Camperclub wil plaatsen in Zeeland
750 Jaar Vier Ambachten
Als overal't rood,
wit en blauw wappert,
zorgen wij voor oranje.
Alternatief voor razzia-aehtige toestanden tegen wild kamperen
c4
k nieuws
:n
Mijn
hemel!
Uitbreiding dagverzorging
in De Burght en Coensdike
de stem
ZEELAND
woensdag 29 april 1992
C3
ORT
onden voorwer-
'skil
ENSTEN
Geld GS voor
JOE in West
De Vreeze
bolkoning
van De Ware
Vrienden
Korenavond in
parochiekerk
Aardenburg
Twisten
Ambachten
Herendiensten
D'N SLÜÜSWACHTER
De leeuw van
Graauw brult
BEETHOVEN'S PASTORALE
KONINKLIJK FILHARMONISCH
ORKEST VAN VLAANDEREN
i-Holland
(as 1 no's
In de Holland Casino's kom je ogen tekort.
en een televisie. Na de
eilig te hebben gesteld,
erde hij het voertuig op
Plein in de Zeeuwse
stad. De man is na het
ken van een proces ver
in verzekerde bewaring
- Bij de rijkspolitie in
kan men inlichtingen
n over de volgende ge
en voorwerpen: schou-
s, mannenhorloge, con-
nzenset, diverse porte-
ees, zakaganda, val-
jack, PTT-semafone,
ic zak met zwemkleding,
se sleutels en sleutelbos-
bouw een extra leden-
dering. Dan word ge-
1 over de aangekondigde
'butieverhoging. Daarna
t een videofilm gedraaid
'e viering van het jubi-
Aanvang 20.00 uur.
neuzen
BEURS - In het kader
50 jaar Vier Ambachten
zaterdag 2 mei een ruil-
met tentoonstelling in
Zuidlandtheater van
tot 17.00 uur. Om 15.00
er een veiling van post-
s en munten.
INGINNEDAG - Maar
veertien verenigingen
richtingen verlenen hun
werking aan het konin-
eprogramma dat er als
uitziet: 9.30 uur ver-
e fietsoptocht door het
vertrek aan Het Meu-
t met muziekvereniging
kil en showband De
luw. Bij de Beatrixboom
"t de vlag gehesen, 10.30
pelletjesprogramma voor
eren tot groep 4 bij
ltuin De Miertjes. Voor
eren van de groepen 4 tot
~et 8 spelmorgen bij Het
ïlengat, 11.00 uur concert
dekvereniging Sluiskil bij
rdgebouw De Ark, 13.00
speurtocht en etalage-
strijd voor de jeugd, 14.00
spelmiddag in Meulengat
ouderen en disco voor de
d tot 15 jaar en voor Het
ngat demonstratie van
ografisch bestuurde
's, 15.00 uur voetbalwed-
'd tussen ondememersver-
'ng en stichting Gilde-
ten, 20.00 uur disco voor
eugd en otanjefeestavond
Sluiskilse blaaskapel Ein
it
kg 80-90 I 175-233 II 165-
70-80 I 189-236 II 165-176,
0 I 152-177 II 137-139. Ver-
fruit. Jonagored kg 90-95 I
85-90 I 236, 80-85 I 248. Ka-
eren. Conference kg 65-75 I
325 n 239-277, 55-65 I 244-
II 206-235, 45-55 II 98-142.
erkoop Conference kg 65-
323, 55-65 I 277, 45-55 II
Industrieappelen 58.10%.
"trieperen 15.40%. Zacht
aardbei 100-160 doos.
11e - Dinsdag 28 april zijn
erste frambozen van het
e seizoen aangevoerd door
uidweg uit Yerseke. De eer-
oper van deze partij was M.
uit Bergen op Zoom die
de eerste doosjes van 150
5,30 betaalde.
t-Zeeuwsch-Vlaanderen
01170-3139. Dag en nacht
ikbaar. (dringende bood-
ippen inspreken op ant-
rdapparaat).
t-Zeeuwsch-Vlaanderen
r spoedgevallen dag en nacht
ikbaar onder tel. nr. 01140-
31 (boodschap inspreken op
voordapparaat),
isver. Kanaalzone Zeeuwsch-
inderen - Dag en nacht be-
baar voor dringende hulp-
ening onder tel. 01150-19049.
unt naam en telefoonnummer
•reken, zodat de dienstdoende
^verpleegkundige u kan be
en.
pREN ARTSEN
gstdijk en Hulst - Dierenarts
op, tel. 01155-1488.
neuzen. Axel, Zaamslag en
st - Dierenarts J. Kop, Bas-
str. 3, Axel, tel. 01155-1488.
VD ARTSEN
it-Zeeuwsch-Vlaanderen -
idarts D. Balk, Nassaustr. 5,
;ndijke, tel. 01176-1760.
eekuur 12-12.30 uur.
t-Zeeuwsch-Vlaanderen
idarts D. Thung, Dinkelstr.
Temeuzen, tel. 01150-30666.
-eekuur 12-12.30 u.
id- en Noord-Beveland -
idarts S. Tamminga, Grote
de 28, Goes. Tel. nr. 06-
71398. Spreekuur 10-11 uur.
OTHEKEN
neuzen - Apotheek Klaassen,
01150-12090.
HENHUIZEN ZEEUWSCH-
AANDEREN
>r eerste hulp bij ongelukken:
it dienstdoende huisarts raad
den.
ist - Buitenpolikliniek De
bte, tel. 01140-12651.
>tburg - St. Antoniuszieken-
p, tel. 01170-9000.
neuzen - Streekziekenhuis De
nte tel. 01150-88000.
BULANCE EN BRAND
ER
fuwsch-Vlaanderen - Tel.
50-12200.
Van onze verslaggever
Temeuzen - De Neder
landse Kampeerauto Club
(NKC) wil de komende ja
ren speciale overnach
tingsplaatsen voor cam
pers gerealiseerd zien in de
provincie Zeeland.
In eerste instantie denkt de club
aan een dergelijke voorziening
op Schouwen-Duiveland, maar
ook in Zeeuws-Vlaanderen zou
een ovemachtingsplaats moeten
komen.
De verharde ovemachtings-
plaatsen vormen een voorziening
op maat voor camperbezitters
die veel korter op één plaats
blijven dan gewone kampeer
ders. „Een camping is niet de
ideale plaats voor campers. Een
kampeerauto heeft immers niet
zoveel extra's nodig. Bovendien
is er de kans dat deze zware
auto's in een grasveld wegzak
ken", zegt J. Verhulst, consul
van de NKC voor de regio Zuid-
West.
Nederlandse gemeenten voeren
volgens Verhulst vaak een cam
per-onvriendelijk beleid. „De
meeste gemeenten hebben een
verordening dat je niet vrij mag
kamperen", zegt hij. Alhoewel er
volgens hem wel wat verbetering
komt, blijft het voor de club
moeizaam werken. Daar komt
bij dat veel NKC-functionaris-
sen vrijwilliger zijn en dus be
perkt in hun tijd.
De NKC is gevestigd in Amers
foort. De club werd vijftien jaar
geleden opgericht met als doel
'belangenbehartiging van cam
perbezitters in de ruimste zin
van het woord'. Met bijna zes
duizend aangesloten leden be
hoort de NKC tot de grotere
clubs in Europa.
Vorige week werd een ovemach
tingsplaats voor campers ge
opend in het Brabantse 's Gra
venmoer. Eerder werden soort
gelijke voorzieningen gereali
seerd in onder andere Gouda,
Drimmelen, Schoorl en Ommen.
Het verschil met een gewone
camping is dat er op een over
nachtingsplaats slechts beperkte
voorzieningen zijn. Campers
kunnen er tegen geringe vergoe
ding één tot maximaal drie
nachten blijven staan.
In Zeeland, waar vrij kamperen
'wild kamperen' heet, hebben de
camperbezitters vooral met het
provinciale beleid te maken.
Volgens Verhulst bieden over
nachtingsplaatsen een goed al
ternatief. „Dan ben je af van die
toestanden van nu met die - zo
noem ik het maar - 'razzia's' en
het 'schoonvegen' van dijken."
Als voorbeeld wijst hij naar het
buitenland waar al veel meer
speciale terreinen voor campers
zijn.
Aan het eind van de zomer wil
de NKC met een aantal campers
een rondrit maken op Schouwen
en daar een nacht blijven staan.
„We willen laten zien dat een
verblijf met een camper op een
nette manier kan en dat daar he
lemaal geen vervuiling bij komt
kijken", aldus Verhulst.
Eind vorige week werd in het Brabantse 's Gravenmoer een overnachtingsplaats voor kam
peerauto 's geopend. - foto de stem johan van gurp
Van onze verslaggever
Middelburg - De stichting
Joe in West (Jongeren Orga
niseren Evenementen in
West-Zeeuws-Vlaanderen)
kan een subsidie tegemoet
zien van de provincie Zee
land.
Gedeputeerde Staten (GS) beslo
ten gisteren althans de stichting
1700 gulden te geven voor de
theatervoorstelling Cabaresta-
fette en de show van Jules Deel-
der.
Joe in West klopte bij de provin
cie aan om een bijdrage voor
beide voorstellingen. De voor
stelling Cabarestafette, met on
der andere Hester Macrander en
Marcel Boon, vond in januari dit
jaar plaats in het Oostburgse Le-
deltheater. De voorstelling van
Deelder vond begin deze maand
in hetzelfde theater plaats.
Van onze correspondent
Aardenburg - Tijdens de ko-
ningsbolling van De Ware Vrien
den in Aardenburg is Mario de
Vreeze erin geslaagd de konings
titel voor 1992 in de, wacht te
slepen.
In een spannende finale versloeg
hij Willy Francois. Er namen 33
leden aan deze koningsbolling
deel.
De verdere uitslag was: 3. M.
Verstringe Damme; 4. P. Ver-
stringe, Maldegem; 5. Ed de Ko
ning, Aardenburg.
Er werd dit jaar ook om de ko-
ninginnetitel gebold. Isabel de
Koning mag zich koningin 1992
noemen. Tweede werd M. Leers
uit Kleit en derde M. Scheele.
Van onze correspondent
Aardenburg - De koorkring
Midden- en West-Zeeuws-
Vlaanderen verzorgt vrijdag 8
mei om 19.30 uur een koren
avond in de Lieve Vrouwekerk
aan de Weststraat in Aarden
burg. Twaalf koren nemen deel,
met als thema: Maria.
Niet voor niets heeft de koor
kring Aardenburg als oude be-
devaartstad daarvoor uitgeko
zen. Aan de deelnemende koren
is gevraagd de liederen af te
stemmen op het gekozen thema.
(ADVERTENTIE)
»Val een voordeel!
Nu inruilzonnehemels v.a.
495.-
Informeer gerust naar
onze betalingsregeling.
uflHOt, jdcWUMlMf.
zonnehemels
BREDA Ginnekenweg 163
Tol; 076-101202. Donderdag koopavond.
BAARLE-NASSAU (zondag openl)
Alphenseweg 4c Tel: 04257-7085.
Ook veitigingen in
TILBURG, EINDHOVEN en NULAND.
OM HET BELANG van het
jaar 1242, thans 750 jaar gele
den, voor Oost-Zeeuws-Vlaan-
deren goed te kunnen begrij
pen, moeten we teruggaan tot
de oudste geschiedenis van
Vlaanderen.
Nadat Karei de Grote zijn uit
gestrekte rijk in 814 had over
gelaten aan zijn zoon Lodewijk
de Vrome, werd het na veel on
derlinge ruzie in 843 verdeeld
onder zijn drie zoons. Karei de
Kale kreeg het westen, het Ro
maanse deel, waaruit later
Frankrijk ontstaan is. Lotha-
rius, die tevens de keizers
kroon kreeg, kreeg het mid
denstuk dat liep van Friesland
tot Rome en Lodewijk de Duit
ser kreeg het oostelijk deel, het
germaanse deel.
Als gevolg van de ontwikkeling
van zijn gebied had Karei de
Kale in 864 de gouw Vlaande
ren, toen omvattend de streek
van Brugge en Aardenburg, in
leen gegeven aan Boudewijn
van de IJzeren Arm, die ge
huwd was met zijn dochter Ju
dith. Hij werd aldus de eerste
graaf van Vlaanderen. Omdat
dit een leen was van de Franse
kroon werd dit gebied later
aangeduid als Kroon-Vlaande-
ren. Boudewijn en zijn opvol
gers breidden hun gebied ge
stadig uit.
Het huidige Oost-Zeeuws-
Vlaanderen behoorde oor
spronkelijk tot het middenrijk,
dat na veel twisten later bij het
Duitse rijk werd gevoegd. Om
dat de koningen van dit rijk
vreesden dat de Vlaamse gra
ven hun deel van de voor hen
veraf gelegen Scheldemonding
in bezit zouden nemen, werd
dit gebied in 1012 door de
Duitse koning Hendrik II even
eens in leen gegeven aan de
Vlaamse graaf, in dit geval aan
Boudewijn IV. Het werd
daarna aangeduid als Rijks-
Vlaanderen.
De Scheldemonding was in die
tijd een uitgestrekt schorren-
gebied, in het zuiden begrensd
door hogere zandgronden. De
bevolking was er schaars en
leefde grotendeels van veeteelt
en visserij. In de periode 1000-
1200 kwam de landbouw op
gang. De eerste polders werden
ingedijkt, waarbij vooral de
abdijen een rol speelden. Aan
vankelijk maakte men bij het
bewerken van het land gebruik
van ossen, later van paarden.
Landbouw werd een belang
rijke bron van bestaan en de
bevolking nam 'toe. Dit had
weer tot gevolg dat er regels
dienden te worden gesteld voor
het bestuur en het onderling
gedrag.
Binnen het graafschap werden
bestuursdistricten ingesteld,
ambachten genaamd. Om
streeks het midden van de
twaalfde eeuw werden in ver
schillende delen baljuws aan
gesteld, grafelijke ambtenaren
die een salaris ontvingen en
optraden als vertegenwoordi
gers van de graaf.
Aan een aantal van de belang
rijkste nederzettingen werden
bepaalde reahten, stadsrech
ten, toegekend, vooral ten tijde
van de Vlaamse graaf Filips
van den Elzas (1168-1191), die
wel de eerste wetgever van
Vlaanderen werd genoemd.
Tijdens zijn bewind werden
stadsrechten verleend aan
Hulst in 1180 en aan Axel en
Biervliet in 1183.
Tijdens het bewind van Filips
van den Elzas zou ook al een
keure aan De Vier Ambachten
zijn verleend, die echter niet
meer bewaard is gebleven. Wel
De Vier Ambachten op een kaart uit de 17e eeuw.
jjaomirimaiimiLx
Het gebied der Vier Ambachten begrensd op een hedendaagse kaart.
is de tekst bewaard gebleven vestiging is van de keure van het ongeschreven gewoonte
van een in het Latijn geschre- graaf Filips. Een keure is de recht, zoals dit voordien toe
ven keure van 1242, die een be- schriftelijke vastlegging van passing vond.
De keure van 1242 werd gege
ven door gravin Johanna van
Constatinopel, die toen ge
huwd was het Thomas van Sa-
voye. Bestuur en rechtspraak
werden nu in de vier ambach
ten Boekhoute, Assenede, Axel
en Hulst op dezelfde wijze ge
regeld. Men zou kunnen zeggen
dat hiermee definitief de rech
ten en plichten van de burgers
in dit gebied werden geregeld.
De voornaamste bepalingen
waren de volgende:
In alle ambachten moest aan
de graaf dezelfde cijns worden
betaald. Wanneer de inwoners
werden opgeroepen waren ze
verplicht om krijgsdienst te
verrichten. Bij dijkdoorbraken
waren ze verplicht aan de dijk
te komen werken. De ambach
ten waren verplicht bij expedi
ties ter zee de nodige schepen
te leveren. In ieder ambacht
werd het bestuur gevormd
door zeven schepenen.
Normaal vergaderden ze per
ambacht, maar wanneer in be
langrijke zaken geen eensge
zindheid bestond kwam men
gezamenlijk bijeen te Assene
de. De rechtspraak bestond uit
drie delen; de strafrechtspraak,
de rechtspraak in burgerlijke
zaken en die over landzaken,
bijvoorbeeld over dijken, af
watering en dergelijke. Moord,
doodslag, huisvredebreuk,
diefstal en brandstichting wer
den bestraft met verbeurd
verklaring van lijf en goed.
Verder werden bepaalde regels
en maten vastgesteld voor de
verkoop van graan en draken,
zoals bier en wijn. De verplich
ting die vroeger gold om he
rendiensten te verrichten, zoals
werkzaamheden aan de burcht
van de heer, aan wallen en to
rens van de vestingwerken,
kwam te vervallen, maar er
kwam een belasting voor in de
plaats.
De Schepen bestuurden het
ambacht en behartigden het
welzijn van de bewoners. In
rechtszaken ondervroegen zij
klagers, beklaagden en getui
gen en spraken een vonnis uit.
Wanneer men er niet uitkwam
of in ingewikkelde zaken, werd
vonnis gewezen door de geza
menlijke schepenbanken, die
daarvoor te Assenede bijeen
kwamen.
Aan het functioneren van De
Vier Ambachten kwam in feite
een einde tijdens de Tachtigja
rige oorlog, toen gedeelten in
het bezit kwamen van de Sta-
ten-Generaal der Verenigde
Nederlanden. In 1583 was dit
het geval met Terneuzen, in
1586 met Axel, in 1644 met Sas
van Gent en in 1645 met Hulst.
Staatsrechtelijk werd dit een
feit bij de Vrede van Munster
in 1648.
De gemeenteraad
van Hulst zou, als
zij met haar tijd
mee wil gaan, de heer W. Ver
beek uit Paal moeten bevorde
ren tot ereburger van de stad,
waartoe zoals u weet, ook
Graauw behoort.
Op het eerste gezicht is Ver
beek een gewone burger, die
met plannen rondloopt om
een huisje te bouwen. Dat is
niets ongewoons tegenwoor
dig. Hij heeft het oog op een
lief kaveltje aan de Dorps
straat in de kern Graauw. Tot
zover is alles doodnormaal.
Nu komt het. Verbeek
denkt dat hij tijdens en na het
bouwen van zijn nieuwe wo
ning initiatief genoeg over
heeft om nog een stuk of tien
bouwkavels aan de man of
vrouw te brengen. Als hij dat
mag van de gemeente dan
wordt Verbeek niet alleen een
miniatuur-projectontwikke
laar, maar hij steekt dan bo
vendien de gemeente de loef
af.
Immers: het altoos zo ac
tieve Hulst, dat toch niet voor
niets de wapenspreuk 'Niet
klessen, maar Kessen!' in haar
banier voert, krijgt in Graauw
geen kaveltje verkocht. Nu
zou Verbeek uit Paal er op
eens tien aan de man kunnen
brengen? Kom nou!
Wat Verbeek nu voorstelt is
niets meer of minder dan de
start van een heel nieuw
woonwijkje in Graauw. Ver
beek schrikt zelfs niet terug
voor de aanleg van straten,
rioolbuizen, waterleiding, gas
buizen en wat dies mee zij. Hij
barst van energie en zijn 'Ver
beek-city' zal er heus wei ko
men.
Nu had de Hulster raads
commissie voor Openbare
Werken, die de gemeenteraad
moet adviseren om Verbeek al
dan niet een spaak in het wiel
te steken, nogal wat moeite
met de kleine projectontwik
kelaar. „Hij beconcurreert de
gemeente met zijn bouwnij
verheid", was het voornaamste
bezwaar.
Onbegrijpelijk zo'n oordeel!
Laat de notabelen van Hulst
eens teruggaan in de historie
van hun eigen stad. Laat hen
dan bedenken dat Hulst, toen
door Tom Koopman
het in 1491 stadsrechten kreeg,
al een lange historie van parti
culier initiatief achter de rug
had. Aan de wieg van de Hul
ster historie stonden namelijk
mannen van het slag van Ver
beek, die gehuchten van één
en later tien huisjes bouwden
en zelf straten aanlegden. Zij
trotseerden de grootgrondbe
zitters van toen (nu 'gemeen
te' geheten), want het waren
echte ondernemers met geloof
in eigen kunnen en (voorzover
religieus) met geloof in de
hulpe Gods.
Hun ondernemingsgeest
hielp Hulst er na de verwoes
ting door de Gentenaren in
1453 weer bovenop. En de
Verbeekjes van toen herhaal
den dat kunststuk welgemoed
ten tijde van prins Maurits Al-
bertus van Oostenrijk en van
Frederik Hendrik, die geen
van allen blijvertjes zijn ge
worden.
Laat Kessen oppassen want
het is kwaad kersen eten met
de Verbeekjes. Wat dat be
treft herhaalt de historie zich
zelf. In de borstkassen van de
Verbeeks klopt het hart van
de vrijbuiter, van Robin Hoed
en - natuurlijk - van de onver
beterlijke Reynaert de Vos.
Vandaar mijn pleidooi in
het begin van deze boutade:
maak Verbeek ereburger na
Hulst want wellicht zal ooit
blijken dat hij aan de wieg
heeft gestaan van een giganti
sche stadsuitbreiding, begon
nen in het zo onooglijke
Graauw, dat ondanks zijn
naam, die naar een ezel ver
wijst, een leeuw gaat huisves
ten. Zijn gebrul heeft onze
oren reeds bereikt!
Van onze verslaggever
Middelburg - De verzorgingstehuizen De Burght in Oostburg
en Coensdike in Aardenburg krijgen van Gedeputeerde Sta
ten (GS) van Zeeland toestemming de dagverzorging uit të
breiden met één structureel en één tijdelijk project.
Met die toezegging krijgt West-
Zeeuws-Vlaanderen meer dan
waar de regio volgens de ge
stelde nonnen recht op heeft.
Beide instellingen inventariseer
den de behoefte aan dagverzor
ging in hun gebied en achtten
het noodzakelijk dat er zowel in
Oostburg als in Aardenburg
dagopvang zou komen. Dat was
nodig om in de toekomst in te
kunnen spelen op de huisves-
tings- en verzorgingsproblemen
van thuiswonende ouderen.
Omdat De Burght en Coensdike
al meer krijgen dan de normen
voorschrijven weigeren GS de
opzet van een derde structureel
dagverzorgingsproject. Bij de
toekenning van zo'n project
wordt gekeken naar het aantal
65-plussers in de regio. Dat be
draagt in West-Zeeuws-Vlaan
deren volgens de prognose van
het provinciaal opbouworgaan
Zeeland in 1994 5103.
(ADVERTENTIES)
Donderdag 30 april 21.00 uur (Koninginnedag)
Grote Kerk (Noordstraat) Terneuzen
Dvorak - Celloconcert (solist Quirine Viersen)
Beethoven - Symfonie nr. 6 'Pastorale'
Kaarten: 01150-95555
of vanaf een half uur voor aanvang bij de kerk.
De Holland Casino's laten Koninginnedag niet onop
gemerkt voorbij gaan. Daarom krijgt iedere bezoeker op
30 april een vorstelijk oranje drankje aangeboden.
Op 4 mei zijn we uiteraard gesloten. Maar op Bevrij
dingsdag kunt u weer als
vanouds uw geluk beproeven
in de speelzaal en in de
Jackpotclub.
U bent vanaf 2 uur 's mid
dags van harte welkom in de
Holland Casino's.
HOLLAND CASINO'S: AMSTERDAM BREDA GRONINGEN NUMEGEN ROTTERDAM SCHEVENINGEN VALKENBURG ZAND VOORT-
LEEFTIJD MINIMAAL 18 JAAR, CORRECTE KLEDING EN GELDIG LEGITIMATIEBEWIJS VERPLICHT.
JACKPOTCLUB INFORMATIELIJN: 06-350.310.50, 50 CT. PM.
