OVERIGENS
Ontwikkeling van het binnenland in Suriname kan nu beginnen
Verlamd Witte Huis weet zich geen raad met Bosnië en Irak
Militairen onzekere factor bij terugkeer democratie in Nigeria
Waterschappei
NOS-voorzittt
verandering h
[DESTEMEGEI
Hardnekkig
Oudjes
achter
't stuur
Linnen rijbewijs n
ACHTERGROND
DESTEM-
Democratisering in Afrika
'Besturen omroep moet slagv
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1992
BROEM. Zo klinkt het als
een kleuter het geluid
van een automotor na
bootst. Broem is echter ook de
afgekorte naam van een sa
menwerkingsverband van
ANWB, Bovag en Veilig Ver
keer Nederland. Het is de af
korting van Breed Overleg
Ouderen en Mobiliteit. Zoals
ik ooit het nieuws volgde over
achtereenvolgens de kleuter
school, het basisonderwijs, het
middelbaar en ten slotte het
hoger en wetenschappelijk on
derwijs, zo dien ik thans, nu de
kinderen in staat zijn voor
zichzelf te zorgen, aandacht te
schenken aan wat de krant
zoal schrijft over ouderen. Als
je de vijftig gepasseerd bent
dan hoor je namelijk tot de
groep die bij het Broem over
de tong gaat.
Het Broem heeft uitgezocht
hoe het nu eigenlijk zit met
ons ouwe knarren achter het
stuur. Zelfs de ouderenbon
ANBO toont zich vergenoegd
met de uitkomst, die kan wor
den samengevat met de zin:
Oudere chauffeur rijdt even
veilig als ieder ander. Behalve
misschien de (oudere) chauf
feur van de vrouwelijke kun
ne. Een van mijn zoons be
weert al sinds hij een rijbewijs
heeft dat je met een vrouw
achter het stuur in de buurt
extra moet uitkijken. Sommige
lezeressen zullen denken: geen
wonder met zo'n vader, maar
van mij heeft hij dat vooroor
deel niet, want ik heb al heel
vroeg, jaren voor ik zelf een
rijbewijs had, bewondering op
gevat voor de rijkunst van een
bepaalde vrouw. Bovendien
heb ik bijna m'n hele leven
"stellen gekend van wie de
vrouw stukken beter reed dan
haar echtgenoot. Sterker: ik
ken meer mannen van wie ik
vind dat ze slechter rijden dan
vrouwen van wie ik hetzelfde
zou kunnen zeggen. Ik heb
ooit een uur of anderhalf bo
venaan een steile bergpas in
Wales gezeten. Van de onge
veer twintig auto's die in die
periode de pas beklommen,
kwamen er vijf met een ko
kende radiateur boven. Alle
maal mannen.
Maar terug naar het Broem-
rapport. Daarin scoorden
vrouwen toch iets minder goed
dan mannen, voornamelijk
omdat ze achter het stuur ze
nuwachtiger bleken te zijn. Ik
ben er niet bij geweest en in
het krantebericht wordt dit
punt niet verder uitgewerkt,
maar zou die zenuwachtigheid
niet het gevolg kunnen zijn
van het feit dat de vrouwen
zich meer bewust waren van
de vele gevaren die op de loer
liggen in de heksenketel
waarin het verkeer is ontaard?
Het is maar een vraag.
Het Broem-rapport is geba
seerd op de ervaringen die het
samenwerkingsverband op
deed met de in 1990 gestarte
rijproeven voor 50-plussers.
'Ritadviseurs' van de ANWB
concluderen uit bijna 1700 'rit-
verslagen' dat de meeste
oudere automobilisten (78
procent) goed en en veilig rij
den. Zwakke punten zijn dat
ze nog wel eens vergeten om
zich heen te kijken en moeite
hebben met de rijtechniek,
vooral als er veel tegelijk ge
daan moet worden zoals rem
men en schakelen bij bochten
werk. Maar, zeggen de 'ritad
viseurs' van wie de helft rij
schoolervaring heeft, zulke
fouten worden net zo goed
door jongeren gemaakt.
Van de gelegenheid een rij
proef af te leggen profiteerden
voornamelijk zestigers, maar
ook automobilisten van boven
de tachtig meldden zich. De
meesten gaven als reden op
dat ze wel eens van een ander
wilden horen of ze veilig reden
of niet. Daaraan kunnen jon
geren, die immers evenveel en
dezelfde fouten maken, een
voorbeeld nemen. Alleen al de
confrontatie met foute ge
woonten, die je ongemerkt
hebt aangenomen, maakt een
ANWB 'rijproef voor gevor
derden' zeer de moeite waard,
zoals ik ooit, nog voor ik oud
werd, ondervond na twee uur
zwoegen, kriskras door Den
Haag en Delft.
Entertainers
De ijzeren wet dat journalistiek afstandelijk en objectief moet wor
den bedreven, geldt allang niet meer voor sportverslaggevers van ra
dio en tv. Tijdens het WK-74 in Duitsland vormden de tranen van
Brazilaanse verslaggevers die rouwden om de uitschakeling van
hun nationale elftal, een bron van ironisch vermaak voor de Neder
landse sportjournalisten. Intussen zijn wij nagenoeg op hetzelfde
treurige niveau beland. De meeste radio- en tv-verslaggevers spelen
voor entertainer en niet voor journalist. Het zijn geen sporters, maar
ONZE jongens en meiden over wie met een brok in de keel wordt
gesproken. De huilerig-chauvinistische toon waarop het boksge-
vecht tussen Arnold Vanderlijde en de superieure Cubaan Felix Sa
von werd verslagen, was een perfect voorbeeld van de wijze waarop
de zaak is ontspoord. Ons rest slechts schaamte. (HV)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs, J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans- hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spin veld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
S 076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie S 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
01640-36850, fax 01640-40731.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41, 236326, fax 076-200462.
Voor bezorgklachten: S 076-236888.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, S 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, S 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, S 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, S 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32, S 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
S 01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 82.20, per half jaar 163.50 óf per jaar 318.00.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 27.30,
per kwartaal f 79.70, per halfjaar/ 159.00 óf per jaar 309.50.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Losse nummers: maandag t/m vrijdag 1.50; zaterdag 1.80.
Service-afdeling abonnementen: S 076-236472,
maandag t/m vrijdag 8.30-12.00 en van 12.30-16.00 uur.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911.
Fotoservice S 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje S 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend S 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911).
Bankrelaties: Postgiro 1114111 -ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
President Venetiaan van
Suriname,
Junglecommando-leider
Brunswijk en commandant
Thomas van de Tucajana
Indianen zullen vandaag in
het parlementsgebouw in
Paramaribo hun
handtekeningen plaatsen
onder het vredesakkoord.
Daarmee komt een einde
aan de in juli 1986
begonnen gewapende
strijd in het binnenland van
Suriname.
Door Archie Sumter
HET VREDESAKKOORD in
Suriname is van grote beteke
nis voor het Surinaamse volk in
het algemeen en voor de onge
veer 60.000 binnenlandbewo
ners (15.000 indianen en 45.000
bosnegers) in het bijzonder. De
ontwikkeling van het binnen
land waarover het vredesak
koord rept, kan nu beginnen.
Een goed ingevoerde bron in
Paramaribo zei gisteren dat le
gercommandant Bouterse de
ondertekening van het vredes
akkoord niet zal bijwonen. Die
absentie duidt er volgens de
zegsman op dat Bouterse de
nodige bedenkingen heeft tegen
het bereikte akkoord. Bouterse
is blijkbaar gepikeerd omdat
de militaire leiding door de re
gering geheel buiten het vre
desoverleg is gehouden.
Als de militairen zich niet
neerleggen bij het akkoord
kunnen er grote problemen
ontstaan. Zij zijn immers de
mensen die volgens de Suri
naamse grondwet zorgdragen
voor de veiligheid van het Suri
naams grondgebied.
Commandant 'Piet' van de An-
gula-groep, die in het district
Brokopondo in het gebied rond
het stuwmeer opereert, heeft
zich daarentegen alsnog voor
het vredesakkoord verklaard.
De Angula-strijders zeggen op
te komen voor de belangen van
de bosnegerstam der Saramac-
caners. Hiermee hebben alle
strijdende groepen in het bin
nenland zich tevreden getoond
met de overeenkomst van de
regering van president Vene
tiaan.
De ontwikkeling van het bin
nenland kan nu daadwerkelijk
beginnen. Alle bosneger- en in
dianenstammen in Suriname
kampen met dezelfde proble
men: achterstand in sociale uit
keringen, een vernielde infra
structuur, gebrek aan medische
voorzieningen en achterstand
in het onderwijs. De regering-
Venetiaan heeft toegezegd op
korte termijn maatregelen te
treffen om de acute noden van
de binnenlandbewoners te leni
gen, zoals ook in het vredesak
koord is bepaald. De Neder
landse regering heeft via het
zogenoemde 'Raamverdrag' 50
miljoen gulden beschikbaar ge
steld voor wederopbouw en
ontwikkeling van het binnen
land.
In een protocol bij het akkoord
wordt de instelling van een
'Raad voor de ontwikkeling
van het binnenland' in het
vooruitzicht gesteld. Ze moet
binnen zes weken na haar in
stallatie voorstellen doen over
energie- en watervoorziening,
wederopbouw van dorpen,
bruggen en andere faciliteiten,
herstel van medische zorg, be
manning van politieposten, fa
ciliteiten voor onderwijs en
vervoer en voorziening van le
vensbehoeften.
De onderhandelaars van het
Junglecommando en de Tu-
cayana's zijn bijzonder trots op
artikel 10 van de overeen
komst. Dit regelt de rechten op
grond. Volgens het artikel heb
ben de binnenlandbewoners
recht op de gebieden waar zij
wonen en woonden. Suriname
is hiermee het eerste land in de
wereld dat de rechten van de in
stamverband levende binnen
landbewoners erkent en zal
uitvoeren.
Het belangrijkste protocol bij
het akkoord betreft de ontwa
pening, demobilisatie en veilig
heid. Voor de uitvoering hier
van is afkondiging vereist van
de amnestiewet, die in juni
1989 door het parlement is
goedgekeurd. Daarin wordt
amnestie verleend aan perso
nen die zich vanaf 1 januari
1985 tot de inwerkingtreding
van de wet schuldig hebben ge
maakt aan strafbare feiten, be
halve misdrijven tegen de men
selijkheid.
Het amnestievraagstuk was een
cruciaal onderwerp tijdens de
laatste ronde van het vredes
overleg. Want de regering be
houdt de mogelijkheid schen
dingen van mensenrechten te
bestraffen. Hieronder valt bij
voorbeeld het bloedbad dat het
nationaal leger in 1986 in het
bosnegerdorp Moiwana aan
richtte. Die uitzondering kan
alsnog voor problemen in het
land zorgen.
Een ander punt van verschil
van mening tijdens het overleg
was de ingangsdatum van die
regeling. Het Junglecommando
en de Tucajana's waren van
óórdeel dat 1980 uitgangsda
tum moest zijn. Zij wilden al
dus zorgen dat alle misdrijven
die vanaf 1980 onder verant
woordelijkheid van het militair
regime zijn gepleegd onder de
amnestieregeling vallen. De
moorden van december 1982
zijn hierbij inbegrepen.
„Nu dat niet is gebeurd blijft
het zwaard van Damocles bo
ven het hoofd van de militairen
hangen en dat kan in de toe
komst voor de nodige proble
men zorgen", aldus George
Pierre, voorzitter van mensen
rechtenorganisatie van de in
dianen. „Het kan destructief
werken voor elke democratisch
gekozen regering. Pierre voegt
er aan toe dat de Surinaamse
overheid iets moet doen voor de
slachtoffers van de burgeroor
log. „Er moet genoegdoening
komen, al weet ik op dit mo
ment niet hoe dat moet worden
ingevuld."
De amnestieregeling gaat nu
dus terug tot 1985, een jaar
voordat de oorlog in het bin
nenland begon. Volgens insi
ders is deze datum gekozen om
Brunswijk te vrijwaren van de
overvallen die hij op banken
pleegde voordat hij zich ont
popte als 'vrijheidsstrijder'.
In het kader van de amnestie
wet moeten het Junglecom
mando en de Tucajana's alle
wapens en wapentuig inleve
ren. De partijen streven ernaar
dit binnen twee weken na on
dertekening van het akkoord te
realiseren. Direct na inwer
kingtreding van de amnestiere
geling wordt een begin ge
maakt met demobilisatie, die
binnen zes weken rond moet
zijn.
Leden van het Junglecom
mando en de Tucajana's kun
nen, als ze voldoen aan de gel
dende criteria, in dienst treden
bij het politiekorps of bij de
'bijstandsgroep' die de regu
liere politie ondersteunt.
In het vredesakkoord is ook
President Venetiaan ondertekent vandaag het vredesak-
koord - fotois
een artikel opgenomen over de
drugsproblematiek. Daarin on
derschrijven Junglecommando
en Tucajana's het beleid van de
regering om internationale en
regionale ondersteuning te zoe
ken in de strijd tegen drugs.
Al enkele jaren vermoedt men
dat er zich in het binnenland
van Suriname drugslaboratoria
bevinden. Het nationale leger
zou deze centra draaiende hou
den in samenwerking met ille
gale groepen, met name de Tu
cajana's. Ook over het Jungle
commando van Ronnie Bruns
wijk wordt gezegd dat het in
Nog nooit is de populariteit
van een Amerikaanse
president zo schamel
geweest als die van Bush
nu. Binnen de VS-regering
lijken chaos en
besluiteloosheid het
handelen te beheersen.
Waar de Amerikaanse
bevolking vooral
maatregelen tegen de
slechte economische
situatie eist, wacht de
internationale
gemeenschap op
initiatieven tegen de
agressie van Servië en Irak.
Door Mare de Koninck
ZELDEN in de historie was de
besluiteloosheid van het Witte
Huis als mondiaal machtscen
trum zo hardnekkig als thans.
Amerika's passiviteit jegens de
ellende in het voormalige Joe
goslavië is één gevolg. De her
nieuwde brutaliteit van Iraks
president Saddam Hussayn te
genover de internationale ge
meenschap een ander.
Binnen de Amerikaanse rege
ring zijn chaos, ruzie en moe
deloosheid de negatieve krach
ten die dezer dagen alle be
stuurlijke energie consumeren.
George Bush is op verkiezings
toemee om de gevierde opposi
tieleider Bill Clinton met
machteloos en afgezaagd klin
kende verwijten van karakter
loosheid en socialisme te beko
gelen; minister van buiten
landse zaken James Baker viert
een welverdiende vakantie op
zijn afgelegen ranch in Wyo
ming. Het zijn Clintons Demo
craten en Bush' Republikeinen
in het Congres die nu gezamen
lijk het Witte Huis en het Pen
tagon uitdagen om iets geweld
dadigs te ondernemen in Bos
nië en in Irak; en in de presi
dentiële staf van het Witte Huis
en de herverkiezingsadviseurs
van George Bush regeert in de
hoogste regionen de angst voor
ontslag èn voor James Baker,
die mogelijk binnenkort het
ministerie van Buitenlandse
Zaken verlaat om schoon schip
te maken in de ambtelijke om
geving van de president.
De paniek in het Bush-kamp
wordt nog aangewakkerd door
de nu snel naderende Republi
keinse Partijconventie, die over
tien dagen in Houston begint
en die algemeen wordt be
schouwd als een laatste moge
lijkheid voor de Republikeinen
om te beginnen aan een tijdige
(de verkiezingen zijn over ne
gentig dagen!) herovering van
het publieke vertrouwen in de
zittende en herkiesbare presi
dent.
In de politieke ontreddering
lijkt er niemand in het Witte
Huis aanwezig te zijn om rich
ting te geven aan het beleid en
aan de campagne. Niemand om
knopen door te hakken in de
talrijke actuele dilemma's die
zowel op binnen- als op buiten
lands terrein voorliggen. Ten
aanzien van Sarajevo komt
Bush nu al dagenlang niet ver
der dan de uitspraak dat mili
taire interventie om de gevech
ten en de racistische vervolging
daar te beëindigen 'geen een
voudige opdracht' zou zijn.
Volgens medewerkers van de
president is de kwestie Irak de
belangrijkste oorzaak van de
aarzeling van Bush om zich
dieper in het Joegoslavische
avontuur te storten. Het voor
uitzicht dat Amerikaanse
strijdkrachten binnenkort op
twee fronten tegelijk actief
Bush op verkiezingstoemee om zijn gedeukte imago op te vijzelen.
FOTO AP
zouden moeten worden, is niet
minder dan een nachtmerrie.
Als er gekozen moet worden,
dan kiest Washington liever
voor een hernieuwde militaire
confrontatie met Irak (waar
'goede' herinneringen aan be
staan) dan voor strijd in de
Balkan.
De regering-Bush lijkt sedert
enkele weken actief uit te zijn
op een tweede militair treffen
met Saddam Hussayn, maar
ook die politiek wordt geken
merkt door aarzeling en brengt
voor de Amerikaanse president
grote politieke risico's met
zich. Toen vorige week Ameri
kaanse militairen vertrokken
naar Kuwayt om daar oefenin
gen te houden, was er in de VS
geen sprake van het soort steun
voor de president dat twee jaar
geleden te zien was tijdens de
voorbereiding op de Golfoor
log. Ditmaal werden de televi
sieschermen gevuld met achter
blijvende familieleden, die de
verdenking uitspraken dat hun
mannen en vaders opnieuw
naar de Golfregio moesten 'om
er te vechten voor de herver
kiezingskansen van George
Bush'.
Bill Clinton, die wil voorkomen
voor alwéér een slappe Demo
craat versleten te worden, be
zigt zowel wat Sarajevo als wat
Irak betreft krijgshaftiger taal
dan de president, maar Bush
heeft voorlopig als opperbevel
hebber nog alle verantwoorde
lijkheid. Een Bush die, als
thans (vanwege de blijvend be
labberde economie) laaggeacht
president, het verwijt te duch
ten heeft dat hij de slagvaar
digheid die hij op buitenlands
terrein aan de dag legt beter
voor het eigen Amerika kan re
serveren.
De onduidelijkheid van het
buitenlands beleid leidt intus
sen in de Amerikaanse hoofd
stad bij sommige waarnemers
tot de verdenking dat alle
schijnbare stuurloosheid maar
een rookgordijn is en dat er
achter de schermen wel dege
lijk grootse dingen worden uit
gedacht. Hardnekkig valt de
term 'october surprise', die ver
wijst naar de mogelijkheid dat
Bush in die maand, korte tijd
voor de verkiezingen, een om
vangrijke militaire operatie wil
lanceren (in Irak of in Irak en
Joegoslavië tegelijk), teneinde
zo een reflex van nationalisti
sche solidariteit rond de presi
dent op te roepen onder de
Amerikaanse kiezers.
Nigeria maakt zich op voor
de terugkeer van de
democratie, die in januari
1993 hersteld moet zijn. De
algemene zorg gaat niet
zozeer uit naar wie de race
om het presidentschap zal
winnen, alswel naar de
vraag of de militairen zich
rustig in de kazernes zullen
terugtrekken.
Door Remi Oyo
SINDS Nigeria in 1960 onaf
hankelijk werd van Groot-Brit-1
tannië, is het Westafrikaanse
land slechts twee maal door
burgers bestuurd geweest, voor
een periode van in totaal tien
jaar. De eerste regering werd in
1966 afgezet door de militairen,
toen het land door etnische
twisten op het punt stond uit
een te vallen. Na twee paleis-
coups organiseerde het mili
taire regime in 1979 een terug
keer naar de democratie, om in
1983 nogmaals in te grijpen.
De democratisch gekozen over
heden werden gekenmerkt door
corruptie, slecht management
en het opleven van etnische te-
In Afrika duiken overal nieuwe regeringen op. De
democratisering van het continent is in volle gang.
In een serie verhalen aandacht voor dit moeizame
proces. Vandaag deel 5.
genstellingen. Zowel het Britse
parlementaire systeem als een
presidentieel systeem werden
uitgeprobeerd. Nu is president
Babangida's vorm van demo
cratie aan de beurt.
Het democratiseringsproces
nam zijn aanvang in 1987, on
der strak toezicht van de mili
taire regering.
Er werden twee politieke par
tijen opgericht, hun manifesten
geschreven door ambtenaren.
Voormalige politici en over
heidsfunctionarissen werd toe
gang tot de partijen en daar
mee tot de politieke arena ge
weigerd.
Dit verbod is ondertussen afge
zwakt en er zijn nu ongeveer 75
politici, waaronder verschei
dene oudgediende politieke
zwaargewichten, die azen op de
presidentiële nominatie voor de
Sociaal Democratische Partij
(SDP) of de conservatieve Na-
.tionale Republikeinse Conven
tie (NRC).
„Als het overgangsproces in
1993 voltooid is, zal Nigeria het
continentale referentiepunt
voor democratie zijn. Andere
Afrikaanse landen hebben dan
geen excuus meer om niet te
democratiseren," zei de secre
taris van de Economische Ge
meenschap van Westafrikaanse
staten (Ecowas), Abass Bundu,
onlangs in Nigeria.
„Het succes van de Derde Re
publiek zal afhangen van het
vermogen van de militairen om
af te zien van een hernieuwd
ingrijpen," meent Kolapo Isho-
la, gouverneur van de Nige-
riaanse deelstaat Oyo.
President Babangida, die bij
elke staatsgreep sinds 1966 be
trokken was, heeft herhaalde
lijk verklaard dat het tijdperk
van militaire heerschappij
voorbij is. In een toespraak tot
afgestudeerde officieren zei
Babangida begin deze maand:
„Het leger moet zijn rol op
nieuw definiëren. Waar vroeger
naar een rechtvaardiging van
het ingrijpen in het politieke
proces werd gezocht, moet nu
onderschikking aan de grond
wet worden nagestreefd."
Daarmee ging Babangida in op
het algemene beeld dat onder
de Nigeriaanse militairen be
staat, dat zij hervormers zijn
die het recht hebben om zich in
de politiek te mengen.
Hoeveel macht Babangida ook
over de strijdkrachten mag
hebben, sceptici zien na zijn
vertrek nieuwe problemen op
doemen. Een nieuwe burgerre
gering zal constant over de
schouder moeten kijken naar
wat er in de kazernes broeit
onder ontevreden of simpelweg
■ambitieuze officieren.
Hoge legerleiders beklagen zich
eens in de zoveel tijd over het
effect dat negen jaar van mili
tair bewind heeft op de profes
sionele houding van de solda
ten, en over de politisering van
de strijdkrachten.
Areoye Oyebola, voorzitter van
de Actieraad voor de Terugkeer
van de Democratie, Ibadan,
EnoegotL
f /XAMEROEN1
vanjQuime':
5 Hoofdstad
i> Toekomstige hoofdstad
Spoorweg
weet een oplossing voor de ge
politiseerde militairen. Hij
vindt dat „zoveel mogelijk sol
daten die politiek betrokken
zijn zich, als goede burgers van
ons land, uit het leger moeten
terugtrekken en zich verkies
baar moeten stellen."
Het overgangsproces naar de
mocratie voltrekt zich tegen de
achtergrond van de snelle in
eenstorting van de op olieëx-
port gebaseerde economie. In
1979, in de Tweede Republiek
onder de regering van presi
dent Shehu Shagari, werd Ni
geria nog beschouwd als een
van de zogenaamde midden-in-
komenslanden. Iets meer dan
een decennium later is het W
komen per hoofd van de bevol
king gedaald van 1000 doM
naar ongeveer 250 dollar. I#
ria staat nu op de dertie»
plaats van de lijst met arms''I
landen ter wereld.
Dit alles maakt dat de 8!
joen Nigerianen een welbaa®
natuurlijk cynisme over
hebben. Hun interesse in M
democratiseringsproces wort-
grotendeels overschaduwd do®
de pogingen om te overleven.
De economische crisis die
nieuwe burgerregering zal
ven betekent een zware ts
voor de duurzaamheid van o'
democratie. Omdat de tv
partijen kunstmatige creat
zijn waarin verschillende frJC'
ties - die vaak te herkenf"
zijn als de voormalige politie®'
partijen - elkaar beconcurre
ren, is de stabiliteit uiterst be
trekkelijk.
Het gevaar voor het uiteenval
len van de partijen is dan
groot, wat de efficiëntie va
een nieuwe regering er ff
groter op maakt. Een e®'e5j
tie die noodzakelijk is om a
desastreuze economische sitf
tie het hoofd te kunnen bi
(ips)
Van onze verslaggever
Breda - Automobilisten die nog in het
zit zijn van een oud, linnen rijbewijs m
ten dit vóór 1 oktober van dit jaar verni
wen.
Na die datum is het aanvragen van een ni(
rijbewijs niet meer mogelijk en moet voor
rijbewijs opnieuw rij-examen worden afgek
Volgens schattingen gaat het landelijk om r
800.000 automobilisten die nog in het bezit
drugs handelt. Nu spreken
Tucajana's in het akkoord al
men met de regering en
Junglecommando hun 't
zorgdheid' uit over de bedrtj
ging van drugs voor de s
leving.
„Het is voor Suriname te hope|
dat dit vredesakkoord
sluitstuk is van een vredespn
ces dat sind 1987 begon,
dens het aantreden van d<
mocratische gekozen reg<
van ex-president Shankar",af|
dus de Tilburger Eddie
adviseur van het Junglecomj
mando.
\Iai j
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Minister Maij-Weggen
staat) heeft geen moeite met uitstel
kings werken. Zolang de zes werken, d
den moeten beginnen, maar voor de wi
gevoerd zijn.
Dat stelt de minister in reactie
[op het besluit van de water
schappen om de dijkverzwa-
I ringsprojecten op te schorten in
afwachting van de resultaten
van het door de minister aange-
I kondigde onderzoek. Dat onder
zoek moet medio december klaar
zijn.
Opgeschort
I Een van de waterschappen, die
tot uitstel heeft besloten, is het
polderdistrict Groot Maas en
Waal. Deze heeft de gunning van
het werk aan de Erlecomsedam-
west (bij Nijmegen) opgeschort
zodat bij de verdere besluitvor-
[ming de uitkomsten van het on
derzoek betrokken kunnen wor
den.
„Als het p
willen op
ten', dan 1
geen moeb
geen acuu
ligheid eil
dijkverzws
raakt hier
aldus een
minister.
Met het ui
rijkssubsit
nen guide
sterkingsw
„De subs:
het jaar
dus de wc
diegelden
ook in 19£
Maar de meeste politieke ei
perts zien geen aanwijzinges|
voor zo'n opzet. De po'
motivatie erachter zou te doo:-l
zichtig zijn en dan ook ave|
rechts kunnen uitpakken.
Met dit alles blijft het de waal
wat George Bush op binneif
lands vlak kan doen om
dreigende politieke onderp
op 3 november af te wendeil
De jongste gissingen willen dal
hij James Baker niet tijdelijkj
maar permanent-en aanj
met diens adviseursteam
wie woordvoerder van Buiten!
landse Zaken;-Margaret Tut®
Ier) naar het Witte Huis wil hij
len om er zwakke of omstredcl
huidige presidentiële medeweij
kers te vervangen.
Zo'n 'nieuwe bezems
schoon'-gebaar zou de vastbe-J
slotenheid van Bush moets|
symboliseren om in de
mende vier ambtsjaren de bf-|
leidsconcentratie van het
tenland naar het binnenland tf|
verleggen. De verhuizing
Baker naar het Witte HuisI
waar hij dan stafchef zou woil
den, zou kort voor of tijdens ij
Republikeinse Conventie a
gekondigd kunnen worden.
Maar vooralsnog is dit allem
speculatie, welke vemietigenj
werkt op de spirit van n
als Marlin Fitzwater
persoonlijke woordvoerder!
Samuel Skinner (stafchef Wittel
Huis), Clayton Yeutter (direej
teur binnenlandse politiek) fl|
Richard Darman (begrotingsff-|
recteur), die naar verluidt
veld zullen moeten ruimen voorl
de Baker-invasie. En voorlop'll
varen mensen als Saddam Hus-I
sayn en de Servische leider Mij
losevic wel bij alle persontij
loopgravenoorlogen, waarwj
de regering-Bush thans uitsli»j
tend zichzelf bezighoudt.
Van onze verslaggever
Hilversum - Hilversum moet afrekenen r
gen van besluiteloosheid en onderling gel|
van de NOS is toe aan een ingrijpende
de toekomst'zakelijker, slagvaardiger en
neren.
Dat
blijkt uit een door NOS-
1 voorzitter Max de Jong opge
stelde plan waarover het blad
voor omroepmedewerkers,
I Spreekbuis, gisteren berichtte.
„Het huidige NOS-bestuur is
[niet toegesneden op de behoef -
[ten van de publieke omroep.
Omroepen leven in een onzekere
tijd waarbij strijd moet worden
geleverd met nieuwe eoncurren-
ten. Daar komt bij dat het poli
tieke draagvlak gestaag afbrok
kelt", stelt De Jong in het blad.
Bij de huidige besluitvorming
spelen volgens De Jong de indi-
viduele ómroepbelangen te vaak
[een doorslaggevende rol. Com
promissen die nu vaak binnen
het NOS-bestuur worden be
dacht, brengen slechts zelden de
gewenste oplossing en het nemen
van besluiten duurt te lang.
Het toekomstige bestuur zou
moeten bestaan uit een algemeen
I bestuur, een raad van bestuur en
I drie besturen voor de televisie-
I netten. Het algemeen bestuur
wordt het hoogste orgaan. Dat
[krijgt de eindverantwoordelijk-
jheid voor jaarplannen, netinde-
llingen en houdt toezicht op de
IB?? van zaken binnen de pu-
I bueke omroep. Alle omroepen en
de kleine zendgemachtigden zul
len in het
digd zijn.
meen be:
door de n
noemen 1
lijke voor
De raad
onder me
van de te
program!
afhankelj
belast mi
ding en
bestuur
stantie vt
visienet.
dat per
gevormd
zendgem
genwoorc
Uitvoeriif
onder
dat de
leden vo
bij het
zullen w
Het voor
omroepe
niet nadi
Jong ont
een woo
een eers
NOS-be:
over be,
De gesp
nog begif
DE EERSTE SLAG is gewonnen, maar de c,
Iverzwaringswerkzaamheden in het Gelde
I ip°1' ^et Polderdistrict Groot Maas en \A|
li afwachten van een hernieuwd onderz,
I r>o VÜn de dijkversterkingen in het rivierei
of opdrachtgeefster van het onderzoek m
riiiL,Waterstaat ze9' geen moeite te hebber
riio (r rste^in9Swerken- Z'J staat er echtei
e a it najaar zouden moeten beginnen,
pin uitgevoerd.
I hoia^ee 9eeft de minister weer blijk van i
non i meerderheid van de Tweede Kal
In"- jen nieuw onderzoek. De politiek
irierf' e weerstand tegen de dijkverzv
I oorLVIezen dat door de werkzaamheden
IR. r?'aan het karakteristieke rivierenland
Isie f" n'ster deed wat haar gevraagd were
I Doorn ,.e dinsdag voor de eerste maal
'miooP3 let minister Maij weten dat het 1
diiiron niet tot 9ev°lg kan hebben dat de
p |k®n worden uitgesteld.
E eon?m vee'kritiek op haar dubbelhartig-
diitwo0mm'?s'e 'aten onderzoeken of het
araafj?w?rin9 uit te voeren, maar ando
I Het uóac^"1es gewoon hun vernietigende
I Waai van de werkzaamheden in pole
maotr."!061 voor minister Maij een tekei
IWeerti,ai)Peliik verzet te9en de dijkverzv
I asnertf As niet. a"een gebaseerd op nat
Imalton a' k n'euwe technische en wet
E Het 7n, vraa9 reëel of de plannen moet
zaamhUJan wi's beleid getuigen wannee
zoeKkeend°zijnCh0rt t0t d<? resultaten vf
