Maij: Regio's wensen te veel en aan I )esre|Hd Specialisten weigeren tarieven volgend jaar te verlagen Even uitwaaien Nieuwe wegen en rails steeds duurder door dure regionale wensen DE STEM Burgeroorlog Angola Meer slachtoffers bekend van reeks zedenmisdrijven Promovendus: TBS vervangen door lange straf de stem BINNENLAND dinsdag 3 november 1992 A3 Onderzoek: meeste moeders blijven werken COMMENTAAR 'Straf hardrijders met tijdverlies' BINNENLAND KORT en dat met een democratisch gat t. Maar Penders dat geval de EG verband van elangen. „De EG als een rokende draait de EG EG wordt net zo akste schakel." s wat de Engelsen t de communautai- uit. Als historicus heel tragisch want 'onale was het eni- t van de Tweede De EG is nodig, "en bijvoorbeeld eer als losse staten g tussen nationaal parlement is kei- aak, betogen De rs en Woltjer eens- aan heeft het tot elijk ontbroken, dereen heeft van zijn eigen verant- id. Ik zit sinds t Europees Parle- begin was er nog overleg tussen Ka- ment. Maar daar ks meer van over. or de minister zijn als hij vanuit hoeken onder vuur u worden." dt de oppervlakkige ige wijze waarop de mer over Europa rstandig en niet in ndse belang. Want 'teenvalf zal Neder- al niets meer in de kkelen hebben. „De mer heeft geen ver- Europa. Met het ~eigt het kind daar- n weggegooid." weten de hervatting lijkheden in Angola n'. Washington stelt dellijke topontmoe- ~sen Savimbi en Dos via overleg een eind eld te maken, r: Unita begint mili- sieven in de provin- a Norte, Luanda en teneinde de haven- ela te kunnen inne- een mogelijke open ~g kan Unita zich via evoorraden. Brazili- "iren komen in Lua- de 2.000 Brazilia- land te helpen eva- rtugal treft voorbe- voor en mogelijke van Portugezen uit ber: In Luanda vin- e gevechten plaats eringstroepen en een- Unita. Het Portugese Lusa meldt dat u toe aan 300 mensen eeft gekost. Het felst ochten bij het hoofd- an MPLA en bij hotel Het hotel staat in ber: Het bestand dat de partijen in Angola cht van zondag op hadden bereikt, wordt chtend alweer Regeringstroepen ge- or tanks voeren zware uit op bolwerken van iebeweging UNITA in De luchthaven bij is inmiddelsweer ld voor luchtver s partijvoorzitter iker zich op verzoek h plat op de grond. :er dat niet en vertoon- :h voortdurend aan de Bush, dan zouden de de verkeerde indruk krijgen dat president ronder zijn vriend Jiffl is. Nu Jim al die tijd leek te zijn, zal van- idelijk worden of dat ied voor is geweest, s heeft één Amerikaan- ggever afgelopen week gehad om Baker één rand liggende vraag 'e Het antwoord luidde' rwinning is niet onm°' aar quote me niet'. arnemers weten nu Clinton gaat winnen, de Democraat is :er eerder tijdens de Range verkiezingscaffl- ijn stem kwijt geweest eren ging die conditie gepaard met een flink® in de enquêtes. Het aanse is een meedogend de Nederlandse medin- amewereld advertorials jrote, informatieve es die net-echte redac- .rtikelen lijken), hebben 'S een nieuwe naam 8e' Sedert Ross Per0' spots' van een half nur et net-echte objectieve ische informatie, beet t reclame Perogramma •ams'). Van onze Haagse redactie Den Haag - De Landelijke Specialisten Vereniging (LS- V) voelt er helemaal niets voor met ingang van 1 janua ri 1993 de tarieven te verla gen. Met die opstelling stevent de LSV af op een fors conflict met staatssecretaris Simons (Volks gezondheid). Die eist een forse tariefsverlaging, omdat de spe cialisten in 1991 384 miljoen gulden meer hebben uitgegeven dan oorspronkelijk was afge sproken. Specialisten, ziekenhuizen en verzekeraars kwamen eind 1989 overeen dat ze de komende drie jaar het budget voor specialisti sche hulp zouden bevriezen. Overschrijdingen dienden ach teraf te worden gecompenseerd door verlagingen van het tarief (en dus ook het inkomen) van de medisch specialisten. Dat ge beurde al een keer voor een overschrijding over 1990, overi gens pas na langdurig touwtrek ken tussen Simons en de LSV. Ook voor dit jaar dreigt een overschrijding. De LSV heeft inmiddels laten weten dat ze er echter niets voor voelt de tarieven met ingang van het volgend jaar te verlagen. Volgens de specialisten kan de helft van de overschrijding hen niet verweten worden, omdat dat een rechtstreeks gevolg is van de bevolkingsgroei en de vergrijzing. De andere helft van het probleem kan volgens de LSV veel beter worden opgelost door invoering in de toekomst van een andere tariefsstructuur; daarin zou de vergoeding per behandeling moeten worden in geruild voor een uurtarief of een abonnementensysteem. Specialisten, ziekenhuizen en verzekeraars zijn het gisteren onderling evenmin eens kunnen worden over de verlaging van de specialistentarieven. De verzeke raars vinden dat wel rekening mag worden gehouden met ver grijzing en bevolkingsgroei, maar niet in die mate waarin de specialisten dat doen. Ze vinden dat de specialisten verder hun tarieven moeten verlagen; als blijkt dat een nieuw tarievensys- teem goed werkt, zou die verla ging weer (gedeeltelijk) onge daan kunnen worden gemaakt. De staatssecretaris gaat nu het Centraal Overleg Tarieven Ge zondheidszorg (COTG) een 'aan wijzing' geven voor het vaststel len van de nieuwe specialisten tarieven. Simons FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP lij-Weggen FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP Utrecht - Vier van de vijf vrouwen blijven werken, nadat zij moeder zijn ge worden. Driekwart van de werkende moeders brengt wel de werkweek terug tot één, twee of drie dagen. Ook bij werkende vaders is sprake van een cultuuromslag: 10 procent kort zijn werkweek in. Dat blijkt uit een onderzoek van het FNV Vrouwensecre tariaat en FNV Magazine, dat de cijfers gisteren be kend heeft gemaakt. FNV-federatiehestuurder I. van den Burg wil nu gaan pleiten voor het recht op parttime-werk voor ieder een en in elk geval voor een veel langer parttime-ouder schapsverlof. Veel van de 609 onder vraagde werkende ouders (met een kind dat vorig jaar is geboren) gaven namelijk aan de wettelijke regelingen absoluut onder de maat te vinden. Mannen en vrouwen verzui men tegenwoordig tijdens de zwangerschap even vaak om bijvoorbeeld samen naar de vroedvrouw te gaan. Buiten de wettelijke rege ling van twee dagen kraam verlof nemen mannen rond de bevalling wekenlang va kantie op. Als beiden weer werken en het kind wordt ziek, dan nemen mannen en vrouwen evenveel vrije da gen op. Tien procent van de jonge vaders regelt defini tief een kortere werkweek. Toch geeft 85 procent van de mannen aan dat hun vrouw meer zorgt voor de kinderen. Van onze Haagse redactie Den Haag - De aanleg van rails dreigt onbetaalbaar te worden door zware re gionale wensen voor tun nels en andere voorzienin gen. Minister MaijAVeggen (Verkeer) vindt sommige wensen 'over trokken'. Net als CDA-Kamerlid De Graaf meent de CDA-be- windsvrouw dat er teveel toeters en bellen worden geëist bij de aanleg van infrastructuur. De Graaf pleitte gisteren tijdens een debat over nieuwe weg-, rail- en waterverbindingen voor meer 'soberheid'. Maij verwees naar de gang van zaken rond de Betuwelijn. Het goederenspoor van Rotterdam naar Duitsland zou eerst 2,5 mil jard gulden kosten, werd later voor 5 miljard ingeboekt, maar dreigt nu enkele miljarden meer te gaan kosten door regionale Kind De bewindsvrouw trok de verge lijking met het gedrag van een kind uit een groot gezin. „Het is terecht dat een kind eisen stelt, maar elke gulden kan maar één keer worden uitgegeven. Het is dan aan een zuinige huisvader en huismoeder om op het budget tépassen." Infrastructuur I De Kamer vindt dat het kabinet in de nieuwe bezuinigingsronde die op til is, niet mag besparen door auto-, spoor- en vaarwegen te schrappen. Bovendien wil het CDA dat in de volgende kabi netsperiode meer geld beschik baar komt voor infrastructuur. Deze fractie vindt met de WD dat Nederland te weinig inves teert in nieuwe verbindingen. Openbaar vervoer D66, PvdA en Groen Links zijn vooral bezorgd over investerin gen in het openbaar vervoer. Op verzoek van PvdA-Kamerlid Van Gijzel gaat Maij praten met de grote steden en de NS om vaart te zetten achter de verbe tering van het openbaar vervoer daar. Maij liet weten dat uit onder zoek blijkt dat de rentabiliteit van de Betuwelijn goed is. Daar om zullen particuliere financiers volgens haar graag willen inves teren in de goederenspoörver- binding. Ze deelde mee dat het kabinet aan het eind van het jaar besluit over aanleg van de Betuwelijn. Het stormachtige herfstweer kon deze surfer niet weerhouden van een tijdje plankzeilen op de Bredase Asterdplas. FOTO DE STEM/ BEN STEFFEN DE REBELLEN van Unita hebben de Angolese toekomstverwach tingen aan flarden geschoten. De nederlaag tijdens de onlangs in Angola gehouden verkiezingen, werd door opstandelingenleider Jonas Savimbi niet geaccepteerd. Hoewel de officiële waarne mers ontkenden dat er sprake was van fraude, greep Savimbi toch naar dit bekende excuus om de hervatting van de strijd tegen het regeringsleger te rechtvaardigen. Om niet weer in een uitzichtloze burgeroorlog terecht te komen, reageerde de regerende MPLA aanvankelijk terughoudend. Jo nas Savimbi bleek echter niet bereid tot samenwerking. Hij weigerde de hem geboden mede-regeringsverantwoordelijkheid te accepteren. Zijn strijders provoceerden keer op keer de regeringstroepen. Rot moment dat de troepen van de MPLA zouden antwoorden, ton niet uitblijven. Dat is de afgelopen dagen dan ook gebeurd. Oe regeringstroepen hebben in de Angolese hoofdstad Luanda lard toegeslagen. Een groot aantal aanhangers van Savimbi - onder wie enkele kopstukken van Unita - zijn gevlucht of gevangen genomen. de reactie van de Angolese regering is begrijpelijk, maar feit is het land nu opnieuw in een staat van burgeroorlog verkeert. W|e daarbij als winnaar uit de bus zal komen is nog hoogst onzeker. de rebellen van Unita zijn goed bewapend en zitten op strategi sche posities door het hele land. Het officiële Angolese leger is oe jarenlange oorlog meer dan zat. De militairen waren in gedachten al bezig met de wederopbouw van het straatarme pa houding van de Verenigde Staten en van Zuid-Afrika zal uiteindelijk bepalend zijn voor het verloop van de strijd. Wanneer fo dun vroegere bondgenoot Savimbi niet meer steunen, is het wvan de opstandelingen getekend. Den Haag - De politie moet automobilisten die te hard rijden een flink oponthoud kunnen bezorgen. Vooral zakenlui zouden daarmee meer gestraft worden dan met een geldboete. Dat stelde minister Hirsch Ballin van justitiegisteren voor tijdens de officiële opening van het Ak- tiecentrum Naleving Snelheids limieten in Driebergen. Het actiecentrum, opgericht door de directies voorlichting van de ministeries van justitie, vrom, verkeer en waterstaat en economische zaken en de Alge mene Verkeersdienst van de Rijkspolitie. Het heeft als opdracht meege kregen activiteiten te ontwikke len die een gedragsverandering van de automobilist tot gevolg moeten hebben. Enkele proefac ties met aankondigingen van snelheidscontroles resulteerden de afgelopen maanden bij voor beeld al in een daling van het aantal overtredingen met 10 procent. Minister Hirsch Ballin kondigde Van onze verslaggever Breda - In het onderzoek naar de ontvoering en verkrachting van een reeks jonge Belgische meisjes door de Bredanaar H. van D.(48) is de identiteit van een of meer slachtoffertjes bekend geworden. Hirsch Ballin FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP aan dat justitie tegelijkertijd haar produkt gaat aanpassen. De sanctie op snelheidsovertre dingen heeft volgens de minister zijn afschrikkende kracht verlo ren. In het kader van die pro- duktaanpassing stelde hij voor ook tijd als straf te gebruiken. De politie heeft weliswaar geen bevoegdheden tot insluiten van een overtreder, maar met het natrekken van het kenteken van de auto en een inspectie van de wagen kan volgens de minister ook best een uur voor de auto mobilist verloren gaan. Dat heeft de Bredase officier van justitie mr. H. Bolhaar gisteren bevestigd. Nadere details kon hij nog niet geven, omdat hij nog geen stukken uit België heeft ontvangen. Hij kon evenmin zeg gen of het om de identiteit van een of van meer meisjes gaat. De verdachte Bredanaar komt komende maandag in een zoge naamde pro forma-zitting voor de Bredase rechtbank. De zaak zal worden aangehouden omdat het onderzoek nog volop in gang is. Van D. wordt verdacht van de ontvoering, verkrachting, on- tuchtpleging en het maken van pornografische foto's van drie meisjes van nu acht, negen en tien jaar oud. De meisjes kwa men uit Antwerpen, Borgerhout en uit Leuven. Raadsman mr. J. Schoenmakers deelde mee dat zijn cliënt on langs heeft ingestemd met het afnemen van een DNA-proef. Het resultaat daarvan is nog niet bekend. De advocaat dringt er op aan dat de rechter-commissa- ris een confrontatie tussen de bekend geworden slachtoffers en Van D. zal toestaan. Mr. Bolhaar vindt dat daarvoor heel zwaar wichtige redenen moeten be staan, omdat een confrontatie voor de meisjes zeer belastend kan zijn. Van D. is begin augustus in Apeldoorn gearresteerd. Hij had een map met 75 pornografische foto's bij zich. Daarop kwamen zeven jonge meisjes voor. In de auto van Van D. vond de politie ook een camera. De Bredanaar heeft steeds ontkend dat hij iets met deze zaak te maken heeft. Een andere verdachte, de 24-ja- rige S. W. uit Venlo, heeft ge zegd dat Van D. hem het meisje uit Leuven telefonisch voor sek suele uitspattingen heeft aange boden. De Bredanaar is in het verleden vaker veroordeeld voor ernstige ontucht met kinderen. is niet erg waarschijnlijk dat Washington en Pretoria hun °arten durven zetten op een man die een verkiezingsuitslag cornpleet negeert. Savimbi verzet zich nu tegen een regime dat mondiale steun geniet. Met die gedachte kan president José «hiardo dos Santos zich troosten. Van onze verslaggever Tilburg - TBS moet worden afgeschaft. Gevaarlijke, gees telijk gestoorde delinquenten moeten lange gevangenisstraf krijgen. Veroordeelden met psychiatrische problemen dienen behandeld te worden in verplegings-gevangenis- Dat stelt mr. D. van der Landen (30) in zijn proefschrift 'Straf en Maatregel', waarop hij vrijdag promoveert op de Katholieke Universiteit Brabant (KUB) in Tilburg. Volgens Van der Landen levert het naast elkaar bestaan van TBS en gevangenisstraf in de praktijk grote problemen op. De TBS-maatregel werd in 1928 ingevoerd. „Voor die tijd be stond alleen gevangenisstraf. Op grond van de vergeldingstheorie moest de gevangenisstraf over eenkomen met de mate van schuld. Mensen waar in psychia trisch opzicht iets aan mankeer de, waren minder toerekenings vatbaar en kregen dus een lagere straf. Zo ontstond het probleem dat de gevaarlijkste mensen er toch met betrekkelijk korte straffen afkwamen. Daarom werd terbeschikkingstelling met verplichte verpleging ingevoerd als aanvullende maatregel met de bedoeling om de maatschap pij te beschermen". TBS wordt meestal opgelegd aan mensen die veroordeeld worden voor ernstige geweld- en zeden delicten. „Tot 1988 moest de Nederlandse rechter gevangenis straf en TBS samen opleggen. In 1988 is die verplichting afge schaft maar in de praktijk kiest de rechter toch meestal voor de ze combinatie. Het grote dilem ma is nu wat je eerst ten uitvoer brengt: gevangenisstraf of TBS. Als je iemand eerst tien jaar opsluit is hij volgens psychiaters nauwelijks meer te behandelen. Bovendien zou de de dader twee keer zo lang moeten zitten als iemand die voor hetzelfde delict alleen gevangenisstraf krijgt. Andersom kan het ook niet. Na een intensieve en kostbare thera pie kun je een veroordeelde niet nog eens enkele jaren in de ge vangenis opsluiten. Gelijktijdige executie van gevangenisstraf en TBS is ook geen oplossing van wege het risico dat de veroordel- de na relatief korte tijd weer op straat komt terwijl TBS juist bedoeld is om de maatschappij voor langere tijd te bescher men". Volgens Van der Landen is de beste oplossing om de TBS- maatregel af te schaffen. De maatschappij moet tegen zeer gevaarlijke delinquenten be schermd worden door het opleg gen van lange gevangenisstraf fen. Veroordeelden met psychia trische problemen zouden moe ten worden behandeld in specia le gevangenissen met verple- gingsmogelijkheden. Dat levert volgens de Tilburgse promovendus tal van voordelen op. „De rechter heeft meer zeke- heid over de duur van de straf, de gedetineerde weet beter waar hij aan toe is en de rechters komen niet meer voor de moeilij ke tweejaarlijkse beslissing te staan of de TBS-maatregel wel of niet verlengd moet worden". De KUB-docent wijst erop dat hiervoor de gevangeniscapaciteit niet uitgebreid hoeft te worden. „Verpleeginrichtingen kunnen omgebouwd worden tot ver- pleeggevangenissen. Voor de ge wone gevangenissen betekent het zelfs een ontlasting, want daar hoeft minder extra zorg plaats te vinden. Door het ver vangen van de TBS door lange gevangenisstraf in een verple- gingsgevangenis is de kans op brokken als de dader weer in de maatschappij komt een stuk kleiner". -J j/ <y i? Het is grauw buiten, weer om thuis bij de kachel een potje scrabble te spelen. Straks mag je bij het scrabbe len ook het woord 'pijnpunt' gebruiken. Brinkman introduceerde dat begrip gisteren op een spreekbeurt en dus is het binnenkort gemeengoed. Brinkman bedoelt met die pijnpunten eigenlijk gewoon knelpunten. Maar het simpele knelpuntvoldoet na tuurlijk niet als je er op Brinkmansiaanse wijze een beladenheid aan wilt meegeven. Of misschien moet ik wel zeggen: er iets mee wil camoufleren. Want de 'pijnpunten' die Brinkman gisteren aanroerde, zijn eigenlijk allemaal een gevolg van het falen van de vaderlandse politiek. Of je het nu hebt over onbehagen bij de burgerij, latente vreemdelingenangst, criminaliteit of gevoelens van on veiligheid, steeds moet je constateren dat Den Haag er niet in slaagt om maatschappelijke ontwikkelingen te 'vangenin adequate regelgeving. De 'pijnpunten' moet je volgens mij dan ook vooral zien als blinde vlekken in het waarnemingsvermogen van de politici. Nu ze plotseling de werkelijkheid onder ogen zien, vergeten ze gauw dat ze er nooit naar omgekeken hebben. Als het woord al niet in een andere betekenis bestond, zou je politici mispunten moeten noemen. MERIJN 'Menselijke fout oorzaak ongeval' Eindhoven - De oorzaak van de treinbotsing in Eindhoven, afgelopen zaterdag, moet waarschijnlijk worden gezocht in een hiaat in het automatische beveilingssysteem, in combinatie met menselijke beoordelingsfouten door de betrokken machinist(en) en/of de verkeersleiding. De exacte oorzaak van de bijna-ramp, waarbij tientallen reizigers gewond raakten, wordt binnen twee weken bekendge maakt, zodra alle onderzoeken formeel zijn afgerond. Woord voerders van de NS wilden gisteren niet verder ingaan op de vraag of het ongeluk te wijten is aan menselijk falen. Wel lieten zij doorschemeren dat het ongeluk waarschijnlijk mede te wijten is aan het feit, dat het beveiligingssysteem ATB (Automatische Trein Beïnvloeding) geen vat had op de op elkaar gebotste treinen. Het ATB-systeem zorgt gewoonlijk voor een automatische blokkering: als een machinist door rood rijdt, stopt de trein vanzelf. Er bestaat echter een 'ontsnappingsmogelijkheid' op die regel: op de grotere stations in Nederland - zoals Eindhoven - treedt de ATB buiten werking, wanneer treinen er met een snelheid van minder dan 40 kilometer per uur in- of uitrijden. Dat was zaterdagmiddag in Eindhoven het geval. Gaanderse hoofdredacteur ANP Den Haag - De hoofdredacteur van het Brabants Nieuwsblad, Pim Gaanderse, is benoemd tot hoofdredacteur van de algemene nieuwsdienst van het ANP. Twee weken geleden werd Gaanderse (46) voorgedragen door de ANP-directie. Vorige week.stelde de redactieraad de redactie vergadering voor in te stemmen met de benoeming. De redactie vergadering kon zich daar in meerderheid niet mee verenigen. Daarop trok de redactieraad de conclusie dat hij niet langer het vertrouwen genoot van de vergadering en trad af, zonder een advies aan de directeur uit te brengen. Daarop stelde ANP-directeur de journalisten in de gelegenheid persoonlijk hun mening te geven. Gaanderse volgt R. Meijer op die op 1 oktober zijn functie officieel neerlegde na een verschil van inzicht met de directie over de toekomstige positie van de hoofdredacteur. Man op werk doodgeschoten Rotterdam - De 21-jarige M.K. uit Rotterdam is gisteren op zijn werk doodgeschoten. Even voor twaalf uur kwam de 28-jarige Y.Y. de sorteerloods van een bedrijf in tweedehandskleding aan de Boezembocht binnen. Y. loste een aantal gerichte schoten op K. Volgens de politie waren beide mannen kennissen van elkaar en moet het motief voor het misdrijf in de relatiesfeer worden gezocht. Y. bleef na zijn daad in de loods wachten en werd even later door de politie gearresteerd. Fraude met paspoorten in Rotterdam Rotterdam - Politie en justitie zijn al maanden bezig met een onderzoek naar fraude met paspoorten op het stadhuis in Rotterdam. In deze zaak zijn inmiddels drie mannen uit de Maasstad aangehouden, onder wie twee ambtenaren van de afdeling Burgerzaken. De Rotterdamse persofficier van justitie wilde nog geen mededelingen doen over de omvang van de fraude. Het onderzoek begon in februari toen de 25-jarige ambtenaar J. werd aangehouden in verband met een vechtpartij. De Rotter dammer was echter in het bezit van onder meer stempels en uittreksels uit het bevolkingsregister. Uit onderzoek bleek dat J. de goederen uit het stadhuis had verduisterd en dat ook al eerder had gedaan.J. leverde de spullen vervolgens aan zijn stadgenoot A. (25 jaar), die wordt verdacht van het vervalsen en het verhandelen van valse paspoorten. A. werd in juni aange houden. De politie verrichtte gisteren de derde arrestatie. Ze verdenkt de 33-jarige ambtenaar J. van het vervalsen van gegevens in het bevolkingsregister en van het schenden van het ambtsgeheim. Door gebruik van deze valse gegevens werden op het stadhuis paspoorten verstrekt. Opnieuw gevallen van polio geconstateerd Vriezenveen - Een 30-jarige man uit Vriezenveen is vrijdag met verlammingsverschijnselen, vermoedelijk het gevolg van- polio, opgenomen in het Twenteborg Ziekenhuis in Almelo. Dat heeft het ministerie van WVC gisteren bekendgemaakt. De man was niet ingeënt. En in een Amersfoorts ziekenhuis is afgelopen weekeinde een 18 dagen jonge baby uit Scherpenzeel opgenomen. De gezinsleden zijn om principiële redenen niet ingeënt tegen polio. Inmiddels zijn er 25 gevallen van (al dan niet nog vermoedelijke) polio geconstateerd. Doorbraak in ontwikkeling kunstbloed Den Haag - Het Centraal Laboratorium van de Bloedtransfusie dienst (CLB) van het Nederlands Rode Kruis is erin geslaagd om een bruikbaar bloedvervangend middel (kunstbloed) te ontwik kelen. Het CLB in Amsterdam verwacht dat het kunstbloed over enkele jaren geschikt is voor toediening op mensen en groot schalige produktie. Het bloedvervangend middel van het Centraal Laboratorium Bloedtransfusiedienst kan in de toekomst worden gebruikt als tijdelijk alternatief voor echt bloed, bij uitstek in gevallen waar snel veel donorbloed nodig is zoals grootschalige rampen of op een slagveld. Toegediend kunstbloed, dat in tegenstelling tot plasma wel zuurstof transporteert, moet echter na enkele dagen door echt donorbloed worden vervangen en heeft dus vooral een levensreddende functie.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1992 | | pagina 3