lutoprijzen stijgen volgend jaar verder Wr<iÊ "V IS-DOS beheerst arena nog maar concurrentie ligt op de loer «wwiLfKf Astra in voetspoor van Kadett V.A. F 16.243 CONSUMENT D2 388 Schokland huisvest twaalf dinosaurussen in tenten AUTONIEUWS Eclipse maakt de oversteek Consumentenbond tegen creditcard van ANWB GGD heeft voor toeristen spuitje tegen de dood Alle Europese vrouwen willen dezelfde dingen DONDERDAG 21 MEI 1992 In is anders. Ook u. paarom een auto die bij u past. Die lek- |dt, economisch in (is. maar óók pittig, comfö'nabö erp geprijsd is. Dus wilt u een a die rekening houdt met al uwj De Daihatsu Charade. De Char3 beeld. Met 4-, 5- of automatisJ gsbak. Zelfs 'standaard' is-ie 'eet. Wilt u nog meer power? Daan Charade 1,3. Met z'n krachtige I 16-kleppen motor en zelfs leverti ilaandrijving! Wilt u extra veel b' V? Geen probleem. De Charade is' ne sedan-uitvoering. En wilt u een stoplichtsprinter? Dan hebben Ide zelfs in GTti-uitvoering. Die zij 10 in 8,2 seconden! Het enige v| ptsu standaard heeft, is r Ir fabrieksgarantie, 3 j Ir carrosseriegarantie. Dus als ugee| pozijn'-auto wilt rijden, komt u nul s. We hebben al een Charade als 2? Prijzen incl. BTW, excl. kosten rijid; maken. SE&I /eldslag in computerwereld f>40-34254. BREDA, King ommel, Handelsweg 5, lijk la, tel.01623-12896. 150-81000. MOERDIJK, JZENDIJKE, Garage Wijffels] of de helft van de waerds in contanten 32-36, Tel. 076-224500 tssage, Tel. 073-133021 >833 -0-111015 40-862421 26, Tel. 04242-84450 04120-24243 el. 013-420397 70, Tel. 04132-64520 33666 3272 „Nico Koolsbergen (jaZe zitten uren te joelen op de zolderka as, tot verbijstering jhun huisgenoten. Hun j laten het beeld- trui niet los. De rech- jmd schuift een l apparaatje - de over het werkblad. i het scherm beweegt pijltje dat af en toe [ft staan bij vreemde te- ^etjes. Andere zol- lobbyisten doen het Ier muis, maar tikken ieimzinnige codes op toetsenbord: diskcopy k: of chkdsdk/f of del j Zo gaat dat met perso- computers. computers worden gebruikt schrijven, administreren, Hitjes en nog veel meer. Dat zeniet vanzelf. De gebrui- uioet het apparaat vertellen, hij precies wil en bovendien a toetsenbord, scherm, b et nog veel meer zaken fc samenwerkten. Daarvoor piet 'besturingssysteem'. Er [diverse van zulke operating s. Het bekendste is MS- tl jaren de wereldstan- J.Maar er zijn kapers op de is een ware veldslag aan l tussen de leveranciers 'deze systemen. iag heeft een grillig verloop. DOS beheerst de arena nog, r DRDOS wint terrein, iows leek twee jaar geleden 'i ondergang gedoemd maar nu overwinningsliederen. ""DOS wordt weinig ver- Apple Macintosh trekt Iran alle gehos en geDOS Baai en brengt Systeem 7 in lijd; maar dat werkt alleen pple-computers. Unix gaat weg. Onlangs rechtte Zwoegen en puzzelen achter een scherm op de zolderkamer. IBM de rug en lanceerde het OS/2 2.00 dat alle andere syste men overbodig moet maken... MS-DOS De overgrote meerderheid van de computers werkt nog met MS-DOS. De eerste kennisma king is voldoende om iedere nieuweling de lust tot verder computeren te ontnemen: een letter met daarachter een dub bele punt, een naar links leu nende schuine streep die backs lash blijkt te heten, het teken en tenslotte een knipperend streep je. Help, wat moet er gebeuren als je dat op je scherm ziet? Tik de (moeilijke) commando's in en de computer gaat aan het werk. Apple Macintosh kent vanouds een andere besturing voor de eigen computers. Die werkt met plaatjes, keuzemenu's en een muis. Beweeg met de muis een pijl over het scherm, wijs aan wat je wilt en druk op de muis toets. Klikken heet dat in mui zentaai. Dat is gemakkelijk en de plaatjes zijn mooi. Op de ge wone (DOS-)computer kan dat tegenwoordig ook, met Win dows. Windows is echter geen zelfstandig besturingssysteem; het werkt alleen als eerst MS- DOS op de machine is gezet. Met FOTO' ARCHIEF DE STEM Windows wordt de besturing een fluitje van een cent en merkt niemand meer iets van die ver velende DOS-commando's. Er is net een nieuwe versie met num mer 3.1 verschenen. Auto Maar voor Windows blijft MS- DOS vereist en dat schept een ander probleem. De moderne PC kan veel meer dan DOS eruit weet te persen. Alsof je met de hand een auto vooruit duwt in plaats van de motor te starten. De moderne machines vereisen om hun kracht te tonen eigenlijk een compleet nieuw besturings systeem, dat dan echter ook in één klap de meeste bestaande programma's voor de PC waar deloos maakt... Microsoft, schepper van MS- DOS, begint er niet aan en ver wacht dat DOS en Windows, eventueel verder aangepast, nog jaren mee gaan. Anderen, zoals Unix, hebben het geprobeerd maar werden nooit populair; er zijn te weinig programma's voor beschikbaar. Nieuwe zet En nu doet IBM een nieuwe zet met de introductie van OS/ 2 2.00. Het systeem werkt met vensters en een muis. Het is sinds een paar weken in de han del en kan ook overweg met be staande DOS- en Windows-pro- gramma's. Dat is een belangrijke troef. Vierhonderd softwarebe drijven - alle bekende namen, behalve Microsoft... - hebben beloofd dat ze voor het nieuwe systeem programma's gaan ont wikkelen. IBM garandeert dat die programma's ook zullen wer ken met een toekomstig bestu ringssysteem dat het samen met Apple Macintosh ontwikkelt. Dus louter voordelen? Niet voor de zolderkamers. OS/2 2.00 werkt alleen op nieuwe snelle personal computers. (Voor de kenners: minimaal een 386SX- machine met 4Mb geheugen. En het vréét ruimte op de harde schijf: 15 tot 30 Mb). Zulke ma chines zijn schaars op de zolder kamers. En het is meer gebeurd dat het beste systeem - waarbij kenners maar moeten uitmaken of OS/2 2.00 dat inderdaad is - het niet kon bolwerken omdat 'de markt' an _s besloot. Ichokland - Twaalf dino- lirussen en een aantal Ren zijn van half juni tot I november te zien in het Schokland in Fle- md Het is de eerste keer It een expositie van derge- |jk kaliber wordt gehouden 1 Nederland. Volgens mu- seumdirekteur W.M. Oos terhof gaat het hier om de best gereconstrueerde dino saurussen die ter wereld be staan. De zeventig miljoen jaar gele den uitgestorven dinosaurus sen zijn gereconstrueerd door Japanse wetenschappers. Ze zijn op ware grootte gebouwd, hebben een niet van echt te on derscheiden huid van rubber pasta, bewegen en produceren oergeluiden. Schokland haalde de expositie in huis na bemid deling van het Natural History Museum/British Museum Lon don. 'l'- Bezoekers van de expositie kunnen naast zeven verschil lende soorten robot-dinosau russen ook een expositie over het leven van de dieren bekij ken. Om de dieren te kunnen huisvesten-worden vier extra tenten opgezet. Dat is nodig omdat niet alle dinosaurussen in de museumgebouwen pas sen. De grootste robot-dino saurus is negen meter lang en enkele meters hoog. Schokland is de tweede lokatie van de expositie. Eerder al wa ren de Japanse robot-dinosau russen te zien in Bonn. Of de reconstructies ook elders in Nederland te zien zullen zijn, is nog onbekend. fxRien van der Steen sen, die begin 1992 een Ikope' personenauto kregen te maken f procentueel sterk stij- i prijzen. En in 1993 irit het allemaal nog er- taoeg kunnen kopers van wagens, in de categorie I® (ie 45.000 gulden, met Jfflgvan 1 januari 1993 ech- ■een verdere prijsdaling ver- ■ffien Dure personenwa- fs die worden aangedreven «dieselmotoren; gaan met Hvan 1993 nog duidelij- I profiteren van prijsverla- ffl. Dat is een gevolg van Naderingen in de Bijzon- Verbruiks Belasting pb) die met ingang van 1 ja- "J '893 van kracht wordt. I^' ffloment loopt namelijk redelijke subsidieregeling ■"enzine-auto 's voor kataly- Irenaf. T ingang van 1 januari dit J verdween al 400 gulden f overheidssubsidie voor de rTO'or. Zoals het er nu F- uitziet wordt volgend jaar ['«restant van 1.300 gui lt de subsidiepot van de eid geschrapt. Bij het in I v'w roepen van de spe nt, su°s'dteregeling voor is br?U'os met katalysator li? i Haa§ afgesproken 1 te afschaffen van de 8 de oude BVB-tarieven r/M kracht werden. Dat v3' volgend jaar over 10.000 gulden geen L 16 procent over de fc»?S/an c'e aut0 wordt I», .Over de rest van de [.*®dt dan het BVB-tarief L ?rocent in rekening ge- Hen de 28,6 procent Meeld leert vervolgens, dat als per 1 januari nog eens 1.300 gulden op de basisprijs van zo'n Golf komt, de uiteindelijke prijsver hoging zo'n 2.500 gulden be loopt. Als de BTW tenminste inderdaad voor het einde van het jaar met één procent daalt. Minder daling De verlaging van de BVB heeft geen positieve invloed op de prijsstelling van de goedkoop ste auto's in ons land. Want die auto's zullen aanzienlijk min der in prijs kunnen dalen door dat die BVB-verlaging percen tueel is, terwijl de 1.300 gulden die er als subsidie bijkomen een vast bedrag vormen. Des kundigen hebben al uitgere kend dat begin volgend jaar alle auto's onder de 45.000 gul den alleen al door de nieuwe belastingmaatregelen aanzien lijk duurder gaan worden. Maar de personenauto's boven de 45.000 gulden gaan juist profiteren van het wegvallen van de overheids-subsidie. „Hoe hoger de aanschafprijs van de auto, hoe groter het prijsvoordeel wordt. En dat kan", zegt men bij de RAI in Amsterdam, „toch niet de be doeling van de overheid zijn". Dieselrijders, die bij de aan schaf van de auto niets te ma ken hebben gehad met de sub sidieregeling rond de katalysa tor voor benzine-motoren gaan met ingang van 1 januari 1993 pas echt profiteren van de BVB-verlaging. Terwijl in. het kader van de Europese harmo nisatie de BVB uiteindelijk verdwijnt. Om plaats te maken voor een ander soort 'leges', omdat het rijk de enorme op brengsten natuurlijk niet wil missen. Sommige importeurs geloven, dat de auto's in Nederland vanaf volgend jaar tussen 10 en 15 duurder zullen wor den. En dat, terwijl de koper in Duitsland momenteel 14 BTW (Mehrwert Steuer) be taalt. Dat percentage stijgt naar 15, maar daar blijft het voorlopig ook bij. De situatie i.,„ «v van Pon, vaa VW. Toen de or-subsidie met 400 I». ke.Werde, becijferde van de auto gezej RVö>op kwam 20 im- B% j,men dealersmarge, «te™.® 18-5 BTW. rekensommetje De nieuwe Astra van Opel heeft de vooraanstaande rol van zijn voorganger, de Ka dett, praktisch naadloos overgenomen. GM Neder land bevindt zich in de com fortabele positie dat de Astra wederom met ruime cijfers de meest verkochte auto van Nederland is. Vanaf begin juni wordt het aanbod uitgebreid: dan is de vierdeurs sedan te koop. Met kofferbak dus en twintig centimeter langer dan de Astra 'hatchback'. De kofferbak van de Astra sedan is 500 liter groot, een paar liter minder dan de Ka dett sedan. Daarbij komt dat de achterbankleuning in twee ongelijke .delen omlaag kan en de achterzitting op klapbaar is. De laadruimte wordt dan plots 1200 liter groot. Er zijn vijf benzine motoren beschikbaar tussen 1.4 en 1.8 liter. Verder is er een 1.7 liter diesel, eventueel met oxidatie-katalysator. In september komt er nog een turbodiesel. Voor sommige uitvoeringen is een anti- blokkeer remsysteem en automatische transmissie le verbaar. GM Nederland gaat ervan uit, dat de Astra sedan onge veer 25 tot 30 van de to tale Astra-verkoop voor zijn rekening neemt. In Europa zullen in de resterende pe riode van dit jaar ongeveer 100.000 Astra's sedan ver kocht worden. De 1.4 Gl kost rijklaar f 30.625 en dat is 700 gulden duurder dan de driedeurs hatchback. De 1.6 sedan is duizend gulden duurder. De diesel kan voor 34.000 gulden de showroom uit. in Nederland wordt dezelfde als in Denemarken", luidt de overtuiging van Rover-direc teur Fred van Putten. Hij is ook directeur van de Duitse Rover-import en hij waar schuwde onlangs voor te sterk stijgende autoprijzen in ons land. Naar zijn idee moet reke ning worden gehouden met prijsverhogingen tussen de 10 en 12 procent; de jaarlijkse in flatie daarbij niet inbegrepen. Marge De autoprijzen zijn in ons land wel hoog, maar na aftrek van alle belastingheffingen is de marge voor de fabrikanten heel laag, aldus Van Putten. „Daarom verdienen fabrikan ten in andere Europese landen, zoals in Duitsland en Enge land, veel meer aan hun pro- dukten. In Nederland verdient een fabrikant er nauwelijks aan". Dat illustreert waarom nieuwe modellen in Nederland aanvankelijk altijd slecht le verbaar zijn. De fabrikant voorziet eerst en vooral lucra tiever markten van voldoende auto's. Het kan in de ogen van Van Putten dan ook niet uitblijven dat in de naaste toekomst het een en ander met de prijzen gaat gebeuren. „Wanneer de prijsharmonisatie in Europa een feit is zullen de fabrikan ten met verkoopprijzen komen die vóór belastingen gelijk zijn. Door de extreem hoge belas tingheffingen op auto's in ons land zullen de prijzen zo doende aanzienlijk omhoog gaan", meent Van Putten. Met het oog op de Europese eenwording zijn er veel auto mobilisten in Nederland die er tot voor kort van uitgingen, dat de hoge autoprijzen in ons land omlaag zouden gaan. „Want in Duitsland zijn auto's toch ook veel goedkoper?" Inderdaad. Maar de fiscus be dient zich dus van een ander soort logica. Voor Europa is het een nieuwe auto. Maar in Ja pan en in de Verenigde Staten is hetzelfde model al drie jaar bekend. De Mitsubishi Eclipse is een sportcoupé, waarin twee mensen riant kunnen zit ten. Het fraai vormgege ven achterbankje is slechts geschikt om sporttassen op te vervoe ren. Of twee kleine kin deren. De Eclipse is het produkt van de Amerikaanse fabriek in Illinois, waar tot voor kort Mitsubishi en Chrysler samenwerkten. Chrysler heeft zich intussen terugge trokken, hoewel de Eclipse in Amerika ook nog steeds als Chrysler-produkt aan geprezen wordt. De auto heeft een motor met een in houd van twee liter, die 150 pk levert. Het zijn niet zo zeer de prestaties waarmee deze sportieve auto opvalt. De handel heeft ervan afge zien de turbomotor naar Europa te halen. Het zullen meer de vormgeving en de uitgebreide standaarduit rusting met airconditioning en ABS die het moeten doen. De motor is dezelfde, die ook al beschikbaar was in Mitsubishi's Galant GTi. Sinds een paar jaar is Mit subishi bezig het imago op te poetsen. Vandaar de Eclipse. Later dit jaar komt ook nog een echte sportwa gen, de 3000 GT, naar Europa. Ze moeten de naam van Mitsubishi als autobou wer vereenzelvigen met dy namiek. De Eclipse is een vlot ge lijnde, zeer goed uitgeruste auto met sportieve aspira ties. De auto is wat zwaar der dan zijn concurrenten: Honda Prelude, Mazda MX 6, Nissan 200 SX en Opel Calibra. De prestaties zijn om en nabij hetzelfde, al gedraagt de Calibra zich daarbij het zuinigste wat brandstofverbruik betreft. De Eclipse slaat wel een goed figuur met zijn prijs: 64.075 en dat is minder dan elke genoemde concur rent vraagt. Den Haag - De Consumen tenbond wil dat de ANWB stopt met een proef waarbij enkele tienduizenden ge bruikers van de Internatio nale Reis- en Kredietbrief een Visa-creditcard krijgen toegestuurd. Een woord voerder van de Consumen tenbond heeft dit dinsdag meegedeeld. De reis- en kredietbrief kent al coupons waarmee over de grens in geval van nood gara ges, sleepbedrijven, onderde len en medische kosten kun nen worden betaald. Sommige bedrijven accepteren die ech ter niet. Met de creditcard kan men vaak wel terecht, ook bij benzinestations, tolwegen, ho tels, campings en restaurants. De Consumentenbond acht het toezenden van de creditcards in strijd met de aanbevelingen van de Europese Commissie en onderzoekt ook of de ANWB de Wet op de Assurantiebe middeling overtreedt. Een an der bezwaar is dat de card niet aangetekend wordt verzonden, zodat misbruik mogelijk is. In een soortgelijk geval lopen er al gerechtelijke stappen van de Consumentenbond tegen verzekeraar Ohra. De ANWB toont zich in een reactie verrast door de bezwa ren van de Consumentenbond. De kwestie vormt inmiddels onderwerp van intern beraad, aldus een woordvoerder van de ANWB. De gebruiker van de reis- en kredietbrief krijgt de kaart gratis mee en moet alleen bij gebruik, naast de gemaakte kosten, een bijdrage betalen van 25 gulden. Bestaande Visa-cardhouders, die normaal 80 gulden betalen, hebben hierover geklaagd bij Visa. Directeur H.A. Smolders van het bedrijf heeft zijn abonnees echter aangeraden nog even af te wachten hoe de proef verloopt, alvorens over te stappen naar de reis- en kredietbrief. „Er is geen en kele zekerheid of wij ermee doorgaan". Een beslissing daarover is wat Visa betreft afhankelijk van de mate waarin de ANWB-klant daad werkelijk gebruik maakt van het plastic kaartje. Door Mikel Adriaansen Breda - Reizigers naar tro pische landen lopen levens gevaar wanneer zij zich niet tevoren laten inenten. De gele koorts die in die landen veel voorkomt, leidt, eenmaal besmet, on herroepelijk tot de dood: er is geen therapie voor. Daarom gaan reisbureaus, op verzoek van de GGD in Breda, vakantiegangers na drukkelijker wijzen op het belang van inenting. De GGD-Breda geeft jaar lijks drieduizend vaccina ties in de vorm van spuitjes of capsules tegen ziekten in de warme streken. „Misschien dat het aantal vac cinaties door de campagne he lemaal niet toeneemt", zegt Gerard van de Heijkant, hoofd algemene gezondheidszorg. „Wellicht dat die reizigers in het verleden toch al kwamen. Daar hebben we geen zicht op. Maar wij moeten naar buiten toe in ieder geval meer be kendheid geven aan de nood zaak van inenting." Van de Heijkant vertelt dat er nog altijd mensen met mala ria, polio, tyfus of de ge vreesde gele koorts van vakan tie terugkomen. Volgens de GGD-arts is de kans op ziek ten het grootst in landen van Midden-Afrika en Zuid-Ame- rika. De meeste mensen die bij de GGD langs komen voor inen ting, maken gebruik van het aangeboden basispakket. Dat pakket bevat twee prikken: een DTP-spuit, die je eens in de vijftien jaar nodig hebt te gen kinderverlamming, en een prik tegen geelzucht (hepatitis A). Daarnaast krijg je een doosje capsules mee tegen ty fus. Het pakket kost ongeveer honderd gulden. Geen angst Van de Heijkant: „De inenting tegen tyfus kan ook via een prik, maar dan heeft het ver schillende bijwerkingen." De arts benadrukt dat mensen echter geen angst hoeven te hebben om op reis te gaan naar de tropen. „Zelf ben ik in Indonesië geweest. Geweldige vakantie. Er is geen gevaar alleen vantevoren even later prikken, hè? Ik heb in dat lanc wel last van misselijkheid er diarree gehad, maar dat heb ben bijna alle Nederlandse toeristen in de tropische lan den." Die buikloop wordt, volgen; de arts, veroorzaakt door de enorme klimaatverandering ir combinatie met een ander eet patroon. Hij waarschuwt voo: het watergebruik: „Nooit zo maar grondwater drinken, da is veelal besmet met allerlei bacterieën. Je moet steeds wa ter in flessen kopen, dat is-wel betrouwbaar." Zout en suiker Van de Heijkant adviseert rei zigers naar warme gebieden medicijnen mee te nemen te gen diarree: tabletten Diacure of Imodium. „In zo'n heet land verlies je veel vocht en daarom zou je eigenlijk naast die ta bletten ook CRS-tabletten mee moeten nemen. Dat is in feite gewoon suiker en zout. Het houdt vocht vast. Die tablet ten zijn sowieso goed wanneer je veel transpireert." De arts waarschuwt ook voor eten dat in kraampjes op straat wordt aangeboden. „Niet eten. Evenals koud vlees, of fruit waar je de schil len bij op eet." Over bloedtransfusies zegt de arts: „Je moet altijd vragen om bloedvervangende produkten, zoals hemacellen. Die kunnen via ambassades verkregen worden. In een later stadium kan via je verzekeringsmaat schappij bloed uit Nederland geleverd worden." In de Mid den-Afrikaanse landen is bloed vaak besmet. Ook dient men daar in ziekenhuizen te snel bloed toe, wanneer iemand een tekort heeft aan vocht. Tegen de gevreesde gele koorts geeft de GGD in Breda sinds 1989, als enige in de re gio, ook vaccinaties. Verschillen Volgens de GGD-arts verschil len de raadgevingen in Neder land nogal eens van stad tot stad. „De richtlijnen worden wel aangegeven door de hoofdinspectie, maar in de praktijk speelt een persoon lijke voorkeur van de arts een doorslaggevende rol. Jammer, ik zou ervoor pleiten dat er één lijn wordt gevolgd. De pa tiënt wordt toch onzeker, als een kennis naar dezelfde be stemming gaat met andere me dicijnen. Op zich kan dat, want voor bepaalde ziekten zijn meerdere medicijnen ge schikt." Reizigers die zich willen laten inenten, kunnen een afspraak maken bij de GGD. Men krijgt dan een informatiebrief en een inentingskaart met advies. Van de Heijkant: „De inentin gen komen met stempels in een geelgekleurd vaccinatie paspoort te staan. In sommige landen kan naar dat paspoort gevraagd worden". Breda - Europese vrouwen willen allemaal hetzelfde. Dat concludeert een onder zoek onder duizend vrou wen in twintig Europese landen. Ze willen allemaal naturel, moederlijk en zelfverzekerd zijn, zo meldt het reclamevak blad Adformatie. Verder wil len ze een betrouwbare levens partner hebben, een baan en het vermogen meer te doen in minder tijd. Dat in heel Europa vrouwen hetzelfde willen, betekent nog niet dat ze zich hetzelfde ge dragen of dat ze dezelfde din gen kopen, haast onderzoeker BBDO Worldwide te melden. Reclamemakers moeten daarom in verschillende lan den ook verschillende cam pagnes voeren. De ondervraagde vrouwen zijn wel unaniem in hun afkeer van de toon van adverteerders. Europese vrouwen zijn vooral gekant tegen de veelgebruikte stereotypen van de tevreden huisvrouw en de supervrouw. Vrouwen zouden zich meer la ten frustreren door adverten ties dan mannen, aldus de on derzoekers.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1992 | | pagina 27