Honecker is weg en blijft ook weg
Files in de lucht staan altijd op de grond
Ondern
Twijfels over uitvoering vredesakkoord Mogambique
OVERIGENS
Vestigings-p
DE STEM
Eiland van w<
Overspelig
of aan
het werk?
Roddel
ACHTERGROND
-DE STEM.
Het Duitse goochelnummer wil maar niet lukken:
Brussel wil chaos van Europese luchtverkeersleiding aanpakken
Fietsen in stad
toch gezonder
dan autorijden
DE STEM
DINSDAG 28 JULI 1992
HET Othello-syndroom,
daar had ik tot het afge
lopen weekend nog
nooit van gehoord en dat is
jammer want het zou een
mooi onderwerp zijn geweest
om over te bakkeleien op het
verjaardagsfeestje dat we za
terdagavond bijwoonden.
Steeds meer mannen lijden er
aan, aan dit Othello-syn
droom, althans volgens Britse
psychiaters, het afgelopen
weekend te Dublin bijeen
voor hun jaarvergadering.
Othello, dat weet u waar
schijnlijk, is Shakespeares tra
gische 'Moor van Venetië'.
Rossini en Verdi componeer
den muziekstukken over deze
legeraanvoerder van de Vene-
tiaanse Republiek en vóór
Shakespeare al was er Giral-
di's 11 Moro di Venezia. Dit
laatste is een van de redenen
waarom minder eerbiedige
fans van Shakespeare de lite
raire reus beschuldigen van
plagiaat. Deze letterdieverijen
hebben good old Bill overi
gens nooit windeieren gelegd
want zelfs onder de minst ge
letterden is zijn naam verder
verbreid dan de - volgens zeg
gen vele - namen van zijn in
spirators. Maar laat ik niet af
dwalen.
Othello vermoordt in Shakes
peares stuk zijn vrouw Desde-
mona omdat hij haar van ech
telijke ontrouw verdenkt. Als
later blijkt dat zijn verdenking
volkomen ongegrond is ge
weest, slaat hij de hand aan
zichzelf. Het Othello-syn
droom, waarmee de vergade
rende leden van het Brits Col
lege van Psychiaters zich be
zighielden, is een ziekelijke
vorm van jaloezie onder man
nen. Volgens de psychiaters
moet de oorzaak van de ver
breiding van het syndroom ge
zocht worden in de vrouwen
emancipatie en de grote werk
loosheid onder mannen. De
redenering is een staaltje van
collectief vernuft dat vaak het
kenmerk is van allerlei con
gressen, vooral op de terrei
nen van psychologie, psychia
trie en sociologie. Elke kap
per, drogist of visboer kan het
bedenken.
Door teleurstellingen op hun
werk of door zelfs werkloos te
worden, verliezen de mannen
hun gevoel voor eigenwaarde.
Aan de andere kant neemt het
aantal vrouwen dat carrière
maakt toe. Nu kan ik me wel
verplaatsen in de gedachten-
gang van een hooggediplo-
meerde maar werkloze boek
houder van al te middelbare
leeftijd, wiens vrouw (avond-
Mavo) net benoemd is tot af
delingschef bij de Hema. Dat
hij denkt, misschien niet zon
der bitterheid, dat kwartjes te
genwoordig raar rollen. Maar
dat hij zijn vrouw er vervol
gens van verdenkt haar car
rière te gebruiken als alibi
voor echtelijk ontrouw, dat
lijkt me toch wat ver gaan.
Niettemin komt dat volgens de
psychiaters op groeiende
schaal voor.
Zelfs de detective-branche
profiteert ervan want de
Othello's van deze tijd snuffe
len niet alleen in de agenda's
en handtasjes van hun vrou
wen en luisteren hun telefoon
gesprekken af, ze deinzen er
ook niet voor terug hun vrou
wen door speurders te laten
volgen. Helemaal waterdicht
lijkt de redenering niet, vooral
niet die met betrekking tot de
carrièrevrouwen. Want laten
we wel wezen: leverden de
naai- en theekransjes van wel
eer niet minstens even sterke
alibi's op als een baan? Om
nog maar te zwijgen over die
avondvullende activiteiten van
het Vrouwengilde. En wat zou
u zeggen van de zich nog fre
quenter - en jaren achtereen -
voordoende gelegenheid die
de avond-Mavo bood en
biedt?
Maar mocht u bij de Hema
een man zien rondhangen, in
een opvallend onopvallende
trench coateen sigaret bunge
lend in een mondhoek, zonne
bril en eventueel een deuk
hoed op, houd hem dan in de
gaten. Leidt hij u niet naar een
overspelige cheffin, dan toch
minstens naar een Othello van
deze tijd, een fenomeen uit de
komkommervolle zomer van
1992.
Engeland windt zich weer op. Na Paddy Ashdown en Lady Di is er
een nieuw schandaal. Minister David Mellor doet het met een
Spaanse 'actrice' en is daar zo moe van dat hij zijn werk, volgens de
publicerende hoofdredacteur, wel eens zou kunnen laten versloffen.
Over Nederlandse ministers, prinsen en andere hoge bomen, lees je
zoiets nooit. Slapen die nimmer in een zondig bed? Wie zelfs niet
vaker dan eens per maand in Den Haag komt, weet wel beter. Zijn
Nederlandse lezers dan niet in zulke details geïnteresseerdHet ge
noegen waarmee het vaderlandse publiek de roddel over onbekende
Britse politici volgt, weerspreekt deze hypothese. Waarom dan toch
niets erover in de kranten? Heel eenvoudig. Hier geldt nog altijd de
journalistieke code dat een functionaris beoordeeld wordt op wat
hij in ambtsgewaad doet. Wat er gebeurt als hij zijn broek laat zak
ken, mag in het donker blijven. CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
S 076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie S 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
01640-36850, fax 01640-40731.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41, a 236326, fax 076-200462.
Voor bezorgklachten: a 076-236888.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, a 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, a 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, a 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, a 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, a 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32, a 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
a 01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 82.20, per halfjaar 163.50 óf per jaar 318.00.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 27.30,
per kwartaal 79.70, per halfjaar 159.00 óf per jaar 309.50.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Losse nummers: maandag t/m vrijdag 1.50; zaterdag 1.80.
Service-afdeling abonnementen: S 076-236472,
maandag t/m vrijdag 8.30-12.00 en van 12.30-16.00 uur.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911.
Fotoservice S 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje© 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend S 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911).
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen 7 Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Ex-DDR-baas Honecker kan
geen kant op. Hoe graag de
Duitsers ook willen, ze
krijgen hem niet terug naar
Duitsland om hem te
berechten. Chili kan hij niet
in. Alleen Noord-Korea zou
een mogelijk
toevluchtsoord kunnen
zijn. Voorlopig zit Honecker
nog vast in de Chileense
ambassade in Moskou.
Door Frans Wijnands
HET 'ZOMERTHEATER' hoort
bij de tradities van het Duitse
parlementaire jaar: de zomerse
overvloed van krasse, maar
weinig serieuze opmerkingen
van politici die het publiek tij
dens de tien weken durende
parlementaire vakantie toch
wat willen bieden.
Maar één goochelnummer wil
maar niet lukken. Keer op keer
proberen de politieke gooche
laars het opnieuw, maar ze
krijgen Erich Honecker niet te-
ruggetoverd naar Duitsland.
De 79-jarige voormalige chef
van de DDR is weg en blijft
weg. Misschien wel voor de rest
van zijn leven.
„Ze zullen me hier dood uit
moeten dragen, vrijwillig ga ik
niet", blijft hij koppig verkla
ren en zijn vrouw Margot (65)
waarschuwt keer op keer dat
haar man onherroepelijk zelf
moord zal plegen als hij met
geweld aan de deur van de Chi
leense ambassade in Moskou
wordt gezet. Omdat de Sovjets
- toen nog een staatkundige
eenheid onder Gorbatsjov - het
wat beschamend vonden om de
meest trouwe Moskou-vazal
Honecker willoos aan de her
enigde Duitse justitie uit te le
veren, werd het echtpaar begin
april 1990 met een Sovjetrus-
sisch militair vliegtuig vanuit
Berlijn 'ontvoerd' naar Mos
kou. Daar leek de ex-DDR-dic-
tator de rest van zijn leven te
kunnen slijten, totdat de vlag
op het Kremlin er anders bij
kwam te hangen. De Duitsers
eisten de onvoorwaardelijke
uitlevering van Honecker en de
nieuwe Russische machtheb
bers onder leiding van Boris
Jeltsin voelden daar alles voor.
Het zou de Duitsers immers
gunstig stemmen en de finan-
cieel-economische samenwer
king tussen Bonn en Moskou
ten goede komen.
Alsof Honecker het gevaar
voelde, vluchtte hij half decem
ber vorig jaar met zijn vrouw
de Chileense ambassade in
Moskou binnen. Warm ont
haald door de toenmalige am
bassadeur, sinds jaar en dag
een goede vriend van het echt
paar. Die ambassadeur is in
middels afgelost, maar Honec
ker zit nog steeds in de Chi
leense ambassade.
De zaak ligt uiterst simpel
maar is juist daarom zo razend
moeilijk. Duitsland wil Honec
ker terug om hem te laten be
rechten voor een aantal misda
den, onder meer zijn persoon
lijke aandeel in 49 dodelijke
schietbevelen aan de Berlijnse
Muur. Tegen Margot Honecker
is een aanklacht in de maak
vanwege haar aandeel in de
dieptragische dwangadopties
in de DDR. Honderden kinde
ren van politiek minder loyale
ouders werden in de loop der
jaren overgeplaatst in gezinnen
van rechtlijnige en betrouw
bare DDR-burgers.
Honecker wil alleen vrijwillig
naar Duitsland terug, als hij
ontslag van rechtsvervolging
krijgt, of minstens de garantie
dat hij niet meteen gearres
teerd wordt. Duitsland weigert
elke voorwaarde: Honecker
hoeft niet op een bijzondere be-
handeling te rekenen en gaat
meteen de gevangenis in. Dus
blijft Honecker zitten waar hij
zit, wetende dat de Russen hem
onmiddellijk zullen arresteren
als hij de ambassade verlaat,
want volgens Moskou immers
onrechtmatig in het land.
Chili als derde huivert voor het
internationale schandaal om
een man, die beschutting heeft
gezocht onder de Chileense
vlag, met geweld op de stoep te
zetten, temeer omdat het de
zelfmoord-dreigingen van Ho
necker zeer serieus neemt. San
tiago beroept zich nu op inter
nationale verdragen en eist een
correcte hearing van het echt
paar Honecker door de Russi
sche gerechtelijke autoriteiten,
die voor die eer bedanken. De
zaak zit muurvast.
De weg naar Chili, waar Ho-
neckers dochter woont is voor
goed versperd. Dat land komt
hij onder geen beding binnen.
Noord-Korea wil de DDR-chef
wel opnemen, maar dan moeten
de Russen en Chilenen een
spelletje 'horen-zien-en-zwij
gen' opvoeren om Honecker
naar Noord-Korea te kunnen
laten 'ontsnappen'. Daartoe
zijn de Russen niet bereid.
Achter het traliewerk van de
ambassade voelt Honecker zich
een vrij man in vrijwillig geko
zen vrijheidsbeperking; in
Duitsland wacht hem onvrij
willige opsluiting, 'alsof ik een
crimineel ben'.
In Duitsland verscheen een de
zer dagen een wat flodderig
boekje waarin Honecker zich
zelf en zijn politiek nog eens
verdedigt. Er zijn weliswaar
fouten gemaakt, maar de DDR-
burgers hadden het toen en ja
renlang veel beter dan nu in
het herenigde Duitsland. Voor
Honecker blijft het marxis-
tisch-socialistische ideaal over
eind. De Muur was een vrede-
bevorderende beschutting te
gen het fascisme en de Wes
terse kapitalisten in Bonn heb
ben de DDR kolonialistisch in
gelijfd-
Mócht Honeker ooit naar
Duitsland terugkeren dan ver
wacht hem vermoedelijk een
gevangenishospitaalbed. Geen
bejaardenhuis dat hem wil
hebben, vrije vestiging lijkt te
riskant. In het Saarlandse dorp
waar zijn zuster nog woont, is
hij alleen bij hóór welkom. De
burgemeester heeft op grond
van de talloze dreigbrieven die
hij heeft ontvangen, laten we
ten dat Honecker in zijn ge
meente niet welkom is.
Intussen onderhouden de Chi
lenen het berooide echtpaar en
betalen zuchtend de extreem
hoge telefoonrekeningen voor
de urenlange gesprekken die
Margot Honecker vrijwel dage
lijks met haar Berlijnse advo
caten voert.
De Duitse autoriteiten probe
ren - in afwachting van het
proces dat mogelijk nooit zal
komen - hun grote nachtmerrie
te verjagen, namelijk dat Ho
necker door zijn rechters wordt
vrijgesproken.
De hemel boven Europa is
zo vol met vliegtuigen dat
dagelijks tientallen
vluchten vertraging
oplopen. Ze moeten
wachten tot er een plaatsje
is. Daar komt bij dat de 54
luchtverkeercentra 31
verschillende
computersy sternen
gebruiken.
Door Jo Wijnen
HET WAS een merkwaardig
toeval. Op de startbaan van het
Brusselse vliegveld Zaventem
stond enkele weken geleden
een tot de laatste stoel bezette
Boeing 7.37. die uitgerekend een
groep hoge EG-ambtenaren en
een hoeveelheid Eurojournalis-
ten naar een conferentie in Lis
sabon moest brengen.
Net voor de start liet de gezag
voerder weten niet te kunnen
opstijgen, omdat de vliegcorri-
dors boven een groot deel van
Frankrijk volkomen waren
dichtgeslibt. De vertraging zou
ruim anderhalf uur bedragen.
Omdat de gezagvoerder bleef
onderhandelen voor mogelijk
een beter plaatsje in de bom
volle lucht, mochten de passa
giers de Boeing, die in de zin
derende zomerhitte van Zaven
tem stond, niet verlaten.
Daar hadden de Eurocraten
niet van terug. Ze konden niet
anders dan tot de pijnlijke
vaststelling komen dat het
yan onze verslaggever
Bergen op Zoom - De vo
rige week aan longkanker
overleden Amerikaan
Wayne McLaren is niet dé
'Marlboro man'. McLaren
staat niet op de metershoge
affiches langs snelwegen,
figureert niet in reclame
films en wordt evenmin af
gebeeld in talloze adverten
ties.
Voor deze reclame-uitingen
put de sigaretten-fabrikant uit
een arsenaal van enkele tien
tallen 'cowboys' die bij ver
schillende reclamebureaus in
geschreven staan.
Margot en Erich Honecker aan de wandel in een parit a
Moskou. FOTO»
Bunnik (anp) - De onderne
NVOV, VNO en NCW zijn fe
van minister Andriessen van
jvestigings-eisen voor onderr
schaffen of te vereenvoudigen
Ze vinden bovendien dat de be
windsman zich niet houdt aan
afspraken die eerder dit jaar zijn
gemaakt.
Dat bleek gisteren na afloop van
gezamenlijk beraad van diverse
branche-organisaties, die bij de
centrale werkgevers-organisa
ties zijn aangesloten.
te kopen die onderling
baar (compatible) zijn.
de uniformiteit stukje bij bee De werkgevers vinden dat het
Van Miert
machtige Brussel nog steeds
geen greep heeft op het lucht-
verkeerssysteem boven Europa,
dat in plaats van op uniforme
standaards, slechts op onge
rijmdheden is gebaseerd.
Om het gemor te onderdrukken
liet de gezagvoerder een keurig
foldertje ronddelen waarin de
22 Europese luchtvaartmaat
schappijen melding maken van
de eindeloze files in de lucht
die het gevolg zijn van de rom
melige en verbrokkelde lucht
verkeersleiding, van de on
macht daaraan iets te doen,
van de enorme vertragingen die
een en ander veroorzaakt en
van de schade die passagiers
zowel als luchtvaartmaat
schappijen daar van ondervin
den.
Zo w,erd het toch nog betrekke
lijk rustig in de romp van de
Boeing.
De gezagvoerder gaf, na een
uurtje wachten, bovendien een
pakkend college over de pro
blemen. Een vliegtuig beweegt
zich door bepaalde corridors
naar zijn bestemmingsplaats.
De luchtverkeersleiding op de
grond, volgt de vlucht door die
corridors en zorgt ervoor dat de
toestellen elkaar niet te dicht
naderen en op juiste hoogte en
met de juiste snelheid in de
juiste richting vliegen. Het pro
bleem is evenwel dat die corri
dors tjokvol zitten. In het zo
merseizoen, als de charter
maatschappijen hun vluchten
naar de zon beginnen, ontstaan
er op 10 km hoogte zelfs 'op
stoppingen'. Omdat een vlieg
tuig in volle vlucht nu eenmaal
niet stil kan staan, zorgen de
verkeersleiders ervoor dat de
toestellen die er niet meer bij
kunnen, gewoon aan de grond
blijven.
De Associatie van Europese
Luchtvaarmaatschappijen
(AEA) heeft het grote publiek
onlangs een blik in de overvolle
lucht gegund. De cijfers spre
ken voor zich. Meer dan 20
procent van alle vluchten bo
ven Europa loopt vertragingen
van meer dan 15 minuten op.
Op lijnen als Brussel-Parijs en
Brussel-Londen bedraagt het
vertragingspercentage rond de
40 procent. Een en ander kost
de maatschappijen jaarlijks om
en nabij de 15 miljard gulden
extra. Gebeurt er niets dan zul
len die kosten in tien jaar tijd
verdubbelen. Intussen mag de
luchtverkeersleiding boven
Europa op z'n minst als ontoe
reikend worden gekwalificeerd.
In Europa bevinden zich maar
liefst 54 luchtverkeerscentra.
Die gebruiken 31 verschillende
technische systemen die door
18 computerfabrikanten zijn
geleverd. In die systemen wor
den 70 van elkaar afwijkende
computertalen gebruikt.
Daarentegen bestaat in de VS
één uniforme luchtverkeerslei
ding die van een en dezelfde
apparatuur gebruikt maakt.
Amerika is bovendien hard op
weg naar een op satelietwaar-
nemingen gebaseerd systeem
dat nog sneller, veiliger en
nauwkeuriger werkt.
Het ongerief van de nationale
belangen van de Europese lan
den doet zich derhalve nergens
zo krachtig gevoelen als op
10.000 meter hoogte. Nieuwe
verkeersgeleidingssystemen
worden in Europa bij voorkeur
in eigen land gekocht. Zo
schafte Spanje twee jaar gele
den een systeem aan dat in het
geheel niet 'compatible' was
met welk ander systeem dan
ook. Polen deed kort geleden
hetzelfde. Trouwens, in geheel
Europa wordt met verschil
lende stóndaards'en specifica
ties gewerkt voor wat betreft
vlieghoogte, snelhbid'/ 'ondér-
linge afstand, frequenties, ra
dars en wat dies meer zij. Door
dat alles heen speelt het pro
bleem van de militaire lucht
vaart. Overwegingen van natio
nale soevereiniteit maken dat
er over de militaire luchtver
keersleiding niet of nauwelijks
te praten valt.
Uiteindelijk moet het boven
Europa tot een volkomen ge
centraliseerd systeem komen
naar Amerikaans voorbeeld.
Met een beetje beleid had hef al
zover kunnen zijn. De EG-com-
missaris voor transportzaken,
de zeer actieve Belg Karei van
Miert, heeft een nieuwe richt
lijn aangekondigd die, als ze
tenminste wordt aangenomen,
de EG-landen verplicht alleen
systemen of delen daarvan aan
en, volgens Van Miert, zei
niet voor het jaar 2005
gerealiseerd. Het in 1983 op|
richte Eurocontrol - de
keersleidingsorganisatie
waarin Duitsland, Engelai)
Frankrijk, Ierland, Luxei
burg, België, Nederland
Portugal moeizaam zo
vruchteloos samenwerken-:
de technische richtlijnen vi
de nieuwe systemen bepalen.
Van Miert hoopt op die man
Eurocontrol uit de dooie ho
van het Europees luchtvaartl
leid te halen. Duitsland, Ned
land, België en Luxemburg
sloten het luchtverkeer boi
hun grondgebied in 1990 gebi
in handen van het op het Lil
burgse vliegveld Beek geleg
verkeersleidingscentrum
Eurocontrol te leggen. Ma
dat voornemen heeft - zoals
les was met de Europese luci
vaart te maken heeft - tal va
vertragingen opgelopen.
Niettemin denkt Karei v
Miert dat de EG-lidstaten i
middels voldoende doordre
gen zijn van het feit dat
chaos die ze met hun hardne
kig beroep op het nationaalb
lang hebben opgeroepen,
delijk moet worden aangepal
„Het zou onverantwoord a
zo door te gaan. We
te lang gewacht", aldus Vi
Miert.
De verzetsbeweging
Renamo en de
Mogambiquaanse regering
zijn overeengekomen dat
iedere noodruftige burger
hulp moet krijgen. Of het
akkoord uitvoerbaar is, is
een tweede. Zo is de
aanvoer van hulpgoederen
moeilijk doordat de wegen
slecht zijn of bezaaid zijn
met mijnen.
Door Gil Lauriciano (ips)
VOOR DE eerste keer sinds de
al zeventien jaar durende bur
geroorlog in Mozambique zul
len alle behoeftige burgers hu
manitaire hulp krijgen zonder
dat enig onderscheid wordt ge
maakt. Dat is tenminste de in
houd van een akkoord tussen
de regering van Mozambique
en de verzetsbeweging Renamo.
Of dit onlangs gesloten histori
sche akkoord ook werkelijk
uitgevoerd zal worden, is de
vraag. De oorlog is nog niet af
gelopen en de vervoersproble
men zijn groot.
De verklaring van Rome was
het resultaat van twee jaar du
rende vredesbesprekingen on
der voorzitterschap van de Ita
liaanse regering. Het doel was
de oorlog te beëindigen, die al
snel uitbrak nadat Mozambi
que onafhankelijk werd van
Portugal op 25 juni 1975. Er
vielen meer dan 900.000 doden
in de oorlog waarin ruim zes
miljoen mensen van huis en
haard zijn verdreven.
De verklaring van Rome be
paalt dat alle mensen zonder
onderscheid humanitaire hulp
moeten krijgen. De leiding en
de distributie van de hulp zal
onder de hoede komen van de
Verenigde Naties en het Inter
nationale Comité van het Rode
Kruis (ICRC).
Er zal ook een vrij verkeer van
mensen en goederen mogelijk
zijn in Mozambique onder de
vlag van de VN en de ICRC.
Het is de regering en Renamo
verboden militair voordeel te
trekken uit de humanitaire
hulp-operaties.
Mozambique is een van de tien
landen in zuidelijk Afrika die
momenteel worden getroffen
door de ergste droogte sinds
vijftig jaar. Ongeveer 45 pro
cent van de bevolking van vijf
tien miljoen wordt direct ge
troffen door de gevolgen van de
droogte. De burgeroorlog en de
rampzalige staat van de econo
mie verergerden de situatie,
waardoor er honderdduizenden
doden vielen.Duizenden
Mozambiquanen verlaten nu
hun vaderland op zoek naar
onderdak en voedsel in de na
burige landen.
De delegaties in Rome juichten
het akkoord toe. „Wij denken
dat het een belangrijke mijl
paal is op weg naar de vermin
dering van het lijden van de
mensen", zei minister Armando
Guebuza van transport en com
municatie. „De overeenkomst
is van groot belang omdat deze
de internationale humanitaire
organisaties de vrijheid garan
deert humanitaire hulp te ver
lenen aan de bevolking zonder
onderscheid te maken", aldus
Raul Domingos van de Rena-
mo's.
Tienduizenden Mozambiquanen hebben huis en haard verlaten op de vlucht voor de hon
ger en de burgeroorlog. In onder meer Malawi krijgen zij onderdak in vluchtelingenkampen.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
Maar ondanks de verklaring
blijven er verschillen van me
ning bestaan over de prakti
sche uitvoering van het ak
koord. Ook is het nog maar de
vraag hoe snel met de humani
taire hulp kan worden begon
nen.
De hulpverleners krijgen te
kampen met grote transport
problemen. Niet alleen is de
kans groot dat er een tekort zal
zijn aan vrachtwagens en ander
materieel om de hulpgoederen
te vervoeren, ook de slechte
staat van de verbindingen be
lemmert de hulpverlening. Zo
zitten in de provincies Gaza,
Manica en Sofala - die volgens
berichten het meest te lijden
hebben gehad van de droogte
en de oorlog - de wegen vol ga
ten of ze zijn geblokkeerd door
boomstammen of mijnen.
Ook zijn met de ondertekening
van het akkoord de vijandelijk
heden nog niet beëindigd. Mili
taire bronnen in Machaze in de
zuidelijke provincie Manica
meldden al spoedig na de ver
klaring van Rome, die is gete
kend op 16 juli, dat grote groe
pen Renamo's pogingen deden
de weg van zo'n 200 km die het
district Machaze met het aan
grenzende Zimbabwe verbindt,
onder controle te krijgen.
„Wij beschikken over informa
tie dat de Renamo's de weg
blokkeren en dat de mensen die
op weg naar Zimbabwe gevan
gen zijn genomen, sterven van
honger en dorst", aldus Johane
Muihui, een lid van het dis-
trictsbestuur. Renamo heeft
een voorstel bestaande uit vier
delen naar de VN gestuurd dat
bedoeld is om 'Vredescorridors'
in te stellen die bestaan uit vier
wegverbindingen met de buur
landen Zuid-Afrika, Malawi en
Zimbabwe.
De mensen die hulp nodig heb
ben kunnen via deze 'corridors'
worden bereikt in zes gebieden
(Machaze, Chibabave, Buzi,
Tambara, Canxixe en Marin-
gue) in Centraal Mozambique.
Maar dat geldt niet voor veel
gebieden ten noorden van de
rivier de Zambezi en ten zuiden
van de rivier de Save die ook te
lijden hebben van de droogte
en de oorlog.
üok de hoofdwegen die Beii
de havenstad van Centr
Mozambique, verbinden
het door land omsloten Mali'
en Zimbabwe en het transp
op de rivier de Zambezi val
onder de vredescorridors
Renamo.
Hoewel de regering
Mozambique het voorstel I
de Renamo over de vredesoor
dors niet zonder meer aW
staat zij erop dat de havense
belangrijke rol spelen bji
distributie van human®
hulp aan de mensen in het»
land. Ondanks de voortd
vijandelijkheden is de W
misschien dichterbij dan
President Joa quim Chis««
heeft laten 'weten dat hij bi»
is Renamo-leider Alf#
Dhlkama te ontmoeten.
„Ik en met mij het hele
van Mozambique zullen
wat wij kunnen om te kot
tot een wapenstilstand en J
eindelijk vrede", deelde L*
sano mee op een persconW
tie na een ontmoeting met
president van Zimbabwe,
bert Mugabe. Mugabe die'*
zitter is van het overleg t®
de zeven zuidelijk Afrika®
landen Angola, Bots#»»
Mozambique, Namibië, V
nia, Zambia en
Zimbabwe
'Frontlijnstaten') had Chiss.
op de hoogte gebracht van®»
besprekingen van
maand met Dhlakama e»
Botwswaanse president
mile Quett Masire. DhlaK
zei op de vergadering in
rone dat hij bereid was to
'onmiddellijk staakt-he*',
ren', mits de leden van B
niet werden 'lastig geva
gearresteerd'.
Contourenplan Vestigings-beleid
van minister Andriessen afbreuk
doet aan de kwaliteit van het
ondernemerschap in Nederland.
Als Andriessen zijn plannen
doorzet dan kunnen de Neder
landse ondernemers de slag in
Europa niet aan, aldus KNOV-
voorzitter Kamminga. Hij
vreesde tevens dat de kwaliteit
van de beroepsopleidingen ach
teruit zal gaan als gevolg van het
plan:
Het ministerie bracht het plan
op 30 juni naar buiten, nadat het
Breda (anp) - Fietsen in de bin
nensteden is gezonder dan auto
rijden.
De bewering dat in de open
lucht rijden door de concentratie
schadelijke stoffen in de lucht
ongezonder is dan veilig opge
sloten in de auto zitten, is een
fabeltje. De concentratie schade
lijke stoffen waaraan een fietser
wordt blootgesteld, is lager dan
waarmee de automobilist te
maken krijgt.
Dat blijkt uit een onderzoek van
vertegenwoordigers van het
Rijksinstituut voor Volksge
zondheid en Milieu (RIVM) en de
GG&GD's in Breda en Amster
dam.
De concentraties schadelijke
stoffen in de lucht waaraan fiet
sers zijn blootgesteld, zijn ge
middeld 40 tot 60 procent lager
dan die voor automobilisten. Dat
komt omdat de uitstoot wordt
verdund naarmate het verder
van het midden van de rijweg
®ijft en omdat fietsers hoger
hoven de weg zitten en sneller
'angs files rijden.
ZOVEEL AANDACHT als de boot\
!ke met, maar het probleem van d<
nootjes de Middellandse Zee ove
'oekomst in het rijke Europa, is
otraat van Gibraltar doen zich s(
"Jatl9 spoelen er op de Spaanse
?ls macaber bewijs dat weer een
ls mislukt.
De Straat van Gibraltar is niet d
•en West-Europa wordt geklopt,
eommunisne heeft een intocht va
^Europa plaatsgevonden. De
Pmbleem verergerd. De oorlog
®eft ruim 2 miljoen mensen op
en half miljoen Joegoslaven is
smotste volksverhuizing na de Tv
Prfï^ee is de crisis niet complet
de Sahel-landen en in Midderj
van Ware ex°dus. Duizenden on
"amozen en visum-plichten,
nmkken onweerstaanbaar,
tim ''I'd z»ende blind en horeq
"Jeren van de grenzen krijgt;
ru?i P verstrekt. Lang niet alt
v. e ditgebroken over bijdrage
de o a"(3e Joegoslavië. Duitslai
de pddhtelingenstroom wordt c
cotten 3nc'en ervan ^et 9ezar
en daar gaan bezorgde ste
van h ^ur°Pa niet veel eenhei
baar n v'dchtelingenprobleem.
oitwa miigrantenstroom stopt
len ri?san een groeiend racisme,
betwn jUr°Pa een eiland van w
rdt omringd door armoe
