Ingrc
tear-
Verenigde Naties willen hun geboorterecht opeisen
Kamer te
'Palestijnen zijn niet langer bereid onder regime Israël te leven'
Gastgezin enthousiast over probleemloze opvang Joegoslaven
DE STEM
-DE STEM-
CDA-fractie
Meehuilen
ACHTERGROND
Sinterklaas
Leiderschap
'Overheid moet
kwaliteit hasj
controleren'
DE STEM
WOENSDAG 9 DECEMBER 1992
,de stem
In De Stem heb ik gelezen dat
er minder mensen aan Sinter
klaas doen en meer aan kerst.
Eerlijk gezegd vind ik Sinter
klaas altijd heel erg leuk. De
kerstman is zo'n saaie man.
Sinterklaas is veel gezelliger
en die praat tenminste tegen
de mensen. En vooral de
zwarte pieten zijn leuk. Sin
terklaas afschaffen? Ze zijn
gek geworden. Ze moeten
eens aan de kleine kinderen
denken en aan de toekomsti
ge bejaarden die het gewend
zijn om dit feest te vieren.
Kinderen en bejaarden zijn
niet meer in trek. Het zijn
pessimisten die zo zijn.
Er moeten meer actiegroepen
komen, ook hier in de buurt.
Iedereen moet weten wat hij
doet. Maar dat feest moet
blijven bestaan. Of zijn de
mensen niet meer gezellig te
genwoordig. De actie 'Red de
Sint' zal het goed doen.
Ik vind het belachelijk, als er
in oktober al over kerst wordt
gezeurd. Overdreven zelfs.
Met Sinterklaasavond kan je
tenminste lol maken. Daar
moeten mensen eens rekening
mee houden. Laat iedereen
daar maar eens over naden
ken.
Willy de Does
Breda
Het zullen er ongetwijfeld ve
len zijn, die Wies-Stael
Merkx, nu zij aftreedt als
voorzitter van de Acht Mei
Beweging, willen bedanken.
Immers, wat deze vrouw in de
eerste zeven verwachtings
volle maar tegelijk moeizame
jaren sinds de oprichting van
de Acht Mei Beweging in
1985 heeft betekend, is niet
genoeg te waarderen.
Geen ander, mij dunkt, had in
persoon beter en duidelijker
dat nieuwe en open gezicht
van de kerk kunnen tonen en
uitstralen dan zij. Het is stel
lig niet te veel gezegd als ik
beweer, dat Wies Stael-
Merkx voor veel gelovige
mensen in Nederland en ver
over onze grenzen heen het
symbool geworden is voor een
eigentijdse vorm van kerk en
ook, zoals zij het zelf heeft
genoemd 'van opstanding en
bevrijdend geloven'.
Natuurlijk, niet één persoon,
zeker niet als die vrouw voor
zitter is van zo'n grote bewe
ging als de AMB, bepaalt het
imago en de daadkracht van
zo'n beweging. Gelukkig
wordt dit.'andere.gezicht van
de kerk' mede zichtbaar door
de vele duizenden, die de
AMB dragen en ondersteu
nen.
Maar zoals de paus van Rome
welhaast het symbool is van
een kerk, die niet vooruit is te
branden, van benauwend
wettisch denken en van een
achterhaald beeld van men
sen en van leven, zo is Wies
Stael-Merkx niet alleen voor
de AMB maar voor een over
groot deel van de kerk van
Nederland, symbool van een
dynamische gemeenschap ge
worden, die op eigentijdse
wijze aan mensen richting
van geloven geeft en gestalte
hetrechtvlore°U(ltZ'ch
'ek° ns^ntelZb^'in
Seen brieven -
Publit
caf/e
°P rijm.
betekent
automat it„10S.
*°nXrntmet
dat de
'i eens i]
aan samen gedragen en per
soonlijke verantwoordelijk
heid.
De wisselwerking van de ba
sis naar het bestuur van de
AMB vice-versa heeft de be
weging gemaakttot wat zij nu
is en nog steeds meer worden
moet: gemeenschap van men
sen, die in het voetspoor en in
de geest van Jezus van Naza
reth God aan de wereld laten
zien en elkaar nabij zijn in
liefde en in leven.
Het zou voor de leiders van
de RK kerk in Rome én in
Nederland een leerrijk en
heilzaam proces betekenen,
als zij, zoals in de Acht Mei
Beweging gebeurt, alle aan
spraken op macht, alleen
zeggenschap en eigen enige
waarheid zouden laten varen
en eindelijk eens écht zouden
luisteren en openstaan naar
wat de Geest in de kerk bezig
is te bewerken door en in de
leden van de kerk.
Geldt ook niet voor een kerk,
dat 'wie zijn leven verliest,
het zal vinden'? Dit verliezen
betekent dan ook, dat men
eigen waarheid en inzichten
toetst aan nieuwe tijden en
omstandigheden en aan een
ander geestelijk klimaat, dat
evenzeer het beeld van de
kerk bepaalt en eveneens
recht heeft traditie van de
kerk genoemd te worden.
Breda
A. W. van Mil
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
01640-36850, fax 01640-40731
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326, fax 076-200462.
Voor bezorgklachten: 076-236888.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 82.20, per half jaar 163.50 óf per jaar 318.00.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 27.30,
per kwartaal 79.70, per half jaar 159.00 óf per jaar 309.50.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Losse nummers: maandag t/m vrijdag 1.50; zaterdag 1.80.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472,
maandag t/m vrijdag 8.30-12.00 en van 12.30-16.00 uur.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Secretaris-generaal
Boutros Ghali van de
Verenigde Naties zou graag
zien dat er een permanent
vredesleger komt dat in
kan grijpen in de
brandhaarden van de
wereld. Dat idee is
trouwens niet nieuw, de
VN zijn destijds opgericht
om in crisissituaties op te
treden. Alleen is dat
destijds niet zo uit de verf
gekomen.
Door Charles Hanley (ap)
De oprichters van de Verenigde
Naties hadden in 1945 - de
Koude Oorlog was nog niet be
gonnen - een gespierd wereld
lichaam voor ogen, waarin zij
'met vereende krachten' tegen
iedere agressor zouden optre
den.
Die belofte verbleekte echter al
spoedig in het schemerduister
van rivaliteit en achterdocht
dat jarenlang tussen de VS en
de Sovjetunie bleef heersen.
Inmiddels heeft de geschiedenis
een ommezwaai gemaakt, de
grootmachten vormen weer een
team en de Verenigde Naties
willen hun geboorterecht op
eisen. VN-chef Boutros Ghali
heeft een stoutmoedig plan
voorgelegd voor een permanent
leger dat bestandsschenders
kan straffen, bedreigde grenzen
kan verdedigen en agressie kan
inperken.
De toekomstige Amerikaanse
president Clinton lijkt voor het
plan te voelen en ook gewone
Amerikanen hebben er wel oren
naar. Volgens een recent onder
zoek vindt een grote meerder
heid de VN een geschikt forum
om althans een deel van de
voorkomende conflicten af te
handelen.
Toch zullen pogingen om de
Verenigde Naties om te bouwen
tot zwaarbewapende politie
agent van de nieuwe wereldorde
de komende maanden verwoede
debatten losmaken, want de
Derde Wereld maakt bezwaar.
De Derde-Wereldlanden zijn
namelijk bang dat de Veilig
heidsraad - die beslist over
vredesmissies - tot een werk
tuig van de Amerikaanse bui
tenlandpolitiek wordt gemaakt.
„Als je kijkt naar de raad dan
zie je dat in feite slechts een of
twee (leden) de beslissingen ne
men", zegt Nugroho Wisnumur-
ti, de Indonesische
VN - ambassadeur die het
woord voert namens de Bewe
ging van Niet - Gebonden Lan
den. -
Om de macht van het noorden
in de Veiligheidsraad aan ban
den te leggen eisen de arme
landen van Azië, Afrika en
Latijns-Amerika een omvor
ming van de verouderde struc
tuur van de VN. Daarmee lijkt
een nieuwe noord-zuid tegen
stelling in de plaats te komen
van de inmiddels achterhaalde
rivaliteit tussen oost en west.
De VN zitten al sinds 1948 in
vredeszaken. Echt vlot gaan de
zaken echter pas sinds het einde
van de Koude Oorlog. Op dit
moment doen 40.000 blauwge-
helmde VN-troepen uit 61 lan
den dienst bij een twaalftal vre
desoperaties in de hele wereld.
Hun taak gaat verder dan alleen
het controleren van bestanden.
In El Salvador wordt èr bij
voorbeeld voor gewaakt dat de
mensenrechten niet worden ge
schonden en in Somalië gaan
duizenden, voornamelijk Ame
rikaanse soldaten straks voedsel
uitdelen aan de hongerenden.
In Cambodja, waar dertien jaar
een burgeroorlog heeft gewoed,
hebben de VN hun grootste vre
desoperatie op touw gezet.
Daarbij moeten vier legers ont
wapend, verkiezingen georgani
seerd en, in feite, het hele land
bestuurd worden.
In Cambodja opereert momenteel een vredesmacht van de Verenigde Naties.
foto epa
Ook elders krijgen de Verenigde
Naties te maken met de werke
lijkheid van oorlog, politiek en
geld. In het uiteengevallen Joe
goslavië moeten VN-soldaten
de kogels van de etnische strijd
zien te ontwijken terwijl de
grootmachten maar niet kunnen
besluiten tot hardere actie. Op
het VN-hoofdkwartier in New
York kampt men met tekorten.
VN-leden staan in de boeken
voor 844 miljoen dollar achter
stallige contributie en accoun
tants doen verslag van verspil
ling bij vredesoperaties.
Met dit soort problemen in het
achterhoofd hebben de Ameri
kaanse president Bush en de
Russische president Jeltsin met
de andere 13 leden van de Vei
ligheidsraad in januari voor het
eerst een topconferentie gehou
den. Zij vroegen
Boutros - Ghali een plan op te
stellen voor uitbreiding van de
militaire rol van de VN. Vijf
maanden later produceerde de
VN - chef zijn Agenda voor Vre
de. Het plan behelst financiële
hervormingen die een doorlo
pend fonds voor vredesmissies
moeten garanderen en actievere
diplomatie om conflicten al in
een vroeg stadium te ontzenu
wen.
Belangrijkste en meest omstre
den onderdeel van het plan is
echter het nieuwopgepoetste ar
tikel 43 van het VN - Handvest,
dat de landen in 1945 opdroeg
militairen beschikbaar te hou
den die op afroep van de VN
naar brandhaarden in de wereld
konden worden gezonden.
Boutros - Ghali stelt nu voor
om de uitgangspunten van arti
kel 43, die bijna vijftig jaar
alleen op papier hebben be
staan, eindelijk eens te realise
ren. Met een leger paraat zou
den de VN heel wat adequater
op agressie kunnen regeren dan
nu het geval is, stelde de
VN-chef. Voordat het zover is
zouden de landen op zijn minst
toestemming moeten geven om
militair in te grijpen als bestan
den worden geschonden, zei hij.
De plannen van de VN-chef
zouden betekenen dat het vre
deswerk van de VN definitief in
de sfeer van oorlogvoering
wordt getrokken. Hoewel de
Westerse coalitie die in 1991
onder aanvoering van de VS de
Golfoorlog tegen Irak voerde
werd gesanctioneerd door de
Veiligheidsraad, was het geen
VN - operatie.
Anderen hebben gedetailleerder
plannen. De particuliere orga
nisatie UN Association of the
USA stelt een drietraps - opzet
voor: Enkele duizenden elite
troepen uit een of twee landen
onder permanent VN-bevel,
ondersteund door een snel in
zetbare strijdmacht van enkele
tienduizenden manschappen die
uit een aantal andere landen
kunnen worden opgeroepen I
verder ondersteund door eel I
nog grotere troepenmacht d;f|
door een veelheid van lander I
kan worden geleverd. f
De regering Bush heeft tem»,
houdend gereageerd I
Boutros - Ghalis voorstel
artikel 43 te gaan toepasu,
Clinton heeft de UN Assocïa I
tion echter laten weten de mo. I
gelijkheid van een snel inzetba-1
re VN-strijdmacht te wilier, I
onderzoeken. „We moeten mee I
doen dan praten over een nieu-1
we wereldorde".
In de Algemene Vergadering I
van de Verenigde Naties hebbel I
landen als Rusland, Frankrijk I
en Israël al steun uitgesproken
voor de plannen van
Boutros - Ghali.
Tegenover deze reacties staat I
een heel blok tegenstanders. De
niet-Westerse landen vrezen
onrechtvaardige interventies
van door de grootmachten p
domineerde Verenigde Naties, I
„Voordat een democratischei I
ordening in de VN is aange-1
bracht, kunnen wij moeilijk in-1
stemmen met een grotere mili-1
taire rol", vindt ambassadeur
Nugroho van Indonesië.
Het 'zuiden' wil dat enkele van I
zijn eigen grootmachten - in-
dia, Brazilië en Nigeria bijvoor
beeld - permanente zetels krij
gen in de Veiligheidsraad. Voor
dat het zover is, zei Nugroho,
zou de raad bij interventies op
zijn minst beter moeten over
leggen met de 179 leden van de
Algemene Vergadering.
De Algemene Vergadering zal
de Agenda voor Vrede waar-1
schijnlijk binnenkort in stem-1
ming brengen.
Wat het werkelijk betekent om I
een permanent VN-vredesleger I
te hebben zal velen wellicht pas
duidelijk worden wanneer on
der hun soldaten de eerste
slachtoffers vallen van duistere I
conflicten in verre, onbekende
landen.
Een dodelijk
auto - ongeluk, een
vluchtelingenkamp in
rouw, een in het nauw
gedreven Israëlische
soldaat met een geweer en
een Palestijnse tiener met
een brandbom. Dat waren
op 8 en 9 december 1987
de ingrediënten van het
begin van de intifadah, de
Palestijnse opstand tegen
de bezetting door Israël
van de Westoever en de
Gazastrook.
Door Eileen Alt Powell (ap)
Vandaag is het vijf jaar en 1.775
doden na het begin van de inti
fadah. De sociale en economi
sche kloof tussen beide zijden is
sinds het begin van de opstand
alleen maar groter geworden.
Maar ook is het mede aan de
intifadah te danken, dat de vre
desonderhandelingen voor het
Midden-Oosten op gang zijn
gekomen.
„Ik wil dat er een eind komt
aan het bloedvergieten en aan
de oorlogen en aan de verliezen
aan beide zijden", zegt de Israë
lische premier Rabin, wiens
centrum-linkse regering bij
haar aantreden zes maanden
geleden beloofde compromissen
te zullen sluiten.
Rabin heeft er bij de 1,8 miljoen
Palestijnen in de bezette gebie
den op aangedrongen in te gaan
op het als eerste stap bedoelde
Israëlische aanbod om hun een
beperkte mate van zelfbestuur
te geven: „Deze kans mag niet
worden gemist."
De Palestijnen zien in het aan
bod wel een opening, maar blij
ven vasthouden aan hun streven
naar onafhankelijkheid voor de
gebieden, die Israël tijdens de
Zesdaagse oorlog in 1967 vero
verde op Jordanië en Egypte.
„De intifadah heeft de Pales
tijnen een gevoel van nationale
trots gegeven, het zelfvertrou
wen en de volwassenheid om
een nieuw tijdperk van politie
ke dialoog te betreden", stelt
Hanan Ashrawi, woordvoerster
van de Palestijnse afvaardiging
naar de vredesonderhandelin
gen.
Dat de onderhandelingen succes
zullen hebben staat echter lang
niet vast.
Er wordt bijvoorbeeld rekening
mee gehouden dat het vredes
proces vertraging zal oplopen
door het vertrek van de Ameri
kaanse president Bush. Ge
vreesd wordt dat diens opvol
ger, Clinton, meer oog zal heb
ben voor binnenlandse aangele
genheden dan voor het conflict
in het Midden - Oosten.
Shlomo Gazit, voormalig hoofd
van de Israëlische militaire in
lichtingendienst, schreef afgelo
pen maandag in de krant Ye-
dioth Ahronoth dat hoe langer
het duurt voor de onderhande
lingen resultaat opleveren, hoe
meer tegenstanders van een po
litieke oplossing hun eigen ge
lijk bevestigd zien.
Die tegenstanders zijn in de
eerste plaats fundamentalisti
sche moslims, wier ideeën veel
weerklank vinden in de Pales
tijnse vluchtelingenkampen,
waar de levensomstandigheden
erbarmelijk zijn en in de 'troos
teloze dorpen. Hun vijanden in
de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie (PLO) streven naar de
vestiging van een Palestijnse
staat naast Israël. De funda
mentalisten zijn voor een Pales
tijnse staat in plaats van Israël.
Israëliërs die voorstander zijn
van de harde lijn en bewoners
van de joodse nederzettingen in
de bezette gebieden, die ervan
overtuigd'zijn dat het land hun
toekomt op grond van wat in de
bijbel staat, dreigen ondertus
sen tot het uiterste te gaan om
"de bezette gebieden te behou
den.
Rabin vindt dat de Palestijnen
zich niet serieus genoeg opstel
len in de onderhandelingen. De
Palestijnen verlangen van Ra
bin een flexibeler houding. Bei
de partijen moeten autonomie
aan hun achterban zien te ver
kopen en het resultaat is tot op
heden dat de onderhandelingen
zijn geblokkeerd.
Na vijf jaar van geweld kan de
gemiddelde Palestijn alleen
maar hopen dat aan de bezet
ting een eind komt en de gemid
delde Israëliër dat het ooit weer
veilig wordt op straat en dat de
Israëlische grenzen worden ge
garandeerd.
Sinds Rabin in juli aan de
macht kwam, waarmee een eind
kwam aan vijftien jaar rechts
leiderschap, is er een duidelijke
verandering waarneembaar ge
worden in de houding van Is
raël.
In tegenstelling tot zijn voor
ganger Shamir, die de mond vol
had over het historische recht
op land, maakt Rabin de indruk
tevreden te zullen zijn met elke
oplossing die leidt tot vrede en
veiligheid. Evenals Shamir is
hij geen voorstander van een
Palestijnse staat, maar anders
dan Shamir sluit hij niet zonder
meer uit dat die staat er komt.
De Palestijnse opstand begon,
nadat op 8 december 1987 een
door een Israëliër bestuurde op
legger op een auto vloog die
arbeiders uit de Gazastrook
naar huis bracht. Vier arbeiders
werden gedood.
Ervan overtuigd dat de Israëliër
met opzet op de auto was inge-1
reden, gingen honderden bewo-1
ners van het vluchtelingenkamp
Jebaliya de straat op. De vol-1
gende dag openden de soldaten
het vuur op de demonstranten. I
De 16-jarige Hatem Abu Sis-1
seh, die een brandbom bij zich I
had, werd doodgeschoten. Hij I
was het eerste slachtoffer van
de opstand.
Zijn familie ziet hem als eer, I
martelaar. „Elke keer als we het I
leger in de lucht of op demon
stranten horen schieten denken I
we aan hem", zegt zijn broer I
Sami, een 33-jarige bouwvak-1
ker. En hij voegt eraan toe: „We I
zullen ons tegen de Israëliërs]
blijven verzetten, zelfs als da!
betekent dat mijn zoon en zijn
zoon de straat op moeten."
De Palestijnse journalist Bashir
Barghouti, die optreedt als
viseur van de afvaardiging naar I
de vredesonderhandelingen,
zegt: „De Palestijnen zijn niet
langer bereid om onder Israëli
sche heerschappij te leven. De
opstand zal niet worden beëin-1
digd voor we van Israël
losgemaakt.
Door Marja Klein Obbink
ROLLERSKATES. Felroze.
Joegoslavische Nina en Neder
landse Claudia staan te dringen
om het bezoek hun Sinterklaas
cadeau te laten zien. „We heb
ben ze allebei precies dezelfde
gegeven", zegt Ceciel Roozen,
moeder van Claudia. „Nina
hoort bij de familie".
Vier weken geleden stonden ze
op het centraal station van
Utrecht: Nina van zeven en
haar vader en moeder Sladjan
en Gordana, gevlucht voor het
oorlogsgeweld in het stadje Tes-
lic in Bosnië-Hercegovina. Van
het opvangcentrum in Oister-
wijk (Sladlan: 'Allemaal Soma-
liërs'), kwamen ze terecht in
Zuid-Laren. Maar daar werden
ze bedreigd door andere Joego
slaven.
Vluchtelingenwerk zocht een
gastgezin. Het werden Dirk en
Ceciel Roozen in Goirle. Hun
dochtertje Claudia (5) kreeg er
een speelkameraadje bij.
„Familie, kennissen, eigenlijk
waren ze allemaal negatief. 'Je
weet niet wat je in huis haalt',
waarschuwden ze. Ik moet je
eerlijk zeggen: de eerste dagen
dat ze hier rondliepen had ik
best een benauwd gevoel. Met
z'n zessen een badkamer delen,
met het hele gezelschap ontbij
ten. Het was een beetje romme
lig. Maar hoe langer ze hier zijn,
des te beter het gaat".
Problemen zijn er eigenlijk niet
geweest. „Ik denk dat we ont
zettend geboft hebben", zegt
gastvrouw Ceciel. „Het klikt ge
woon".
Sladlan luistert mee op de
bank. Hij spreekt een beetje
Engels en heel gebrekkig Ne
derlands. Opa Roozen geeft hem
af en toe les. Gordana heeft in
Van links naar rechts: opa Roozen, Dirk Roozen, Claudia Roozen, Ceciel Roozen, Nina en.
Sladlan, bezig met een Nederlands woordspelletje. foto willem blauw
De familie Roozen is een van de ruim vijftig Nederlandse
gastgezinnen waar Joegoslavische vluchtelingen ondergebracht
zijn. Behalve deze gezinnen staan er nog zeker duizend klaar»
waaruit WVC na werving door Vluchtelingenwerk kan putten.
Maar de animo onder de circa drieduizend Joegoslavische
vluchtelingen die in kazernes, asielzoekerscentra of pensions
verblijven voor die particuliere opvang is vooralsnog niet groot.
„Ik denk dat de meeste Joegoslaven er nog voor kiezen om in
een opvangcentrum te blijven, omdat ze daar onder hun eigen
mensen zitten, die dezelfde taal spreken en dezelfde cultuur
hebben", zegt woordvoerder Frank Heijster van Vluchtelingen
werk.
„Niettemin voorzie ik een kentering. Vorige week telden we nog
42 gastgezinnen, nu zitten we opeens op 54 gezinnen. Ik denk
dat je kunt spreken van een druppeleffect, een soort mond op
mond reclame. Je ziet dat naarmate de mensen langer in,
kazernes blijven, er spanningen ontstaan. In het begin is het fijn
om met lotgenoten over je achtergronden en je verleden te
praten, maar je kunt je voorstellen dat je dat ook wel eens zat
wordt. Ik denk dat we nu op zo'n omslagpunt zijn aangeland."
Zuid-Laren nog een paar
woordjes geleerd.
„Familie Roozen is very good.
Alles goed". Sladlan wijst op de
televisie en de bank waar hij op
zit. Ceciel: „Alles wat van ons
is, is ook van hun. De televisie,
het koffiezetapparaat, we delen
alles. Ze zijn daar blij mee. We
hebben ze in het begin gevraagd
of we boven ook een woonka
mer voor ze moesten inrichten.
Dat wilden ze niet, ze slapen er
nu alleen".
Waarom haal je als Hollands
gezin Joegoslaven in huis?
Ceciel eenvoudig: „We zagen de
beelden op de televisie. We zijn
jaren achtereen in Joegoslavië
op vakantie geweest. We heb
ben er gastvrije, lieve mensen
ontmoet. Maar ik denk dat het
ook een beetje in m'n aard zit.
We hebben hier ook al eens een
paar weken een Iraniër over de
vloer gehad. Die liep stage op
de fabriek' bij Dirk. We hebben
boven een grote ruimte waar we
niets mee doen.".
Echtgenoot Dirk valt in: „Na
tuurlijk hebben we eerst samen
overlegd. Maar dat duurt bij
ons nooit langer dan een half
uur. Ik denk maar zo: 'Je zult
zoiets zelf meemaken... dan ben
je ook blij met open armen
ontvangen te worden".
Sladlan is deserteur. „Ik wilde
geen soldaat worden", zegt hij.
„Ik heb een speciaal probleem.
Mijn moeder was moslim, mijn
vader Servisch. Welke kant
moet ik kiezen?".
Dochter Nina durfden ze in
Teslic niet niet meer naar
school te doen.
Sladlan wil wat vertellen. Hij
komt er niet uit. Ceciel neemt
het over: „De eerste week dat ze
hier waren ging de telefoon. Het
zusje van Gordana aan de lijn.
Er was een granaat in hun
straat gevallen, in Teslic. Vier
vriendjes en vriendinnetjes van
Nina zijn gedood".
Er zijn veel spanningen. Dirk:
„Als Sladlan en Gordana even
met z'n tweeën zitten, dan zijn
ze heel anders. Gespannen, ze
fluisteren, ik weet gewoon dat
het over Joegoslavië gaat". Ce
ciel: „Oja? Vind je dat? Ik merk
dat niet zo. Wel gisteravond,
toen was er een programma
over Joegoslavië op de televisie.
Je zag aan hun gezichten dat ze
het niet konden pakken. Ze be
grijpen er niks meer van". Dirk:
„Wat dat betreft is het goed dat
Nina hier naar school kan. Dan
is ze er even uit. Ze zit samen
bij Claudia in de klas en ze
vindt het heel leuk".
Gordana wil niet op de foto, het
heeft te maken meet Zuid-La
ren, zegt ze. Ze is bang. Als we
doorvragen, klapt ze dicht. Ze
wil niet herkend worden, is het
enige wat ze erover kwijt wil.
Over de spanningen en de ach
tergronden van hun gasten we
ten de Roozens eigenlijk heel
weinig. Ze willen het ook niet
weten, zegt Dirk. „Ik denk dat
je ze met rust moet laten. Het
hoe en waarom is niet belang
rijk. Vluchten doe je niet voor
niks, denk ik maar".
Het loopt op rolletjes, bena
drukken de Roozens nog een
keer. „We hebben geluk gehad",
zegt Ceciel. „Ons leventje reilt
en zeilt gewoon door. Als Dirk
en ik naar ons werk zijn, dan
steken Sladlan en Gordana
meteen de handen uit de mou
wen. Dat deden ze gewoon uit
zichzelf, we hebben er niks over
afgesproken. Ze mogen niet
werken als asielzoekers, maar
hier in huis weten ze van aan
pakken. Als ik Nina en Claudia
naar school breng, zijn zij al
aan het stofzuigen, ze dekken
de bedden, ze koken, Sladlan
wast de auto. Het is echt onge
looflijk!"
Kort nadat ze er kwamen inwo
nen, heeft Ceciel Nina opgege
ven voor zwemles. Sladlan en
Gordana wilden dat graag. In
Goirle, bij Claudia in de groep,
was geen plaats, Maar in Til
burg wel. Ceciel lacht: „Zo kan
het gebeuren dat ik met Nina
naar Tilburg rijd, terwijl Slad
lan met Claudia naar het zwem
bad hier om de hoek van de
straat loopt".
Wat vinden de mensen in de
straat er eigenlijk van, dat jullie
Joegoslaven in huis hebben? Ce
ciel: „Dat gaat best goed. Ot
kinderen spelen met elkaar".
Geen negatieve geluiden, van
andere mensen? Dirk: „Jawel
'Wat brengt het op?', hoor je
vaak. Ze denken echt dat we er
beter van worden. Natuurlijk,
onze gasten krijgen kostgeld,
een deel ervan gaat naar ons.
Maar dat is echt niet genoeg-
Het kost alleen maar geld. Maar
ik hoef de mensen toch gee"
tekst en uitleg te geven? Toen
valt het me tegen dat ik dat van
mensen hoor van wie ik het
nooit had verwacht.
Gordana, Sladlan en Nina zul
len voorlopig drie maanden
blijven. Maar, zegt Ceciel: „Zo
als ik er nu naar kijk mogen ze
langer blijven".
Tweede Kam
voorn.
(Vol
gulden t
drug-, a
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De Tv
streep halen door
staatssecretaris Simons
jjeid) om 5,6 miljoen
gen op de hulp aan
gokverslaafden.
Dat bleek gisteren op de eerste
behandeling van Simons' begrotii
In totaal wil het kabinet volgend
miljoen korten op de subsidies s
sultatiebureaus voor alcohol
(CAD's). Dat is twintig procei
budget.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het CDA vind
(Volksgezondheid) tien pro
gulden, moet bezuinigen -
zorg.
°I
Daarnaast moet Simons syste
matisch nagaan welke taken hij
kan afstoten.
Bovendien dient hij bij elke sub
sidie te onderzoeken of andere
partijen - zoals gemeenten en
provincies - kunnen meebetalen.
CDA-Kamerlid De Jong opperde
dat gisteren bij de behandeling
van de begroting van Simons.
Hij vindt dat nu onvoldoende
vaststaat 'of alle subsidies wel
bij de goede mensen terechtko
men en of ze hebben bijgedragen
aan de gestelde doeleinden'.
„Er wordt hier en daar wat ge
snoeid en geschoven, maar niet
gerooid", vindt hij.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De overheid
moet toezicht houden op de
verbouw van cannabis en de
kwaliteit van hasj regelma
tig controleren.
De overheid kan bovendien
de eigen kas spekken door
belasting te heffen op de
verkoop van softdrugs.
Dat zijn enkele aanbevelin
gen die Groen-Links-frac-
tievoorzitter Beckers giste
ren aan het adres van
staatssecretaris Simons
(Volksgezondheid) deed.
Volgens Beckers is het hoog
tijd dat softdrugs 'worden
behandeld als elk ander ge
notmiddel'.
Met het op die manier com
pleet legaliseren worden
volgens Beckers softdrugs
'uit de semi-criminele sfeer
gehaald'.
„Het is tijd voor wetgeving.
De tijd van de soms gezelli
ge, maar heel vaak toch ook
wat louche en overlast be
zorgende koffieshops, moe
ten we ons achter laten",
vindt ze.
Ze vindt het 'te gek dat de
overheid gedoogt dat zo'n
één miljoen mensen regel
matig softdrugs gebruiken
en dat de overheid daar
geen enkele controle over
heeft'.
De overheid laat volgens
Beckers nu toe dat 'er wel
licht rotzooi aan de man
gebracht wordt, met alle ge
volgen van dien voor de ge
zondheid'.
ZIE OOK COMMENTAAR
DE FRANSE minister van
onlangs voor de laatste i
langer met het veel te libera
nog, een land dat op g
tolereert, verdient het niet
enigen. Vindt de Franse minist
Aijn Nederlandse collega Hirs
9'ng prompt met de opmerl
vooral met zijn eigen zaken
tn terecht, want Frankrijk
nIV-infecties onder verslaafde
toch niet zo succesvolle
rransen leek ook vooral i
turopol-hoofdkwartier nam
Maar kennelijk was Hirsch
indruk geraakt van de Franse
voor politiefunctionarissen
«/enger drugbeleid. Verslaa
atkicken worden gedwoi
"ie overlast veroorzaken,
teelt van hennep dient I
Dp die uitlatingen valt
merkte Ria Beckers, fractievoc
oe Tweede Kamer op
nÜL en softdrugs op
gedwongen afkicken - e
e nodige twijfel. Een
uf ®rff; heeft vrijwel n
^ers blijken vaak recidivisten
afki
eni
van
bin
maa
ibera
grotf
on
nist
Hirs
ierl
die
kei
fde
F ra
inge
naar h«
B
e
in
t beter
t wel
hare
t<
V\
dat
één
- een
d
h
no
derg
nooit
f®, afloop van hun
«ddrugs blijven, bestaat
atuurlijk dient overlast
omgeV|ng van koffieshops
ril de overheid alles
verdovende middelen i
harrm nt a"een op
v."fdrugs op te lossen
v°oral niet meehuilen
op a
met
die
En v
de
i met
