zomervakantie '93
Picknicken mei Mehmet
i
Taxichauffeur en toerist leiden elkaar prettig rond in Turkije
*ameeg^:« -pag^
ning een feest!
Vakantie is geen stilstand
Duitse Alpenroute meet
ruim 120 kilometer
Kastelentrein Trentino
Fiets-zangreizen met
kamperen in Italië
Cruises ver en dichtbij
■kb
SUSKE EN WISKE
COLLECTIE
ZOMERVAKANTIE '93 KORT
Route 66 de beroemde
heimweeweg in de VS
de stem consument
DONDERDAG 21 JANUAR11993
:?3
A
A«s«ï L, -.
xïMxÏM
"VS®" I 2^-
DC KRAS SST
ÜMO^MW VKKWV fJJJJ1
:a. 52 minuten
alle leeftijden.
I ij van 'De blau-
traatje bij 'n
gsvideo mi-
Imt?!m
jgsen dagtocht met een taxichauffeur leidde tot een picknick met een Turkse familie. Op een plaats waar nooit toeristen komen, waar de lokale bevólking gewoon zichzelf kan zijn.
,if de eerste tot en met de nieuw-
ilbums per 4 bijeen in 42 degelij-
erzamelbanden. Een geweldig
avontuur. Vraag deel 1 aan (232
formaat 20 x 27 cm, met 4 pag.
-encyclopedie), niet voor de nor-
prijs van f 39.95, maar voor
HHTSXQ QC (+I6.95verpahkings-
en verzendkosten)
bestaat uit:
Termijn
betaling:
ia
De Roos en het
ia
ja
cassette
ja
ja
cassette
ia
ja
ja
lijvend ca. 1 1/2 maand na uw kannismakingazandlng.
!s aasgieren wachten ze
vliegvelden, bij sta
ns en bezienswaardig-
-den. Bereid om iedere
«wetende toerist fors
ld uit de zakken te
oppen. Maar een dagje
fit een taxichauffeur
ui ook een traktatie
ju. En goedkoop.
wLout Donders
jheet Mehmet en is taxichauf-
w. Eigenlijk is hij leraar Duits
«en school in het Turkse
Manavgat. Maar in de
s rijdt hij, net als tien
van zijn collega's, in een
rond. Met zijn karige leraar-
lans heeft hij het geld eenvou-
gweg nodig.
iderweg van het vliegveld naar
t hotel geeft Mehmet zijn visi-
aartje en zegt dat hij best een
gje ter beschikking wil zijn,
or een toer in de omgeving.
*«r de prijs worden we het wel
verwacht hij. Is het Neder-
'"J~ om op zo'n moment eerst
even de boot af te houden?
isioenen van geldklopperij. Een
«ar dagen later toch maar een
?raak gemaakt. Eensgezind-
«id over de prijs is er inderdaad
zes tientjes voor de hele
'P' op de afgesproken tijd
aat hij jn zjjn glimmend ge-
Ktste, donkerrode Seat met op
stoelen schapevelletjes voor
®ur van het hotel. Met een
'art en reisgids in de hand op
e8- In de richting van Alanya,
aar een bijzondere scheepswerf
m°et, enigszins achteraf, ook
°8 een kervanserai liggen, waar
woeger tijden de handelaren
transporteurs met hun kame-
overnachtten. Een voorloper
Van der Valk, maar dan uit
dertiende 'eeuw. Mehmet kent
«ae bouwwerken niet, maar
t1,,6 zelf ook graag zien.
lanavgat, het dorp waar hij
een korte stop. Een
«dvaartboot vaart voorbij over
die dwars door het dorp
"Pt Op de plecht van het schip
en enkele vrouwelijke toe-
n 20 topless als ze maar
~®eu op de maat van disco-
'eimt ghettoblaster
Wam
vik6n r is moskee van Man-
S V6,1"13"1 roePt net op dat
eb J mensen °P voor een
ietim f'?en doodsgebed", licht
toe. De imam komt nau-
De mens, hij beweegt zich voort.
Iedere dag weer en tijdens zijn vakantie vaak nog een
beetje meer. Hij verplaatst zich op eigen kracht, te voet,
met een fiets of per motor, met auto, bus, vliegtuig of
trein. Om ergens te komen of ergens vandaan te geraken.
Of om alleen maar te genieten van de reis. De auteur
Robert Louis Stevenson schreef al: 'I travel not to go
anywhere, but to go. I travel for travel's sake: the great
affair is to move'.
Vervoer met iets extra's spreekt tot de verbeelding. De
anders-dan-andere autoroute. Cruises in het Caribiseh
gebied. Het heroïsche gevecht van de eenzame fietser met
weg en weer op eem Grieks eiland of in een polderland
schap of op een Franse col.
Deze Zomervakantiebijlage gaat over de charmes van
allerlei soorten vervoer: de fiets, de trein, de auto, maar
ook over wandelen. De mens, hij beweegt zich voort, dus.
Hij moet wel, want stilstand is achteruitgang.
In deze bijlage Zomervakantie onder meer:
Onderweg met een Turkse taxichauffeur
Fietsen tussen de olijfbomen op Korfu
Wandelen is genieten en soms afzien
De klassieker: het reisje langs de Rijn
Ontdekkingen in Noord Frankrijk
Mehmet komt ook voor het eerst in de ruines van de Kervanserai. Hij kijkt zijn ogen uit.
FOTO'S LOUT DONDERS
welijks boven de voorbij dobbe
rende muziek uit. De mos-
keegangers kijken wat hulpeloos
naar de voorbijvarende blote da
mes die weinig respect hebben
voor de gebruiken en gewoonten
van het land. Mehmet schudt het
hoofd en mompelt iets over af
hankelijkheid van toerisme en1
het accepteren van de nadelen
daarvan.
„Zouden ze thuis, in Amsterdam
of een andere Europese plaats
ook zó door de grachten varen?
Ons wordt verweten dat wij ons
in de westelijke landen niet ge
noeg aanpassen..."
Pension
Op zoek naar de scheepswerf.
Onderweg schiet hij een zandpad
in. „Even een oom bezoeken die
ik lang niet meer gezien heb."
De oude man nodigt de gasten
van zijn neef hartelijk uit om
even de schaduw op te zoeken
onder groene druivenranken. In
een mum van tijd is er thee en
met enige trots laat hij zijn be
scheiden akkers zien. Met een
handvol druiven weer op weg.
De volgende stop is een klein
huis aan een stoffige weg, waar
een andere oom nog maar kort
een pensionnetje drijft. Hij heeft
twintig jaar in Frankfurt ge
werkt en wat kunnen sparen.
Eén keer per jaar - in de zomer -
kwam hij thuis. Zijn zes kinde
ren zijn dan ook allemaal in
dezelfde maand jarig. Thee en
fris komen op tafel; de hele fa
milie schuift aan. Het pension
heeft nog nauwelijks gasten,
maar de familie heeft goede
hoop dat het gaat lopen. Aan de
gastvrijheid zal het niet liggen.
Onderweg vertelt Mehmet over
zijn land, de mensen, het dage
lijks leven en vooral over de
problemen. Problemen tussen de
verschillende generaties, proble
men van zijn landgenoten die
gedwongen in het Westen gingen
werken, moeder en kroost ach
terlatend. En die zich bij terug
komst niet meer thuisvoelen in
hun vaderland, omdat ze aan het
leven in Duitsland of Nederland
gewend zijn. Mensen die ook
vaak niet meer geaccepteerd
worden door hun vroegere
dorpsgenoten.
Werf
Alanya is een van de grotere
steden aan de Turkse kust, een
kust die ondanks de betrekkelijk
jonge toeristische historie van
het land, al op vele plaatsen is
volgebouwd met grote, futuris
tische hotels die vloeken met het
omliggende landschap.
Na enige tijd zoeken, doemt uit
eindelijk de scheepswerf in Ala
nya op. De tocht erheen gaat
over een smalle richel, enkele
meters boven de zeespiegel. Het
is de moeite waard. Het bouw
werk dateert uit 1227. Vijf gale
rijen, gedeeltelijk gemetseld, ge
deeltelijk uitgehouwen in de
grotten, tachtig meter diep. De
Seldsjoeken sleepten hier hun
boten op het droge om ze te
repareren. Het is er stil, het
enige geluid dat te horen is, is
het binnenkabbelende zeewater.
Mehmet is onder de indruk, hij is
er voor het eerst. De omgekeerde
wereld: als een nieuwsgierige
toerist laat hij zich rondleiden.
Hij zuigt de informatie op die
zijn gasten ook maar uit de reis
gids plukken. Via stoffige wegen,
verder naar de Kervanserai die
ergens eenzaam in het landschap
moet liggen. Ook die had Meh
met nog nooit bezocht. Hij slen
tert door het bouwwerk en kijkt
zijn ogen uit. Hier sliepen de
kamelendrijvers bij hun dieren,
daar werd dagelijks een markt
gehouden waar de reizigers pro
viand konden inslaan voor het
volgende deel van hun tocht
door stof en hitte.
Aan het einde van de dag staat
Mehmet erop dat er bij hem
thuis nog even thee wordt ge
dronken. Hij kondigt aan dat hij
in het weekeinde met zijn vrouw
en zoon gaat picknicken en no
digt zijn passagiers daarvoor uit.
Picknick
Die picknick begint met bood
schappen doen: meloen en drui
ven op de markt, lamsvlees bij
de slager, groente bij de groente
boer. Vervolgens een veertig ki
lometer lange tocht over stoffige
en droge wegen door de uitlopers
van het Taurusgebergte, die ein
digt in een groene oase met een
kleine rivier.
Hier komen geen toeristen, al
leen Turkse families voor hun
picknick in de buitenlucht. De
barbecue wordt op de oever
geïnstalleerd, Mehmet zorgt voor
het vuur, zijn vrouw maakt de
gerechten klaar. De druiven en
de meloen worden tussen grote
stenen in het koel stromende
water gelegd. Hier en daar staan
tafels in het ondiepe water, ta
fels waaraan je kunt eten, met je
voeten in het frisse water.
Turkije laat zich hier van ver
schillende kanten zien. Hier zit
ten Turkse families, in jeans en
moderne kledij. Wat verder zit
ten mannen beneden in het wa
ter te eten en te drinken, terwijl
hun gesluierde vrouwen gedien
stig op de wat hoger gelegen
oever drank en spijzen klaarma
ken en regelmatig naar beneden
brengen. Nog wat verder spelen
drie in lange gewaden gehulde
vrouwen in het water. Ze hebben
dikke pret. En nóg wat verder
- stroomafwaarts gelukkig -
wassen mensen hun auto's die ze
tot de as in het water hebben
gereden.
Geheime plek
De picknick met Mehmet en zijn
familie duurt van elf uur 's och
tends tot het begin van de
avond. Haast bestaat niet. Een
idylle die af en toe verstoord
wordt door voorbij scheurende
toeristen die in gehuurde jeeps
een 'safari'-tocht maken. Even te
gast in een andere wereld. Een
wereld van eenvoudig maar
heerlijk genot.
Bij het afscheid vraagt Mehmet:
„Herinner je je die vrouwen op
dat schip in Manavgat nog? Dat
doet ons pijn. Toerisme in ons
land vinden we prima, maar dit
plekje willen we graag voor ons
zelf houden. Vertel daarom nie
mand waar het is..."
Veelbezongen en -beschre
ven, misschien wel de be
roemdste autoweg in de he
le wereld: Route 66. Bobby
Troup schreef 'Get your
kicks on Route 66' over
deze weg van Chicago naar
Los Angeles. 2.238 Mijlen
om westwaarts te gaan,
dwars door acht Ameri
kaanse staten. Langs plaat
sen als Joliet, Pontiac, St.
Louis, Cuba, Joplin, Tulsa,
Oklahoma City, Clinton,
Amarillo, Santa Fe,
Flagstaff, San Bernadino.
Met de aanleg van Route 66 is
gestart in 1926; de weg werd
geheel geasfalteerd in 1936.
Tussen de jaren dertig en de
jaren vijftig groeit Route 66
uit tot dè verbinding voor ie
dereen die uit het Midwesten
naar Californië trekt. De au
teur John Steinbeck noemt
Route 66 'De Moeder van alle
Wegen'. Inmiddels is de weg
vergane glorie; in 1984 werd
het laatste stuk ervan afgeslo
ten. De tweebaansweg was al
stukje bij beetje vervangen
door een moderne, snelle, vei
lige interstate (staten verbin
dend). Motels, wegrestaurants,
winkels langs de Weg naar het
Westen verkommerden en ver
dwenen uiteindelijk.
De aantrekkingskracht van
deze heimwee-weg bleef; over
de hele wereld zijn er fanclubs
voor opgericht. Driekwart van
de weg ligt er ook nog steeds,
als een bevroren tafereel uit
de jaren vijftig. Langzaam
komt er weer wat leven rond
Route 66. Misschien wordt de
route een monument. Mis
schien komen er weer verbin
dingen tussen afgesloten weg-
delen. Misschien weer meer
restaurants.
Misschien worden oude
tankstations gerestaureerd om
wat extra kleur te geven. Mis
schien worden de slaapstadjes
weer wakker en talrijker be
volkt. De echte fans willen er
niet aan denken. Zij vrezen de
teloorgang van hun uitge
strekte pelgrimsoord, dat vo
rig jaar het mooiste jubileum
vierde. Route 66 'bestond' 66
jaar.
Duitsland heeft een groot aantal toeristische routes voor
automobilisten, waarbij een van bijna 1.800 kilometer van
de Alpen naar de Oostzee. De Romantische Strasse tussen
Main en de Alpen is wellicht de bekendste.
De Edelstenen-route bij Idar Oberstein is vanuit Nederland het
gemakkelijkst te rijden. De landschappelijk spectaculairste is
ongetwijfeld de Deutsche Alpenstrasse: Lindau - Sonthofen -
Garmisch Partenkirchen - Rottach - Egern - Reit im Winkl -
Berehtesgaden. Ze voert op een hoogte van 800 tot 1.000 meter
dwars door de Alpen en kan zo gereden worden dat het Duits
grondgebied niet verlaten wordt. In dat geval is ze ruim 120
kilometer lang.
Informatie bij het Duits Verkeersbureau in Amsterdam.
In de dalen van de Italiaan
se provincie Trentino staan
tientallen kastelen te pron
ken, oude en minder oude.
Sommige zijn privé-eigen-
dom; de meeste dienen een
cultureel doel. Rijdend over
de wegen langs de rivieren
ontwaart de automobilist
menig kasteel, een plaatje
tegen de helling. Beter ziet
men het geheel vanuit de
trein.
Trentino laat (voornamelijk in
juli en augustus) 'kastelentrei-
nen' lopen vanuit de hoofd
stad Trento door drie dalen:
Valsaguna, Vallagarina en
Valle di Non. Een geheel ver
zorgde dagtocht kost zeventig
tot negentigduizend lire.
Fiets-zangreizen zijn er ook al. Het wordt een wereldpri
meur genoemd. De 15- of 17-daagse fietstochten voeren
door het Italiaanse Toscane. De reizen staan onder leiding
van professionele zangdocenten.
Er wordt geoefend op allerlei plaatsen langs de route. De ene
keer kan dat een open plek in het bos zijn, de volgende dag een
oude kapel. Ook 's avonds wordt er gezongen en zijn er
optredens door en voor de deelnemers gepland. Na een fietsdag
volgt meestal een hele oefendag op een camping. Aan het einde
van de vakantie is er een slotuitvoering, eventueel met publiek.
Er zijn vier thema's: Beatles, opera, wereldmuziek en creatief
met je stem. Kosten: 1.245 gulden.
Aan een cruise kleeft nog
altijd het Love Boat-imago.
Tot de verbeelding spreken
cruises met programma's
als Miami, St.-Maarten,
Guadeloupe, Barbados,
Antigua, St.-Thomas, Ba
hamas, Fort Lauderdale (13
dagen, van 4.670 gulden
per persoon).
Maar er is ook een groot aan
bod aan cruises dichter bij
huis. Griekenland, Egypte en
Israël vanaf 2.219 gulden per
persoon, of acht dagen varen
door het westelijke Middel-
landse-Zeegebied voor 1.120
gulden per persoon. Er zijn
een kleine twintig Nederland
se reisorganisaties die zeecrui
ses aanbieden.
p«» -
Cruiseschip in de haven van Miami.
FOTO ANP
