:rans-Duits 'Eurokorps' met argwaan bekeken N Dr. K©ulen Kliniek Volksfrontleider: Azerbajdzjan zal GOS verlaten jG-commissie stelt lijst met mogelijke sancties vast jlij met hulp jlelkquotaruzie bedreigt ïdbouwhervorming EG Thailand BUITENLAND A4 ïit, zij kun- e verkregen eken en tek- lers staan de |ampus - ter wetenschap tan ^ïij dat n modem, op Ireerde werk- ïrzoekers en iiensten over het netwerk ^wenst direct genomen. op de plaats. ;n tekstopslag iliotheek volgt testen biblio- tarheid in een trum en uit het oepassing van s en studenten sn. AARD Vinger-aan-de-pols met een medische check-up Oltmans tijdelijk op de vlucht Vredesoverleg in Baskenland BUITENLAND KORT Ramos op grote voorsprong in Filipijnen 'Tamil Tijgers doodden Gandhi' Clinton en Bush winnen weer primaries GOS hakt knoop door voor CFE-akkoord Moldavië beschuldigt Russisch leger Nigeria verbiedt religieuze groepen Krim toch niet onafhankelijk Bloedbad in Zuid-Ossetië STEM DONDERDAG 21 MEI 1992 L onze redactie buitenland 5HGG kou/Ankara - Azerbajdz- Ljl zich terugtrekken uit Gemenebest van Onaf- rfjke Staten (GOS), zo t de voorzitter van het kfront, Aboelfaz Eltsji- gisteren gezegd. I zijn uitspraken in een «iew met de Komsomols- [pravda en zei dat er hoop is Ln vreedzame oplossing in Ler jaar oude conflict over jino-Karabach als alle om- 9de republieken meewerken en Rusland, de VS en Turkije helpen door te bemiddelen. „Azerbajdzjan zal geen deel meer uitmaken van het be staande GOS. Dit is boven elke twijfel verheven," zo zei Eltsji- bek. „Alle akkoorden die zijn getekend door de voormalige president Ajaz Moetalibov zijn ongeldig omdat ze niet door het parlement zijn bekrachtigd," stelde hij. Azerbajdzjan zou het eerste land zijn dat het uit 11 leden be staande GOS verlaat sinds het vorig jaar in de plaats kwam van de Sovjetunie. De vredesconferentie over de Armeense enclave in Azerbajdz jan Nagorno-Karabach van de Conferentie over Veiligheid en Samenwerking in Europa (CVSE) staat op losse schroeven, zo is gisteren van delegaties in Helsinki vernomen. Na de Armeense militaire suc cessen in het gebied ziet Azer bajdzjan niet langer het nut in van de in juli te houden confe rentie. Vorige week namen de Armeniërs uit de enclave de stad Latsjin in, waardoor zij een cor ridor naar Armenië konden ope nen. De Amerikaanse delegatie stelde daarom voor een spoedberaad te houden, nog voor de conferentie. Armenië wil dit overleg slechts een beperkt mandaat meegeven, maar Azerbajdjzan wil juist dat het grotere bevoegdheden krijgt, en mogelijk de conferentie ver vangt. Nagorno-Karabach heeft afge zien van deelname aan de CVSE-conferentie, omdat het daaraan slechts met een verte genwoordiging van de bevolking kan deelnemen in plaats van met een staatsdelegatie. De Turkse premier Suleyman Demirel sloot gisteren een mili taire interventie tegen Armeense strijders in de Azerbajdzjaanse enélave Nachitsjevan uit. Hij reageerde daarmee op uitspra ken van president Özal. „Een Turkse interventie zou kunnen uitmonden in een con flict tussen christenen en mos lems. Turkije zou er 20 jaar over doen om daar weer uit te raken," aldus Demirel. Hij verwacht dat de Armeense aanvallen op het gebied zullen ophouden, omdat 'de Armeniërs de internationale gemeenschap niet kunnen uit leggen wat ze in dat gebied te zoeken hebben'. osniërs klem in Sarajevo Van onze redactie buitenland Belgrado/Sarajevo - Meer dan 7.000 burgers, vooral vrouwen, kinderen en bejaarden, worden sinds gisteren in Sarajevo door Servische milities in gijzeling gehou den. lEen oude vrouw in Albanië krijgt een helpende hand toegestoken bij het dragen van dozen hulpgoederen. De meeste EG-lan- pmrzien Albanië al enige tijd van humanitaire hulp. «StÖEPA «ssel (anp) - Ruzie tussen noordelijke en zuidelijke lidsta- E over de naleving van de EG-regels op te veel geprodu- pemelk (superheffing), is een van de belangrijkste strui- plokken geworden voor een akkoord over de hervorming Het Europees landbouwbeleid. (ADVERTENTIE) •SSMStf* aster Bukman van landbouw |tt gisteren tijdens de Euro- Is landbouwraad in Brussel, tjeuw fel uit naar Italië. Hij peet de Italianen 'souvereine Meting aan de dag te leggen pe de beheersing die het noor- toont bij de naleving van de ■•regels'. ptduiking ('conflict spitst zich toe op de ■««iking van de superheffing l'e veel geproduceerde melk rj Italië, Spanje en Grieken- 1 De affaire dreigt volgens aan 'een zwaar punt' te den in de onderhandelingen Pf «en akkoord over de her- l™<[g van het gemeensehap- ■S landbouwbeleid. J®, Spanje en Griekenland i®en het EG- voorzitterschap ^eagd hun quota juist te ver- omdat zij een achterstand zouden hebben op de noordelijke lidstaten. In het compromis wordt daar ruimte voor gelaten, zodra deze landen de EG-regels keurig toepassen. Voor Bukman kookte de melk toen over. „Dat zou een beloning voor slecht gedrag betekenen. Nederland heeft de heffing in '84 in zes weken ingevoerd en sinds dien 800 miljoen gulden afge dragen." Volgens de bewinds man heeft Italië er acht jaar niets aan gedaan en legt het nu wel 'een vergaand cynisme' aan de dag door een groter quotum te verlangen in ruil voor invoe ring van de superheffing. Bukman toonde zich overigens milder voor Spanje en Grieken land. Deze landen zitten echt met een probleem, erkennen dat ook en willen hulp om er wat aan te doen, zo zei een medewer ker van Bukman. Dr. Keulen Kliniek in Maastricht en Tilburg, is een gerenommeerd centrum voor preventief onderzoek, medisch advies en behandeling voor zowel particulieren als bedrijven en instellingen. Het diepgaand medisch basisonderzoek omvat: Uitgebreid lichamelijk onderzoek.» Speciaal bloed-, urine- en ontlastingsonderzoek.» Elektrocardiogram ('hartfilmpje'). Aanvullende onderzoeken: longfunktietesten.» Echografie van hart, vaten, buik of borsten. Inspanningsonderzoek (ECG tijdens fietsen).» Extra bloedmetingen. Binnen 14 dagen ontvangt u een uitgebreide rapportage met persoonlijk advies van de arts. Voor meer informatie, een gratis brochure of een afspraak kunt u kontakt opnemen met 5017 JP Tilburg, Enthovenseweg 6, tel. 013-420672 Johannesburg (anp) - De Nederlandse schrijver/journalist Willem Oltmans die gisteren de Nederlandse ambassade in Pretoria was bin nengevlucht, heeft 's avonds het gebouw verlaten. Dit heeft een woordvoerder van de Nederlandse ambassade verklaard. Oltmans zocht zijn toevlucht bij de diplomatieke vertegenwoordi ging omdat hij vreesde voor zijn leven. De Zuidafrikaanse Nationale Inlichtingendienst zou hem ervan hebben beschuldigd voor de Ame rikaanse CIA te werken. Toen de inlichtingendienst echter schriftelijk tegenover de ambas sade had verklaard geen beschuldigingen tegen Oltmans te koeste ren, heeft de schrijver/journalist zijn toevluchtsoord verlaten. Net buiten Sarajevo, in het Ser vische bolwerk Ilidza, worden bovendien nog eens ruim dui zend vrouwenjat kinderen voor de tweede crag vastgehouden door Servische milities. Zij waren dinsdag op weg uit Sarajevo naar de Kroatische ha venstad Split aangehouden door de Serviërs, die in ruil voor de vluchtelingen een vrije aftocht eisen voor de Joegoslavische mi litairen uit de Maarschalk-Tito- kazerne in Sarajevo. De evacuatie van de Joegoslavi sche militairen uit Sarajevo was gisteren nog steeds niet op gang gekomen vanwege de verschil lende interpretaties door de be trokken partijen van het ak koord dat hierover maandag door de vredesmacht van de Ver enigde Naties was gesloten. De Europese Commissie is klaar met een lijst met economische sancties die de EG en/of de lid staten afzonderlijk zouden kun nen uitvaardigen tegen Servië en Montenegro. Volgens EG-diplo- maten zou er onder andere sprake zijn van een olie-embar go- Vertegenwoordigers van de strij dende partijen in Bosnië-Herce- govina bleven gisteren weg uit Lissabon waar het vredesoverleg onder toezicht van de Europese Gemeenschap zou plaatsvinden. Een woordvoerder van de EG maakte gisteravond bekend dat het overleg is uitgesteld naar vandaag. De EG had de partijen opgeroe pen woensdag met elkaar aan tafel te gaan zitten, maar tot nu toe hebben alleen de Servische vertegenwoordigers laten weten te zullen komen. De Bosnische president en moslemleider Alija Izetbegovic heeft verklaard niet naar Lissabon te zullen komen. De Bosnische minister van de fensie, Jerko Doko, maakte gis teren bekend dat de republiek een eigen leger heeft gevormd dat zal vechten tegen Servische strijders en het Joegoslavische leger. Het nieuwe leger zal hoofdzakelijk bestaan uit Bosni sche en islamitische landsverde digingseenheden en reservisten. De voormalige Joegoslavische republiek Bosnië-Hercegovina wordt mogelijk nog deze week lid van de Verenigde Naties. Daarover heeft de Veiligheids raad dinsdag tijdens een beslo ten vergadering overeenstem ming bereikt. De Bosnische re gering had maandag formeel de aanvraag tot het VN-lidmaat- schap ingediend. Een definitief besluit over de toelating van Bosnië-Hercego vina wordt dan volgens voorlo pige plannen vrijdag, en zo niet dan zo vroeg mogelijk de ko mende week genomen. Volgens de Verenigde Naties zijn inmiddels 1,3 miljoen mensen «Parijs/Den Haag III i nP) Frankrijk en |;;sland doen vandaag en Té® als eerste EG-landen fWste duidelijke stap om, f »eenkomstig de Akkoor- LVan Maastricht, te ko- L tot een gezamenlijk r Pees defensiebeleid. fc franqois Mitterrand wT i, elier Helmut KoW FtJI i?ar in dei Westfranse nelle om het verdrag te n Waarbij beide lan- tot de oprichting ■eai gezamenlijke leger- 'Euro- en L.®81 onder naam 3ru2et ®aan opereren. ■Saffie EG-lidstaten Lr\0?d|enoten bekijken feJÖans-Duitse onder- jtts 1 de nodige argwaan. De IVerwii 7e bescherming door tit bJ\ ®taten °P het spel I steL en de angst voor een lsatiein iB°TParijs leidt Ston lm bonden en Wash- iling een preserveerde op- n Mitterrand hebben laten weten dat het Frans-Duitse ini tiatief in 1995 moet uitmonden in een Europees legerkorps van 35.000 militairen met een hoofd kwartier in Straatsburg. De voornaamste taken zullen zijn: - verdediging van het grondge bied van de NAVO-lidstaten (het korps wordt in dat geval onder het commando van de NAVO ge plaatst). - het handhaven en herstellen van de vrede., - deelnemen aan humanitaire operaties. In de laatste twee gevallen komt het Eurokorps onder het com mando te staan van de Westeu- ropese Unie (WEU). De EG-lid staten spraken in december in Maastricht af de WEU om te vormen tot de militaire arm van de Gemeenschap. Momenteel zijn negen van de twaalf EG- landen lid van de WEU. Dene marken, Ierland en Griekenland zouden zich op termijn bij de de fensie-unie moeten aansluiten. Parijs en Bonn startten de afge lopen weken een diplomatiek of fensief om de WEU-lidstaten te bewegen zich bij het nieuwe Eurokorps aan te sluiten. Neder land liet weten niet geïnteres seerd te zijn. Den Haag vreest dat het korps de zo geliefde transatlantische band met Washington zal ondermijnen. Het ministerie van defensie sloot evenwel niet uit dat in de toe komst situaties kunnen ontstaan waarbij op ad hoe basis wordt besloten Nederlandse eenheden om operationele of andere rede nen aansluiting te laten zoeken bij het Eurokorps. België, Luxemburg en Spanje houden vooralsnog het Frans- Duitse verzoek in beraad. Brus sel stelt als voorwaarde dat Pa rijs en Bonn duidelijk moeten maken dat hun gezamenlijke de fensie-initiatief voor een Euro pese troepenmacht niet losstaat van een gemeenschappelijk Europees buitenlands- en veilig heidsbeleid. Van de NAVO-bondgenoten staan de VS en Groot-Brittannië het meest sceptisch tegenover het Frans-Duitse korps. De Britse minister van defensie, Malcolm Rif kind, verklaarde on langs dat het Eurokorps en de WEU de Alliantie moeten aan vullen. Voorkomen moet worden dat beide instellingen zich ont wikkelen tot rivaliserende orga nisaties, aldus de bewindsman. Zijn Duitse ambtgenoot Volker Rühe putte zich de afgelopen weken uit in verklaringen waarin hij beklemtoonde dat in de toekomst geen enkele Duitse soldaat wordt onttrokken aan het commando van de NAVO. De Verenigde Staten hebben for meel Duitsland en Frankrijk ge feliciteerd met hun gezamenlijke defensie-initiatief. Maar hoge functionarissen laten niet na het Eurokorps af te schilderen als een instelling die een gevaar vormt voor het transatlantische bondgenootschap. Senatoren gebruiken het korps als argument om meer Ameri kaanse troepen uit Europa terug te trekken. De twijfels beperken zich niet enkel tot de EG-lidstaten en de NAVO-bondgenoten. In Duits land keert met name de SPD (so ciaal-democraten) zich tegen de mogelijke vredehandhavende en -afdwingende rol die het korps kan gaan spelen. De grootste op positiepartij wijst op het gevaar dat Duitse militairen in een der gelijk geval kunnen worden in gezet buiten het NAVO-ver- dragsgebied, hetgeen in strijd is met de Duitse grondwet. Enkele militaire deskundigen hebben laten weten dat het met de operationaliteit van het Euro korps niet zo'n vaart zal lopen. Zij baseren zich daarbij op het functioneren van de al be staande Frans-Duitse brigade (4.000 militairen). De manschappen uit beide lan den kunnen na drie jaar van ge zamenlijk optreden nog steeds niet eikaars geweren en munitie gebruiken. „Het gaat goed zo- -lang de Fransen zorg dragen voor het voedsel en de Duitsers voor de apparatuur. Maar hoed je als het andersom is," zo smaalt een NAVO-officier. gevlucht voor de gevolgen van de Joegoslavische burgeroorlog. De huidige volksverhuizing is de ernstigste vluchtelingencrisis in Europa sinds de Tweede Wereld oorlog. Het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) besloot gisteren zijn hulpteam tijdelijk uit Sarajevo terug te trekken voor beraad over de hulpverle ning. Het besluit kwam een dag nadat een vertegenwoordiger van het Rode Kruis in Bosnië aan zijn verwondingen was overleden. Madrid (dpa) - Het Baskische partijenblok Herri Batasuna (HB/Volksunie), dat wordt be schouwd als de politieke arm van de terreurorganisatie ETA, en de gematigd nationalistische partij PNV zijn gisteren bespre kingen begonnen om rust te be reiken in Baskenland. Bij de contacten tussen verte genwoordigers van de twee par tijen op een geheim gehouden plaats in Baskenland gaat het erom mogelijkheden te vinden voor integratie van de radicale nationalisten in het politieke le ven en afspraken te maken om een punt te zetten achter het ter rorisme. HB behaalt bij regionale verkie zingen in Baskenland regelmatig ongeveer 15 procent van de stemmen. Het blok heeft vier vertegenwoordigers in het natio nale parlement in Madrid. HB doet niet mee aan het werk van de volksvertegenwoordiging. De PNV is de grootste partij van Baskenland. Samen met de so cialisten vormt ze de regionale regering. De ETA geldt na razzia's van de afgelopen weken in Frankrijk, Spanje en Uruguay, waarbij de topleiders en belangrijke com mando's gearresteerd werden, als zeer verzwakt. VERVOLG VAN VOORPAGINA Zij keerde zich tegen debenoe- ming van Suchinda, omdat deze bij de algemene verkiezingen van maart niet eens op een van de kieslijsten stond. Bovendien wordt hij ervan beschuldigd de man te zijn geweest achter de militaire coup, waarbij vorig jaar februari de laatste demo cratisch gekozen premier werd afgezet. De crisis in Thailand escaleerde zondag, toen de regering de noodtoestand afkondigde na een grootscheepse demonstratie te gen Suchinda. De premier gaf het leger opdracht met harde hand een einde te maken aan de betoging waaraan 200.000 bur gers deelnamen. De autoriteiten lieten gisteren weten dat de afgelopen dagen veertig mensen zijn gedood en 600 gewond. Waarnemers schat ten dat aantal veel hoger. Zij hielden het op honderd, studen tenleiders op enkele honderden doden. Militairen vuurden ook gisteren geweerschoten af op duizenden demonstranten die de straten bevolkten. De regering besloot tot het instellen van een uit gaansverbod om verdere opposi tie tegen te gaan. Na de interventie van Bhumibol kwam vooralsnog geen melding dat het uitgaansverbod weer was opgeheven. De Europese Gemeenschap ver oordeelde gisteren het geweld van het Thaise leger tegen onge wapende burgers. In een verkla ring riep de EG alle betrokken partijen op zichzelf zoveel moge lijk in de hand houden. De Ge meenschap pleitte voor een vreedzame en democratische op lossing van de problemen waar mee het land kampt, en voor vol ledige eerbiediging van de men senrechten. Op een groot bord worden de uitslagen van de Fili- pijnse verkiezingen bijgehouden. - foto ar Manila - De voormalige minister van defensie Fidel Ramos lijkt in de Filipijnen af te steven op een overwinning in de pre sidentsverkiezingen van vorige week. Hoewel de telling van de stemmen nog steeds langzaam verloopt begint Ramos een grote voorsprong op te bouwen. Na telling van 39 procent van de ongeveer 25 miljoen uitge brachte stemmen had de door president Corazon Aquino ge steunde kandidaat volgens het officiële orgaan dat de telling bijhoudt 2.177.037 stemmen, ruim een half miljoen meer dan de flamboyante corruptiebestrijdster Miriam Santiago. Nog op de derde plaats, maar snel op haar inlopend stond Eduardo Co- juangco. New Delhi - India heeft gisteren Vellupillai Prabhakaran, lei der van de Srilankaanse guerillabeweging Tamil Tijgers, be schuldigd van moord op premier Rajiv Gandhi van India, een jaar geleden. Ook het hoofd van de Tamil-inlichtingendienst, Pottu Amman, en enkele andere Tamil-strijders zouden be trokken zijn geweest bij de aanslag. Dit heeft het Indiase pers bureau United News gisteren bekend gemaakt. De regering in New Delhi heeft Sri Lanka gevraagd de ver dachten te arresteren en uit te leveren. Gandhi werd op 21 mei 1991 vermoord toen een vrouw hem en zichzelf opblies met een bom. Portland - George Bush en Bill Clinton hebben de Republi keinse en Democratische voorverkiezingen in de westelijke staat Oregon gewonnen. Bush en Clinton wonnen ook de voorverkiezing van de staat Washington. Alhoewel de zogenaamde 'write-in ballots' of voorkeurstemmen voor een niet op het verkiezingsbiljet staande kandidaat, op de verkiezingsavond niet werden geteld, meldde het televisiestation CNN dat 11 procent van zowel de Republikeinse als de Democratische kiezers in Oregon voor de miljardair Perot hadden gestemd. De stemmen voor Perot tel len niet officieel. Brussel - De GOS-republieken uit de vroegere Sovjetunie heb ben vrijdag op hun top in Tasjkent een akkoord bereikt over de verdeling van het conventionele wapentuig, dat voor de Sovjet unie overblijft volgens het CFE-akkoord, zo is pas gisteren ver nomen in diplomatieke bronnen in Brussel. Dit betekent dat dit akkoord tussen NAVO en het vroegere Warschaupact over drastische conventionele wapenverminde- ring in Europa van de Atlantische Oceaan tot de Oeral, dat in 1990 in Parijs werd ondertekend, medio juli op de CVSE-con- ferentie Helsinki wordt bekrachtigd en van kracht kan worden. Moskou - De Moldavische president Mircea Snegur heeft het Russische leger gisteren ervan beschuldigd militaire agressie te plegen tege zijn land. Snegur riep voorts de bevolking op be reid te zijn zich tegen de Russen te verzetten. Dinsdagavond had Snegur het GOS al opgeroepen zijn land te steunen in het conflict met de separatisten van de 'Dnjestr-republiek'. Volgens Snegur hebben eenheden van het 14e leger dinsdag ge bieden bezet op de linkeroever van de rivier de Dnjestr, waar Russen en Oekraïners een eigen republiek hebben uitgeroepen Daarbij maakte het leger gebruik van T-72 tanks, infanteriege- vechtsvoertuigen en zware artillerie. De president sprak van een 'een flagrante agressie tegen de republiek van Moldavië'. Lagos - De militaire regering van Nigeria heeft gisteren alle verbonden van stammen en etnische en religieuze groepen ver boden, nadat de drie voorafgaande dagen bij gevechten tussen christenen en moslims in het noorden van het land meer dan 200 doden waren gevallen. Kranten meldden gisteren de arrestatie een dag eerder van Beko Ransome-Kuti, een vooraanstaand voorvechter van de mensenrechten, die president Ibrahim Babangida ervan heeft beschuldigd chaos te creëren als excuus om de macht niet af te staan. In juli moeten parlementsverkiezingen worden gehou den in Nigeria en voor december staan presidentsverkiezingen op het programma. Moskou - Het parlement van de Krim heeft gisteren bij meer derheid van stemmen besloten de onafhankelijkheidsverkla ring van begin deze maand ongedaan te maken. Dit heeft het persbureau Interfax gemeld onder aanhaling van de Republi keinse beweging op de Krim. Het parlement in Simferopol boog met zijn besluit voor de eisen van Kiev kort voordat het parlement van Rusland zich zou buigen over de geldigheid van de akte waarbij dit schier eiland aan de Zwarte Zee in 1954 bij de Oekraïne gevoegd werd. De Oekraïne, waarvan de autonome republiek de Krim afhankelijk is, had de onafhankelijkheidsverklaring van 5 mei ongrondwettig geoordeeld. Moskou - Georgische terroristen hebben gisteren een bloedbad aangericht onder 50 vluchtelingen uit Zuid-Ossetië. Dit heeft het Russische persbureau RIA gemeld. Een kolonne voertuigen uit de Zuidossetische hoofdstad Tsjinvali werd in de buurt van het Georgische dorp Kechwi in een hinderlaag gelokt. Bij het bloedbad zouden meer dan 50 mensen gedood zijn. President Edoeard Sjevardnadze van Georgië gaf blijk van zijn medeleven met de leiding van Zuid-Ossetië, dat tot Georgië be hoort, en verklaarde dat de 'misdadigers' niet alleen vijanden zijn van het Ossetische, maar ook van het Georgische volk.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1992 | | pagina 5