.
Na de pijnlijke terugtrekking van Zoë Baird als kandi
daat-minister van justitie en het gezichtsverlies rond de
vluchtelingen uit Haïti, gaat nu zijn belofte om homo
seksuelen toe te laten tot het Amerikaanse leger hem
steeds meer parten spelen.
bied van de privacy en de disci
pline en ook de veiligheid van de
homoseksuelen zelf in gevaar
kan brengen.
Minister Ter Beek is de eerste Europese minister van defensie,
die Roemenië bezoekt na de val van het communistisch bewind.
Samen met de als onbezoldigd correspondent bekend geworden
ambassadeur Coen Storck legde Ter Beek gisteren in Boekarest
een krans bij het graf van de onbekende soldaat. foto epa
De nieuwe Amerikaanse minis
ter van defensie Les Aspin vindt
dat Clinton daar tenminste een
half jaar mee moet wachten.
„Het voorstel is om er zes maan
den over te doen en te bekijken
of we het dan kunnen uitvoe
ren", aldus Aspin.
Het uitstellen van de maatregel
zou een belangrijke breuk zijn
met eerdere beloftes van de pre
sident om het verbod kort na
zijn inauguratie op te heffen.
Clintons woordvoerster, Dee Dee
Myers, wilde niet zeggen of de
president de aanbevelingen zou
overnemen. „Hij zal zijn politiek
binnenkort bekendmaken", zei
zij-
De oppositie tegen het voorstel
van de president lijkt toe te
nemen, zowel in politieke als
militaire kringen. Geruchten
doen de ronde dat stafchef gene
raal Colin Powell zou aftreden
vanwege de kwestie.
Aspin suggereerde ook dat de
opheffing van het homo-verbod
nooit zou slagen als onvoldoende
rekening wordt gehouden met de
weerstand in het Congres en de
■legerleiding.
Woordvoerster Myers zei dat
'Clinton zeker zal luisteren naar
de oppositie'. Eerder zei Clintons
woordvoerder George Stephano-
polous dat Clinton absoluut zal
vasthouden aan zijn belofte,
zelfs als er felle oppositie zou
zijn.
Militairen, onder wie Powell,
menen dat de opheffing van het
verbod voor homoseksuelen om
toe te treden tot het leger zal
leiden tot problemen op het ge-
Intussen ligt de president ook
onder vuur van het Vaticaan.
Aanleiding is het besluit van
Clinton om abortus makkelijker
te maken door enkele beperkin
gen te schrappen die zijn repu
blikeinse voorgangers hebben
doorgevoerd.
„Iedereen die had gehoopt dat
de eerste daden van Clinton een
vernieuwing betekenen voor de
bescherming van de rechten van
de mens, heeft een grote teleur
stelling te verwerken gekregen",
aldus de Osservatore Romano,
de krant van het Vaticaan.
Baghdad (afp/rtr) - Irak heeft de
ïerenigde Naties een lijst over-
ligd met de namen van 90
procent van de leveranciers van
nucleair materiaal. Dit heeft het
d van het nucleaire inspec
tieteam van de VN in Irak, Mau-
rizio Zifferero, gisteren bekend-
{emaakt.
■Be Iraki's zeggen dat zij ons 90
procent van de lijst hebben gege-
'ffl van de leveranciers. Zij. zeg
gen ook dat 10 procent nog
steeds ontbreekt", voegde hij er-
Jan toe.
De weigering van Baghdad de
van buitenlandse leveran
ciers van kernmateriaal over te
■Eagen, zoals is geëist door de
Veiligheidsraad, is al maanden
een twistpunt tussen Irak
en de VN.
Irak kwam gisteren ook een
ander inspectieteam van zeven
®an aan, van de Speciale Com-
missie van de VN die moet toe-
jjen over de vernietiging van
biologische, chemische en ballis
tische wapens.
Intussen distantiëert Rusland
zich steeds meer van het Ameri
kaanse beleid in de conflicten in
Irak. President Boris Jeltsin trok
gisteren ongewoon fel van leer
tegen het optreden van de VS in
Irak. De VS zijn steeds meer
geneigd de internationale crite
ria ten opzichte van deze con
flicten te dicteren, zei Jeltsin
tegen journalisten in Kremlin.
„Een land kan een ander land
niet dicteren wat het in een of
ander gebied in de wereld moet
doen", zei Jeltsin, eraan toevoe
gend dat Rusland eerder de lijn
van de Verenigde Naties volgt
dan die van Washington.
Veel Russen hebben ambivalente
gevoelens over het Russische
meedoen aan de VN-sancties te
gen Irak en over de door de
Amerikanen geleide militaire ac
ties tegen dat land. Tot voor kort
was Irak nog een trouwe bond
genoot van de voormalige Sov
jetunie.
Mogadishu (ap) - Ondanks
het vredesakkoord van twee
weken terug, laaien de ge
vechten in Somalië weer op.
Het geweld concentreert zich
nu in en om de zuidelijke
havenstad Kismayu. Het was
gisteren voor een Belgiseh-
Europesae missie aanleiding
een bezoek aan Somalië uit te
stellen.
Amerikaanse helikopters en Bel
gische parachutisten vielen gis
teren bij Kismayu een Somali
sche strijdgroep aan. Ondanks
herhaalde waarschuwingen wei
gerde de groep een gebied daar
te verlaten, zo maakte een Ame
rikaanse woordvoerder bekend.
Bij de aanval waren geen Ameri
kaanse grondtroepen betrokken,
maar een helikopter werd be
schadigd door Somalisch vuur.
De Belgische para's vuurden op
de stellingen van de Somaliërs
met hun pantserwagens. Volgens
mariniers-woordvoerder Fred
Peck vielen aan Somalische kant
ongeveer 40 doden.
Peck zei dat vier Cobra-helikop
ters, die toegevoegd zijn aan de
10 bergdivisie van het Ameri
kaanse leger, raketten en grana
ten hebben afgevuurd op de
manschappen van generaal Mo-
hamed Said Hirsi. Deze krijgs
heer, die ook bekend staat als
generaal Morgan, is de schoon
zoon van ex-dictator generaal
Mohammed Siad Barre, die twee
jaar geleden als machthebber
werd afgezet en moest vluchten.
Volgens Amerikaanse zegslieden
werd de aanval tegen Morgan
ingezet omdat deze de wapen
stilstand, die veertien groepen
sloten, overtrad door de mannen
van Jess aan te vallen. Deze
behoort tot de coalitie van de
belangrijke krijgsheer Mohamed
Farah Aidid.
Aidid verklaarde eerder aan de
VS gevraagd te hebben op te
treden tegen Morgan. Hij zei dat
de door de VS aangevoerde in
ternationale eenheden 'de taak
hebben in te grijpen en hen (de
mannen van Morgan) te ontwa
penen'.
Hij leek daarmee te proberen
Washington verder bij de strijd
in het land te betrekken. De VS
hebben gezegd alleen te zullen
zorgen voor een zodanig niveau
van rust in het land dat de
humanitaire hulporganisaties de
stervende en zieke boeren kun
nen bereiken. Door de hongers
nood en de algehele chaos in het
laat zijn vorig jaar ten minste
350.000 mensen omgekomen.
Het bezoek van EG-commissaris
Manuel Marin en de Belgische
staatssecretaris Erik Derycke,
beiden verantwoordelijk voor
ontwikkelingssamenwerking,
aan Kismayu is vanwege de on
veilige situatie afgelast.
Marin zou samen met Derycke
vanaf vandaag (dinsdag) Kis
mayu bezoeken, waar een grote
eenheid Belgische blauwhelmen
is gelegerd. De Belgische bevel
hebber Mare Jacqmin liet zon
dag echter weten dat hij niet kon
instaan voor de veiligheid van de
delegatie. Hij raadde volgens
woordvoerders in Brussel het
tweetal daarom af te komen.
Het besluit gooit voorlopig roet
in het eten van plannen van
Marin om weer een permanente
EG-post in Somalia te openen.
Hij wilde in Kismayu bekijken
in hoeverre het weer veilig ge
noeg daarvoor was. De EG-post
werd in januari 1991 geëvacu
eerd.
Van
onze correspondent
Brussel - Het treinverkeer in
„ië kan vanaf vanavond tot
r'e' einde van de week hinder
ondervinden van vakbondsac
ties. Tot een algemene spoorsta-
*®g komt het vermoedelijk niet.
vieravond probeerde de
NMBS, de Belgische spoorwe-
de twee grootste vakbonden
e wegen de staking af te bla-
en. Twee kleinere spoorweg-
len waren voor dat gesprek
"^uitgenodigd en zullen van
hun acties waarschijnlijk
>n doorzetten.
de kleine onafhankelijke
Poorwegvakbond zijn veel
^machinisten aangesloten.
vakbond heeft aangekon-
-o« vanaf vanavond 20 uur tot
"onderdagavond te staken. De
wale vakbond heeft zijn leden
«Pen woensdagavond
or 24 uur in staking te gaan.
W'fr°':e sociahstische en chris-
']ke vakbonden waren van
ai> om woensdagavond een
48-uur staking uit te roepen.
Gisteravond zag het er naar uit
dat zij voorlopig van acties zou
den afzien.
Het geschil tussen de vakbonden
en de spoorwegen draait om een
plan om enkele onrendabele lij
nen af te stoten en een aantal
kleine stations te sluiten. Groot
ste knelpunt is dat de maatrege
len ten koste zullen gaan van
naar schatting 5.700 van de
43.000 arbeidsplaatsen. Over dit
laatste punt zal de komende we
ken verder worden onderhan
deld, zo is gisteravond overeen
gekomen.
Behalve bij de spoorwegen is ook
op andere fronten in België spra
ke van sociale onrust. Gisteren
legde een grote meerderheid van
de Brusselse politie het werk
neer, terwijl ook de luchtver
keersleiders gisteravond hun
werkzaamheden gedurende drie
uur onderbraken. In beide geval
len eisen de vakbonden verbete
ring van de arbeidsomstandighe
den.
Van onze correspondent
Bert Schampers
Brussel - Regeren is in België niet
vooruitzien, maar lijkt vooral neer te
komen op het ontwikkelen van overle
vingstrategieën. Het kabinet van de
christendemocratische premier Jean-
Luc Dehaene is sinds zijn aantreden in
maart '92 voornameljk bezig geweest
met het zoeken naar antwoorden op
financiële tegenvallers en begrotings
tekorten. De nieuwste tovertruc heet:
crisisbelasting.
Gisteren meldde de krant Gazet van Ant
werpen dat de nationale Belgische regering
de rente op spaartegoeden fiscaal wil afro
men en dat ook de kinderbijslag wordt
belast. Daarnaast wordt een zogeheten
indexsprong overwogen.
Dat betekent dat de automatische prijs
compensatie niet ten goede komt van de
loontrekkenden, maar van de schatkist.
Om financieel orde op zaken te stellen en
de begroting voor '93 in evenwicht te
krijgen, moet de Belgische regering vijf
miljard gulden bezuinigen of zorgen voor
nieuwe inkomsten.
De woordvoerster van premier Dehaene
noemde het nieuws over de crisisbelasting
gisteren 'voorbarig'. Begin februari buigt
het Belgische kabinet zich over nieuwe
voorstellen van de verschillende departe
menten. Het lijkt erop dat de burger bij
nieuwe maatregelen niet wordt ontzien.
„Hoe we het ook draaien of keren", zei
minister van werkgelegenheid Miet Smet
onlangs nog, „uiteindelijk zal de straatar
me overheid bij zijn rijke burgers moeten
aankloppen om het openbare tekort aan te
zuiveren." Van de Belgische begroting gaat
meer dan 50 procent naar de betaling van
de overheidsschuld.
De regering van Jean-Luc Dehaene heeft
zich ten doel gesteld om het begrotingste
kort eind dit jaar te beperken tot 5,5
procent van het bruto nationaal produkt.
Tegen 1996 wil Dehaene de 'Maastricht
norm' van 3 procent halen, al gelooft bijna
niemand dat dit haalbaar is.
Toen eind december de balans werd opge
maakt, bleek het Belgische begrotingste
kort nog 6,9 procent van het BNP te zijn,
en dat ondanks eerdere belastingsmaatre
gelen.
Het terugdringen van het begrotingstekort
naar 5,5 procent komt neer op zo'n vijf
miljard gulden. Maar wellicht is daarmee
het einde nog niet in zicht. De economische
vooruitzichten in de EG zijn niet zo roos
kleurig. Voor dit jaar wordt een groei
voorspeld van 0,8 procent.
Of een crisisbelasting het juiste antwoord
is op de structurele financiële problemen
van de Belgische overheid, wordt door
politieke commentatoren betwijfeld. Het
plan - als het inderdaad waar is - kan zelfs
de doodsteek betekenen van het kabinet
Dehaene.
De snel groeiende liberale oppositiepartij
VLD, die zich opwerpt als partij van de
burger, zal er zeker profijt van hebben als
de overheid met nieuwe impopulaire maat
regelen komt. De liberalen zelf vinden dat
de regering flink moet snijden in de sociale
zekerheid, iets wat vooralsnog geblokkeerd
wordt door de machtige vakbonden.
In de tweede helft van '93 is België voor
zitter van de EG. Minister Claes van
buitenlandse zaken zei vorige week dat de
correcte uitvoering van het Verdrag van
Maastricht over de politieke en monetaire
unie daarbij bovenaan het lijstje staat. Dat
lijkt meteen een voorwendsel om dit jaar
de Belgische burger nog maar eens paar
keer op te zadelen met nieuwe bezuinigin
gen en lastenverhogingen.
EG geeft aanzet tot veiliger zee
Brussel - De twaalf lidstaten van de EG hebben maandag in een
ongekend vertoon van eensgezindheid op milieuterrein, de
aanzet gegeven voor scherpere regelgeving om de kans op
milieurampen in EG-wateren te verkleinen.
Tijdens een bijeenkomst van de raad van EG-ministers van
milieu en transport naar aanleiding van de olieramp bij de
Shetland Eilanden, werd de Europese Commissie gevraagd
binnen een maand met voorstellen te komen. In juni wil de EG
vervolgens op basis van dit actieprogramma spijkers met
koppen slaan.
De benadering van de Gemeenschap maakt het mogelijk als een
blok op te treden in de onderhandelingen over afspraken in het
kader van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO), het
forum van de Verenigde Naties waarin de regels voor de
scheepvaart op zee internationaal worden afgesproken.
Brand op Deense tanker onder controle
Singapore - Brandweerlieden hebben de al vier dagen woedende
brand op de Deense supertanker 'Maersk Navigator' in de Straat
van Malakka onder controle gekregen. Wel stromen er nog
steeds grote hoeveelheden olie in zee.
„Het vuur is volledig onder controle en het einde van de operatie
is in zicht", aldus een woordvoerder van de rederij in Singapore.
Het 254.000 ton metende schip kwam vorige week donderdag in
de smalle zeestraat tussen Indonesië en Malaysia in aanvaring
met een lege Japanse tanker, waarna het in brand vloog. De
'Maersk Navigator' was met 2 miljoen vaten olie op weg van de.
Golf naar Japan.
First Lady leidt 'zorgteam'
Washington - President Clinton heeft zijn vrouw, Hillary
Clinton, tot onbezoldigd voorzitter benoemd van de Nationale
Commissie voor Hervormingen in de Gezondheidszorg. De
studiegroep heeft opdracht gekregen om binnen honderd dagen
met een wetsvoorstel te komen voor verbeteringen in de
nationale gezondheidszorg.
Hillary Clinton heeft een lange staat van dienst in het maat-
schappelijk werk, met name als pleitbezorgster voor kinderen en
gezinnen. Clinton verklaarde dat Amerika spoedig zal leren 'dat
wij een first lady hebben met veel talenten'. Het voorzitterschap
van de gezondheidszorgcommissie levert mevrouw Clinton geen
cent op.
Clinton beloofde in zijn verkiezingscampagne dat hij prioriteit
zou geven aan het probleem van de gezondheidszorg, een
vraagstuk dat veel Amerikanen hoog zit.
VN overwegen lidmaatschap Macedonië
New York - De Verenigde Naties hebben gisteren na een half
jaar vertraging officiëel de aanvraag voor het lidmaatschap van
de voormalige Joegoslavische republiek Macedonië in behande
ling genomen. Al op 30 juli had de Macedonische president Kiro
Gligorov een verzoek daartoe ingediend. Maar door de bezwaren
van Griekenland, dat eist dat de republiek haar naam wijzigt1^
omdat deze behoort tot het Griekse erfgoed, was de voordracht
opgehouden.
De Veiligheidsraad moet nu een commissie aanstellen die de
aanvraag onderzoekt. Vervolgens doet zij een aanbeveling aan
de Veiligheidsraad die op zijn beurt weer de Algemene Vergade
ring adviseert die de uiteindelijke beslissing moet nemen.
Van corruptie verdachte sociahst vast
Milaan - De voormalige directeur van de Milanese luchthavens,
die sinds zeven maanden werd gezocht op beschuldiging van
corruptie, is gisteren na te zijn uitgewezen door de Dominicaan
se Republiek teruggekeerd in Italië en gearresteerd. Volgens de
Italiaanse pers zou de man, Giovanni Manzi, belangrijke infor
matie kunnen verschaffen in verband met een enorm politiek
corruptieschandaal.
Manzi verdween op 10 juni vorig jaar spoorloos nadat een van
zijn compagnons was gearresteerd in verband met de corruptie
zaak. Hij dook vorige week weer op, toen een krant hem
interviewde in de Dominicaanse Republiek. Hoewel dit land en
Italië geen uitleveringsverdrag hebben, werd Manzi toch uitge
wezen.
Manzi bekleedde ook een belangrijke functie in de Socialistische
Partij in Milaan, waar de kiem lag van een landelijk corruptie
schandaal.
Veerboot Sri Lanka zinkt: 40 doden
Colombo - Veertig mensen zijn waarschijnlijk verdronken toen
een overbeladen veerboot gisteren in ruwe zee voor de noord
oostkust van Sri Lanka in zwaar weer omsloeg en zonk.
De houten boot had ongeveer 100 mensen aan boord. Helikop
ters en boten van de marine hebben zestig opvarenden gered,
maar voor het leven van de overigen werd gevreesd.
Tadjieken in het offensief tegen moslims
Moskou - Tadjiekse regeringseenheden zijn gisteren een nieuw
offensief begonnen tegen moslimrebellen om hen te kunnen
verslaan voordat vredestroepen van het Gemenebest van Onaf
hankelijke Staten (GOS) in het land zullen aankomen.
Zes voormalige Sovjet-republieken besloten vorige week vrijdag
tijdens een GOS-topconferentie om 2.500 militairen naar het
omstreden land aan de grens met Afghanistan te sturen. De
eerste vier bataljons vredestroepen worden binnen enkele.dagen
in Tadjikistan verwacht.
Tadjikistan, de armste voormalige Sovjet-republiek, is al maan
den in de greep van een burgeroorlog. Islamitische rebellen
hebben steun gekregen van democratische groepen en zeggen in
totaal ongeveer 30.000 strijders te hebben. Ze werden vorig jaar
herfst uit de hoofdstad verdreven en hebben zich in de bergen
teruggetrokken.
Nog 135 detentiekampen in Bosnië
Den Haag - Vijf maanden nadat de Bosnische Serviërs hadden
beloofd hun gevangenkampen te sluiten, zijn er volgens de
Amerikaanse inlichtingendiensten nog mogelijk 135 kampen
met 70.000 gevangenen in het oorlogsgebied. Dat meldt de New
York Times maandag. Sommige kampen bevinden zich in
Servië, hetgeen zou betekenen dat Belgrado veel meer is
betrokken bij het transport en de detentie van gevangen
Moslims en Kroaten dan het heeft toegegeven.
Volgens Amerikaanse functionarissen zijn er aanwijzingen dat
Bosnische Moslims naar Servië zijn overgebracht. Behalve
Moslims en Kroaten zouden ook Serviërs worden vastgehouden
die weigeren in de oorlog te vechten.
Verwacht wordt dat het nieuws over de kampen de druk op de
nieuwe Amerikaanse regering om militair in te grijpen zal
opvoeren.