feren
Het succes van de 'kindvriendelijke' verhoor-studio
'Die gelatenheid van de vluchtelingen, dat vreet aan je'
Koppen bij elkaar voor grotere mond in hogeschool-land
Filosol
dagelij
deste]
Kamer:
Kwart niei
Optimisme
ACHTERGROND
Hongerstaking
Beschaving
_DE STEM-
DE STEM
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1992
Naast de afschuwelijke be
richten in de krant uit het
buitenland, lees je tussendoor
ook nog wel eens nieuws uit
eigen land dat je aan het den
ken zet.
Zo ook het bericht over de
hongerstaking van 4 gedeti
neerden in Sittard,die met
deze aktie willen protesteren
tegen de verscherpte maatre
gelen die de overheid wil toe
passen om ontvluchten tegen
te gaan.
De gevangenen mogen dan
bijvoorbeeld geen regelmatig
bezoek meer hebben, ze mo
gen niet meer met een aantal
mensen tegelijk gelucht wor
den en telefoneren mag al
leen onder toezicht.
Treurig, vind ik. Iedere ge
vangene moet het recht én de
kans hebben om te kunnen
ontvluchten!
Nee, dan kim je beter hoog
bejaard zijn in onze zorg
zame samenleving en revali
datie of verpleging nodig
hebben. Dan slaap je met 6
medepatiënten op één kamer.
Zit je overdag in een dagver
blijf met veel mensen en wei
nig personeel. Als je dan het
geluk hebt dat je man of
vrouw nog leeft en als die
dan op bezoek komt, is er
geen plek waar je even onge
stoord kunt praten. Privacy?
Kinderen komen in veel ge
vallen niet regelmatig op be
zoek. 'Moet je niet doen',
word je aangepraat. 'Dan
gaan ze er zo op rekenen'.
Naar buiten? Personeel geen
tijd. Met het bezoek? Ja, als
er een rolstoel beschikbaar is
en als de zuster tijd heeft om
te helpen de patiënt in de rol
stoel te zetten.
Telefoneren? Ja. Mevrouw,
mijnheer, daar hebben wij
geen tijd voor. Op een drin
gend en herhaald verzoek
van een patiënt of hij 'eruit
mocht' en naar huis, moesten
wij antwoorden: 'Nee, dat
kan niet en het is toch best
fijn hier?'
Levenslang na een leven van
hard werken en fatsoenlijk
leven. Nee, dan kun je beter
'gedetineerd' zijn. Kun je nog
in hongerstaking gaan.
A. Moerland
Oosterhout
'Onze beschaving is een dun
laagje vernis', was het com
mentaar van De Stem van za
terdag 15 augustus op de ge
beurtenissen in voormalig
Joegoslavië en Somalië.
Het is inderdaad de vraag of
er in onze kapitalistische sa
menleving gesproken kan
worden van beschaving. Het
kapitalisme is gebaseerd op
een concurrentiemodel,
waarbij het recht van de
sterkste geldt. Binnen dit
systeem staat niet de mens
als persoon centraal, maar
geld en de drang van mensen
naar bezit.
Voor mij ligt in dit feit de
oorzaak van ons onvermogen
om structureel en daadwer
kelijk hulp te verlenen aan
Joegoslavië en Somalië. Op
gevoed in dit systeem, dat
ook door de politici van de
Westerse en rijke landen cen-
ïcftt voorop0"? 2'c''
traal wordt gesteld, ligt het
niet in ons vermogen om wer
kelijk anderen te helpen. En
met werkelijk bedoel ik op
lossingen die verder gaan dan
de zoveelste televisieshow die
geld moet opbrengen voor
een wereldprobleem.
Het feit dat we in staat zijn
om via de media binnen de
kortste tijd getuige te zijn
van leed over heel de wereld,
wil nog niet zeggen dat we
ook werkelijk iets aan dat
leed kunnen doen.
Er zijn nog genoeg mensen
die geloven in het heil van
het kapitalistische systeem,
maar de tijd lijkt voorbij dat
we onze ogen kunnen sluiten
voor leed en ellende in de we
reld, dat we met geld niet
kunnen oplossen.
Hoogstens zou geld een bij
drage kunnen leveren, niet
meer en niet minder. Het is
de vraag of het kapitalisti
sche systeem, waarin het be
houd van de economische
wereldorde centraal staat,
niet eerder belemmering dan
hulpmiddel is voor het oplos
sen van wereldproblemen.
Werkelijke wijsheid dient
van onze samenleving niet
verwacht te worden, zolang
we alles willen doen, tenzij
het niet ten koste gaat van
onszelf. Sterker nog: ver
wachten we eigenlijk niet dat
het ons de komende jaren
niet nog beter, lees: nog wel
varender, zal gaan?
Laten we onszelf niet voor de
gek houden. Het is niet lan
ger vol te houden dat het ka
pitalisme ons mensen ook
werkelijk heil brengt. De rea
liteit van deze zomer zaagt
wat dat betreft de poten on
der de stoel van de kapitalis
tische ideologie. Bovendien is
het de vraag hoe lang wijzelf
- als bezitters en rijken van
deze wereld - nog kunnen ge
nieten van die welvaart, die
het kapitalisme heeft voort
gebracht.
Met andere woorden: in hoe
verre zijn wij als rijken in
staat om een $tap terug te
doen en de beperkingen van
het kapitalistische systeem te
erkennen, voordat de realiteit
ons daartoe dwingt.
De welvaart en de ideologie
van het kapitalisme lijkt zijn
laatste dagen in te gaan. La
ten we hopen dat er in deze
tijd mensen zullen opstaan -
en die zijn er ongetwijfeld -
die uitgaan van een andere
rijkdom dan de materiële.
Wat dat betreft geloof ik
meer in mensen dan in een
systeem!
Tom Ribbens
Breda
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
S 076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie S 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
S 01640-36850, fax 01640-40731.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41, S 236326, fax 076-200462.
Voor bezorgklachten: 076-236888.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, S 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, S 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, S 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, S 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32, S 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 82.20, per half jaar 163.50 óf per jaar 318.00.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 27.30,
per kwartaal 79.70, per halfjaar 159.00 óf per jaar 309.50.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Losse nummers: maandag t/m vrijdag 1.50; zaterdag 1.80.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472,
maandag t/m vrijdag 8.30-12.00 en van 12.30-16.00 uur.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje S 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties S 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur S 076-236394/236911).
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Twee van de drie Belgische
meisjes die door de 48-
jarige Bredanaar H. van D.
zouden zijn ontvoerd,
verkracht en vervolgens
gefotografeerd, zullen
dezer dagen in een
speciale verhoorstudio in
het Eindhovense
politiebureau aan de
Mathildelaan nogmaals
worden gehoord. Dat
gebeurt volgens de nieuwe
'kindvriendelijke' methode
waarmee men nu in
Eindhoven bijna twee jaar
ervaring heeft.
Door onze redacteur
Peter Schouten
De speciale verhoorstudio voor
de 'kindvriendelijke' benade
ring doet weldadig warm aan
in de kille zakelijke omgeving
die een politiebureau nu een
maal is.
Vrolijke kleurige meubels,
speelgoed, kindertekeningen
aan de muur, veel planten en
een goed onderhouden aqua
rium vol vissen.
„Di,e levende have staat er op
advies van een kinderpsycholo
ge", zegt de 39-jarige opper
wachtmeester Thijs Vrijsen.
„Het kind moet in deze ruimte
onmiddellijk het vertrouwen
krijgen dat er te overleven valt.
Dat is de filosofie. Daarom ook
die kindertekeningen. Die be
wijzen dat er al eerder lotge
nootjes zijn geweest."
Vrijsen, die leiding geeft aan de
Eindhovense kinder-verhoor-
studio, is al twaalf jaar werk
zaam bij de afdeling Jeugd- en
Zeden van de Eindhovense
Rijkspolitie. Als geen ander is
hij in staat om de nieuwe en de
traditionele methodieken met
elkaar te vergelijken. „Het is
een succes. Om twee redenen.
Het is beter voor het kind en
we leveren aan het Openbaar
Ministerie feitenmateriaal aan
van een betere kwaliteit.
Vrijssen in zijn kindvriendelijke verhoorstudio: 'Het kind staat voor mij voorop'.
„Het belang van het kind", be
klemtoont Vrijsen, „staat voor
op."
„Eerst komt het kind. Dan pas
het onderzoek. Het gaat om de
vrijwilligheid van de verkla
ring. Wil het kind ondanks de
open en vriendelijke sfeer niks
zeggen? Dat is dan jammer.
Maar voor ons houdt het dan
op. Geen enkele druk, geen en
kele pressie. Dat is hier uit den
boze. Ook niet suggestief ho
ren. Want als je wilt kun je een
kind alles laten zeggen.
Daarom wil ik meestal liever
niet eerst volledig geïnfor
meerd worden door de politie
collega's die ter plekke het on
derzoek doen. Ik wil helemaal
onbevoordeeld aan zo'n ge
sprek beginnen."
En de ouders? „Daar hebben
we tevoren contact mee: Om er
achter te komen wat voor kind
het betreft, hoe het karaktero
logisch in elkaar zit. Vaak moet
je bijvoorbeeld ook weten
welke woorden het kind ge
bruikt voor geslachtsdelen.
Maar verder blijven de ouders
buiten schot. Ze nemen geen
deel aan het gesprek in de stu
dio. En in de regiekamer wil ik
ze ook niet zien. Het kind moet
zich op zijn gemak voelen."
Een volledig dichtgeslagen
kind, dat hebben ze in Eindho-
- FOTO MEULENHOF
ven in de afgelopen anderhalf
jaar overigens nog niet meege
maakt. „We spelen volledig
open kaart. We laten de TV-ca-
mera's zien die het gesprek op
nemen. We gunnen ze ook een
kijkje in de regiekamer, achter
de spiegel die voor hen spiegel
is maar voor ons een observa
tie-venster. Dan beginnen we
gewoon met een gezellig
praatje. Glaasje limonade erbij,
een koekje of snoepje. Wie ben
jij? Wie ben ik? Dan gaant
langzaam naar het onderweg
De kinderen weten natuurlij
waarvoor ze komen. Er zijn f
bij die meteen zaken wille
doen. Daar ben je dan binnë
een uurtje mee klaar. Mn
soms duurt zo'n verhoor n
een hele ochtend of middag."
Het bijzondere van de 'kin
vriendelijke benadering'
hem niet alleen in de accommj
datie, maar ook in het gel
ficeerde personeel dat
werkzaam is. De poRtiernen®
krijgen daartoe een cursus vj
ruim een jaar, waarin ze oit
de zieleroerselen van het kijj
worden geïnformeerd door bij
voorbeeld een kinderpsycbj
loog en een orthopedagoog.
Vrijsen is een van de specials
ten die 'ervoor heeft doorga,
leerd' en die in de Eindhoven
studio de kinderverhoren v»
zijn rekening neemt. Er zijnk
het hele land nu vijf vanti
studio's. Die van Eindhof
bedient alle politie-regio's j
de zuidelijke provincies en ffl
momenteel negen men®
(mannen en vrouwen) die 4
opleiding reeds gevolgd
ben, terwijl zeven collega's
met de cursus bezig zijn.
Kinderen hebben soms
grenzeloze fantasie. Of ze job
ken. „Natuurlijk", bi
Vrijsen, „daarom is het
taak om de fantasie van
werkelijkheid te scheiden,
kost soms moeite. Het
vaak om zeer ernstig getraums
tiseerde kinderen. Vergeet
dat het gaat om slachtoffen
dan wel getuigen van eri
delicten."
En de ondervragers, hebben
eelt op hun ziel? „Dit is sou
een buitengewoon geëmotio
neerde afdeling", zegt Vi
„Maar op deze afdeling vinda
de collega's het dan ook ba
normaal als iemand af en
een traan wegpikt. Ik heb
zelf al vaak genoeg meege
maakt, dat ik er even genot
van had. Maar verder? Verds
vind ik het zalig om met kinde
ren te werken."
Vandaag arriveert de
eerste trein met Bosnische
vluchtelingen vanuit de
Kroatische hoofdstad
Zagreb in Nederland. De
Bosniërs worden voorlopig
opgevangen in het
asielzoekerscentrum in
Rijsbergen. De stemming
in de trein was vooral
gelaten, ervaarde
verslaggever Henk Schroen
die meereisde.
Door Henk Schroen
Drie zakjes liggen op het ven
sterbankje onder het trein
raampje. Een met bananen, een
met sinaasappels en de laatste
met appels.
Een gewonde Bosniër kijkt er
naar. Een flauwe glimlach
glijdt over zijn gezicht, maar
zijn ogen doen niet mee. Hij is
een van de 500 ontheemden die
gistermiddag vanuit Zagreb
met de Rode Kruistrein naar
Nederland zijn vertrokken.
Gewond aan een been door ko-
gelscherven. Pech dus. Maar hij
heeft ook veel geluk: zijn
vrouw en zijn zoontje van tien
zijn bij hem. Hun doffe ogen
volgen traag alle bewegingen
om hen heen. Die van de Rode
Kruismensen, die van fotogra
fen en die van de andere land
en reisgenoten richting Neder-,
land. Een tolk vertaalt de har-
tewens van de gewonde huisva
der. Zo gauw mogelijk terug
naar Bosnië, terug naar huis.
Gistermiddag leek het er nog
op dat de trein 15 intensive-
care patiënten naar Nederland
zou brengen. Meer zwaar ge
wonden dan waarop aanvanke
lijk was gerekend. Om ondui
delijke redenen - waarschijn
lijk waren ze nog te zwak -
werden die intensive-care pa
tiënten niet gebracht.
In totaal arriveren vanmiddag
99 gewonden die liggend zijn
vervoerd, 82 'zittenden' gewon
den en 319 mensen die redelijk
gezond zijn.
In het Oostenrijkse Villach
heeft medisch leider Wim van
der Heijden gisteravond het
medisch bulletin naar Den
Haag doorgefaxed om het Rode
Kruis, ambulances en zieken
huizen op de komst van een
aantal patiënten voor te berei
den.
De gewonden werden letterlijk
vanuit de ambulance door het
treinraampje naar binnen ge
schoven. „Laat 'm plat liggen",
roept Van der Heijden, als
iemand met een bekkenfrac
tuur overeind wil komen in een
poging iets te zien. De gezich
ten zijn uitdrukkingsloos, bijna
apathisch.
Vanuit de bus die een aantal
uitgewisselde militairen heeft
gebracht, schalt muziek. Mu
ziek van Lionel Richie: Run
ning with the Night. De bus zit
vol kogelgaten en de ruiten zijn
kapot geschoten. De gaten zijn
gedicht met metalen platen.
Mensen houden elkaar stevig
vast. Mannen, maar vooral
vrouwen en kinderen op weg
naar een voorlopig veilige toe
komst.
Povo Knesesic is 22 en draagt
zijn arm in een gelegenheids
mitella die vroeger als hand
doek dienst heeft gedaan. Met
zijn, andere hand omklemt hij
een flesje cola.
In heel gebrekkig Duits vertelt
hij een van de zeven militairen
te zijn die in een Servisch ge
vangenkamp hebben gezeten.
Hij wil er niet over praten, niet
nu.
Saget Dugalic heeft daar geen
moeite mee. Via een tolk zegt
hij op 14 juni bij een mortier
beschieting gewond te zijn ge
raakt. De Bosnische eenheid
waarvan hij deel uitmaakte,
probeerde bij het plaatsje
Brcko een doorgang te force
ren, maar liep in een hinder
laag. Als bewijs trekt hij zijn
joggingbroek omlaag en toont
de enorme jaap rond zijn knie.
Nog veel geluk gehad, vindt hij,
want bij die actie kwamen vier
kameraden om het leven en
raakten er 21 zwaar gewond.
Saget hoopt dat zijn gezin dat
in Zwitserland is, ook snel naar
Nederland kan komen. Op
nieuw vechten? Hij zegt niets,
maar schudt langzaam zijn
hoofd.
Hoe goed de Rpde, .Kruismensen
ook zijn voorbereid op hun
taak, sommigen hebben het er
fndëili^k mee. „Ik.h'a.dlieker^e-
had dat iedereen brullend de
trein zou ingaan. Deze gelaten
heid van de mensen, dat vreet
aan je", vindt een Friese help
ster.
Voor psychiater Marinus Vegt
begint het werk pas. Hij wil in
elke coupé een snelle inschat
ting maken van mensen met
psychische problemen. Psy
chiatrisch verpleegkundige Leo
Peters is geschrokken van wat
hij de eerste uren heeft gezien.
„Zeer ernstig getraumatiseerd,
veel erger dan verwacht", luidt
zijn eerste conclusie, „veel mi
litairen met schotwonden, uit
elkaar gerukte gezinnen, we
zen."
De meesten winnen het gevecht
tegen hun tranen. Ook een f
Rode Kruismensen worden
grepen door de emoties en v
den even opzij geloodst. Petëi
houdt zijn hart vast voor
kinderen. De meesten van I
hebben in een kamp bij Osije
gezeten. Wezen. Misschien
hun moeder in Duitsland is ot
gevangen.'Htöiilader?
Er zijn erbij, die drie dage'
niet hebben gegeten.
Nederland. Wanneer zijn we it
Nederland, vraagt een oi
mevrouw. Zij weet tenminstf
waar ze naar toe gaat. Vee!
ontheemden wisten dat nie!
eens, toen ze met de bus na®
het station van Zagreb werdei
gebracht.
In de Kroatische hoofdstad ii
van de oorlog niets te merken.
Maar de beelden op perron
liegen niet. Een plastic draa;
tasje met wat bezittingen, ei
versleten t-shirtje met AC/DC-
erop, een joggingbroek
strompelend op badslippers
vooral die vermoeide ogen.
Telkens weer.
Hogescholen in Breda,
Vlissingen en Rotterdam praten
over samenwerking.
Uitgangspunten zijn: behoud van
eigen identiteit, kleur, smaak,
specialiteit(en) en vrijheid. Voor
de rest mag er vooral geen
enkele rem zitten op welke vorm
van samenwerking dan ook.
Door onze redacteur
Eugène Loomans
De drie hogescholen zijn ongeveer
even groot en hebben elk eigen ge
koesterde specialisaties. Ze praten
over samenwerking, omdat ze denken
zo sterker te staan in het onvermijde
lijke gevecht met de hogescholen die
(veel) meer studenten en personeel
herbergen. En om die reden een gro
tere mond open kunnen trekken in
hogeschoól-land.
Maar dat is zeker niet de enige reden
voor de Hogeschool voor Toerisme en
Verkeer (NHTV) in Breda (met een
vestiging in Tilburg), de Hogeschool
Zeeland in Vlissingen en de Hoge
school voor Economische Studies
(HES) in Rotterdam om de koppen bij
elkaar te steken.
Ze willen aansluiting zoeken bij eik
aars specialisaties op allerlei gebied
om zo - apart en ook gezamenlijk 7
sterker te worden, meer studie-moge
lijkheden te bieden, beter te kunnen
reageren op de internationalisering
van de Europese samenleving, gebruik
te maken van kennis en kundigheid
op bestuurlijk en onderwijskundig ge
bied.
Deze ontwikkeling, die zich niet al
leen in de Grote of Gouden Delta van
zuid-west-Nederland afspeelt, is in
feite een tweede belangrijke beweging
binnen het hoger beroepsonderwijs
(hbo) na de grote fusiegolf van vijf tot
zeven jaar geleden, op gang gebracht
door de toenmalige minister van on
derwijs Deetman.
Ook in West-Brabant had die fusiebe
weging grote gevolgen. Talloze tot op
dat moment zelfstandige hbo-scholen
besloten samen te gaan. Zo ontstond
in Breda de Hogeschool West-Bra
bant, waarvan het roemruchte St.
Joost deel ging uitmaken evenals de
hts, maar ook de pabo's De Vossen-
berg in Oudenbosch en de Vives Aca
demie in Breda, de heao. de Academie
voor Gezondheidszorg en de voorma
lige sociale academie Markendaal. In
stellingen die zich allemaal voorna
melijk richtten op de studenten uit
West-Brabant en Zeeuws-Vlaanderen,
Midden-Brabant en het zuidelijke ge
deelte van Zuid-Holland.
In Breda bevond zich in die dagen nog
een hbo-opleiding: Het Nederlands
Wetenschappelijk Instituut voor Toe
risme (NWIT). Enig in zijn soort in
ons land, niet katholiek van signatuur
(als de Hogeschool West-Brabant)
maar algemeen en bestemd voor stu
denten uit het hele land.
Tot een fusie tussen deze Bredase
twee hogescholen kwam het dus niet.
Het NWIT - met destijds 800 studen
ten - ging vijf jaar geleden wel een fu
sie aan met de kleinere Verkeersaca-
demie in Tilburg (VAT en ook enig in
zijn soort in Nederland waarna de
NHTV, de Nationale Hogeschool voor
Toerisme en Verkeer ontstond.
De NHTV bestaat dus vijf jaar, telt
momenteel al 2500 studenten en kan
voor een specialistische hogeschool
tot de grote in ons land en de rest van
Europa gerekend worden.
„Zo'n diversiteit aan opleidingen kent
men verder niet", weet drs. P. Huil-
mand, voorzitter van het college van
bestuur en hij zegt het niet zonder
trots. „Je kunt je daar redelijk sterk
bij voelen, maar er is toch altijd reden
om stil te staan bij je eigen positie. We
zien nu bovendien die tweede bewe
ging binnen het hbo na de grote fusie-
Huilmand
...krachten bundelen...
FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
golf van een aantal jaren geleden. Het
gaat daarbij niet meer overwegend om
integrale fusies maar om een veelal
geografisch bepaalde bundeling van
krachten van hogescholen. En daar
naast trekt de overheid haar handen
op sommige gebieden van het hbo af."
Het gevolg is dus dat er in hbo-land
een soort machtsconcentratie aan het
ontstaan is waarbij de grootste hoge
scholen het meeste te vertellen heb
ben. 'Het numerieke geweld' noemt
Huilmand dat. Zelfs binnen de rede
lijk functionerende hbo-raad (het
overlegorgaan van alle hogescholen) is
dat merkbaar. En hoewel zijn insti
tuut volgens hem over een gevestigde
en gerespecteerde positie beschikt
binnen die raad blijft het opletten ge
blazen.
„Dus moet je je eigen positie beveili
gen en stabiliseren", zegt hij, „zonder
je eigenheid, je eigen gezicht te verlie
zen. We willen ook best samenwerken
en daarbij is voor ons het hele Delta
gebied interessant. Het lijkt ons het
beste een samenwerking te onder
zoeken met kleinere hogescholen in
dat gebied waarmee we toch al eén
goed contact hebben. "De Hogeschool
Zeeland in Vlissingen dus en de Hoge
school voor Economische Studies in
Rotterdam. Deze drie hogescholen
hebben als gemeenschappelijke factor
dat ze ongeveer even groot zijn en bij
voorbeeld op het post-hbo-onderwijs
al erg actief zijn, wat 'Breda' en 'Vlis
singen' betreft leidend tot een master-
degree, een internationaal certificaa.
Alleen Rotterdam kent die mogelijk
heid tot samenwerking met hogescho
len in Engeland, Frankrijk, Duitsland
of Belgie nog niet, maar de HES be
schikt weer over een uitstekend net
werk van contacten in Europa.
Vlissingen en Breda voelden veel voor
een samenwerking, Rotterdam veel
voor uitwisseling met de Tilburgse de
pendance van de NHTV (vooral op het
vakgebied logistiek).
„Weloverwogen maar toch ook spon
taan zijn we op de idee gekomen om
te kijken of we kunnen samenwer
ken", zegt Huilmand.
En hij verbergt absoluut niet dat er
ook een strategisch facet aan de ge
sprekken met de hogescholen in Vlis
singen en Rotterdam zit. Hoe moet de
NHTV zijn eigen positie bepalen in
een streek waar ook een sterke multi-
sectorale Hogeschool West-Brabant
zit?
De Hogeschool Zeeland weet dat die
provincie graag een eigen hbo-insti-
tuut behoudt en in Rotterdam weet de
HES dat de veel grotere Hogeschool
Rotterdam en Omstreken géén econo
mische faculteit heeft,maar wel dol
graag wil hebben, die de HES wél te-
zit. Maar de HES wil als specialisatie-
hogeschool weer graag totaal op
benen staan.
Ziedaar de voedingsbodem voor
huidige gesprekken over wellicht e"
federatie van drie hogescholen m
goed en nauwkeurig omschreven
spraken omtrent een samenwerking.
Huilmand kan zich overigens bf
voorstellen dat dat in de toekomst
niet het eindpunt van de rit zal blij
ken te zijn. Tenslotte zijn er ook al af
spraken gemaakt tussen de kleine 8
grote jongens (lees: hogescholen) in*
Grote of Gouden Delta over de
richting van een kenniscentrum lc
tiek. „En dat is ook een aanzet tot sa
menwerking; kijken of de bek
niet verder samen kunnen v;
Maar welke kant het op zal gaan?
weet het ook niet."
Huilmand vergelijkt de gesprekk®
weieens met een schaakpartij die geef
echte wedstrijd is, maar waar*
iedere deelnemer toch zeer nauwgerf
de voorgaande zet in de gaten hou®
om adequaat te kunnen reageren.
Voor de kleinere hogescholen gaat M
er daarbij vrij vertaald om niet vel
malen te worden tussen de belang®
van grotere hogescholen.
Toch zijn er in de loop van de afgel®
pen jaren wel degelijk contacten
groeid tussen de NHTV en de H(
school West-Brabant. Voor een i
zijn die puur lokaal bepaald (studen
tenhuisvesting in Breda, sportfacili
teiten en dergelijke) en daar zal v°f
gens Huilmand zeker geen einde
komen als Breda, Vlissingen en
terdam gaan samenwerken. „Dat bf
tekent zeker niet het wegvallen
andere samenwerkingsverbanden."
Daarbij valt dan te denken aan de f'
sities van de beide Bredase hogosch®
len in het grensgebied met Bi#
Tenslotte hechten beide hogeschoW
nogal aan hun 'internationale
zicht'.
DE STEM
Van onze Haagse redactie
pen Haag - Een ruime meerder
van de Tweede Kamer wil da
fiscale vrijstelling voor vergoe
gen voor vrijwilligers volgend
wordt verhoogd tot 1200 gul
Na verloop van tijd moet dat
drag op 2000 gulden vastge:
worden.
Het kabinet wil vooralsnog niet vj
gaan dan een verhoging van de vit
lingsgrens tot 1000 gulden (nu 800)1
Vee.
Van onze verslaggever
Den Haag/Tilburg - Van alll
middelbare school in dienst|
24 procent weer van die set
dat percentage bijna 23. Hd
leraren met een deeltijd-a|
hen gaan buiten het onder
loos
Dat blijkt uit een onderzoek dat
het Haagse onderzoeksinstituut
Kaski heeft gedaan in opdracht
van de Commissie Toekomst Le
raarschap. Die onderzoekt in op
dracht van staatssecretaris Wal
lage (Onderwijs) waarom het le-
raarschap steeds minder popu
lair is en op welke manier het
vak aantrekkelijker kan worden
gemaakt.
In het basisonderwijs blijkt de,
jaarlijkse uittocht van leraren!
wat kleiner te zijn. Van de meest
mobiele onderwijzers, de jonge
deeltijdwerkers, verlaat elk jaarj)
zo'n 10 procent hun school.
Een deel van al deze leraren gaat)
naar een andere school. Vooral!
jonge leraren moeten zich op de
ene school na de andere een weg
zien te banen naar een vaste,I
fulltime aanstelling. Soms duurt|
dat vijftien jaar.
Van de leraren onder de 25 wis-1
selt elk jaar 17 procent van
school. Daarnaast worden velen
werkloos of krijgen een baan
buiten het onderwijs. De werk
gelegenheid in het onderwijs is
immers slecht en het aantal
mensen dat in deze sector werklj
neemt gesta^giaL^
De geringe "aanïri&kèlijkheid
van het leraarsvak is maandag i
oktober een„ belangrijk^ onder4
werp tijdens een ciemon&ratieve
vergadering van alle circa zestig
rectoren van de Brabantse Ver
eniging Ons Middelbaar (OMO)
(AD\
Introductiecursus over i
uzelf. Twaalf lessen geba
tradities. Diepgaam
Aanvang op ma. 21 o,
19.30-22.00 uur. School/
vlakbij NS-station. Lesgel
Bel voor de folder: 041
Stichting SCH|
HET GAAT GOED met de onti
thans, dat willen vooral he
Kantoor en de vakbeweging
een betere begeleiding moet
ziek blijven en 'de wao in suk!
trendbreuk': het ziekteverzuir
ongeschikten stabiliseert. Dal
"jen zijn met die jongste ci
nieuwe aanpak succes heeft,
grijpen in de uitkeringen af,
loch lijkt het optimisme vans
rechtvaardigd. Het ministerie!
Pen bij om de door het GA
vechten.
Het Sociaal Cultureel Planbu
'Sociaal en cultureel rapj
üCP constateert dat het voor
op duur en hoogte van de
Dieden. Het kabinet springt
Qeschikten van vijftig jaar
9rote bulk in de wao. Het
wellicht niet ontkomt aan r|
oeidsongeschiktheid terug te
,Wer, het waarheidsgehalte
Wat het Sociaal Cultureel PI
dat voor enige zelfgenoeg
zuim en arbeidsongeschikth
aanwijzigen zijn dat het op di
neen, maar dat is nog steeds
te hopen dat vakbewe
sociale zekerheid en politici
legen die achtergrond is hJ
weede Kamer de parlemen
e sociale zekerheid niet zai
?'«j? reorganisaties bij GAK'
te houden. 1