Opnieuw sanering bij Philips
Kabinet dreigt: loonstop
m
Nederland ontspringt de dans
Premie ziektekosten
vijf procent omhoog
Woedende vakcentrale CNV overweegt boycot centraal overleg
Honger duurt voort in Somalië
PLANNEN VOOR RARKET?
Bruynzeel
Kahns
[VftUCUKEN
Steengrillen,
OPEN
DAG
GS beloven beterschap
in Abdij-bureancratie
Aan de slag
chocoladeletters,
^1.49
even kijken naar kleinmeubelen
jM hoef je jarenlang niet meer op de
kleintjes te letten
^OOPIBÜ^
Ludo aeTTTTfiet
jn hoger beroep
Gifalarm-systeem
Westerschelde
Irak verbergt
Scuds voor VN
KLM dit jaar in
de rode cijfers
Britten stellen
EG stemming uit
Stadsvervoer
de boot in
IN DEZE KRANT:
Merijntje
net iets anders.
'Nederland naar de bliksem' 'Te sek voor woorden'
Fischer winnaar
serviezenspiciaalzaak
4e gccjckje tafe[
Na klachten over papierberg
[parket^
Vooral Frankrijk slachtoffer handelsoorlog met Amerika
Weinig
wind
I V
VI//
ft-
melk, puur
of wit,
100 gram
i Fonds.
[ten beleggen hun spaar-
aste Klanten Fonds. Neem
de brochure mee als u
tlnz'nwerk gaat.
jel gratis 06 -0305".
(ze advertentie Kunt u in
ipen, behalve de artikelen
[jes bij staan. Die artikelen
;n in AH winkels waar
op de deur staat.
:lden t/m
iber a.s.
laad strekt.
Oostburgsestraat 36
.tel.01170-52161
DE STEM
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,50
zaterdag: 1,80
132ste jaargang
Breda - De 33-jarige Ludo de B.
uit Woensdrecht gaat niet in
hoger beroep. Vorige maand ver-
jordeelde de rechtbank in Breda
hem tot 20 jaar gevangenis en
tbs met dwangverpleging wegens
verkrachting en moord op twee
Belgische meisjes. Na die uit
spraak kondigde De B.'s raads
man aan in hoger beroep te
gaan. Gisteren liet hij weten dat
He B. daar vanwege 'persoonlij
keopvattingen' van af ziet.
Middelburg - Rijkswaterstaat
wil in de Westerschelde een
alarmsysteem opzetten dat
waarschuwt voor gifgolven van
uit België. Dergelijke systemen
zijn al in bedrijf voor de Rijn en
de Maas. Bij het opzetten van
het alarm in de Westerschelde
werkt Rijkswaterstaat samen
met België.
ZIE ZEELAND - C1
Amman - Irak houdt een groot
aantal Scud-raketten verbor
gen voor de VN-inspecteurs.
Volgens leden van Westerse in
lichtingendiensten in Jordanië
worden de raketten geregeld met
vrachtwagens verplaatst. De ra
ketmotoren zijn veelal verborgen
in ondergrondse opslagplaatsen.
Een van de diensten omschrijft
die tactiek als 'een waar spelletje
verstoppertje'.
Amstelveen - De KLM zal naar
verwacht dit jaar in de rode
cijfers terecht komen. Vooral in
het tweede kwartaal is het resul
taat van de nationale lucht
vaartmaatschappij sterk terug
gelopen, hoewel over die periode
nog wel winst is geboekt.
ZIE ECONOMIE-A5
Londen - De Britse premier Ma
jor heeft de ratificatie van het
Verdrag van Maastricht onver
wacht op de lange baan gescho
ven. Londen zal pas over 'Maas-
tncht' stemmen na het tweede
Deense referendum. Major voor
ziet dat de ratificatie ook door
vertragingsacties van zijn eigen
Conservatieven pas in de herfst
van volgend jaar kan geschie
den.
ZIE BUITENLAND - A4
Utrecht - De vermindering van
de rijksbijdrage voor het open
baar vervoer zal vooral de mid
delgrote steden hard treffen. In
sommige steden zal de helft van
de stadslijnen moeten verdwij
nen. Breda lijkt vooralsnog aan
het bezuinigingsspook te ontko
men.
ZIE BINNENLAND - A3
VANDAAG 4 KATERNEN
Achtergrond
Binnenland
Buitenland
Economie
Beurs
Sport
Zeeland
Grote Gids
RTV-programma's
Overleg-
klimaat
onder het
Vriespunt
Timmer
foto ANP
Van onze verslaggevers
Eindhoven - Philips gaat op
nieuw saneren.
De slechte gang van zaken in
het derde kwartaal, vooral in
de consumenten-elektronica,
noodzaakt topman Timmer
tot nieuwe, harde ingrepen.
De kosten van de nieuwe reorga
nisaties kunnen ertoe leiden dat
Philips heel 1992 afsluit met ver
lies.
Gisteren presenteerde Philips
een verlies van 154 miljoen gul
den over de periode juli-septem-
ber. Vorig jaar werd in het derde
kwartaal nog een nettowinst van
188 miljoen gulden geboekt.
Over 1992 wordt geen interim
dividend uitgekeerd. De beleg
gers, die het al twee jaar zonder
winstuitkering hebben moeten
stellen, reageerden teleurgesteld.
De koers van het Philips-aandeel
daalde gisteren van 19,10 gulden
naar 17,40 gulden.
De divisie consumenten-elektro
nica is dieper in de rode cijfers
gekomen. De componenten-divi-
sie (onder meer beeldbuizen)
heeft het resultaat eveneens zien
teruglopen.
Verder draaien ook de deelne
mingen Grundig en MEC - de
joint venture met Matsushita op
het gebied van beeldbuizen en
halfgeleiders - met verlies.
De herstructureringen waarop
Philips zich nu beraadt zullen
zich dan ook toespitsen op de
consumenten-elektronica en de
daarmee samenhangende com
ponenten-activiteiten.
Volgens drs. Appelo, de finan
ciële specialist in de Raad van
Bestuur, zal daarbij niet kunnen
worden volstaan met het hante
ren van de 'kaasschaaf-metho
de'.
Dat betekent dat Philips zich
wellicht zal terugtrekken uit be
paalde delen van de consumen
ten-elektronica. De discussie
daarover is volgens Appelo nog
in een'pril stadium'.
De reorganisaties treffen vooral
de vestigingen in Europa. Ook in
Nederland zijn gedwongen ont
slagen onvermijdelijk, maar die
zullen niet in de honderdtallen
lopen.
ZIE OOK ECONOMIE - A5
Somalische jongens wachten bij het ziekenhuis in Bardera op voedsel. Vanwege de gevechten rond de stad zijn er al drie weken
geen voedseltransporten meer aangekomen. foto ap
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De vakcentra
le CNV overweegt maan
dag niet te komen opdagen
bij het centraal overleg
tussen vakbeweging,
werkgevers en kabinet. Ze
gaat de komende dagen de
twee andere vakcentrales,
FNV en MHP, over die
mogelijkheid polsen.
Aanleiding is het nauwelijks
verholen dreigement van minis
ter De Vries (sociale zaken) om
in te grijpen in de lonen, als de
vakbeweging niet akkoord gaat
met het bevriezen van de lonen
in de eerste helft van 1993.
De minister uitte dat dreigement
gisteren op een bijeenkomst van
de werkgeversorganisatie in .de
metaalindustrie, FME.
'Verziekt'
„Ik vraag me af het nog wel
verstandig is dat we maandag
verder gaan met het overleg",
reageert CNV-bestuurder Van
der Knaap gepikeerd.
Hij verwijt De Vries dat hij met
zijn uitlatingen het onderhande
lingsklimaat zwaar verziekt.
„De minister wil onderhandelen
met het mes op tafel. Dat maakt
de sfeer er in ieder geval niet
beter op", aldus Van der Knaap.
Ook de vakcentrale FNV is niet
te spreken over de uitlatingen
van De Vries. Een woordvoerder
noemt het dreigement van de
bewindsman 'volstrekt in strijd
met de afspraken'.
(ADVERTENTIES)
Belgrado - Bobby Fischer heeft
de schaaktweekamp met Boris
Spasski gewonnen. De Ameri
kaan won donderdag de dertig
ste partij. Fischer won tien keer,
Spasski vijf keer. Vijftien keer
speelden de Amerikaan en de
Fransman gelijk.
ZIE SPORT - Bi
Bezoek de Keuken,
Kachel, Sanitair en
Interieurshow.
Turfschip Breda.
Do. vr. en ma.: 13-22.00 uur.
Za. en zo.: 10-18.00 uur.
tSw* i Entree: f 8,50.
V Kinderen tot 15 jr. gratis.
4' KEUKEN KACHEL SANITAIR Hl
interieur show 1992
A.S. ZONDAG
Oók door de week geopend. g
Showroom: Dorpsstraat 58
Chaam Tel. 01619-1285 2
Den Haag (anp) - Als het aan minister Andriessen ligt schrijft
morgen iedere student in Nederland zich in voor een techni
sche opleiding. Nederland gaat namelijk langzaam maar zeker
naar de bliksem, als het zo doorgaat, vreest hij.
„Ik heb eens geïnformeerd bij de Universiteit van Amsterdam",
aldus de bewindsman van economische zaken gisteren in de Kamer.
„Nou, ik ben me dood geschrokken. Er zijn onder de eerstejaars 700
psychologie-studenten en nog geen 500 studenten die een technisch
vak willen leren. En daarvan hebben we er juist zo geweldig veel
nodig. Wat moeten we ermee, met al die psychologen?"
Andriessen snapt zelf niet goed waarom steeds minder jongens en
meisjes voor een carrière in de techniek kiezen. Volgens hem moeten
de schuldigen gezocht worden op de basisscholen. „Jongetjes van vijf
willen altijd later een technisch beroep, als ze vijftien zijn ineens niet
meer. Er moet dus iets op die lagere scholen aan de hand zijn".
Van onze verslaggever
Middelburg - Meer samenvattingen van dikke ambtelijke
nota's en beknoptere voorstellen aan politici.
Die belofte doen Gedeputeer
de Staten na klachten van
Statenleden, dat ze verdrinken
in de papierberg van de Abdij
en het algemeen overzicht
dreigen te verliezen.
Statenleden moeten zoveel le
zen en over zoveel details, dat
ze de grote lijnen van het
besturen van Zeeland uit het
oog verliezen.
GS erkennen de klachten,
maar vinden de Statenleden
zelf ook verantwoordelijk zijn
voor een deel van de papierla
wine.
Veel voorstellen en extra bij
lagen worden apart nog eens
aangevraagd door de politici,
wat ook niet bevorderlijk is
voor het indammen van de
bureaucratie.
En een deel van het extra
papier is ontstaan omdat de
provincie zich moet bezighou
den met veel meer taken dan
voorheen.
Alle hoop is nu trouwens ge
vestigd op een nieuw informa
tiesysteem met computers,
waarmee een proef wordt ge
nomen, eigenlijk een Zeeuwse
databank.
Straks komt er geen postbode
meer aan te pas om alle stuk
ken bij de Statenleden te be
zorgen, want de informatie
verschijnt dan op de computer
bij hen thuis. Dat, melden GS,
kan natuurlijk een enorme pa
pierbesparing opleveren.
Een select groepje van ambte
naren en Statenleden neemt
de proef op de som. Het expe
riment loop tot september ko
mend jaar.
|,|l]jyi.|'i.»ircïïl
In onze parketshop geven wij
graag alle informatie.
SOPHIASTRAAT 11, BREDA. TEL: 076 - 21 48 48
Van onze verslaggevers
Den Haag - Het ziet er naar
uit dat het Nederlandse be
drijfsleven nauwelijks hinder
zal ondervinden van de giste
ren tussen de VS en de Euro
pese Gemeenschap uitgebro
ken handelsoorlog.
De VS besloten gisteren straf-
heffingen tot 200 procent te leg
gen op de import van landbouw-
produkten uit de Gemeenschap,
ter waarde van 300 miljoen dol
lar.
De maatregel is genomen nadat
het overleg met de EG over de
subsidie op landbouwprodukten
eerder deze week was mislukt.
De sancties'worden op 5 decem
ber van kracht en betreffen de
Europese export naar de VS van
vooral witte wijn, raapolie en
tarwegluten.
De strafheffingen op witte wijn
raken vooral Frankrijk, dat in de
ogen van de Amerikanen de gro
te boosdoener is, maar ook
Duitsland en Italië.
Voor Nederland is alleen tar
wegluten van belang. Ons land
exporteert daarvan jaarlijks
voor 10 h 12 miljoen gulden naar
de VS.
De VS hebben ook een lijst met
industrieprodukten opgesteld ter
waarde van 1,7 miljard dollar
die aan de beurt zijn als nieuw
overleg met Brussel geen succes
heeft.
Dat zou volgens staatssecretaris
Van Rooy (buitenlandse econo
mische betrekkingen) wél pro
blemen voor de Nederlandse in
dustrie opleveren.
Op die lijst staan exportproduk-
ten als cd's, stalen pijpen en
kleppen, papier en keramiek.
Bill Clinton en Al Gore hebben weinig tijd om
te feesten na hun overwinning. Hoewel het nog
ruim twee maanden duurt voor ze echt aan de
slag kunnen in het Witte Huis, zijn ze al druk
met de voorbereidingen bezig. President Bush
kan nu gaan afbouwen, om zich daarna in alle
rust terug te trekken.
ZIE ACHTERGROND - A2
ZIE BUITENLANO - A4
Hogedruk zorgt voor rustig, maar overwegend
bewolkt weer. tn de ochtend plaatselijk mist
Van onze verslaggever
Tilburg - Een groot aantal particulier verzekerden moet per 1
januari aanstaande rekening houden met een premieverhoging
van 5 procent.
„Toen we begin deze week bij
elkaar kwamen, hebben we dui
delijk laten weten dat we niet
wilden onderhandelen onder
dreiging van een loonmaatregel.
Het kabinet .heeft vervolgens de
loonmaatregel van de agend.a ge
schrapt. En nu komt De Vries er
toch op terug. Het is te gek voor
woorden", aldus de FNV-zegs-
man.
FNV en MHP willen overigens
nog niet vooruitlopen op de mo
gelijkheid van een boycot.
Bevriezen
Het kabinet wil, evenals de
werkgevers, de lonen voor 1993
bevriezen, omdat dat goed is
voor de zwaar onder druk staan
de werkgelegenheid.
Kan daarover geen overeenstem
ming worden bereikt, 'dan wordt
het kabinet teruggeworpen op
zijn eigen verantwoordelijkheid',
aldus De Vries.
VERVOLG BINNENLAND - A3
Van enige uniformiteit is geen
sprake. Elke verzekeringsmaat
schappij hanteert haar eigen ta
rieven, die nogal uiteen kunnen
lopen.
De hoogte van de premies is
onder meer afhankelijk van het
bedrijfsresultaat, de verhouding
tussen de aantallen oudere en
jongere verzekerden en de ver
houding tussen de aantallen pa
tiënten, die gebruik maken van
academische en van 'platte
lands-ziekenhuizen.
Directeur Hehne van het KLOZ
zegt dat zijn overkoepelende or
ganisatie van particuliere ziekte
kostenverzekeraars geen premie
adviezen geeft aan de afzonder
lijke verzekeraars.
Maar hij denkt dat nogal wat
leden van zijn organisatie hun
premie met tenminste vijf pro
cent zullen verhogen.
Een lager percentage heeft vol
gens hem geen zin, omdat dan de'
extra opbrengsten niet opwegen
tegen de kosten van de admini
stratieve rompslomp, die altijd
met een premiewijziging ge
paard gaat.
Het KLOZ verwacht dat de kos
ten van de gezondheidszorg over
1991 minstens zeven procent ho
ger zullen uitvallen dan over
1990. Bij het vaststellen van de
premies voor 1992 is nog uitge
gaan van een kostenstijging van
5,8 procent.
Voor 1993 houdt het KLOZ re
kening met een kostenstijging
van tenminste vijf procent. Het
gaat daarbij om landelijke ge
middelden; per verzekeraar kun
nen de cijfers verschillend zijn.
De percentages van het KLOZ
wijken aanzienlijk af van de ra
mingen van het ministerie. WVC
komt voor 1992 (mede in ver
band met de overheveling van
verstrekkingen naar de Algeme
ne Wet Bijzondere Ziektekosten)
voor de particuliere sector uit op
een verlaging van de kosten met
13 procent en voor 1993 op een
verlaging van nog eens 1,6 pro
cent.
Op grond van die gegevens be
weerde staatssecretaris Simons
vorig jaar dat de particuliere
premies fors omlaag konden,
waarmee hij alle verzekeraars
tegen zich in het harnas joeg.
Uiteindelijk hebben de meeste
maatschappijen hun premies on
veranderd gelaten; enkele gingen
een paar procent omlaag. De
particulier verzekerden gingen
er niettemin fors op achteruit,
omdat vanaf 1 januari 1992 aan
zienlijk meer awbz-premie van
hun salaris werd afgetrokken.
De meeste verzekeraars moeten
de premies voor 1993 nog vast
stellen. UAP (225.000 verzeker
den) en Enzico (70.000) denken
aan een verhoging in de orde van
grootte van vijf procent.
IAPyERTENTIE)_
EG-commissaris Andriessen
vindt dat de VS illegaal hande
len met hun maatregelen tegen
import uit de EG. Hun handel
wijze is in strijd met de GATT-
regels Ze zijn bovendien bui
tensporig.
Andriessen kondigt tevens aan
dat de Gemeenschap zich zal
beraden over vergeldingsmaatre
gelen. Daarover zal maandag in
Brussel worden gepraat met de
EG-ministers van economische
zaken.
Volgens Andriessen was er bij de
GATT-onderhandelingen, die
dinsdag in Chicago werden afge
broken, bijna een doorbraak be
reikt in een al twee jaar durende
impasse.
Maar 'als de VS beginnen met
sancties, zal de Commissie alles
doen wat zij kan om tegenmaat
regelen te treffen', aldus
Andriessen.
GRATIS
Een echte Parker Roller-pen met de naam van uw keuze erin gegra
veerd. Dat krijgt u cadeau als u ons een nieuwe abonnee rijker maakt.
De nieuwe abonnee wordt jzelf ook hartelijk verwelkomd. Deze krijgt
de krant de eerste twee weken gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres.
Postcode:
- Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
C kwartaal acceptgiro82.20
G maand automatisch27.30
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:
kwartaal automatisch... 79.70
bank/gironr
Plaats: -
L
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ont
vangen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postze
gel naar Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
L