Fiets basis van serie spelshows
Nieuwslijn
verlaat
de veilige
tv-studio
KRO stelt radio-chel
Smelt op non-actief
Hans Emans: 'Actualiteitenrubrieken vissen te veel in dezelfde vijver'
Cabaretprijzen voor Youp
van 't Hek en Bert Vissche
Vrouwenfilms van Elfi Mikesch in Filmhuis Breda
Jongens van de straat in 'My own private Idaho
[Suske en Wiske:
Hambone
Augustus druk bekeken tv-niaan
Filmpremières
weer op
de donderdag
„De massa, het getal, is altjjd dom. Ik
heb niet zoveel overtuigingen. Maar dit
weet ik zeker."
Gustave Flaubert, schrijver
DE STEM
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1992
Door Maarten van de Rakt
Hilversum - Het idee vatte al
post in zijn achterhoofd tij
dens het maken van 'Hon
derd dagen zonder auto'.
Mensen bleken het prima zonder
auto te kunnen stellen, klauter
den meer op de fiets en kwamen
erachter dat fietsen gepaard
ging met de nodige ongemakken.
Laat mensen verbeteringen be
denken voor de fiets en het fiet
sen, zo bedacht filmer Erik La-
tour.
„Het zit hem niet alleen in de
fiets zelf. Fietsers kampen met
ongemakken als lekke banden,
eraflopende kettingen, diefstal
en ondeugelijke verlichting.
Maar je kunt nog zo'n mooie
fiets hebben, daarmee ben je er
niet", vertelt Latour. „Het gaat
niet om technische hoogstandjes,
maar het idee om het fietsen ge
makkelijker, comfortabeler en
veiliger te maken." Hij wijst op
de fiets-omstandigheden: de
kwaliteit van wegen en paden,
de veiligheid en stalling.
„Je kunt heel veel ergernissen
verzamelen. Er zijn een heleboel
ideeën hoe het beter kan met de
fiets en het gebruik, maar die
komen nergens terecht. Het is
heel raar dat er niks mee ge
beurt."
Latour schreef daarom een wed
strijd uit, 'De Holland Super', in
samenspraak met KRO, ANWB,
het Ministerie van Verkeer en
Waterstaat, Fietsersbond ENFB
en de overkoepelende Stichting
Fiets.
Uit die kringen is ook een des
kundige jury gerecruteerd die
zich over de inzendingen buigt.
Tot nu toe hebben 150 mensen
een aanmeldingsformulier opge
vraagd bij het postbusnummer
dat speciaal voor dit doel is ge
opend (De Holland Super, post
bus 93361,2509 AJ Den Haag).
Uit de wedstrijd moet het proto
type voortkomen van een veilige,
moderne, gebruiksvriendelijke
fiets, dé Holland Super. De wed
strijd is de rode draad in vijf
spelshows, die op een informa
tieve en speelse manier aandacht
besteden aan allerlei technische,
komische, kunstige en inspire
rende aspecten van fiets en fiet
sen.
Rond de uitzendingen worden
landelijke activiteiten op poten
gezet, zoals een fiets-opknap-
plan, een recordpoging en be
wegwijzering. Voor de presenta
tie van de spelshows is Frank
Kramer aangezocht.
Amsterdam (anp) - Cabaretier Youp van 't Hek heeft de.
derscheiding De Hofnar gekregen die wordt toegekend
de Vereniging van Schouwburg- en ConcertgebouwdirefJ
in Nederland (VSCD).
De onderscheiding De Nar gaat naar cabaretier Bert Visscher.
Dat heeft de vereniging gisteren bekendgemaakt. De uitreiking J
de prijs, een bronzen beeldje, is op 21 september in theater!
Kleine Komedie in Amsterdam. De winnaars zijn niet door een
gekozen, maar door de 115 leden van de vereniging.
16.32
17.10
**17-34
Door Anja van den Akker
Hilversum - Al jaren vissen
de Hilversumse actualiteiten
rubrieken in dezelfde vijver.
Nadat Rostock en Somalië
breed zijn uitgemeten in
Brandpunt, NOS-Laat, Tijd
sein en Avro's Tele vizier,
doen Achter het Nieuws,
Hier en Nu, Tros Aktua en
Nieuwslijn datzelfde nog
eens dunnetjes over. Of an
dersom.
„Gekkenwerk", stelt Hans
Emans, sinds drie jaar eindre
dacteur van Veronica's Nieuws
lijn. Volgens Emans is het hoog
tijd om af te. wijken van deze
plat getreden paden. Met ingang
van eind september haalt hij
drastisch de bezeip door zijn ru
briek.
„Nieuwslijn wordt een heel an
der programma. We komen
voortaan niet meer vanuit de
studio, maar louter vanaf de lo-
katie met betrekking tot ons on
derwerp. Vanuit voormalig Joe
goslavië, of een vluchtelingen
kamp in Somalië bijvoorbeeld.
De Veronica-directie heeft extra
geld beschikbaar gesteld. Nee, ik
kan niet zeggen hoeveel."
Meer personeel komt er niet.
Maar omdat Nieuwslijn-nieuwe-
stijl een maal per week wordt
uitgezonden, in plaats van twee
nu, moet dat lukken. Nieuwslijn
gaat een half uur duren en ver
slaat voortaan slechts één onder
werp, dat zo laat mogelijk wordt
uitgekozen.
Koninginnedag
Emans: „Eén thema, kan een be
perking inhouden. Tenzij je
creatief met je onderwerpen oih-
SaatL Met Koningifl^eg. Mj-
voorbeeld hebben wij een Brit,
een Duitser en een Belg ver
spreid over het land verslag la
ten doen. Een aardig voorbeeld
Eindredacteur
Hans Emans
haalt de bezem
door Nieuwslijn,
de actualiteiten
rubriek van Vero
nica. Hij wil af
van de platgetre
den paden.
- foto dijkstra
Hilversum (anp) - De direc
teur radio van de KRO, B.J.
Wamelink, heeft een van de
vijf radiochefs op non-actief
gesteld. Het betreft A.B.M.
Smelt, die is belast met de
dagelijkse leiding van de
KRO-programma's op Radio
5. Dat heeft een woordvoer
der van de omroeporganisa
tie gisteren bevestigd.
De maatregel heeft de onrust on
der de ruim honderd vaste en
freelance radiomedewerkers van
de KRO vergroot. Ruim twintig
van hen hebben in een brief aan
directie en bestuur van de om
roep bezwaar aangetekend tegen
de gang van zaken.
Afgelopen mei kwam de KRO-
directie met een plan voor,1
ingrijpende reorganisatie,
onder meer inhield dat derail
chefs van alle vijf de zee;;
zouden verdwijnen. In ptf
van die chefs zouden acht
redacteuren worden belast:
de dagelijkse leiding.
De reorganisatie kan pas bei
nen zodra de ondernemingstj
van de omroep zich daa
heeft uitgesproken. Dat zal il
september gebeuren. De noiJ
tiefstelling van Smelt lijkt opj
reorganisatie vooruit te lojq
maar volgens woordvoer
Swüste van de ondernen
raad staat het conflict
Wamelink en 'enkele' radioed
in principe los van de reorgi|
satieplannen.
van een niet al te spannend on
derwerp op een andere manier
gebracht." Emans haast zich te
benadrukken dat Nieuwslijn een
serieuze actualiteitenrubriek
blijft.
„Het wordt een beetje magazine
achtig", belooft hij. „De huidige
formule van de actualiteitenpro
gramma's is vefsleteh. Wij wil
len af van het^ste stramien:
studiogesprek, reportage, weer
terug naar de studio etc. Alle
maal blokjes van een minuut of
zeven. Is dat nou wat de kijker
wil? In Nieuwslijn komen alle
vormen van tv-journalistiek aan
bod. Het tv-portret, de live-re
portage, het interview. Alles dus,
behalve de studio als lokatie.
Het thema 'on the spot' is inder
daad niet nieuw. Onze reeks Ve
ronica Goes America heeft be
wezen dat het werkt. Het is een
dimelisie erbij, leukef'dhi'haar te
kijken."
Kritisch
Emans: „Ik wil niet zeggen dat
het een .gok is, maar het nieuwe
Nieuwslijn zal wel even wennen
zijn, want dit vergt een totaal
andere manier van werken. En
ik realiseer me dat er kritisch
naar ons gekeken zal worden."
De op handen zijnde samenwer
king tussen Vara's Achter het
Nieuws en NOS-Laat in de
nieuwe rubriek Nova, die zes
maal per week op het scherm
komt,- heeft- een extra steen, ge
worpen in de steeds minder rim
pelloze actualiteiten-vijver. Niet
alleen Nieuwslijn, ook de andere
actualiteitenrubrieken beraden
zich op hun toekomst. Temeer
daar Nova zes maal per week
gaat uitzenden en wat dat be
treft een flinke streep voor heeft
op de rest.
Emans: „Ik verwacht dat Nova
de huidige NOS-Laat formule
van uitleggen en bijpraten zal
vasthouden. Wij proberen met
andere televisie een duidelijke
plek bij de kijker te krijgen.
Goede informatie die lekker
moet weg kijken."
Nieuwslijn, Nederland 2, 22.05
uur
Hilversum (anp) - In de maand augustus is de gemidöt
kijktijd gestegen naar twee uur en zes minuten. Dat blijktj
cijfers van de afdeling kijk- en luisteronderzoek van de 1
In dezelfde maand een jaar geleden werd gemiddeld 23 r
ten minder gekeken.
Volgens een woordvoerder laat het hoge kijkgemiddelde zich veril
ren door versterking van de programmering, de Olympische Sm
in de eerste negen dagen van de maand en het relatief slechte zoiq
weer.
De publieke omroep haalde vorige maand een gemiddeld martel
deel van 57 procent, vier procent meer dan een jaar geleden. B™
was goed voor een marktaandeel van 23 procent, twee procent n
dér dan een jaar geleden.
De top van de 25 best bekeken televisieprogramma's wordt U,,™
door sportuitzendingen van de publieke omroep. Tot de best bekekJ
RTL4-programma's hoorden de voorbije maand series als
watch', 'Booker' en 'Beverly Hills 90210'.
Van onze filmredactie
Met ingang van vandaag be
gint het wekelijkse bioscoop
programma voortaan weer op
donderdag in plaats van op
vrijdag. Onze filmrubriek ver
schijnt daarom voortaan ook
op donderdag.
Tegen de wens van de biosco
pen in drukten de grote Ameri
kaanse filmmaatschappijen op
1 september 1989 de vrijdag
première door, naar Ameri
kaans voorbeeld. Sindsdien
liep het bezoek op donderdag
aantoonbaar terug terwijl het
op vrijdag niet zichtbaar steeg.
Toch moest de Nederlandse
Bond van Bioscoop- en Film
ondernemingen (NBB) jaren
lang protest aantekenen bij de
Amerikaanse 'major compa
nies' om de maatregel terugge
draaid te krijgen. De NBB wist
aan te tonen dat de maatregel
in 1990 tot een verlies van
200.000 bioscoopbezoekers op
jaarbasis had geleid, hetgeen
neerkwam op ongeveer twee
miljoen gulden minder omzet.
Maar het moest nog twee jaar
duren voordat de Amerikanen
overtuigd waren.
De vrijdagpremière werd met
name ingevoerd op verzoek
van United International Pic
tures die het leeuwendeel van
de Amerikaanse bioscoopfilms
in ons land uitbrengt. De over
koepelende Amerikaanse orga
nisatie MPEA had de maatre
gel in heel Europa willen in
voeren maar ook in Frankrijk
en Duitsland stuitte deze op
verzet. Het Europese publiek is
er niet, zoals het Amerikaanse,
op gebrand om meteen op vrij
dag naar een nieuwe film te
gaan. Het wacht meestal tot
het weekeinde, de drukst be
zochte bioscoopdagen in Ne
derland.
Na meerdere negatieve rappor
ten van de NBB over de gevol
gen van de premières op vrij
dag en Europees overleg is het
uiteindelijk toch zover geko
men dat de nieuwe films weer
net als vroeger op donderdag
in de bioscoop zijn te zien.
Van onze filmredactie
Het bizarre, onbekende en on
gewone trekt de aandacht in de
films van de Duitse camera
vrouw en regisseuse Elfi Mi
kesch die vanaf 17 september
de hele maand in Filmhuis
Concordia Breda worden ver
toond.
Aan haar wordt de eerste van
een serie retrospectieven ge
wijd met films als 'Die Jung-
frauenmachine', 'Verführung:
die grausame Frau' en 'My fa
ther is coming' (met de Ameri
kaanse seksartieste Annie
Sprinkle). Daarna volgens 'fes
tivals' gewijd aan: Chantal
Akerman (oktober), Rainer
Werner Fassbinder (november-
december), Wim Wenders (fe
bruari) en Pasolini (april).
Elfi Mikesch (51) werd na de
middelbare school fotografe en
gaf samen met de homosek
suele cultfilmer Rosa von
Praunheim fotoromans uit. Ze
organiseerde diashows, werkte
voor het blad Frauen und Film
en begon halverwege de jaren
zestig met een super 8 came
raatje te werken. Samen met
Von Praunheim, Monika Treut
en Werner Schroeter vormde
zij in de jaren zeventig de sub
versieve Neue Deutsche Welle.
Deze cineasten hadden een
voorkeur voor het doorbreken
van taboes als seks en dood;
thema's die zij op een fantasie
rijke manier in beeld brachten,
in een extreem gestileerde stijl.
Het Elfi Mikesch-festival telt
naast haar eigen werk ook
films van vrienden en collega's
waarbij zijzelf achter de ca
mera stond.
Een van de leukste en verras
sendste voorbeelden daarvan is
wel 'Anita, Tanze des Lasters'
van Rosa von Praunheim, met
schitterend expressionistisch
camerawerk van Mikesch.
Hierin wordt het aanstootge
vende leven van de Berlijnse
naaktdanseres Anita Berber in
de jaren twintig gerecon
strueerd.
Elfi Mikesch wil vooral het
vreemdsoortige verzoenen met
het vertrouwde, zoals in haar
eigen speelfilm 'Macumba' en
in 'A idade maior', het debuut
van de Portugese Teresa Villa-
verde waarbij zij de camera
bediende. Hierin tracht Mi
kesch zich het onbekende Por
tugal eigen te maken via de
blik van de 12-jarige Alex.
„Hoe krijg ik vat op een cul
tuur? Hoe breng ik iets van
mijn eigen cultuur in? Welke
taal ontwikkel ik hierbij? Dat
interesseert mij omdat ik het
ongewone als kwaliteit her
ken", aldus Mikesch dit voor
jaar in een interview bij de
première van dit Nederlandse
retrospectief.
Elfi Mikesch geldt in beperkte
kring als een gevierd regisseur
van vrouwenfilms, maar die
strekt zich wel uit van Berlijn
tot New York. Dankzij het
Filmfestival Rotterdam heeft
zij ook in ons land bekendheid
gekregen. Vooral bij vrouwen.
„Mijn werk is doortrokken van
mijn ervaringen als vrouw.. Na
tuurlijk heb ik daardoor een
andere blik dan een macho."
„Als ik mijn camera op vrou
wen of kinderen richt, zelfs op
mannen, zijn de beelden door
drenkt van mijn zinnelijkheid.
Ik ben half-lesbisch en heb een
liefdesrelatie met vrouwen.
Dat vind je terug in mijn films,
net als mijn woede over het
nooit ophoudende geweld in de
wereld en mijn zwak voor de
hulpeloosheid van mensen die
elkaar moeizaam benaderen."
Elfi Mikesch ziet film als 'Ge-
sammtkunst', een combinatie
van handwerk, techniek en ar
tistiek inzicht.
Op zondagmiddag 20 septem
ber (14.30 uur) komt Anette
Förster naar het Bredase film
huis voor een lezing over Elfi
Mikesch. Bovendien worden
dan drie van haar korte speel
films vertoond. Mikesch
werkte ook mee aan de ondeu
gende fantasie 'My father is
coming' van Monika Treut
waarin de excentrieke Ameri
kaanse seks-performer Annie
Sprinkle optreedt (23 septem
ber in Breda.
Magdalena Montezuma in de film 'Macumba'.
Aardige hoerenjongens in 'My own private Idaho' van Gus van t Sant. In het midden:
Keanu Reeves en River Phoenix. - foto meteor films.
Van onze filmredactie
Gus van Sant is net als voor
heen Jim Jarmusch een van die
onafhankelijke Amerikaanse
filmers die geen pasklare ver
halen maken maar experimen
teren met vorm en inhoud.
'Drugstore Cowboy' was een
sympathieke, avontuurlijke
film over een paar junkies, met
Matt Dillon in een prachtige
hoofdrol.
Hun leven was niet tragisch
maar veeleer humoristisch en
bizar. Ze gingen niet kapot aan
de drugs maar beleefden er
voornamelijk plezier aan. Van
Sants nieuwste film, 'My own.
private Idaho', is nog wat sur
realistischer, maar heeft de
zelfde kenmerken. Ditmaal
gaat het om twee jongemannen
die zich homoseksueel prosti
tueren; vrienden door dik en
dun in het harde straatleven.
De hoofdrol van River Phoenix
als de aan epileptische slaap-
aanvallen lijdende Mike is op
vallend goed; hij kreeg er de
prijs voor de beste mannelijke
hoofdrol op het filmfestival
van Venetië voor. Het is een
vreemde ziekte waaraan Mike
lijdt. Hij slaat toe op de meest
onverwachte momenten. Mike
valt dan stuiptrekkend in slaap
en beleeft fantastische visioe
nen.
Zijn vriend Scott is de zoon
van de burgemeester van Port
land, Oregon, waar de film
zich ook grotendeels afspeelt.
Scott heeft zijn luxe leventje
verruild voor een leven aan de
zelfkant. Hij wordt mooi geac
teerd door Keanu Reeves. Scott
hoereert voor de lol, niet voor
het geld. Zijn idyllische
vriendschap met Mike eindigt
wanneer hij in Italië verliefd
•wordt op een vrouw. Treurig
voor Mike, die zich overigens
ondanks zijn merkwaardige
ziekte weet te handhaven.
Op een gegeven moment siert
Mikes portret de omslag van
een homoblad. Leuk is de ma
nier waarop deze foto plotse
ling tot leven komt en contact
legt met de andere fotobladen
in de kiosk.
Het leven op straat
in Portland is hard maar Gus
van Sant laat vooral de ironie
en de bizarre humor zien. Dit
leven heeft weinig te maken
met de werkelijkheid. Liefde,
seks, vriendschap, familiele
ven; alles wordt hier op z'n kop
gezet.
NEDERLAND 1
I0 Nieuws voor doven en slechthorende
0 The making of People of the Forest
natuurfilmer baron Hugo van LawickJ
Binnenscheepvaart in de oorlog, de
Achter de schermen van Kunst
Theoretic, serie over het leven iiT
poolgebied.
Boggle, spelletje.
Het grote dierenrijk. Afl.: Aaseters.
Mom P.I., serie. Marie's vriendin I
biologische vader nog één keer ontr
dat ze met haar pleegouders verhuis]
i True Colors, serie.
Journaal,
i 't Was stil op straat, tv-hoogtepu
ren '70.
21.26 Televizier, actualiteiten.
22 06 Shadows of the heart, serie, ledj
eiland spreekt er schande van, da]
chael en dokter Kate samen de r
doorgebracht.
22 56 Jonge mensen op het concertpodi
J cert van Brahms.
23.54 Hollands decor. Afl.: Arnhem (herl
00.03 Journaal.
NEDERLAND 2
VERONICA
13 00 Nieuws voor doven en slechthoren
1 1725 After School Special, jongerenmat
17.50 Staatsloterij, 1e en 2e trekking.
(18.00 Journaal,
j, 18.20 The New WKRP in Cincinnati, con
18.45 Top 40. -
19.25 S.O.S. ter plekke, serie over reddi
19 50 American Gladiators.
20.40 Muziekspecial Clouseau: Doorgaa
21.35 Veronica goes America.
22.05 Nieuwslijn, actualiteiten.
.22 40 Compilatie America Exposed, ma.
23.30 The Arsenio Hall Show.
23.55 Journaal.
NEDERLAND 3
B nuo I
08 55 Nieuws voor doven en slechthor:
1 .13.00).
18.00 Studio Sport: Tennis Flushing Me;
.18.40 Nieuws voor doven en slechthorei
18.45 Sesamstraat.
19.00 Honeymooners, comedyserie.
'19.23 De vallei, soapserie.
20.00 Journaal.
20.25 Sandra e'est la vie, tv-film.
22.00 Journaal.
l 22.15 Studio Sport journaal.
22.30 NOS-Laat, met om 23.00 Den Ha|
'23.15 Teleac: Russisch, taal en volk.
■•23.25 Studio Sport: Tennis Flushing Me
00.25 Nieuws voor doven en slechthore
RTL4
07.00 Nieuws
.s-:-: :-.
RADIO 1
pik heel uur nws. AVRO: 7.07 AVRO radio
journaal (7.30 en 12.30 Nws. 12.55 Mede
delingen t.b.v. land- en tuinbouw). NOS:
115.05 NOS aktueel. KRO: 16.05 Echo-maga
zine (17.30 Nws 19.04 Goal. VARA: 20.04
Voor wie niet kijken wil. NOS: 23.07 Met het
oog op morgen VPRO: 0.02 VPRO's nacht-
lieven met om 0.02 Midnight hour; 1.02 Viva
nusica exotica. 2.02 After hours; 3.02 Les
heures du mal; 4.02 De VPRO op herhaling.
5.02-7.00 Q. Q. Ie Q
RADIO 2
Elk heel uur nws. NCRV: 7.04 Goedemorgen
Nederland, met om 7.30 Nieuwsoverzicht
Hier en nu. 7.53 Het levende woord. 8.04
Hier en nu. 8.20 Goedemorgen Nederland.
9.04 Wie weet waar Willem Wever woont?
110.04 Plein publiek 12.04 G'oud nieuw.
113.04 Hier en nu. 13.20 De kleine 'k'. 14.04
Het belspel. 15.04 Reislustig, reislastig.
116.04 Discogram, 16,47 Iets anders. VOO:
17.04 Ook goeienavond. 19.04 De hits
van... 20 04 Listen to the music. 22.00-7.00
zie Radio 1.
RADIO 3
I Elk heel uur nws. TROS: 6.02 De TROS op
13. 7.04 De havermoutshow. 9.04 TROS
Helemaal ruit, trouwens. Jerommtht sterker
Her ft ft en pool om op te sim
- fotocinem®!
Minder overtuigend en een I
beetje gekunsteld zijn de Sha-H
kespeare-achtige scènes
waarin de bejaarde coke-(
Ier Bob Pigeon (William Rich-1
tert) optreedt als de leider van]
een groep jongens die aan Die-1
kens' 'Oliver Twist' doet den-1
ken.
De man spreekt in plech-l
tige verzen afkomstig uit Sha-I
kespeares koningsdrama I
'Henry IV'. Theater en ver-S
vreemding, verrassende visuele I
vondsten en mooi spel gaan sa-I
men in 'My own private Idaho
een ongewone film voor
liefhebbers van 'kleine' ar-1
thouse-films.
'My own private Idaho' van Gr'l
van Sant is te zien in Filmhuis Co»' I
cordia in Breda: 3 tot en met 9 set
tember om 21.00 uur.
