LEKKER
GOEDKOOR
pe &mjoor
NAVO wil 6.000 militairen naar Bosnië sturen
Koers zakt voor het eerst sinds vijftig jaar onder 1,60
De boot in
Orkaan richt miljardenschade aan
Hartkloppingen krijg je ervan
Merijntje
De bal is rond
Lening studiefinanciering
los van inkomen ouders
tf eens lets anders
9f een dinerbon
leting
;hologe'
uisdier
labinet schort
espreking over
loopkracht op
een geld voor
Kanaalzone
sielzoekers weg
iiit hotel Rostock
aël overweegt
uitdelen gasmaskers
KEN...
Prins Bernhard
verkoopt
handtekeningen
üjPEZE KRANT:
Spelend poesje
veroorzaakt
fikse brand
Sperziebonen,
500 gram
Schouderkarbonade,
50C
kilO 2.3.4.5.
500 gram4.99 O AA
Het amateurvoetbalseizoen gaat van start.
Westbrabantse en Zeeuwse voetbalclubs
leggen hun kaarten op tafel in de jaarlijkse
Start-bijlage. De regionale hockey-, rugby
en korfbalverenigingen blijven
evenmin aan de zijlijn.
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
M
t al vanaf 15,-
Glnnekenstraat 3, BREDA,
DE STEM
losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,50
zaterdag: 1,80
132ste jaargang
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1992
I I I I I
_kink, voorzitter van
ting Profronde Ne-
1 viel zaterdag even
lol. De doorgaans zel-
wordende vader van
Ier Erik Breuk ink
In het begin van dé
let enige stemverhef-
r de radio. Dat ge-
|a twaalf kilometer in
waar het peloton
Frans Maassen de
leid te geven zijn
•,ie begroeten. De jury
de het intermezzo, de
fer van de Stichting
■r niet. „Mijn boos-
1 wel mee, we hebben
liddels uitgepraat. Op
^ment vond ik dat
i bestraft moest wor-
Prof ronde van Ne-
is geen circus. En de
1 fanfares renners mid-
Itraat opwachten, is al
lieden tijd. Aan de an-
V was het wel een te-
J Maassen respect af-
in het metier", aldus
DEERT psychologie
Vrije Universiteit van
fdam. En ze was de af
week ronde-miss in
|fronde van Nederland.
Christel van Loo (27)
Et een bijzondere erva-
Behalve dat ze promi-
op de fiets huldigde,
over de schouders van
en officials als een
Itudie-object in een sec-
ne samenleving. „Waar-
(lijk de enige waarin
jen hun kuiten scheren
it een soort bijgeloof
schoenen of broeken en
jen dragen, omdat ze er
pal een succes mee vier-
eeg die jongens vlak na
spanning naast me. In
|egin dacht ik: ze zullen
penetrant geuren. Maar
(oen ze absoluut niet. Ze
een washandje over
ezicht, klimmen op het
en dan ruik je niets.
Isronderstel dat het een
xlijk herstellingsproces
het lichaam is. Want als
lts ruikt, blijft dat bij.
ren zijn sterker dan mu-
1 Ze worden in je herinne-
(opgeslagen".
jaar geleden was ze
het eerst ronde-miss. Na
veek nam ze afscheid en
(de terug naar de univer-
it. Maanden later rook ze
|ns kamfer. Ze kon die
- niet direct thuisbrengen.
Jr ineens kwam de herin-
ng aan de renners terug,
hotel, waarin ze logeer-
en gemasseerd werden,
fer. „Overigens lijkt mij
Lfer uit de massageoliën te
^wijnen, want ik heb dit
r niets geroken".
|de aankomst van de tijdrit
'f ze woensdag verkrampte
lichten voorbij flitsen. Jelle
dam die totaal gebroken in
auto lag. „De psychische
Icht die nodig is om het ge-
Sht met de pijn aan te gaan,
I een interessant aspect,
linig mensen zijn in staat
■hzelf dit aan te doen. Dat
lakt zo'n wedstrijd fascine-
lid". (JN)
- TOESCHOUWERS van
Chicago White Sox kun-
In voortaan hun huisdier
lar de thuiswedstrijden
feenemen. Tegen betaling
En drie dollar (5 gulden) mo-
•n de honkbalfans hun kat
hond bij het asyl van het
adion afleveren.
(et de maatregel wordt voor-
jpmen dat de huisdieren
renlang in de auto op het
prkeerterrein gevangen wor-
en gehouden. Dat leidde tot
ogal wat herrie. In het sta-
lon zelf is de aanwezigheid
an hond en kat niet toege-
i Jean Nelissen
Jacques Hendriks
is onze Haagse redactie
j - Het kabinet heeft
,éravond zijn besprekingen
j de begroting van 1993 en
j name over de koopkracht
jide minima opgeschort.
t ministers Kok (Financiën,
IA) en De Vries (Sociale Za-
j CDA) konden het gister-
Ld nog niet eens worden over
maatregelen die moeten lei-
tot behoud van koopkracht
js de minima.
id Centraal Planbureau (CPB)
j] op verzoek van de twee be-
jindslieden een aantal varian-
|p bekijken
(juister Kok heeft zich voorge
zien de koopkracht van de
Lstbetaalden op peil te hou-
i, terwijl minister De Vries
n bezwaar heeft tegen een
is slechtere uitkomst.
meuzen - De grote indu-
in de Kanaalzone voelen
i niets voor om extra geld te
oppen in het plan van aanpak
ioor dit gebied. Het woon- en
rerkklimaat in de Kanaalzone
oet worden opgekrikt en daar-
nor is veel geld nodig. De pro-
ncie heeft de bedrijven ver
tilt in de geldbuidel te tasten.
|ZIE ZEELAND - Cl
Mock - De asielzoekers in de
Duitse stad Rostock zijn gisteren
a twee dagen van rellen bij het
jotel waar ze waren onderge-
:ht, geëvacueerd naar een
ider onderkomen in de deel-
aat Mecklenburg-Vorpom-
Bij het opvangcentrum
ham het gisteren opnieuw tot
tussen extreem-
chtse jongeren en de politie,
sen de 600 en 700 betogers
Wegerden het gebouw.
ÏZIEBUITENIAND-A4
ilZIE COMMENTAAR - A3
'ilAviv - Israël overweegt weer
-s uit te delen aan de
fgerbevolking. Dat werd gis
mond via de staatstelevisie
Aendgemaakt. De veiligheids-
autoriteiten gaan ervan uit dat
•et de mogelijkheid rekening
gouden moet worden dat Irak
teer Scud-raketten op Israël af-
wt, als het in het Golfgebied
et nieuwe vijandelijkheden
ant.
itman in het Algemeen Dag-
me dat ingeeft".
trool: „Pieken is een mentale
[>r is, volgt het lichaam van-
itterdam in Vrij Nederland-
ertonen zich bij belangrijke
ze weten er niks van.
e politiek schromelijk onder
in der Gijp in het Alge»6®"
liet meer naar Real Madrid
loord) in VARA-tv-magazme-
f heb ik afgeblazen omdat he
m mijn bijdehante opmerkm-
■ker het sulletje".
Groesbeek (anp) - Prins
Bernhard gaat handteke-
ningen verkopen om geld
bjjeen te krijgen voor de
uitbreiding van het Bevrij
dingsmuseum in Groesbeek.
De prins zal zijn naam zet
ten op certificaten die bij 23
•eprodukties van het schil
derij 'Waaloversteek' van
ion Lourens horen.
Wgens de Rijksvoorlich-
hngsdienst is het vrij onge
bruikelijk dat een Oranje
randtekeningen uitdeelt en
wk nog eens te gelde
oaakt, Maar het is nu voor
goed doel, waarmee de
Pnris ook nog eens vereen-
zelvigd wordt als geen an
te, aldus de RVD.
Indaag a katernen
Achtergrond
binnenland
genland
®ur$/Economie
^port
geland
•Gids
"^•programma's
A2
A3
A4
A5
deel B
deel C
deel D
D2
Andrew:
Ook Fergie
ging ervoor
op de loop
Mazowiecki
...cynisme..
foto ap
Van onze redactie buitenland
Brussel - Binnen de NAVO is
overeenstemming bereikt
over een plan om 6.000 mili
tairen naar Bosnië te sturen.
Dat is gisteren in welinge
lichte kringen op het NAVO-
hoofdkwartier in Brussel
vernomen.
De ambassadeurs van de 16 lid
staten van het bondgenootschap
komen vandaag in bijzondere
vergadering bijeen om naar ver
wachting hun goedkeuring te ge
ven aan het plan.
De 6.000 militairen krijgen in
eerste instantie opdracht om de
transporten van humanitaire
hulp naar Bosnië te beschermen.
De NAVO-gezanten wezen eer
der een plan van de hand om
niet minder dan 100.000 militai
ren naar Bosnië te sturen, ge
koppeld aan de vestiging van
een veilige landcorridor van de
Adriatische kust naar de Bosni
sche hoofdstad Sarajevo.
Ook voor een andere variant,
waarin sprake was van een troe
penmacht van twintig dertig
duizend man bleef goedkeuring
uit.
De tegenstand kwam met name
van de kant van hoge NAVO-mi-
litairen die vrezen dat inzet van
een grote interventiemacht de
Joegoslavische burgeroorlog zal
doen escaleren tot een niet te
winnen guerrilla-oorlog la
Vietnam.
De speciale VN-rapporteur voor
de mensenrechten in het voor
malige Joegoslavië, Mazowiecki,
bezocht gisteren het Servische
gevangenkamp Manjaca in de
buurt van de Bosnische hoofd
stad Sarajevo. De kampcommn-
dant noemde de bescherming
van de mensenrechten van de
gevangenen zijn belangrijkste
taak. Mazowiecki deed die op
merking af als 'een duidelijk
voorbeeld van cynisme'.
De Bosnische hoofdstad werd
gisteren opnieuw met mortieren
bestookt nadat Sarajevo dit
weekeinde reeds het toneel was
van helse beschietingen.
Het vliegveld bleef gesloten, zo
dat voedseltransporten weer niet
mogelijk waren.
Ook elders in de republiek werd
flink gevochten.
Dollarcrisis verscherpt
De orkaan Andrew stuwde twee boten op elkaar.
Van onze redactie buitenland
Miami - De orkaan Andrew heeft in Florida
voor ongeveer 16 miljard gulden schade aan
gericht.
Dit heeft de gouverneur van de zuidelijkste staat
van de Verenigde Staten gisteren meegedeeld.
Het aantal slachtoffers bleef vooralsnog tot acht
beperkt.
Toen Andrew in de loop van de ochtend (plaatse
lijke tijd) over Florida trok, schoot de wind af en
toe uit tot stoten met een snelheid van meer dan
250 km per uur.
Andrew is de eerste tomado die het zuiden van de
Verenigde Staten deze zomer treft. Vanuit het zui
den van Florida zette de orkaan koers naar de
Golf van Mexico waar hij mogelijk aan kracht
wint voordat hij opnieuw op land stuit.
Voorzover bekend viel er op de Bahama's zondag
een dode, toen Andrew daar passeerde. Nadat de
orkaan was voortgeraasd, timmerden veel inwo
ners uit voorzorg voor mogelijke plunderingen
hun woningen of winkels dicht.
Rond 1.500 leden van de Nationale Garde zijn in
Florida ingezet om de orde te handhaven. Deson
danks is melding gemaakt van enkele incidenten.
President Bush heeft Florida tot rampgebied ver
klaard. Hij zegde op korte termijn federale hulp
toe aan de zuidoostelijke staat, waar honderden
huizen hun dak verloren, personen- en vrachtau-,
to's vernield werden, elektriciteitsleidingen als lu
ciferhoutjes afknapten en bomen in groten getale
ontworteld werden.
Van onze verslaggever
Robert van Willigenburg
Orlando - Het is half negen
in de ochtend, plaatselijke
tijd. De hotels in Miami zijn
leeg, en een half miljoen
mensen zit zonder telefoon.
„Iedereen is veilig en onder
dak", meldt directeur N.
Trenchir van Suncoast in
Orlando.
Hij is de contactpersoon in
Florida voor tal van Neder
landse reisorganisaties. Ge
schat wordt dat er ongeveer
5000 Nederlandse toeristen in
Florida zitten. Ze zijn onge
deerd.
„Degenen die nu nog in Miami
zitten zijn de 'die-hards', die
moeten het zelf maar weten."
Die hardnekkigen zijn onge
veer 75.000 mensen die thuis
blijven of in sporthallen en an
dere verzamelplaatsen worden
opgevangen. De aanstormende
orkaan Andrew joeg afgelopen
weekeinde ongeveer een mil
joen inwoners van Miami en
omstreken op de vlucht.
De orkaan noopte in Neder
land tot crisisoverleg tussen
reisorganisaties, verzekeraars
en het ministerie van buiten
landse zaken.
De conclusie was dat het alle
maal wel meevalt en dat ze pas
weer bij elkaar komen wan
neer de situatie echt uit de
hand loopt.
Wel is een Martinair-vlueht
naar Fort Lauderdale met 272
Nederlandse passagiers uitge
steld.
Het KNMI in De Bilt is giste
ren platgebeld door zenuwach
tige familieleden, die wilden
weten hoe de orkaan zich ont
wikkelde en of hun verwanten
gevaar liepen. Het KNMI gaf
eenieder het advies om de sa
tellietzender CNN te bekijken,
omdat de meteorologen dat
zelf ook doen.
De Amerikaanse touroperator
Trenchir denkt dat de driehon
derd gezinnen die via zijn or
ganisatie naar Orlando zijn
overgebracht, keurig zijn opge
vangen. „We hebben in Or
lando 160 hotelkamers ge
boekt, voor zondag- en maan
dagnacht. Wie toch al van plan
was om door de Verenigde Sta
ten te gaan trekken, heeft het
advies gekregen Florida eerder
te verlaten."
Orlando ligt 350 kilometer van
Miami en de telefoonlijn van
uit Nederland is perfect. Ver
binding met hotels in Miami
daarentegen is onmogelijk.
Trenchir poogt al vanaf vijf
uur 's ochtends glimpjes infor
matie op te vangen. Hij is ge
rust op de goede afloop, dat
wel, maar toch heeft hij uit
voorzorg ook zijn laatste con
tactpersonen in de hoofdstad
van Florida opgedragen een
veilig heenkomen te zoeken.
Ook Trenchir is op het moment
dat het hart van de orkaan
Miami passeert, aangewezen
op de bron van informatie die
de rest van de wereld heeft: de
televisie.
De journalist Willibrord Fre-
quin zit bij toeval in Miami.
Hij is op vakantie en heeft con
tact met zijn broer in Den
Bosch. Bij het eerste tele
foontje, 9.30 uur maandagoch
tend, zit hij met vrouw Ma
rianne en de twee kinderen
Barbara en Louis midden in de
verschrikkelijke storm, die
over Florida raast. „Hartklop
pingen krijg je ervan. Ik heb
veel meegemaakt, maar nu sta
ik te trillen op mijn benen."
VERVOLG OP BUITENLAND - A4
Van onze correspondent
Axel - Een jong poesje heeft
gistermorgen een felle
brand veroorzaakt in een
slaapkamer op de eerste
verdieping van een duplex-
woning aan de Bylokestraat
in Axel.
Het spelende diertje stootte
een brandende kaars om,
waarna het vuur snel om
zich heen greep.
Nadat de bewoner van het
pand de brand ontdekt had,
waarschuwde hij de brand
weer die het vuur binnen
een kwartier geblust had.
Daardoor bleef de schade
beperkt tot de slaapkamer.
De politie trof tijdens een
nader onderzoek van de wo
ning nog een geweer aan.
Het vuurwapen is in beslag
genomen. Het is nog niet
bekend of de eigenaar zich
schuldig heeft gemaakt aan
verboden wapenbezit.
(ADVERTENTIES)
Deze aanbiedingen gelden tot en met zaterdag
29 augustus as.
Van onze redactie economie
Amsterdam - De crisis
rond de Amerikaanse dol
lar is gisteren verhevigd.
De koers kelderde op de wissel
markt in Amsterdam met bijna
zes cent en kwam voor het eerst
sinds de Tweede Wereldoorlog
onder de 1,60.
De wisselingen op de valuta
markten veroorzaakten forse
koersverliezen op de meeste ef
fectenbeurzen.
Volgens valutahandelaren zit
een ommekeer voor de liefde
voor de Amerikaanse munteen
heid er nog niet in, zolang niets
verandert aan de belangrijkste
oorzaak van de crisis: het grote
renteverschil tussen de VS en
Duitsland.
De Amerikaanse rente is naar
een historisch zeer laag niveau
gebracht om de nog steeds
kwakkelende economie op te
peppen. De Bundesbank heeft
haar tarieven juist flink opge
schroefd om het inflatiegevaar te
beteugelen.
Nederlandse bedrijven die veel
zaken doen met de VS (onder
meer Philips,Akzo, Ahold,
Aegon, ING, en Begemann) zijn
nog niet in paniek geraakt door
de forse waardedaling van de
dollar.
Weliswaar vallen de inkomsten
in dollars zwaar tegen, maar
daar staat tegenover dat het
stukken goedkoper is om in dol
lars te betalen.
Ze rekenen erop dat de dollar
zich binnen afzienbare tijd zal
herstellen.
Ahold bijvoorbeeld haalt vijftig
procent van zijn omzet uit de
Verenigde Staten. Het bedrijf,
gewend aan de grillige wissel
koers gaat nog steeds uit van een
gemiddelde dollarwaarde van
1,70. „Het is niet de eerste keer
dat de waarde van de Ameri
kaanse dollar zo daalt. Na soort
gelijke ervaringen in het verle
den houd je er rekening mee in
je financiële planning. Als de
dollar een keer hoog staat, reser
veer je voor wanneer die scherp
daalt zoals nu", zegt een Ahold-
woordvoerder nuchter.
Ook Philips dat een kwart van
zijn omzet 'haalt' in de VS wijst
op de aantrekkelijke kant van de
waardedaling van de dollar.
Woordvoerder Brouwers: „Na
tuurlijk is een lage dollar niet
leuk voor onze cijfers. Want we
zijn in onze financiële planning
voor de eerste zes maanden van
dit jaar nog uitgegegaan van een
koers van 1,82. Maar daar
staat een daling van onze kosten
tegenover."
Als gevolg van de vrije val van
de dollar worden morgen ben
zine en diesel een cent goedko
per.
ZIE OOK ECONOMIE - A5
ZIE START92-DEEL E
FOTO DE STEM MOHANVAN CURP
In het algemeen veel bewolking en
af en toe regen, mogelijk ook onweer.
Zoetermeer (anp) - Studenten mogen straks hun basisbeurs
aanvullen met een studiefinancierings-lening, die niet meer
beperkt wordt door het inkomen van de ouders.
Ook studenten van wie de
ouders weigeren aan de studie
mee te betalen, moeten voortaan
hun toevlucht nemen tot zo'n le
ning.
Dat zal minister Ritzen (Onder
wijs) in zijn komende begroting
voorstellen.
De maximale lening die studen
ten kunnen afsluiten is 310 gul
den per maand. Nu wordt dat
bedrag nog beperkt door het in
komen van de ouders: als dat
hoog is, kan de student niet de
maximale lening krijgen.
De studentenorganisaties LSVb
en ISO dringen al lang op zo'n
regeling aan. Zij vinden het een
groot voordeel dat zo'n regeling
studenten in principe volledig
onafhankelijk kan maken van
hun ouders.
De basisbeurs is immers ook een
ouder-onafhankelijke uitkering.
Dat is vooral prettig voor stu
denten die ruzie met hun ouders
hebben. Zij moeten nu via inge
wikkelde regels een beroep doen
op de zogenoemde hardheids
clausule.
Voor minister Ritzen heeft de
verandering verschillende finan
ciële voordelen. Een deel van de
studenten die nu met succes een
beroep doen op de hardheids
clausule, krijgt een aanvullende
beurs. Die uitgaven zouden dan
vervallen.
Bovendien moeten de studenten
sinds dit jaar flinke rente beta-
Ritzen
...onafhankelijk...
- foto de stem johan van gurp
len over hun leningen. De rente
gaat tellen vanaf het moment
dat de lening geldt en bedraagt
op dit moment 11,08 procent.
Die rente geldt als inkomsten
voor het ministerie, dat zelf geen
mnte hoeft te betalen.
Die hoge rente leidt er overigens
toe, dat steeds meer studenten
afzien van een lening en liever
een bijbaantje kiezen.
Een kwart van de studenten met
een beurs heeft inmiddels laten
weten geen prijs op de lening te
stellen.
Een echte Parker Roller-pen met de naam van uw keuze erin gegra
veerd. Dat krijgt u cadeau als u ons een nieuwe abonnee rijker maakt.
De nieuwe abonnee wordt zelf ook hartelijk verwelkomd. Deze krijgt
de krant de eerste twee weken gratis.
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
L
Ijflljpip
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam: i
Adres:
Postcode:
- Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro82.20 kwartaal automatisch... 79.70
maand automatisch27.30
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:
bank/gironr...
- Plaats: -
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters) -
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ont
vangen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postze
gel naar Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
- J
