Tanker staat op breken
Ultimatum aan Irak tot terugtrekking raketten
Staatsloterij is voor velen blinde gok gebleken
WLNDAtij
Israël: uitwijzing van
Palestijnen definitief
Hulpverleners staan machteloos met aanhoudende storm
'Olielek is mokerslag
voor Noordzee-milieu'
'Honderden
I Chinezen
opgegeten'
!N DEZE KRANT:
Merijntje
luisartsen willen
itonius houden
)izzy Gillespie
overleden
Te hoge eisen
van Van Arum
■Shell: Kans op
I ontslagen
[Geen schot in
[vredesproces
Balletdanser Nurejev overleden
CQMPUTERBQEKHOUDEN
10 JANUARI
Toestel Lufthansa
neergestort bij
vliegveld Parijs
ff
i:
L
.J
Irnmw» vla Mndutnndtn
reseen (ruim O van da 10) habban spaclala ba-
..Ta koop aangabodan"
DE STEM
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,60
zaterdag: 1,90
133e jaargang
DONDERDAG 7 JANUARI 1993
I I I I I
Beijing - Tijdens de Cultu
rele Revolutie in China
11966-1976) was kannibalis
me een veelgebruikt middel
om de vijand 'te straffen'.
Dat zegt de prominente
Chinese dissident Zheng Yi.
Volgens hem zijn destijds
honderden Chinezen opge
geten.
Zheng zegt kopieën te heb
ben-van officiële documen
ten uit China waaruit blijkt
dat de Rode Garde en de
communistische autoritei
ten in één provincie hun
slachtoffers niet alleen
doodmartelden maar ook
opaten.
voor
VANDAAG 4 KATERNEN
Achtergrond
Binnenland
Olieramp
Buitenland
Economie
I Beurs
Sport
Zeeland
Consument
Gids
RTV-programma's
A2
A3
A4
A5
A6/A7
A7
deel B
deel C
deel D
deel E
E2
Communisten
gingen
chinezen
New York - De Verenigde
Staten, Groot-Brittannië,
Frankrijk en Rusland hebben
Irak een ultimatum gesteld
om de raketten die Saddam
Husayn in het noorden en
zuiden van het land heeft
opgesteld, terug te trekken.
De Verenigde Naties en de door
de VS geleide geallieerden heb
ben na de Golfoorlog bescher
mingszones voor Kurden en
shi'itén ingesteld in respectieve
lijk het noorden (april 1991) en
het zuiden (augustus 1992) van
Irak. Boven deze gebieden heerst
een vliegverbod.
Een van de Iraakse toestellen die
op 27 december dit verbod
schonden, werd door de Ameri
kanen neergeschoten. Baghdad
verklaarde daarop zich het recht
voor te behouden actie te onder
nemen.
Inmiddels heeft het Iraakse leger
luchtdoelraketten geplaatst op
de breedtegraad vanwaaraf het
vliegverbod voor het zuiden
geldt.
De geallieerden vinden echter
dat de raketten de controle-ope
raties van Westerse vliegtuigen
bedreigen. Zij hebben Irak 48
uur de tijd gegeven zijn raketten
weg te halen.
De Amerikaanse regering wil
ook voor 4,5 miljard dollar aan
tanks en ander militair materieel
aan Kuwayt verkopen. Het be
treft onder meer machinegewe
ren, munitie, radio-apparatuur
en verscheidene soorten voertui
gen. Het Amerikaanse Congres
moet nog zijn goedkeuring hech
ten aan de verkoopplannen.
De Amerikaanse regering lijkt
daarmee te willen reageren op de
aanhoudende geluiden uit Irak
dat Saddam Husayn Kuwayt
nog steeds als de negende pro
vincie van zijn land blijft be
schouwen.
De Iraakse minister van defensie
generaal Ali Hassan al-Majid zei
gisteren dat het leger gereed is
om de gebieden in het (Kurdi-
sche) noorden en (shi'itische)
zuiden van het land 'te bevrij
den'.
Volgens de minister heeft het
leger 'zich hersteld en zijn
kracht hervonden' na het weder-
opbouwprogramma dat sinds het
einde van de Golfoorlog is door
gevoerd. Hij verklaarde tevreden
te zijn over de huidige staat van
de troepen.
istburg - Het Antonius-zie-
lenhuis in Oostburg mag niet
[worden uitgekleed. Dat vinden
ie Zeeuwsvlaamse huisartsen.
Us de 24 uurs faciliteiten voor
irgie, gynaecologie/verlos-
inde, operatiekamer en anae-
kthesie komen te vervallen, zoe
ten vooral particuliere patiënten
|en vakantiegangers hun heil in
vrezen ze.
IZIE ZEELAND - C1
llew York - De jazztrompettist
bizzy Gillespie is gisteren op
fa-jarige leeftijd overleden als
gevolg van schildklierkanker.
Gillespie was een pionier op het
feebied van de be-bop muziek
pet nummers zoals 'Salt Pe-
inuts' en evenaarde Louis Arm
strong in de Jazz Hall of Fame.
IZIE VERDER GIDS - D1
filburg - Willem II en Vitesse-
ipits Hans van Arum zijn giste-
Iren niet tot een akkoord kunnen
jkomen. De salaris-eisen van Van
bleken te hoog voor de
[Tilburgse eredivisieclub. Willem
en Vitesse waren wel rond
[over de transfer.
IZIE SPORT-B1
Moerdijk - Shell sluit ontslagen
[op de vestiging Moerdijk niet
pit. Zoals bekend wil het che
misch bedrijf het
(personeelsbestand terugbrengen
■naar minder dan achthonderd
[mensen. Voigens een woordvoer-
Ider onderzoekt de bedrijfsdirec-
Itie uitdrukkelijk ólle mogelijk-
■heden om tot die inkrimping te
[Komen.
ZIE ECONOMIE - A6
- De vredesbesprekin-
Bosnië-Hercegovina
zitten muurvast. De internatio-
Pale bemiddelaars Cyrus Vance
I (VN) en Lord Owen (EG) hebben
gisteren geen vooruitgang ge-
boekt. Alle partijen houden vast
I aan hun eigen voorwaarden voor
I een vredesakkoord.
[■ZIE BUITENLAND - A5
Sumburgh - De bij Shet
land gestrande en lek ge
slagen olietanker Braer
dreigt in tweeën te breken.
De olie die er ondertussen
is uitgestroomd heeft al
een ware slachting aange
richt onder dé vogels en
zeedieren in het gebied.
Een laatste inspectie vanuit de
lucht voor het invallen van de
duisternis leerde dat de tanker
nog niet was gebroken, verklaar
de de Britse minister van
scheepvaart Lord Caithness.
Verwacht wordt echter dat dat
met de weer aanwakkerende
wind elk moment kan gebeuren,
waardoor vrijwel zeker alle olie
die nog in de tanker zit in zee zal
stromen.
De olieplas op het water heeft
zich inmiddels verspreid tot 13
km van de plaats van de tanker.
Door het aanhoudend slechte
weer is nog geen begin gemaakt
met het opruimingswerk en het
leegpompen van de tanker. En
kele vliegtuigjes van de Britse
zeemilieudienst sproeiden che
micaliën op de olieplas.
„De achtersteven ligt onder wa
ter en de boeg steekt uit het
water, maar het schip is nog
altijd heel", zei een woordvoer
ster van hét ministerie van
transport.
Volgens woordvoerster Annette
Lindquist van het Rotterdamse
bedrijf Smit Tak, dat het wrak
zal proberen te bergen, was de
Braer vrijwel geheel onder water
verdwenen.
Lindquist zei dat duikers als
gevolg van de storm nog niet in
de buurt van het schip hebben
kunnen komen. Het bedrijf zal
het schip pas boven water pro
beren te halen, als alle olie is
overgepompt in een ander schip.
Smit Tak heeft twee sleepboten
ter plaatse, de Star Sirius en de
Smit Lloyd 121. Vandaag wordt
het bergingsvaartuig Smit Orca
in het rampgebied verwacht.
Sir Hector Munro, namens de
Schotse overheid verantwoorde
lijk voor het milieu, zei voor de
BBC-radio dat het 'een grote
tragedie' was dat het ongeluk
was gebeurd. Naar zijn oordeel
had het schip nooit tussen de
eilanden Fair en Mainland door
mogen varen.
Het ministerie van transport zei
ervan uit te gaan dat alle 85.000
ton olie (93 miljoen liter) van de
Braer in zee zal stromen. Naar
schatting van het ministerie zal
40 procent van de olie verdam
pen en 20 tot 30 procent weg
spoelen in zee. Dat betekent dat
zeker 30 procent van de olie
(27,8 miljoen liter) opgeruimd
zal moeten worden.
VERVOLG EXTRA PAGINA - A4
Een vrijwilliger toont een met olie besmeurde vogel. Weliswaar is de Liberiaanse supertanker nog niet gebroken, maar de gelekte
olie heeft al een slachting onder de zeedieren aangericht. foto epa
•Jy rotsen
broedgebieden
Op en rond de Shetlands leven ca.
700 visotters en 9000 zeehonden.
In de Quendalebaai bevinden zich
ca. 150 zwarte zeekoeten, 200 eider-
eenden, 2000 kuifaalscholvers, 50 ijs-
duikers, 300 ijseenden en talloze zeemeeuwen.
Het is nu nog niet te overzien
hoe vernietigend de gevolgen
voor de flora en fauna zijn, maar
'het kan alleen maar tegenval
len'. „Het hele eiland stinkt naar
de olie," aldus een Nederlandse
hulpverlener.
Bioloog en oliebestrijdingsdes-
kundige Martin Scholten van het
onderzoeksinstituut TNO in Den
Helder is verre van optimistisch
over de afloop. Hij vreest dat de
olieramp een van de ergste van
deze eeuw zal zijn. De Noordzee
krijgt een klap die wellicht nog
een decennium lang merkbaar
zal zijn dpor een verarming van
het zeemilieu, meent hij.
Natuurliefhebbers hielden al ja
ren hun hart vast uit angst voor
een catastrofe in het gebied. Met
lede ogen zagen zij toe hoe olie
tankers steeds de kortste weg
Van onze verslaggever
Den Haag - Wat met veel spanning
en sensatie de loterij van het jaar
had moeten worden, is zowel voor
de Staatsloterij als een groot aantal
deelnemers uitgelopen op een groot
fiasco.
Vermoedelijk meer dan de helft van de
730.000 vaste deelnemers aan de specta
culaire oudejaarstrekking - met een su
perhoofdprijs van maar liefst drie mil
joen gulden - heeft in elk geval de lol en
de spanning rond deze eenmalige super-
gok moeten missen omdat ze haar lot
nummer niet wist.
Maar ook de winnaars van aanzienlijke
geldbedragen bleven tijdens de trekking
op oudejaarsavond, maar ook in de
dagen daarna, onwetend over de finan
ciële meevaller die hun ten deel was
gevallen.
In de afgelopen dagen is het kantoor van
de Staatsloterij in Den Haag overspoeld
met telefoontjes van veelal woedende
spelers die wilden weten met welk num
mer ze hadden gespeeld en of ze iets
gewonnen hadden.
„Pas toen is ons gebleken dat veel vaste
spelers hun lotnummer voor de
oudejaarstrekking niet wisten," zegt
woordvoerster A. Hoppenbrouwer. „Ze
hadden allemaal per abuis de brief
waarin hun lotnummer vermeld stond
over het hoofd gezien. Gewoon de post
niet goed gelezen. Niet onze schuld,
maar de lol van deze bijzondere trek
king was er voor al die mensen natuur
lijk wel af."
Dat de brief met het lotnummer door de
vaste spelers niet werd opgemerkt was
begrijpelijk, moet ook de Staatsloterij
nu toegeven. Alle vaste klanten van de
Staatsloterij die het hele jaar door altijd
per bank of giro hun inzet betalen,
krijgen altijd pas na betaling hun lot
nummer toegestuurd.
Alleen voor deze ene keer, omdat het een
extra oudejaarstrekking betrof, was van
deze gewoonte afgeweken en kregen alle
vaste spelers al vóór betaling hun lot
nummer toegestuurd. Die brief waarin
het nummer stond vermeld was meege
stuurd met de acceptgiro en is, hebben
de medewerkers van de Staatsloterij
inmiddels begrepen, massaal en ongele
zen in de prullenbak gegooid.
Hoppenbrouwer: „Dat veel mensen de
spanning van de trekking hebben moe
ten missen is al erg genoeg maar dat ze
na een paar dagen nog niet wisten wat
ze gewonnen hadden, dat is bijzonder
vervelend. Natuurlijk weten'ze allemaal
dat ze de prijs automatisch op hun
rekening krijgen bijgeschreven, maar
toch willen alle deelnemers nu toch nog
weten met welk lotnummer ze hebben
gespeeld. Dan kunnen ze zelf ook con
troleren of ze al dan niet iets gewonnen
hebben. Ook dat is kennelijk de lol van
meedoen aan de Staatsloterij."
Sinds maandagochtend 9.00 uur zijn alle
medewerkers op het kantoor van de
Staatsloterij in Den Haag alleen maar
bezig om deelnemers alsnog hun lot-
U
nummer te verklappen. „Het is ver
schrikkelijk veel extra werk en de tele
foon is permanent overbelast," zegt me
vrouw Hoppenbrouwer. Ze verwacht dat
morgen aan de telefonade een einde
komt. „Dan zijn alle gewonnen bedra
gen op de rekeningen gestort."
Voor Hoppenbrouwer staat vast dat de
volgende Staatsloterij-trekking die bui
ten de reguliere reeks valt, op een ande
re manier georganiseerd zal worden.
„We zullen in elk geval voorkomen dat
de deelnemers opnieuw per ongeluk hun
lotnummer ongezien weggooien."
Ook de winnaar van de unieke super-
hoofdprijs van drie miljoen gulden, de
grootste jackpot uit de vaderlandse lote
rij-geschiedenis, is een vaste speler die
via de postgiro heeft meegedaan. Of hij
-het betreft een man uit Noord-Hol
land- zijn lotnummer wel kende, wil
Hoppenbrouwer niet zeggen. „Hij kan
het geld in elk geval goed gebruiken."
Verder wil de Staatsloterij over de iden
titeit van de nieuwbakken miljonair
niets loslaten.
Rudolf Nurejev, een van de grootste balletdansers van
deze eeuw, is gisteren op 54-jarige leeftijd overleden.
De choreograaf van Russische afkomst bezweek
na een langdurige ziekte.
IZIE GIDS-Dl
In het weerbeeld verandert voorlopig niet veel. Overwegend
somber, mogelijk met wat lichte regen of motregen en een
zwakke tot matige zuidwesten- tot westenwind.
Jeruzalem (rtr/afp) - Israëlische regeringsfunctionarissen heb
ben verklaard dat het besluit tot uitwijzing van meer dan 400
Palestijnen naar Zuid-Libanon definitief is en dat het niets
verwacht van een bezoek van een tweede VN-gezant.
Van onze verslaggeefster Riet Pijnappels
Breda Een mokerslag voor de Noordzee. Zo noemen
milieudeskundigen de ramp met de tanker Braer die dinsdag
met 85 duizend ton olie kapotsloeg op de rotsen van de
Schotse Quendale Baai.
De Verenigde Naties onderne
men vandaag een nieuwe en wel
licht laatste bemiddelingspoging
om de crisis omtrent de Pales
tijnse ballingen tot een oplossing
te brengen. Plaatsvervangend
secretaris-generaal Chinmaya
Gharekhan voert daartoe in
Jeruzalem besprekingen met de
Israëlische premier Rabin en
diens minister van buitenlandse
zaken Peres.
VN-secretaris-generaal Boutros
Boutros Ghali had Israël dinsdag
gewaarschuwd dat de- Veilig
heidsraad 'maatregelen' kan ne-
men om naleving af te dwingen
van resolutie 799 van 19 decem-
(ADVERTENTIES)
tussen de Shetland-eilanden en
de Orkney-eilanden kozen. En
niet aarzelden om ook met slecht
weer uit te varen. Dwars door
een van de mooiste, maar kwets
baarste natuurgebieden van Eu
ropa.
De wateren rond de Schotse
Shetland-eilanden worden al
eeuwen gevreesd door zeelieden.
Het weer is er stormachtig en
onvoorspelbaar. De stromingen
zijn verraderlijk. Sinds de Vikin
gen voeren al ontelbare schepen
genadeloos te pletter tegen de
metershoge kliffen. Daar vinden
de eilandbewoners nog regelma
tig halfverrotte wrakstukken
van schepen die jaren geleden
vergingen.
VERVOLG OLIERAMP - A4
Cursus in zes bijeenkomsten. Opleiding voor elk
pakket. Eerst wordt basiskennis boekhouden be
handeld. Daarna volgt instructie over hel inrich
ten, opstarten en voeren van een computerboek
houding. Einddoel is: de balans, resultatenreke
ning, deb/crediteurenadministratie, btw-aldracht
en besparing op accountantskosten. Plaatsen:
Amsterdam, Arnhem, Breda, Utrecht en Rotterdam,
drs. ing. E Bokhorst, Bedrijfsadviseurs
Telefoon 03403-74383/51005
ber tot 'onmiddellijke terugkeer'
van de door Israël verbannen
Palestijnen.
Onderminister Beilin vertrok
daarom nog dinsdag naar de VS
voor een ontmoeting met colle
ga's van het Amerikaanse minis
terie. Washington, dat tot dus
verre dreigingen met VN-sanc-
ties tegen Israël steeds tegen
hield door een veto, heeft Israël
namelijk laten weten dat het er
niet op moet rekenen dat de VS
hun recht van veto opnieuw ge
bruiken als er geen oplossing
wordt gevonden met de nieuwe
gezant.
Parijs (rtr/afp) - Een twcemoto-
rig toestel, vliegend voor de
Duitse luchtvaartmaatschappij
Lufthansa, is gisteravond rond
19.20 uur neergestort op een weg
in de buurt van een landings
baan van het vliegveld Charles
de Gaulle bij Parijs. Daarbij zijn
vier doden gevallen.
Het is nog niet duidelijk hoeveel
mensen er aan boord van het
vliegtuig, een twéemotorige
Dash-3, waren. De politie sprak
van 19 passagiers en vier beman
ningsleden.
Reddingsploegen haastten zich
naar de plaats waar het vliegtuig
is neergestort, aldus een woord
voerster van de luchthaven. Het
toestel was eigendom van de
maatschappij Contact-Air en
werd gehuurd door Lufthansa
voor haar zogeheten Lufthansa-
City-Line. Het vloog van Bre
men naar Parijs.
LOTERIJ
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
3T
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Plaats:,
(voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
iiro 85.50
ch 28.45
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:
o kwartaal automatisch83.-
bank/gironr
Plaats:.
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
